Voor iedereen een plek op de arbeidsmarkt Verkenning van nieuwe wegen in het speciaal onderwijs Boris is een gezamenlijk project van de WEC-Raad, de samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven en Colo.
Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1: De weg naar de arbeidsmarkt 4 Afstand tot de arbeidsmarkt 5 Hoofdstuk 2: Zoektocht naar plek op de arbeidsmarkt 6 Loopbaanoriëntatie 7 Passende opleiding 7 Vinden en houden van een werkplek 8 Doelstellingen project Boris 10 Hoofdstuk 3: Andere relevante ontwikkelingen 12 Wijzigingen in het voortgezet speciaal onderwijs 13 Label voor leerbedrijven 14 Gehandicapten als onbenutte bron 14 Hoofdstuk 4: Deelnemers 16 Scholen 17 Kenniscentra 18 Colofon 19 Alle leerlingen moeten alle kansen en alle mogelijkheden krijgen om zich in te zetten op de arbeidsmarkt. 2
Inleiding Deze brochure beschrijft het project Boris brengt je bij n baan. Binnen dit project zetten de kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven hun diensten in om leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs (vso) die kiezen voor de leerroute naar de arbeidsmarkt, te ondersteunen. Colo en de WEC-Raad voeren dit project gezamenlijk uit voor het ministerie van OCW. Alle 17 kenniscentra en 13 pilotscholen nemen deel. Daarnaast ondersteunen een groot aantal maatschappelijke organisaties de projectuitvoerders. Doelstellingen Het project heeft de doelstellingen: voor het ministerie van OCW creëert het project een doelmatige route van het vso naar de arbeidsmarkt; voor het ministerie van SZW biedt het project meer economisch zelfstandige jongeren en beperking van het aantal jongeren met een uitkering; bedrijven krijgen meer toestroom van jongeren en zijn beter ontsloten voor deze groep. Dit betekent extra wervingskracht van personeel; meer doelmatige benutting van de infrastructuur in het mbo en vo op de route van kwalificatie naar arbeid voor het onderwijs; uitzicht op duurzame participatie en het voorkomen van sociale uitsluiting voor vso-leerlingen. Wajong Dit laatste is de belangrijkste doelstelling. Bij een succesvol verloop vinden enkele honderden jongeren de komende twee jaar de weg naar duurzame arbeid. Daarna kunnen ook mensen met een Wajong-uitkering, die hun mogelijkheden nu nog onvoldoende kunnen benutten, deze route volgen. Doelmatig, eenvoudig en verbonden De betrokkenheid van vele partijen en de multifunctionele doelstellingen komen tot uiting in de projectnaam; Boris. Deze naam ademt de geest uit van datgene waar het om draait: doelmatigheid, eenvoud en verbondenheid. 3
Hoofdstuk 1: De weg naar de arbeidsmarkt 4
Je gaat op je 4e naar de basisschool, op je 12e naar de middelbare school, je bepaalt welk beroep je wilt gaan uitoefenen en zoekt de opleiding die je daarop voorbereidt. Zo simpel klinkt het, zo weerbarstig is de praktijk. Veel jongeren wisselen van opleiding of stoppen ermee. Of worden door hun beperking belemmerd in de uitvoering van hun toekomstplannen. In deze brochure gaat het over het verbeteren van de kansen voor jongeren met een beperking om een plek op de arbeidsmarkt te vinden. Afstand tot de arbeidsmarkt De afgelopen jaren hebben verschillende organisaties hun bezorgdheid geuit over de afstand die veel mensen hebben tot de arbeidsmarkt. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 2007 door de Sociaal Economische Raad (SER), die aangaf dat mensen met een functiebeperking vaak geen werk kunnen vinden. In 2008 gaven de sociale partners tijdens het Najaarsoverleg met het ministerie van SZW aan bezorgd te zijn over de beschikbaarheid van voldoende mensen voor de arbeidsmarkt. Ze stelden extra plaatsen Meedoen in de maatschappij Adri den Bakker van FNV: De FNV is ervan overtuigd dat werken de beste manier is om mee te doen in de maatschappij. Je eigen geld verdienen en jezelf ontplooien, dat wil toch iedereen? Maar niet iedereen lukt dat even gemakkelijk. Een goede (beroeps)opleiding helpt enorm om de stap naar werk te maken. Een diploma of certificaat is de beste garantie om blijvend een plekje op de arbeidsmarkt te bemachtigen. Dat geldt ook voor Wajongers. Grijp daarom de kans als deze geboden wordt! De FNV maakt zich druk over het loon dat een Wajonger uiteindelijk gaat verdienen. Iedereen in Nederland heeft recht op het wettelijk minimumloon. Dat hebben we zo met elkaar afgesproken. Maar voor Wajongers geldt dit recht pas wanneer ze 27 jaar worden. De FNV vindt dit belachelijk. Hier moet snel verandering in komen! beschikbaar voor mensen met een afstand tot die arbeidsmarkt, bijvoorbeeld voor Wajongeren. De Raad voor Werk en Inkomen (RWI) adviseerde in 2009 over het verbeteren van het arbeidsmarktperspectief van gehandicapten: bied zicht op de mogelijkheden van de kandidaten en maak functie en werkplek passend. 5
Hoofdstuk 2: Zoektocht naar plek op de arbeidsmarkt
Er zijn veel initiatieven gaande om jongeren met een beperking te begeleiden naar de arbeidsmarkt. Nu maken de koepel voor het (voortgezet) speciaal onderwijs (WEC-Raad) en de vereniging van de kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven (Colo) zich sterk om bruggen te bouwen tussen VSO-scholen en de arbeidsmarkt. Colo en WEC-Raad zijn in mei 2010 met een project gestart. Dit project zorgt ervoor dat leerlingen van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) zich goed oriënteren op hun loopbaan, dat ze een passende opleiding krijgen en dat ze begeleid worden bij het vinden en houden van een werkplek. Loopbaanoriëntatie De zoektocht van een jongere naar zijn of haar plek op de arbeidsmarkt begint met beroepenoriëntatie. Het ministerie van OCW heeft Colo opdracht gegeven om matchingsinstrumenten te maken. Hiermee wordt bekeken welke competenties iemand heeft en hoe die matchen met de competenties van beroepen. Deze slimme testen kijken niet naar beperkingen, maar benutten juist de mogelijkheden van de leerling. Met behulp van de expertise van de WEC-Raad past Colo de instrumenten aan aan de doelgroep van VSO-leerlingen. Als een leerling weet wat zijn mogelijkheden zijn, kan hij informatie over de inhoud van beroepen verzamelen. Dat doet hij op een beroepenportal, die per beroep informatie bevat over de werkinhoud, de fysieke belasting, benodigde competenties, salaris en ontwikkelingsmogelijkheden. Daarna kan hij in de praktijk bekijken wat het beroep inhoudt tijdens een snuffelstage. Zo kan hij het beroep van zijn keuze in werkelijkheid meemaken. Een snuffelstage vraagt om een goede begeleiding en inzet van stagedocenten op de VSO-scholen. En om begeleiding van de leerbedrijven bij het verlenen van de mogelijkheid tot snuffelstage. Passende opleiding Als een leerling het beroep van zijn dromen gevonden heeft, is het tijd om een stageplek bij een erkend leerbedrijf te zoeken. In totaal zijn er 200.000 erkende leerbedrijven in Nederland; een deel daarvan is toegerust op het bieden van 7
