RAADSVOORSTEL Raadsvergadering : 8 oktober 2012 Agendapunt : 8 Onderwerp : Verordening precariobelasting kabels en leidingen Portefeuillehouder : Rob Jonkman Voorstel 1. De verordening precariobelasting kabels en leidingen vast te stellen. 2. Een voorziening precariobelasting in te stellen. 3. De meerjarenbegroting aan te passen conform bijlage 2. Beetsterzwaag, 21 augustus 2012 Inleiding Op grond van artikel 228 GW heeft de gemeente Opsterland de mogelijkheid om precariobelasting te heffen op voorwerpen die op, in of boven grond in eigendom van de gemeente zijn aangebracht. Voorgesteld wordt om van deze mogelijkheid gebruik te maken voor het heffen van belasting op kabels en leidingen. Beoogd effect en/of resultaat Structurele inkomsten door het gebruik maken van de wettelijke mogelijkheid om precariobelasting te heffen op voorwerpen in, op of boven de gemeentegrond. Argumenten 1.1 De gemeente heeft de wettelijke mogelijkheid om belasting te heffen op kabels en leidingen. De bevoegdheid van de gemeente om precariobelasting te heffen, is gebaseerd op artikel 228 van de Gemeentewet. In onze gemeente zijn in elk geval de navolgende kabel- en leidingnetwerken aanwezig: (hoofd)aardgasleidingnetwerk van N.V. Nederlandse Gasunie (hierna: Gasunie); aardgasleidingnetwerk van Liander N.V. (hierna: Liander); elektriciteitsnetwerk van Liander N.V. (hierna: Liander); hoogspanningsnetwerk van Tennet TSO B.V. (hierna: Tennet); waterleidingnetwerk van N.V. Vitens (hierna: Vitens). Als de gemeente het gebruik van haar grond voor het hebben van voorwerpen moet gedogen, kan er geen precariobelasting worden geheven. Een gedoogplicht kan bijvoorbeeld gelden bij of krachtens een wet (zoals de Telecommunicatiewet) of een privaatrechtelijke overeenkomst (zoals een huur- of exploitatieovereenkomst).de gedoogplicht is op grond van de bestaande overeenkomsten bestudeerd. Voor zover thans beoordeeld kan worden is het heffen van precariobelasting van het elektriciteitsnetwerk van Liander en het hoogspanningsnetwerk van Tennet mogelijk. Het belasten van aardgasleidingen en waterleidingnetwerken zijn niet mogelijk omdat deze contractueel in het verleden zijn uitgesloten. De bijgevoegde conceptverordening is gebaseerd op de modelverordening van de VNG en de verordening van Ooststellingwerf en gaat in per 1 november 2012. 1.2 Deze verordening treft de inwoners van Opsterland niet rechtstreeks. Het transport van energie door netbeheerders is aan strikte regels gebonden en staat onder toezicht van het ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie. In dit verband worden ook jaarlijks de kosten (tarieven) van transport en de doorrekening aan de consumenten vastgesteld. Ook de precariobelasting welke door netbeheerders in een beperkt aantal gemeenten moet worden 1 / 5
voldaan, wordt al zeer beperkt in die tariefberekening opgenomen. Dit betekent dat inwoners van de gemeente nu al meebetalen aan de precarioheffing op kabels en leidingen in andere gemeenten. Er kunnen ook andere voorwerpen onderhevig zijn aan precariobelasting, zoals bijvoorbeeld terrassen, reclameborden en luifels. Van dergelijke voorwerpen zijn de mogelijkheden bestudeerd om deze ook te belasten. Om de volgende redenen wordt voorgesteld dit niet te doen. De opbrengst is in veel gevallen lager dan de geschatte kosten die het invorderen en handhaven met zich meebrengen; Eventuele ongewenstheid van de aanwezigheid van de voorwerpen is op andere manieren te reguleren (bijvoorbeeld via APV); Het belasten van deze voorwerpen treft inwoners en ondernemers van Opsterland wel rechtstreeks; Deze voorwerpen brengen hoge administratieve lasten met zich mee wat niet past in de gedachte van deregulering. 2.1 Er zijn enkele financiële risico`s waardoor het verstandig is de inkomsten te reserveren in een voorziening. Er zijn een aantal min of meer financiële risico`s verbonden aan de invoering die moeten worden meegewogen. De kans is aanwezig dat belastingplichtigen bezwaar aantekenen c.q. in beroep zullen gaan tegen de aanslag. Indien de bezwaren gegrond worden verklaard en de aanslag onjuist of onterecht blijkt te zijn vastgesteld dan moet de gemeente de opbrengst mogelijk (deels) terugbetalen incl. rente. Juridische kosten bij bezwaar- en beroepszaken zijn vooraf moeilijk in te schatten. Mogelijk is juridische ondersteuning noodzakelijk waardoor de kosten kunnen oplopen. Het is echter mogelijk deze kosten in beginsel te dekken met de opbrengsten van precariobelasting. Na het opleggen van de belasting kan alsnog blijken dat precarioheffing op kabels en leidingen bij een bedrijf niet mogelijk is. Voorgesteld wordt om voorlopige aanslagen op te leggen om te voorkomen dat er uit is gegaan van te veel of te weinig metrages, of dat men aanspraak kan maken op een vrijstelling. Mogelijke terugbetaling invorderingsrente (afhankelijk