Innovaties in de Geriatrische Revalidatie Wilco Achterberg, Hoogleraar Institutionele Zorg en Ouderengeneeskunde, LUMC Specialist Ouderengeneeskunde Topaz
Inhoud Geschiedenis: kerk, leger, staat, markt Epidemiologie GR Overheveling Proeftuinen en monitor effecten: SINGER Toekomst? Verenso jaarcongres 25 november 2011 2
Kerk: Charitas: St Jacobsgesticht in 1866, Amsterdam Verenso jaarcongres 25 november 2011 3
Sint Elisabethsgasthuishofje in Leiden Verenso jaarcongres 25 november 2011 4
Leger: Revalidatie denken begon tijdens WO Verenso jaarcongres 25 november 2011 5
Staat: AWBZ: Ontwikkeling van revalidatie voor kwetsbare ouderen Cools HJM. Hokjesgeest. Tijdschr. Verpleeghuisgeneesknd 1988;(12 (12-2):76. 2):76. Ribbe MW et al. Ned Tijdschr Geneesknd 1993;137:2544 ;137:2544-8. Verenso jaarcongres 25 november 2011 6
Definitie geriatrische revalidatie Voorheen: somatische revalidatiezorg [Geïntegreerde multidisciplinaire zorg die gericht is op verwacht herstel van functioneren en participatie bij laagbelastbare ouderen (frail elderly) na een acute aandoening of functionele achteruitgang.] Werkgroep geriatrische revalidatie Verenso Verenso jaarcongres 25 november 2011 7
Epidemiologie GR Verenso jaarcongres 25 november 2011 8
Opname duur ziekenhuis CVA 1980-2004 Gewenste situatie 2013!? Verenso Public Health jaarcongres en Eerstelijnsgeneeskunde 25 november 2011 9 9
Ziekenhuisopname duur heup# 1998-2006 30 25 20 15 10 5 Gewenste situatie 2013!? 0 1998 2000 2004 2013?? Verenso Public Health jaarcongres en Eerstelijnsgeneeskunde 25 november 2011 10 10
Verkorten ligduur ziekenhuis: transfer kosten naar verpleeghuis van Balen et al. Early discharge of hip fracture patients from hospital: transfer of costs from hospital to nursing home. Acta Orthop Scand. 2002 Oct;73(5):491-5 Verenso jaarcongres 25 november 2011 11
Volume GR: ETC-Tangram/LUMC 2007 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 Trauma Elect. orth. stroke other Overig: bewegingsapparaat 28 % Gastro- intestinaal 15 % Respiratoir 13 % Cardiovasculair 10 % Neurologisch 7 % Anaemie/ etc 9 % Dementie/org psych 3 % overig 14 % Trauma: Heup # 53 % bekken # 8 % onderbeen # 5 % onderarm # 5 % Wervel # 5 % Electieve orthopaedie THP 39 % Revisie 13 % TKP 29 % 27.500/jaar Verenso jaarcongres 25 november 2011 12
Ontslag naar (2007 ETC Tangram/LUMC) Verpleeg huis Percentage 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ontslag per diagnose-groep Ontslagbestemming per diagnosegroep Eigen huis Trauma Electief CVA Overig Ziekenhuis Verzorgingshuis Somatische afd. VPH Afd.psychogeriatrie VPH Revalidatiecentrum Revalidatieafd. VPH Overleden Eigen woning Verzorgingshuis Revalidatie centrum Verenso jaarcongres 25 november 2011 13
Opname duur 2007 Gemiddelde opname duur Gemiddelde opnameduur per diagnosegroep 80 70 Totaal Mediaan 47 dagen Opnameduur in dagen 60 50 40 30 20 Grote stad Rest Nederland Nederland totaal 10 0 Trauma Electief CVA Overigen Geen rev. Verenso jaarcongres 25 november 2011 14 14
