Sportfolio Organisatie: Hogeschool Arnhem en Njimegen (HAN) Contactpersoon: Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting De interventie bestaat uit het gebruik van het digitale Sportfolio, door talenten en hun begeleiders vanuit het onderwijs en de sport. In principe wordt het Sportfolio gedurende de gehele schoolloopbaan van het talent gebruikt. Begeleiders en talent kunnen het Sportfolio via internet invullen, waardoor het op afstand bruikbaar is. Bij aanvang van gebruik van het Sportfolio moet veel worden ingevuld, vervolgens vinden steeds updates plaats. Het Sportfolio bestaat uit een aantal onderdelen: Een database met verschillende toegangsmogelijkheden voor verschillende begeleiders; Een logboek waarin sporters wekelijks hun activiteiten, doelstellingen en vorderingen kunnen noteren (toegang voor sporters en coaches). De updatemomenten verschillen per onderwerp. Zo worden fysieke testen meestal een aantal keer per jaar uitgevoerd en dan ge-updatet in het Sportfolio. De trainingsdoelen en Profile of Mood States (waarmee in kaart gebracht kan worden in hoeverre een talent vermoeid is en een vinger aan de pols gehouden kan worden m.b.t. oververmoeidheid) worden minimaal wekelijks ingevuld. Doel van het sport- en beweegaanbod Het einddoel van de interventie is het verbeteren van de combinatie onderwijs en (top)sportcarrière voor talentvolle sporters in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Dit doel wordt bereikt indien een betere afstemming tussen het sport- en het onderwijsprogramma dat talenten volgen plaats vindt. Door gebruik te maken van het digitale Sportfolio dient de afstemming tussen onderwijs en het fikse aantal uren sport te worden verbeterd. 1 / 7
Gezien de verschillende belemmeringen waar talent, school en sport tegenaan lopen, is het einddoel onder te verdelen in een aantal subdoelen: Onderwijsbegeleiders (docenten, mentoren) van talentvolle sporters hebben door gebruik te maken van het sportfolio een beter zicht op het veelal uitgebreide sportprogramma van talenten en kunnen het onderwijsprogramma hierop beter afstemmen; Sporttrainers en coaches van talenten hebben door gebruik te maken van het sportfolio een beter zicht op het onderwijsprogramma van talenten en kunnen het sportprogramma hierop beter afstemmen; Tevens hebben zij een middel in handen om de sportcarrière / ontwikkeling van talenten op verschillende prestatie-indicatoren te volgen Betrokkenen vanuit de school en vanuit de sport hebben een beter beeld van de ontwikkeling van de sporter op sport- onderwijs- en persoonlijk gebied; Betrokkenen vanuit de school en het onderwijs ervaren een betere onderlinge samenwerking; Het talent heeft een beter overzicht op zijn sport- en onderwijsprogramma; Het talent kan sport en onderwijs beter combineren. Hoofddoel Subdoelen Doelgroep De primaire doelgroep van de interventie zijn de sporttalenten. De ontwikkeling van de talenten in de sport en in het onderwijs staat centraal. Door gebruik te maken van het Sportfolio kunnen talenten hun onderwijsprogramma en sportprogramma beter op elkaar afstemmen en zodoende combineren. De begeleiders van de talenten binnen zowel het onderwijs als de sport spelen hierin echter een even belangrijke rol. Zij worden gezien als een secundaire doelgroep. De begeleiders in onderwijs en sport dienen optimaal te worden gefaciliteerd en geoutilleerd met een valide en betrouwbaar systeem om de begeleiding optimaal vorm te geven. 1) Sporttalenten, die in het kader van hun talentontwikkeling een significant aantal uren meer sporten dan hun leeftijdsgenoten. Eén van de belemmeringen voor een goede begeleiding van talenten in zowel sport als school, zoals die door betrokkenen in zowel het onderwijs als de sport wordt geschetst, is dat de definitie van talent te breed wordt gebruikt. Daardoor maken meer talenten dan strikt genomen nodig zou zijn, aanspraak op topsportregelingen in het onderwijs. Voor deze interventie wordt als definitie van talent aangehouden de statussen zoals die door NOC*NSF (2010) zijn omschreven: internationaal talent, nationaal talent en beloften. In alle gevallen gaat het hierbij om sporters die voldoen aan, of in de buurt komen van de normen voor het meerjarenopleidingsplan van hun bond, met uitzicht op top-8 niveau internationaal, en momenteel minimaal behoren tot de nationale top in hun tak van sport. Deze talenten