Amagazine voor studenten en medewerkers van de han jrg 18 #10 22 januari 2014 in drie minuten alles in lichterlaaie
op snsr.nl... Meer titels voor hbostudenten Mensen met een diploma aan een hogeschool mogen vaker een titel gebruiken. Sinds 1 januari is de regel, die meer in lijn is met internationale gebruiken, van kracht. Het gaat dus om titels die internationaal vaak gebruikt worden. Zoals bijvoorbeeld Bachelor of Arts, Bachelor of Nursing of Bachelor of Law. Vooralsnog waren die titels altijd exclusief weggelegd voor universitaire studenten, maar daar heeft de politiek nu een einde aan gemaakt. De titels mogen gebruikt worden sinds 1 januari 2014, maar gelden niet met terugwerkende kracht. Geen extra reiskosten bij verliezen ov-chipkaart Studenten draaien sinds 1 januari niet meer op voor de reiskosten als hun OV-chipkaart kwijt, gestolen of defect is. Studenten die nog een geldig zogenoemd studentenreisproduct hadden, krijgen in dat soort gevallen een tijdelijke vervanging. Dagelijks gaat het om vier- tot vijfhonderd studenten die een nieuwe OV-chipkaart aanvragen omdat hun kaart defect, gestolen of kwijt is. De eerste negen werkdagen waarin ze wachten op de nieuwe kaart, moeten ze nu nog zelf opdraaien voor de reiskosten. Dit kan soms oplopen tot honderden euro s. Studentenleven op de hak genomen Studentenleven: zuipen, lanterfanten, uitgaan en weinig geld hebben. Het zijn clichés, maar niet geheel onwaar Op Facebook is nu een pagina genaamd Students be like, waarin zulke geestige en scherpe clichés voorbij komen. Na onder andere Tattas be Like (ander woord voor Nederlanders ) en Surinamers be like, is het nu dus de beurt om studenten op de hak te nemen met typische vooroordelen. Voor diegenen die sloom van begrip zijn of slecht Engels kunnen: be like betekent in deze context zoiets als: Studenten doen dus van; die afwas komt morgen wel.. Het aantal HAN-studenten dat de dupe werd van de brand in het studentenhuis aan de Groesbeekseweg. Het oude klooster brandde met Oud & Nieuw af. 8 Het citaat Ben ik nou zo slim of ben jij zo dom!? Jaja, niemand minder dan Louis van Gaal komt begin februari naar de HAN. Dit is één van zijn beroemde uitspraken. Nee, bescheiden is hij niet! Volg Sensor op www.snsr.nl of op Twitter (@snsr) 2
B Sensor is het redactioneel onafhankelijk magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het magazine is gratis voor studenten en medewerkers. Het volgende nummer verschijnt op 5 februari 2014. REDACTIE-ADRES Nijmegen, Kapittelweg 33, Kamer A3.11 (024) 353 03 90 Arnhem, Ruitenberglaan 29, Kamer 3.19 (026) 369 12 40 www.snsr.nl, sensor@han.nl POSTADRES Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen REDACTIE Han Geurts, hoofdredacteur, (024) 353 03 88 Herman van Deutekom, plv. hoofdredacteur (026) 369 12 40 Renée Jenniskens, (024) 353 03 92 Olga Helmigh, (026) 369 12 16 Sander Arink (024) 353 03 89 Raïssa Soeter (024) 353 03 91 Els Sanders, redactie-assistente (024) 353 03 90 14 25 32 Service Desk nu ook in arnhem Brand in studentenhuis alles in lichterlaaie Nachtburgemeester Doro Knol de grote stille maan MEDEWERKERS Ruud Kroes Claudia Fitsch Mart Geurts Lotte Doomernik Veerle Verhoeven REDACTIERAAD B. Looten (voorzitter), W. Sips, P. Freriks, M. Nederhoed, E. Cuppen, M. van Koolwijk, M. Witjes FOTOGRAFIE Ralph Schmitz Coos Dam William Moore Maaike van Helmond Cover: Ralph Schmitz VORMGEVING EN PRODUCTIE Laura Foppen Ben Schot, Graphic Design bno Rubrieken Olga Oordeelt 13 Uitgehoord 38 Opgetekend 40 Verder in dit nummer Nieuwbouw Doornroosje 10 Leergemeenschappen 30 Afscheid van Vilnius 39 Mantelzorg pagina 16 ADVERTENTIES Bureau Nassau BV Achterom 100 C 1621 KW Hoorn info@bureaunassau.nl, tel. 020-6230905 KOPIJ Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten.
