1. Opening De voorzitter opent om 14:00 uur de vergadering en heet iedereen van harte welkom. 2. Mededelingen en ingekomen stukken Aanwezig zijn 130 leden (zie presentielijst), 18% van het aantal leden (740). Bericht van verhindering is ontvangen van 50 leden: A.J. Aartsen, J.A.G. Baken, Th.B. Bakker, F.R.P. Beil, D.F.B. Berends, L.S. Berends Klinkhamer, H.N. Berg, P. Bijl, J. Blom, J.N. Breet, P.G. Brink, C.H.M. Brock, J. Burg, A.P.T.J. Coens, B. Crans, L.H. Croes, G.M.C.H. Dankers, P.H. Dekker, T.M. Dierick, J.P.M. van Elzakker, P.M. van der Haar, A.J. Harries, W.J. Hoeksma, F.C. Kien. H. Lammers, M.J. van leeuwen, J.J. van Luin, B. Mouissie, J.W. de Pender, J.J.A. Polder, H. van der Put, M.Th.C. Reuser, J.B. Schot, M.A. Smeding, H.M. Spek, A. Teunissen, J. Teunissen Zonhoven, B.A. van Tiggele, J.L. Tjin Pit Joen, F.H.J. Tuijtjens, E.C. Verheul, F.C.J. Verhoeven, P.M. Verhoeven, J.P. Versteeg, B.M.C. van Vliet, P. Vroegop J. Walpot, H.E. van Wijngaarden, C.J.J. Winde en R.J.E. Wolt. Inhoudelijke reacties op de uitnodiging voor deze ALV zijn ontvangen van: D.L.W. Balt, H.N. Berg, J.A. Deenen, J.P.M. van Elzakker, P. Hoogstad, H. van der Put, W. van der Luijt, L.P.J. Steentjes en F.C.J. Verhoeven. Het bestuur bedankt deze leden voor hun input. De reacties zullen door het bestuur worden meegenomen bij het maken van plannen voor het op redelijke termijn herstellen van de ontstane achterstanden in de aanpassing van onze pensioenen. De volgende punten uit de reacties worden meteen behandeld: Vraag: Waarom is de dekkingsgraad in februari ineens gedaald, de AEX is toch ook niet zo ver omlaag gegaan. Antwoord: De dekkingsgraad is eind 2009 al gedaald tot circa 101%. Dit na correctie voor de gestegen levensverwachting, zoals voorgeschreven door DNB. De gecorrigeerde cijfers zullen z.s.m. op de website worden vermeld samen met de reden voor deze correctie. Vraag: In informatie van een ander pensioenfonds staat, dat het hele herstelplan vervalt, als het fonds 3 achtereenvolgende kwartalen boven de vereiste dekkingsgraad komt. Is dat bij DuPont ook zo? Antwoord: Dat is bij DuPont ook zo. Vraag: Moeten we echt wachten met (deels) indexeren tot de dekkingsgraad weer boven de 115% staat? Antwoord: Dat is inderdaad het geval, zo is het vastgelegd in het huidige herstelplan. Geen van de bij een wijziging van dit plan betrokken partijen (Stichting, DuPont en DNB) staat te trappelen om het plan zodanig te wijzigen, dat er onder voorwaarden partieel geïndexeerd kan worden. Hans/100403 concept pagina 1 van 7
3. Jaaroverzicht van de voorzitter Een druk en een raar jaar. Een druk jaar: * uw bestuursleden (incl. DR) hadden het bijzonder druk; * veel tijd besteed, veel kennis opgedaan; * allen zijn nu (zeer) kundig op pensioengebied; * en we hebben nog steeds geen indexatie bereikt. Een raar jaar: * de euforie van het verkrijgen van: - een goed artikel 14, - het einde van het herverzekeringsproject (voor eeuwig?). * de kater toen we ons realiseerden, dat indexatie nog ver buiten ons bereik was. Frustraties. * een extra kater toen we lazen dat het ABP wel partieel indexeerde. Enkele zaken, die ons bezig hielden. Groeiend ledental. Dat is ook hard nodig! weer meer invloed gekregen in alle geledingen van het fonds; een uitgebreide discussie over de doelstelling van de VGDN, * de vraag is daarbij hoe zien we de VGDN op lange termijn ; * deze discussie is nu even in de ijskast gezet; weer verscheidene cursussen gevolgd; het totaal gebrek aan belangstelling bij de CAO partners voor ons probleem met indexatie. Wat zijn onze mogelijkheden? Niets meer doen, er mee stoppen; zo door gaan en wachten op een wonder; aan de bel gaan trekken acties gaan ondernemen - van vriendelijk tot agressief. Daar gaat deze vergadering in belangrijke mate over. Uit de zaal komen enige suggesties voor acties. Deze zullen worden meegenomen door het bestuur bij het ontwikkelen van haar plannen. 4. Vaststellen notulen van de algemene ledenvergadering van 23 april 2009 De notulen van de algemene ledenvergadering van 23 april 2009 worden met overgrote meerderheid door de vergadering goedgekeurd. 5. Jaarverslag secretaris Er zijn geen vragen over het Jaarverslag 2009 van de secretaris (opgenomen in de uitnodiging voor deze vergadering). De organisatiegraad van de VGDN onder de pensioengerechtigden was eind 2009: 49%. Hans/100403 concept pagina 2 van 7
