2012
inhoudstafel inleiding 4 constructief dwarsliggen 4 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit 5 1.1 publieke ruimte 5 focus op Anspachpark. 5 fruitboulevard 6 ]pyblik[ 6 8m 2 publieke ruimte om niet te parkeren 7 1.2 mobiliteit 8 slimme kilometerheffing/stadstol 8 grote ring 8 overige 8 1.3 luchtkwaliteit 9 Europese normen 9 het russels wetboek Lucht, Klimaat en Energie 9 pollupiekplan. 9 en ook nog. 9 2. afval & energie 10 2.1 afval 10 2.2 energie 10 3. stedenbouw 11 3.1 wetgeving 11 Demografisch Gewestelijk estemmingsplan (D-GP) 11 Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO). 11 Zonale Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (ZGSV) 11 3.2 concrete dossiers 12 planologische en juridische instrumenten voor vergroening. 12 Europese wijk 12 Thurn & Taxis 12 p.2 ral vzw - jaarverslag 2012 inhoudstafel ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Havenlaan. 13 Carcoke 13 winkelwalhalla s. 13 overige 14 4. russel aan de Rand 15 fietstocht op de grens 15 boottocht 15 brochure. 15 5. ondersteuning 16 Pic Nic the Streets 16 Avance ST-JOSSE Vooruit! 16 omtrent T&T. 17 vergroening van Laken 17 Neder-over-Heembeek. 17 gevangenis van Haren 17 stadslandbouw in russel 17 6. adviesraden & externe vertegenwoordiging 18 4feds 18 EE. 18 Raad voor het Leefmilieu (RLHG - CERC) 18 De Hoge Raad voor Natuurbehoud 18 Jury voor het label ecodynamische onderneming 18 Gewestelijke Mobiliteitscommissie (GMC-CRM). 18 Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC-CRD) 18 Andere dossiers die ook aan bod komen :. 18 7. communicatie 19 alle Alert-artikels op een rij 19 persberichten 2012 21 8. wie is wie? 22 p.3 ral vzw - jaarverslag 2012 inhoudstafel ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
inleiding constructief dwarsliggen Ook in 2012 gaven we weer volop onze steun aan de russelse regering. En dan vooral in het helpen verwezenlijken van haar doelstelling 20% minder auto s door russel te laten rollen. Zo hielpen we actief de picknickers de Anspachlaan enkele keren autovrij te maken. En om duidelijk te maken wat je allemaal wel niet kan doen wanneer er minder auto s rijden over de centrale lanen verdiepten we het straatprotest met de wedstrijd Anspachpark/Parc Anspach. We keken natuurlijk verder dan enkele centrale lanen en pleitten algemener voor verkeers-remmende en vraagsturende maatregelen zoals een strenger parkeerbeleid en stadstol. Niet omdat auto s pesten onze hobby is maar eenvoudigweg omdat de vermindering van de autodruk een sleutelelement is voor een gezondere, veiligere en groenere stad. Omdat mobiliteit, gezondheid en leefmilieu niet stoppen aan de grens moeten we ook over die grens kijken. Vandaar onder meer onze blijvende strijd tegen de verbreding van de grote ring en het opvolgen/steunen van alternatieven zoals het rabantnet van De Lijn en het fiets-gen (gewestelijk expresnet). Al was het in 2012 soms hard tegen hard denk maar aan de juridische strijd tegen de shoppingmonsters we onthouden vooral de goesting bij veel mensen om voor de nodige verandering te zorgen. En daar halen wij onze energie uit. An Descheemaeker Coördinatrice RAL p.4 ral vzw - jaarverslag 2012 inleiding :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit Onze mobiliteitsknoop is zeer nauw verweven met onze slechte luchtkwaliteit en onze povere publieke ruimte. Vandaar dat we deze thema s clusteren in één hoofdstuk. 1.1 publieke ruimte focus op Anspachpark In juni lanceren we een ideeënoproep voor de aanleg van een Anspachpark op de centrale lanen. De oproep krijgt ruime weerklank in de pers. Liefst zestien teams van ontwerpers, bewoners en andere russelaars dienen een ontwerp in en een brede jury met ervaringsdeskundigen, stakeholders en experten kiest er drie laureaten uit. De jury we strikken de vermaarde stedenbouwkundige ernardo Secchi voor het voorzitterschap maakt ook een reeks aanbevelingen op voor het beleid. Om zo veel mogelijk mensen te bereiken, gieten we de zestien ontwerpen in een virtuele (www.anspachpark.be) en een reële expo. Door samen