Amsterdam 11 augustus Nettowinst ING Groep over 1e halfjaar stijgt met 25,0% tot EUR 3.492 miljoen Goede resultaten in eerste halfjaar; verbeterd rendement bij bank- en verzekeringsbedrijf Nettowinst per aandeel stijgt naar EUR 1,61 van EUR 1,33 over 1 e halfjaar 2004 Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen stijgt 9,3% tot EUR 4.011 miljoen Verzekeringswinst exclusief desinvesteringen stijgt 2,3% door Americas en Europe Winst exclusief desinvesteringen bankbedrijf stijgt 16,0% dankzij alle divisies RAROC na belasting exclusief desinvesteringen stijgt tot 18,0%, IRR tot 12,6% Interimdividend stijgt tot EUR 0,54 per aandeel in contanten van EUR 0,49 Bericht van de voorzitter In het eerste halfjaar van heeft ING goed gepresteerd, ondanks de uitdagingen als gevolg van het lage renteniveau op de meeste markten, zei Michel Tilmant, voorzitter van de Raad van Bestuur. Binnen de gehele Groep stegen de baten. De bankonderdelen profiteerden van lagere risicokosten doordat het kredietverleningsklimaat gunstig bleef. ING Direct continueerde haar snelle groei met het aantrekken van 1,8 miljoen nieuwe klanten. De omzet van de levensverzekeringsactiviteiten steeg, vooral in de opkomende markten. De schadebedrijven boekten sterke verzekeringstechnische resultaten. Ook profiteerde zowel het bank- als het verzekeringsbedrijf van lagere belastingen. Onze focus op waardecreatie begint vruchten af te werpen, wat blijkt uit de verbeterde rendementen bij de bank- en verzekeringsonderdelen, ondanks de margedruk in de markt. De RAROC (risico-gewogen rendement op kapitaal) van het bankbedrijf verbeterde en alle drie bancaire divisies presteren boven de ING-doelstelling. Bij de verzekeringsbedrijven steeg de waarde van de nieuwe productie in het levenbedrijf met 33,2% door margeverbeteringen en de gerichtheid op de meest aantrekkelijke markten, zoals de markt voor pensioenen. In het tweede kwartaal daalde de nettowinst, vooral als gevolg van de winsten op desinvesteringen in het tweede kwartaal vorig jaar en andere eenmalige posten. Exclusief deze invloeden steeg de winst over het tweede kwartaal met 6,7%. Voorts hebben we maatregelen getroffen om de reserves bij het verzekeringsbedrijf te versterken voor een oude portefeuille in Taiwan als gevolg van het lage renteniveau. Dit ondanks het feit dat de verzekeringstechnische voorzieningen voor de Groep als geheel meer dan toereikend zijn, zelfs bij het gebruik van onze conservatieve interne standaard. Wij blijven ons richten op het verbeteren van de efficiency en dienstverlening en op het aanpakken van operationele en compliance-punten. Eerder dit jaar hebben we maatregelen aangekondigd voor kostenbesparingen bij enkele onderdelen. Kostenbeheersing blijft prioriteit voor het management en we zullen verdere stappen ondernemen om de efficiency te verbeteren en onze concurrentiepositie in de volgroeide markten te behouden om zo onze klanten en aandeelhouders meer waarde te bieden. De onderneming heeft een interimdividend vastgesteld van EUR 0,54 dat in contanten zal worden uitgekeerd. Dit is gelijk aan de helft van het volledige dividend over 2004. Voor de rest van het jaar blijven we vol vertrouwen, alhoewel de renteontwikkelingen een uitdaging blijven vormen voor een aantal onderdelen, zoals we gezien hebben in het tweede kwartaal. Alle cijfers vergelijken het eerste halfjaar met het eerste halfjaar 2004, tenzij anders aangegeven. Vergelijkbare cijfers voor 2004 zijn exclusief IAS 32, 39 en IFRS 4. Persconferentie: 11 augustus, 9.00 uur CET in ING House, Amsterdam. Presentatie & webcast www.ing.com Analistenpresentatie: 11 augustus 11.15 uur CET in ING House, Amsterdam. Presentatie & webcast www.ing.com Analistencall: 11 augustus, 16.00 uur CET. NL 020-794-8504 VK +44 207-190-1595 VS +1 303-262-0078 Analistenpresentatie Londen: 12 augustus, 11.00 uur VK, webcast www.ing.com Perscontacten +31 20 541 6522 Investor relations +31 20 541 5571 1/42
1.1 ING Groep Tabel 1. Kerncijfers ING Groep Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen: - Insurance Europe 995 861 15,6% 490 509-3,7% - Insurance Americas 986 789 25,0% 549 461 19,1% - Insurance Asia/Pacific 225 264-14,8% 54 152-64,5% - Overig 1-353 -103-226 9 Verzekeringswinst voor belastingen exclusief desinvesteringen 1.853 1.811 2,3% 867 1.131-23,3% - Wholesale Banking 1.206 1.084 11,3% 481 423 13,7% - Retail Banking 808 644 25,5% 414 319 29,8% - ING Direct 254 203 25,1% 127 125 1,6% - Overig 2-110 -71-56 -15 Bancaire winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 2.158 1.860 16,0% 966 852 13,4% Totale winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 4.011 3.671 9,3% 1.833 1.983-7,6% Winst/verlies op desinvesteringen 345 135-31 219 Winst voor belastingen uit desinvesteringen 26 180 5 48 Totale winst voor belastingen 4.382 3.986 9,9% 1.807 2.250-19,7% Belastingen 766 1.050-27,0% 194 521-62,8% Belangen van derden 124 143-13,3% 62 66-6,1% Nettowinst 3.492 2.793 25,0% 1.551 1.663-6,7% - waarvan verzekeringsactiviteiten 1.430 1.543-7,3% 700 1.076-34,9% - waarvan bancaire activiteiten 2.062 1.250 65,0% 851 587 45,0% Nettowinst per aandeel (in EUR) 1,61 1,33 20,4% 0,72 0,79-8,9% Kerncijfers Nettorendement op eigen vermogen 3 25,7% 25,4% Verhouding schuld/eigen vermogen 4 9,8% 10,9% Personeel (gemiddeld aantal FTE s) 114.600 113.300 1,1% 1. Onder verzekeringsresultaat Overig zijn het resultaat op het afdekken van het dollarrisico in 2004, de rente op de kernschuld alsmede de resultaten op oude herverzekeringsactiviteiten uit 2004 meegenomen. 2. Het bancaire resultaat Overig bestaat voornamelijk uit rentelasten die niet zijn gealloceerd naar de verschillende bedrijfsonderdelen. 3. De cijfers zijn over heel 2004 op basis van ING GAAP; de cijfers over zijn exclusief de herwaarderingsreserves van voor-verkoop-beschikbare beleggingen. 