Behandeling in minuten per week 2007 400 revalidatiegroep electieven trauma cva overigen Gemiddelde totale tijd (minuten) 300 200 100 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 week van opname mean Gemiddeld minutes minuten per week: per week: Elect 155 Trauma165 Elect 155 Trauma165 stroke 266 other CVA 266 165 Overig -------------- 165 -------------- Total 196 Totaal 196 Verenso jaarcongres 25 november 2011 15 15
Dagbesteding CVA revalidanten verpleeghuis Therapeut. activiteiten verpleging 46.5 (9%) Fysio 18.8 (4%) Andere ther. activiteiten 14.7 (3%) Logopedie 13.5 (3%) Ergotherapie 8.2 (2%) gem. tijd in minuten (% van dag) 9 % ( Huijben-Schoenmakers et al: Clin Rehabil 2009) Verenso jaarcongres 25 november 2011 16 16
Therapeutisch klimaat? Verenso jaarcongres 25 november 2011 17
Conclusies en knelpunten* Centra presteren wisselend Opnameduur korter op grotere revalidatie afd. Opnameduur moet korter Nog (te) weinig samenwerking in keten Zorg-Schotten belemmeren doorstroom Financiering geen prikkel tot betere prestaties Uitkomsten niet transparant, Black box? We kunnen/moeten beter presteren!!! *Revalidatie in de AWBZ, ETC Tangram, PHEG/LUMC 2008 Verenso jaarcongres 25 november 2011 18
Proeftuinen Verenso jaarcongres 25 november 2011 19
Aanleiding proeftuin Overheveling Geriatrische Revalidatie Zorg (GRZ) uit de AWBZ naar de Zvw in 2013 Reden overheveling: GRZ is kortdurende, herstelgerichte zorg en dus verzekerbare zorg en hoort om die reden niet in de AWBZ thuis GRZ is ketenzorg en daarom gebaat bij een enkel financieringsstelsel GRZ onder regie van de zorgverzekeraar kan beter in keten worden georganiseerd Verenso jaarcongres 25 november 2011 20
Stuurgroep proeftuinen, leden: Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ActiZ (brancheorganisatie van zorgondernemers) Zorgververzekeraars Nederland (ZN) Verenso (brancheorganisatie specialist ouderengeneeskunde en sociaal geriaters) Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) Verenso jaarcongres 25 november 2011 21
Doel proeftuinen Het organiseren van een innovatief, flexibel aanbod van geriatrische revalidatiezorg dat op maat is gesneden voor de cliënt, in samenwerking met diverse aanbieders in de keten en de zorgverzekeraars. Verenso jaarcongres 25 november 2011 22
Verenso jaarcongres 25 november 2011 23
Regionale ketens SO Revalidatiearts Huisarts Neuroloog, chirurg etc Verenso jaarcongres 25 november 2011 24
Innovatieve interventies Ontwikkelen zorgpaden voor verschillende doelgroepen Ontwikkelen van Triage instrument Intensievere en meer behandeling (transitietarief!) Alternatieve behandelmethode Ketenafspraken & Informatieoverdracht optimaliseren Rol cliënt en mantelzorger versterken Aanpak knelpunten in doorstroming Kwaliteitsverbetering & zorg op maat Verenso jaarcongres 25 november 2011 25
transitietarief Verkorting opname met 2 weken 56 dagen transitietarief CVA toeslag Zzp 9a Verenso jaarcongres 25 november 2011 26
Verwachte resultaten proeftuinen Resultaten: Toename van kennis, inzichten, informatie en ervaringen op basis waarvan men kan komen tot: Een samenhangend aanbod van GRZ in de regio met meerwaarde voor de cliënt Een gefundeerde onderbouwing voor de zorgverzekeraar om de regierol te kunnen vervullen DBC registratie systeem: 2013: DBC gebaseerd op diagnose groep: CVA, trauma, electief/orthopedie. Overig?? Verenso jaarcongres 25 november 2011 27
