Vereniging Het Wooninitiatief Robuust organiseren! van beschermd wonen! onder de Wmo 2015 De uitdaging! waar wij voor staan Prof. Dr. Philippe Delespaul! Philippe Delespaul Hoogleraar zorginnovatie Hoogleraar Zorginnovatie! Maastricht University Mede mogelijk gemaakt door
Over de uitdagingen waar we voor staan Verschuivingen in de GGZ Philippe Delespaul Den Bosch 21 februari 2014
Inhoud Uitdagingen disclaimer Verontwaardiging Bezinning Actie! PS: EPA (ernstige psychische aandoeningen)
Uitdagingen economische crisis culturele/politieke verandering (pech hebben in het leven wordt niet langer (vanzelfsprekend) gecompenseerd) 1/3 minder bedden in de psychiatrie de AWBZ (algemene wet bijzondere ziektekosten)/wmo (wet maatschappelijke opvang) transitie wet LIZ (langdurende intensieve zorg) schrappen van de lage CIZ (centrum indicatie zorg) indicaties
Bestuurlijk Akkoord overheid zorgverzekeraars instellingen (GGZ Nederland) beroepsverenigingen belangengroepen (patiënten en familie) bezuinigen maar niet ten koste van de kwaliteit van de zorg voor betrokkenen vermaatschappelijken (het kan beter!)
1/3 minder bedden Nederland heeft de meeste psychiatrische bedden per 1000 inwoners in Europa (33.000~) alle landen hebben de laatste 30 jaar afgebouwd; Nederland bouwt op (vooral in beschut wonen) bedden bedden in het psychiatrisch ziekenhuis bedden = verblijf in een institutionele omgeving (autonomie door huisregels beperkt)
NL D B DK - 1/3 harde kern n=1~2000 voldoende volgens wetenschap
en bedden (niet behandelingen) zijn de belangrijkste kosten in de GGZ 1% van de patiënten verbruikt 27% van het budget (= scheve pareto- verhouding) is dat verdedigbaar? ( zelfs als het de meest ernstig zieken zijn)
ruimte voor verbetering middelen ambulant kliniek ideale situatie actuele situatie ernst
Intermezzo langdurige zorg gaat over naar de gemeenten de gemeenten kunnen het best het maatschappelijke participatiebeleid voeren afbouw beleid (voor beschut wonen ) wordt opgeschort tot de gemeenten zelf het beleid kunnen voeren zij zijn vrij geen afbouwbeleid te voeren (maar worden slechts gedeeltelijke gecompenseerd (korting) in te transitie) (en er volgt een re- attributie naar de LIZ)
Op welke uitdaging moeten we dan anticiperen? disclaimer
2008 referentie jaar 28.000 WAR +5.000 2014-33% NU 33.000 IST - 14.520-44% 2020 eind jaar 18.480 SOLL
2014 NU model 1 100 75 50 25 0 urgentie model opname vervolg beschermd beschut kaasschaaf model 33.000 IST 30% 20% 20% opnamekliniek vervolgbehandeling verblijf (beschermd) verblijf (beschut) model 2 100 75 50 25 30% 0 opname vervolg beschermd beschut gewogen model 2020 eind jaar model 3 100 75 50 25 0 opname vervolg beschermd beschut 18.480 SOLL
Verontwaardiging
motie in de 2de kamer
motie in de 2de kamer
Bezinning
de meeste psychiatrische bedden van europa is dat omdat de psychiatrische problemen in Nederland erger zijn? is dat omdat Nederland betere zorg heeft? is dat omdat op andere plaatsen EPA patiënten verwaarloosd worden?
overal ter wereld zijn bedden afgebouwd omdat er betere zorg mogelijk is (uit ethische overwegingen) (maar gerealiseerd onder economische druk)
verontwaardiging? waarom ontwikkelt zorgrijk Nederland deze alternatieve zorg niet overal (en voor iedereen) (hierover ben ik als professional beschaamd)
geld in klinische zorg steken betekent geen geld over houden voor alternatieven (waardoor je wel de bedden moet gebruiken)
opnames/verblijf zijn een ultiem remedium (wordt toe besloten met de rug tegen de muur) wat indien het middel ernstiger is dan de kwaal?