4. Vergelijkend cijfer is gebaseerd op IFRS per 1 januari. Winst eerste halfjaar De nettowinst steeg in het eerste halfjaar van met 25,0% tot EUR 3.492 miljoen, een stijging ten opzichte van EUR 2.793 miljoen over dezelfde periode vorig jaar, vooral door de solide groei bij de drie bancaire divisies en de verzekeringsactiviteiten in Noord- en Zuid-Amerika en Europa. De nettowinst van het bankbedrijf steeg met 65,0% tot EUR 2.062 miljoen, vooral door lagere risicokosten en belastingen, alsmede gerealiseerde winsten op desinvesteringen. Ondanks lagere belastingen daalde de nettowinst van het verzekeringsbedrijf met 7,3% naar EUR 1.430 miljoen als gevolg van desinvesteringen en andere eenmalige posten, alsmede het besluit om de voorzieningen verzekeringsverplichtingen in Taiwan te versterken. De rest van Azië, evenals Noord- en Zuid-Amerika en Europa lieten een sterke groei zien. De nettowinst per aandeel steeg met 20,4% van EUR 1,33 tot EUR 1,61. De totale winst voor belastingen steeg met 9,9% tot EUR 4,382 miljoen. Per saldo hadden de desinvesteringen in het eerste halfjaar een positieve invloed van EUR 56 miljoen. Over het eerste halfjaar van bedroegen de gerealiseerde winsten uit desinvesteringen EUR 345 miljoen en de winstbijdrage uit gedesinvesteerde onderdelen EUR 26 miljoen, tegenover EUR 135 miljoen respectievelijk EUR 180 miljoen over het eerste halfjaar van 2004. Exclusief de invloed van deze desinvesteringen steeg de winst voor belastingen met 9,3% tot EUR 4.011 miljoen door de hogere resultaten bij zowel het bank- als het verzekeringsbedrijf. 2/42
De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het verzekeringsbedrijf nam toe met 2,3% tot EUR 1.853 miljoen, omdat de hogere resultaten in Noord- en Zuid-Amerika en Europa grotendeels teniet werden gedaan door de lagere resultaten in Azië/Pacific en Overig, waarin ook incidentele winsten in het eerste halfjaar van 2004 zijn opgenomen. Insurance Europe rapporteerde een stijging van 15,6% tot EUR 995 miljoen door hogere beleggingswinsten in Nederland alsmede sterke groei in Centraal-Europa. Insurance Americas rapporteerde een stijging van 25,0% tot EUR 986 miljoen door hogere beleggings- en provisiebaten, alsmede verbeterde marges bij het Amerikaanse levenbedrijf, naast wederom goede verzekeringstechnische resultaten bij het Canadese schadebedrijf. Insurance Asia/Pacific rapporteerde een daling van 14,8%, vooral veroorzaakt door de versterking van de verzekeringstechnische voorzieningen in Taiwan waardoor sterke groei elders in deze regio met name Australië en Zuid-Korea werd tenietgedaan. Het verzekeringsresultaat Overig liet een daling zien door winsten van EUR 254 miljoen in het eerste halfjaar van 2004 uit oude herverzekeringsactiviteiten en het afdekken van het dollarrisico. De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het bankbedrijf nam toe met 16,0% tot EUR 2.158 miljoen door hogere winsten bij de drie bancaire divisies. De resultaten van Wholesale Banking stegen met 11,3% tot EUR 1.206 miljoen als gevolg van lagere risicokosten. De winst van Retail Banking steeg met 25,5% tot EUR 808 miljoen door hogere baten en lagere risicokosten, met name in Nederland en België. De winst van ING Direct steeg met 25,1% tot EUR 254 miljoen door aanhoudend sterke groei van de volumes, die gedeeltelijk werd tenietgedaan door een verkrapping van de rentemarge in het tweede kwartaal van. Effectieve belastingdruk De effectieve belastingdruk daalde in het eerste halfjaar van tot 17,5%, vergeleken met 26,3% in het eerste halfjaar van 2004, door verlaging van het nominale tarief in Nederland, hoge belastingvrije winsten op desinvesteringen en private equity, alsmede een vrijval van de belastingvoorziening van EUR 135 miljoen, wat toe te schrijven is aan de gunstige afwikkeling van een aantal lopende zaken betreffende de vennootschapsbelasting. De effectieve belastingdruk voor heel ligt naar verwachting rond de 20%. Valuta-invloeden De waardevermindering van de Amerikaanse dollar en daaraan gekoppelde valuta werd geheel gecompenseerd door de waardevermeerdering van andere valuta, waaronder de Poolse zloty, de Canadese dollar en de Koreaanse won. De resultaten in het eerste halfjaar van 2004 waren echter inclusief een nettowinst van EUR 87 miljoen (EUR 133 miljoen voor belastingen) op de afdekking van het dollarrisico, die niet herhaald werd omdat ING met ingang van gestopt is met het afdekken van het dollarrisico. Gevolgen IFRS De cijfers over 2004 zijn aan IFRS aangepast. Echter, zoals is toegestaan onder IFRS 1, zijn de vergelijkende cijfers voor 2004 exclusief de invloed van IAS 32, 39 en IFRS 4, die per 1 Januari worden toegepast. In het eerste halfjaar van hadden IAS 32, 39 en IFRS 4 een totale positieve invloed op de nettowinst van ongeveer EUR 80 miljoen. Voor het verzekeringsbedrijf hadden deze richtlijnen een positieve netto-invloed van ongeveer EUR 10 miljoen, vooral door de herwaardering van niet-handelsderivaten, boeterente voor vervroegde aflossing van hypotheken en gerealiseerde winsten op obligaties die niet langer geamortiseerd werden. Bij het bankbedrijf was de invloed van IAS 32 en 39 ongeveer EUR 70 miljoen na belastingen, vooral als gevolg van ongerealiseerde resultaten op financiële activa, gerealiseerde winsten op de verkoop van obligaties en hogere boeterente op de vervroegde aflossing van hypotheken. Dit werd gedeeltelijk tenietgedaan door de negatieve herwaardering van niet-handelsderivaten en de asymmetrische verantwoording van resultaten inzake market-making van ING-obligaties. In het tweede kwartaal van had IFRS een negatieve invloed van EUR 10 miljoen op de Groepsresultaten, vergeleken met een positieve invloed van EUR 90 miljoen in het eerste kwartaal van. De omslag werd grotendeels veroorzaakt door een lagere waarde van de niet-handelsderivaten, gedeeltelijk gecompenseerd door hogere winsten op obligaties en hogere resultaten uit vervroegde aflossing van hypotheken. 3/42
