Cultuurklapper 2014-2015

Cultuurklapper 2014-2015 Basisonderwijs gemeente Raalte

2 VOORWOORD Er gebeuren mooie dingen in de gemeente Raalte op het gebied van cultuur. Bij verenigingen, evenementen, op straat, maar ook bij u op school! Steeds meer wordt cultuur een vast onderdeel van het lesprogramma en valt het niet meer weg te denken buiten de school. En dat is goed nieuws! Het laat namelijk zien dat cultuur een belangrijk onderdeel is in de ontwikkeling van het kind. Ik nodig u uit deze cultuurklapper goed te bekijken, want er worden dit schooljaar weer prachtige workshops en projecten aangeboden. Wat dacht u van een filmproject voor uw school of van het splinternieuwe Stöppelkids? Voor u en uw collega s beveel ik graag de workshop Doorlopende leerlijnen aan van Karin Kotte. Deze workshop is voor uw hele team. Samen bekijken jullie wat de visie van jullie school is op cultuureducatie en welke richting jullie op willen. Hierdoor gaan alle neuzen dezelfde kant op en krijgt cultuureducatie nog meer betekenis. Cultuur kleurt het leven Een mooi schooljaar toegewenst! Mirjam Borger Combinatiefunctionaris Cultuur Raalte mirjamborger@hofinsalland.nl 0572-361361

3 Beeldende kunst Literatuur Dans Erfgoed Arjenne Hemrica 4 Anneke Schep 5 Museum de Fundatie 6 Marjo Potma 8 Sybilla Tonissen 10 Walter Donker 11 Bibliotheek Raalte 12 Ralda 13 Beijaardier Henk Veldman 14 De Laarman 15 Oorlog in je eigen woonplaats 16 INHOUDSOPGAVE Multimedia Muziek Theater Toneel Stolpersteine 17 Stöppelkids 18 Creatief Fotograferen 19 Muzieknetwerk Salland 20 HOFtheater 22 HOFjeugdtheaterschool 24 Xapp 25 Tips 26 Workshop docenten 27

4 BEELDENDE KUNST Arjenne Hemrica (Beeldend kunstenaar + tekenatelier) Tekenen en schilderen à la Hundertwasser met stift en ecoline (groep 1 t/m 8) Friedensreich Hundertwasser was architect en kunstenaar. Hij werd architectdokter vanuit een ecologische overtuiging dat mens en natuur samen het stadsbeeld en de woning moesten delen. Hij leefde van 1928 tot 2000. Hundertwasser bracht het organische leven terug in een steriele staal en strakke betonwereld. Hij schilderde met zelfgemaakte verf op allerlei afvalmateriaal, gebruikte glanzende snoeppapiertjes in zijn kunst, hij bedacht tuinen op daken, bomen in vensters. Op school 90 minuten max 30 leerlingen 115,00 incl materialen, excl reiskosten Niet op woensdag In deze workshop wordt aandacht besteed aan de kunstenaar Hundertwasser. Wie was hij, hoe leefde hij en wat was zijn filosofie. Welke ideeën van hem worden daadwerkelijk uitgevoerd in onze hedendaagse architectuur? De kinderen leren over de beeldtaal van Hundertwasser. Bomen, uientorens, hoeden, enz. Waar staan ze voor? Wat betekenen ze? Afhankelijk van het project of thema wordt een tekenopdracht geformuleerd. Hierna gaan de kinderen werken met de beeldtaal van Hundertwasser. Tekenatelier Het Kleurrijk Arjenne Hemrica J.A. Leeghwaterstraat 1 8141 GP Heino info@hetkleurrijkheino.nl 06-40024535 www.hetkleurrijkheino.nl

Anneke Schep (kunstenares, lerares, trouwambtenaar) 5 Workshops (alle groepen) Workshop 1: Van figuratief tot abstract Kennismaken met mijn eigen kunst scheuren in papier. Daarna zelf een kunstig scheurwerk maken. Workshop 2: Honderd maal Hundertwasser Kijken naar de kunstwerken van Hundertwasser met de kijkwijzer. Daarna spiraalkunst maken met de hele groep. Workshop 3: Lachende gezichten Portretten in de schilderkunst analyseren. Portretten leren tekenen. Geïnspireerd door Picasso. Workshop 4: Sttttt...een stilleven Stillevens komen tot leven. We maken een groot werk. Workshop 5: Dansen met materialen Dansexpressielessen met verschillende materialen, zoals touwen, kranten, elastieken, stokken e.d. BEELDENDE KUNST Workshop 6: Trouwen is een feest Het verhaal van de trouwambtenaar vertaald naar een feestelijke kunstles. Op school Max 1 klas 100,00 (workshop 5 kost 85,-) 120 minuten (workshop 5 is 60 minuten) Exlusief materialen. Dit is overleg Anneke Schep Grimberg 28 8103 HP Raalte 0572 363466 annekeschep@hotmail.com

