Verslag meepraatavond dinsdag 3 maart 2009

Verslag meepraatavond dinsdag 3 maart 2009 Bezuinigingen Er dreigt voor Leeuwarden een forse bezuiniging op de rijksbijdrage die wij als centrumgemeente voor maatschappelijke opvang in Fryslân ontvangen. Zoals het nu lijkt wordt er vanaf 2010 bezuinigd. De reden dat Leeuwarden veel minder geld krijgt hangt samen met veranderingen in de AWBZ. De maatschappelijke opvang in Fryslân krijgt al jaren geld uit de AWBZ voor het ondersteunen van haar cliënten. Een deel van deze vorm van ondersteuning wordt vanaf 2009 niet meer via de AWBZ vergoed. De 43 centrumgemeenten voor de maatschappelijke opvang krijgen van het rijk het geld dat daarmee in de AWBZ wordt uitgespaard. Landelijk is dat ongeveer 30 miljoen euro. De 30 miljoen euro wordt verdeeld via een nieuw verdeelmodel. In dit nieuwe model krijgen de 4 grote steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag meer geld. Voor Leeuwarden betekent dit waarschijnlijk 2,2 miljoen euro minder voor de maatschappelijke opvang in Fryslân (16% van ons totale budget) De rijksmiddelen die Leeuwarden tot nu toe krijgt voor de maatschappelijke opvang worden besteed in heel Fryslân, onder andere voor de opvangvoorzieningen in Leeuwarden en Sneek. In de komende jaren ook in Drachten en Heerenveen. Ook wordt geld besteed aan de begeleiding van kwetsbare bewoners aan huis in alle gemeenten in Fryslân. Het gaat gemiddeld om 450 huishoudens die woonbegeleiding krijgen. De begeleiding vindt plaats door Zienn, Limor en het Leger des Heils. Als de Gemeente Leeuwarden minder geld uit Den Haag krijgen dan moet de gemeente nagaan hoe zij dat geld wil besteden. De ambtenaren vinden het belangrijk dat de opvangvoorzieningen die er nu zijn in stand worden gehouden, net als woonbegeleiding als mensen vanuit de opvang weer zelfstandiger gaan wonen. Ook is sociale activering/dagbesteding belangrijk want daarmee kunnen cliënten vanuit de opvangvoorzieningen doorstromen naar meer zelfstandige woonvormen. Het college van B&W en de gemeenteraad moeten uiteindelijk besluiten waaraan zij het rijksgeld willen gaan besteden. 1

Gestelde vragen en tips Wonen Is woonbegeleiding verplicht? Nee, dit is vrijwillig. De woningvereniging kan wel ingrijpen als ze dit nodig vinden. Bijvoorbeeld als er sprake is van onhygiënische toestand en er een gevaar voor de gezondheid dreigt. De gemeente doet er alles aan dat er geen mensen op straat terecht komen. Ik merk daar niets van. Hoe kan dat? De gemeente zit samen met de woningbouw en hulpverleners in de sociale teams. De woningbouwvereniging meldt een dreigende huisuitzetting. Dit wordt besproken in het sociale team die dit probeert te voorkomen. Hoe zit dat met de afspraken tussen de gemeente en de woningbouwverenigingen? Er zijn prestatieafspraken gemaakt 2005-2009 tussen de gemeente en de woningcorporaties over bijzondere doelgroepen. Nu worden er nieuwe afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld over dreigende huisuitzetting of dat er bijvoorbeeld voldoende doorstroomwoningen moeten zijn. Wat is een laatste kans of tweede kans beleid? In Leeuwarden hebben we twee woningbouwcorporaties. Als iemand wordt uitgezet dan krijgt iemand een tweede kans in een andere buurt of straat. Je krijgt deze tweede kans alleen als je begeleiding aanvaardt. Dit is een voorwaarde. Waarom wacht de gemeente/sociaal team totdat iemand bijna op straat staat voordat ze ingrijpen. Waarom niet eerder? Mensen vinden privacy belangrijk. Als mensen niet zelf aan de bel trekken, kan de gemeente niet zomaar achter de voordeur komen. Een actiever Sociaal team. Gemeente moet eerder actief worden bij het hulp bieden aan mensen met huurschuld. Niet wachten tot huisuitzetting. Beter bekend maken bij deze mensen dat ze bij de gemeente terecht kunnen. Als iemand de huur niet kan betalen, ga dan als gemeente eerst kijken waardoor dit komt. Er is door de gemeente met de woningbouwverenigingen afgesproken dat na twee maanden huurschuld mensen worden benaderd. In de nieuwe prestatieafspraken die op dit moment gemaakt worden is dit een aandachtspunt. Op dit moment is de gemeente intern bezig om de teamleiders van sociale zaken meer bevoegdheden te geven, zodat de teams actiever kunnen worden. 2

