Gemeente Den Haag Ons kenmerk PBS/2012.165 RIS 252100 REGISTRATIE NIET-INGEZETENEN DOOR DE GEMEENTE DEN HAAG HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, overwegende dat: - het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan de vernieuwing van de basisregistratie personen; - een onderdeel daarvan is het creëren van de mogelijkheid voor niet-ingezetenen om zich in die vernieuwde basisregistratie te laten inschrijven en een BSN te ontvangen; - het de bedoeling van het ministerie is om in 18 gemeenten een inschrijfvoorziening te openen waar niet-ingezetenen zich kunnen laten registeren; - de gemeente Den Haag één van die 18 gemeenten is; - hiertoe een tweetal convenanten zijn opgesteld; - in het RNI Convenant dienstverlening onder meer afspraken worden vastgelegd met betrekking tot het uitvoeren van werkzaamheden, de ICT-systemen, kwaliteitsmaatregelen en de vergoeding en dat dit convenant wordt gesloten met de minister van BZK; - in het RNI Convenant personeel is geregeld dat een aantal personen van de Belastingdienst zal overkomen naar de gemeente en dat dit convenant gesloten wordt met de Belastingdienst; - dat het College van Arbeidszaken van de VNG nauw betrokken is geweest bij de gesprekken over het RNI Convenant personeel ; - dat RNI ook een belangrijke rol gaat spelen in een min of meer dekkende registratie van EU-arbeidsmigranten; - overwegende dat de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als kleine wijzigingen voorstelt in beide convenanten en in het RNI Convenant personeel artikel 3.5 laat vervallen en deze vervangt door de nieuwe artikelen 3.5 tot en met 3.7, waarmee het college kan instemmen. Besluit: I. In te gaan op het verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om een inschrijfvoorziening in te richten. II. Akkoord te gaan met het sluiten van het gewijzigde RNI Convenant dienstverlening met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en met het sluiten van het gewijzigde RNI Convenant personeel met de Belastingdienst, beide in de versie van 15 mei 2012. Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: 070-353 3184 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: 070-353 2782 Internetadres: www.denhaag.nl
PBS/2012.165 2 III. Akkoord te gaan met een uitbreiding van de formatie met 3,8 fte, waarvan de dekking plaatsvindt overeenkomstig artikel 5 van het RNI Convenant dienstverlening. IV. De wethouder Onderwijs en Dienstverlening te machtigen dit convenant te ondertekenen. V. Het besluit van 22 mei 2012, kenmerk PBS/2012.51 (RIS_249449) in te trekken. Den Haag, 25 september 2012 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de locoburgemeester, mw. A.W.H. Bertram S. Dekker
PBS/2012.165 3 Toelichting Deze toelichting geeft weer wat de Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) is, wat de rol van de gemeente Den Haag bij RNI is en welk impact dit heeft. U wordt gevraagd in te stemmen met het verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om een inschrijfvoorziening in te richten; akkoord te gaan met het sluiten van het RNI Convenant dienstverlening met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en akkoord te gaan met het sluiten van het RNI Convenant personeel met de Belastingdienst, beide in de versie zoals die zijn meegezonden met de brief van de directeur Burgerschap en Informatiebeleid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 15 mei 2012. Wat is RNI? Iemand die voor een periode van 4 maanden of langer in Nederland woont, wordt ingeschreven in de GBA. Die categorie personen noemen we ingezetenen. Naast ingezetenen zijn er niet-ingezetenen. Dit zijn personen die niet of korter dan 4 maanden in Nederland wonen. Zij worden of zijn niet in de GBA ingeschreven. Zo n 3 miljoen mensen hebben wel een relatie met de Nederlandse overheid, maar wonen niet in Nederland. Een Duitse toerist bijvoorbeeld, die een huis bezit in Friesland. Een Poolse schilder, die steeds voor twee maanden in Nederland