te werken met het Centre Communautaire Anneessens (CCA), vzw uurtwinkel 1V4M2A. PANEEL 1 VAN 4. ANSPACHPARK RUSSEL 1V4M2A. PANEEL 2 VAN 4. ANSPACHPARK RUSSEL 1V4M2A. PANEEL 3 VAN 4. ANSPACHPARK RUSSEL ANSPACHPARK Persberichten 17 juli : Ideeënoproep voor aanleg van een Anspachpark 11 september : Anspachpark : ernardo Secchi juryvoorzitter voor de aanleg 24 september : Anspachpark : liefst 16 inzendingen voor ideeën- wedstrijd 12 oktober : Anspachpark : ontwerpteam van 5 jonge russelaars wint Anspachparkwedstrijd 1V4M2A. PANEEL 4 VAN 4. ANSPACHPARK RUSSEL In het noorden, nog boven de vijfhoek, start de groene wandeling aan het Noordstation. De groene draad loopt naar De rouckère via de groene Albert II-laan en de Emile Jacqmainlaan enerzijds, en via het Rogierplein en de Adolph Maxlaan anderszijds. Het Rogierplein INZENDING 1V4M2A VOOR IDEEËNOPROEP RAL VZW SEPTEMER 2012 wordt omgevormd tot een stedelijk plein en mobiliteitshub. De NA fietsverkeer wordt toegelaten. De Emile Jacqmainlaan wordt een blauwgroene verbinding, waar enkel voetgangers zijn toegelaten. Dag 1 : afsluiten Anspach Dag 2-10 : schilderen inrichting dag 11-30 : (ver)plaatsen bomen Vanaf De rouckère slingert een wandelpad naar het zuiden door het dag 31-365 : Anspachpark lineaire Anspachpark. PRE ME Dag 0 : situatie vandaag PLEINEN FASERING IN TIJD VAN DE INGREPEN WATER Openmaken metrostation De rouckère Adolph Maxlaan wordt daardoor een meer stedelijke verbinding waar AL TRO KA WATERSTRUCTUREN WATER GROEN Alert 377 juli / augustus : Anspach Park #picknickthemunicipali- ties! GROENE WANDELING EEN GROENE DRAAD DOOR RUSSEL GROENSTRUCTUREN GROEN Het project stopt natuurlijk niet bij de druk bijgewoonde publieke prijsuitreiking. Daarom verzamelen we een groep sympathisanten van het Anspachpark bewoners, ontwerpers, juryleden en verenigingen rond ons om verder te blijven wegen op het dossier van de centrale lanen. en alfabetiseringsklassen proberen we zo laagdrempelig mogelijk te werken. Het publiek van beide expo s kan ook stemmen voor de publieksprijs. En dat doen ze massaal! Meer dan 1.000 mensen brengen hun stem uit. Leuk detail : het grote publiek kiest dezelfde winnaar als de vakjury. Heel dit project ligt natuurlijk op het snijpunt van thema s als mobiliteit en publieke ruimte maar door het aspect park prominent naar voren te schuiven, benaderen we expliciet ook het aspect leefmilieu. Dat leidt tot geanimeerde discussies over de functies van parken en de plaats van groen in de openbare ruimte. We hopen hiermee te bereiken dat groen niet meer zo systematisch vergeten wordt bij de planning en aanleg van straten en pleinen. De ingrepen voor de aanleg van het Anspachpark worden in de tijd gefaseerd, zodat er zo snel mogelijk een autovrije en aangename zone tussen noord en zuid kan worden ingericht. Van bij het begin worden de buurtbewoners in het proces betrokken: aanbrengen schilderingen, aanplanten bomen met bewoners, openingsfeest,... De pleinen van De rouckère en De Munt vormen het commerciële hart van russel, met winkelen en horeca als hoofdfuncties. Het versteende Muntplein wordt verzacht door het naastliggende en groenere De rouckèreplein. De gehele ondergrondse infrastructuur van de metro wordt opengemaakt, aan de hand van een verdiept park over 3 niveaus, van beneden naar boven: de sporen, een verdiept iodiversiteit versterken door stimuleren van verticaal en horizontaal groen aan (private) gebouwen Openmaken metrostation eurs plein en een bovengronds plein. De aanleg van een waterpartij zorgt voor weerspiegelingen van de neoclassicistische gebouwen die De TYPE 1 : IN VOLLE GROND TYPE 2 : ONDERGRONDSE AK TYPE 3 : OVENGRONDSE AK rouckère altijd hebben gekenmerkt en doet de passant omhoog TYPE 4 : OPGEHOOGDE AARDEHEUVEL De rouckere kijken. RASTER OMEN AANPLANTINGEN OMEN SNELLE OPOUW OP ESTAANDE VERHARDING Een deel van de bestaande bomen in boombakken blijft behouden, een deel ervan wordt verplaatst en wordt samen met de nieuwe aanplantingen ingepast in een exact noord-zuid gericht raster van 6 x 6 m. Dit raster