Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad

Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad Prestatieafspraken gemeente Oegstgeest, woningcorporaties en huurdersorganisaties Gemeente Oegstgeest, de corporaties Stichting Meerwonen en Stichting Portaal en huurdersorganisaties Stichting Huurders MeerWonen en HBV-Leiden zijn prestatieafspraken overeengekomen voor het jaar 2016. Bij de totstandkoming zijn alle partijen gelijkwaardig betrokken geweest. De basis is gelegen in de geldende woonvisie van de gemeente en het collegebesluit over de te volgen aanbevelingen uit het woningmarktonderzoek dat in 2014 is opgeleverd. Vanwege de fusie van Woningstichting Buitenlust tot MeerWonen in 2015, is ervoor gekozen om enkel voor het jaar 2016 prestatieafspraken te maken. Partijen zijn hiermee akkoord gegaan op voorwaarde dat bij de prestatieafspraken voor 2017 ook afspraken worden gemaakt met een horizon van vijf jaar. Mooiland heeft ervoor gekozen om bilaterale prestatieafspraken te maken met de gemeente en haar eigen huurdersorganisatie voor 2017. Partijen: Gemeente Oegstgeest; hierna genoemd de gemeente Woningcorporaties: Stichting Meerwonen Stichting Portaal Deze stichtingen worden hierna genoemd de corporaties Huurdersorganisaties: Stichting Huurders MeerWonen HBV-Leiden Deze huurdersorganisaties worden hierna genoemd de huurdersorganisaties. 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 1

Onderwerp Afspraak 2016 Beschikbaarheid en 1. De huidige voorraad sociale huurwoningen wordt ten minste gehandhaafd, passendheid met de intentie om de beschikbaarheid van de voorraad sociale huurwoningen te vergroten. 2. De voorraad sociale huurwoningen betreft woningen met een prijs tot de liberalisatiegrens ( 710,68; prijspeil 1 januari 2016). 3. De corporaties zorgen ervoor dat huishoudens met een inkomen tot de huurtoeslaggrens, ten minste een gelijke slaagkans op een sociale huurwoning hebben als in 2014 het geval was en streven een hogere slaagkans na. De hier bedoelde slaagkans geeft de verhouding aan tussen het aantal toewijzingen en het aantal actief woningzoekenden met een inkomen tot de huurtoeslaggrens. De slaagkans is afhankelijk van veel ontwikkelingen waar de corporaties niet direct invloed op kunnen uitoefenen. Corporaties kunnen van deze ambitie afwijken als zij kunnen aantonen dat de afwijking een gevolg is van ontwikkelingen die door de corporaties niet beïnvloedbaar zijn. De mate waarin corporaties afwijken van deze ambitie motiveren de corporaties in een bestuurlijk overleg tussen de gemeente, huurdersorganisaties en corporaties. De slaagkans van huishoudens met een inkomen tot de huurtoeslaggrens bedroeg in 2014: 30% (bron: Jaarrapportage Woningnet Holland Rijnland, jaarverslag Buitenlust (MeerWonen), 2014)) 4. De corporaties rapporteren eenmaal per jaar aan de gemeente en de huurorganisaties over deze slaagkans. Betaalbaarheid 1. De corporaties behouden ten minste de totale omvang van de voorraad goedkope en betaalbare sociale huurwoningen. Corporaties hebben de ruimte voor aanpassingen in de voorraad, zolang het totaal aantal goedkope en betaalbare sociale huurwoningen dat zij bezitten op 1 januari 2016 ten minste wordt behouden. Dit kan ook woningverkoop of liberalisatie van sociale huurwoningen betreffen, wat in alle postcodegebieden in Oegstgeest mogelijk is. Als uitgangspunt worden de aantallen gehanteerd na afronding van de renovatie van de complexen in de wijk Buitenlust (zie bijlage 1). 2. Corporaties rapporteren jaarlijks aan de gemeente en huurdersorganisaties over de ontwikkeling van de voorraad goedkope en betaalbare sociale huurwoningen. 3. Jaarlijks vindt er in de eerste drie maanden van het jaar ambtelijk en daarna bestuurlijk overleg over prestatieafspraken plaats tussen de gemeente, huurdersorganisaties en corporaties. Hierbij komt aan bod: Voornemens voor huurverhoging in het betreffende jaar, voor wat betreft: o de zittende huurders; o de woningen die vrijkomen door mutatie. 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 2