6. Jaarverslag Penningmeester, verslag kascommissie en decharge bestuur Financieel verslag 2008 De penningmeester licht het financieel verslag van het verenigingsjaar 2009 toe en beantwoordt enkele vragen. Kascommissie De kascommissie, bij monde van haar voorzitter Jan Dik, doet verslag van haar bevindingen. De commissie, bestaande uit Jan Dik, Gerrit van Buuren en Gerrit Jan Postma, constateerde, dat over dit verslagjaar een deugdelijke boekhouding is gevoerd, overhandigt haar schriftelijke verslag van 24 februari 2010 aan de voorzitter en stelt de vergadering voor het bestuur voor het jaar 2009 te dechargeren. De vergadering gaat unaniem akkoord met dit voorstel. De volgende leden worden door de vereniging als lid van de kascommissie herkozen: G. van Buuren, J.K. Dik, G.J. Postma evenals de reserveleden W.H. Kiliaan en A. Vermeulen. 7. In acht jaar tijd een pensioenjaar kwijt Terugkoppeling Inleiding De voorzitter pikt het vervolgverhaal over de achterstand van onze pensioenen, zoals dat beschreven staat in het jaarverslag van de secretaris, op aan het begin van dit jaar. Hij begint met een correctie, de dekkingsgraad was eind december 2009 niet de genoemde 105,1%, maar circa 101% door een correctie voor de gestegen levensverwachting, zoals voorgeschreven door DNB. Hij brengt in herinnering, dat het bestuur zich begin december vorig jaar in een brief tot de directie gericht heeft. Deze brief ging over het op redelijke termijn herstellen van de ontstane achterstanden in de aanpassing van onze pensioenen. In de brief werd met redenen omkleed aangegeven waarom wij als VGDN van mening zijn dat DuPont zijn beloftes en verplichtingen naar zijn voormalige medewerkers niet nakomt. Hierdoor zijn grote achterstanden in de aanpassing van pensioenen ontstaan. Ter illustratie: DuPont neemt al jaren samen met Dow Chemical in Terneuzen de laatste plaats in op de pensioenindexatielijst van de 31 belangrijkste Nederlandse bedrijven en instellingen (Bron: de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden). Wij hebben de directie in de brief gevraagd om op korte termijn met ons van gedachten te wisselen over de vraag hoe op redelijke termijn de achterstanden hersteld kunnen worden. Schriftelijke reacties op de brief van de VGDN Het helaas voorspelbare schriftelijke antwoord van DuPont op de brief beloofde niet veel goeds. Het is in deze presentatie verwerkt. Er is ook een reactie van de Stichting gekomen. Zij maakte bezwaar tegen de passage Gezien de loonontwikkeling van de werknemers vanaf 2001 (minimaal automatische prijscompensatie in de CAO) en de manier, waarop binnen de stichting in diezelfde periode met het belang van de werkgever (zeer prudent vermogensbeheer) en gepensioneerde (grote achterstand in koopkracht) is omgegaan, zijn wij van mening dat in deze er geen sprake is van evenredige belangenafweging. Hierover heeft onze voorzitter een verhelderend gesprek gevoerd met de voorzitter van de Stichting. De ondernemingsraad heeft de brief in een van haar vergaderingen behandeld als ingekomen stuk. In de notulen is hierover het volgende opgenomen: Van de (VGDN) is een afschrift van een brief gericht aan de werkgever ontvangen. Hierin wordt aandacht gevraagd voor de positie van de gepensioneerden die door het jarenlang ontbreken van indexatie behoorlijk in koopkracht hebben ingeboet. Hoewel de Raad begrip heeft voor de strekking van de brief zal er vanuit de OR geen inhoudelijke reactie komen. De werkgever zal op de brief reageren. Hans/100403 concept pagina 3 van 7