Winst tweede kwartaal De nettowinst in het tweede kwartaal daalde met 6,7% naar EUR 1.551 miljoen, vooral door winsten op desinvesteringen in het tweede kwartaal vorig jaar en andere incidentele posten. De nettowinst over dezelfde periode vorig jaar was inclusief EUR 219 miljoen na belastingen uit de winst op desinvesteringen en winst van gedesinvesteerde onderdelen, plus EUR 92 miljoen aan winst uit oude herverzekeringsactiviteiten en een winst op het afdekken van het dollarrisico van EUR 35 miljoen. In het tweede kwartaal van werd de winst positief beïnvloed door EUR 135 miljoen aan vrijval van belastingvoorzieningen. Desinvesteringen droegen EUR 11 miljoen bij aan het resultaat, inclusief een nettowinst uit gedesinvesteerde onderdelen. Exclusief deze posten steeg de nettowinst in het tweede kwartaal met 6,7%. De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het verzekeringsbedrijf daalde met 23,3% naar EUR 867 miljoen, gedeeltelijk als gevolg van winsten uit oude herverzekeringsactiviteiten en de afdekking van het dollarrisico in het tweede kwartaal van 2004 en een negatieve herwaardering van onder IFRS in het tweede kwartaal van, die zijn opgenomen onder Overig. De winsten werden deels teniet gedaan door de op IFRS gebaseerde herwaardering van derivaten in het tweede kwartaal van. De resultaten van Insurance Asia/Pacific daalden met 64,5% als gevolg van maatregelen om de voorziening verzekeringsverplichtingen in Taiwan te versterken. Hierdoor werd de sterke groei elders in de regio meer dan tenietgedaan. De winst van Insurance Europe daalde met 3,7% als gevolg van lagere levenresultaten in Nederland, grotendeels veroorzaakt door hogere bedrijfslasten. Insurance Americas rapporteerde een winststijging van 19,1% door groei van de Amerikaanse levenbedrijven en aanhoudend sterke verzekeringstechnische levenresultaten bij het Canadese schadebedrijf. De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het bankbedrijf steeg met 13,4% tot EUR 966 miljoen door betere resultaten bij Retail en Wholesale Banking als gevolg van lagere risicokosten alsmede hogere baten, in het bijzonder uit hypothecaire leningen bij de divisie Retail Banking. De winst voor belastingen van ING Direct steeg met 1,6% omdat de sterke groei van het aantal klanten en toevertrouwde middelen grotendeels teniet werd gedaan door krappere rentemarges, vooral in de VS. Vergeleken met het eerste kwartaal van daalde de nettowinst met 20,1% naar EUR 1.551 miljoen. Exclusief desinvesteringen, die in het eerste kwartaal in totaal EUR 405 miljoen bijdroegen en in het tweede kwartaal EUR 11 miljoen, steeg de nettowinst met 0,3%. De nettowinst van het verzekeringsbedrijf daalde met 4,1% naar EUR 700 miljoen door de versterking van de voorziening verzekeringsverplichtingen in Taiwan, lagere winsten uit private equity en de negatieve derivatenresultaten onder IFRS, die gecompenseerd werden door betere schaderesultaten en lagere belastingen. De nettowinst van het bankbedrijf daalde met 29,7% van EUR 1.211 miljoen in het eerste kwartaal naar EUR 851 miljoen. In de winst over het eerste kwartaal zit begrepen een winst uit de desinvestering van Baring Asset Management en een belang in ING Bank Slaski, terwijl in het resultaat over het tweede kwartaal een winst op NMB-Heller is begrepen. Exclusief desinvesteringen daalde de winst voor belastingen met 19,0% door hogere risicokosten, lagere resultaten bij Financial Markets en voorzieningen bij Wholesale Banking in België, terwijl de winst bij Retail Banking steeg met 5,1%. ING Direct wist haar goede resultaten over het eerste kwartaal te continueren. 1.2 Balanstotaal & Eigen vermogen Tabel 2. Kerncijfers balans In EUR miljard 30 juni 1 januari 1H Mutatie 31 maart 2Q mutatie Eigen vermogen 35,3 28,3 24,8% 31,3 12,9% - verzekeringsactiviteiten 18,6 15,3 21,6% 16,8 10,7% - bancaire activiteiten 21,2 17,2 23,3% 18,4 15,2% - eliminaties 1-4,5-4,2-3,9 Balanstotaal 1.107,1 964,5 14,8% 1.036,5 6,8% Nettorendement op eigen vermogen 2 25,7% 25,4% 26,4% - verzekeringsactiviteiten 19,7% 27,0% 21,0% - bancaire activiteiten 24,0% 15,8% 23,9% 1 aandelen in eigen bezit, achtergestelde leningen, belangen van derden, obligatieleningen en overige eliminaties 2 de vergelijkbare cijfers vermeld onder 1 januari zijn betreffen geheel 2004 op basis van nettowinst en gemiddeld eigen vermogen onder ING GAAP 4/42
Eigen vermogen Ultimo juni bedroeg het eigen vermogen van ING EUR 35,3 miljard, een stijging van EUR 7,0 miljard, ofwel 24,8%, vergeleken met 1 januari. De stijging is toe te schrijven aan de toevoeging van de nettowinst over het eerste halfjaar van (EUR 3,5 miljard), niet-gerealiseerde herwaarderingen van obligaties (EUR 1,8 miljard netto na overboeking van een latente winstdeling naar verzekeringsverplichtingen), valutakoersverschillen (EUR 1,6 miljard), niet-gerealiseerde herwaarderingen op aandelen (EUR 0,8 miljard) en een wijziging in de herwaarderingsreserve van de kasstroom-hedges (EUR 0,8 miljard). Deze stijging werd deels tenietgedaan door de uitbetaling van het dividend in contanten (EUR 1,3 miljard). Kapitaalratio s De verhouding schuld/eigen vermogen van ING Groep N.V. verbeterde van 10,9% op 1 januari tot 9,8%. Deze verbetering is te danken aan een stijging van het risicodragend vermogen met EUR 5,4 miljard (exclusief de belangen van derden) door ingehouden winsten en herwaarderingen, die gedeeltelijk teniet werden gedaan door een stijging van de kernschuld met EUR 0,1 miljard. De kapitaaldekkingsratio (solvabiliteit) van het verzekeringsbedrijf is toegenomen tot 228% van het wettelijk vereiste niveau ultimo juni, vergeleken met 201% op 1 januari. De Tier-1 ratio van ING Bank N.V. steeg van 7,00% op 1 januari tot 7,20% ultimo juni. De solvabiliteitsratio (BIS-ratio) van de bank daalde licht van 10,59% per 1 januari tot 10,55% ultimo juni. De totale naar risico gewogen activa stegen met EUR 31,4 miljard, ofwel 11,5%, tot EUR 305,5 miljard door groei bij alle drie bancaire divisies. Rendement op eigen vermogen Het nettorendement op het eigen vermogen nam toe van 25,4% over heel 2004 tot 25,7% in het eerste halfjaar van. Het verzekeringsbedrijf toonde een nettorendement op het eigen vermogen in het eerste halfjaar van van 19,7%, vergeleken met 27,0% voor heel 2004, terwijl het bankbedrijf een stijging rapporteerde naar 24,0 % van 15,8%. De vergelijkende cijfers betreffende het nettorendement op het eigen vermogen zijn gebaseerd op de nettowinst en het gemiddelde eigen vermogen onder ING GAAP, terwijl de cijfers over gebaseerd zijn op IFRS. Beheerd vermogen Het beheerd vermogen nam met 13,2% toe van EUR 446,1 miljard ultimo 2004 tot EUR 505,2 miljard ultimo juni, exclusief de invloed van desinvesteringen en herclassificeringen. Deze stijging is toe te schrijven aan de netto-instroom van EUR 13,6 miljard, de invloed van hogere valutakoersen (EUR 31,7 miljard) en hogere aandelenkoersen (EUR 13,8 miljard). Inclusief de invloed van gedesinvesteerde onderdelen en een herclassificatie die deels is toe te schrijven aan IFRS, in totaal van EUR 45,8 miljard, steeg het totaal beheerd vermogen met 2,7%. 1.3 Dividend ING Groep keert een interimdividend uit van EUR 0,54 per gewoon aandeel, vergeleken met EUR 0,49 vorig jaar, wat overeenkomt met de helft van het over het boekjaar 2004 uitgekeerde dividend (EUR 1,07). Het interimdividend zal volledig in contanten worden uitgekeerd. De notering van het ING-aandeel ex-dividend vindt plaats op 12 augustus en het dividend zal op 18 augustus betaalbaar worden gesteld. 1.4 Compliance Als gevolg van incidenten bij diverse bedrijfsonderdelen in Nederland (zoals vermeende insider-trading in ING Perpetuals, een fout in de commerciële software bij Nationale-Nederlanden, problemen rondom hypotheekverstrekkingen bij Postbank en ING Bank, alsmede rondom beleggingsfondsen bij ING Investment Management) heeft ING Nederland nog meer vaart gezet achter een in 2004 gestart proces om na overleg met de toezichthouder AFM, de compliance-cultuur in Nederland verder te versterken. Momenteel wordt binnen ING Nederland een veranderingsprogramma ingevoerd ter verbetering van de compliancefunctie, zodat compliance-gerelateerde incidenten die daarmee verband houden, beter kunnen worden bewaakt en 5/42
