SDE Wind op Zee

Vergelijkbare documenten
SDE Wind op Zee

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ 3 maart 2015

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ 28 februari 2014

Bijeenkomst SDE+ Dorpshuis Reard. 14 oktober 2014 Jorn ten Have

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ januari 2017

Wind in de SDE. Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma. 13 juni 2014

Concept. Toelichting. Algemene toelichting bij het aanvraagformulier

Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid. Nordex N100 Nordex N100

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ februari 2016

Handleiding Exploitatiemodellen

Toelichting theorie van Een Business case wind en burgerparticipatie

Vragen en Antwoorden. SDE+ categorie wind op zee

CONCEPT. Algemene toelichting bij het aanvraagformulier

Tender Vergunningverlening windenergie op zee. Hollandse Kust (zuid) kavels III en IV. Geert Harm Boerhave

Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering. NWEA Winddag Juni 2015

SDE tenderregeling Wind op Zee. van aanvraag tot vaststelling. Jako Jellema Wilco Fiechter.

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ najaarsronde 2017

Thema Zonnestroom, Projectfinanciering. Onderdeel 1. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen

Tender Vergunningverlening windenergie op zee Hollandse Kust (zuid) kavels I en II. Geert Harm Boerhave Ruud Oerlemans

Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer

Nordex Windturbine type

Aanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V.

Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland t.a.v. Team SDE Wind op Zee Hanzelaan 310 Wilt u (ook) voor kavel II of voor beide kavels gebundeld

Financiële baten van windenergie

Vragen en Antwoorden (Slotversie) SDE+ categorie wind op zee

20 september SDE Raymond Spronken

Vragen en Antwoorden Windenergiegebied Borssele kavels III & IV SDE+ categorie wind op zee

Inhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment

BioWKK Horizon2020, SDE+ 2014, energiefondsen. SDE-subsidie. 19 maart 2014 Jan Bouke Agterhuis

Vragen en Antwoorden Windenergiegebied Borssele kavels III & IV SDE+ categorie wind op zee

Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie

Business Case Windpark Lage Weide. Raadsinformatie avond 20 maart

Conceptversie 21 december 2018 AANVRAAGFORMULIER VERGUNNING VOOR WINDENERGIEGEBIED HOLLANDSE KUST (ZUID) III MET TOELICHTINGEN

SDE+ Tender Wind op Zee. Geert Harm Boerhave Zwolle

Drijvend Zonnepark Lingewaard. Coöperatie Lingewaard Energie U.A.

Subsidie biomassa houtstook

Drijvend Zonnepark Lingewaard. Coöperatie Lingewaard Energie U.A.

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019

Zon-pv in de SDE+ 2019

Basisbedrag zon-pv najaar 2017 (SDE+)

Rendementseis preferente aandelen bij bedrijfsopvolging

WATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN

Initiële Haalbaarheidsstudie Financiele aspecten Windpark Markermeer

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

SDE Projectgroep Biomassa & WKK. Bert van Asselt i.v.m. ziekte Martijn Bos. 20 februari 2018

Tweede Kamer der Staten-Generaal

DRIJVEND ZONNEPARK PLAS AMERICA

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

WINDDAYS 2018: BELEID VS FINANCIERBAARHEID

Titel: The impact of net metering regulations on the Dutch solar PV market

18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten. Yoko Dams - VITO

Tijdelijke duurzame energie

Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn.

BALANS, WINST- EN VERLIESREKENING VAN DUURZAME ENERGIECOOPERATIE ZOETERMEER U.A. OVER HET JAAR 2016

Vragen en Antwoorden Windenergiegebied Borssele kavel V SDE+ categorie wind op zee

Vragen en Antwoorden Regeling vergunningverlening windenergie op zee kavels I en II Hollandse Kust (zuid)

Handleiding Subsidieaanvraag

Willen is kunnen Woonlasten en energiebesparende maatregelen

Informatie bijeenkomst Borssele V. Utrecht, 1 november 2017

VERDIEPING FINANCIAL RISK - UITLEG EN BEREKENING FINANCIËLE RATIO S

Waterkracht in Overijssel - wat is er nodig - waar zou het kunnen? - welke systemen zijn er? - wat levert het op? - is het rendabel?