hebben een bewuste keuze gemaakt voor hun sport met als consequentie dat zij sport en school moeten combineren. Het opleidingsniveau verschilt van vmbo tot vwo, de leeftijd varieert van 12 tot 18 jaar. 2) Begeleiders van sporttalenten binnen het voortgezet onderwijs: veelal gaat het hierbij om mentoren en sportcoördinatoren binnen de school. In sommige gevallen hebben zij al veel ervaring met de begeleiding van talenten en de afstemming van onderwijsprogramma en sport, in sommige gevallen helemaal niet. In veel gevallen zal de begeleiding van topsporters slechts onderdeel van hun werk in het onderwijs zijn. De mate waarin ze bekend zijn met wat topsport inhoudt, is divers. Primaire focus van een groot deel van deze groep zal liggen bij het succesvol afronden van de schoolloopbaan door de talenten. 3) Begeleiders van sporttalenten binnen de sport: hun primaire focus ligt bij de begeleiding van talenten op het sportieve vlak. Hoewel de meeste trainers/coaches het belang van school onderstrepen, vindt een deel van deze groep dat de medewerking vanuit de school nog wel eens te wensen over laat. Vaak hebben zij een groep sporters onder hun hoede. Coaches/trainers van teamsporters zullen het trainingsschema op dit team afstemmen, waardoor wellicht minder flexibiliteit mogelijk is wanneer het gaat om het schuiven met trainingen in verband met onderwijsverplichtingen. Coaches van individuele sporters hebben die mogelijkheid meer, maar voor hun is het van belang overzicht te houden op de schema s van de diverse talenten die zij onder hun hoede hebben. Intermediaire doelgroep 2 / 7
Probleembeschrijving Probleem Aanpak Strategie Opzet Sinds de oprichting van het RPOT vanuit het project Onderwijs en Topsport wordt op meer constructieve en systematische wijze samengewerkt tussen onderwijs en sport in de regio Arnhem Nijmegen. De uitkomsten uit de diverse onderzoeken zijn met name in de onderwijskolom gebruikt om de begeleiding van sporttalenten in de laatste twee jaar beter vorm te geven. De ervaringen opgedaan in deze eerste twee jaar hebben geleid tot enthousiasme in zowel de sport en het onderwijs. Een duale carrière voor sporttalenten verbetert bij een goede afstemming tussen onderwijs en sport. De behoefte is nu aanwezig om de begeleiding nog meer vanuit een beschreven systematiek en methodiek vorm te geven en de afstemming en samenwerking tussen onderwijs en sport te verbeteren. Digitale systemen bieden hiervoor uitstekende kansen. De interventie bestaat uit het gebruik van het digitale Sportfolio, door talenten en hun begeleiders vanuit het onderwijs en de sport. In principe wordt het Sportfolio gedurende de gehele schoolloopbaan van het talent gebruikt. Begeleiders en talent kunnen het Sportfolio via internet invullen, waardoor het op afstand bruikbaar is. Bij aanvang van gebruik van het Sportfolio moet veel worden ingevuld, vervolgens vinden steeds updates plaats. Bij de start van trainingsperiodes of onderwijsperiodes zal er meer tijd aan besteed worden doordat roosters ingevuld moeten worden, tussendoor zullen er regelmatig updates ingevoerd moeten worden. De interventie kent de volgende stappen: 1. Selectie van de gebruikersgroep (talenten en hun mentoren en trainers/coaches) (nov. dec. 2010) 2. 0-meting tevredenheid, school en sportprestaties (jan. 2011) 3. Scholing talenten, mentoren en trainers/coaches in gebruik Sportfolio (jan. 2011) 4. Start met werken digital Sportfolio (1 feb. 2011) 5. Wekelijkse email van onderzoeksteam om gebruik digital Sportfolio te stimuleren (feb april 2011) 6. Afstemming en bespreking mentor, trainer/coach en talent omtrent programma en werken met digital Sportfolio (mei 2011). 7. Maandelijkse email om gebruik digital Sportfolio te stimuleren (mei dec 2011) 8. Tussentijdse meting 1 (sept. 2011) 9. Afstemming en bespreking mentor, trainer/coach en talent omtrent programma en werken met digital Sportfolio (oktober 2011). 