Onderwerp Afspraak 2016 Beschikbaarheid van sociale huurwoningen, in het bijzonder de goedkope en betaalbare huurwoningen. Doorstroming in de woningvoorraad In dit overleg betrekken we ook ontwikkelingen in de totale woningvoorraad van de corporaties, slaagkansen van de doelgroepen die in de woonvisie worden benoemd en de huisvesting van verblijfsgerechtigden. We hanteren de volgende grenzen voor goedkope en betaalbare sociale huurwoningen: Goedkoop: de kwaliteitskortingsgrens ( 409,92, prijspeil januari 2016) Betaalbaar: de hoge aftoppingsgrens 1 ( 628,76 prijspeil januari 2016). Doorstroming 1. Alle partijen zetten zich in om doorstroming uit de voorraad sociale huurwoningen te vergroten van huishoudens die gezien hun inkomen niet in een passende woning wonen. Het betreft huishoudens die meer verdienen dan de inkomensgrens voor een sociale huurwoning. Partijen zoeken gezamenlijk naar maatregelen om deze bewoners te stimuleren om te verhuizen naar een meer passende woning. 2. De gemeente en corporaties zetten zich in om de woningvoorraad voor huishoudens met een middeninkomen te vergroten, binnen de mogelijkheden van de wet. Dit betreft huishoudens met een inkomen tussen 35.739 en 48.000). Daarnaast hebben corporaties tot 2020 de mogelijkheid om sociale huurwoningen te verhuren aan huishoudens met een inkomen tot 38.950. De corporaties maken hier gebruik van. Hiervoor nemen zij de volgende maatregelen: a) De gemeente agendeert bij marktpartijen dat zij huurwoningen tussen 710,68-900 realiseren in de gemeente. b) Bij de verkoop van individuele sociale huurwoningen wordt in onderstaande volgorde voorrang verleend aan: 1. Huurders, die een sociale huurwoning achterlaten in Oegstgeest 2. Huishoudens met een inkomen tot 35.739 en 48.000. 3. Overige huishoudens 3. Bij complexmatige verkoop door de corporaties aan andere corporaties, is bovengenoemde afspraak (2.b.) ook na verkoop van het complex van toepassing. 4. Bij complexmatige verkoop van sociale huurwoningen door de corporaties aan een andere partij dan een corporatie, dienen woningen in het complex beschikbaar te blijven voor sociale verhuur, dan wel langdurig te worden verhuurd met een huur tussen 710,68 en 900 per maand (ten behoeve van lage middeninkomens met een inkomen tussen 35.739 en 48.000). Indien hiervan noodgedwongen moet worden afgeweken, vindt een bestuurlijk overleg plaats tussen de verkopende corporatie en de gemeente. De corporatie informeert de huurdersorganisatie. 5. De gemeente, de corporaties en de huurdersorganisaties bedenken een plan om de doorstroming van senioren die een sociale eengezinshuurwoning achterlaten, te bevorderen. Onderdeel van dat plan is het onderzoeken van de mogelijkheden om een tegemoetkoming te bieden aan senioren die verhuizen naar een senioren- 1 Dit is de maximale huurprijs waarvoor huurtoeslag verkregen kan worden voor huishouden met 3 of meer personen 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 3

Onderwerp Afspraak 2016 woning of kleine sociale huurwoning die voor bewoning door senioren geschikt is. De gemeente en de corporaties hebben de intentie het plan voor doorstroming toe te passen, zonder dat de gemeente subsidie kan verstrekken. Een senior is een persoon van 55 jaar of ouder. Een seniorenwoning is een woning die geschikt en gelabeld is voor de huisvesting van senioren. Schuldhulpverlening 1. MeerWonen betrekt de gemeente en Portaal bij de bevindingen van haar pilot SchuldHulpMaatje. De gemeente en corporaties zullen voor juli 2016 overleggen om mogelijk hierin samen op te trekken. 2. De gemeente verzoekt alle corporaties om hierin samen op te trekken. Kwaliteit van de woningen en dienstverlening 1. Ten minste eenmaal per vier jaar voeren de corporaties een klanttevredenheidsonderzoek uit. Het rapportcijfer over de kwaliteit van de woningen en de dienstverlening is dan minimaal een 7. 2. MeerWonen en Portaal zorgen dat er in Oegstgeest of Leiden een fysiek loket is waar zaken rondom woningverhuur en -beheer kunnen worden afgehandeld. 3. De corporaties volgen de besparingsdoelstelling uit het Convenant Energiebesparing Huursector. De corporaties bereiken in 2020 ten minste een gemiddelde Energie-Index van 1,25 voor de totale huurwoningenvoorraad. 4. Na afronding van duurzaamheidsprojecten in de wijk Buitenlust wordt er onderzocht welke andere projecten om de energieprestatie van woningen te verbeteren, gestart kunnen worden. Over de nieuw te starten projecten wordt aan de gemeente en huurdersorganisaties gerapporteerd. 5. De corporaties geven jaarlijks inzicht in de mate waarin haar woningbestand in Oegstgeest geschikt is voor bewoning door senioren en in de mogelijkheden woningen geschikt te maken voor bewoning door senioren. Zij hanteren daarbij de criteria voor levensloopgeschiktheid (sterrensysteem Rijnlands Revalidatiecentrum). Een senior is iemand van 55 jaar of ouder. 6. Bij renovatie en nieuwbouw geeft corporatie aan met hoeveel sterren levensloopgeschiktheid wordt gebouwd, volgens het sterrensysteem Rijnlands Revalidatiecentrum. Bij herstructurering vindt altijd een inventarisatie plaats naar de mogelijkheden tot opplussen, indien een complex nu of in de toekomst bedoeld is voor de huisvesting van senioren. 7. De woningcorporaties streven de toepassing van de criteria voor het Politiekeurmerk Veilig Wonen na. De gemeente streeft de toepassing van de criteria voor het Politiekeurmerk Veilige Woonomgeving na. Leefbaarheid 1. Gemeente en corporaties zetten zich de komende jaren in om de leefbaarheid te handhaven en waar mogelijk te bevorderen: leefbaarheid is al die zaken die er, in hun samenhang, voor zorgen dat mensen zich echt thuis voelen in hun woon- en leefomgeving. 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 4