Zonnedak Arcus. Organisatie, financiering, realisatie en exploitatie. 9 oktober 2017

Financial Management BDK A. Kapitaalkosten

Financieel Management

Alternatieve financieringsbronnen voor duurzaamheid. 4 maart 2013

Verschillenanalyse stap 3 t/m 5 en rw correctie

TKI Wind op Zee Workshop Financiering

Financiële gevolgen van (sprong)investeringen Kostprijs!! Remie Fiscaal Juridisch Bedrijfseconomisch Adviesbureau

Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016

CONCEPT 30 januari 2008

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Duurzame warmte in de SDE+

Vastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013

Oefenvragen Ondernemerskunde B - Financieel management & bedrijfscalculaties

CASUS: Veranderende Leasing in de jaarrekening RJ/ IAS 17 in vergelijking met IFRS 16 en US GAAP (ASC 842)

Vragen en Antwoorden Windenergiegebied Borssele kavel V SDE+ categorie innovatieve windenergie op zee

Management en Organisatie VWO 6 Hst 31, 37 t/m 43

Duurzame warmte in de SDE+

Opschalen, saneren of vervangen

Deskundigentoets Gebiedsplatform Pottendijk Gemeente Emmen

TopSector Energieregelingen. (tenders en FCFS) Do s and don ts. 15 febr Andre de Boer RVO.nl

DE NIEUWE HYPOTHEEK VOOR ONDERNEMENDE MENSEN

Rekenmodel IBW Handleiding Mei 2017

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

Prospectus Zonneakker Vlieland

Voorbeeld Begroting Regionaal Investeringsfonds MBO

Agenda u. Opening, welkom u. Verslag ALV 3 oktober u. Korte toelichting stand van zaken

Thema: Hypotheek en Jungo

Financieel Jaarverslag 2017 TV Nieuwkoop

Zonneakker Leur. Lokaal investeren, duurzaam renderen 22 september 2015

ROI-calculator. Gebruik van de tool Voorbeeld

Algemeen. Wie is Ivada Electric? Distributeur. Importeur van Kaco omvormers. Adviseur elektrotechnische markt. Projectpartner van de Technische Unie

De gemiddelde vermogenskosten en optimale vermogensstructuur

Financiële ratio s met CASH!

Op 30 september 2014 heb ik uw SDE-subsidieaanvraag ontvangen. Ik heb besloten voor uw project subsidie te verlenen tot een maximum van C ,00.

Aanvraagformulier voor subsidie Dit formulier gebruikt u als u een subsidie wilt aanvragen bij de gemeente.

Projec'inanciering duurzame en decentrale energie. Arnhem, november 2013

Economische waarde voor de waardering van de onderneming

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 2

Transcriptie:

SDE+ 2015 Wind op Zee Exploitatieberekening Rekenmodel Ruud Oerlemans Zwolle, 10 december 2015

Onderwerpen Waarom een exploitatieberekening? Waaruit bestaat een exploitatieberekening? Investeringskosten Kosten en baten Projectrendement over subsidielooptijd Rekenmodel RVO.nl model gebaseerd op ECN systematiek en op rekenmodel voor SDE wind op land Extra mag een exploitatieberekening volgens eigen model over de subsidielooptijd RVO. nl model downloaden van: www.rvo.nl/subsidies-regelingen/subsidie-en-vergunningronde-borssele-kavels-i-en-ii 2

