Groepsbemiddeling bij Buurtbemiddeling De training Groepsbemiddeling kent de volgende onderwerpen: 1. Het voorwerk: Wie horen bij Partij A en wie horen bij Partij B (de achterban) Wat is de hiërarchie? Wie horen er niet (direct) bij maar zijn toch betrokken Waar zit het conflict op de Escalatieladder van Glasl 2. Strategie bij allen tegen één 3. Strategie bij één tegen allen 4. Strategie bij 2 groepen aan tafel 5. De bemiddeling: Wie zitten er aan tafel Welk adviespanel is nodig Welke bemiddelaars gaan bemiddelen Wel leuk en niet leuk, plus Brainstormen Welke tussenstappen zijn er nodig in de oplossing Hoe wordt de achterban van de partijen op de hoogte gebracht 7. Rollenspellen met de hele groep Duur van de training is 2 keer een dagdeel
Groepsbemiddeling bij Buurtbemiddeling Buurtbemiddeling biedt bij conflicten tussen buren of buurtbewoners een bemiddeling aan. Het gaat dan meestal om een probleem tussen 2 partijen. Voor situaties waarbij er een conflict is tussen meerdere partijen, bijvoorbeeld de bewoners van 6 portiekwoningen die meningsverschillen hebben of een hele buurt is tegen 1 bewoner, dan kan een groepsbemiddeling uitkomst bieden. Deze aanpak kent een paar extra stappen en er zijn verschillende mogelijkheden. De extra stappen en mogelijkheden komen in deze training aan bod. Het voorwerk: Via de coördinator of tijdens het intakegesprek is gebleken dat er zich problemen afspelen tussen meer dan 2 buren. Bijvoorbeeld de situatie waarbij de bewoners van een pleintje het gedrag van een jongentje van 12 jaar helemaal zat zijn. Dit jongentje gedraagt zich als een schoffie volgens hen en zijn ouders zijn nog erger. De hele buurt wil dat ze gaan verhuizen. We hebben als buurtbemiddelaars niet de mogelijkheid, met al deze mensen een bemiddeling te organiseren met gelijke partijen aan tafel. Eerst moeten we onderzoeken wie er allemaal met het conflict te maken hebben, hoe erg het allemaal is en wat de mogelijkheden zijn. Een onderzoek dus. a. Wie horen bij Partij A en wie horen bij Partij B (de achterban)? b. Wat is de hiërarchie? c. Wie horen er niet (direct) bij maar zijn toch betrokken? d. Waar zit het conflict op de Escalatieladder van Glasl? Eerst een onderzoek...dan pas met de juiste mensen aan tafel
A. Wie horen bij P1 en bij P2? Er zijn namelijk naast de bewoner die de overlast ervaren ook mensen die het met deze bewoner eens zijn en daarom mee willen helpen. Deze noemen we de achterban en dient serieus te worden genomen. Het is namelijk zo dat in sommige gevallen de achterban Partij 1 heeft aangestuurd of zelf opgehitst. Soms zijn het de ander buren, soms meerdere buurtbewoners. We gaan dus met hen ook een intake gesprek doen om de mogelijkheden van Buurtbemiddeling te bespreken en hun verhaal aan te horen. Partij B kan ook een achterban hebben en deze nemen we ook mee in de intake gesprekken. B. Wie horen er niet bij en zijn toch betrokken? Mensen of organisaties die niet in het probleem zitten maar er wel mee te maken hebben omdat ze bijvoorbeeld een partijdige houding naar 1 van de 2 partijen hebben gehad, bepaalde regels hebben die niet duidelijk zijn of goed advies kunnen geven. De wooncorporatie met de reglementen over de huurwoning, de wijkagent die al het 1 en ander heeft gedaan, de school of bijvoorbeeld de gemeente die gaat over het voetbalveldje of JOP. Wat is hun visie op het probleem, wat kunnen zij aanbieden als het gaat over verduidelijking of de oplossingen. We gaan hen meenemen in ons onderzoek (intakegesprekken) De organisaties die betrokken zijn maar niet in het probleem zitten De mensen die geen last ervan hebben maar een partij willen helpen De mensen die er ook last van hebben of ook de overlast veroorzaken Partij 1 en 2