Onderwerp Afspraak 2016 2. Bij ingrepen in de bestaande openbare ruimte in het kader van herstructurering maken de gemeente en de corporaties afspraken over de inrichting van de openbare ruimte en over de financiering daarvan. Hierbij geldt dat de inzet van de gemeente de openbare ruimte is, de inzet van corporatie de woningen. Zo nodig wordt er gezamenlijk een buitenruimteplan of projectafspraken over de buitenruimte gemaakt in overleg met de betrokken bewoners. Wonen en zorg 1. Voor 1 mei 2016 nodigt de gemeente de corporaties, huurdersorganisaties en Wmo-adviesraad uit om werkafspraken te maken over gebruik, onderhoud en vervanging van Wmo-voorzieningen in gemeenschappelijke ruimtes van sociale huurwoningcomplexen. Verblijfsgerechtigden 1. De huisvesting van verblijfsgerechtigden wordt geregeld met een convenant tussen de gemeente en de corporaties. 2. De gemeente is ervoor verantwoordelijk dat er maatschappelijke begeleiding is van verblijfsgerechtigden, nadat de sleuteloverdracht van de woning heeft plaatsgevonden. Deze begeleiding betreft ondersteuning bij het regelen van diverse praktische en administratieve handelingen, zoals het invullen van formulieren. Een verblijfsgerechtigde vluchteling is toegelaten danwel beschikt over een op grond van een asielaanvraag verleende vergunning of over een voorwaardelijke vergunning tot verblijf. Splitsen of samenvoegen van sociale woningen Periodiek bestuurlijk overleg Overleg rondom opstellen en evalueren prestatieafspraken 1. Het fysiek splitsen of samenvoegen van sociale woningen kan alleen plaatsvinden na toestemming van de gemeente. 1. Gemeente en corporaties informeren elkaar tijdig over relevante ontwikkelingen. Gemeente en corporaties hebben minimaal eenmaal per jaar bestuurlijk overleg. 1. Overleg tussen de gemeente, corporaties en huurdersorganisaties rondom het opstellen en evalueren van prestatieafspraken, vindt plaats zoals omschreven in de samenwerkingsovereenkomst die bij deze prestatieafspraken horen. 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 5