Waarom een exploitatieberekening? Sinds 2014 is het onderdeel van SDE haalbaarheidsstudie Eis uit algemene uitvoeringsregeling en dus ook voor WOZ Om onrealistische projecten te voorkomen Het geeft minimaal inzicht in aannemelijkheid van: Investeringskosten per component Kosten en baten tijdens exploitatie Hoogte van projectrendement over subsidielooptijd Het is onderdeel van de toets van de financieel economische haalbaarheid van het plan Plan niet haalbaar dan afwijzen op grond van SDE besluit art. 59 lid 1 sub c 3

Waaruit bestaat een exploitatieberekening? (1) Investeringskosten Per component specificeren RVO adviseert een veel gebruikte lijst De lijst vindt u in Aanvraagformulier Exploitatiemodel Hoofdcomponenten van de investering Foundations Infield cabling Wind turbine generators Financing costs Legal Project development Onderbouw afwijkingen van gebruikelijke bedragen ECN: 2,75 M /MW 350 MW investering circa M 963 4

Waaruit bestaat een exploitatieberekening? (2) Kosten tijdens subsidielooptijd Geef per jaar de kosten van: Garantie Onderhoud Netwerk (vastrecht, variabel) Personeel Administratie Monitoringsystemen Verzekeringen Reservedelen Afvoer Ontmanteling Rente en afschrijving Adviseurs Legal & finance Onvoorzien Eigen uitsplitsing mag Onderbouw ongebruikelijke bedragen Volgens ECN: Vast: 19,85 /kw Variabel: 0,026 /kwh 5

Waaruit bestaat een exploitatieberekening? (3) Baten tijdens subsidielooptijd De baten worden bepaald door: Hoeveel MWh produceert u per jaar Netto P50 gedurende 15 jaar subsidielooptijd of 15/16 * Netto P50 gedurende 16 jaar subsidielooptijd, (alleen als 15 * Netto P50 niet in 15 jaar gerealiseerd wordt) Marktwaarde in /MWh, waarvoor u verwacht te verkopen Indexatie van de marktwaarde Tenderbedrag in /MWh, wat u in aanvraagformulier geboden hebt Correctie op het tenderbedrag in /MWh. Wordt jaarlijks vastgesteld, voorlopig bedrag over lopend jaar Definitief bedrag over afgelopen jaar U gaat uit van 37,681 /MWh in 2016 (Regeling WOZ art.12) en kiest een indexatie van het correctiebedrag Subsidie = Tenderbedrag - Correctiebedrag 6

Waaruit bestaat een exploitatieberekening? (4) Projectrendement, REV en DSCR Methode Internal Rate of Return (IRR) Cn: cashflow in jaar n N: aantal jaren Jaar 0: startjaar investering Jaar N: laatste subsidiejaar r: het gezochte rendement Projectrendement Rendement op Eigen Vermogen DSCR: Debt Service Coverage Ratio Inzicht in rente en aflosverplichting Resultaat Afschrijvingen Aflossingen Rente Cn = netto winst + afschrijving + rente investering als negatieve post opnemen Cn = netto winst + afschrijving aflossing Inbreng EV als negatieve post opnemen DSCR = Res. + Afschr. + Rente Afl. + Rente 7

Rekenmodel Invoervelden zijn blauw Onjuiste of geen waarden ingevoerd Belangrijkste resultaten Witte velden resultaat van invoer 8 Tabbladen Instructies Invoerparameters Investeringskosten OPEXtabel Berekeningen Resultaten

Invoerparameters (Algemene gegevens) Vrij invulbaar Naam volgens aanvraagformulier Vermogen volgens aanvraagformulier Netto P50 volgens aanvraagformulier 15 of 16 jaar Tenderbedrag volgens aanvraagformulier 9

Invoerparameters (Investering en financiering) Resultaat van tabblad Investeringskosten Maak aannemelijk dat u dit % kunt financieren uit eigen middelen Kies uit lineair of annuïteit 10

Invoerparameters (Tarieven en indexatie) Vennootschapsbelasting Marktwaarde waarvoor u de MWh verwacht te verkopen Voor 2016 is het correctiebedrag vastgesteld op 37,681 per MWh Subsidie = Tenderbedrag-Correctiebedrag. 11