6 BEELDENDE KUNST Museum de Fundatie (Kasteel t Nijenhuis, Heino/Wijhe) Museumlessen in Kasteel t Nijenhuis Welkom op het kasteel (groep 1 en 2) Barones Van Pallandt leidt de leerlingen rond in haar huis, Kasteel het Nijenhuis. Hoe is het om te wonen in een kasteel? Bijzondere koppen (groep 3, 4 en 5) Een museumles waarin de leerlingen samen met portretschilder Katrien de Kijkerdt portretten gaan bekijken en bespreken. Hollen of stilstaan: Bewegende beelden (groep 3 en 5) Alle beelden staan stil maar sommige lijken toch te bewegen. Hoe kan dat? Kunnen de leerlingen zien wat het beeld aan het doen is? Museumlessen duren 60 minuten (m.u.v. Kunst op 52 Noorderbreedte) 75,- per museumles (m.u.v. Kunst op 52 Noorderbreedte) Max 30 leerlingen Maart t/m okt: di t/m vr Nov t/m febr: do en vr Net ff anders (groep 5 en 6) De leerlingen maken kennis met de smaak van een kunstverzamelaar, Dirk Hannema, de grondlegger van het museum en onderzoeken wat zij zelf mooi (of juist niet!) vinden. De schaal van Rigter (groep 5 t/m 8) Professor dr. Rigter onderzoekt met de leerlingen hoeveel opschudding de kunst bij hen veroorzaakt. Sporen uit het verleden (groep 7 en 8) De leerlingen helpen Barones van Pallandt om een verdwenen kistje terug te vinden. Desgewenst is er ter aanvulling op de les een leskist beschikbaar specifiek voor gemeente Olst/Wijhe. Kunst op 52 Noorderbreedte (groep 7 en 8) Een actieve GPS-tocht door de beeldentuin van Kasteel het Nijenhuis en een korte rondleiding door het kasteel.

7 Doorgaande leerlijn kunst & Cultuur Museum de Fundatie heeft in het kader van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit, in samenwerking met basisschool De Dolfijn in Heino en Creative Kids Concepts, een aantal museumlessen ontwikkeld die aansluiten op de doorgaande leerlijn Het Kunstkabinet. Het KunstKabinet is een kerndoelendekkend lesconcept met doorgaande leerlijn voor kunst-, media- en erfgoededucatie voor in de basisschool (www.hetkunstkabinet.nl) en een prima basis voor uw lessen Kunst en Cultuur op school. Het doel van de pilot was te onderzoeken of, en zoja, hoe voor deze leerlijn regionale aanvullende lessen ontwikkeld konden worden. Het resultaat bestaat uit museumlessen en kijkwijzers voor alle groepen van de basisschool. Voor meer informatie over deze pilot kunt u contact opnemen met Arjette van Dulmen van Museum de Fundatie via educatie@museumdefundatie.nl Kijkwijzers bij Kasteel t Nijenhuis Kasteel s Nijenhuis heeft verschillende kijkwijzers ter beschikking, gratis of tegen geringe vergoeding. Deze kijkwijzers helpen de kinderen bij het bezoek aan het museum om te kijken naar kunst. Enkele voorbeelden van kijkwijzers: BEELDENDE KUNST Kijkwijzer Groot of klein? (groep 1 en 2) Wanneer is iets groot en wanneer is iets klein? Kijkwijzer Bewegende beelden (groep 3 en 4) Ze staan allemaal stil, maar toch lijken sommige beelden te bewegen. Kijkwijzer portretten (groep 4 en 5) Verschillende onderdelen van een portret benoemen, zoals houding, attributen en achtergrond. Museumlessen Paleis a/d Blijmarkt, Zwolle Ook bij het Paleis a/d Blijmarkt, onderdeel van Museum de Fundatie, worden diverse museumlessen en kijkwijzers aangeboden. Kijk op www.museumdefundatie.nl voor meer informatie. Museum de Fundatie t Nijenhuis 10 8131 RD Heino/Wijhe Paleis a/d Blijmarkt Blijmarkt 20 8011 NE Zwolle Arjette van Dulmen Krumpelman 0572-388188 educatie@museumdefundatie.nl www.museumdefundatie.nl