leerplaatsen aan jongeren met een beperking. De erkenning van leerbedrijven wordt geregeld door de kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven, die per sector georganiseerd zijn. Een baan op maat Het erkende leerbedrijf bekijkt, samen met het kenniscentrum van zijn sector en met UWV WERKbedrijf, welke leerbaan geschikt is voor een jongere met een beperking. Dat kan een bestaande baan zijn, maar ook een combinatie van verschillende banen. Zo kan iemand die een zware vorm van autisme heeft een prima autospuiter zijn, maar moeite hebben met het contact met klanten. Dat contact kan door andere collega s onderhouden worden, terwijl hij taken van hen in de werkplaats overneemt. Het op maat maken van een baan wordt job carving genoemd. Een opleiding op maat Wat job carving is voor een baan, is program carving voor een opleiding. Net zoals de werkgevers bereid zijn tot job carving om een werkplek op maat te maken, moeten scholen bereid zijn tot maatwerk in de opleiding. Ze moeten een opleidingsprogramma samenstellen dat gericht is op de mogelijkheden van de leerling en dat past bij de vraag van de werkgevers. Daarbij kunnen ze gebruikmaken van de kwalificatiestructuur uit het middelbaar beroepsonderwijs en de expertise van de kenniscentra voor bereoepsonderwijs en bedrijfsleven. Daarin is per beroep/kwalificatie aangegeven wat je moet kennen en kunnen als je je opleiding hebt afgerond. De opbouw is modulair: iedere kwalificatie is beschreven aan de hand van kerntaken, werkprocessen en competenties. Door deze modulaire opbouw is de kwalificatiestructuur een flexibel instrument om maatwerk te bieden dat aansluit op de mogelijkheden van jongeren met een beperking. Alleen die vakken (kennis en vaardigheden) worden aangeboden die voor de toekomstige werkplek noodzakelijk zijn. Vinden en houden van een werkplek Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, zo dichtte Willem Elsschot in Het Huwelijk. Bij het bieden van een leerplaats aan leerlingen met een beperking staan er geen wetten in de weg voor een bedrijf. Integendeel, op 1 januari 2010 is de nieuwe wet Wajong ingegaan. Deze wet gaat uit van wat jongeren kunnen (en niet van 8
Bruggen bouwen voor het speciaal onderwijs Freerk Steendam, beleidsmedewerker bij de WEC-Raad: Het speciaal onderwijs biedt onderwijs aan jongeren die een lichamelijke of verstandelijke beperking hebben, langdurig ziek zijn of gedragsproblemen hebben. Het speciaal onderwijs is verdeeld in vier clusters van scholen met elk een eigen vereniging. Cluster 1 bestaat uit scholen voor kinderen met een visuele beperking. Cluster 2 is er voor dove en slechthorende kinderen, kinderen met ernstige spraak-/ taalmoeilijkheden en kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum waarbij de focus ligt op communicatie. Onder cluster 3 vallen de scholen voor zeer moeilijk lerende kinderen, scholen voor leerlingen met lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen, langdurig zieke kinderen en scholen voor leerlingen met epilepsie. En onder cluster 4 vallen scholen voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen, kinderen met psychiatrische stoornissen of ernstige gedragsproblemen, langdurig zieke kinderen zonder een lichamelijke beperking en scholen die verbonden zijn aan pedologische instituten. zaken. De Vereniging WEC-Raad behartigt de belangen van het hele speciaal onderwijs. Hieronder vallen de scholen, de instellingen, de Regionale Expertise Centra (REC) en alles wat daarmee verband houdt. Voor het hele speciaal onderwijs (SO en VSO) is het onderwijsconcept snel te duiden: het gaat in alle gevallen om maatwerk. Vanwege de uniciteit van de leerlingen zijn standaard oplossingen onvoldoende. Benutten van de capaciteiten van alle jongeren op onze scholen vergt veel creativiteit van de docenten, maar ook van partners zoals bedrijven en instellingen. Kansen creëren en kansen benutten is dan ook een zaak van (veel verschillende) bruggen bouwen. Mede daarom is het project van de WEC-Raad en Colo een unieke kans om met bestaande infrastructuur van beide organisaties een nieuw perspectief te schetsen en nieuwe wegen te verkennen én te benutten ten behoeve van onze jongeren en docenten. De vier clusterverenigingen zijn verantwoordelijk voor alle clusterspecifieke 9