werkt. Of een Nederlander die aan de Spaanse kust van zijn AOW geniet. Deze mensen zijn dus niet als ingezetene geregistreerd in de GBA maar hebben vaak wel een relatie met Nederlandse overheidsinstellingen. Die instellingen houden nu nog hun eigen registratie van deze niet-ingezetenen bij. Tot nu toe wordt door de Belastingdienst aan deze personen een sofi-nummer afgegeven waarmee zij bij diverse instanties, zoals Belastingdienst, SVB, UWV en CVZ, in contact kunnen treden. Al deze instanties houden zelfstandig hun persoonsadministratie bij. De Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) gaat een aantal gemeenschappelijke basisgegevens van niet-ingezetenen gestandaardiseerd en eenduidig vastleggen in één registratie. Die eenduidige informatiebron wordt straks - samen met de GBA - gebruikt door daartoe geautoriseerde overheidsorganisaties. Wanneer aan de niet-ingezetene (mits goed identificeerbaar) een BSN is toegekend, wordt dit geregistreerd in de RNI. De RNI vormt straks samen met de GBA de Basisregistratie Personen. RNI en arbeidsmigranten Ook bij de registratie van (EU-)arbeidsmigranten wordt voor de RNI een zeer belangrijke rol voorzien. Daarom zal - zoals het er nu naar uitziet - in RNI (óók) het éérste Nederlandse verblijfadres in de RNI opgenomen gaan worden; hierover is overigens nog geen overeenstemming bereikt. Er wordt op gewezen dat de verwachtingen van het feit dat in RNI straks óók het 1 e verblijfadres geregistreerd gaat worden, niet al te hoog mogen zijn. Opgave door de arbeidsmigrant van het 1 e verblijfsadres zal straks nl. niét afdwingbaar zijn (de bestuurlijke boete is in het wetsontwerp niet op RNI van toepassing); niettemin moeten RNI-gemeenten hem/haar na registratie tóch een BSN verstrekken! Verder blijft onduidelijk wat onder een 1 e verblijfsadres moet worden verstaan. Voor zover nu bekend kan dat bijv. ook het kantooradres van de uitzendorganisatie zijn. Dán gaat registratie van een 1 e verblijfadres aan het oorspronkelijke doel voorbij.
PBS/2012.165 4 Vanuit het oogpunt van handhaving is deze situatie verre van ideaal. Er zijn tal van onderzoeken bekend waaruit blijkt dat arbeidsmigranten weliswaar langere tijd in Nederland verblijven, maar gezien hun arbeidsinzet snel en frequent van verblijfplaats wisselen. Het geregistreerde verblijfsadres verliest dus al heel snel zijn actualiteit. Verder is het een illusie om aan te nemen dat na een periode van 4 maanden alsnog gecontroleerd kan gaan worden of de (arbeids)migrant dan nog steeds in Nederland is en dus in de GBA geregistreerd dient te worden. Als een arbeidsmigrant inderdaad langer dan 4 maanden in Nederland zou verblijven, is de kans bijzonder groot dat hij/zij niet meer verblijft op het destijds opgegeven 1 e verblijfadres. Inspanningen van GBA-ambtenaren om, bijv. door huisbezoek aan het 1 e verblijfsadres, deze personen te traceren voor registratie in de GBA, zijn op voorhand nagenoeg zinloos. Betrokkene verblijft immers met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet meer op het 1 e verblijfadres. Willen gemeenten - dus niet alleen de handhavers, maar ook de GBA - een goed beeld krijgen van bepaalde (overlast-)situaties, dan geeft de RNI in de huidige opzet géén goed beeld. Immers; in RNI is alleen het 1 e verblijfadres opgenomen (wat dat dan ook moge zijn), het wordt niet geactualiseerd, (arbeids)migranten hebben geen aangifteplicht van verhuizing en handhaving wordt mede bemoeilijkt omdat het systeem van bestuurlijke boetes niet op RNI kan worden toegepast. Wet Basisregistratie Personen (BRP) De wettelijke grondslag voor RNI - en overigens ook voor de modernisering GBA - wordt gelegd in de BRP. Het voorstel van deze wet ligt thans bij de Raad van State. De invoering van RNI staat gepland voor 26 november 2012, maar wanneer het wetsvoorstel niet tijdig het gehele wetgevingstraject heeft doorlopen, zal e.e.a. mogelijk tijdelijk bij AMVB geregeld gaan worden. Wat is de rol van de gemeente Den Haag? Er