C. Wat is de hiërarchie? Via de uitkomst van al onze intakegesprekken is het nu mogelijk om in kaart te brengen wie er straks aan de bemiddeling mee gaan doen. Er zijn een paar mogelijkheden Elke partij kiest 2 of 3 vertegenwoordigers voor de bemiddeling. (hoe minder personen er aan tafel zitten, hoe makkelijker het vaak is) De verschillende partijen komen allen aan tafel. Een bewonersavond. In geval van een grote boze groep tegen de ander(en) is er de optie om een stap vóór een bemiddeling te zetten, namelijk een bewonersavond voor één van de partijen. Dit is een inventarisatie avond om met de groep alle mogelijkheden te bespreken ter voorbereiding van een bemiddeling Wie zijn dus de hoofdspelers? Wie hebben een bijrol? Wie kunnen behulpzaam zijn? Wie heeft de broek aan of is juist the underdog en wat doen we hiermee. Bewustwording van de hiërarchie geeft extra inzicht
D. Waar zit het conflict op de Escalatieladder van Glasl Om in te kunnen schatten wat onze kansen zijn als bemiddelaars én om voor een goede voorbereiding te zorgen is het gebruik van deze escalatieladder handig. De ontwikkeling van een conflict verloopt meestal volgens het patroon van de escalatieladder zoals hieronder weergegeven. Fase 1 heeft betrekking op situaties waarin zich (af en toe) spanningen voordoen. De oplossingen zijn voorhanden en de betrokkenen komen er via enkele contacten meestal wel uit. Op het niveau van acties (3) blijven de problemen bestaan. De tegenstellingen zijn duidelijk en de prikkelbaarheid ten opzichte van elkaar neemt toe. Emoties spelen een rol, al gaat men nog redelijk beheerst met het probleem om. De kern van de eerste fase is: betrokkenen streven een win-win situatie na. Zij willen er samen uitkomen en proberen een breuk met elkaar te voorkomen. Men zoekt naar een oplossing, waar ieder van hen profijt bij heeft. Fase 2, in deze fase ontwikkelt het conflict zich tot een steeds hardnekkiger geschil. Het win-win idee is verdwenen. De interactie tussen betrokkenen wordt harder. Het conflict zelf wordt een belangrijk punt. Men staat ermee op en gaat ermee naar bed. Mensen krijgen starre, negatieve beelden over elkaar. Men is geneigd om de spot met elkaar te drijven. De betrokkenen proberen bondjes met anderen te sluiten. Het conflict kost veel negatieve energie van betrokkenen. Een spiraal van verdediging en aanval treedt in werking.
De kern van de tweede fase is: betrokkenen kiezen voor een win-verlies situatie. De ene probeert te winnen en de ander te laten verliezen. Betrokkenen zitten niet stil maar ondernemen actie om dit te bereiken. Fase 3, hier zijn betrokkenen voortdurend bezig elkaar te beschadigen. Vaak willen anderen zich graag mengen in het conflict en verergeren daarmee de zaak. Normen en waarden worden overschreden, niemand zit daarmee. Iedere betrokkene steekt veel tijd in preventieve maatregelen om foutieve stappen te voorkomen. De wens om de ander te beschadigen is groter dan de bezorgdheid om zelf beschadigd te worden. Bij de laatste trede van de ladder wordt gekozen voor een doodlopende weg: eigenlijk wil men geen oplossing meer; dan maar het ravijn in. Het gedrag mag voor anderen onbegrijpelijk zijn, voor betrokkenen lijkt het zinnig gezien de intensiteit van het conflict. De kern van de derde fase is: betrokkenen stevenen af op een verliesverlies situatie. De wens om de ander te beschadigen is groter dan de bezorgdheid zelf beschadigd te worden. Bron: F.Glasl Het is handig in te kunnen schatten waar we aan beginnen!