beheerd. Het ongeveer twee jaar durende programma sluit aan op het beleid van ING Groep om compliance hoog op de agenda te plaatsen. 1.5 Verzekeringsactiviteiten Tabel 3. ING Groep: winst- en verliesrekening verzekeringsbedrijf Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Premie-inkomen levenbedrijf 19.047 18.139 5,0% 9.782 8.905 9,8% Premie-inkomen schadebedrijf 3.577 3.755-4,7% 1.679 1.623 3,5% Totaal premie-inkomen 22.624 21.894 3,3% 11.461 10.528 8,9% Opbrengst uit beleggingen 4.726 4.718 0,2% 2.511 2.601-3,5% Provisiebaten 622 587 6,0% 278 284-2,1% Overige baten 176 364-51,6% -102 218 Totale baten 28.148 27.563 2,1% 14.148 13.631 3,8% Verzekeringstechnische lasten 23.329 22.614 3,2% 11.821 10.829 9,2% Overige rentelasten 535 541-1,1% 265 255 3,9% Bedrijfslasten 2.466 2.272 8,5% 1.269 1.139 11,4% Waardeverminderingen/beleggingsverliezen 2 24-91,7% -1 12 Totale bedrijfslasten 26.332 25.451 3,5% 13.354 12.235 9,1% Totale winst voor belastingen 1.816 2.112-14,0% 794 1.396-43,1% Belastingen 277 517-46,4% 31 293-89,4% Belangen van derden 109 52 109,6% 63 27 133,3% Nettowinst 1.430 1.543-7,3% 700 1.076-34,9% Invloed van desinvesteringen Totale winst voor belastingen 1.816 2.112-14,0% 794 1.396-43,1% Winst/verlies op desinvesteringen -49 219-78 219 Winst voor belastingen desinvesteringen 12 82 5 46 Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 1.853 1.811 2,3% 867 1.131-23,3% - waarvan levensverzekering 1.160 1.237-6,2% 485 779-37,7% - waarvan schadeverzekering 693 574 20,7% 382 352 8,5% Kerncijfers Waarde nieuwe productie 381 286 33,2% Intern rendement 12,6% 11,4% Combined ratio schadeactiviteiten 90% 89% Nettorendement op eigen vermogen 1 19,7% 27,0% Personeel (gemiddeld aantal FTE s) 51.300 49.700 3,2% 1 Cijfers 2004 betreffen heel 2004 conform ING GAAP Winst eerste halfjaar De nettowinst van het verzekeringsbedrijf daalde in het eerste halfjaar van met 7,3% naar EUR 1.430 miljoen, vooral als gevolg van desinvesteringen die in de eerste helft van 2004 positief bijdroegen, tegenover een verlies in de eerste zes maanden van dit jaar. De nettoresultaten werden gunstig beïnvloed door een lagere effectieve belastingdruk van 15,3%, vergeleken met 24,5% over het eerste halfjaar van 2004, door belastingvrije winsten op private equity, een daling van het nominale belastingtarief in Nederland en een vrijval van belastingvoorzieningen ad EUR 100 miljoen. De totale winst voor belastingen daalde met 14,0% naar EUR 1.816 miljoen, vooral door de invloed van desinvesteringen hetgeen resulteerde in een eenmalige winst van EUR 219 miljoen in het eerste halfjaar van 2004 en een verlies van EUR 49 miljoen in de eerste zes maanden van. Exclusief winsten uit en verliezen op desinvesteringen en de winstbijdrage uit gedesinvesteerde onderdelen in beide periodes steeg de winst voor belastingen van het verzekeringsbedrijf met 2,3% tot EUR 1.853 miljoen. De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het levenbedrijf daalde met 6,2% van EUR 1.237 miljoen in het eerste halfjaar van 2004 naar EUR 1.160 miljoen, waar in de winst nog een bate was opgenomen van EUR 158 miljoen uit de afdekking van het dollarrisico. Exclusief deze bate steeg de winst van het levenbedrijf met 7,5%, door betere resultaten in de VS, Nederland en Centraal-Europa. 6/42
De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van het schadebedrijf steeg met 20,7% tot EUR 693 miljoen, vooral door aanhoudend goede verzekeringstechnische resultaten in Canada en de overname van de portefeuille van Allianz Canada, alsmede door betere resultaten in Nederland en België, mede door een lagere schaderatio. De combined ratio steeg licht van 89% naar 90%. Het totale premie-inkomen steeg met 3,3% tot EUR 22.624 miljoen. De groei van de levenpremies werd gedrukt door de invloed van desinvesteringen en valuta-invloeden. Gedesinvesteerde onderdelen droegen in het eerste halfjaar van 2004 EUR 215 miljoen bij aan het premie-inkomen. Onder IFRS 4 zijn een aantal levensverzekeringsproducten geherrubriceerd naar beleggingscontracten, specifiek in Australië, België en de VS. Exclusief deze herclassificatie, desinvesteringen en valuta-invloeden steeg de totale premie met 11,5% op vergelijkbare basis. Het premie-inkomen Leven steeg met 5,0%, ofwel 14,8% op vergelijkbare basis, door een sterke stijging in Azië/Pacific. Het premie-inkomen Schade daalde echter met 4,7% naar EUR 3.577 miljoen, hetgeen gedeeltelijk is toe te schrijven aan desinvesteringen in Australië en Nederland. Exclusief desinvesteringen en valuta-invloeden daalden de schadepremies met 3,9%, vooral door een daling in Mexico. De beleggingsopbrengsten namen toe met 0,2%, waarbij hogere winsten op aandelen, obligaties en onroerend goed teniet werden gedaan door een negatief valuta-effect, lagere rente en desinvesteringen. Provisiebaten stegen 6,0% tot EUR 622 miljoen, vooral door een toename in Australië door een herclassificatie van levensverzekeringsproducten naar beleggingsproducten onder IFRS 4. De Overige baten daalden scherp door een verlies van EUR 78 miljoen uit de verkoop van Life of Georgia alsmede de winst op het afdekken van het dollarrisico die in de eerste zes maanden van 2004 was begrepen. De bedrijfslasten van het verzekeringsbedrijf stegen met 8,5% tot EUR 2.466 miljoen door hogere kosten bij alle divisies. In Nederland stegen de bedrijfslasten, hetgeen vooral was toe te schrijven aan de nieuwe CAO en aan investeringen