8 BEELDENDE KUNST, Marjo Potma (Beeldend kunstenaar, BIK) Als beeldend kunstenaar heb ik voor diverse basisscholen, waaronder ook bijzonder en speciaal onderwijs, al diverse kunstprojecten en workshops ontwikkeld en uitgevoerd voor alle groepen/bouwen. In mijn educatieve kunstworkshops gaat het over een beleving, experimenteren, iets ontdekken, los laten, zelf iets creëren, je ogen openen, meervoudige intelligentie, enz. Waarbij de weg er naartoe net zo belangrijk is als het eindresultaat. Workshops Geheimschrift (groep 1 en 2) Een workshop voor jonge kinderen die aan het begin staan om het schrijven te ontdekken. We bespreken samen hoe oude culturen elkaar verhalen en boodschappen doorgaven bv. door middel van rotstekeningen, spijkerschrift, enz. en maken we samen een brug naar het schrift en de beeldtaal van nu. De leerlingen beelden hun eigen boodschap / verhaal uit in hun eigen geheimtaal (beeld en geheim tekst) waarbij de vormgeving voorop staat. Bomen, ridders en kastelen (groep 3, 4 en 5) Heel lang geleden stond hier ergens een kasteel. Op de binnenplaats van dat kasteel heeft een ridder een boom geplant. Hoe ziet die boom eruit en wat heeft die boom allemaal al meegemaakt? Op school 90 minuten Max 35 leerlingen 110,- Dijken, lijnen in het landschap (groep 6, 7 en 8) Als je om je heen kijkt zie dat ons land vol gebouwd is met dijken. Vaak zijn ze lang, groot en sterk. Samen met jullie wil ik nieuwe ideeën maken, over hoe volgens jouw een dijk er uit zou kunnen zien. Misschien bedenk je wel een heel nieuwe spannende vorm voor een dijk, zodat ons landschap er in de toekomst anders uit kan gaan zien. Marjo Potma Art Projects de Hilde 4 8141 HM Heino info@marjopotma.nl 06 305 259 73 www.marjopotma.nl We gebruiken materialen die meestal wel aanwezig zijn op de school, zoals, papier, verf, lijm, ecoline, enz. De school krijgt hiervan vooraf een materialenlijst toegestuurd. De overige niet zo gebruikelijke materialen zal ik verzorgen.

9 Projecten Op school 90 minuten 3 lessen Max 35 leerlingen 330,- Water (groep 3, 4 en 5) In ons waterrijke land zien we veel water. In een serie van 5 lessen werken de leerlingen ieder op hun eigen mannier aan verschillende vormen van water. Welke kleur heeft water eigenlijk, water dat kan toveren, woest water wat getemd moet worden, enz. Kleuren (groep 1 en 2) In 3, of meer lessen naar keuze werken we elke workshop vanuit een andere kleur en de dingen die daarbij horen. Zo werken we bv. vanuit zon geel, lief rood, geel en blauw wordt groen, enz. Op school 90 minuten 5 lessen Max 35 leerlingen 550,- BEELDENDE KUNST Op school 90 minuten 5 lessen Max 35 leerlingen 550,- Dorp in Salland (groep 6, 7 en 8) In deze serie kunstworkshops gaan we steeds op een andere mannier werken aan een dorp in Salland. Zo schilderen we een landschap meteen rivier, maken een collage van oude teksten, maken een dorp van oude gebouwen, een dorp voor de toekomst, enz. (De workshop kan aangepast worden aan de regio/stad.)

10 BEELDENDE KUNST Sybilla Tonissen (Beeldend kunstenaar) Pronken met je hoed - Vanaf groep 5 Na het bekijken van inspirerende voorbeelden van hoeden in de kunst in een power point presentatie en het passen van bijzondere kunsthoeden, gaan de leerlingen zelf een hoed ontwerpen van karton, stof en allerlei afvalmaterialen. Voor welke kleur gaan de leerlingen en welke materialen gebruiken ze? Wat zegt de hoed van de leerling? Een workshop waarin leerlingen mogen pronken en na afloop op de foto mogen met hun eigen hoed. Op school Max 30 leerlingen 150 minuten 250,- per workshop Laagje voor laagje groep 1 t/m 6 De leerlingen gaan op een door hun vormgegeven ondergrond van stof of papier, tekenen en schilderen met acrylverf. Het thema voor de tekening kan in onderling overleg besproken worden. Door de opbouw van de materialen leren de leerlingen hun eigen schilderij vorm te geven en zal er een verrassend resultaat ontstaan.ieder leerling gaat naar huis met een echt schilderij opgebouwd uit verschillende laagjes. Sybilla kunst en workshops Sybilla Tonissen Kervel 12 8101 HD Raalte s.tonissen@home.nl 06-49022988 www.sybillatonissen.nl Een leuk thema voor deze workshop kan Pasen of Sinterklaas zijn. Met de onderbouw leerlingen kunnen er verrassende zwarte pieten gemaakt worden. Zie ook de foto. De prijs en de tijdsduur van de workshop is afhankelijk van het materiaal waar voor gekozen wordt.