Passend kwalificeren Ben Rijgersberg, directeur Colo: Ook jonge mensen met een beperking hebben een passende plaats op de arbeidsmarkt nodig. Dat vergt wel extra inspanningen. Kenniscentra bekijken samen met de leerling waar op de werkplek aanpassingen nodig zijn. Zo begeleiden ze bij het zoeken, vinden en behouden van een geschikte werkomgeving. Jonge mensen met een beperking kansen bieden met een programma op maat én tegelijkertijd werkgevers met raad en daad ondersteunen bij het bieden van een (aan)gepaste werkomgeving. Participatie van deze jongeren door passend kwalificeren, dat is waar de kenniscentra zich graag hard voor maken. wat ze niet kunnen). Deze wetgeving stimuleert bedrijven om jongeren met een beperking aan een passende baan te helpen. Wel kunnen praktische bezwaren een rol spelen. Als een leerling bijvoorbeeld een visuele beperking heeft, moet de werkplek daarop aangepast worden. En als een jongere met een zware vorm van autisme in het bedrijf komt werken, moeten de andere medewerkers weten wat autisme is en hoe ze ermee om moeten gaan. De samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven ondersteunen leerbedrijven bij het begeleiden van leerlingen. Zij gaan ook een rol spelen bij het ondersteunen van leerbedrijven die leerlingen met een arbeidsbeperking een werkplek aanbieden. De leerling met een beperking gaat aan de slag in het leerbedrijf en heeft daar uitzicht op een vaste baan. Omdat zijn opleiding wordt afgesloten met een portfolio en een getuigschrift, kan hij ook aan volgende werkgevers laten zien welke kennis hij in huis heeft. Doelstellingen project Boris Zorgen dat leerlingen van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) zich Hoe verbeter je het arbeidsmarktperspectief van gehandicapte jongeren? Match de mogelijkheden van de leerling met de behoeften op de arbeidsmarkt. 10
goed oriënteren op hun loopbaan, dat ze een passende opleiding krijgen en dat ze begeleid worden bij het vinden en houden van een werkplek. Daar gaat het om in het project Boris van Colo en de WEC-Raad. Ze voeren het project uit in opdracht van het ministerie van OCW en stemmen daarbij af met MBO Raad, MKB-Nederland, VNO-NCW, UWV WERKbedrijf en Kenniscentrum Crossover. Dertien VSO-scholen met zo n 400 leerlingen doen mee. Het pilotproject is ook bedoeld om antwoord te geven op allerlei praktische vragen, zoals: Kwaliteiten Rens de Groot, voorzitter kenniscentrum Calibris en voormalig voorzitter CWI: Ieder mens heeft kwaliteiten. En dat geldt vanzelfsprekend ook voor mensen met een beperking. Nog te vaak gaan we uit van wat mensen niet kunnen. Het is de kunst die kwaliteiten in beeld te brengen. Vast te leggen in ervaringscertificaten en een digitaal portfolio. De kenniscentra zijn in staat die kwaliteiten te vertalen naar de arbeidsmarkt en bedrijven te helpen die mogelijkheden te benutten. Ik heb een groot vertrouwen in de succesformule. Hoe kunnen leerbedrijven, scholen en kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven op een goede manier worden voorbereid op deze aanpak? Hoe worden de medewerkers van de kenniscentra die de leerbedrijven gaan ondersteunen, geprofessionaliseerd? Is deze methode ook bruikbaar voor andere groepen werk- zoekenden die een steuntje in de rug nodig hebben om een plaats te vinden op de arbeidsmarkt? Op welke manier kunnen leerbedrijven die gehandicapte leerlingen een leerwerkplek aanbieden, voor advies en ondersteuning terugvallen op de deskundigheid van de VSO-school? Zorg voor opleidingsprogramma s die aangepast zijn op de need to know. En professionaliseer het leerbedrijf dat werkplekken beschikbaar stelt aan gehandicapte leerlingen. 11