in Ops&IT-projecten. De bedrijfslasten in Canada stegen door de integratie van Allianz Canada, terwijl in Azië/Pacific de bedrijfslasten zijn gestegen vanwege de aanhoudende groei van de activiteiten. De kosten als percentage van het beheerd vermogen voor beleggingsproducten verbeterden enigszins van 87 basispunten in het eerste halfjaar vorig jaar naar 86 basispunten. Kosten als percentage van de premies voor levensverzekeringsproducten verslechterden van 12,69% tot 13,18% in het eerste halfjaar van. De kostenratio van het schadebedrijf was 29%, een verslechtering ten opzichte van 27% in het eerste halfjaar vorig jaar. De waardevermindering/beleggingsverliezen daalden in het eerste halfjaar van naar EUR 2 miljoen, vergeleken met EUR 24 miljoen in de eerste zes maanden van 2004. Tabel 4. Nieuwe productie en waarde levensverzekeringen per regio Nieuwe productie 1e hj. Nieuwe productie 1e hj. 2004 Waarde nieuwe productie Waarde nieuwe productie In EUR miljoen Periodieke premies Koopsommen Intern rendement Periodieke premies Koopsommen Intern rendement Insurance Europe 236 1.432 93 13,3% 203 1.495 70 12,8% Insurance Americas 747 7.455 90 10,6% 917 8.067 82 9,7% Insurance Asia/Pacific 859 3.255 198 14,2% 545 1.247 134 14,1% Totaal 1.842 12.142 381 12,6% 1.665 10.809 286 11,4% Waarde nieuwe productie De waarde van de nieuwe levensverzekeringsproductie nam met 33,2% toe van EUR 286 miljoen in het eerste halfjaar van 2004 tot EUR 381 miljoen in het eerste halfjaar van, door hoge verkopen in Azië/Pacific en Centraal-Europa en hogere marges bij de Amerikaanse bedrijven. De levensverzekeringsactiviteiten in de opkomende markten droegen wereldwijd totaal EUR 147 miljoen bij aan de waarde van de nieuwe productie, een stijging ten opzichte van de EUR 107 miljoen over de eerste zes maanden van 2004. In Azië/Pacific steeg de waarde van de nieuwe productie met 47,8% tot EUR 198 7/42
miljoen en nam daarmee meer dan de helft van de totale waarde van de nieuwe productie van de Groep voor haar rekening. Insurance Europe rapporteerde een stijging van de waarde van nieuwe productie met 32,9% tot EUR 93 miljoen, door hogere verkopen in Centraal-Europa en verbeterde marges in Nederland. De waarde van de nieuwe productie van Insurance Americas steeg van EUR 82 miljoen tot EUR 90 miljoen door hogere marges bij de Amerikaanse activiteiten, ondanks ongunstige valuta-invloeden, het afstoten van Life of Georgia en de individuele herverzekeringsactiviteiten en lagere verkopen in Latijns-Amerika. Het totale interne rendement (IRR) steeg van 11,4% tot 12,6%, door de grotere bijdrage van Azië/Pacific en margeverbeteringen in de VS, Nederland en Centraal-Europa. De IRR s zijn aangepast om de verwachte valutabewegingen ten opzichte van de euro weer te geven. Toetsing toereikendheid van de reserves Reeds vele jaren toetst ING jaarlijks of de voorziening verzekeringsverplichtingen toereikend is om aan de geschatte toekomstige uitkeringen op bestaande polissen te kunnen voldoen, waarbij een conservatief betrouwbaarheidsniveau van 90% wordt aangehouden. Deze 90%-norm is prudenter dan de onder US GAAP gehanteerde toets, die is gebaseerd op een zo goed mogelijke inschatting zonder veiligheidsmarges. Naast de verzekeringsreserves houdt ING vermogen aan voor onvoorziene risico s om er voor te zorgen dat de reserves plus vermogen voldoen aan een betrouwbaarheidsniveau van 99,95%, conform de eisen voor een AA-rating bij Standard & Poor s. Ondanks het lage renteniveau op vele markten zijn de voorzieningen van de verzekeringsactiviteiten voor ING Groep als geheel meer dan toereikend op basis van dit prudente betrouwbaarheidsniveau van 90% dat intern als standaard gehanteerd wordt, evenals op basis van toetsing door toezichthoudende instanties. Voor alle individuele verzekeringsonderdelen zijn de reserves toereikend op basis van een conservatieve 90%- norm, met uitzondering van Taiwan. Uitgaande van een betrouwbaarheidsniveau van 50% op basis van een zo goed mogelijke inschatting, zijn de reserves van Taiwan nog steeds toereikend. Het feit dat Taiwan niet voldoet aan de 90%-norm is geheel toe te schrijven aan een oude levensverzekeringsportefeuille met een gegarandeerde langetermijnrente van tot maximaal 8% die vóór 2001 zijn afgesloten. Meer recente producten kennen veel lagere garanties van ongeveer 2%. Verdere rentedalingen in Taiwan in het tweede kwartaal, alsmede de invloed van valutakoersen, modelaanpassingen en de ervaringen op producten hebben ervoor gezorgd dat de eerder gerapporteerde ontoereikendheid in Taiwan als gevolg heeft dat de gehele regio Insurance Asia/Pacific thans op basis van de 90%-norm ontoereikende reserves heeft. De omvang van de ontoereikendheid is uitermate gevoelig voor de rente-aannames en andere aannames, zoals afkoop en sterfte. Als gevolg hiervan kan de ontoereikendheid alleen betrouwbaar worden geschat binnen een wijde bandbreedte en kan deze van kwartaal tot kwartaal behoorlijk variëren vanwege rentefluctuaties. Ultimo juni bedroeg de ontoereikendheid van de voorzieningen op basis van de 90%- norm in Taiwan EUR 2,8 tot 3,3 miljard. Dit is een schatting van de aanvullende verplichting die zou kunnen voortvloeien uit de gemiddelde resterende looptijd van het aantal oude levensverzekeringscontracten, die ongeveer 40 jaar bedraagt. Voor Insurance Asia/Pacific bedraagt het tekort EUR 1,5 tot 2,0 miljard. Het tekort in Taiwan is gelijk aan ongeveer 1% van de totale verzekeringsreserves van de Groep en wordt ruimschoots gecompenseerd door voorzieningen boven de prudente 90%-norm van de overige verzekeringsonderdelen. Het is niettemin beleid bij ING om in dergelijke situaties de toereikendheid van de reserves geleidelijk te herstellen. ING heeft daarom besloten actie te ondernemen om de reserves in Taiwan te versterken en te kijken naar andere structurele verbeteringen. Daartoe is een last van EUR 80 miljoen genomen in het eerste halfjaar. 8/42