10. Eindmeting (jan. 2012) De scholing en begeleiding van sporters, mentoren en trainers/coaches vindt op locatie plaats (onderwijs en sportcontext). Het digital Sportfolio maakt dat deelnemers zelf kunnen bepalen wanneer ze gebruik maken van het Sportfolio. Het talent zal actief worden gestimuleerd wekelijks gebruik te maken van het Sportfolio om goed zicht te houden op het eigen school- en sportprogramma. De sporter krijgt opdrachten mee waardoor hij / zij gedwongen wordt wekelijks gebruik te maken van het Sportfolio. De mentoren en trainers/coaches worden gestimuleerd minimaal twee wekelijks het Sportfolio van elke sporter te bekijken en indien nodig informatie te plaatsen. Inhoud Het Sportfolio bestaat uit drie onderdelen: - Een database met verschillende toegangsmogelijkheden voor verschillende begeleiders - Een logboek waarin sporters wekelijks hun activiteiten,, doelstellingen en vorderingen kunnen noteren (toegang voor sporters en coaches) Het Sportfolio bevat in elk geval de volgende onderdelen: NAW gegevens Antropometrie (lichaamslengte, gewicht, schoenmaat etc.) Fysieke eigenschappen (resultaten van fysieke testen als snelheid, sprongkracht, uithoudingsvermogen, lenigheid, zicht) 3 / 7
Technische gegevens (beheersing van bepaalde technieken) Mentale vaardigheden (resultaten van testen over motivatie, concentratie, Action Type) (Para)medische gegevens (algemeen medisch paspoort, blessures) Diëtetiek (vetpercentage, voedingsdagboek) Training logboek (o.a. trainingstijden, trainingsdoelen, planning voortgangsgesprekken, gevoel bij trainingen, POMS, slaap). Familie (verslagen oudergesprekken, familiesamenstelling) School (opleiding, klas, profiel, lesuren, toetsweken, cijferlijsten, competenties, afwezigheid, verslagen begeleiders) Sociaal (profiel, verslagen maatschappelijk begeleider, geplande besprekingen begeleiding De updatemomenten verschillen per onderwerp. Zo worden fysieke testen meestal een aantal keren per jaar uitgevoerd en dan geupdate in het Sportfolio. De trainingsdoelen en Profile of Mood States (waarmee in kaart gebracht kan worden in hoeverre een talent vermoeid is, en een vinger aan de pols gehouden kan worden m.b.t. oververmoeidheid) worden minimaal wekelijks ingevuld. Per tak van sport is het mogelijk om aanpassingen te doen in het Sportfolio. Zo worden voor bijvoorbeeld volleybal cijfers gegeven voor de beheersing van pass, set up, aanval. Begeleiders kunnen daaraan trainingsdoelen koppelen waar de talenten mee aan de slag kunnen. Samenwerking De interventie Sportfolio wordt in eerste instantie uitgevoerd in de regio Gelderland. De interventie is ontstaan vanuit de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN), in samenwerking met CTO Papendal, en een aantal scholen en sportinstellingen in Arnhem en Nijmegen (o.a. voetbalvereniging NEC en de KNWU e n de scholen SsGN in Nijmegen en het Beekdaal Lyceum Gelders Mozaïek in Arnhem). De interventie borduurt nadrukkelijk voort op de ervaringen die in de afgelopen twee jaar zijn opgedaan omtrent de samenwerking tussen onderwijs en (top)sport. De interventie wordt benut via het internet en door zowel talenten als coaches als begeleiders vanuit de school ingevuld, waardoor er geen sprake is van een locatie waar de interventie wordt uitgevoerd. De interventie wordt in eerste instantie toegepast op talenten van NEC Voetbal en de KNWU (wielersport). Het gaat hierbij in eerste instantie om een groep van ± 60 sporttalenten. Duur en intensiteit De interventie bestaat uit het gebruik van het digitale Sportfolio, door talenten en hun begeleiders vanuit het onderwijs en de sport. In principe wordt het Sportfolio gedurende de gehele schoolloopbaan van het talent gebruikt. Opzet van de interventie Locatie en uitvoerders Overdraagbaarheid Ondersteuning De interventie is laagdrempelig. Het Sportfolio is gebruiksvriendelijk, eenvoudig in gebruik en bevat voornamelijk onderdelen waar de gebruikers ervaring mee hebben. Daarnaast is er een helpdesk waar gebruikers per e-mail ondersteuning kunnen vragen bij het werken met het Sportfolio en / of problemen kunnen melden. Het sportfolio is een systeem waarvoor alleen een Internetaansluiting vereist is. Hierdoor kunnen gebruikers in 4 / 7
