Instelling De Broeck, Van Laere & Partners Onderwerp Aangifte vennootschapsbelasting helemaal aangepast aan Biztax Datum 1 juni 2011 Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van intellectuele eigendom van bepaalde betrokkenen, Er wordt u geen recht verleend op deze rechten. M&D Seminars geeft u via dit document informatie, maar verstrekt geen advies. M&D Seminars garandeert niet dat de informatie in dit document foutloos is. U gebruikt de inhoud van dit document op eigen risico. M&D Seminars, noch een van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook bij het gebruik van dit document en van de inhoud van dit document. M&D Seminars 2011 M&D SEMINARS Eikelstraat 38 9840 De Pinte T 09 224 31 46 F 09 225 32 17 info@mdseminars.be www.mdseminars.be
AANGIFTE VENNOOTSCHAPSBELASTING HELEMAAL AANGEPAST AAN BIZTAX Voor aanslagjaar 2011 ziet de aangifte in de vennootschapsbelasting er helemaal anders uit. Dat komt omdat ze is aangepast aan Biztax (de opvolger van Vensoc) en de XBRL-methodologie waarop dat systeem draait. Het grote voordeel daarvan is dat de balanscentrale van de Nationale Bank dat ook gebruikt, zodat het niet meer nodig is de jaarrekening bij de aangifte te voegen als die officieel neergelegd is bij de Nationale Bank. Een opvallend gevolg van de XBRL-methodologie is verder dat de vakken en rubrieken niet meer genummerd zijn met cijfers of letters, en dat verschillende rubrieken opgesplitst zijn. Vooral het vak voor de uiteenzetting van de winst heeft een volledig nieuwe presentatie meegekregen. En de vraag naar de toepasselijkheid van het verlaagd tarief is nu omgekeerd geformuleerd. Maar inhoudelijke nieuwigheden zijn er nauwelijks. Hieronder overlopen we de punten waarop het nieuwe aangifteformulier er anders uitziet dan dat van de vorige jaren. RESERVES (VROEGER VAK I) Nieuw: andere belastbare reserves De reserves staan nu gespreid over twee bladzijden. In het eerste deel, de belastbare gereserveerde winst, is een rubriek bijgekomen voor andere belastbare reserves (+)(-). Die is voornamelijk bedoeld voor negatieve reserves. Die konden immers niet ingevuld worden onder de bestaande rubriek andere in de balans vermelde reserves. Een negatieve belaste reserve krijgt men bijvoorbeeld als men de boekingswijze volgt die de fiscus aanbeveelt voor het belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling: om de fiscale neutraliteit te verzekeren na de boeking van het belastingkrediet onder opbrengsten, moet ter compensatie een negatieve belaste reserve worden gevormd ten bedrage van het belastingkrediet dat niet kon worden verrekend met de te betalen belastingen (zie circulaire AOIF 60/2010, 10 september 2010). In Biztax kan men onder de andere in de balans vermelde reserves zoveel lijnen toevoegen als men wil om alle relevante reserves te omschrijven. Het is dan wel van belang om elke lijn een unieke omschrijving mee te geven, anders houdt het systeem er geen rekening mee, en die fout wordt ook niet gesignaleerd als men de aangifte valideert. Rubrieken opgesplitst Onder de onzichtbare reserves is de vroegere rubriek andere onderschattingen van activa en overschattingen van passiva nu uitgesplitst. Ook de vroegere rubriek meerwaarden op aandelen (onder de aanpassingen in meer van de begintoestand der reserves ) is opgesplitst in een rubriek met dezelfde naam en een nieuwe rubriek Terugnemingen van vroegere in verworpen uitgaven opgenomen waardeverminderingen op aandelen. Beide rubrieken hebben dezelfde code: 006. Als waardeverminderingen op aandelen geboekt worden na dalende beurskoersen, moeten die fiscaal in verworpen uitgaven opgenomen worden omdat waardeverminderingen op aandelen niet aftrekbaar zijn. Maar als de beurzen zich daarna herstellen, hoeft er ook geen belasting betaald te worden op de meerwaarden. Die belastingvrijstelling wordt gerealiseerd via een verhoging van de begintoestand van de reserves, en daarvoor is de nieuwe rubriek bedoeld. Wet continuïteit ondernemingen Verderop, nog