ntwikkeld De medewerker en de foto Wie: Mirjam Woortmeijer (36) Functie: Docent Creatieve Therapie Wat: In de tuin van het ouderlijk huis Waar: Dalfsen, Overijssel Wanneer: circa 1982 E lke keer als ik naar deze foto kijk, word ik blij. Het is een liefdevol moment tussen mij en mijn moeder, in de tuin van het huis waar ik ben opgegroeid. Het staat symbool voor hoe ik mijn jeugd heb ervaren: met veel warmte en plezier. De opvoeding was ook typisch eind jaren zeventig/begin jaren tachtig: in het weekend mochten mijn broer en ik cola en chips, doordeweeks niet, en we keken amper televisie. Het voordeel daarvan is dat ik al vroeg leerde om echt te genieten van iets, juist omdat je het niet elke dag doet. Mijn ouders lieten gelukkig wel veel toe qua knutselen. Zo maakte ik vieze heksensoep met shampoo en bloem, of ik mocht aan tafel met een schort aan lekker verven en kliederen. Je zou denken dat ik daardoor terecht ben gekomen bij de opleiding Creatieve Therapie, maar dat was een hele andere route. Nadat ik klaar was op het vwo, ben ik een half jaar naar de kibboets in Israël gegaan. Dat was mijn moment om me los te maken van thuis. Niet omdat ik het daar slecht had, integendeel, maar ik had een enorme drang naar onafhankelijkheid. Mijn ouders mochten me zelfs niet uitzwaaien of opzoeken, haha! Toen ik terugkwam wist ik: ik wil studeren en op kamers. Ik koos voor Psychologie en verhuisde naar Nijmegen. Na mijn afstuderen wist ik niet goed wat ik wilde: werken met cliënten trok me niet, werken in groepen wel. Ik besloot eerst uitzendwerk te doen, om na te denken. Zodoende belandde ik achter de kassa in de kantine van de HAN. Gaandeweg raakte ik in contact met docent Dramatherapie Rita Binkhorst, aan wie ik vertelde wat mijn werkelijke achtergrond was. Zij bracht me in contact met de juiste mensen en zo is het balletje op de HAN voor mij gaan rollen. Ik geloof dan ook dat je niet te geforceerd bezig moet zijn met wat je uiteindelijk wilt worden. Je moet ook kijken wat er op je pad komt en daarin je mogelijkheden herkennen. Of ik het kind op de foto nog in mezelf herken? Ja, vooral als ik de rust opzoek. Lekker een boek lezen, kopje thee erbij en tutten met mijn katten Polly en Stacey. Online vind ik mijn rust in ieder geval níet. Liever schilder en teken ik, maak ik mooie reizen en doe leuke dingen met leuke mensen. OH 4
Zelfbevlekking toeval Alsof het noodlot er mee speelde. Sensor liep een paar keer mee met de brandweer om te kijken in hoeverre studentenhuizen veilig zijn. Fietsen op de trap, zelfgeknutselde elektriciteit, kratten bier achter de voordeur, brandmelders? De inkt van het artikel kan nauwelijks droog geweest zijn (past die uitdrukking nog wel in het digitale tijdperk?) of het oude gebouw met studentenkamers in het voormalige Verpleegkunde gebouw in het oude Verpleegkundegebouw aan de Groesbeekseweg brandde af. Ik heb er jaren geleden vaak genoeg rondgelopen en vroeg me toen al af hoe de medewerkers boven in de afgetimmerde kamertjes op houten vloeren en onder balken en lambrisering ooit bij brand weg zouden kunnen. Gelukkig vielen er geen slachtoffers al moest menig bewoner met alleen een dekentje om de straat op. Waarna een immense actie op gang kwam om de gedupeerden te helpen. Hartverwarmend, dat dan weer wel. Han Geurts Ik geef het toe. Deemoedig buig ik het hoofd. En ik kom ook eerlijk uit voor het feit dat ik er nu liever zélf mee voor de dag kom in de wetenschap dat het College van Bestuur, het Service Bedrijf, de Medezeggenschapsraad en worst of all - de hoofdredacteur mij op de hielen zitten. Het bewijs stapelt zich op en wellicht dat deze openbaring het oordeel over mij kan verlichten. Evenals de straf, natuurlijk. Want het is vanzelfsprekend een grof misdrijf, zelfplagiaat. Iets wat je ooit geschreven hebt telkens opnieuw gebruiken om maar de productie te verhogen. En zonder mijzelf op de borst te willen kloppen - productie