Financiën en uitkering Hoe wordt het geld verdeeld als het gaat om subsidieverlening? Wie maakt de beslissing dat het bijvoorbeeld naar monumentenzorg gaat in plaats van de opvang? De gemeenteraad beslist over welk geld waar naar toe gaat. Hebben mensen die dakloos zijn in Leeuwarden recht op een uitkering? Als iemand in deze stad verblijft, heeft men in Leeuwarden recht op een uitkering. Mensen moeten dan wel kunnen aantonen waar ze verblijven. Sommige mensen krijgen geen uitkering omdat zij zich niet kunnen identificeren. Zou er van op een uitkering geen voorschot verleend kunnen worden om een identiteitsbewijs te kunnen aanschaffen? Iedereen kan aanspraak maken op een voorschot om hiervoor een identiteitsbewijs of zelfs een pasfoto te maken. Tijdens de bijeenkomst werd aangegeven dat dit alleen geldt voor gedetineerden, maar dat blijkt niet waar. Het geldt voor iedereen. GKB; wachtlijsten verminderen en minder hoge eisen stellen. Geen geld meer naar de GKB, maar investeer in iets anders Niet langer controleurs in dienst van sociale zaken. Laat de mensen samen wonen als ze dat willen. Schaf de controlebrieven af bij de sociale dienst. Beter bekend maken waar mensen recht op hebben als ze van een (minimum) uitkering leven. Preventief informatie verspreiden bij diegenen die een uitkering ontvangen. Duidelijkheid over wat de gemeente daadwerkelijk kan doen bij schuldhulpverlening. Op de website staat dat de gemeente helpt, maar cliënten komen niet verder dan een doorverwijzing naar het GKB. Veel problemen ontstaan door bijstandsuitkering of toelage nieuwe bijstandsuitkering (dreigende huisuitzetting). Aandachtspunt richting sociale zaken: Bij complete bijstandsaanvraag zich houden aan de WWB. Die zegt: sociale zaken moet dan uiterlijk na 4 weken een voorschot betalen van 90% van het voor hem of haar geldende bijstandsniveau. In plaats van bezuinigen op de Awbz, bezuinigen op bouwprojecten zoals het Zaailand. Meer en duidelijke informatie naar burgers. Zodat ze weten waar ze terecht kunnen bij problemen met huur of uitkering. Een uitkering moet binnen vier weken geregeld worden. OGGZ gelden terug naar waar ze eerst waren. Niet alleen maar als bemoeizorg. Er is een nieuwe regeling voor schuldhulpverlening in de maak, waarbinnen ook aandacht is voor de drempelverlaging. Het team Sociale zaken gebruikt verschillende manieren om mensen te informeren: - Mensen die net een uitkering hebben, ontvangen een uitgebreid informatiepakket waarin staat waar ze allemaal recht op hebben en gebruik van kunnen maken. - Iedereen met een uitkering ontvangt periodiek de nieuwsbrief van sociale zaken waarin onderwerpen zoals huur en zorgtoeslag aan bod komen. - Als er nieuwe regelingen zijn, ontvangen mensen hiervan ook persoonlijk bericht. - Op de website van de gemeente staat een vragenboek van sociale zaken zie: http://leeuwarden.vragenboek.nl/ - Ook in de huis aan huisbladen wordt regelmatig informatie verstrekt over regelingen. Als een aanvraag voor een uitkering loopt, heeft iemand na vier weken recht op een voorschot. De wettelijke termijn voor het verwerken van een uitkering is 8 weken. 3