Hoofdstuk 3: Andere relevante ontwikkelingen
Tegelijk met het project vindt een aantal andere activiteiten plaats. Ik gun iedereen zo n project Wijzigingen in het voortgezet speciaal onderwijs In 2012 krijgen VSO-scholen te maken met de invoering van de wet kwaliteit VSO. Ze worden wettelijk verplicht om voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast te stellen. Dit geeft het instroomniveau en het verwachtte uitstroomniveau van de leerling weer. Het is voor VSOleerlingen belangrijk dat dit perspectief realistisch is: zij en hun ouders moeten weten wat op de lange termijn kan en niet kan. Dit voorkomt dat leerlingen opgeleid worden voor beroepen die zij vanwege hun beperkingen niet uit kunnen voeren. Daarnaast worden er leerwegen ingevoerd in het voortgezet speciaal onderwijs: een leerroute gericht op een diploma, een leerroute gericht op arbeid en een leerroute gericht op arbeidsmatige dagbesteding. Voor leerlingen die willen doorstromen naar de arbeidsmarkt, wordt stage een verplicht onderdeel van de opleiding (net als nu al het geval is voor iedere leerling die een mbo-opleiding volgt). Leerbedrijven De kenniscentra willen zoveel mogelijk van de 200.000 leerbedrijven 13 Het project wordt geleid door Patrick Hallink, directeur van Edunova: Het terrein tussen voortgezet speciaal onderwijs en de arbeidsmarkt is voor velen nog onontgonnen gebied. Wat is er mooier om binnen dit project samen met VSO-scholen en de kenniscentra paden te ontdekken die jongeren in dit kader vervolgens kunnen bewandelen? Deze nieuwe wegen, die leiden naar een passende plaats op de arbeidsmarkt, leveren altijd weer nieuw perspectief en vergezichten maar soms ook schijnbaar onoverbrugbare obstakels op. Binnen dit project slaan we daarom concrete bruggen over alle hindernissen heen. Hierbij kunnen we een beroep doen op een breed netwerk van onder meer de sociale partners, de werkgevers, Colo, de WEC-Raad en de betrokken ministeries. Organisaties die allemaal hiermee hun nek durven uit te steken uitsteken, die over hun grenzen willen kijken maar die bovenal mee doen vanuit eenzelfde passie, zonder het concrete einddoel ook maar één seconde uit het oog te verliezen; door samenwerking zo veel mogelijk VSO-jongeren aan een baan en zo veel mogelijk werkgevers aan volwaardige medewerkers helpen. Ik gun iedereen zo n project!
toegankelijk maken voor de doelgroep van het project. Dat gebeurt door aanvullende scholing van de praktijkopleiders en het verbinden van de bedrijven met de bestaande instellingen die voorzieningen kunnen bieden. Verder zal aan de werkgever worden gevraagd de werkomstandigheden mede te richten op de aanwezigheid van mensen in het bedrijf met een beperking. Wat daarvoor nodig is aan voorzieningen en begeleiding zal zorgvuldig worden gevolgd en gedocumenteerd en na afloop van het project gerapporteerd aan de werkgevers- en werknemersorganisaties. Die kunnen dan besluiten of er nadere afspraken nodig zijn om bedrijven te ondersteunen bij het in dienst nemen van werknemers met een beperking. Gehandicapten als onbenutte bron Natuurlijk is het voor gehandicapte jongeren zelf