maak ik. Eens per twee weken komen mijn publicaties uit. Daar kunnen de Diederik Stapels en Peter Nijkamps van deze wereld nog een puntje aan zuigen. En die publicaties zijn van hoogwaardige kwaliteit. Bepaald geen overgeschreven broddelwerkjes. Ik heb mijn laatste serie columns nog een keer doorgespit en kwam tot schrikbarende ontdekkingen. De lidwoorden (de, het, een); hoe vaak die wel niet terugkomen. Een woordje als natuurlijk ; soms wel tot vier keer in zes columns. Dat niemand dat is opgevallen. En woorden als dus, daarom of dan : niet te tellen. Ik heb mezelf gewoon jarenlang zitten over te schrijven. Pure zelfbevlekking. En de trouwe lezer kent natuurlijk ook de eigenschappen die daarbij horen. Zelfplagiatisten zijn joviaal, charmant flirterig, aimabel: HannaH ten voeten uit. Mea culpa, mea maxima culpa. Of zoals mijn lieve opa zaliger al zei: Zelfplagiaat. Het komt in de beste families voor. En die had Alzheimer dus was alles wat hij zei twee minuten later al weer vergeten. Say no more. -x- HannaH sensor 10, jaargang 18 5
nieuws Lokaal 99 in Nijmegen? Bureau International Office van de FEM heeft het afgelopen half jaar onderzoek laten doen naar het verbeteren van de verbinding tussen nationale en internationale studenten. De twee medewerkers, Edu van der Graaf en Dieuwke van Woensel, die voor dit onderzoek zijn aangesteld, hebben een rapport met aanbevelingen geschreven. Ze komen met een flinke lijst aan mogelijkheden, onderverdeeld in zaken als faciliteiten, communicatie en betrokkenheid van studenten. Zo lijkt het Edu en Dieuwke verstandig om kantoorruimtes beschikbaar te stellen aan studieverenigingen, liefst bij elkaar. Ook stellen ze voor om een neutraal café te laten bouwen op de Nijmeegse campus, zoals Lokaal 99 in Arnhem, waar studenten van alle faculteiten en opleidingen zich welkom voelen en niet als indringers worden gezien van andere faculteitsgebouwen. Verder lijkt het hen slim om internationale studenten te informeren over de activiteiten en de mogelijkheden die er zijn, al voordat ze naar Nederland komen. De lijst met aanbevelingen is nog veel langer, maar Edu en Dieuwke benadrukken dat dit slechts hun conclusies en aanbevelingen zijn. Aan Jan Pouwels, directeur van International Office, om van deze informatie gebruik te maken. HvD Patiënt centraal in De Limonadefabriek Een theatervoorstelling bijwonen over zorgverleners in het ziekenhuis van de toekomst: daar hadden de meeste studenten IVS en IPS wel oren naar. Van 6 tot en met 9 januari bracht theatergroep Plezant de muzikale voorstelling De Limonadefabriek speciaal voor deze studenten tien keer op de planken in het auditorium. Een confronterende voorstelling waarbij de patiënt centraal staat met als hoofdvraag: wie wil jij als zorgverlener eigenlijk zijn? Een goede voorstelling, aldus eerstejaars Fysiotherapie Cliff Sie na afloop. Behalve dat het verhaal echt bij me binnenkwam, vond ik ook dat het geheel mooi in elkaar zat, zowel muzikaal als qua techniek. Leerzaam ook. Er werd een beeld geschetst van hoe het er aan toe kan gaan in een ziekenhuis en hoe belangrijk het eigenlijk is om empathie te tonen richting de patiënt. En dat was precies de bedoeling van deze voorstelling. MvH 6
Overval op Vorige week drongen vijf studenten van de Minor PR de redactielokalen van BNN binnen. Doel was om het bedrijf Undershirtshop onder de aandacht te brengen door middel van een fotoshoot met de Feuten cast. Vanaf diverse stations trokken de meiden al flyerend naar Hilversum, gekleed in een shirtje bedrukt met Undershirtshop.com, zwart kort rokje, huidkleurige panty en enorme hoge hakken. Receptioniste en beveiliging van BNN bleken niet bepaald ondersteboven van de actie, maar uiteindelijk kregen de studenten toch toestemming om met een redacteur te praten. Francine Bout, redacteur van de publieke omroep, kon het initiatief wel waarderen: Het is nog nooit iemand gelukt om een