2. Strategie bij allen tegen één Bij Buurtbemiddeling zorgen we dat er normaal gelijke partijen aan tafel zitten. Niet bijvoorbeeld 10 tegen 1. In geval van een groep bewoners tegen 1 familie of 1 persoon gaan we als volgt te werk. We beginnen met het intakegesprek van de eerste partij. Dit doen we zoals normaal, behalve dat deze partij ook aan kan geven wie er volgens hen nog meer betrokken zijn (als 1 ste partij) Ook bij deze mensen doen we een intake gesprek. We krijgen hierna inzicht of het gaat om 1 probleem met de 2 de Partij of meerdere problemen en waar we de situatie kunnen plaatsen op de escalatie ladder. Zit het probleem op de 1 ste fase van de escalatie ladder dan kunnen we vragen aan de personen van de 1 ste partij een vertegenwoordiger te kiezen om het gesprek aan te gaan met de 2 de Partij. Zit het probleem in de 2 de fase, dan kiezen we eerder voor een Bewonersavond (Pre-Mediation). Nu hebben we alleen de mensen van de eerst Partij. Zij zijn allemaal boos op de 2 de partij. Deze avond kunnen we ook mensen uitnodigen die ook bij het probleem betrokken zijn maar er niet in zitten. Dit zijn de adviseurs voor de (realistische) mogelijkheden die P1 heeft. Denk aan iemand van de gemeente, wooncorporatie, politie, jongerenwerk of de school. Zit het probleem in de 3 de Fase dan is een bewonersavond de enige mogelijkheid vanwege de te hoog opgelopen emoties. Bij deze avond nodigen we als (neutrale) adviseur ook een advocaat uit die de bewoners kan wijzen op de juridische gevolgen van hun ideeën en plannen. 3. Strategie bij één tegen allen Wanneer de 1 ste partij meerdere conflicten heeft met meerdere 2 de partijen, dan kunnen er verschillende bemiddelingen worden gepland zodat elk conflict apart wordt behandeld. Als er 1 soort probleem is met meerdere buren/buurtbewoners dan kan er (als het heftig lijkt) een bewonersavond (Pre-Mediation) gepland worden met de bewoners die onder de 2 de Partij vallen. 1 van hen kan daarna aan tafel met de 1 ste Partij. We zoeken naar een zinvolle situatie voor de bemiddeling NO SOLDIERGATHERING!
4. Strategie bij 2 groepen aan tafel In het geval het conflict tussen de 2 groepen valt onder fase 1 van de escalatie ladder kunnen we een groepsbemiddeling organiseren. De intakegesprekken zijn van dien aard geweest dat de partijen op de hoogte zijn van een groepsbemiddeling en er ook door de bemiddelaars positief op voorbereid zijn. De gewenste situaties voor beide partijen zijn duidelijk en we hebben het gevoel dat we (de bemiddelaars) deze groepsbemiddeling aan kunnen. De groepsbemiddeling heeft hetzelfde protocol als een gewone bemiddeling bij Buurtbemiddeling. Bij grotere groepen is een voorstel rondje soms nodig omdat niet iedereen elkaar kent. De ruimte waar bemiddeld wordt moet groot genoeg zijn met makkelijk te bereiken stoelen. De akoestiek mag niet galmend zijn en soms is het gebruik van microfoons nodig. Mochten er adviseurs zijn van andere instanties, dan is het uitleggen van hun neutrale positie belangrijk. Enige hulp van de bemiddelaars bij het maken van een tijdschema voor de oplossingen is vaak wenselijk. Wie van Partij 1 en 2 gaan na de bemiddeling de achterban informeren over de oplossingen/afspraken? De bemiddelaar behoudt het overzicht!