CIZ Waar kunnen we terecht met klachten over een indicatie van het CIZ? De gemeente heeft het CIZ ingehuurd als indicatieorgaan op het terrein van de Wmo voorzieningen. Als het CIZ niet goed indiceert op het terrein van de Wmo, dan kunnen de mensen de gemeente hierop aanspreken. De gemeente heeft geen invloed op de indicatie van Awbz voorzieningen. Het CIZ niet het alleenrecht geven om te indiceren, maar ook onafhankelijke partijen. Betere controle op het CIZ. Meer bekendheid over de doelgroepen 6, 7,8 en 9 bij het CIZ. Leg bij het CIZ folders neer waarin staat dat mensen met hun klachten terecht kunnen bij de gemeente als het gaat om de Wmo voorzieningen. Het CIZ is als onafhankelijke, externe partij aangewezen als indicatieorgaan. De gemeente heeft gekozen om ook de indicatie voor de WMO voorzieningen bij het CIZ neer te leggen. Op die manier wordt integrale indicatie gestimuleerd. Zodat mensen die een WMO voorziening nodig hebben en tegelijkertijd een AWBZ voorziening goed kunnen worden geholpen. U kunt bezwaar indienen tegen een indicatie. Dit kan binnen zes weken bij het CIZ. Maatschappelijke participatie Bij het programma maatschappelijke participatie moeten mensen iets tekenen en worden ze gedwongen om mee te doen, ook al hebben ze een ontheffing van een arbeidsverplichting. Hoe zit dat? Uit de praktijk blijkt dat mensen die gestimuleerd worden om activiteiten te ondernemen daar achteraf blij mee zijn. Het is vrijwillig, mensen worden niet gedwongen. Organisaties zorgen dat er een aanbod is waar mensen gebruik van kunnen maken. Op dit moment vindt een pilot plaats. Hierna kan pas geëvalueerd worden hoe mensen het hebben ervaren. Het tekenen van documenten gebeurt omdat de gemeente haar werkzaamheden moet verantwoorden. Gelijk werk, gelijke lonen. Geen uitbuiting, geen verplichte participatie. Participatiebeleid en participatieladder van tafel. Mensen zijn afhankelijk van de instelling waar ze zorg en opvang krijgen. Wanneer ze niet meedoen met het aanbod wat deze instelling doet op het terrein van maatschappelijk participatie, zijn ze bang dat dit voor hen persoonlijke consequenties heeft. Uit de evaluatie van de pilot maatschappelijke participatie blijkt straks of het heeft gewerkt en of het programma door wordt gezet naar alle wijken van Leeuwarden en/of het programma op onderdelen moet worden aangepast. Het punt over de afhankelijkheid van instellingen en de zorg dat niet meedoen consequenties heeft is neergelegd bij de coördinator van het programma maatschappelijke participatie. 4

Meepraatavonden/ontmoeting Vaker dit soort avonden organiseren. Meer mogelijkheden voor cliëntenraden om elkaar te ontmoeten. Bijv. tijdens dit soort laagdrempelige bijeenkomsten. Een e-mailnetwerk opzetten; gratis internetcafé voor ontmoetingen, zoals bijvoorbeeld in de bibliotheek. De meepraatavonden zoals deze avond gaan minimaal twee keer per jaar plaats vinden. U wordt op de hoogte gehouden door posters en flyers op de locaties en berichten in het huis aan huis blad. Opvang Meer mogelijkheden voor dagopvang zonder registratie en indicatie. Het CRIC moet terug, waar je na een conflict met de organisatie hulp en tijdelijke opvang kunt krijgen. Betere hulpverlening aan dak- en thuislozen die geen crimineel of verslaafd zijn. 24 uur per dag vrije toegang tot het gebruik van badkamers en de slaapautomaat. Het idee voor slaapcabines met badkamers waar men zonder registratie en indicatie gebruik van kan maken wordt onderzocht. Het CRIC terug brengen is niet haalbaar. Het CRC draaide op vrijwilligers. Gezien de problematiek van de doelgroep was dit voor hen lastig te behappen. Daarom is het overgenomen door professionals. Informatievoorziening gemeente De overheid en de gemeenten moeten de mensen die problemen hebben, laten zien dat ze bij de gemeente terecht kunnen, voordat ze dieper in de problemen komen. Doelgroepen noemen in het kader van herkenning. Mensen weten anders niet dat ze ergens aanspraak op kunnen maken. Dit doen via website, huis aan huis, folders, brief etc) Veranderingen op het terrein van de Awbz op de website zetten zodat cliëntenraden hun achterban kunnen informeren. Meer