Op de vraag uit de zaal of wij steun kunnen verwachten van de vakbonden, moet helaas negatief geantwoord worden. Mondeling overleg met de directie De gedachtewisseling heeft inmiddels begin maart plaatsgevonden. Daar zijn onze zorgen (achterstand van onze pensioenen, stijgende onvrede bij onze leden en mogelijke imagoschade van DuPont) nog eens aan de orde gekomen. In de gedachtewisseling met de directie heeft de directie aangegeven voorlopig geen antwoord te hebben op de vraag of en hoe op redelijke termijn de achterstanden hersteld kunnen worden. Zij motiveert dit door te stellen dat de continuïteit van de lokale en totale onderneming van DuPont wereldwijd niet in gevaar mag worden gebracht. Een onwaarschijnlijke bewering. Het bestuur heeft deze stelling met kracht van zich afgeworpen. Immers, bedrijven worden niet gesloten door het nakomen van nog openstaande pensioentoezeggingen. Bedrijven gaan dicht, omdat hun productieprocessen verouderd zijn, er geen behoefte meer is aan hun producten of als zij zich niet kunnen verweren tegen opkomende economieën als China en India. Een bedrijf gaat failliet als zijn bestaansrecht in de kern wordt aangetast, maar niet als zij een toezegging aan gepensioneerden gaat nakomen. Daarenboven is wat DuPont aanvoert in gelijke mate geldig voor de 31 belangrijkste Nederlandse bedrijven op de indexatielijst, die wel indexeren. Het is dus geen kwestie van niet-kunnen, maar een kwestie van niet-willen. DuPont wil het niet. Immers, het geld voor de herstel-indexatie kan zonder negatieve invloed op het bedrijfsresultaat gehaald worden uit de pot,die wel beschikbaar is voor het verhogen van de dividenduitkering aan de aandeelhouders!!! Verder is er door onze voorzitter een presentatie gehouden, getiteld In acht jaar tijd een pensioenjaar kwijt. Dezelfde presentatie wordt aan de leden gegeven. In acht jaar tijd een pensioenjaar kwijt De voorzitter geeft aan de hand van rekenvoorbeelden uitleg over de achterstand van onze pensioenen in euro s. Hij laat zien, dat het niet indexeren van de DuPont pensioenen betekent, dat een voormalig DuPont medewerker in acht jaar een heel jaarinkomen te kort is gedaan. Dus bij een pensioen van 10.000 per jaar komt dat neer op een tekort van 10.000 over een periode van 8 jaar. Bij een hoger pensioen is het tekort evenredig groter. De conclusie moet dus helaas wel zijn: In acht jaar tijd een pensioenjaar kwijt! De volledige presentatie kunnen alle leden nalezen op de website van onze vereniging (www.vgdn.nl). Tot welke middelen is de VGDN bereid over te gaan? Het is duidelijk dat overleg in redelijkheid de gepensioneerden niet verder gaat brengen en dat we dus een andere koers moeten gaan varen. Daartoe brengt het bestuur een drietal voorgenomen plannen in stemming: a. Het houden van demonstraties en het zoeken van media-aandacht voor de wijze waarop DuPont met zijn gepensioneerden omgaat en hoe zij weigert toezeggingen uit het verleden na te komen. b. Onderzoek naar het heropenen en voeren van de juridische procedure, toegespitst op de nu ontstane situatie. Deze juridische procedure werd indertijd opgeschort, nadat artikel 14 in de pensioenregeling werd gewijzigd en indexatie voortaan onder voorwaarden kan plaatsvinden. c. Een combinatie van a. en b. op een wederzijds versterkende manier. Hans/100403 concept pagina 4 van 7
De specifieke vragen waarover de leden gevraagd werden hun stem uit te brengen door het opsteken van rode, groene en gele kaarten, waren: a. Onderschrijft u het plan en de tot nu toe ondernomen actie van het bestuur? Resultaat: voor 128 tegen 0 geen mening 2 b. Bent u bereid deel te nemen aan demonstraties door gepensioneerden? Resultaat: voor 103 tegen 17 geen mening 10 c. Wanneer de plannen en acties van het bestuur onvoldoende resultaat opleveren, steunt u dan een gang naar de rechter? Resultaat: voor 119 tegen 5 geen mening 6 d. Bent u bereid een extra financiële bijdrage te leveren voor de gang naar de rechter? Resultaat: voor 124 tegen 3 geen mening 3 Wat