redacteur naar beneden te krijgen. De cast van Feuten benaderen, bleek niet haalbaar maar de studenten slaagden er wel in te laten zien hoe veel kabaal, gegiechel en flink wat flyeren aardig wat aandacht kan opleveren. HG Nieuw! De minormarkt app De weg vinden op de minormarkt, naar de teksten van alle minors navigeren, plattegronden downloaden of je eigen programma samenstellen, presentaties als favoriet markeren en zien waar de minor gepresenteerd wordt. Dit alles is vanaf nu mogelijk met de gloednieuwe minor-app. Verdwalen op de minormarkt is dus niet meer mogelijk en zelfs als een minor niet op de markt vertegenwoordigd is, kun je zien waar de presentatie plaatsvindt. De app houdt je via twitter ook op de hoogte van presentaties die onverwacht niet doorgaan of van lokaalwijzigingen. De minormarkt is op 25 februari in Nijmegen en 27 februari in Arnhem. De markt begint om 14.30 uur, presentaties lopen door tot 16.00 uur. Maar download vóór die tijd alvast de app op je tablet of smartphone via www.han.nl/minormarkt. 7
nieuws lunchen met het Service Bedrijf FEM duikt 2014 in met gebak, muziek en strijdkracht Wie 1 januari vol frisse moed startte met een dieet, moest zich wel héél goed inhouden tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit Economie en Management. De luxe gebakjes schreeuwden om opgegeten te worden, en ook na afloop van de ceremonie waren de versnaperingen niet van de lucht. Ik voel me bevoorrecht om deel uit te maken van deze fantastische groep mensen, in een inspirerende sector, speecht faculteitsdirecteur Theo Joosten, terwijl iedereen de gebakskruimels nog uit z n mondhoeken likt. Na een lofzang over de geboekte successen van 2013, krijgen Vincent Cuppen en Hannelore Wagemakers, beiden FEM ers, ruim baan om hun piano- en zangkunsten te vertonen. De klassieke stukken vullen het muisstille auditorium tot de nok, waarna daverend applaus volgt. Voormalig opperbevelhebber van de Strijdkrachten Peter van Uhm sluit af met een speech over de jeugd van tegenwoordig : Doorgrond hun drijfveren in plaats van ze te zien als anders. Elke generatie denkt dat de jeugd erger af is, terwijl ze gewoonweg in een andere tijdgeest opgroeien en niet beter weten. OH Verkiezingsdebat in Arnhem Voordat je het weet is het alweer 19 maart en moet er weer gestemd worden. Gemeenteraadsverkiezingen. Ook voor studenten is stemmen relevant, want zowel in Arnhem als in Nijmegen spelen belangrijke zaken. In Arnhem is er daarom op 28 januari een debat met studenten en politieke partijen. Arnhem studentenstad, maar is dat wel zo? is het thema. Zijn er in Arnhem wel voldoende studentenwoningen? Wordt het niet eens de hoogste tijd voor een rechtstreekse buslijn naar de HAN? De HAN wil zich profileren als een internationale hogeschool, maar is Arnhem wel zo gastvrij voor die internationale studenten? En omdat er leven is ná de studie zal er ook gesproken worden over hoe aantrekkelijk Arnhem is voor afgestudeerde studenten en startende ondernemers. Het debat wordt georganiseerd door studentenvakbond AKKU, ondersteund door VSA, de Verenigde Studenten Arnhem. Tot nu toe hebben zes partijen toegezegd te komen, waaronder GroenLinks, VVD, PvdA en D66. De avond vindt plaats in het Njoycafé in de Bovenbeekstraat 5 en begint om half acht. Op Facebook is het evenement STUDENTENVERKIEZINGSDEBAT aangemaakt. RJ 8