principe overal en ten allen tijde inloggen en gebruik maken van het Sportfolio, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Handleiding Er is een handleiding in ontwikkeling voor het gebruik van de interventie. Voor het Sportfolio zelf wordt gebruik gemaakt van het HAN portal. Kwaliteitsbewaking De kwaliteit van de interventie wordt gewaarborgd door het onderzoeksteam van de HAN en Kennispraktijk. De onderzoekers hebben continu toegang tot het digital Sportfolio. Zij voeren controles uit op de kwaliteit van de invoer en op de frequentie waarop door deelnemers gebruikt wordt gemaakt van het digital Sportfolio. De kwaliteit wordt ook bewaakt door alleen gebruik te maken van valide en betrouwbare testen om de verschillende variabelen die van invloed zijn op school- en sportprestaties te meten. Deelname aan de scholing voor gebruik van het digital Sportfolio is voor elke deelnemer verplicht. Deelnemers die niet gebruik maken van de scholing worden uitgesloten van gebruik van het Sportfolio. Materialen Implementatie Randvoorwaarden Draagvlak Informatie ontbreekt Deskundigheid Aan de interventie is scholing verbonden. Het digitale systeem Sportfolio wijst zichzelf zoveel mogelijk, maar om goed te starten vindt altijd een scholingsbijeenkomst plaats waarin de doelen en het gebruik van het Sportfolio aan bod komen. Er is een demonstratieversie van het Sportfolio die uitleg geeft over het gebruik. De betrokken trainers/coaches zijn allen ervaren talentcoaches. Zij zijn samen met de staf in staat om de data-invoer in het Sportfolio vanuit de sport te analyseren en te beoordelen. De betrokken mentoren hebben allen ervaring in het werken met talentvolle sporters. Alle deelnemers beheersen basis-ict vaardigheden om te werken met het Sportfolio. Voor de start van de interventie worden alle deelnemers geschoold in het werken met het digital Sportfolio. Deze scholing wordt verzorgd door medewerkers van de HAN die uitgebreide ervaring en kennis hebben van het digital portal. Bereik Informatie ontbreekt Locaties - 2 tot 4 x scholen (afhankelijk van talenten) - 2 x anders, nl NEC Voetbal en KNWU 5 / 7
Aantal deelnemers Het RPOT is actief met het verbeteren van de duale carrières van talentvolle topsporters. De afstemming tussen onderwijs en sport staat hierin centraal. Op basis van de adviezen van die zijn voortgekomen uit het project Onderwijs en Topsport: een leerzame combinatie! en de eerste ervaringen van de begeleiders van de talenten wordt op dit moment een meer systematische interventie voorbereid. De bestaande samenwerking en afstemming die is ingezet in 2008 wordt met behulp van het digital Sportfolio gefinetuned. Het ISBS is in gesprek met NEC, de KNWU en onderwijsinstellingen over de precieze invulling van het digital portal. Ervaringen met de uitvoering In de ontwikkeling van de interventie is een behoefteanalyse/haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd. Hiermee is in kaart gebracht welke inhoudelijk factoren een rol spelen in het monitoren en optimaal begeleiden van sporttalenten middels een digitaal systeem in de context onderwijs en sport. Middels het afnemen van interviews met begeleiders van sporters en het afnemen van vragenlijsten is in kaart gebracht welke factoren een rol zouden moeten spelen in het Sportfolio. Hieruit kwamen de factoren die genoemd zijn bij 'plan van aanpak' (strategie > inhoud van de interventie). Referenten Referenten Naam en functie emailadres telefoonnummer Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Naam organisatie Type organisatie Website Referent 2 6 / 7
Naam en functie emailadres telefoonnummer Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Naam organisatie Type organisatie Website Kosten en uren Kosten en uren Toelichting op kosten en uren De kosten (sept. 2010) voor de interventie bedragen 16,- per Sportfolio per jaar (dus per deelnemend talent). Daarnaast zijn er kosten verbonden aan de instructie van de deelnemers. Talentvolle sporters, trainers/coaches en mentoren in het onderwijs dienen instructie te krijgen hoe om te gaan met de Digital Sportfolio. De instructies worden verzorgd op locatie. In totaal zullen 10 instructietrainingen van één uur plaatsvinden. De kosten voor het gebruik van het Sportfolio zijn de primaire kosten. Deze kosten zullen worden opgebracht voor het consortium van school, sport en talent. Om deelnemers actief te volgen en te stimuleren gebruik te maken van het Sportfolio vindt in de eerste vier maanden een actieve monitoring plaats. Een medewerker van de HAN / Kennispraktijk besteedt vier uur per week aan het monitoren van alle activiteiten. Daarna zal de actieve monitoring gedurende het gehele project twee uur per week bedragen. De 60 deelnemende sporters worden in ieder geval getest op fysieke en mentale vaardigheden en op voedingsgedrag. Afhankelijk van of de sportbond of de HAN dit doet zijn hieraan ook kosten verbonden. Voor het afnemen en verwerken van de testen wordt drie uur per sporter gerekend. Bijlage 101 7 / 7