er van het bestuur wordt verwacht, laat niets te raden over. Een overweldigende meerderheid steunt het bestuur in het voorgestelde plan c.: een combinatie van a. (demonstraties en media-aandacht) en b. (gang naar de rechter) op een wederzijds versterkende manier. Het bestuur zal met volle energie gaan werken aan plannen en belooft de uitgewerkte plannen in de eerstvolgende (extra) ledenvergadering aan de leden ter goedkeuring voor te leggen. Als deze plannen niet tot verandering leiden, blijft de voorzitter bij zijn beslissing om zich niet herkiesbaar te stellen. Gelegenheid voor de leden om schriftelijk voorstellen te doen over wat het bestuur op korte termijn zou moeten gaan doen en andere zaken en deze mondeling toe te lichten De aanwezigen wordt verzocht in de pauze aanvullende suggesties per briefje aan de bestuurstafel in te leveren en hun naam door te geven voor het deelnemen aan demonstraties. Hier wordt flink gebruik van gemaakt. Alle suggesties zullen door het bestuur worden meegenomen in de uitwerking van de plannen. De voorzitter gaat nog kort in op een paar opmerkingen, die op de briefjes zijn gemaakt. Hij benadrukt daarbij, dat: Elke actie met de grootste zorgvuldigheid zal worden voorbereid. We hebben immers voor het merendeel een zeer goede relatie met DuPont gehad als werkenden en willen dan nu geen onnodige schade aan het bedrijf toebrengen. Wij gaan dan ook geen enkel overleg met wie dan ook uit de weg en zeker niet met DuPont management. Een verdere samenwerking met andere (vooral Amerikaanse) bedrijven is al gaande, hoewel de verschillen in de pensioensystemen zeer groot zijn. Vooral is er contact met Dow geweest daar dat bedrijf net als DuPont nauwelijks iets doet met indexatie. Het verbeteren van de waarde voor de aandeelhouder is kennelijk bij bedrijven met een moeder in de USA belangrijker dan zich te voegen naar Nederlandse gebruiken. Hans/100403 concept pagina 5 van 7
DuPont moet zich wel realiseren dat de gepensioneerden eisen, dat DuPont de gemaakte beloftes (verder te leven zoals we gewend waren) nakom. We zullen dan ook doorgaan dit te benadrukken en eventueel publieksacties voorbereiden. De verwachting is, dat DuPont als tegenactie onze denkwijze krachtig zal gaan ontkennen, maar de voorzitter ziet niet hoe daar houtsnijdende opmerkingen bij kunnen zitten. Toe nu toe was alles in hoofdzaak een juridisch steekspel en wijst DuPont naar de Stichting als uitvoerder van de regeling. Echter tot 2007 was het DuPont, die uiteindelijk bepaalde of er een indexatie werd toegekend of niet en niet de Stichting. Tot tweemaal toe heeft DuPont in de afgelopen 10 jaar een verzoek van de Stichting tot indexatie afgewezen. Zeker gezien de toezeggingen is dit juridisch weliswaar correct, maar ethisch niet, want belofte maakt schuld. Ook de werkenden zullen geïnformeerd worden over de huidige situatie, waar het ogenschijnlijk fraaie pensioen snel over de jaren in waarde vermindert. Zij kunnen beter nu al beginnen met een extra spaarpotje. De jaarlijks te betalen premie door DuPont is niet afhankelijk van de bedrijfsresultaten. De wet schrijft voor, hoe die berekend dient te worden en DuPont betaalt de door de actuaris berekende premie. Dit is vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst tussen DuPont en de Stichting. Hierin zijn ook de herstelbetalingen vastgelegd, indien het fonds in onderdekking verkeert. 8. Begroting 2010 De penningmeester licht de begroting van het verenigingsjaar 2010 toe. Het bestuur stelt voor om de jaarlijkse bijdrage voor 2010 vast te stellen op 16 (contributie). De in de begroting opgenomen reservering voor het juridisch fonds is nu duidelijk groter dan tijdens de artikel 14 periode en bovenmatig voor een normaal verenigingsbestaan, daarom wordt er voor dit verenigingsjaar geen extra bijdrage voor het fonds voorgesteld. De vergadering gaat akkoord met het voorstel van het bestuur en stelt de jaarlijkse bijdrage vast op 16. De penningmeester informeert de vergadering, dat het juridische fonds op termijn waarschijnlijk niet toereikend zal zijn voor de te verwachten langdurige juridische procedure, één van de juist door de leden goedgekeurde plannen. De mogelijkheid bestaat dus, dat de jaarlijkse bijdrage voor het juridisch fonds weer zal worden ingesteld, uiteraard ook na goedkeuring van de leden. De voorstellen hiertoe komen in de najaarsvergadering, wanneer het bestuur een beter beeld heeft van de in te zetten juridische stappen en de dan bekende en begrote kosten voor de jurist. 