Veel animo voor health check op de campus Medewerkers van SENECA (het kennisknooppunt op het gebied van sport, bewegen en gezondheid) hebben vorige week bij een flink aantal medewerkers van de HAN in Arnhem een health check uitgevoerd. Dat deden ze met behulp van het mobiele Health & Performance Lab, een grote oplegger met daarin alles wat ze nodig hebben om onder meer vetpercentage, cholesterol, glucose en bloeddruk te meten. Bewegingswetenschapper Vincent Bastiaans was aangenaam verrast door de hoge opkomst: bijna honderd werknemers hebben zich laten onderzoeken. Het onderzoek duurt ongeveer twintig minuten, zegt hij. Vooraf moet men al wel een vragenlijst hebben ingevuld. Aan het eind van het onderzoek krijgt de medewerker een advies mee. Dit wordt enkele weken later opgevolgd met een uitgebreide rapportage via mail. Deze week staat het Health & Performance Lab op de campus in Nijmegen. Mocht je in Arnhem of Nijmegen geen tijd hebben (gehad), dan krijg je nog een kans: in maart staat de opvallende oplegger weer op de campus in Arnhem, in april in Nijmegen. Maar men kan zich ook op een ander moment laten onderzoeken, zegt Bastiaans. Een telefoontje naar Seneca is voldoende. HvD Feestelijke afsluitingen op de FEM Tijd voor een feestje in het koffiecafé van de FEM: 15 januari vierden tweedejaars communicatiestudenten zowel de afsluiting van de Communicatie Game als de afsluiting van het Digital Magazine traject. Bij de Communicatie Game kregen studenten de opdracht om in drie dagen tijd een compleet bedrijfscommunicatieplan op te stellen voor de Koninklijke Marechaussee. Marlous Hazersloot en haar teamgenoten kwamen hierbij als winnaar uit de bus. Geweldig dat we voor een echte opdrachtgever bezig zijn geweest met het zoeken naar een oplossing voor een daadwerkelijk bestaand probleem. Ook bij de studenten Digital Magazine was er een winnend team. Onze taak was de opleiding communicatie neer te zetten als the place to be, en dat dan in de vorm van een digitaal magazine, vertelt Tijn Dekkers uit dit winnende team. Leuk en leerzaam dat we tijdens onze studie ook te maken krijgen met deze vorm van communicatie. MvH Het winnende team van Digital Magazine kan zijn geluk niet op. 9
Hoogste punt nieuwbouw Doornroosje Van oude school naar state of the art De discussie of hij er moest komen duurde maar liefst 22 jaar, de eigenlijke bouw van poptempel Doornroosje in Nijmegen verloopt aanzienlijk sneller. Na een bouwtijd van nog geen twee jaar kregen de bouwvakkers begin januari hun zuurkool met worst en pannenbier. Net na de zomervakantie volgt de oplevering. Roosje verhuist dan van het oude graffiti-schoolgebouw naar de nieuwe locatie bij het Centraal Station. Han Geurts Directeur Toine Tax is zeer gelukkig met de nieuwbouw. Het bouwproces verloopt tot nu toe zonder vertraging en blijft bovendien binnen het budget. Tax is niet alleen directeur, hij is ook de grote drijfveer achter de nieuwbouw. Jarenlang heeft hij zich met alle energie en enthousiasme ingezet om tegenstanders, politiek en twijfelaars over de streep te trekken. Tax: Ik zou nu bijna zeggen: dat gaat vast goed komen. Zalen De grote zaal van het nieuwe gebouw biedt straks plaats aan 1100 bezoekers tegen 400 in het huidige oude gebouw. De zaal is groter maar oogt toch intiem, vooral doordat het balkon 250 staanplaatsen telt. Daarnaast is er een kleine zaal voor 400 man. Beide popzalen hebben een zogenaamde doos in doos constructie: ze staan feitelijk op rubber blokken, waardoor het geluid wordt geabsorbeerd. Tax: Het gebouw voor zover we het nu al kunnen beoordelen voldoet prima aan onze wensen. De akoestiek en intimiteit van de zalen voelen goed en de logistiek van entree en backstage openbaart zich in al zijn simpelheid. Tijdens de rondleiding toont hij zijn tevredenheid over de akoestiek door de toehoorders te wijzen op het geluid van zijn handklappen. Ook de aanwezige wethouder Hannie Kunst toont zich tevreden over de nieuwbouw: De afgelopen jaren leek het vaak zo ver weg, maar nu staan we hier toch. Nijmegen verdient dit. de bouwvakkers het afgelopen half jaar zes dagen per week gedraaid om het 46 meter hoge complex op tijd af te kunnen bouwen. De tien verdiepingen bevatten 87 appartementen met ieder vier studentenkamers van 15 vierkante meter met douche, toilet en gemeenschappelijke woonkamer en keuken. En voor de extra luxe is er een loggia, een inpandig terras van 10 vierkante meter. Boven op de zalen van Doornroosje komt verder een grote daktuin met struiken, bomen en bankjes. Deze zomer nemen de eerste studenten waaronder meer dan honderd buitenlandse hun intrek in het complex. Een enquête onder studenten heeft inmiddels een naam voor het complex opgeleverd: Talia. Zo heette Doornroosje in de oorspronkelijke Italiaanse versie van het sprookje. Studentenkamers Boven op de nieuwe poptempel komt een aantal kantoren en 348 studentenkamers die eveneens op trillingsdempers staan waardoor overlast van muziek, studenten en treinverkeer wordt voorkomen. Om een achterstand weg te werken, hebben 10