belangrijk dat ze Werkscholen Hans Kamps: Samen met Hans de Boer heb ik de Vakcolleges opgericht en ik bedacht dat zoiets ook voor het VSO moest kunnen. Het VSO duurt tussen de vier en negen jaar. Waarom plakken we geen twee jaar aan de opleidingsduur vast om jongeren een kans te geven al lerend te werken? Bedrijven willen jongeren met een beperking een werkplek geven, maar willen daar wel voor gecompenseerd worden. Bijvoorbeeld via een subsidie om de werkplek aan te passen, of via fiscale voordelen. Ik heb mijn voorstel voor de Werkschool voorgelegd aan de ministeries van EZ, SZW en OCW. Het laatste vroeg me om een adviescommissie samen te stellen en daarmee te bekijken hoe zo n Werkschool in de praktijk kan werken. In het advies nemen we bijvoorbeeld ook mee hoe het praktijkonderwijs, de opleiding Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) en het leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) werken. En hoe andere initiatieven, zoals dat van Colo en de WEC-Raad, aansluiten. Het is heel goed dat er meer mogelijkheden komen voor jongeren met een beperking. Of eigenlijk: jongeren met mogelijkheden. Als ik ga solliciteren, vertel ik toch ook niet wat ik allemaal niet kan? Laten we dan ook eens ophouden dat te doen met jongeren met een beperking! Werkgevers zien die beperkingen na verloop van tijd niet eens meer, dan zijn de jongeren gewone werknemers geworden. 14
arbeidsmarktperspectief hebben; werk is belangrijk bij het geven van een invulling aan hun leven. Daarnaast ziet het bedrijfsleven gehandicapten als een onbenutte bron van arbeidskrachten die zo snel mogelijk hun weg naar werk moeten kunnen vinden. Alle sectoren houden er rekening mee dat de tekorten op de arbeidsmarkt van voor de crisis zullen terugkeren, onder andere door de vergrijzing van de beroepsbevolking. Alle arbeidskrachten zijn dus hard nodig! Geen bezigheidstherapie Marlies Post is programmamanager en plaatsvervangend directeur bij de directie Jeugd, Onderwijs en Zorg (JOZ) van het ministerie van OCW: De directie JOZ is een zogeheten themadirectie, een tijdelijk ingerichte directie die zich richt op prioritaire thema s in kabinetsperiode. We werken niet alleen voor OCW, maar ook voor Jeugd & Gezin. Ons doel is ervoor te zorgen dat het jeugdbeleid meer geïntegreerd en dus robuuster wordt. Een belangrijke plek in dat jeugdbeleid is de school; daar komen immers alle kinderen, waardoor het een goede plek is om problemen te signaleren. Dat betekent niet dat scholen daarmee verantwoordelijk zijn voor het oplossen van die problemen. Maar je kunt bijvoorbeeld wel zorg en begeleiding kindnabij positioneren: in de school bijvoorbeeld. Een ander thema waar we aan werken, is het geven van zo goed mogelijk onderwijs aan leerlingen met een beperking. In het reguliere onderwijs óf in het speciaal onderwijs. De cultuur op scholen voor speciaal onderwijs is prima (veilig, respectvol, sociaal), maar we willen wel dat zoveel mogelijk leerlingen met een beperking een startkwalificatie halen (een opleiding op havo- of vwo-niveau of op niveau 2 van het mbo). En dat leerlingen die dat niet halen, toch werk vinden dat bij hen past. De infrastructuur van het beroepsonderwijs is wellicht te gebruiken voor deze doelgroep; het is belangrijk dat het project van Colo en de WEC-Raad in de praktijk onderzoekt of dat het geval is. En onder welke voorwaarden. Het moet bijvoorbeeld niet zo zijn dat leerlingen in een bedrijf een soort bezigheidstherapie krijgen; er moet een onderwijskundig plan ten grondslag liggen aan hun periode in het leerbedrijf. De opbouw van het opleidingsdeel in het bedrijf kan per leerling overigens verschillen: voor de een is het functioneel standaardwerk te doen als broodjes smeren; voor de ander moet er een opbouw in moeilijkheidsgraad in zitten. 15