loopt bijgevolg niet parallel aan de Anspachlaan en verwijst zo naar het ( foutieve ) beeld van de noord-zuidoriëntatie van de Anspachlaan. De nieuwe aanplantingen van bomen worden op verschillende manieren uitgevoerd, afhankelijk van de mogelijkheden die de ondergrond biedt. De bestaande verharding wordt zo veel mogelijk behouden. Een groendakopbouw erboven voorziet een voldoende opbouwdikte en afwatering. De opbouw is kostenbesparend, zorgt voor een snelle manier van uitvoeren en werkt de niveauverschillen tussen de voetpaden en de zone ertussen weg. OVERGANG VAN ZACHT NAAR HARD Het eursplein is hét stedelijke plein bij uitstek. Gelegen pal in het centrum, vormt de eurs het voormalige economische en het huidige cultuurhistorische hart van de stad. Het functioneert nog steeds als voornaamste plek voor ontmoetingen en afspraken. Samen met de eursschouwburg in de Dansaertstraat en de Ancienne elgique in de Anspachlaan, kan de eurs de bekendste evenementencluster in russel worden. De metrotoegangen dwars op de Anspachlaan CONCEPTEN 1. HET ANSPACHPARK ALS GROENE RUGGEGRAAT 2. HERGERUIK VAN ESTAANDE STRUCTUREN EN VERHARDINGEN 3. INCLUSIEF EN PARTICIPATIEF VERHAAL 4. HERINNERING AAN DE ZENNE 5. STIMULEREN VAN IODIVERSITEIT VANDAAG ONTWERP. LAAG RUSSEL : ZEER WEINIG GROEN VROEGER. GROENE WANDELING NOORD-ZUID. AANSLUITING OP ESTAAND GROEN NOORD ONTWERP ONTWERP Groene wandeling tussengroen noordzuid en zuid. AANSLUITING OP NIEUW. LAAG RUSSEL : ZEER WEINIG GROEN Groene ruimtes vijfhoek sterk versnipperd. GROENE RUIMTES VIJFHOEK STERK VERSNIPPERD overkapping vormt een subtiele groene rand die het Anneessensplein definieert en zo de verbinding naar het Rouppeplein aankondigt. De zone rond Lemmonier en de Zuidmarkt, en specifiek de noord- waterstructuur zuidkruising met de vijfhoek, wordt omgevormd tot een groot. HERRINERING HerinneringAAN aantracee tracéezenne ZenneDMV. WATERELEMENTEN IN ANSPACHPARK OP oproepen door waterelementen ALLE PLAATSEN WAAR DE ZENNELOOP op DE ANSPACHLAAN alle plaatsen KRUIST waar Zenneloop de Water als drager van het. WATER ALS DRAGER VAN HET. VERSTERKEN VAN IODIVERSITEIT: groendak INRICHTEN VAN ESTAANDE PLATTE DAKEN EN LUIFELS ALS GROENDAK ook participatie door handelaars en gebruikers. De groene metro- KANAAL IS DE HUIDIGE ANSPACHLAAN KRUIST WATERSTRUCTUUR TRACEE LATERE ANSPACHLAAN tracée latere Anspachlaan bestaande platte daken en luifels als Het Anneessens- en het Rouppeplein zullen eveneens functioneren op lokaal niveau. Hier worden nieuwe wijkfuncties voorzien zoals moestuinen, sportvelden en een marktplaats. Deze ingrepen ONTWERP. HERRINERING AAN TRACEE ZENNE DMV. STADSWEEFSEL Zenneloop ongeveer volgens. ZENNELOOP ONGEVEER VOLGENS EN LUIFELS ALS GROENDAK Versterken biodiversiteit: inrichten. AANSLUITING OP NIEUW GROEN ZUIDvan leren kennen en te participeren aan een collectief stadsleven. verhogen de betrokkendheid van de bewoners, maar stimulerent ONTWERP WATERELEMENTEN Zenne niet openmaken binnen OP IN ANSPACHPARK. ZENNE NIEThet OPENMAKEN INNEN VIJFHOEK: ALLE PLAATSEN WAAR DE DE vijfhoek: kanaal is ZENNELOOP de huidige LAAG RUSSEL : ZEERVAN WATERRIJKE ZONE.. WATER ALS DRAGER HET zone. VERSTERKEN VAN IODIVERSITEIT: STADSWEEFSEL stadsweefsel Reflectie gebouwen in watervlak toegankelijkheid voor de omliggende wijken, bewoond door families met kinderen. Deze groene long laat toe om elkaar spelenderwijs te. ZENNE NIET OPENMAKEN INNEN VIJFHOEK: KANAAL IS DE HUIDIGE WATERSTRUCTUUR. ZENNELOOP ONGEVEER VOLGENS VROEGER Laag russel: zeer waterrijke VROEGER TRACEE LATERE ANSPACHLAAN. GROENE WANDELING NOORD-ZUID Aansluiting op bestaand groen noord. AANSLUITING OP ESTAAND GROEN NOORD Aansluiting nieuw groenplatte zuid DAKEN INRICHTENop VAN ESTAANDE Grondplan De rouckère 1/500 Openmaken metrostation Anneessens De zone rond Fontainas wordt verder uitgebouwd als speelen groenzone voor laag russel. De focus ligt op een hogere ONTWERP. LAAG RUSSEL : ZEER WATERRIJKE ZONE. GROENE RUIMTES VIJFHOEK STERK VERSNIPPERD VANDAAG VANDAAG Laag russel: zeer weinig groen maken hier het plein