Cure + Care Solutions is hèt landelijk behandel- en expertisecentrum voor complexe psychische aandoeningen en werkt nauw samen binnen een landelijk netwerk van zorginstellingen door het hele land. Cure + Care Solutions biedt een gevarieerd aanbod aan mensen met psychische problemen en psychiatrische stoornissen. Autisme Platinaweg 25 2544 EZ Den Haag T +31 (0)70 82 01 147 F +31 (0)70 891 04 00 E info@curecaresolutions.nl W www.curecaresolutions.nl
Wat is autisme? Autisme is een ontwikkelingsstoornis. Mensen met autisme verwerken de informatie die via de zintuigen binnenkomt op een andere manier. Zij krijgen veel losse informatie binnen en hebben moeite om dit tot een samenhangend geheel te verwerken. Hierdoor is sociaal contact, communiceren en verbeelding lastig. Autismespectrum-stoornissen Autisme is een verzamelnaam en kent veel verschillende vormen. Officieel spreken we over autismespectrum-stoornissen. Hieronder vallen 5 stoornissen: Autistische stoornis. Stoornis van Asperger. PDD-NOS. Stoornis van Rett. Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd. De stoornis van Rett en de desintegratiestoornis van de kinderleeftijd zijn zeer zeldzaam. Daarom worden hier voornamelijk de andere 3 stoornissen van het autismespectrum beschreven. Ze zijn samen beschreven, omdat ze veel overeenkomsten hebben. Hoeveel mensen hebben autisme? Het aantal mensen in Nederland met een vorm van autisme wordt geschat op zo n 190.000. Het lijkt of het aantal kinderen met autisme toeneemt. Dit kan komen door de grotere bekendheid, maar ook doordat de omschrijvingen van de stoornissen in de loop der jaren ruimer zijn geworden. Daarnaast stelt de maatschappij tegenwoordig meer eisen aan sociale en communicatieve vaardigheden, flexibiliteit en zelfredzaamheid. Symptomen autisme Autisme is een verzamelnaam voor verschillende autismespectrum-stoornissen. De volgende symptomen spelen bij alle autismespectrum-stoornissen een belangrijke rol: Contact maken: mensen met autisme vinden het moeilijk om contact te maken en te onderhouden. Communicatie: iemand met autisme heeft moeite met praten en communiceren. Fantasie: ze kunnen zich dingen niet goed inbeelden of voorstellen. Ze hebben vaak geen fantasie of juist een te grote fantasie. Star patroon: ze hebben een star patroon van zich herhalende, typische bezigheden. Autisme ingrijpend voor ontwikkeling Autistische stoornissen zijn zeer ingrijpend voor de ontwikkeling van jonge kinderen. De ontwikkeling van taal, motoriek, zintuigen of denken blijven bijvoorbeeld achter. Mensen houden hun leven lang last van de stoornis. Wel kunnen de verschijnselen en de ernst ervan veranderen.
Symptomen autistische stoornis Mensen met een autistische stoornis zijn beperkt op het gebied van sociale interacties en communicatie. De herhalingen van bepaald typisch gedrag zijn kenmerkend. Ze hebben vaak interesse voor maar één of twee voorwerpen of activiteiten. Enkele symptomen van een autistische stoornis zijn: Geen oogcontact maken. Niet delen van sociale en emotionele dingen. Geen relaties kunnen opbouwen met leeftijdgenoten. Achterstand in de taalontwikkeling of afwezigheid van taal. Herhaald taalgebruik of gebruik van eigenaardige woorden. Geen fantasiespel. Herhalende lichaamsbewegingen, bijvoorbeeld fladderen, draaien van hand of vinger of ingewikkelde bewegingen met het hele lichaam. Vaste rituelen of handelingen, bijvoorbeeld een vaste volgorde van aankleden of een vaste route naar de supermarkt. Symptomen stoornis van Asperger De symptomen lijken veel op die van een autistische stoornis. Zo hebben mensen met de stoornis van Asperger ook moeite met sociale interactie en ze hebben een beperkte interesse en activiteit. Bij de stoornis van Asperger heeft een kind geen taalachterstand. Ook hebben ze normale verstandelijke vaardigheden en normale vaardigheden om zichzelf te helpen. Symptomen PDD-NOS PDD-NOS is de afkorting van Pervasive Developmental Disorder, Not Otherwise Specified. Dit betekent: een in alles (alle gebieden van de hersenen en daardoor dus het gedrag) doordringende ontwikkelingsstoornis. PDD-NOS is een soort mildere vorm van autisme. Mensen met PDD-NOS hebben vaak dezelfde klachten als mensen met autisme, alleen in mindere mate. Veel mensen met PDD-NOS zijn extreem gevoelig voor prikkels uit de omgeving. Ze kunnen last hebben van achtergrondgeluiden die anderen niet eens horen. Voor hen is het moeilijk om normaal om te gaan met leeftijdsgenoten. Ze sluiten moeilijk vriendschap en vinden het lastig om hun dagelijks