9. Verkiezing bestuursleden Op verzoek van het bestuur wordt de verkiezing van de volgens het roulatieschema aftredende bestuursleden uitgesteld naar de NajaarsLedenvergadering i.v.m. het belang, dat het bestuur hecht aan agendapunt 7, In acht jaar tijd een pensioenjaar kwijt. De leden gaan hiermee akkoord. De vier dit jaar aftredende bestuursleden zijn: Wout van Keulen (voorzitter) Ton Harries Wil van de Sande Wil Urbanus (tevens webmaster). Wout van Keulen en Wil Urbanus zijn niet herkiesbaar, de overige bestuursleden wel. Theo Zandbergen en Wil van de Sande zijn op zoek naar geschikte kandidaten voor beide vacatures. Hans/100403 concept pagina 6 van 7
10. Berichten uit de Deelnemersraad Hoofdpunten uit het jaar 2009 De actuariële bedrijfstechnische nota (ABTN) is aangepast m.b.t. premiehoogte en voorwaardelijke indexatie (art. 14). DuPont en de Stichting hebben afgesproken, dat er jaarlijks een gedempte premie zal worden berekend. Dit betekent minder fluctuatie van de premiehoogte door naar de gemiddelde rente over een paar jaar te kijken i.p.v. de rente aan het eind van ieder jaar. De Stichting heeft een herstelplan opgesteld. Dit plan is goedgekeurd door DNB en moet er voor zorgen, dat de dekkingsgraad (nu onder 104,1%) in 5 jaar naar 104,1 zal stijgen en in 15 jaar naar 115% (extra bijdragen DuPont). De uitvoeringsovereenkomst tussen DuPont en de Stichting is aangepast. De overeenkomst heeft nu een onbepaalde duur en de teksten over de voorwaardelijke indexatie (art. 14), gedempte premie en extra stortingen bij een te lage dekkingsgraad zijn erin opgenomen. Toekomst De eerste periode van de Deelnemersraad zit erop. Er zijn verkiezingen gepland voor een nieuwe Deelnemersraad in juni 2010. In deze Deelnemersraad zullen 3 werkenden en 5 gepensioneerden plaatsnemen, dit i.v.m. de veranderde verhouding tussen werkenden (967) en gepensioneerden (1512) bij DuPont. Maak gebruik van uw stemrecht!! De dekkingsgraad is omlaag (4,3 %). Dit na correctie voor de gestegen levensverwachting, zoals voorgeschreven door DNB. Nog steeds ontwikkelingen gaande op pensioengebied, zoals structuur Pensioenfondsen. De kranten staan er vol van. 11. Verkiezing VGDN kandidaten Deelnemersraad De voorzitter doet een beroep op geïnteresseerde gepensioneerde om zich kandidaat te stellen voor de Deelnemersraad. De vier huidige leden (Jan Dik, Gerrit Jan Postma, Hans van den Reydt en Jan Stienstra) stellen zich in ieder geval kandidaat. Er dient dus minstens nog een persoon zich aan te melden. Meer kandidaten is beter, dan zijn er geen verkiezingen nodig, indien een lid besluit om zijn lidmaatschap tussentijds te beëindigen. Een paar aanwezigen zeggen toe zich op te geven. De VGDN zal een verkiezingskrant uitgeven met de kandidaten, die lid zijn van de VGDN en in de volgorde, die de voorkeur van het bestuur heeft. Iedereen mag natuurlijk stemmen op wie hij of zij wil, maar het bestuur raadt haar leden met volle overtuiging aan om op de kandidaten van de VGDN te stemmen. De VGDN kandidaten, gesteund door het bestuur en de 740 leden van de VGDN, zijn immers het best in staat om de belangen van de gepensioneerden te behartigen. Ga dus allen stemmen op VGDN leden! 12. Rondvraag Er zijn geen vragen meer. 13. Sluiting De voorzitter bedankt alle aanwezigen weer voor hun belangstelling en sluit om 16:45 uur de vergadering. En dan is het eindelijk zover, de bar is open!!! Hans/100403 concept pagina 7 van 7