Walter Donker (Illustrator) 11 Illustreren kun je leren! - groep 1 t/m 8 In Illustreren kun je leren! leren de kinderen hoe ze tekeningen kunnen maken bij verhalen. Er wordt toegewerkt naar een concreet eindproduct waarin de illustraties en het verhaal samenkomen. Het project bestaat uit 4 deelprogramma s. De Onderwaterverfwereld (groep 1/2) De kinderen maken naar aanleiding van een spannend verhaal, tekeningen van alle zeedieren die erin voorkomen en werken deze mooi uit met ecoline. Als alle tekeningen klaar zijn worden ze uitgeknipt en verwerkt op een heel groot geprepareerd doek van 1 x 2 m. Druk met Stempels (groep 3/4) De leerlingen maken hun eigen illustratie bij een grappig verhaal van Toon van Tellingen. Ze doen dit door gebruik te maken van stempeltechniek en hun eigen stempels te ontwerpen en te maken. Helemaal leuk wordt het wanneer je ook elkaars stempels mag gebruiken! Het resultaat is een prachtig prentenboek. Illustreer je eigen jeugdboek (groep 7/8) De leerlingen gaan met het spel Koffers vol kleur op ontdekkingsreis door de wondere wereld van kleur en tekenmaterialen. Ze krijgen uitleg over compositie, perspectief, de schetsfase en tekstinterpretatie en maken illustraties bij één groot verhaal. Ook hier is het eindresultaat een prachtig jeugdboek wat echt wordt gedrukt en wat de kinderen zelf mee naar huis kunnen nemen! Mensfiguur tekenen (groep 5/6) De kinderen leren hoe ze mensfiguren kunnen tekenen in de juiste verhoudingen. Ze gaan aan de slag met ledenpoppen en ontdekken dat je ledematen kunt tekenen die gebogen zijn. Tenslotte maken ze allen illustraties bij humoristische verhalen die samenkomen in een compleet jeugdboek wat echt wordt gedrukt! Illustreren kun je leren Walter Donker Zandweerdsweg 7 7412XW Deventer 0570670767 / 06 40442158 info@illustrerenkunjeleren.nl BEELDENDE KUNST Op school Max 30 leerlingen Ochtend tot hele dag 195 tot 277,50 www.illustrerenkunjeleren.nl

12 Bibliotheek Raalte LITERATUUR Kinderen die meer lezen, lezen met meer plezier, zijn beter in taal en scoren hoger op de Cito-eindtoets. Voor leerlingen van 4 t/m 12 jaar is de ontwikkeling van leesmotivatie en kennismaking met jeugdliteratuur van groot belang. Daarom organiseert de bibliotheek Schrijver op school of in de bibliotheek. Hiernaast heeft de bibliotheek een groot aanbod van diverse andere leesbevorderings-activiteiten, te vinden op www.biebwijz.nl/raalte. Ook kunnen scholen deelnemen aan het intensieve samenwerkingsproject de Bibliotheek op School www.bibliotheekopschool.nl. Bibliotheek Raalte of op school Ongeveer 60 minuten Aantal leerlingen in overleg Prijs op basis van offerte Schrijver in de bibliotheek of op school (groep 1 t/m 8) Wilt u uw leerlingen een leesstimulans bieden en kennis laten maken met een schrijver of illustrator? Neem dan contact op met de Bibliotheek Raalte. U krijgt dan een inspirerend schrijversbezoek voor uw school of groep bij de Bibliotheek of op school. Ter voorbereiding op het bezoek ontvangt u bovendien de dvd Schrijver op bezoek, een collectie boeken van de betreffende schrijver of illustrator en een lesbrief. Een schrijver kan het hele jaar worden ontvangen Belangrijke data 2014-2015 Bibliotheek Raalte Passage 6 8102 EW Raalte Liesbeth van den Hooven 0572-363639 l.vandenhooven@bibliotheekraalte.nl www.bibliotheekraalte.nl 1 t/m 12 oktober 2014 Kinderboekenweek Feest! Over feest vieren 1 december 2014 Uiterste aanmelddatum schoolkampioen Nationale Voorleeswedstrijd 21 januari t/m 31 januari 2015 Nationale Voorleesdagen Maart - mei 2015 Nederlandse Kinderjury Februari - mei 2015 Leesvirus

