Goed presteren in de sport en op school gaan vaak hand in hand

Transcriptie

1 Jaap Breur, docent LOOT-school Goed presteren in de sport en op school gaan vaak hand in hand Sinds halverwege de jaren tachtig kunnen (aankomende) topsporters voortgezet onderwijs volgen dat is aangepast aan het trainings- en wedstrijdprogramma. Een deel van de faciliteiten van deze zogenaamde LOOT-scholen (Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport) bestaat uit een rooster op maat, vrijstellingen voor bepaalde vakken, gespreid examen doen en een vaste studiebegeleider om de eventuele achterstanden weg te werken. Inmiddels zijn er twintig LOOTscholen in Nederland en is er bijna sprake van landelijke dekking. Jaap Breur is manager van de topsportafdeling van het Gelders Mozaïek, de LOOT-school voor Arnhem en verre omgeving. Hij heeft vrijwel nooit te maken met lastige ouders, zegt hij. Over de criteria om op een LOOT-school te worden toegelaten, kan nauwelijks discussie ontstaan en bovendien zijn de meeste ouders - net als hij - van mening dat de schoolprestaties niet mogen lijden onder de sportieve ambities. Niettemin is het voor ouders goed om te weten dat er voor hun kinderen scholen zijn die wel degelijk (veel) rekening houden met hun sportcarrière. Met het merendeel van de ouders heb ik nooit problemen. Inge de Bruijn, Rens Blom en Jacco Eltingh. Zomaar wat namen van succesvolle topsporters die in hun jeugd op een zogenaamde LOOT-school hebben gezeten. LOOT staat voor Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport, een stichting die de combinatie onderwijs en topsport voor leerlingen op het voortgezet onderwijs mogelijk maakt. In het kort komt het erop neer, dat het schoolrooster waar sport en kennis 79

2 mogelijk wordt afgestemd op het trainings- en wedstrijdprogramma van de talenten. Wij bieden leerlingen met talent en sportieve ambities extra onderwijsvoorzieningen, aldus Jaap Breur, manager van de topsportafdeling van het Gelders Mozaïek, de LOOT-school voor Arnhem en verre omgeving. Vanzelfsprekend heeft hij ook veelvuldig contact met ouders van talentvolle sporters. Met het merendeel heb ik zelden of nooit problemen. Van de vijftig Vitesse-spelertjes op onze school Koude kermis De realiteit is volgens Breur dat de meeste LOOT-leerlingen uiteindelijk niet de absolute top bereiken. Zeker de voetballers die een profbestaan nastreven, komen nog weleens van een koude kermis thuis. Wij hebben een samenwerkingsverband met de jeugdopleiding van Vitesse. We hebben hier zo n vijftig Vitesse-spelertjes op school, maar van hen zullen er hooguit vijf het eerste van Vitesse halen. Daarom zullen we ook nooit toestaan dat de kinderen hun zullen er hooguit vijf het eerste halen. 80 sport en kennis

3 schoolopleiding versloffen. Ook bij ons is school prioriteit nummer één. Overigens denken ze er daar bij Vitesse hetzelfde over. Tot eind jaren tachtig bestond er in ons land geen gestructureerde opvang voor getalenteerde jonge topsporters om voortgezet onderwijs en sportbeoefening te combineren. Een vijftal scholen, waaronder het Gelders Mozaïek, sloeg toen de handen ineen en nam het initiatief tot wat nu bekendstaat als het LOOT-project. Inmiddels is het aantal scholen uitgebreid tot twintig en is er bijna sprake van landelijke dekking. Jaap Breur: Dat is het geval bij 25 scholen. Daarom is dat ook een van de doelen in de Sportnota 2005 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Dit ministerie vormt, samen met het departement van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), NOC*NSF en de Olympische Steunpunten, de krachtige kurk waarop LOOT mede drijft. Jaap Breur is namens het Gelders Mozaïek vertegenwoordigd in het algemeen bestuur van de stichting LOOT, dat bestaat uit twintig directieleden van de aangesloten scholen. Flexibel lesrooster Breur: Bij ons kunnen kinderen een vmbo-, havo- of vwo-diploma halen. Wij hebben in totaal 2400 leerlingen, verspreid over drie locaties, en van hen maken ruim honderd gebruik van de extra LOOT-faciliteiten. Wij bieden onder meer een flexibel lesrooster dat ruimte laat voor trainingen en wedstrijden, zonodig (gedeeltelijke) vrijstelling voor bepaalde vakken, uitstel of vermindering van huiswerk, voorzieningen om achterstanden weg te werken en uitstel of aanpassing van de deelname aan repetities of schoolonderzoeken. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor de absolute topsporters om gespreid over twee jaar examen te doen. Ten slotte hebben de kinderen een eigen studiebegeleider, die fulltime voor hen beschikbaar is. Het lijkt misschien alsof de talentvolle sporters nogal in de watten worden gelegd, maar dat is beslist niet zo. Wij zijn van mening dat zij zoveel mogelijk het normale rooster moeten volgen. Daarom zitten de kinderen ook niet in een aparte sportklas, maar in een gewone klas bij hun leeftijdsgenoten. Als er aanpassingen nodig zijn, dan vinden die plaats in het reguliere rooster. Bij sommige LOOT-scholen in Nederland zitten de sporters in een aparte klas of zelfs in een aparte vleugel van het gebouw. Dat is ons inziens zeer onverstandig. Wij geloven heilig in integratie, het moet geen elitair clubje worden. Daarom geldt bij onzes op school ook sinds een aantal jaren een verbod op trainingspakken. Het lijkt alsof de talentvolle sporters in de watten worden gelegd, maar dat is niet zo. Dispensatie Van de onderwijsinspectie mogen wij voor twintig procent van de reguliere lessen dispensatie verlenen, maar dat gebeurt lang niet bij iedere LOOT-leerling. We hebben weliswaar een paar skiërs die sport en kennis 81