af. stedelijk park, Park Spoor Zuid. Tevens vormt dit een ontbrekende link met de omliggende wijken, zoals Kuregem. Anneessensplein Evenementencluster eurs eursplein by night Langse snede De rouckère 1/500 Dwarse snede De rouckère 1/500 Anspachlaan kruist LAUWGROENE STRUCTUUR MOILITEIT Het Anspachpark is een geïntegreerd lineair park, zich uitstrekkend van noord tot zuid, over de grenzen van Op lange termijn is het opportuun dat de hele vijfhoek autovrij wordt. Deze kan perfect doorkruist worden met de vijfhoek heen, van boven Rogier en de Koning Albert II-laan tot onder Lemmonier en het Zuidstation. Het tram, metro, bus of fiets. Een goed begin, op korte termijn, is al om enkel zacht verkeer toe te laten op de centrale centrum strekt zich immers ook uit buiten zijn psychologische muren van de kleine ring. lanen. De metrostations rond de grote ring dienen op lange termijn voorzien te worden van pendelparkings, De bestaande groenzones in russel situeren zich vooral buiten de vijfhoek. Het hart van de stad heeft nood verbindt met het stadscentrum. Tussen de grote en de kleine ring kan er nog met de auto gereden worden, maar waar autobestuurders kunnen overstappen op het openbaar vervoersnetwerk, dat hen snel en rechtstreeks aan kwalitatieve groene ruimtes, die verbonden zijn en zo de biodiversiteit versterken. Een groene as tussen dit zal worden ontmoedigd. Ook hier zullen autoparkings rond metrohaltes oplossing bieden om de auto uit Noordstation en Zuidstation wordt als een traject van aaneengesloten groen ingericht, op alle ruimtelijke niveaus: russel te weren. innen dit nieuwe mobiliteitsplan fungeren de leegstaande parkeergebouwen als locaties voor straten, pleinen, ondergrond, gevels, luifels en platte daken. Deze groene draad verbindt verschillende stedelijke depots, overslagcentra, lokale voedselmarkten, scholen en wonen. pleinen, elk met hun eigen gebruik en identiteit. Op het traject worden waterpartijen en waterelementen voorzien op de kruisingen van de wandeling met de vroegere loop van de Zenne, om haar herinnering levend te houden. Een raster van 6 meter op 6 meter is de onderlegger voor de inplanting van de bomen in het Anspachpark. Indien mogelijk, worden bestaande bomen hiernaar verplaatst. Door de immer aanwezige noord-zuid oriëntatie beschikken de wandelaars over een natuurlijk kompas. MOILITEIT Openbaar vervoer GRONDPLAN ANSPACHPARK 1/2000 LEGENDE PLANNEN NE RING ETRAAT LAKENS NIEU bestaande of verplaatste boom bestaande verhardingen verharding (tegels, kasseien,...) RAA T P P WST WST RAA T LAKENS ETRAAT NIEU WST RAA T LAKENS ETRAAT RAA T WST KLEI NE RING N NIEU Leveringen en parkeren KLEI NE RING ETRAAT KLEI NE RING LAKENS Fietsers KLEI fietsenstalling / Villostand gras- en bloemenweide fontein volledige zone gelegen tussen kleine ring, Lakensestraat, Arteveldestraat, Nieuwstraat en Zuidstraat = autoluw tot autovrij Voetgangersverbinding naar Molenbeek via autovrije Vlaamse Steenweg en Genste Steenweg Voetgangersverbinding naar Kuregem via Park Spoor Zuid AA T ELD TEV AR RAA T DST ZUI RAA T DST ZUI 0 Autoluwe noord-zuid fietsas via Lakensestraat-Arteveldestraat en Zuidstraat-Stalingradland Dwarse verbindingen kruisen de noord-zuid voetgangersas van het anspachpark Fietsverbinding naar Molenbeek via autoluwe Dansaertstraat en Gentse Steenweg Ondergronds openbaar vervoer onder Anspachpark wordt visueel en fysiek met bovengrond verbonden ovengronds openbaar vervoer via autoluwe fietsassen sportveld moestuinbak ZUIDSTATION marktkraam groendaken en daktuinen ETR AA T AR TEV ELD ETR AA T ETR ELD TEV AR RAA T DST RAA T DST RING RING RING RING ZUI KLEINE KLEINE KLEINE KLEINE ZUI AR TEV ELD ETR AA T waterelementen aan te planten boom halfverharding NIEU Voetgangers Leveringen via Lakensestraat en Zuidstraat naar omgevormde leegstaande parkeergebouwen. Deze dienen als overslagcentra voor lokale verdeling mbv fietskoeriers, elektrische wagentjes,... Parkeergebouwen rond De rouckère te bereiken via Lakensestraat, met voorrang voor fietsers en openbaar vervoer Marktzone bereikbaar