Invoerparameters (Investeringsschema) Som moet 100% zijn Leendeel negatief, percentage EM moet omlaag 12

Invoerparameters (Opstartschema) Opstarten van productie over maximaal twee jaar uitsmeren Kies een jaar dat u start met de elektriciteitsproductie En kies hoeveel % van de jaarproductie u in het startjaar produceert Het resterende percentage volgt automatisch volgend jaar Stel op 1-7 is de helft van het park operationeel dan (½ * ½) = ¼ van de jaarproductie 13

Investeringskosten Internationaal veel gebruikte lijst in rekenmodel In het rechter voorbeeld is niet overal een bedrag ingevuld, moet wel in aanvraag. Lijst mag overschreven worden door eigen lijst Geef toelichting/onderbouwing per component RVO.nl laat due diligence uitvoeren Onaannemelijke waarden, dan risico op afwijzing subsidieaanvraag Meer componenten bundelen in één post mag, maar in afzonderlijke bijlage uitsplitsen en toelichten Het totaal bedrag wordt in tabblad Invoerparameters overgenomen 14

OPEX tabel WOZ Start en einde subsidie worden bepaald door Startjaar elektriciteitsproductie Subsidielooptijd (15 of 16 jaar) Opstartschema (1 of 2 jaar) Vul per post en per jaar in het groene bereik de operationele kosten in Totaal OPEX per jaar wordt meegenomen in Berekeningen Operationele kostenposten Standaardlijst, mag overschreven worden. Geef hier inzicht in alle operationele kosten, behalve financieringslasten In dit voorbeeld zijn alle kosten in één regel gebundeld en ontbreken voor het jaar 2035 de kosten. U moet voor alle jaren in het groene bereik en per post de kosten specificeren. 15

Berekeningen Resultaten per jaar Inkomsten uit marktverkoop en subsidie van de MWh voor 1 e en/of 2 e deel. Totale operationele kosten, overgenomen van OPEXtabel Bruto resultaat (EBIT) = totale inkomsten totale operationele kosten Afschrijving, aflossing, rente Winst verlies berekeningen: Jaar winst = totale inkomsten (operationele kosten + rente + afschrijving) Winst voor belasting = Jaar winst Verlies Winst na belasting = Winst voor belasting - Vennootschapsbelasting Financiële ratio's: projectrendement, rendement op eigen vermogen, DSCR 16

Resultaten Overzicht invoerparameters Gesommeerde resultaten Resultaten per jaar Projectrendement, REV en DSCR 17

Voorbeelden 1 e helft productie start in laatste investeringsjaar 2019 en 2 e helft in 2020 Vroege start, hoger REV, maar onaannemelijk gezien 50% investering in 2019 18

Voorbeelden (2) 100% productie start na laatste investeringsjaar: Laag Rendement Eigen Vermogen 1 e helft productie start in 2020 en 2 e helft in 2021: REV zeer laag 19

Wat meesturen met SDE aanvraag? Afdrukken van de tabbladen uit RVO model: Invoerparameters WOZ op A3 Investeringskosten WOZ op A4 OPEX Tabel WOZ op A3 Berekeningen op A3 Resultaten op A3 Hiernaast graag ook op een USB stick Geprinte bijlage blijft leidend voor de aanvraag 20

Waar let RVO.nl op? Aannemelijkheid van: Investeringskosten per component Kosten en baten tijdens subsidielooptijd Hoogte van projectrendement over subsidielooptijd Onderbouwing ongebruikelijke waarden, posten en resultaten Is de financieel en economisch haalbaarheid onaannemelijk, dan wordt plan afgewezen op grond van SDE besluit art. 59 lid 1. 21

Dank voor uw aandacht! Vragen en opmerkingen over het exploitatierekenmodel sturen naar woz@rvo.nl Antwoorden op FAQ Definitieve versie rekenmodel medio jan. 2016 mijn.rvo.nl/windenergieopzee 22