steeds onder de aanpassingen in meer van de begintoestand der reserves, treffen we de enige inhoudelijke nieuwigheid op het aangifteformulier aan. En dat is dan nog niet eens een echte nieuwigheid, omdat de maatregel ook al vorig jaar toegepast kon worden. Maar dit jaar is er een aparte rubriek voor de definitieve vrijstelling winst voortvloeiend uit de homologatie van een reorganisatieplan en uit de vaststelling van een minnelijk akkoord (code 019). Dat is een gevolg van de wet van 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van ondernemingen. Dankzij die wet worden ondernemingen in moeilijkheden niet fiscaal bestraft wanneer hun schuldeisers ze te hulp schieten door hun schulden kwijt te schelden. De opbrengst die ze realiseren door de kwijtschelding, is vrijgesteld van belasting. Als de vrijstelling definitief is, wordt die gerealiseerd door een aanpassing van de begintoestand van de reserves (nieuwe code 019). Als de vrijstelling nog maar voorlopig is, in afwachting van een volledige uitvoering van het reorganisatieplan of het minnelijk akkoord, wordt ze gerealiseerd via het aanleggen van een vrijgestelde reserve (onaantastbaarheidsvoorwaarde) en komt ze op de aangifte onder de
vrijgestelde gereserveerde winst (zie hieronder). Beknopte omschrijvingen, minder lijnen Puur visueel valt nog een hele reeks andere aanpassingen op. De omschrijving van de rubrieken is zo kort mogelijk gehouden. Zo wordt er op het formulier niet meer aan herinnerd dat negatieve bedragen in het rood ingevuld moeten worden (de toelichting doet dat nog wel) (voor alle duidelijkheid: op Biztax wordt met mintekens gewerkt). En de XBRL-methodologie sluit uit dat cijfers gebruikt worden in de omschrijving van een rubriek. Daarom wordt nergens meer verwezen naar wetsartikels (zie hieronder voor enkele voorbeelden). Een opvallend voorbeeld is verderop ook terug te vinden in het vak voor de afzonderlijke aanslagen. Daar wordt de lange opsomming van alle instellingen die een afzonderlijke aanslag kunnen toepassen op hun belaste reserves, nu alleen nog in de toelichting gegeven. Er zijn ook geen aparte lijnen meer voor positieve en voor negatieve bedragen. Het gevolg is dat er nu meerdere codes staan bij één lijn, in gevallen waar vroeger een verschillende code bestond voor een negatief en een positief bedrag. Zo bijvoorbeeld bij de overgedragen winst (verlies) (+)(-) (vroeger overgedragen resultaat ) en bij de verschillende totalen in het vak van de belastbare reserves. Daarbij is de omschrijving beweging van het belastbare tijdperk overigens vervangen door het prozaïsche belastbare gereserveerde winst (+)(-) (codes 020 en 021). Vrijgestelde gereserveerde winst Het tweede deel van het vak van de reserves wordt gevormd door de vrijgestelde gereserveerde winst. Ook daar vinden we een uitgesplitste rubriek ( gespreid te belasten meerwaarden op bepaalde effecten en gespreid te belasten meerwaarden op materiële en immateriële vaste activa ). En de andere verwezenlijkte meerwaarden (codes 304 en 319) zijn enkele lijnen naar onderen verschoven. Even verder treffen we opnieuw winst voortvloeiend uit de homologatie van een reorganisatieplan en uit de vaststelling van een minnelijk akkoord aan, een gevolg van de wet op de continuïteit van de ondernemingen (codes 312 en 328) (zie hierboven). VERWORPEN UITGAVEN (VROEGER VAK II) Bij de verworpen uitgaven valt alleen een uitgesplitste rubriek op: sociale voordelen en voordelen uit maaltijd-, sport-, cultuur- of ecocheques staan nu apart. Voor de wetgevende verduidelijking inzake maaltijd-, ecocheques enz.: zie ons artikel Nieuwigheden in de eindejaarswetten: beveiliging voor vrachtwagens aangemoedigd. Biztax biedt elektronische indieners een standaardbijlage aan voor detail verworpen uitgaven, waar men onder elke rubriek zoveel lijnen kan toevoegen als men wil (zie ook hieronder voor de bijlagen). Er is ook een tweede standaardbijlage specifiek voor de niet aftrekbare belastingen (code 029), die een lijst