5. De bemiddeling: Naast het normale protocol van een Buurtbemiddeling houden we rekening met deze extra zaken: a. Wie zitten er aan tafel en waar aan tafel b. Welk adviespanel is nodig en waar zitten zij c. Welke bemiddelaars gaan bemiddelen d. Voorstelronde e. Wat gaat goed en wat gaat niet goed f. Vragenronde gemeenschappelijke wensen (Hoge abstractie) g. Brainstormen h. Welke tussenstappen zijn er nodig in de oplossing(en) i. Hoe wordt de achterban van de partijen op de hoogte gebracht Voorbeeld van een stappenplan voor groepsbemiddeling stap 1 Om elkaar beter te leren kennen, beter te kunnen plaatsen etc. wordt aan iedereen ter kennismaking de vraag gesteld: Wie ben je, waar woon je en wat doe je in het dagelijks leven? Dit levert vaak verrassingen op en zorgt voor openheid. stap 2 Bij deze stap wordt de vraag gesteld: Wat is er aan de hand? Hiervoor kan de carrouselmethode ingezet worden (maximaal 10 personen). Bij de carrousel draait de buitenring om de binnenring. Zo worden telkens nieuwe koppels gevormd waarbij men om en om 2 minuten zijn of haar verhaal mag doen aan de ander. Als er meer dan 10 personen aanwezig zijn, is een kringgesprek het beste alternatief. Hierin kan iedereen na elkaar z n zegje doen. Belangrijk is dat iedereen aan het woord komt. stap 3 De vraag die hier wordt beantwoord is: Wat valt op? Wat is per groep het gemeenschappelijke probleem? Tot slot kan nog in kaart worden gebracht welke maatregelen in het verleden al genomen zijn. Wat heeft wel gewerkt en wat niet? stap 4 Formeer werkgroepjes waarin personen van beide groepen deelnemen. Tezamen bedenken ze oplossingen voor e én specifiek probleem en schrijven dit op een A4. Omdat ieder werkgroepje een ander probleem kiest, komt er voor meerdere problemen een oplossing uit. stap 5 Alle oplossingen worden plenair besproken. De A4-vellen worden op een bord geplakt. stap 6 Er wordt een volgorde van prioriteiten aangebracht (bijvoorbeeld een top 5) van aan te pakken problemen.
stap 7 De bemiddeling eindigt met de vraag: Wat kun je morgen al doen om aan de oplossing van het probleem te werken? Het is aan te bevelen om gelijk een vertaalslag te maken naar te ondernemen acties (op korte termijn). Voor groepsbemiddeling zijn de volgende aandachtspunten van belang: Bij een groepsbemiddeling zijn in totaal maximaal 15 tot 20 personen aanwezig. Het is aan te bevelen de groepen waartussen bemiddeld wordt tijdens het bemiddelingsgesprek even groot te laten zijn. Een te groot verschil in aantal tussen beide groepen kan leiden tot het overrulen van de kleinste groep. Voor een groepsbemiddeling wordt maximaal 2 uur uitgetrokken. Er moet zo veel mogelijk helderheid komen over eventuele conflicten tussen individuen die los staan van het probleem van de twee groepen. Dit kan apart, in een reguliere bemiddeling opgelost worden. De oplossingen kunnen van tijdelijke aard zijn. De samenstelling van bijvoorbeeld een groep hangjongeren kan veranderen, waardoor het nodig kan zijn periodiek nieuwe afspraken te maken. 6. Rollenspellen met de hele groep We gaan aan de slag met de volgende situaties: Zaak 1 Er is een melding van de Politie over een probleem op het Schuitenplein. Een jongen van 12 jaar is iedereen aan het pesten en heeft zelfs een hondendrol door iemands brievenbus geduwd. Eén bewoner is echt heel boos omdat de jongen hem stond uit te lachen en zelfs een heel fout gebaar maakte. De man heeft zich niet kunnen bedwingen en gooide een steen naar de jongen waardoor er nu glasschade is. Er zijn 15 huizen rond het plein en volgens een paar bewoners hebben al die mensen last van de jongen en zijn ouders. Zaak 2 Een groepje jongeren maakt s avonds teveel lawaai op hun hangplek. Omliggende huizen hebben er last van, de kleine kinderen kunnen dan niet slapen. s Ochtends liggen er weer een hoop peuken en lege blikjes. Tot nu toe is een gesprek niet mogelijk geweest, bewoners krijgen naar hun idee alleen maar een grote bek. Succes!!