4 soms wekenlang weg zijn en de tennissers en schermers trainen veelal overdag. Maar de spelers van Vitesse, die bij ons op school zitten (zie ook het interview met Pascal Jansen op pagina 69-79), trainen aan het eind van de middag na schooltijd. Die missen vrijwel nooit een les, hooguit een laatste uur. Wij kunnen niet oordelen over iemands sportprestaties. Vrijstellingen Om in aanmerking te komen voor een LOOT-status, moet een kind behoren tot de nationale top in zijn of haar leeftijdscategorie, een districtsvertegenwoordiging, een regionale selectie of hoog genoteerd staan op een officiële ranglijst. Voetballers moeten bij een betaald-voetbalorganisatie (bvo) spelen. De beoordeling gebeurt door een Olympisch Steunpunt of - als het al A- of B- sporters betreft - door NOC*NSF, zegt Breur. De criteria zijn heel duidelijk, maar mocht er toch een bespreekgeval zijn, dan hebben wij daar geen doorslaggevende stem in. Wij kunnen niet oordelen over iemands sportprestaties. Dáárover kunnen we in ieder geval nooit een conflict krijgen met ouders. Om te worden toegelaten tot een LOOT-school, moet NOC*NSF formeel haar goedkeuring verstrekken. In de praktijk vindt afstemming hierover echter vooral plaats met sportbonden en Olympische Steunpunten en niet rechtstreeks met NOC*NSF. Deze goedkeuring moet door de school ieder jaar opnieuw en voor ieder kind afzonderlijk worden aangevraagd. Want het kan natuurlijk voorkomen dat een kind tijdens de schoolopleiding stopt met topsport en dan heeft hij of zij ook geen recht meer op extra faciliteiten of vrijstellingen. Wij hebben daarvoor wel een soepele overgangsregeling. Als een leerling in de vierde klas van de havo, het jaar voor het examen, zijn of haar status kwijtraakt, dan knijpen wij een oogje toe en mag de leerling de opleiding toch gewoon afmaken. In zo n geval kiezen we voor het belang van het kind, dat dan ook van bepaalde faciliteiten mag blijven gebruikmaken. Regeling-topsport Sinds de start van de tweede fase in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs - augustus is op de LOOT-scholen de regeling-topsport van kracht. Deze regeling geeft topsporters, die in de bovenbouw van havo of vwo zitten, diverse vrijstellingsmogelijkheden. Namelijk: voor lichamelijke opvoeding 1, twee onderdelen uit het gemeenschappelijke deel (maatschappijleer, geschiedenis (alleen vwo), algemene natuurwetenschappen, culturele en kunstzinnige vorming 1, moderne vreemde talen 1 (alleen havo) en de examenverplichting in het vrije deel. Voor het vmbo geldt geen landelijke regeling. Onze school probeert de h/v-regeling (havo/vwo) zo veel mogelijk te vertalen naar de situatie binnen het vmbo. Naast deze regeling bestaat dus voor sommige topsporters 82 sport en kennis

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Langs de lijn of erover? Ouders en sport Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op