1.6 Bancaire activiteiten Tabel 5. ING Groep: winst- en verliesrekening bankbedrijf Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Renteresultaat 4.297 4.332-0,8% 2.134 2.198-2,9% Opbrengst uit beleggingen 840 149 463,8% 341 65 424,6% Provisie 1.136 1.352-16,0% 540 642-15,9% Overige baten 747 570 31,1% 327 216 51,4% Totale baten 7.020 6.403 9,6% 3.342 3.121 7,1% Bedrijfslasten 4.408 4.264 3,4% 2.279 2.139 6,5% Brutoresultaat 2.612 2.139 22,1% 1.063 982 8,2% Waardeveranderingen vorderingen bankbedrijf 46 265-82,6% 50 128-60,9% Totale winst voor belastingen 2.566 1.874 36,9% 1.013 854 18,6% Belastingen 489 533-8,3% 163 228-28,5% Belangen van derden 15 91-83,5% -1 39 Nettowinst 2.062 1.250 65,0% 851 587 45,0% Gevolgen van desinvesteringen Totale winst voor belastingen 2.566 1.874 36,9% 1.013 854 18,6% Winst/verlies op desinvesteringen 394-84 47 Winst voor belastingen uit desinvesteringen 14 98 2 Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 2.158 1.860 16,0% 966 852 13,4% Kerncijfers Kosten/batenverhouding 62,8% 66,6% 68,2% 68,5% RAROC (voor belastingen) 27,0% 22,9% RAROC (na belastingen) 20,8% 16,9% Nettorendement op eigen vermogen¹ 24,0% 15,8% Totaal naar risico gewogen activa ² (in EUR miljard) 305,5 274,1 11,5% Waardeveranderingen vorderingen bankbedrijf in basispunten van gemiddeld naar kredietrisico gewogen activa 3 21 Personeel (gemiddeld aantal FTE s) 63.300 63.600-0,5% 1. Cijfers 2004 betreffen heel 2004 conform ING GAAP. 2. Ultimo juni vergeleken met ultimo 2004. Winst eerste halfjaar De nettowinst van het bankbedrijf steeg met 65,0% tot EUR 2.062 miljoen door hogere baten, een scherpe daling van de risicokosten, winsten op desinvesteringen en lagere belastingen. De effectieve belastingdruk daalde van 28,4% in het eerste halfjaar van 2004 naar 19,1%, vooral door belastingvrije winsten op desinvesteringen, een daling van het wettelijke belastingtarief in Nederland, een lage effectieve belastingdruk in België en een vrijval van EUR 35 miljoen aan belastingreserves. De totale winst voor belastingen steeg met 36,9% tot EUR 2.566 miljoen, inclusief EUR 394 miljoen winst in het eerste halfjaar van uit de verkoop van Baring Asset Management en een belang van 12,77% in ING Bank Slaski, alsmede de NMB-Hellertransactie. In het eerste halfjaar van 2004 zat een verlies begrepen van EUR 84 miljoen op de verkoop van de Aziatische effectenactiviteiten. Exclusief deze posten en de winst uit gedesinvesteerde onderdelen in beide periodes steeg de winst voor belastingen met 16,0% tot EUR 2.158 miljoen. De totale baten van het bankbedrijf stegen met 9,6% tot EUR 7.020 miljoen. Exclusief de invloed van desinvesteringen stegen de baten met 9,3% tot EUR 6.565 miljoen. Het renteresultaat daalde met 0,8% door desinvesteringen. Exclusief de invloed van desinvesteringen, steeg het renteresultaat met 2,9% tot EUR 4.292 miljoen, door hogere renteresultaten bij Retail Banking en ING Direct, gedeeltelijk tenietgedaan door de lagere renteresultaten bij Wholesale Banking. De implementatie van IAS 32 en 39 met ingang van had een negatieve invloed van ongeveer EUR 60 miljoen op het renteresultaat in het eerste halfjaar. De totale rentemarge in het eerste halfjaar van was 1,15%, een daling met 9 basispunten ten opzichte van de geschatte vergelijkbare rentemarge (eveneens inclusief IAS 32 en 39) over het eerste halfjaar van 2004. 9/42
Dit is deels te wijten aan het afvlakken van de yield curve en een herclassificatie van aan rente gerelateerde kosten van handelsresultaten naar renteresultaat. De bancaire kredietverlening steeg met EUR 44,6 miljard, ofwel 12,4%, van 1 januari tot EUR 403,4 miljard ultimo juni. De zakelijke kredietverlening steeg met EUR 27,4 miljard, waarvan EUR 20,5 miljard afkomstig is van buiten Nederland. De particuliere kredietverlening steeg met EUR 16,9 miljard, inclusief een stijging van EUR 15,4 miljard in woninghypotheken, waarvan EUR 9,6 miljard bij ING Direct. De toevertrouwde middelen van het bankbedrijf stegen met EUR 48,0 miljard, ofwel 12,0%, tot EUR 446,6 miljard, vooral door de aanhoudend sterke groei van ING Direct. De beleggingsopbrengsten stegen van EUR 149 miljoen tot EUR 840 miljoen, inclusief de winsten op Baring Asset Management, het aandeel in ING Bank Slaski en de transactie van NMB-Heller. Exclusief desinvesteringen stegen de beleggingsopbrengsten van EUR 176 miljoen tot EUR 446 miljoen, vooral door de verkoop van aandelenbeleggingen in België en de positieve invloed van de implementatie van IAS 32 en 39, waarin begrepen EUR 37 miljoen aan gerealiseerde resultaten op de verkoop van obligaties en EUR 110 miljoen aan veranderingen in de reële waarde van de financiële activa. De provisiebaten daalden met 16,0% naar EUR 1.136 miljoen. Exclusief de invloed van desinvesteringen waren de provisiebaten 4,8% lager, vooral door de lagere provisies uit betalingsverkeer in Nederland, lagere effectenprovisies en lagere Overige provisies. Dit werd gedeeltelijk gecompenseerd door hogere beheervergoedingen bij ING Real Estate en ING België en hogere bemiddelings- en adviesprovisies. De Overige baten stegen met 31,1% tot EUR 747 miljoen. Exclusief desinvesteringen stegen de Overige baten met 43,4% tot EUR 744 miljoen, ondanks een negatieve invloed van EUR 47 miljoen door IAS 32 en 39 verband houdend met de asymmetrische regelgeving voor market-making in ING-obligaties en het herwaarderingsresultaat uit niet-handelsderivaten. De gedeeltelijke (50%) consolidatie van Postkantoren BV met ingang van, die geen invloed had op de totale winst, droeg EUR 78 miljoen bij aan de Overige baten. De resterende stijging is grotendeels toe te schrijven aan het hogere resultaat van de handelsportefeuille en een hoger aandeel in de winst van deelnemingen, zoals minderheidsbelangen, met name bij ING Real Estate. Het hogere resultaat op de handelsportefeuille is grotendeels te danken aan de herclassificatie van aan de rente gerelateerde kosten van handelsresultaten naar renteresultaat, tezamen met een verlies van EUR 48 miljoen op de MeerWaardehypotheek van Postbank in het eerste kwartaal van 2004. De totale bedrijfslasten stegen met 3,4% tot EUR 4.408 miljoen. Exclusief desinvesteringen stegen de bedrijfslasten met EUR 477 miljoen, ofwel 12,3%, waarvan EUR 118 miljoen het gevolg was van de aanhoudend sterke groei van ING Direct en EUR 78 miljoen door de consolidatie van Postkantoren BV. De rest van de stijging werd grotendeels veroorzaakt door hogere IT-kosten, voorzieningen bij ING België die verband houden met Williams de Broë, de extra afschrijving van ontwikkelingsprojecten bij ING Real Estate en hogere personeelskosten, inclusief het effect van de nieuwe CAO in Nederland. De kosten/batenverhouding van het bankbedrijf verbeterde van 66,6% naar 62,8%. Exclusief de winsten en verliezen op