Normatieve professionalisering Balanceren tussen instrumentele en normatieve professionaliteit Prof.dr. Cok Bakker - Hoogleraar Levensbeschouwelijke vorming (UU) - Lector Normatieve professionalisering (HU) Congres De staat van de pedagogiek VBSP Woudschoten - Zeist Zeist, 5 okt. 2015 c.bakker@uu.nl
Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed?
Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto?
Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto? >> De pedagoog is een professional.
Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto? >> De pedagoog is een professional >> Onderscheid instrumentele en normatieve professionaliteit
De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening
De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis)
De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen
De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen Gekwalificeerde / afgebakende beroepsgroep
De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen Gekwalificeerde / afgebakende beroepsgroep Onderscheid: - Instrumentele professionalisering - Normatieve professionalisering ( vervolg)
Instrumentele professionaliteit Het Systeem:
Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem
= normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem
Instrumentele professionaliteit Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium
= normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium
Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium
= normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium & Normatieve professionaliteit
Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium & Normatieve professionaliteit
Voorlopige conclusies en verkenningen: 1. Subjectief oordeel leraar/pedagoog dominante rol 2. Instrumentele professionalisering nu niet minder belangrijk, 3. Maar: normatieve professionalisering als verrijkend perspectief
Voorlopige conclusies en verkenningen: 1. Subjectief oordeel leraar/pedagoog dominante rol 2. Instrumentele professionalisering nu niet minder belangrijk, 3. Maar: normatieve professionalisering als verrijkend perspectief 4. Vigerende onderwijs- en opleidingsfilosofie: ( IP!! ).. ( IP > NP )..
Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten:
Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect)
Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek
Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek Persoonsvorming in de lerarenopleiding en pedagogiekopleidingen ( subjectification )
Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek Persoonsvorming in de lerarenopleiding ( subjectification ) Leren omgaan met contingentie, open einden, grilligheid en onzekerheid en meerduidigheid
http://www.educatie.on derzoek.hu.nl/~/media /KENNISCENTRA/Docu ments/fe/openbare%2 0les%20Het%20Goede %20Leren.pdf
Universiteit Utrecht (UU) Fac. Geesteswetenschappen & Hogeschool Utrecht (HU) Fac. Educatie http://www.educatie.on derzoek.hu.nl/~/media /KENNISCENTRA/Docu ments/fe/openbare%2 0les%20Het%20Goede %20Leren.pdf
Wat is goed onderwijs c.q. wat is goed pedagogisch handelen? Wat vinden wíj goed onderwijs? (inter-subjectief kader) (normatieve) professionals
Wat is goed onderwijs? Wat vinden wíj goed onderwijs? (normatieve) professionals Dat is een identiteitsvraagstuk: Hoe willen zij zijn? Wat vinden wij goed? Waarom? Waarop gebaseerd? Hoe gaan we om met verschil?
Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld
Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen
Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op
Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op dolor complexitatis (vrij naar Kunneman 2014)
Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op dolor complexitatis amor complexitatis (vrij naar Kunneman 2014)