bekendheid vanuit de gemeente over de bezuinigingen door middel van folders, persoonlijke brieven etc. Betere informatievoorziening richting burgers, bijvoorbeeld over uitkeringen. Via reclame huis aan huis, persoonlijke brief etc. Informatie neerleggen bij UWV. Mensen die een minimum inkomen hebben persoonlijk aanschrijven waar ze terecht kunnen voor ontheffingen etc. De gemeente probeert zoveel mogelijk mensen te bereiken met haar informatie. In de wijk Heechterp- Schieringen komt het frontline-teams bijvoorbeeld bij iedereen langs om te kijken of ze ergens bij kunnen helpen of informatie kunnen verstrekken. Door de nieuwsbrieven van sociale zaken worden mensen op de hoogte gebracht van ontwikkelingen die spelen of voorzieningen en regelingen waar mensen gebruik van kunnen maken. Er vind steeds meer samenwerking plaats tussen sociale zaken en het UWV WERKbedrijf. Hiermee hopen we dat de informatieverstrekking ook beter loopt. Soms moet over een bepaald onderwerp eerst worden besloten door het college of de gemeenteraad voordat we de burgers kunnen informeren. 5

Samenwerking Meer samenwerking door de verschillende instanties met dezelfde belangen. Meer samenwerken met andere gemeenten om zoveel mogelijk uniform te gaan werken. Betere interne communicatie binnen de gemeente zodat de ene afdeling/dienst weet wat de andere heeft beloofd. Zodat beleid beter op elkaar aansluit en de term sluitende aanpak niet meer een loos begrip is. De Gemeente Leeuwarden vindt samenwerking erg belangrijk en probeert hier binnen en buiten de gemeente aandacht voor te hebben. Klachten Is er een centrale plek voor klachten op het gebied van opvang en personeel? In eerste instantie moet de klacht worden neergelegd bij de eigen organisatie. Zij hebben een eigen klachtenprocedure. Pas als dit niet lukt en er veel klachten over hetzelfde onderwerp zijn, kan de gemeente hier afspraken over maken met de organisatie. Algemeen Meer aandacht voor problemen bij mensen met een psychische kwetsbaarheid. Betere rechtshulp die toegankelijk is voor iedereen. Slaap en kalmerende middelen weer vergoeden. Medicijnen die niet meer vergoed worden (slaap, kalmeringstabletten). Vergoeden door AV Frieso, Bijzondere bijstand, extra middelen. De slaap- en kalmeringsmiddelen van de groep benzodiazepinen is uit het basispakket gehaald. De reden hiervoor is de verslavende werking van deze medicatie. Sommige aanvullende verzekeringen vergoeden de middelen nog wel. Voor wie blijven benzodiazepinen vergoed? De vergoeding vanuit de basisverzekering blijft alleen gehandhaafd voor personen die benzodiazepinen moeten gebruiken omdat er geen goed alternatief voor bestaat. Het gaat om de volgende aandoeningen: - Epilepsie; hierbij worden benzodiazepinen gebruikt om aanvallen te voorkomen of te behandelen. Angststoornissen, wanneer de behandeling met ten minste twee antidepressiva volgens de geldende richtlijnen niet is aangeslagen. Meervoudige psychiatrische problematiek, waarbij behandeling met hoge doses benzodiazepinen noodzakelijk is. Onder hoge doses wordt bijvoorbeeld verstaan oxazepam in een dosering van 100 mg, terwijl 10 tot 20 mg gebruikelijk is. Onder deze groep vallen bijvoorbeeld patiënten die behandeld worden voor het onttrekken van verslavende middelen (alcohol en drugs), danwel voor katatonie, manie en psychosen. Als palliatieve sedatie bij terminale zorg. Hieronder wordt verstaan het verlagen van het bewustzijn van patiënten in de laatste levensfase. Het schrappen van deze medicatie is een zaak van de zorgverzekeraar. De gemeente heeft hier geen invloed op. Aletta Groeneveld Marieke van den Heuvel Projectmedewerker Beleidsmedewerker Zorg, Hulpverlening en Sport Programma Lokale Versterking Gemeente Leeuwarden E: alettagroeneveld@lokaleversterking.nl E: mvdheuvel@leeuwarden.nl T: 06-57767709 T: 058-2338853 6