is op rijksniveau beleid opgesteld om een beperkt aantal loketgemeenten aan te wijzen waar niet-ingezetenen zich kunnen laten inschrijven in de RNI. De gemeente Den Haag is één van de 18 geselecteerde gemeenten, waar, volgens de huidige planning, niet-ingezetenen zich kunnen registreren vanaf 26 november 2012. Het is overigens niet zo dat niet-ingezetenen zich per se in de gemeente waar zij verblijven c.q. de dichtstbijzijnde inschrijfgemeente moeten laten registreren. RNI gaat beschikken over een centrale, landelijke voorziening waarin alle registraties opgenomen zullen gaan worden. Daardoor is het bijv. ook mogelijk dat arbeidsmigranten zich in RNI registeren in een gemeente die vlak bij de grenst ligt, waarna zij verder kunnen reizen naar hun uiteindelijke bestemming binnen Nederland. Anderzijds is het ook mogelijk dat pensionado s die nog niet in het bezit zijn van een BSN, zich daartoe bij een willekeurige RNI-gemeente als zodanig laten registreren. Wat is de impact? De impact is uit te drukken in personele en financiële consequenties. Personeel Wanneer RNI bij de gemeenten wordt ingevoerd, verdwijnt een groot deel van de werkzaamheden die de Belastingdienst nu uitvoert om sofi-nummers aan niet-ingezetenen uit te geven. In dat kader is op rijksniveau een bestuurlijke afspraak gemaakt, waarbij de gemeenten zich hebben verplicht een aantal medewerkers, die aan de criteria van de gemeenten voldoen, van de Belastingdienst in vaste dienst aan te nemen (volgens de arbeidsvoorwaarden van de gemeente Den Haag). Voor de gemeente Den Haag betreft dit 3,8 fte.
PBS/2012.165 5 Financieel Kosten: De 3,8 fte die door de gemeente Den Haag worden overgenomen van de Belastingdienst worden betaald volgens schaal 5 van de rijksoverheid. Een fte volgens schaal 5 van de rijksoverheid kost, inclusief standaard overhead, gemiddeld 68.627,00 per jaar (prijspeil 2010). Een indicatie van de kosten voor de gemeente Den Haag is hiermee 3,8 x 68.627,00 = 260.783,00 op jaarbasis. Het is een indicatie omdat de werkelijke personeelskosten afhankelijk zijn van de personen die bij de gemeente Den Haag komen werken. Naast vorenstaande personele kosten zijn er ook structurele bedrijfsvoeringskosten, bestaande uit het installeren en beheren van systemen, de fysieke loketten, burgervragen met het klantcontactcentrum, maatregelen om de verwachte seizoenseffecten op te lossen en onvoorziene kosten. Het totaalbedrag hiervan wordt geschat op 140.431,00. Daarnaast brengt de voorbereiding op deze taak eenmalige kosten met zich mee, naar schatting 294.392,00. Baten De baten zijn de vergoedingen die de gemeente ontvangt van het ministerie. De gemeente krijgt een eenmalige vergoeding voor de voorbereidingskosten van 294.392,00. Vervolgens ontvangt de gemeente een jaarlijkse vergoeding voor de coördinatiekosten, deze komt neer op 80.495,00. De vergoeding voor coördinatiekosten van de daarop volgende jaren wordt berekend op basis van het aantal inschrijvingen dat het voorgaande jaar is gedaan. Tenslotte wordt er 25,42 (prijspeil 2010) betaald per verrichte inschrijving. Voor het eerste jaar ligt de schatting op 12.617 inschrijvingen (op jaarbasis) bij de gemeente Den Haag, wat een bedrag van 320.719,00 zou moeten opleveren. Betaling geschiedt voorafgaand aan het jaar en na afloop van het jaar wordt het uiteindelijke bedrag verrekend. De 3,8 fte kan betaald worden uit de inkomsten die worden gegenereerd door de inschrijvingen die worden verricht. Convenant wel sluiten De RNI gaat een aantal gemeenschappelijke basisgegevens van niet-ingezetenen gestandaardiseerd en eenduidig vastleggen in één registratie. Ofschoon de doelgroepen (van pensionado s tot arbeidsmigranten) sterk uiteenlopen en er ook vraagtekens zijn te stellen bij de gekozen oplossing rond de regfistratie van het 1 e verblijfsadres van arbeidsmigranten, wordt voorgesteld het convenant wél te sluiten, omdat het hierbij vooral gaat om het totale dienstverleningsaspect aan álle RNI-ers.