Rapportage Pieter Honig & Simon van den Bighelaar Van den Bighelaar & Honig Onderzoeksbureau E-mail : info@vdbho.nl Opdrachtgever Drs. Paul Hinssen Gemeente Maastricht - Onderzoek & Statistiek Mosae Forum 10 Postbus 1992 6201 BZ Maastricht Druk DPC, gemeente Maastricht Datum Mei 2012 2
INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 3 INLEIDING 4 ACHTERGROND 4 ONDERZOEKSVRAAG 4 ONDERZOEKSOPZET 5 STEEKPROEF 5 RESPONS 5 RESULTATEN 6 HUIDIGE SITUATIE 6 BEREIDHEID TE DIENEN ALS INZAMELPUNT 7 CONCLUSIE 8 BIJLAGE 9 VRAGENLIJST BEREIDHEID SUPERMARKTEN 9 3
INLEIDING ACHTERGROND Jaarlijks wordt door Nederlandse consumenten veel frituurvet en/of olie gebruikt. Het afval daarvan wordt niet altijd op een milieuvriendelijke wijze aangeboden en verdwijnt dan als restafval in de container, in de afvalzak of in het riool met alle mogelijke gevolgen van dien. Gebruikt frituurvet en frituurolie kunnen echter ook voor een groot deel verwerkt worden tot groene energie, bijvoorbeeld biobrandstof. Daarnaast kan een deel van de oliën en vetten geschikt gemaakt worden als grondstof voor industriële verwerking. Door het inleveren van frituurvet draagt men dus bij aan een beter milieu. Diverse bedrijven hebben zich gespecialiseerd in de verwerking van frituurvet en/of olie. Zij bieden meestal gratis een opvangcontainer aan en verzorgen het bijbehorende logistieke proces. ONDERZOEKSVRAAG Vanuit de gemeente Maastricht is aan Van den Bighelaar & Honig Onderzoeksbureau gevraagd een meting uit te voeren om te achterhalen of het enerzijds mogelijk is bij supermarkten frituurvet en/of olie in te leveren en anderzijds of de supermarkten bereid zijn te fungeren als een inzamelpunt voor frituurvet en/of olie. In dit onderzoek wordt de volgende onderzoeksvraag beantwoord: In hoeverre zijn supermarkten, gelegen in de stad Maastricht, bereid te fungeren als inzamelpunt voor frituurvet en/of frituurolie? Aanvullend aan de onderzoeksvraag zijn de volgende subvragen gedefinieerd: Fungeren supermarkten in Maastricht momenteel al als inzamelpunt voor frituurvet en/of frituurolie? En welke voorwaarden worden hieraan gesteld? 4
ONDERZOEKSOPZET STEEKPROEF In dit onderzoek zijn de supermarkten gelegen in de stad Maastricht benaderd. Volgens het Vestigingenregister Maastricht van december 2011 (bron Etil) met de SBI-code 47.11 (Supermarkten en dergelijke winkels met een algemeen assortiment voedings- en genotmiddelen) zijn er 43 supermarkten gevestigd in Maastricht. Om de respons te bevorderen heeft eerst telefonisch een aankondiging plaats gevonden. Uit het telefonisch contact blijkt dat vijf van de verkregen adressen geen supermarkt zijn en dat drie supermarkten onbereikbaar zijn omdat de contactgegevens niet compleet zijn. Na verwijdering van deze respondenten uit het bestand blijven er 35 supermarkten over waaraan, via een online enquêtesysteem, een vragenlijst is voorgelegd. De vragenlijst is als bijlage toegevoegd. RESPONS De enquête is naar 35 supermarkten verzonden. Van deze groep supermarkten hebben 28 supermarkten de vragenlijst ingevuld. Dit geeft een respons van 80 procent. De betrouwbaarheid van dit onderzoek is hiermee 95%, rekening houdend met een foutmarge van 8,4%. 5
RESULTATEN HUIDIGE SITUATIE In dit onderzoek is allereerst gekeken naar de huidige situatie van de supermarkten betreffende het inzamelen van frituurvet en/of olie. De eerste vraag die aan de bedrijfsleiders, managers of eigenaren van een supermarkt is gesteld is of het momenteel al mogelijk is bij de desbetreffende supermarkt frituurvet en/of olie in te leveren. Hieruit blijkt dat dit bij 18 procent van de supermarkten mogelijk is. Figuur 1: Is het momenteel mogelijk om frituurvet / frituurolie in te leveren in uw supermarkt? (N = 28) 18% Ja Nee 82% SUPERMARKTEN MET INZAMELPUNT Als er gekeken wordt naar welke supermarkten momenteel al als inzamelpunt fungeren, wordt duidelijk dat het gaat om kleinere supermarkten. Van de vijf supermarkten zijn er drie buurtsupers en twee keten supermarkten namelijk een Spar en een Plus Supermarkt waar het momenteel al mogelijk is voor consumenten om daar hun frituurvet en/of olie in te zamelen. In figuur 2 is de aanleiding van de supermarkten om als inzamelpunt te fungeren weergegeven. Het milieu is de meest gegeven reden om frituurvet en/of olie in te zamelen. Onder de categorie anders wordt aangegeven dat de tonnen voor de opvang van het frituurvet en/of olie al aanwezig waren. Figuur 2: Wat is voor u de aanleiding geweest om frituurvet / frituurolie in te laten zamelen in uw supermarkt? (N = 5) 20% 20% 60% Milieu overwegingen Commerciële overwegingen Anders Aan de supermarkten die momenteel als inzamelpunt voor frituurvet en/of olie fungeren is gevraagd door welke instantie zij dit laten inzamelen. De genoemde instanties zijn: Benelux Vet en Rotie Vet Veredeling. 6