Actie tegen verwaarlozing
Visie op EPA: Steeds onderweg Naar nergens (Richard Lamb, 1979)
EPA zorgoptimalisatie? (seriële zorg: eerst cure, dan care) goede prognose/ behandelbaar geneeskundige GGZ triage slechte prognose/ onbehandel- baar WMO
optimalisatie: Cure // Care POH/GGZ basis generalistisch GGZ maatschappelijke zorg (cateren van uitbehandelden) specialistische GGZ
Interventie doelen EPA (in een triadische omgeving) Persoonlijk Herstel patiënt lener Psychiatrische Behandeling hulpver- Maatschappelijke Parjcipaje omge- ving
Interventie doelen EPA (parallelle zorg) persoonlijk psychiatrische herstel Persoonlijk Herstel nastreven symptomen Psychiatrische Behandeling verminderen maatschappelij ke participatie Maatschappelijke Parjcipaje bevorderen
opname mogelijkheden vrijwaren gewogen model 100 75 50 25 0 FACT intensieve samenwerking langdurige intensieve kliniek ambulante transitionele verblijfszorg VPT;logeer;training opname vervolg beschermd beschut een nieuwe kliniek (HIC- initiatief)
maatschappelijke integratie borgen gewogen model 100 75 50 25 0 LIC FACT opname vervolg beschermd beschut HIC- initiatief VPT WMO maatschappelijke veld vernieuwing in beschut wonen
afbouw via afromen lost niets op want er is altijd nieuwe instroom via instroomstop onethisch: sommigen krijgen wel anderen geen zorg via (sneller) doorstromen realistisch maar kost tijd ½ is al voorbij
niet verminderen van de bedden, maar 1/3 minder EPA in 2025
Interventie doelen/ Interventie netwerk (in een triadische omgeving) regie samenwerking (collaboratief) herstel Persoonlijk Herstel patiënt Psychiatrische Behandeling lener hulpver- optimale psychiatrische somatische psychologische behandeling transmuraal participatie sociale economie anti stigma (welkom) IPS/RAKT/Housing First ving Maatschappelijke Parjcipaje omge-
kader/taal niemand is uitbehandeld de uitstroom (doel) van EPA- zorg is (gelukkig/ tevreden) autonoom burgerschap rendabel(er) maken wat we hebben ontwikkeld niet meer de verantwoordelijkheid van de psychiatrie alleen (=deadlock)
cultuur verandering moderne visie op psychisch (on)welbevinden open perspectief (hoop) vs. (systemische) iatrogene afhankelijkheid (collaboratief/triadisch) managen van vulnerabiliteiten in een (patiënt- )relevante context (tijds (fasisch), plaats, doel) embedded (gecontextualiseerde) diagnostiek (PsyMate) moderne visie op hulpverlening voor EPA: integratief en parallel (niet seriëel) patiënt centraal / aan de FACT tafel / in het (formele/informele) netwerk triadisch (uitgebreide vorm) persoonlijke/netwerk/professionel verantwoordelijkheid moderne visie op financiering weg met de individuele indicatie (regiobudget) disincentives (regiobudget: incl. 75% van 1/3 af te bouwen bedden)
maatschappelijk contract 2015-2025 1/3 minder mensen met EPA = 1/3 minder mensen afhankelijk van zorg (niet door verwaarlozing!!) = 1/3 minder QALY s gap (vgl. met non- EPA: betere somatiek+psychisch) = 1/3 meer herstel 1/3 minder symptomen; 1/3 meer participatie; 1/3 meer doelrealisatie (persoonlijk herstel)
maatschappelijk contract werken 2015-2025 aan 1/3 minder mensen met EPA 1/3 minder nood aan zorg = 1/3 minder mensen afhankelijk van zorg als voorwaarde (niet door verwaarlozing!!) = 1/3 minder QALY s gap om 1/3 minder zorg (bedden) (vgl. met non- EPA: betere somatiek+psychisch) mogelijk = 1/3 meer te herstel maken 1/3 minder symptomen; 1/3 meer participatie; 1/3 meer doelrealisatie (persoonlijk herstel)
Horizon 2025