O P L E G N O T I T I E Voorstel ter behandeling in de vergadering van het Algemeen Bestuur Datum 26 juni 2014 Onderwerp Voorstel invulling nieuwe Basispakket JGZ per 1 januari 2015 Bijlage ten behoeve van agendapunt 8 Portefeuillehouder Opsteller W. Kleinhuis T. Hartman Telefoon E-mail Bijlage(n) 1. voorstel invulling basispakket JGZ 2015; 2. financieel overzicht Beslispunten instemmen met de voorgestelde invulling van het (nieuwe) basistakenpakket JGZ per 1 januari 2015; de interventie Stevig ouderschap prenataal opnemen in het basistakenpakket JGZ waarbij het budget wordt vastgesteld op basis van een geschatte inzet bij 1% van de aanstaande moeders; vaststellen van de (eerste) wijziging van de begroting 2015 (waarin de budgettaire consequenties van voorgaande beslispunten zijn verwerkt). Inleiding In 2013 is de Bestuurscommissie Gezondheid geïnformeerd over de aanstaande wijzigingen in het basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg in 2015. Om die wijziging voor te bereiden heeft genoemde commissie op 5 september 2013 de GGD opdracht gegeven om in overleg met gemeenten voorstellen voor te bereiden. Daartoe zijn in 2013 een aantal ambtelijke bijeenkomsten georganiseerd. In de vergadering van 19 december 2014 heeft de Bestuurscommissie ingestemd met de voorstellen over de positionering van de JGZ als onderdeel van de GGD en de inhoudelijke invulling van het basistakenpakket voor 2015. De uitwerking van die koers is opgenomen in bijgaand voorstel, inclusief de financiële consequenties. Beleidsmatige context Het basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg is een onderdeel van de Wet Publieke Gezondheidszorg (WPG) en een beschrijving van het basis/minimumpakket dat uitgevoerd wordt door de Jeugdgezondheidszorg in opdracht van Pagina 1 van 5
de gemeenten. Het is een basispakket zodat op die manier geborgd wordt dat voor alle kinderen in Nederland een minimum aan jeugdgezondheidszorg beschikbaar is. Dit basistakenpaket JGZ wordt gewijzigd. Na een advies van de commissie De Winter In 2013 heeft staatssecretaris Van Rijn zijn standpunt gegeven over het basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg. De wetswijziging is al besproken in een wetgevingsoverleg maar nog niet in de Tweede Kamer. Dat staat later dit jaar gepland. VWS wil het nieuwe Basistakenpakket in laten gaan per 1/1/2015. Hoofdlijnen van het nieuwe BTP. De kern van de JGZ is preventie en signalering, met een aanbod voor alle kinderen. Er ligt in principe geen individuele hulpvraag aan ten grondslag, er is sprake van een maatschappelijke vraag. Bij een mogelijk probleem kan uit oogpunt van normaliseren kortdurende ondersteuning (d.w.z. 3 5 gesprekken) worden geboden. De Commissie De Winter adviseerde om de volgende taken in het basistakenpakket van JGZ te behouden: - alle kinderen in beeld houden - monitoren en signaleren - screenen - vaccineren - inschatten zorgbehoefte - tijdig hulp inschakelen. De cie. de Winter adviseert om de volgende taken in het basistakenpakket van JGZ te versterken c.q. toe te voegen: - versterken eigen kracht ouders/jongeren - normaliseren - samenwerken - toeleiden tot zorg - adviseren ten behoeve van collectieve maatregelen. Behalve deze wijziging in hoofdlijnen is er een aantal specifieke wijzigingen, zoals het expliciet opnemen in het BTP van kindermishandeling, aandacht voor over/ondergewicht, screening op heupafwijkingen, school-/ziekteverzuim en schooluitval, internetgebruik, aanbod leeftijd 14+ en toeleiden Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Ook wordt de leeftijdsgrens gesteld op 18 jaar. De cie. de Winter adviseerde om het onderscheid in de huidige wet tussen een uniform deel en maatwerkdeel te laten vervallen. Onderdelen van het huidige maatwerkdeel vallen straks onder het nieuwe basistakenpakket JGZ, en andere onderdelen gaan vallen onder de nieuwe jeugdwet. Staatssecretaris Van Rijn heeft deze adviezen overgenomen. De wijzigingen voor Friesland ten opzichte van de huidige situatie betreffen met name: - 14+ contactmoment - Toeleiding VVE - Alcoholgesprek groep 7 - Versterken beleidsadvisering en samenwerking. Daarnaast heeft de bestuurcommissie besloten de interventie Stevig Ouderschap Prenataal voor alle Friese gemeenten uit te voeren als onderdeel van het basistakenpakket. Uitgangspunt daarbij is de inzet bij 1% van de aanstaande moeders. Om de wijziging in wetgeving te verduidelijken is onderstaande figuur opgenomen, waarin de veranderingen schematisch zijn aangegeven. Van belang hierbij is om op te merken dat het huidige maatwerkdeel, als onderdeel van het huidige basistakenpakket, in Friesland als aanvullend pakket wordt benaderd. Als de staatssecretaris aangeeft dat hij verwacht dat de wetswijziging geen financiële gevolgen voor de gemeenten heeft, dan bedoelt hij daarmee dat de middelen voor het maatwerkdeel ook aangewend moeten worden voor het nieuwe basistakenpakket. Pagina 2 van 5