BEREIDHEID TE DIENEN ALS INZAMELPUNT Van de 28 supermarkten hebben er 23 in de voorgaande paragraaf aangegeven niet te fungeren als inzamelpunt voor frituurvet en/of olie. Deze supermarkten is gevraagd of zij in de toekomst bereid zouden zijn te fungeren als inzamelpunt. Van deze groep is 26 procent bereid te fungeren als inzamelpunt (figuur 3). Figuur 3: Bent u bereidt om uw supermarkt als buurt inzamelpunt te laten fungeren voor frituurvet / frituurolie? (N = 23) 74% 26% Ja Nee INDIEN NIET BEREID TE FUNGEREN ALS INZAMELPUNT Aan de supermarkten die niet bereid zijn te fungeren als buurt inzamelpunt is een argumentatie gevraagd. Het gros (63 %) geeft aan dat zij niet de beslissingsbevoegdheid hebben. Het gaat hierbij om keten supermarkten waarbij verantwoording aan het hoofdkantoor moet worden afgelegd. Andere redenen zijn het ruimte gebrek (12 %) en dat zij vinden dat dit een taak is voor de gemeente door het te verwerken bij milieuperrons (12 %). Figuur 4: Wat is de reden waarom u niet bereid bent om uw supermarkt als inzamelpunt te laten fungeren? (N = 17) 18% 53% 12% 12% 6% Is een taak voor het milieuperron, o.i.d. Ruimte gebrek Ervaring met de bijbehorende rommel Hoofdkantoor beslist hierover Geen antwoord Het grootste deel van de groep supermarkten die niet bereid zijn te fungeren als inzamelpunt geeft aan dat het hoofdkantoor hierover beslist. Binnen deze groep managers, bedrijfsleiders van deze supermarkten is animo om frituurvet en/of olie in te zamelen aanwezig. Onder de voorwaarde dat de inzameling op een nette en zorgvuldige manier plaats vindt. 7
INDIEN WEL BEREID TE FUNGEREN ALS INZAMELPUNT Van de groep supermarkten die aangeeft bereid te zijn om als inzamelpunt voor frituurvet en/of olie te fungeren is de belangrijkste voorwaarde dat de inlevering op een nette manier verloopt (60 %). Bij deze voorwaarde wordt een inzamelsysteem met flessen meerdere keren genoemd. Andere voorwaarden zijn dat de inzamelpunten zich buiten de supermarkt bevinden en dat er aan het inzamelen door de supermarkt geen kosten verbonden zijn voor de supermarkten zelf. Figuur 5: Welke voorwaarden stelt u / zou u stellen aan particulieren om frituurvet / frituurolie in te leveren in uw supermarkt? (N = 5) 20% 20% 60% Inlevering op een nette manier, bijvoorbeeld in flessen. Indien de locatie buiten de supermarkt is Geen kosten aan verbonden CONCLUSIE Dit onderzoek is uitgevoerd om in kaart te brengen in hoeverre supermarkten bereid zijn te fungeren als inzamelpunt voor frituurvet en/of olie. Huidige situatie Uit het onderzoek is gebleken dat 18 procent van de supermarkten momenteel fungeert als inzamelpunt voor frituurvet en/of olie. Het gaat hierbij voornamelijk om kleinere supermarkten, waar men eigen baas is. De voornaamste reden waarom deze al als inzamelpunt fungeren is dat deze dit doen vanuit milieu overwegingen. De instantie die het frituurvet en/of olie bij hun inzamelen zijn: Benelux Vet en Rotie Vet Veredeling. Bereidheid Van de groep supermarkten die momenteel niet als frituurvet en/of olie inzamelpunt fungeren, geeft 26 procent aan hiertoe in de toekomst wel bereid te zijn. Onder de voorwaarde dat het inzamelen van frituurvet en/of olie op een nette manier gebeurt. De andere 74 procent, die aangeeft niet bereid te zijn als inzamelpunt te fungeren, noemt als belangrijkste argument dat dergelijke zaken vanuit het hoofdkantoor besloten worden. Enerzijds zegt deze groep niet bereid te zijn, omdat zij hierover niet beslissen. Anderzijds geven zij wel aan geïnteresseerd te zijn, zolang de inzameling op een nette en zorgvuldige manier plaats vindt. 8
BIJLAGE VRAGENLIJST BEREIDHEID SUPERMARKTEN 9