via zijstraten Lemonierlaan PARK SPOOR ZUID = link naar Kuregem = open park gelinkt aan (toekomstig) park Zuidlaan LEMONIERLAAN = sport- en marktzone = aanbrengen van markeringen met verf op bestaande verhardingen ANNEESSENS + ROUPE = pleinen op wijkniveau = lokale wijkfuncties FONTAINAS = belangrijke groene long voor laag russel, als uitloper van Anspachpark ANSPACHLAAN = parkzone tussen bestaande trottoirs = water als herinnering aan loop Zenne EURS = het stedelijk centrumplein van russel = plek voor evenementen, betogingen,... DE ROUCKERE + MUNT = stedelijke pleinen gelinkt aan beleving van cultuur, horeca, winkelen,... E. JACQMAINLAAN + A. MAXLAAN = link tussen De rouckère en Albert II-laan/Rogier ROGIER = stedelijke mobiliteitshub = gelinkt aan kantoor, congres, hotel ALERT II-LAAN = groene ader in de Noordwijk 50 100 200 300 500 M NOORDSTATION REFERENTIEPROJECTEN EN -EELDEN Disclaimer kaartmateriaal: Verwezenlijkt door middel van russels UrbIS - Verdeling & Copyright CIG CC-Y-2.0 Tine Vleugels, Hans De lauwe, art ols, Pieter Thibaut, Pieter Maes p.5 ral vzw - jaarverslag 2012 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
fruitboulevard Verschillende stukken in russel hebben af te rekenen met een nijpend gebrek aan groen. Daarom besluiten we alvast een stukje stad groener én eetbaarder te maken. Dat laatste omdat we een groot voorstander zijn van een zo kort mogelijke voedselketen. Zo vermijden we transport en de bijbehorende luchtverontreiniging/ klimaatopwarming. Om een concreet voorbeeld te geven hoe een korte voedselketen ook de stad kan vergroenen, plant ral gesteund door brouwerij Cantillon en café Moeder Lambic een 25-tal Schaarbeekse kriekelaars op het Fontainasplein. Schaarbeekse krieken worden gebruikt in het typische russelse Lambic Kriekbier. ier dat 2 km verder wordt gebrouwen en kan gedronken worden in het café op het plein zelf. Het egijnhofplein fleuren we dan weer op met negen andere fruitbomen. Onder de bomen planten we klein fruit en bloemen die bijen aantrekken. Al dat plantwerk vergt vele enthousiaste handen. Die worden geleverd door een 30-tal enthousiaste vrijwilligers en toevallige passanten. Tijdens de vendredis d été geven kinderen uit de buurt water aan de bomen, wieden ze onkruid en beschilderen ze de bakken. Samen met Samenlevingsopbouw vzw en enkele andere organisaties uit de buurt zorgen ze ervoor dat de boompjes vlot hun eerste seizoen overleven. Om dat te vieren sluiten we het eerste seizoen toepasselijk af met een vat kriekbier en een grote pot russelse pottekees. Hop naar het tweede seizoen! Alert 376 mei/juni : Fruitbomen in de straat oulevard des fruits Persberichten 1 maart : Uitnodiging 3 maart : ral, Cantillon en Moeder Lambic planten fruitbomen en -struiken in de Vijfhoek 21 november : Apero, expo en feest voor meer fruitbomen in de stad ]pyblik[ ]Pyblik[ is een opleiding voor ontwerpers en ambtenaren georganiseerd door UL-La Cambre-Horta en de Hogeschool voor Wetenschap en kunst departement Sint-Lucas Architectuur. ral kiest samen met hen drie plaatsen uit waar we samen met buurtbewoners en organisaties nadenken over een andere invulling van de publieke ruimte. De cursisten gaan dan vervolgens aan de slag met het door ons verzamelde materiaal. Kregen dit jaar onze aandacht : de buurt rond Simonis, de ruime omgeving van het loemenhofplein in de Vijfhoek en de al even ruime omgeving van de Versailleslaan (Neder-over-Heembeek). Onze getunede bakfiets warmt de mensen ter plaatse op en visualiseert hun ideeën ; we gaan samen met buurtbewoners op de stap én houden overal een map-it sessie. Denk bij dat laatste aan kaarten, stikkers, wekkers en een ijzeren discipline van de ceremoniemeesteres. Voor de concrete resultaten van dit alles verwijzen we graag door naar het jaarverslag van ]Pyblik[. Alert 374 januari/februari 2012 : ]pyblik[ en ral Alert 376 mei/juni 2012 : openbare ruimte Publieke ruimte, de woonkamer van de 21ste eeuw h Een map-it sessie in volle actie en twee visualisaties die uit onze omgebouwde bakfiets rolden. p.6 ral vzw - jaarverslag 2012 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