Samenwerkingsovereenkomst De gemeente Oegstgeest, de actieve corporaties in het werkgebied en de betrokken huurdersorganisaties willen prestatieafspraken maken, op een manier die aansluit bij de eisen die de Woningwet 2015 stelt. Hierbij wordt een samenwerkingsproces gevolgd, zoals in deze overeenkomst vastgelegd. 1. Deelnemers Gemeente Oegstgeest, Stichting MeerWonen (rechtsopvolger van Woningstichting Buitenlust), Stichting Portaal Leiden, Stichting Huurders MeerWonen en HBV-Leiden sluiten onderling prestatieafspraken. Alle partijen ondertekenen de prestatieafspraken. Stichting Mooiland ondertekent dit jaar de prestatieafspraken niet. Zij heeft de intentie om vanaf 2016 afzonderlijk prestatieafspraken te sluiten met de gemeente en haar eigen huurdersorganisatie. 2. Vertegenwoordiging namens de huurders Stichting Huurders MeerWonen zit namens de huurders van Stichting MeerWonen aan tafel. HBV- Leiden zit aan tafel namens de huurders van Stichting Portaal. 3. Inhoud prestatieafspraken De corporaties, de gemeente en de huurdersorganisaties maken elk inzichtelijk wat hun bijdrage is aan de realisatie van het volkshuisvestelijk beleid van de gemeente Oegstgeest. De corporaties sturen vanaf 2016 - conform de woningwet - jaarlijks voor 1 juli een overzicht van voorgenomen activiteiten en een investeringsparagraaf op naar de gemeente en huurdersorganisaties. De corporaties nodigen de gemeente en de huurderorganisatie uit tot overleg. 4. Proces op korte termijn (overgangsperiode) Bovengenoemde partijen stellen in gezamenlijkheid prestatieafspraken op voor 2016. Deze gelden voor één jaar. Partijen spreken met elkaar af wat ieders bijdrage is aan de realisatie van het volkshuisvestelijk beleid van de gemeente Oegstgeest. De afspraken worden ondertekend door de bestuurders van alle partijen. Conform de Woningwet wordt er jaarlijks overlegd over de plannen van het volgende jaar. In 2016 zal dit plaatsvinden zoals de Woningwet vereist. Dit werken we hieronder uit. 5. Cyclus prestatieafspraken voor 2017 en verder Conform de Woningwet is er sprake van een jaarcyclus en een vijfjaarscyclus. Eens in de vijf jaar. a) De bovengenoemde partijen maken prestatieafspraken voor de periode van vijf jaar. Partijen spreken met elkaar af wat gedurende deze vijf jaar ieders bijdrage is aan de realisatie van het volkshuisvestelijk beleid van de Gemeente Oegstgeest. b) Alle bestuurders ondertekenen de prestatieafspraken. c) De afspraken zijn gebaseerd op actueel en geldend volkshuisvestingsbeleid van de gemeente. d) De corporaties worden geacht om naar redelijkheid bij te dragen aan het beleid: zij dienen voor 1 juli een activiteitenoverzicht met investeringsparagraaf in bij de gemeente en huurdersorganisatie. Dit doen zij vanaf 2016. e) Toetssteen van de financiële inzet van de corporaties is redelijkheid: de investeringen dienen in verhouding te staan tot het beschikbare vermogen en financiële continuïteit dient gewaarborgd te blijven. In de praktijk bespreken we met de corporaties wat het effect is van investeringen op financiële parameters. 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 6

f) De gemeente en huurdersorganisaties maken aan elkaar en de corporaties voor 1 juli kenbaar wat hun inzet is. g) In de periode tussen 1 juli en 1 december sluiten de drie partijen prestatieafspraken voor vijf jaar. Jaarlijkse cyclus a) Binnen de vijf jaar waarin de prestatieafspraken geldig zijn, maken bovengenoemde partijen ook jaarlijks concrete afspraken conform de hierboven geschetste processtappen b tot en met f. b) Jaarlijks concretiseren de partijen de prestatieafspraken waarin zij vastleggen wat gedurende eerstvolgende twee jaar ieders bijdrage is aan de realisatie van het volkshuisvestelijk beleid van de gemeente Oegstgeest. c) De voortgang van de afspraken (jaarlijks en vijfjaarlijks) monitoren we actief. Jaarlijks organiseren we hiervoor uiterlijk in mei een bijeenkomst waaraan vertegenwoordigers van gemeente, corporaties en huurdersorganisaties deelnemen. Hierin bespreken we: De prestaties van afgelopen jaar (jaarverslag) Gewenste activiteitenprogramma volgende jaar Benodigde update van de prestatieafspraken Ontwikkelingen in de sector en in Oegstgeest Nopen ontwikkelingen tot aanpassing van de prestatieafspraken? Informatie Gemeente en huurdersorganisaties beschikken over voldoende informatie om inzicht te krijgen in de redelijkheid van het activiteitenprogramma en de gerealiseerde prestaties van de corporaties. Daarvoor ontvangen zij ten minste van de corporaties: dpi + dvi Jaarverslag Aedes-benchmark Accountantsverslag Jaarverslag WoningNet Overeengekomen en getekend te Oegstgeest, 2016 Namens Gemeente Oegstgeest Mevrouw W.T. Tönjann-Levert Wethouder Namens Stichting MeerWonen De heer P. Hoogvliet Namens Stichting Portaal Leiden De heer B. Keijts Namens Stichting Huurders MeerWonen De heer A.H.J. Martin Namens HBV-Leiden Mevrouw P. van Schooten 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 7

Bijlage 1 Bezit corporaties in Oegstgeest naar prijsklasse, d.d. oktober 2015, prijspeil 2016. MeerWonen Portaal Mooiland Goedkoop (tot 409,92) 219 15% 0 0% 0 0% Betaalbaar ( 409,92-628,76) 941 64% 0 0% 98 74% Duur ( 628,76-710,68) 221 15% 84 88% 21 16% Vrije sector (> 710,68) 88 6% 11 12% 14 11% Totaal 1.469 100% 95 100% 133 100% 579.101 Prestatieafspraken 2016: Voor behoud van een beschikbare en betaalbare woningvoorraad 8