van tijdsduur, hoogte aanslagbedrag en hoogte invorderingsrente). Deze kosten kunnen worden verrekend met de opbrengst precario die in de voorziening is opgenomen en/of de post onvoorzien. Veroordeling proceskosten in bezwaar- of beroepsprocedure (vergoeding volgens Besluit proceskosten bestuursrecht (deze forfaitaire kosten zijn relatief laag). Op grond van genoemde risico`s stellen wij voor een voorziening precariobelasting in te stellen. Deze voorziening wordt overbodig op het moment dat wij zekerheid (de juridische risico s zijn dan nagenoeg weggenomen) hebben dat de jaarlijkse opbrengst precariobelasting structureel toegevoegd kan worden aan de exploitatie. Het saldo van deze voorziening kan dan nader bestemd worden tussentijds of bij het voorstel bestemming jaarrekening resultaat. Kanttekeningen 1.1 Er is een wetsvoorstel in voorbereiding waarbij deze vorm van belasting voor decentrale overheden wordt afgeschaft. Landelijk is al enige tijd sprake van mogelijke afschaffing van de mogelijkheid voor gemeenten om deze vorm van belasting op kabels en leidingen te heffen. In 2010 is de motie-van der Burg in de Tweede Kamer aangenomen die de regering (nogmaals) verzoekt om het wetsvoorstel vrijstelling precariobelasting op netwerken (van nutsbedrijven) zo spoedig mogelijk in te dienen. Het wetsvoorstel is echter nog niet ingediend en er komen ook nog verkiezingen. Aangezien deze wetswijziging nog geen doorgang heeft gevonden kan de belastingaanslag op kabels en leidingen vooralsnog worden opgelegd. Mogelijk komt er een overgangsregeling als het wetsvoorstel wordt aangenomen. Middelen Uitgaande van de ons nu ter beschikking staande gegevens zou in ieder geval een lengte van 700.000 meter in de heffing kunnen worden betrokken. Meer dan veertig gemeenten in Nederland heffen precariobelasting op kabels en leidingen. In Friesland bijvoorbeeld Heerenveen en Ooststellingwerf. De meeste gemeenten hanteren daarbij een vast en standaardtarief dat ongeveer 2 / 5
2,- per meter betreft. Er kan een differentiatie worden gehanteerd waarbij er onderscheid gemaakt wordt voor nutsleidingen en commerciële -leidingen. Voor onze gemeente achten wij een differentiatie naar type leiding of iets dergelijks (type object) niet zinvol. Voornoemde zou de eenvoud in heffing immers niet ten goede komen. Uitgaande van een vast tarief van 2,10 per meter resulteert dit in een jaarlijkse opbrengst van 1.470.000. Voor 2012 is dit vanaf 1 november 2012 245.000. Zoals genoemd in de argumenten wordt de opbrengst tot een nader te bepalen tijdstip in een voorziening gereserveerd. Evaluatie Belangrijkste op dit moment is om de landelijke politiek op dit onderdeel te blijven volgen. Bijlagen 1. Verordening precariobelasting kabels en leidingen 2. Wijziging meerjarenbegroting Ter inzage gelegde stukken Niet van toepassing Burgemeester en wethouders van de Gemeente Opsterland, De secretaris, De burgemeester, Koen van Veen Francisca Ravestein Afdeling : Ontwikkeling Behandelend ambtenaar : Matthijs Beute Telefoonnummer : (0512) 386 235 Emailadres : Matthijs.Beute@opsterland.nl 3 / 5
Ontwerp raadsbesluit Raadsvergadering : 8 oktober 2012 Agendapunt : 8 Onderwerp : Verordening precariobelasting kabels en leidingen De raad van de Gemeente Opsterland, gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 21 augustus 2012, gelet op het bepaalde in artikel 228 Gemeentewet, overwegende dat de gemeente de bevoegdheid heeft om belasting te heffen op voorwerpen die op, onder of boven gemeentegrond zijn aangebracht, besluit: 1. De verordening precariobelasting kabels en leidingen vast te stellen. 2. Een voorziening precariobelasting in te stellen. 3. De meerjarenbegroting aan te passen conform bijlage 2. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de Gemeente Opsterland van 8 oktober 2012. De griffier, De voorzitter, Ieke Zwart Francisca Ravestein 4 / 5
Bijlage 2 Wijziging meerjarenbegroting 2012 2013 2014 2015 Programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Lasten 7.437.397 1.505.269 1.470.531 1.698.247 Mutatie 122.500 1.470.000 1.470.000 1.470.000 Lasten na mutatie 7.559.897 2.975.269 2.940.531 3.168.247 Programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Baten 46.133.321 33.234.887 33.967.940 35.485.399 Mutatie 122.500 1.470.000 1.470.000 1.470.000 Baten na mutatie 46.255.821 34.704.887 35.437.940 36.955.399 Toelichting begrotingswijziging Mutatie lasten programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De mutatie voor het jaar 2012 bedraagt 122.500,-. Het structurele effect 1,47 miljoen. Het betreft de jaarlijkse dotatie van de ontvangen belasting aan de voorziening precariobelasting. Zie kanttekening 2.1 en 2.2 van het raadsvoorstel. Mutatie baten programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Het betreft de jaarlijks ontvangen precariobelasting. 5 / 5