U De give box krijgt na het project 8 m 2 een tweede leven in het kader van een duurzaam wijkcontract. Weliswaar niet meer op een parkeerplaats. 8m 2 publieke ruimte om niet te parkeren Naar aanleiding van de Week van Vervoering roepen we ook dit jaar op om eens iets anders te doen met een parkeerplaats. In 2011 was onze projectoproep 8m² voor iedereen! al een succes. Parkeerplaatsen nemen namelijk een enorme lap (± 293 ha) russel in beslag. Zeker gezien de bevolkingsgroei moeten we meer plaats maken voor mensen en minder voor auto s. De auto domineert nog al te veel onze publieke ruimte en onze fantasie. Daarom gebruikt het project 8m² de publieke ruimte in de eerste plaats om de verbeelding te bevrijden. De gekste, leukste dingen zijn mogelijk en de inwoners van de stad gebruiken de ingenomen ruimte gretig om opnieuw met elkaar te praten. De projectoproep wordt dit jaar verspreid via een virale video met muziek van Jaune Toujours. Een succesformule zo blijkt, de video wordt 2.000 keer bekeken en de projecten lopen vlot binnen. ral selecteer twintig projecten en organiseert drie voorbereidende vergaderingen waarop de deelnemers elkaar kunnen ontmoeten. Samen met Citizenne en Gemeenschapscentrum Elzenhof organiseren we ook twee workshops hoe je met recup hout zelf stadsmeubilair kan bouwen. On préfère le parking pour les piétons, nous! Alert 376 mei/juni 2012 : www.8m².org, Projectoproep 8m² voor iedereen Persbericht 17 april : ral lanceert appel à projets 8m² for everybody! (Week van de Mobiliteit) p.7 ral vzw - jaarverslag 2012 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
1.2 mobiliteit slimme kilometerheffing/stadstol ral en de drie andere milieufederaties L, IE en IEW voeren mee het debat over de slimme kilometerheffing en roepen de Gewesten op om knopen door te hakken. Wat russel betreft, trekken we onomwonden de kaart van de stadstol. We doen dat omdat de slimme kilometerheffing voor auto s naar de Griekse kalender is verschoven én omdat de huidige technologie de realisatie ervan een pak vereenvoudigde. Mechelen deed het ons al voor! Persbericht 7 februari : Gewestministers moeten snel werk maken van slimme kilometerheffing grote ring Schouder aan schouder met onder meer Greenpeace, L en de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) zetten we acties op het getouw tegen de verbreding van de grote ring (R0). Zo zijn er de actie om de russelse regering op te roepen zich te verzetten tegen het Vlaamse betondenken (mét drilboor) en de kampeeractie CAMPrING (tentenkamp naast de R0). Minder in het oog springend maar even belangrijk zijn de herhaaldelijke contacten met Vlaamse en russelse administraties en overheden. Persbericht 15 februari : russel, verzet u tegen het betondenken overige Mobiliteit is één van de speerpunten van onze werking. De mobiliteitswerking is vaak verweven met andere thema s, daarom vindt u veel van dat werk terug onder 1.1. Publieke Ruimte, 1.3 Luchtkwaliteit en bij 5. Ondersteuning van bewonersgroepen. Zoals gewoonlijk gebruiken we ons magazine Alert, het visitekaartje van ral, om specifieke thema s uit te diepen en krijgen we helemaal aan de staart van het jaar het gewestelijk Parkeerbeleidplan op ons bord. ijna vergeten : RAL is ook een actief lid van de Gewestelijke Mobiliteitscommissie en het Adviescomité van de Gebruikers van de MIV. Alert 374 januari/februari 2012 : Minder parkeerplaats is beter voor de stad Pollutie in russel? Park no more! Alert 375 maart/april 2012 : Nieuwe Vlaams-russelse trams I hear the randtrams are a comin! Alert 376 mei/juni 2012 : Carte blanche Vincent Carton Un RER pour ou contre ruxelles? Alert 377 juli/augustus 2012 : Carte blanche Fietsersbond Fietsroute kanaal : middelmaat is de norm Persbericht 7 december : Parkeren in russel : Werkgeversorganisatie ECI doet aan rampenberichtgeving Idyllische taferelen op 100 meter van de Grote Ring. p.8 ral vzw - jaarverslag 2012 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