Ralda (Werelddans) 13 Alle landen dansen (alle groepen) Dansworkshops waarbij de kinderen kennismaken met dansen uit andere culturen. De school kan kiezen uit de landen van de website (www.allelandendansen.nl). Tijdens deze workshops leren de kinderen op laagdrempelige wijze te bewegen op muziek. Er zijn twee basisworkshops mogelijk: 1) Een losse workshop van 45-60 minuten waar één of meerdere landen centraal staan. 2) Een serie van vier workshops van ongeveer een uur, waar weer één of meerdere landen centraal staan. Deze serie van vijf lessen mondt op de vijfde dag uit in een eindpresentatie. De kinderen laten de geleerde dansen zien aan de ouders en/of medeleerlingen. Deze serie van 4 + 1 wordt in 5 weken gegeven en heeft als voordeel dat de kinderen samen naar een eindresultaat kunnen werken. DANS Aula of speel-/gymzaal Afhankelijk van type 45 tot 60 minuten 30-35 leerlingen Losse workshop 90,- 4 workshops + eindpresentatie 350,- Stichting dansgroep Ralda Wulp 55 8103 BV Fedde Sterringa 06-24249937 / 06-45321984 info@ralda.nl www.allelandendansen.nl

14 Beiaardier Henk Veldman (Bezoek aan de beiaard) ERFGOED 75 minuten max 35 leerlingen gratis (wordt gesubsidieerd) Opgeven vòòr 1 september 2014! Bezoek aan basiliek de Kruisverheffing Raalte (groep 6) Beiaardier Henk Veldman en zijn vrouw Levina Pors (adjunct-beiaardier) willen de mooie beiaard van de Kruisverheffing in Raalte onder de aandacht brengen van de jeugd. Dit doen zij middels een excursie met een lesbrief. Het programma bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Ontvangst aan de voet van de toren van de Kruisverheffingskerk. 2. Klimmen naar boven; onder begeleiding van leerkrachten. 3. Uitleg op de uurwerkzolder; instructies door beiaardier Henk. 4. Bezoek aan de beiaardcabine; onder begeleiding van Levina 5. Bezoek aan de klokkenstoel; onder begeleiding van Henk. 6. Bezoek aan de gewelven; onder begeleiding van koster Jo Hulzebosch. 7. Invullen vragenlijst; zelfstandig. 8. Afdaling naar beneden; onder begeleiding van leerkrachten. 9. Luisterquiz op het grasveld van de gemeente HOFinSalland Mirjam Borger mirjamborger@hofinsalland.nl 0572-361361 www.hofinsalland.nl Beschikbare data 2014 Wo 10 september 9.00 uur en 10.30 uur Wo 17 september 9.00 uur en 10.30 uur Wo 24 september 9.00 uur en 10.30 uur Wo 1 oktober 9.00 uur en 10.30 uur Wo 8 oktober 9.00 uur en 10.30 uur

De Laarman (Landbouwmuseum) 15 Op stap met Jan en Janneke (groep 5/6) Speciaal voor groep 5/6 van de basisschool is het geschiedenisproject Op stap met Jan en Janneke ontwikkeld. Dit project geeft leerlingen een beeld van het dagelijks leven rond 1910 in Luttenberg en omgeving. Het verhaal van Jan en Janneke vormt de rode draad in dit project. In de voorbereidingsles- Op school en De Laarman Kosten 1,50 per leerling sen op school maken de kinderen kennis met hun leeftijdsgenootjes uit 1910. De leerkracht leest voor over Jan en Janneke en laat de leerlingen allerlei opdrachten doen om het verleden tot leven te brengen. Zo hangen ze oude foto s op een tijdbalk en maken ze een portret van Jan en Janneke. De geschiedenis van de eigen omgeving wordt pas echt tastbaar in het museum. Hier zien de leerlingen iets terug van het leven in Salland rond 1910 en herkennen allerlei voorwerpen die al in het verhaal genoemd worden: een kraplap, een petroleumlamp, het huisje en een waterpomp. Hoogtepunt van het museumbezoek is het activiteitencircuit. Op het programma staan o.a. zeep kloppen, koffie malen, reuzelkaas maken, klompen schuren, een stoofje in de was zetten, op een leitje ERFGOED schrijven, hoepelen en stelten lopen. Doordat leerlingen zelf aan de slag gaan met concrete voorwerpen komt het verleden heel dichtbij. Zo ook het eten van roggebrood met reuzel. Landbouwmuseum De Laarman Butzelaarstraat 60 8105 AR Luttenberg Frits Offenberg 0572-362320 f.offenberg@wxs.nl www.delaarman.nl