sensor 10, jaargang 18 11
ab apps To have Handige, leuke, flauwe en geniale applicaties die je volgens app-expert Raïssa op je smartphone móet zetten: Left2Cook Meer dan 500 recepten Geen tijd, zin of geld om naar de supermarkt te gaan? De Left2Cook app (0,89 ) helpt je aan verrassende gerechten op basis van de ingrediënten die je in de koelkast hebt staan. Vul in wat je in huis hebt, en er rolt een recept uit van de Siciliaanse kok Giuseppe Semprevivo. Mediterraanse gerechten lenen zich immers uitstekend voor gerechten met een minimaal aantal ingrediënten. Goed voor de portemonnee, en om voedselverspilling tegen te gaan. Peter s Zeurkalender 2014 Om je te bescheuren Altijd lachen met Peter van Straaten. Je moet er even wat voor neerleggen (4,49 ), maar daar krijg je wel een meesterlijke dagkalender-app met hilarisch herkenbare situaties voor terug. De moeite waard! OV Delay Busje komt zo Sta je al een tijdje op bus of trein te wachten, en wil je weten hoe het ermee staat? Download de gratis OV Delay app. Voor 89 cent krijg je de app reclamevrij, en kun je gegevens van je OV chip inladen, zodat je onderweg weet of je een legaal ritje maakt. Efteling Wanten aan, muts op Heb je een dagje Efteling in winterse sferen gepland met je kinderen, download dan deze gratis app. Dat weet je vóór je het hele park doorgecrost hebt of er een twee uur lange rij staat bij Joris en de Draak, of hoe laat parkshow Raveleijn begint. 12 Heb je een leuke tip voor in de appgids? Stuur dan een mailtje naar sensor@han.nl
lga ordeelt OSensor-redacteur Olga Helmigh zet het mes erin All is Lost muziek FILM boek eten Er zijn films die je jezelf echt aandoet. Dat je halverwege denkt: wát een deprimerende ellende, zeg! Als je daar direct achteraan denkt maar het is wél briljant, dan is het t lijden waard. All is Lost past in die categorie. Je voelt je bijna een voyeur, toekijkend hoe Robert Redford een man speelt die verwoed probeert te overleven nadat zijn zeiljacht een flink lek heeft opgelopen door een botsing met een container. Het bijzondere is dat je als kijker NIKS over hem weet. Geen flashbacks, geen uitleg, geen enkele dialoog of monoloog en geen voice over (behalve aan het begin, waarin hij de brief die hij acht dagen later wanhopig zal schrijven, voorleest). Je kijkt alleen naar zijn worsteling om zijn hoofd letterlijk- boven water te houden. Dat op zich is al een gekke situatie: de meeste films werken eerst aan de band tussen het personage en de kijker. Er moet een emotionele investering plaatsvinden, zodat je je het lot van het karakter aantrekt. In All is Lost ontbreekt die investering. Toch weet de overlevingsstrijd van Redford een snaar te raken. Je vraagt je af wat jij zou doen als je een gat in je boot had, dat gat met veel moeite weet te dichten, maar vervolgens in een monsterstorm terechtkomt en alsnog van de regen in de drup raakt. Wanneer geef je op? Elke keer als je denkt dat hij beter zijn polsen door kan snijden, zich naar de bodem moet laten zinken of het moment is aangebroken dat hij kan gaan liggen om de dood af te wachten, dient een spurt hoop zich aan: een laatste poging. Want wat als die nu wél werkt? All is Lost speelt met dit gegeven. Wanneer is het genoeg? Wanneer weet je dat de dood je lot is? Of accepteer je dit niet, en blijkt daar je redding in te zitten? Vooral: hoe maak je