1.3 luchtkwaliteit Europese normen Om de regering aan te zetten de koe bij de horens te vatten, volgt ral van nabij de implementatie van de door Europa opgelegde luchtkwaliteitsnormen op. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de lopende inbreukprocedure omdat Vlaanderen noch russel de fijn stof-normen respecteert. We wisselen actief informatie en ervaringen uit met andere Europese partners over mogelijke juridische acties. We bekijken ook de vraag van de regering om uitstel te krijgen omtrent de stikstofdioxidenorm. We bezorgen onze analyse hiervan aan de Europese Commissie en blijven in contact met hen. Uiteindelijk volgt de Commissie onze redenering en weigert ze russel uitstel toe te kennen. en ook nog We slagen er via lobbywerk in om de verhoging van de tarieven van taxi s te koppelen aan het invoeren van milieunormen. En we geven uitleg over luchtkwaliteit op een masse critique in volle carnavalsperiode, voor de gelegenheid omgedoopt tot een Masque Critique. Alert 374 januari/februari 2012 : Luchtvervuiling > : diesel : Europa moet russel beboeten Deze stad lijdt aan dieselitis Persbericht 24 februari : Stikstofoxiden : opnieuw slecht rapport van EU voor elgië het russels wetboek Lucht, Klimaat en Energie Dit wetboek, beter bekend met zijn Franstalige naam Cobrace, bundelt een boel bestaande wetgeving maar zorgt ook voor een aantal opvallende nieuwigheden. De beperking van het aantal parkeerplaatsen in bestaande kantoorgebouwen springt het meest in het oog. Wanneer een bedrijf de milieuvergunning voor z n kantoren wil verlengen, zal het aantal parkeerplaatsen berekend worden in functie van de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, analoog aan de procedure voor nieuwe gebouwen. Vooral in het centrum van russel zullen veel parkeerplaatsen moeten verdwijnen of omgezet worden naar bewonersparkings of andere toepassingen. Een stap vooruit dus. ral steunt de filosofie van deze maatregel maar suggereert om de achterpoortjes beter te sluiten. We maken ons advies bekend in de diverse adviescommissies maar ook via de pers en onze eigen kanalen. We bezorgen onze analyse aan de kabinetten en gaan op de koffie bij meerdere van hen. pollupiekplan We maken ook een uitgebreide evaluatie van het urgentieplan voor pollutiepieken. We bezorgen deze evaluatie aan de bevoegde minister en maken het verder bekend via de Raad voor het Leefmilieu van het russels Gewest en via onze geijkte communicatiekanalen. Ook nadien blijven we de vorderingen van de evaluatie volgen. In oktober schrijven we een vrije tribune in russel Deze Week over het dossier. Alert 375 maart/april 2012 : Edito : 55.000 minder parkeerplaatsen in russel p.9 ral vzw - jaarverslag 2012 1. publieke ruimte, mobiliteit & luchtkwaliteit :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
2. afval & energie 2.1 afval ral volgt de vorderingen van het afvalbeleid ook dit jaar permanent op. De evaluatie van dat plan is een uitstekende aanleiding om onze analyse van het beleid en onze ideeën over vergisting, containerparken en hergebruik bekend te maken. We doen dat opnieuw in de Raad voor het Leefmilieu en via het stakeholderoverleg dat Leefmilieu russel (IGE-IM) organiseert samen met Net russel. En natuurlijk via Alert (januari-februari-editie van 2013.) We nemen ook deel aan een overlegvergadering rond het Ecopool-project in Anderlecht waarbij de sociale economie wordt ingeschakeld om afval te helpen hergebruiken. 2.2 energie We analyseren het ontwerp wetboek Lucht, Klimaat en Energie (zie hoger), geven advies omtrent de nieuwe quota groene stroomcertificaten, steunen de campagne Stop & Go, zijn lid van de Klimaatcoalitie vzw en steunen de actie Sing for the climate. p.10 ral vzw - jaarverslag 2012 2. afval & energie ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