16 Oorlog in je eigen woonplaats ERFGOED Op school Gratis Iedere basisschool heeft in 2012 een papieren versie + cd-rom van dit project ontvangen. U kunt de digitale versie aanvragen bij Mirjam Borger. Voor de basisscholen in Heino, Lierderholthuis en Laag-Zuthem is er een speciale uitbreiding van de lesbrief, gebaseerd op de oorlogsverhalen uit deze dorpen. In 2013 is deze uitbreiding verspreid. U kunt dit ook aanvragen bij Mirjam Borger Oorlog in je eigen woonplaats (groep 7/8) De Tweede Wereldoorlog heeft op veel plaatsen sporen nagelaten. In vrijwel iedere plaats zijn er zowel tastbare als niettastbare herinneringen aan deze oorlog. In Oorlog in je eigen woonplaats ontdekken leerlingen de gemeente Raalte opnieuw, vanuit het blikveld van de oorlog. Is er een oorlogsmonument? Woonden er Joodse mensen in Raalte? Vond er actief verzet plaats? Is er een bombardement geweest? Aan de hand van thema s duiken leerlingen de oorlogsgeschiedenis van de gemeente Raalte in. Per thema zijn er bronnen uit de eigen omgeving gedigitaliseerd. Bij de bronnen maken de leerlingen gerichte opdrachten. Na het onderzoek vinden er altijd verwerkingsopdrachten plaats. Leerlingen worden gestimuleerd om ook buiten de klas te kijken: wat is er nu nog terug te vinden van de Tweede Wereldoorlog? Ze leren over het verloop van de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Raalte. Ze leren informatie verwerken uit historische bronnen en met elkaar samenwerken. Het project is zoveel mogelijk lesstofvervangend voor geschiedenislessen HOFinSalland Mirjam Borger mirjamborger@hofinsalland.nl 0572-361361 www.hofinsalland.nl

Stolpersteine in Raalte 17 Stolpersteine (groep 7/8) Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er uit het dorp Raalte 38 Joodse mensen weggevoerd uit hun huizen en omgebracht in concentratiekampen. Dit alleen omdat zij Joods waren Het waren 12 gezinnen, waaronder opa s, oma s, vaders en moeders met hun kinderen. De oudste was 93 jaar en de jongste was pas 9 jaar oud. Om deze mensen symbolisch terug te brengen binnen het dorp zal er voor elke omgekomen Joodse Raaltenaar een Stolperstein gelegd gaan worden in het trottoir voor de desbetreffende huizen. De eersten zijn in het voorjaar van 2014 geplaatst. Stolpersteine zijn kleine persoonlijke gedenkmonumentjes, een soort van struikelstenen waarop de gegevens staan van de weggevoerde persoon. Gratis Gastspreker Ter introductie van de lesbrief Stolpersteine geeft HOFeducatie de mogelijkheid een gastspreker uit te nodigen in de klas, op kosten van HOFeducatie. Deze gastspreker komt zijn/haar persoonlijke verhaal vertellen over de Tweede Wereldoorlog. ERFGOED De Duitse beeldend kunstenaar Gunther Demnig is de bedenker en maker van deze speciale kunstwerkjes. Hij heeft ze struikelsteentjes genoemd omdat je er niet letterlijk over struikelt maar omdat je er met je hoofd en hart over struikelt en je moet buigen om te kunnen lezen wat er op staat. De lesbrief Stolpersteine in Raalte sluit aan bij het erfgoed project Oorlog in je eigen woonplaats. Leerlingen van de groepen 7 en 8 van de basisscholen krijgen hierin een verdieping aangeboden van een stuk lokale oorlogsgeschiedenis. Ook zullen er weer opdrachten in staan en een plattegrond waarop aangegeven staat waar de stolpersteine liggen. Iedere basisschool in de gemeente Raalte heeft in 2014 een gratis papieren versie + cd-rom van deze lesbrief ontvangen. HOFinSalland Mirjam Borger mirjamborger@hofinsalland.nl 0572-361361 www.hofinsalland.nl

