Wmo-kanteling Raadpleging Inwonerpanel Dongen
Even voorstellen 2 Stephan Dijcks GfK onderzoekt gedrag consumenten en burgers Beheer en onderzoek Inwonerpanel Dongen Uitvoerder landelijke Wmo-evaluatie (in opdracht van SCP) Dianne van den Berg Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Brabant Terreinen Welzijn, Zorg en Wonen (Kwetsbare) burgers centraal
Doel van het onderzoek
Wmo: Wet maatschappelijke ondersteuning 4 Op 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden Het maatschappelijke doel van de Wmo is meedoen. De Wmo moet er voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving Regiefunctie en uitvoering liggen bij gemeente
Op weg naar kanteling van de Wmo 5 Grotere nadruk op eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht Niet langer denken in beperkingen en beschikbare voorzieningen, maar in mogelijkheden Samen met inwoners oplossingen bedenken om invulling te geven aan hun hulpvraag
Twee onderzoeksvragen vooraf 6 In welke mate zijn de inwoners bekend met de Wmo? Hoe denken de inwoners zelf uitvoering te gaan geven aan de eigen verantwoordelijkheid?
Derde onderzoek Inwonerpanel Dongen 7 Onderzoek uitgevoerd van 12 januari 2012 tot en met 27 januari 2012 In totaal hebben 436 panelleden de vragenlijst ingevuld (respons 68%) Resultaten zijn gewogen zodat ze representatief zijn naar leeftijd (18 jaar en ouder), geslacht en aantal inwoners per wijk Onder deelnemers aan het onderzoek zijn 20 dienstencheques verloot. Deze cheque geeft recht op één uur dienstverlening door Woon-Zorg-Service in de Wijk Het rapport en de presentatie kunt u binnenkort nalezen op inwonerpaneldongen.nl
Bevindingen
De rode draad 9 De Wmo is vrij bekend, maar met name voor wat betreft de verstrekking van individuele voorzieningen voor mensen met een beperking Behoud van eigen regie, zelfredzaamheid en zelfoplossend vermogen worden belangrijk gevonden, echter slechts de helft van de inwoners zal vóór de ondersteuningsaanvraag eerst in de eigen omgeving naar hulp zoeken Inwoners voelen zich niet of nauwelijks verantwoordelijk om zelf in te spelen op mogelijke beperkingen in de toekomst
Tweederde van inwoners is bekend met Wmo 10 Heeft u wel eens gehoord van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning)? Totaal 66 34 18-29 jaar 41 59 30-39 jaar 54 46 40-49 jaar 65 35 50-64 jaar 78 22 65+ jaar 78 22 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja Nee
Men denkt met name aan twee van de negen thema s 11 1. De leefbaarheid van de gemeente vergroten 2. Jongeren en ouders ondersteunen 3. Informatie en advies geven 4. Ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers 5. Zorgen dat mensen met een beperking mee kunnen doen 6. Voorzieningen voor mensen met een beperking 7. Opvang voor mensen met problemen 8. Openbare geestelijke gezondheidszorg 9. Zorg voor mensen met een verslaving
Inwoners vinden dat het initiatief voor de aanvraag van ondersteuning bij henzelf ligt 12 Bij het aanvragen van ondersteuning vind ik dat ik zelf (of mijn directe omgeving) het initiatief moet nemen. Totaal 2 5 15 55 24 18-29 jaar 3 4 25 48 19 30-39 jaar 3 10 15 53 19 40-49 jaar 4 4 11 60 22 50-64 jaar 3 54 26 65+ jaar 4 9 56 31 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal niet mee eens Niet mee eens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens Let op, durft men echt om hulp te vragen (vraagverlegenheid) en kan men het ook (regelvermogen)
Merendeel vindt dat de nadruk gelegd moet worden op de mogelijkheden in plaats van de belemmeringen 13 Bij het aanvragen van ondersteuning moet de nadruk liggen op de mogelijkheden binnen mijn huishouden, niet op de belemmeringen Totaal 2 4 48 29 18-29 jaar 7 14 42 37 30-39 jaar 7 43 33 40-49 jaar 1 9 49 24 50-64 jaar 0 5 54 24 65+ jaar 2 2 22 45 30 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal niet mee eens Niet mee eens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens Driekwart van de inwoners zou een gesprek over wat men wel en niet kan voorafgaand aan de aanvraag prettig vinden