Beoogd effect/resultaat - Met dit basispakket -JGZ geeft de gemeente uitvoering aan de Wet Publieke Gezondheidszorg. - Het takenpakket vormt een basis voor de gehele Zorg voor jeugdketen, met vroegsignalering, lichte ondersteuning en hulp, toeleiding, adviezen en monitoring. De GGD sluit met haar teams aan bij gemeentelijke gebiedsteams die gebruik kunnen maken van de sociaal medische expertise van de GGD. - Het basistakenpakket JGZ draagt bij aan de doelen van het gemeentelijk gezondheidsbeleid en de koers zoals is uitgezet in de transitie jeugd met het versterken van eigen kracht en normaliseren. - Lokale variatie. Hoewel het een basispakket is voor alle Friese kinderen is lokale variatie mogelijk. Dit betreft vooral beleid en samenwerking. Deze variatie is nodig om in iedere gemeente goed invulling te geven aan de samenwerking met de verschillende gebiedsteams en lokale partners. Financiën Zoals onder beleidsmatige context is beschreven heeft de staatssecretaris aangegeven dat er geen extra middelen beschikbaar komen voor het basistakenpakket (met uitzondering van het 14+ contactmoment) omdat de maatwerkgelden hiervoor ook bestemd zijn. In de huidige begroting 2014 is een bedrag opgenomen van ruim 900.000,- voor het aanvullend pakket JGZ, voor onder andere Toegeleiding VVE, Alcoholgesprek groep 7 en Stevig Ouderschap Prenataal. Voor deze 3 componenten zal er dan ook een (budgettaire verschuiving) gaan plaatsvinden van financiering via het aanvullend pakket naar het nieuwe basistakenpakket. Daarbij dient te worden opgemerkt dat deze producten via het aanvullend pakket niet door alle gemeenten werd afgemomen. In de nieuwe situatie zijn deze producten echter voor nagenoeg dezelfde kosten beschikbaar voor het collectief. Pagina 3 van 5
Om een beeld te geven: In 2013 werd door de Friese gemeenten gezamenlijk 1.010.000,- aan maatwerkproducten besteed als aanvullend pakket.. - 14+ contactmoment. De kosten hiervan bedragen 498.800,- In het kader van het begrotingsakkoord 2013 investeert het Ministerie van VWS extra in het bevorderen van een gezonde leefstijl van de jeugd. Hiervoor kwam structureel 26 miljoen beschikbaar, waarvan 15 miljoen voor een extra contactmoment van de jeugdgezondheidszorg met adolescenten vanaf 14 jaar aan de algemene uitkering is toegevoegd (brief aan de Tweede Kamer d.d. 25 juni 2012). Voor de Friese gemeenten is voor 2013 en verder van die 15 miljoen een bedrag beschikbaar van 525.498,- ( septembercirculaire 2013). - VVE. De kosten hiervan bedragen 36.926,-. In 2013 was dit voor 20 gemeenten een onderdeel van het aanvullend pakket met een totaalbedrag van 35.929,- - Alcoholvoorlichting: De kosten hiervan bedragen 35.334,-. In 2013 was dit voor 20 gemeenten een onderdeel van het aanvullend pakket met een totaalbedrag van 39.371,-. - Beleidsadvisering en samenwerking: De kosten hiervan bedragen 53.413,-. Dit onderdeel maakte tot 2010 nog onderdeel uit van het basispakket JGZ. In de bezuinigingstaakstelling SKERP voor de GGD (2011-2014) is op deze beleidsadviesrol en samenwerking bezuinigd. Met deze bezuiniging is een bedrag gemoeid van 180.000,- -SO prenataal. De kosten hiervan bedragen 35.234,- In 2013 was dit voor ongeveer de helft van de gemeenten onderdeel van het aanvullend pakket met een totaalbedrag van 57.249. Samengevat: huidige afname beschikbaar aanvullend meer/- kosten algemene uitkering pakket JGZ minderkosten Opmerking 14+ contactmomenten 498.800 525.498-26.698 VVE 36.926 35.929 997 afname door 20 gemeenten Alcohol 35.334 39.371-4.037 afname door 23 gemeenten Beleidsadvisering 53.413 53.413 Subtotaal 624.473 525.498 75.300 23.675 SO Prenataal 35.243 57.249-22.006 afname door 23 gemeenten Totaal 659.717 525.498 132.549 1.669 Na besluitvorming: Akkoord met voorstel Akkoord met voorstel met aantekening: [Vul hier de aantekening(en) in] Paraaf secretaris: Pagina 4 van 5
Niet akkoord met voorstel met aantekening: [Vul hier de aantekening(en) in] Origineel in archief Kopie naar ambtelijk aanspreekpunt Pagina 5 van 5