desinvesteringen, doch inclusief de bovengenoemde eenmalige posten, verslechterde de kosten/batenverhouding van 65,5% naar 66,5%. Het gemiddelde aantal medewerkers daalde van 63.600 in het eerste halfjaar van 2004 naar 63.300. De toevoeging aan de waardeveranderingen vorderingen bankbedrijf bleef op een erg laag niveau. Na een vrijval van EUR 4 miljoen in het eerste kwartaal van doteerde ING in het tweede kwartaal EUR 50 miljoen aan de debiteurenvoorziening, vergeleken met een dotatie van EUR 265 miljoen in de eerste zes maanden van 2004. De lage risicokosten waren het gevolg van een verbetering van de kredietportefeuille, het vrijvallen van eerder getroffen voorzieningen (met name bij Wholesale Banking), het ontbreken van nieuwe, grote debiteurenverliezen en verbeteringen in het risicobeheer. De dotatie was gelijk aan 3 basispunten op jaarbasis van de naar gemiddeld kredietrisico gewogen activa, vergeleken met 21 basispunten in het eerste halfjaar van 2004 en 18 basispunten voor geheel 2004. 10/42
RAROC De RAROC (risico-gewogen rendement op kapitaal) na belastingen van het bankbedrijf van ING verbeterde van 16,9% in het eerste halfjaar van 2004 tot 20,8% in het eerste halfjaar van. Exclusief de winsten en verliezen op desinvesteringen verbeterde de RAROC na belastingen van 17,5% tot 18,0%. De drie bancaire divisies hebben alle boven de doelstelling van ING (12,0% na belastingen) gepresteerd. Exclusief de winsten en verliezen op desinvesteringen verbeterde de RAROC van Wholesale Banking van 16,2% over de eerste zes maanden van 2004 tot 17,1%. Retail Banking rapporteerde een rendement van 32,9%, exclusief de winst uit de verkoop van het belang in ING Bank Slaski, vergeleken met 29,2% over de eerste zes maanden vorig jaar. De RAROC na belastingen van ING Direct verbeterde van 12,1% tot 14,3%. Het totale economisch kapitaal daalde van EUR 15,9 miljard in het eerste halfjaar van 2004 naar EUR 14,8 miljard als gevolg van desinvesteringen. In de berekening van de RAROC zijn de daadwerkelijke dotaties aan de kredietrisicovoorzieningen vervangen door statistisch verwachte verliezen, waarmee de gemiddelde kredietverliezen gedurende de gehele economische cyclus worden weergegeven. De cijfers over 2004 zijn aangepast aan de wijzigingen in het model voor marktrisico. 11/42
2.1 Winst Insurance Europe stijgt met 15,6% tot EUR 995 miljoen Winst in Nederland stijgt met 12,3% door hogere resultaten leven- en schadebedrijf Waarde nieuwe levenproductie groeit met 32,9% door Centraal-Europa en Nederland Winst in Centraal-Europa neemt met 42,2% toe door Polen, Hongarije en Tsjechië Tabel 6. Winst- en verliesrekening Insurance Europe Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Premie-inkomen levenbedrijf 4.232 4.729-10,5% 2.020 2.195-8,0% Premie-inkomen schadebedrijf 1.341 1.317 1,8% 401 309 29,8% Totaal premie-inkomen 5.573 6.046-7,8% 2.421 2.504-3,3% Opbrengst uit beleggingen 2.241 2.073 8,1% 1.200 1.119 7,2% Provisie en overige baten 431 246 75,2% 133 94 41,5% Totale baten 8.245 8.365-1,4% 3.754 3.717 1,0% Verzekeringstechnische lasten 6.079 6.491-6,3% 2.678 2.703-0,9% Overige rentelasten 236 168 40,5% 118 71 66,2% Bedrijfslasten 921 829 11,1% 467 429 8,9% Waardeverminderingen/beleggingsverliezen 4 16-75,0% 1 5-80,0% Totale bedrijfslasten 7.240 7.504-3,5% 3.264 3.208 1,7% Totale winst voor belastingen 1.005 861 16,7% 490 509-3,7% Winst/verlies op desinvesteringen 10 Winst voor belastingen uit desinvesteringen Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 995 861 15,6% 490 509-3,7% - waarvan levensverzekering 791 718 10,2% 395 450-12,2% - waarvan schadeverzekering 204 143 42,7% 95 59 61,0% Kerncijfers Waarde nieuwe productie 93 70 32,9% Intern rendement 13,3% 12,8% Beheerd vermogen 1 (in EUR miljard) 160,5 148,3 8,2% Personeel (gemiddeld aantal FTE s) 16.200 15.800 2,5% 1. Cijfers 2004 zijn per jaarultimo Winst eerste halfjaar De winst voor belastingen exclusief desinvesteringen van Insurance Europe steeg in het eerste halfjaar van tot EUR 995 miljoen, een toename van 15,6% ten opzichte van EUR 861 miljoen in dezelfde periode vorig jaar. De groei was toe te schrijven aan zowel het leven- als het schadebedrijf. De winst voor belastingen van het levenbedrijf steeg met 10,2% vooral door groei in Centraal-Europa en betere resultaten in Nederland en België, en deels door beleggingswinsten. De winst voor belastingen van het schadebedrijf steeg met 42,7% mede dankzij goede verzekeringstechnische resultaten in Nederland. Inclusief de winst uit de verkoop van Freeler in het eerste kwartaal van steeg de totale winst voor belastingen van Insurance Europe met 16,7% tot EUR 1.005 miljoen. Het totale premie-inkomen daalde met 7,8% naar EUR 5.573 miljoen door een daling met 10,5% van het premie-inkomen van het levenbedrijf, voornamelijk als gevolg van de onder IFRS 4 vereiste herclassificering van een aantal producten in België van levensverzekeringen naar beleggingscontracten. Exclusief het effect van deze herclassificatie en valuta-invloeden daalde het premie-inkomen van het levenbedrijf met 3,3%, deels vanwege hogere tarieven ter verbetering van de winstgevendheid in Nederland. Het premie-inkomen van het schadebedrijf steeg met 1,8% tot EUR 1.341 miljoen door een stijging van het premie-inkomen uit arbeidsongeschiktheidsverzekeringen in Nederland. De beleggingsopbrengsten stegen met 8,1% tot EUR 2.241 miljoen door een groei van de waarde van vastgoed en gerealiseerde winsten op obligaties in Nederland, alsmede door hogere beleggingsopbrengsten in Centraal-Europa, met name in Polen. Provisie en overige baten stegen met 75,2% tot EUR 431 miljoen 12/42