bevat van alle mogelijke belastingen. Toevoegen van die bijlage is niet verplicht. Op die bijlagen kunnen in Biztax overigens geen negatieve bedragen ingevuld worden. Wie dat toch zou willen doen, moet een zelfgemaakte pdf toevoegen. UITEENZETTING VAN DE WINST (VROEGER VAK IV) Het vak voor de uiteenzetting van de winst heeft visueel de grootste wijzigingen ondergaan. Om te beginnen past het nu overzichtelijk op één bladzijde. En het is ingedeeld in drie subvakken: één voor wat men gemeengoed de eerste bewerking noemt (samenstelling van het resultaat), een tweede voor de zogenaamde tweede tot achtste bewerking ( verdeling volgens oorsprong en aftrekken van de resterende winst ) en een derde voor de opsplitsing van de belastbare grondslag volgens het toepasselijke belastingregime. Aftrekken van resterende winst in één tabel Vooral voor de tweede tot achtste bewerking is de voorstelling veel compacter dan vroeger. De lijnen waar men vroeger telkens een subtotaal moest vermelden of bedragen van vorige lijnen overnemen, zijn weggevallen. Elke aftrek (niet-belastbare bestanddelen - zie ook hieronder -, DBI's, octrooi-inkomsten, notionele interestaftrek, vorige verliezen, investeringsaftrek) beslaat nog slechts één lijn in een tabel met
drie kolommen: één kolom voor bij verdrag vrijgesteld (waar men logischerwijze alleen iets kan invullen bij de verdeling volgens oorsprong, niet bij de aftrekken), een tweede voor niet bij verdrag vrijgesteld en een derde voor Belgisch. Bij de belastbare grondslag valt op dat enkele punten uit het eerste subvak nu herhaald worden, zoals verkregen abnormale of goedgunstige voordelen. De fiscus wil daarmee wellicht onderstrepen dat die bedragen deel uitmaken van de minimale belastbare basis. Anders gezegd: omdat op het deel van het resultaat dat overeenstemt met die bedragen, geen aftrekken toegepast mogen worden, moet er op die bedragen altijd belasting betaald worden, ook al zit de vennootschap in een verliessituatie. De rubriek opneming bepaalde vrijgestelde reserves en meerwaarden is daarentegen verdwenen omdat aan dat gunstregime een einde gekomen is. NIET-BELASTBARE BESTANDDELEN (NIEUW) Dat het vak voor de uiteenzetting van de winst veel compacter uitvalt dan vroeger (zie hierboven), komt mede ook doordat een deel ondergebracht is in een afzonderlijk vak: niet-belastbare bestanddelen, d.w.z. de zgn. derde bewerking. In het vak voor de uiteenzetting van de winst moet in de tabel met de aftrekken van de resterende winst alleen nog het totaal vermeld worden (codes 096 en 097). De uitsplitsing (vrijgestelde giften, aanvullend personeel enz.) gebeurt nu in het aparte vak (codes 090 tot 095). TARIEF VAN DE BELASTING (VROEGER VAK XI) De vraag naar de toepasselijkheid van het verlaagd tarief wordt nu omgekeerd gesteld. Vroeger luidde de vraag: Is de vennootschap bij uw weten uitgesloten van het verminderd tarief?. Nu staat er: De vennootschap kan bij uw weten aanspraak maken op het verlaagd tarief. Als het antwoord ja is, vult men ja in (aanvinken in Biztax). Als het antwoord nee is, wordt men echter geacht niets in te vullen. Het verlaagd tarief wordt dus een bewuste keuze, geen optie die men per ongeluk, uit zogenaamde onwetendheid kan nemen. Zoals al gezegd worden er geen cijfers meer gebruikt in de omschrijving van een rubriek, zodat de verwijzing naar artikel 215 WIB 1992 weggevallen is. VOORAFBETALINGEN (VROEGER VAK XII) Nieuw in het vak voor de voorafbetalingen is dat de afzonderlijke voorafbetalingen (eerste tot vierde kwartaal) apart ingevuld kunnen worden. Dat is niet verplicht, maar in Biztax biedt het de mogelijkheid een simulatie te maken van de juiste bonificatie of vermeerdering. Op Biztax staan die cijfers overigens niet vooraf ingevuld, ook al kent de administratie ze evident. Daarnaast is er nog de vraag of de aangifte betrekking heeft op de eerste drie jaren na de oprichting van een kleine vennootschap. Ook hier moet alleen nog maar iets ingevuld worden als het antwoord ja is. VERREKENBARE