Hoofdstuk 4: Deelnemers
Scholen De volgende scholen zijn definitief geselecteerd voor VSO: Organisatie Plaats Cluster Bartimeus ZEIST 1 Kentalis Guyotschool VSO HAREN 2 Heliomare WIJK AAN ZEE 3 Het Duin NOORDWIJK 3 Liduina school BREDA 3 Mariëndael ARNHEM 3 Altra College AMSTERDAM 4 Berg en Boschschool BILTHOVEN 4 De Hilt HELMOND 4 Mulock Houwer/ATC Amersfoort AMERSFOORT 4 Odyzee College KLOETINGE 4 RMPI - De Grote Rivieren BARENDRECHT 4 SOVSO Sint Joseph CADIER EN KEER 4 Bedrijven die leerwerkplekken beschikbaar willen stellen voor gehandicapte leerlingen, kunnen dat aangeven op Stagemarkt.nl. 17
Kenniscentra De samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven zetten zich in voor de leerlingen die in de betreffende sector aan de slag willen. Kenniscentrum Sectoren Website Aequor Voedsel en leefomgeving www.aequor.nl Calibris Zorg, Welzijn en Sport www.calibris.nl ECABO Economie, administratie, ICT en veiligheid www.ecabo.nl Fundeon Bouw en Infra www.fundeon.nl GOC Creatieve industrie www.goc.nl Innovam Mobiliteit www.innovam.nl KC Handel Handel www.kchandel.nl Kenteq Technisch vakmanschap www.kenteq.nl Kenwerk Horeca, bakkerij, reizen en recreatie, facilitaire dienstverlening www.kenwerk.nl KOC Uiterlijke verzorging www.koc.nl KC PMLF Proces-, milieu-, laboratoriumtechniek en fotonica www.pmlf.nl Savantis Afbouw en onderhoud, presentatie en communicatie www.savantis.nl SH&M Hout en meubel www.shm.nl SVGB Creatieve techniek, ambachtelijke techniek en gezondheidstechniek www.svgb.nl SVO Foodsector www.svo.nl VOC Carrosserie www.vocar.nl VTL Transport en logistiek www.vtl.nl 18
Bekend worden met jongeren in het speciaal onderwijs Rob Slagmolen, secretaris Arbeidsmarkt Beleidsbureau VNO-NCW en MKB- Nederland: Op termijn is er steeds meer behoefte aan goed inzetbaar personeel voor de bedrijven. Daar horen ook jongeren bij die vooral werkzaam zijn met hun handen. Het gaat erom dat jongeren in staat zijn om een zelfstandige toekomst op te bouwen en werken is daarvoor essentieel. Ook in de toekomst blijft er goed gemotiveerd personeel nodig. Goede voorbereiding is het halve werk. Dit begint met een beroepskeuze die passend is en aansluitend een leerroute te volgen waarin de jongere het beste uit zichzelf kan halen. Deze leerroute moet vorm krijgen via stageplaatsen, dus met name ook leren in de praktijk. Dit stelt ook eisen aan de erkende leerbedrijven. Daarbij spelen allerlei vragen een rol. Hoe moet je jongeren in het speciaal onderwijs begeleiden? Wat is daarvoor nodig? Wat zijn de kosten en wat is de opbrengst? Belangrijk is dat met dit initiatief dat be-drijven meer bekend worden met jongeren in het speciaal onderwijs en dat meer jongeren uiteindelijk op de arbeidsmarkt terecht komen en in staat zijn een zelfstandige toekomst op te bouwen. Het initiatief van WEC-Raad en Colo past in een ontwikkeling die een aantal jaren geleden in gang is gezet om de arbeidstoeleiding van kwetsbare jongeren te verbeteren. Colofon Uitgave: juni 2010 Tekst: Miranda van Elswijk, Mei Communicatie Eindredactie: WEC-Raad, Colo Vormgeving: Colo Drukwerk: Bestenzet, Zoetermeer Meer informatie: Patrick Hallink (projectleider), info@edunova.nl Freerk Steendam (WEC Raad), f.steendam@wecraad.nl Lisette van Loon (Colo), l.vanloon@colo.nl 19
Boris, de mascotte van dit project, is een geleidehond in opleiding bij de KNGF geleidenhondenschool.