10 18 Stöppelkids (Spelprogramma over inmateriaal erfgoed) ERFGOED Stöppelkids (groep 6 en 7) Stöppelkids is een TV serie voor en door kinderen over de geschiedenis en de huidige situatie van een belangrijk immaterieel erfgoed van Raalte en Salland: het Sallandse Oogstfeest Stöppelhaene. Kinderen van groep 6/7 voeren buitenschooltijd verschillende opdrachten uit met het dorp Raalte als decor. De opdrachten bestaan uit sport, kunst en cultuur, geschiedenis en muziek. Tijdens het uitvoeren van de opdrachten komen de deelnemers en de kijkers op een speelse manier in aanraking met de verschillende onderdelen. Steeds zullen de opdrachten plaatsvinden op belangrijke plekken in Raalte. De TV serie wordt uitgezonden op RTV Raalte en is voor scholen te bekijken via het Youtube kanaal van de zender. De grote finale zal tijdens het Stöppelhaene feest plaatsvinden. Binnenschools en buitenschools 4 deelnemers per aflevering 120 minuten voor de tvopnames 10 à 15 minuten voor het bekijken van één aflevering (exclusief voor- en nabespreking door de leerkracht) Gratis deelname Lars Henning Maaike Heethaar Spitsstraat 25 8102 HW Raalte 06-23703431 06-14860225 ljg_henning@hotmail.com mail@poweredbymaaike.nl Het binnenschoolse aanbod is voornamelijk de tv-serie die ontstaat na het werken met steeds kleine groepjes kinderen. Via het YouTube kanaal van RTV Raalte kunnen de leerkrachten met de leerlingen in een bepaalde periode wekelijks het programma volgen. Daarin zien de kinderen hoe hun schoolgenoten de opdrachten hebben uitgevoerd en wordt hun kennis uitgebreid op het gebied van de historie van Raalte en het Sallandse Oogstfeest.

Creatief Fotograferen 19 Creatief Fotograferen (groep 7/8) In twee lessen leren kinderen met eenvoudige middelen foto s te maken waarmee zij zich kunnen onderscheiden. Foto s waarover is nagedacht en waaraan duidelijk zorg is besteed, zowel bij de opname als in de afwerking. Op school 2 lessen van ongeveer 90 minuten Normaal 300,-. In 2014-2015 kunnen nog 3 scholen gratis dit project doen dankzij subsidie gem. Raalte MULTIMEDIA Les 1 In de eerste les komt de theorie aan de orde, maar worden ook diverse aspecten van fotografie uitgelegd aan de hand van praktische voorbeelden. De leerlingen gaan vervolgens zelf aan de slag. Er worden kleine groepjes gemaakt. Elke groep krijgt een eenvoudige camera en een aantal opdrachten om het geleerde in de praktijk te brengen. Aan het eind van de eerste les krijgen de leerlingen opdrachten mee die ze thuis kunnen uitvoeren, bijvoorbeeld met hun mobieltje of met een geleende camera. De foto s, die ze thuis maken, kunnen ze op USB-stick meebrengen naar de tweede les. Les 2 Les 2 gaat over het bewerken en presenteren van foto s. Ook worden de foto s besproken die de leerlingen thuis hebben gemaakt. Voor het bewerken van de foto s wordt het gratis programma Picasa gebruikt. Ook in deze les ligt het accent op de zelfwerkzaamheid van de leerlingen. Na een korte uitleg en demonstratie gaan zij zelf aan de slag met gericht oefenmateriaal. Paul de Muyt tyumed@gmail.com creatieffotograferen.punt.nl www.virtueelmuseumsalland.nl >> projecten

20 Muzieknetwerk Salland Ontdek je instrument (groep 5 t/m 8) Veel kinderen willen een instrument leren bespelen, maar weten niet goed welk instrument voor hen geschikt is. Bij het project Ontdek je instrument maken leerlingen kennis met verschillende instrumenten. MUZIEK Nadat er binnenschools introductielessen hebben plaatsgevonden kunnen de kinderen nu een instrument uitkiezen waarin ze gedurende 8 of 16 weken les hebben. In de 8 of 16 lessen krijgen de leerlingen groepsgewijs les in het instrument van hun keuze. Kinderen leren noten lezen, een instrument bespelen en omdat de nadruk ligt op het samen musiceren leren de kinderen ook om samen te werken. Het programma van de lessen wordt in overleg met de school gemaakt. De instrumenten waaruit in ieder geval gekozen kan worden zijn: Trompet, trombone, bugel, gitaar, dwarsfluit, viool, cello en slagwerk. Speellokaal School max 20 leerlingen 6 keer 1 uur 250,00 totaal 16 Stichting Muzieknetwerk Salland Anja Boons 06-29043078 info@muziekschoolheeten.nl