VOORHEFFINGEN (VROEGER VAK XIII) Er is ook een geval waarin twee vroegere rubrieken nu samengevoegd zijn tot één rubriek: bij de roerende voorheffing op definitief belaste liquidatieboni of boni bij verkrijging van eigen aandelen moeten de Belgische en buitenlandse inkomsten voortaan ingevuld worden op dezelfde plaats. Er is dan ook een code weggevallen (code 191 - alleen code 188 is overgebleven). Daarentegen komt er een code bij voor het belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling dat voor het huidig belastbare tijdperk terugbetaalbaar is (code 198). Die rubriek betreft geen inhoudelijke nieuwigheid maar heeft te maken met het feit dat het gedeelte van het belastingkrediet dat na vier jaar nog altijd niet verrekend geraakt is bij gebrek aan voldoende winst, terugbetaalbaar is. En vermits de maatregel ondertussen vier jaar oud is, bestaat de mogelijkheid van terugbetaling nu voor het eerst. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP (VROEGER VAK XV) Omdat de criteria voor een kleine vennootschap - personeel, omzet, balanstotaal - geconsolideerd bekeken moeten worden, vraagt de fiscus sinds vorig jaar op het aangifteformulier of de vennootschap verbonden is met andere vennootschappen in de zin van het Wetboek van Vennootschappen (de
verwijzing naar artikel 11 is weggevallen). Ook hier mag alleen iets ingevuld worden als het antwoord ja is. Misverstanden over geconsolideerde criteria uitgesloten Nieuw is echter vooral dat de daaropvolgende vraag duidelijker geformuleerd is. Vorig jaar stond er nog: Indien op de vorige vraag ontkennend is geantwoord, de gegevens op niet-geconsolideerde basis vermelden. Dat leidde tot twijfels omdat er niet uitdrukkelijk stond wat men moest invullen als bevestigend geantwoord was op de vorige vraag (zie ons artikel Aangifte vennootschapsbelasting: vak XV goed invullen ). Nu luidt het: De gegevens op niet-geconsolideerde basis vermelden, tenzij de vennootschap verbonden is (...), dan die gegevens op geconsolideerde basis vermelden. Ter gelegenheid van de controverse vorig jaar over dit vak, is ook opgemerkt dat sommige verbonden vennootschappen die cijfers niet zomaar beschikbaar hebben op geconsolideerde basis, en dat het invullen van dit vak in dergelijk geval dus heel wat rekenwerk vergt. De administratie heeft daar begrip voor, want bij de officiële voorstelling van Biztax is benadrukt dat uiteindelijk alleen van belang is of de vennootschap groot of klein is. De mate van overschrijding van de criteria is dus niet zo belangrijk. Als duidelijk is dat de criteria overschreden zijn, is de exacte waarde niet meer essentieel, en zal de administratie oogluikend toestaan dat de cijfers van de diverse verbonden vennootschappen bijvoorbeeld gewoon opgeteld worden, zonder ze uit te zuiveren voor onderlinge bewegingen zoals bij een echte consolidatie zou moeten. BIJLAGEN Omdat de gegevens van de balanscentrale van de Nationale Bank nu verbonden kunnen worden met de aangifte, is het niet meer nodig om de jaarrekening bij te voegen als die verplicht neergelegd moet worden. Vennootschappen die niet verplicht zijn hun jaarrekening neer te leggen bij de Nationale Bank, moeten ze nog wel bij de aangifte voegen. Op het formulier wordt benadrukt dat alle andere bijlagen wel verplicht bij te voegen zijn. In Biztax staan in een knoppenbalk bovenaan elke pagina alle nummers van de standaardbijlagen. Onder 275.1.B kan men de jaarrekening toevoegen (als dat verplicht is) en krijgt men een standaard afschrijvingstabel gepresenteerd, waar men zoveel lijnen kan invullen als men wil. Men kan ervoor opteren de standaardtabel niet te gebruiken en een eigen, niet-gestandaardiseerde tabel in pdf-formaat toe te voegen als bijlage. Ook het gedetailleerde overzicht van de verworpen uitgaven (zie hoger) kan men aanmaken onder knop 275.1.B (275.1.A is de aangifte zelf, zonder bijlagen). Biztax is ondertussen ook operationeel geworden (zie ook ons artikel: Biztax wordt opvolger van Vensoc ).