leven en vrije tijd in te vullen. Oorzaken autisme Over de oorzaken van autisme valt nog weinig te zeggen. Het is wel duidelijk dat een afwijkende ontwikkeling van de hersenen komt door erfelijke factoren. Die afwijkingen in de hersenen leiden mogelijk tot verstandelijke, sociale en gedragsproblemen. Er is meer risico op autisme in onderstaande gevallen. De extra risico s komen voort uit biologische en sociale factoren. Biologische factoren Erfelijkheid: autisme is voor een groot deel erfelijk bepaald. Als de ene helft van een eeneiige tweeling het heeft, dan is de kans 91% dat de andere helft het ook heeft. Broertjes en zusjes hebben 20 tot 60 keer meer kans op deze stoornissen. Andere familieleden hebben 6 of 7 meer kans het ook te krijgen Groter hoofd en hersenen: het hoofd en de hersenen zijn bij 1 op de 4 kinderen met deze stoornissen groter. Er zijn ook verschillen in de structuur van de hersenen. Het is nog onduidelijk wat dit te maken heeft met de verschijnselen van de stoornissen. Geslacht: jongens hebben 4 keer zo vaak autisme als meisjes. Meisjes met autisme zijn meestal minder intelligent dan de jongens. Lichamelijke aandoening: bij maximaal 10% van de mensen met autisme is de stoornis het gevolg van een lichamelijke aandoening. Zo komt tubereuze sclerose bij mensen met een autismespectrumstoornis ongeveer 100 maal vaker voor.
Sociale factoren De invloed van de omgeving op autisme is zeer klein. Vroeger dachten veel behandelaars dat autisme ontstond door een kille manier van opvoeden. Dit is niet waar. Symptomen en gedragingen die typisch zijn voor autisme kunnen optreden als gevolg van extreme verwaarlozing, maar dat komt zeer zelden voor. In veel gevallen verdwijnen de symptomen langzaam als de kinderen naar een normale omgeving worden gebracht. Wat kun je zelf doen? Er bestaat geen zelfhulpadvies voor kinderen met autisme. Wel voor hun familie en andere betrokkenen. Deze adviezen staan bij De omgeving. Maar er zijn ook volwassenen met autisme. Voor hen de volgende adviezen. Adviezen voor mensen met autisme Kennis en voorlichting: vergroot je kennis over autisme. Zorg ook dat mensen die belangrijk voor je zijn er genoeg over weten. De site van Personen uit het Autisme Spectrum (PAS) geeft informatie over de diverse stoornissen. De site van de Nederlandse Vereniging Autisme geeft veel informatie over autisme. Lotgenotencontact: via de vereniging Personen uit het Autisme Spectrum (PAS) en de Nederlandse Vereniging Autisme kun je in contact komen met lotgenoten. Het helpt om van andere mensen met autisme te horen hoe zij omgaan met de stoornis. Hulp vragen: Zoek met je behandelaar, vrienden en familie uit hoe je het beste om kunt gaan met autisme. Bekijk of het mogelijk is om te werken. Neem niet te veel hooi op je vork. Bepaal zelf je verhaal: veel mensen schrikken van iemand met psychische klachten en reageren afwijzend. Bepaal daarom zelf wat je wel en niet vertelt. Vertel oppervlakkige kennissen een beperkte versie en reserveer het complete verhaal voor mensen die dichtbij staan. Telefonische hulpdiensten Korrelatie: voor informatie, hulp en advies. Tel: 0900 1450. (werkdagen van 9.00-18.00 uur, 0,15 p/m) Sensoor: dag en nacht bereikbaar. De mensen aan de telefoon zijn vrijwilligers die weten hoe belangrijk het is om je verhaal aan iemand kwijt te kunnen. Tel: 0900 0767 ( 0,05 p/min.). Behandeling Autisme kan niet worden genezen. Behandeling kan bepaalde verschijnselen wel verminderen. Opvoeding Psychologische behandeling is alleen zinvol als de opvoeding een goede basis heeft. Het opvoeden van een kind met autisme kan een zware opgave zijn voor ouders. Onderstaand 3 adviezen voor de opvoeding: Structuur: zorg voor een omgeving met weinig prikkels. Breng structuur aan in het leven van je kind. Dit geldt voor de omgeving, maar ook voor de invulling van de dag en de omgang met mensen. Eisen: pas eisen aan je kind aan. Dit geldt voor eisen aan het denken, het voelen en het gedrag. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen te veel en te weinig vragen van je kind. Communicatie: spreek met weinig woorden. Probeer eventueel te communiceren met voorwerpen of gebaren. Als het niet zonder woorden kan, spreek dan langzaam in korte eenvoudige zinnen. Psychologische en andere behandelingen Er zijn verschillende psychologische of onderwijskundige behandelprogramma s. Ze hebben allemaal de volgende 3 doelen: Structuur brengen in de omgeving. Stimuleren van de normale ontwikkeling. Verminderen van problemen in het gedrag.