21 Leerorkest (groep 5 t/m 8) Muziek maken is niet alleen leuk, maar heeft een positieve invloed op zowel de intelligentie als sociale vaardigheden van de kinderen. Samen muziek maken versterkt het groepsgevoel en de discipline. In het leerorkest leer je goed samenwerken. Het leerorkest is iets waar kinderen trots op kunnen zijn. Het leerorkest is een cursus opgedeeld in 4 blokken van 2, 4 of 8 lessen. In het eerste blok krijgen de leeringen een introductie in de muziek. In de daarom volgende lessen komen de thema s Lichte muziek en Akkoorden, Harmonie en Fanfare en Klassieke muziek en Samenspel aan bod. Op school (2 tot 4 ruimten nodig) max 40 leerlingen (de groep wordt in vieren gesplitst) 8, 16 of 32 keer 60 minuten Prijs in overleg MUZIEK Na de 4 blokken wordt er samengewerkt aan een gezamenlijke presentatie in 2, 4 of 8 lessen.

22 HOFtheater THEATER Achter de schermen (groep 5/6) Als je naar een voorstelling gaat, kom je de theaterzaal binnen, ga je zitten op een zachte rode stoel, geniet je van een mooie voorstelling en drink je misschien na afloop een drankje in de foyer. Maar hoe zit het als je in het theater werkt? Wat moet je dan allemaal doen. Of nog spannender: Hoe zit het als je een artiest bent! Waar kleed je je dan om? Hoe is het om op zo n groot podium te staan? max 25 leerlingen 75 minuten Woensdag of donderdag In 2014/2015 mag iedere basisschool uit de gemeente Raalte gratis met 1 klas één van deze twee lessen doen. Normale prijs 100,- De kinderen krijgen een rondleiding door het nieuwe HOFtheater en maken kennis met de verschillende kanten van het theater. Ze krijgen de kans om zelf de knoppen van het licht en geluid te bedienen en veel vragen te stellen. Kid s got Talent (groep 5/6) Voorafgaand aan het bezoek aan het HOFtheater wordt er in de klas een talentenjacht georganiseerd, genaamd Kid s got Talent. Hieraan kunnen kinderen in groepjes aan meedoen. Een jury (bijvoorbeeld docenten of kinderen uit een andere klas) bepaalt welk groepje de winnaar is. In het HOFtheater krijgen de kinderen tijdens een korte rondleiding te zien wat er allemaal gedaan wordt in het theater. Vervolgens mogen ze zich verder verdiepen in het onderdeel van hun eigen keuze (bijv. techniek of horeca) en gaat ze daarin aan het werk om zo met de hele klas een echt optreden in het HOFtheater te verzorgen. De winnaar van Kids s got Talent mag dan optreden. HOFinSalland Mirjam Borger Voorhof 2 8102 MH Raalte mirjamborger@hofinsalland.nl 0572-361361 www.hofinsalland.nl

23 Eindmusical in het HOFtheater Geef de eindmusical van uw basisschool net dat beetje extra in een echte theaterzaal! De rode loper, 300 comfortabele theaterstoelen, podium van 10 x 10 meter, expertise en technische mogelijkheden van het HOFtheater geven de musical een professionele uitstraling en maken dit tot een bijzondere belevenis voor uw leerlingen. Voor non-profit organisaties (dus ook basisscholen) uit de gemeente Raalte hanteert het HOFtheater een gereduceerd tarief, waardoor het voor uw school erg aantrekkelijk is het HOFtheater te huren. THEATER Basispakket voor 450,-! 1 dagdeel* theaterzaal 1 dagdeel* technici basis licht & geluid + 1 microfoon 1 kleedkamer * Een dagdeel = 4 uur. Het basispakket kan worden uitgebreid. Vraag naar de mogelijkheden. Dit basispakket geldt alleen voor nonprofit organisaties uit de gemeente Raalte. HOFinSalland Hetty Bothof Voorhof 2 8102 MH Raalte horeca@hofinsalland.nl 0572-361361 www.hofinsalland.nl