Verenso jaarcongres 25 november 2011 28
Geen van alle diagnose groepen. Verenso jaarcongres 25 november 2011 29
SINGER Synergy and INnovation in GEriatric Rehabilitation Samenwerking en INnovatie in GEriatrische Revalidatie Financiering: Regieraad Kwaliteit van zorg
Samenwerking LUMC, VUmc, MUMC Ineke Zekveld (PI) Cees Hertogh Aafke de Groot Jos Schols Jolanda van Haastrecht, Romke van Balen Verenso jaarcongres 25 november 2011 31
Vergelijken 2 cohorten 2011 ziekenhuis Opname vph ontslag vph 4 weken na ontslag Maart-mei 400 ziekenhuis Opname vph ontslag vph 4 weken na ontslag Sept-nov 400 Nieuw cohort 2012? Verenso jaarcongres 25 november 2011 32
Meetmomenten Verenso jaarcongres 25 november 2011 33
Procesmaten: Oordeel cliënt & mantelzorg over zorg/behandeling triage begeleiding bij transities afstemming van zorg rekening houden wensen en behoeften cliënt Betrokkenheid opstellen doelen revalidatie-behandeling Informatieverstrekking Zorgtraject Verbeterpunten zorgtraject Verenso jaarcongres 25 november 2011 34
Achtergrondkenmerken en uitkomstmaten Demografische kenmerken Gezondheid, functioneren cliënt & belasting mantelzorg DBC registratie Opnameduur, behandeluren, betrokken disciplines, etc. Verenso jaarcongres 25 november 2011 35
Eindproduct Proeftuinen / SINGER 1. Inzicht in de effecten van de integrale zorgtrajecten op de cliënt en diens mantelzorger 2. Een leidraad GR voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars tbv contractering Leidraad: waar moet een instelling aan voldoen om kwalitatief goede GR te kunnen leveren? (volume, ketenafspraken etc) Verenso jaarcongres 25 november 2011 36
Diagnosegroepen tot nog toe Verdeling diagnosegroepen 398 400 350 300 250 aantal 200 150 100 135 60 105 96 50 0 CVA Electief Overig Trauma Totaal Verenso jaarcongres 25 november 2011 37
Voorlopige resultaten SINGER: zie ook poster Ineke Zekveld! Tabel 1: Kenmerken 1e cohort SINGER vergeleken met ETC-Tangram/LUMC* ETC Tangram/LUMC 2008 Voorlopig resultaat SINGER 1e cohort 2011 Socio-demografisch Vrouw 65% 64% Gemiddelde leeftijd man 75 76 Gemiddelde leeftijd vrouw 79 79 Mediane verblijfsduur gelijk Veel beter! CVA 55 38 Electief 30 17 Trauma 54 33 Overig 48 37 Totaal 47 31 Gemiddelde Barthel score gelijk Bij opname (sd) 10,5 (5,3) 10,7 (5,5) Bij ontslag (sd) 14,8 (5,2) 15,5 (5,1) Ontslagbestemming Zelfstandige woning 57% 69% Verenso jaarcongres 25 november 2011 38 Beter
Toekomst: 2013, Markt? Onder regie zorgverzekeraars Vrij contracteren, obv Leidraad: kwaliteit! Geen CIZ, wel: triage instrument! DBC openen: SO Prestatie-indicatoren? Verenso jaarcongres 25 november 2011 39
Dus.. Meer onderzoek! (symposium afscheid Ribbe 9-12) Meer vastleggen uitkomstmaten Goede zorg & organisatie neerzetten (Leidraad & behandelkaders Verenso, zorgpaden NPCF!) Samenwerken met ketenpartners! Profileren Of afhaken. Leren leven met marktmodel? Verenso jaarcongres 25 november 2011 40
Geriatrische revalidatie, het is geen wedstrijd! Verenso jaarcongres 25 november 2011 41
w.p.achterberg@lumc.nl Verenso jaarcongres 25 november 2011 42