door hogere winsten uit gelieerde ondernemingen, waaronder minderheidsbelangen, en hogere gerealiseerde winsten op private equity-beleggingen. De bedrijfslasten stegen met 11,1% tot EUR 921 miljoen, vooral door hogere salarissen in verband met de nieuwe CAO en Ops&IT-projecten in Nederland. De bedrijfslasten in België stegen met 5,6%, voornamelijk vanwege hogere investeringen in IT-systemen. In Centraal-Europa was juist sprake van een daling van de bedrijfslasten met 5,6%. Het gemiddeld aantal medewerkers bij Insurance Europe groeide met 2,5%, waarmee het totale aantal medewerkers uitkwam op 16.200. Een stijging van het aantal medewerkers in Nederland deels werd gecompenseerd door een daling in België. Eind juni was het aantal medewerkers in Nederland 2,4% lager dan ultimo 2004. Geografische spreiding Insurance Europe Tabel 7. Winst voor belastingen Insurance Europe Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Nederland 786 700 12,3% 380 433-12,2% - waarvan levensverzekering 609 581 4,8% 299 387-22,7% - waarvan schadeverzekering 177 119 48,7% 81 46 76,1% België¹ 81 71 14,1% 41 34 20,6% - waarvan levensverzekering 58 52 11,5% 29 24 20,8% - waarvan schadeverzekering 23 19 21,1% 12 10 20,0% Centraal-Europa² en Spanje 128 90 42,2% 69 42 64,3% Winst voor belastingen exclusief desinvesteringen 995 861 15,6% 490 509-3,7% ¹ Inclusief Luxemburg ² Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Roemenië, Bulgarije, Griekenland, Rusland In Nederland steeg de winst voor belastingen met 12,3% tot EUR 786 miljoen door hogere resultaten in zowel het leven- als het schadebedrijf. Deze toename was deels toe te schrijven aan een groei van de winst uit private equity van EUR 61 miljoen en aan de invloed van IFRS. De implementatie van IAS 32 en 39 per 1 januari had een positief effect van EUR 72 miljoen op de halfjaarcijfers en de herwaardering van de vastgoedportefeuille had een positief effect van EUR 63 miljoen. De bedrijfslasten stegen met 16,1% door hogere salarissen in verband met de nieuwe CAO alsmede investeringen in Ops&IT-projecten bij ING Investment Management en hogere marketingkosten bij RVS. De bedrijfslasten bij Nationale-Nederlanden namen met 8,0% toe. De winst voor belastingen van het levenbedrijf steeg met 4,8% tot EUR 609 miljoen, waarbij hogere beleggingsopbrengsten deels teniet werden gedaan door gestegen bedrijfslasten. Het premie-inkomen van het levenbedrijf daalde met 9,4%, voornamelijk vanwege een lagere omzet van koopsompolissen als gevolg van tariefaanpassingen ter verbetering van de winstgevendheid. De winst voor belastingen van het schadebedrijf steeg met 48,7% tot EUR 177 miljoen door hogere beleggingsopbrengsten en een gunstig schadeverloop, met name bij de brand-, motorrijtuigen- en aansprakelijkheidsverzekeringen. Het premie-inkomen van het schadebedrijf steeg met 2,4% tot EUR 1.139 miljoen door tariefaanpassingen bij brandverzekeringen en de introductie van een nieuw arbeidsongeschiktheidsproduct. In België steeg de winst voor belastingen van het verzekeringsbedrijf met 14,1% tot EUR 81 miljoen dankzij zowel het levenbedrijf als het schadebedrijf. De winst voor belastingen van het levenbedrijf (inclusief Luxemburg) steeg met 11,5% tot EUR 58 miljoen. De levenpremies waren 31,1% lager vanwege de door IFRS vereiste herclassificatie van enkele producten naar beleggingscontracten. Als deze invloed buiten beschouwing wordt gelaten, steeg het premie-inkomen van het levenbedrijf met 11,9%. De winst voor belastingen van het schadebedrijf steeg met 21.1% tot EUR 23 miljoen door hogere resultaten bij brand en inkomen/ongevallen. De schadepremies daalden met 1,1% naar EUR 178 miljoen. In Centraal-Europa en Spanje steeg de winst voor belastingen met 42,2% tot EUR 128 miljoen door een groei van het premie-inkomen en hogere beleggingsopbrengsten, vooral in Polen, Hongarije en Tsjechië. Het premie-inkomen steeg met 15,8% tot EUR 777 miljoen dankzij een toename van de levenpremies met 13/42
16,4% tot EUR 752 miljoen. Het premie-inkomen in Hongarije nam toe door de verkoop van een verzekeringsproduct in euro s en in Polen door een groeiende verkoop van koopsompolissen en polissen met jaarpremies, terwijl instroom in het pensioenfonds eveneens toenam. In Tsjechië steeg de productie van pensioenactiviteiten door een grotere omzet via tussenpersonen. Begin startte ING in Slowakije met een particulier pensioenfonds. De bedrijfslasten in de regio daalden met 5,6% door de positieve invloed van een kostenbeheersingsprogramma in Polen en een extra voorziening in verband met beëindigde activiteiten in 2004. Tabel 8. Premie-inkomen Insurance Europe Eerste halfjaar In EUR miljoen 2004 Mutatie 2004 Mutatie Nederland 3.920 4.182-6,3% 1.571 1.627-3,4% - waarvan levensverzekering 2.781 3.070-9,4% 1.255 1.407-10,8% - waarvan schadeverzekering 1.139 1.112 2,4% 316 220 43,6% België¹ 876 1.193-26,6% 451 528-14,6% - waarvan levensverzekering 698 1.013-31,1% 377 451-16,4% - waarvan schadeverzekering 178 180-1,1% 74 77-3,9% Centraal-Europa² en Spanje 777 671 15,8% 399 349 14,3% Totaal 5.573 6.046-7,8% 2.421 2.504-3,3% ¹ Inclusief Luxemburg ² Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Roemenië, Bulgarije, Griekenland, Rusland Waarde nieuwe levenproductie De waarde van de nieuwe levenproductie van Insurance Europe steeg met 32,9% van EUR 70 miljoen in de eerste helft van 2004 tot EUR 93 miljoen in de eerste helft van, voornamelijk door sterke stijgingen in Nederland en Centraal-Europa. Het verwachte totale interne rendement op nieuwe omzet steeg van 12,8% tot 13,3%. De waarde van de nieuwe productie in Nederland steeg van EUR 30 miljoen in de eerste helft van 2004 tot EUR 47 miljoen in dezelfde periode van. Dit is het gevolg van hogere marges en nieuwe tarieven voor koopsompolissen, waardoor het interne rendement steeg van 11,0% tot 13,6%. In Centraal- Europa en Spanje groeide de waarde van de nieuwe productie van EUR 14 miljoen tot EUR 31 miljoen door een hogere omzet en de introductie van een nieuw pensioenfonds in Slowakije. In België (inclusief Luxemburg) daalde de waarde van de nieuwe productie van EUR 26 miljoen naar EUR 15 miljoen vanwege een lagere productie en een marktverschuiving naar producten met lagere marges. Hierdoor daalde het interne rendement van 26,8% naar 17,2%. Tabel 9. Nieuwe levensverzekeringsproductie Insurance Europe Nieuwe productie 1e hj. Nieuwe productie 1 e hj. 2004 Waarde Intern Waarde In EUR miljoen Periodieke premies Koopsommen nieuwe productie rendement Periodieke premies Koopsommen nieuwe productie Intern rendement Nederland 1 82 683 47 13,6% 76 697 30 11,0% België 2 22 613 15 17,2% 29 730 26 26,8% Centraal-Europa en Spanje 132 136 31 12,1% 98 68 14 11,0% Totaal 236 1.432 93 13,3% 203 1.495 70 12,8% 1. Cijfers waarde nieuwe productie voor het eerste halfjaar 2004 werden verantwoord met een achterstand van één kwartaal, dus de cijfers hierboven voor Nederland geven de productie weer voor het vierde kwartaal 2003 en eerste kwartaal 2004. Vanaf ultimo 2004, weerspiegelt de waarde van de nieuwe levenproductie de werkelijke rapportageperiode 2. Inclusief Luxemburg 14/42