Medicijnen Er is geen medicijn dat autisme geneest. Tot nu toe worden medicijnen gebruikt die voor andere stoornissen zijn bedoeld, zoals antipsychotica en antidepressiva. De omgeving Een kind met autisme heeft een enorme invloed op het gezinsleven. Probeer niet overbelast te raken door de situatie. Adviezen voor de omgeving Voorlichting en informatie: verzamel informatie over autisme en de mogelijke gevolgen. De sites van Personen uit het Autisme Spectrum (PAS), Nederlandse Vereniging Autisme (NVA) en de oudervereniging Balans geven informatie over de verschillende autismespectrum-stoornissen. Inzicht in de instellingen: je krijgt te maken met veel verschillende instellingen. Het kenniscentrum Autisme Nederland heeft een overzicht. Lotgenotencontact: de sites van NVA en Balans geven de mogelijkheid om met lotgenoten in contact te komen. De NVA organiseert specifiek lotgenotencontact voor partners, ouders, broers en zussen. Betrokkenheid: als ouder word je vaak actief betrokken bij het onderwijs, de behandeling en begeleiding van je kind. Wees hierop voorbereid. Veel onderwijsprogramma s bieden cursussen aan. Plezier en ontspanning: blijf de dingen doen die je plezier en ontspanning geven. Dit voorkomt dat je zelf overbelast raakt. Lucht af en toe je hart bij mensen in je omgeving. Telefonische hulpdiensten Korrelatie: voor informatie, hulp en advies. Tel: 0900 1450. (werkdagen van 9.00-18.00 uur, 0,15 p/m). Sensoor: dag en nacht bereikbaar. De mensen aan de telefoon zijn vrijwilligers die weten hoe belangrijk het is om je verhaal aan iemand kwijt te kunnen. Tel: 0900 0767 ( 0,05 p/min.). Organisaties Fonds Psychische Gezondheid is vastbesloten om de omvang, ernst en duur van psychische problemen terug te dringen. Hiervoor biedt zij onder andere een hulp lijn aan via Stichting Korrelatie. Korrelatie, voor informatie, hulp en advies. Telefoon: 0900-1450. (werkdagen van 9.00-18.00 uur, 0,15 p/m) Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). De NVA maakt zich sterk voor mensen met autisme en hun familie. Informatie- en Advieslijn: 0900 288 47 63 (15 cent per minuut). Op regionaal niveau zijn er een aantal Autisme Info Centra. Kijk op www.autismeinfocentrum.nl. Vereniging Balans. Dit is de vereniging voor ouders van kinderen met een ontwikkelingsstoornis, ook op regionaal niveau. Informatieen Advieslijn: 0900-20 200 65 (25 cent per minuut). PAS is de onafhankelijke belangenvereniging voor en door normaal- tot hoog begaafde volwassen Personen uit het Autisme Spectrum. Trimbos-instituut Het Trimbos-instituut zet zich in voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid door het delen van kennis.
Aanmelding Voor aanmelding heeft u een verwijzing van uw huisarts of een andere verwijzer (bijvoorbeeld medisch specialist, bedrijfsarts) nodig. Deze krijgt u als onderzoek of behandeling binnen de specialistische GGZ nodig wordt geacht. Met uw verwijzer bespreekt u bij welke locatie van Cure + Care Solutions u het beste geholpen kunt worden. Als u in het bezit bent van een verwijzing kunt u uzelf aanmelden of vragen aan uw verwijzer contact met Cure + Care Solutions op te nemen. Dit kan telefonisch of schriftelijk. Vergoedingen en kosten Vergoeding door zorgverzekeraar Een restitutiepolis geeft (bijna) altijd recht op 100% vergoeding van de behandeling. Bij een naturapolis is dit niet het geval. Indien u een naturapolis heeft, neemt Cure + Care Solutions de kosten die niet door de verzekeraar worden vergoed voor haar rekening. U betaalt dus geen zelfstandige bijdrage, ook niet wanneer uw zorgverzekeraar maar 60% of 75% vergoedt. Eigen risico Iedere Nederlander van 18 jaar en ouder heeft een verplicht eigen risico. Dit betekent dat u in 2017 maximaal 385,00 moet betalen voor zorg die in het basispakket zit. Het kan zijn dat u daarnaast een vrijwillig eigen risico heeft afgesproken met uw zorgverzekeraar. Altijd meenemen tijdens je eerste afspraak: - Een verwijsbrief van je huisarts - Een geldig legitimatiebewijs (Paspoort of ID, geen rijbewijs) - Zorgpasje van zorgverzekeraar - Eventueel dossier eerdere behandeling - Eventueel verwijzing van andere instelling Bron: Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie - Copyright 2015 www.nvvp.net