3. stedenbouw 3.1 wetgeving Demografisch Gewestelijk estemmingsplan (D-GP) Zonale Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (ZGSV) Huisvesting en industrie : een huwelijk op gespannen voet. Het D-GP, dat is de vernieuwde versie van het huidige Gewestelijk estemmingsplan (GP). Die vernieuwing moet een aantal dingen mogelijk maken : de bevolkingsgroei (gedeeltelijk) opvangen en een wettelijk kader scheppen voor enkele projecten met internationale uitstraling die de regering na aan het hart liggen. Denk daarbij vooral aan het NEO-project op de Heizel. In het kader van het openbaar onderzoek van het D-GP steekt de discussie rond verdichting, vergroening en de vermenging van functies weer volop de kop op. Tijdens het openbaar onderzoek organiseert ral een ralcafé (discussie-avond met onze achterban) over de grote lijnen van het D-GP. In het D-GP wordt er een nieuwe bestemming gecreëerd : de OGSO (niet het Oost- Gelders Symfonie Orkest maar OndernemingsGebieden in de Stedelijke Omgeving). Dat zorgt alvast voor een grondige en bewogen discussie. Een discussie die we verder zetten tijdens een discussie met onze eigenste Raad van estuur. De conclusie voor ral is dat deze nieuwe bestemming kan leiden tot een interessante en duurzame stadsontwikkeling, maar dat er onvoldoende begeleidende maatregelen en kennis is om de uitvoering ervan in goede banen te leiden. We stellen een uitgebreid bezwaarschrift op en proberen het D-GP en onze bezwaren enigszins bevattelijk uit te leggen in Alert en de ralbrief. We analyseren het ontwerp D-GP ook in het licht van de vergroening en het groen netwerk. Iets waarbij we ondertussen traditiegetrouw over de gewestgrens kijken. Alert 376 mei/juni 2012 : Hoe demografisch is het nieuwe gewestelijk bestemmingsplan? Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) Na een lang proces met voorbereidende studies, workshops en tentoonstellingen blijft het in 2012 grotendeels stil rond deze moeder aller plannen. Dit plan zou namelijk de grote lijnen moeten uitzetten waar we met dit gewest naar toe willen en zou het referentiedocument moeten worden waar alle andere plannen zich dienen aan te spiegelen. Meest markante gebeurtenis in het kader van het GPDO zijn de tentoonstelling en het boek russel 2040, drie visies voor een metropool. Hierin verkent de regering de toekomst van het grootstedelijk gebied russel aan de hand van drie visies die zijn uitgedacht door gespecialiseerde internationale teams. ral maakt van de gelegenheid gebruik haar achterban te trakteren op een gegidste rondleiding op de expo, gevolgd door een frisse pint annex stevige nabespreking. In het kielzog van russel 2040 gaan we ook naar het colloquium over russel als metropool. Uit alle in het kader van het GPDO vergaarde informatie moet natuurlijk een plan gemaakt worden. Maar dat is voor 2013. Alert 374 januari/februari 2012 : Edito : Vergeet het GPDO. Privé en Europa boven In de Europawijk wordt een nieuw instrument in het leven geroepen : de ZGSV. Dit instrument moet enerzijds een verdichting langs de Wetstraat mogelijk maken en anderzijds moet ze die verdichting terdege sturen opdat ze zo evenwichtig mogelijk gebeurt. Het openbaar onderzoek van de ZGSV is meteen ook de eerste gelegenheid die de bewoners kregen om zich uit te spreken over het Stadsproject Wet (PUL Projet Urbain Loi). ral bespreekt deze verordening met de lokale comités in de Europawijk en intern met leden en bestuurders. In ons bezwaarschrift oordelen we dat er zeer interessante elementen zitten in de verordening, maar dat er heel wat beleidsmiddelen ontbreken om de gevolgen van zulke verdichting te beheren. We vragen ook om een effectenstudie uit te voeren, zeker voor de omliggende woonwijken. Uiteindelijk komt er een impactstudie. Het Agentschap Territoriale Ontwikkeling (ADT-ATO) nodigt ral en de andere leden van de Coördinatie Europa uit voor een aantal informatievergaderingen rond de impactstudie en de resultaten van de lang verwachte verkeersstudie voor de EU-wijk. De impactstudie en de EU-Commissie die haar plannen her-evalueert hebben als gevolg dat de ZGSV wordt aangepast. Een nieuw openbaar onderzoek volgt in het voorjaar van 2013. De perimeter van de ZGSV ATO p.11 ral vzw - jaarverslag 2012 3. stedenbouw : :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::