Inwoners vinden het belangrijk om in samenwerking met de gemeente naar een maatwerkoplossing te zoeken 14 Bij het aanvragen van ondersteuning vind ik het belangrijk dat de gemeente samen met mij naar een maatwerkoplossing zoekt Totaal 1 9 57 33 18-29 jaar 3 1 4 58 33 30-39 jaar 2 12 58 28 40-49 jaar 7 54 39 50-64 jaar 02 9 54 35 65+ jaar 12 60 28 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal niet mee eens Niet mee eens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens
Iets meer dan de helft van de inwoners vindt dat eerst in de eigen omgeving naar hulp gezocht moet worden 15 Bij het aanvragen van ondersteuning moet ik eerst in mijn eigen omgeving naar hulp hebben gezocht Totaal 5 19 22 40 14 18-29 jaar 12 16 20 39 14 30-39 jaar 24 44 15 40-49 jaar 5 19 22 37 50-64 jaar 6 22 23 36 13 65+ jaar 1 24 46 12 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal niet mee eens Niet mee eens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens
In de meeste gevallen zal men voor ondersteuning toch eerst een beroep doen op familie of vrienden 16 Op wie doet u het eerste beroep indien u niet meer in staat bent om huishoudelijke activiteiten te doen 67 3 1 9 2 uzelf rondom uw huis te verplaatsen 58 18 10 3 9 2 uzelf in de buurt of regio te verplaatsen 50 21 2 7 3 andere mensen met gezondheidsproblemen te verzorgen 13 14 8 10 52 3 andere mensen te ontmoeten/contact te leggen 37 34 7 4 16 3 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Inwonende partner / familie / vriend Gemeente Zorg- of welzijnsinstelling Mijn directe omgeving (familie / vrienden) Huisarts Anders Men wil dit wel, maar in hoeverre lukt dit ook daadwerkelijk?
Nog geen 2 op de 5 vindt zichzelf verantwoordelijk bij het inspelen op eventuele beperkingen in de toekomst In hoeverre vindt u dat u zelf verantwoordelijk bent voor het inspelen op eventuele beperkingen in de toekomst? Totaal 4 13 46 28 9 18-29 jaar 3 16 55 8 30-39 jaar 6 14 52 25 4 40-49 jaar 1 11 52 32 4 50-64 jaar 8 13 42 29 7 65+ jaar 1 10 34 32 22 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1 helemaal niet zelf verantwoordelijk 2 3 4 5 helemaal zelf verantwoordelijk
Conclusies en aanbevelingen
Communicatie 19 Een grote groep heeft wel eens van de Wmo gehoord, maar weet niet precies wat het inhoudt Tegelijkertijd blijken de uitgangspunten van eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht voor een groot deel te worden gedeeld Daarnaast zou het initiatief voor wat betreft de ondersteuningsvraag volgens een groot deel van de inwoners bij henzelf moeten liggen Trek de communicatie omtrent de Wmo breder zodat deze aansluit bij het uitgangspunt van zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven meedoen in de samenleving Zorg er daarnaast voor dat informatie over de Wmo makkelijk is te vinden en zichtbaar is, zeker op de website van de gemeente
Benutten eigen netwerk 20 Het idee dat men vóór een ondersteuningsaanvraag eerst in de eigen omgeving naar hulp moet hebben gezocht, wordt lang niet door iedereen gedeeld Toch zal men in de meeste gevallen voor ondersteuning eerst een beroep doen op familie of vrienden Stimuleer en faciliteer mantelzorg en vrijwillige inzet Zet daarnaast in op het bevorderen van de sociale cohesie
Faciliteer op voorhand 21 Het aandeel onder de inwoners dat zichzelf verantwoordelijk vindt om in te spelen op eventuele toekomstige beperkingen is laag De Wmo is voor velen geen issue tot men er zelf of in de directe omgeving mee te maken krijgt Communiceer over de mogelijkheden (en faciliteer hierbij) om elkaar te helpen in tijden dat het nodig zou blijken te zijn Onderzoek de mogelijkheden voor een meer actieve aanpak vanuit de gemeente, bijvoorbeeld preventieve huisbezoeken bij ouderen
Kritische succesfactoren 22 Ken je cliënt, weet wie er tegenover je zit Ga voor een integrale aanpak Zorg voor goed opgeleide Wmoconsulenten
Vragen?