zo n keuze? Is het niet de aard van de mens om tóch te blijven proberen in leven te blijven, zelfs als alles erop wijst dat het niet meer goed komt? Hoe het afloopt, het einde dus, zegt meer over de kijker dan de film. Wat ik hiermee bedoel, kan ik helaas niet met je delen. Wat ik wel met je kan delen, is dat het sowieso de moeite waard is om de inmiddels 77-jarige Redford (overigens genoemd als kanshebber voor een Oscar met deze rol) dialoogloos te zien rondtollen in een lekkende boot, klimmend in een wiebelige mast, hevig ploeterend in woelig water. Hij doet menig opa verbleken. Chapeau! All Is Lost draait nu in de bioscoop
ServiceDesk na Nijmegen nu ook in Arnhem Pc kapot? Printer stuk? Lamp vervangen? Bel *666! De Nijmeegse HAN ers hebben het al een tijdje mogen uitproberen, maar de Arnhemse medewerkers en studenten gaan het nu ook ervaren: er is voortaan één centraal punt waar je terecht kunt als je computer weer eens dienst weigert, je catering aan wilt vragen, de verwarming kapot is of een printer wilt laten vervangen. De ServiceDesk, sinds 1 januari ook op de Arnhemse campus, lost het voor je op. Olga helmigh Althans, daar streven ze naar. Voorheen moest je voor elke vraag ergens anders heen, aldus teamleider Norbert Breij. ICT handelde alles af wat met je pc te maken had, en je toog naar de conciërge als er een lamp vervangen moest worden. Nu meld je dit bij de ServiceDesk, telefonisch, per mail of aan de balie, en zij delegeren de klus naar de juiste afdeling. Het voordeel is dat alles geregistreerd wordt op één centrale plek. Zo zien wij wat veel voorkomende problemen zijn. Dat stelt ons in staat om knelpunten te signaleren en preventieve maatregelen te nemen. Uiteindelijk hopen we daardoor nog betere service te verlenen. Vandaar ook ServiceDesk in plaats van HelpDesk, het gaat om méér dan alleen hulp bieden. Spoed Een ander voordeel is dat er beter prioriteiten gesteld kunnen worden. We merkten dat in Nijmegen efficiënter met tijd en energie wordt omgesprongen, aldus Norbert. Vroeger schoot je een conciërge of iemand van de ICT-afdeling aan. Zij gingen doorgaans meteen voor je aan de slag. Heel fijn natuurlijk, maar daardoor kon het zijn dat iemand anders met een veel prangender probleem moest wachten. Nu zorgen we ervoor dat er na je melding eerst wordt gekeken naar de resterende meldingen, en de klus op volgorde van spoed wordt gezet. Melding Eerlijkheid gebiedt Norbert te zeggen dat dit principe voor ergernissen zorgt. Logisch: je was gewend dat het allemaal binnen handbereik lag en sneller geregeld kon worden. Nu moet je eerst je melding plaatsen en vervolgens weet je niet wanneer de hulptroepen arriveren en je probleem opgelost wordt. We snappen dat dit vervelend kan zijn, maar daar tegenover staat dat je nu één duidelijk en herkenbaar meldpunt hebt, en we de service uiteindelijk alleen maar kunnen verbeteren door goed in kaart te hebben wat er reilt en zeilt op de HAN. Gelukkig krijgen we voornamelijk positieve reacties. Hopelijk ook over de gloednieuwe Arnhemse afdeling. De ServiceDeskbalie is te vinden op de eerste verdieping van de Faculteit Economie en Management in Arnhem, kantoor B1.04. Je kunt hen ook bellen op (024) 353 16 66 (*666) of mailen naar ServiceDesk@han.nl. Zowel medewerkers als studenten kunnen er terecht met hun vragen en problemen. 14
website helpt bij teruggave Studenten laten jaarlijks 80 miljoen liggen bij Belastingdienst Grote kans dat jij nog 1500 euro KRIJGT van de Belastingdienst, beste student. Daar zullen ze je uiteraard nooit zelf op attenderen, want jij bent nu eenmaal verantwoordelijk voor je eigen zaakjes (en zij maken het graag moeilijk voor je. Of ging die slogan nou anders?). Veel werkende studenten vragen geen belasting terug, en dat is zonde. Hoeveelkrijgjij.nl helpt je! Olga helmigh Studenten laten jaarlijks zo n 80 miljoen liggen, omdat ze hun belasting niet terugvragen, aldus Frits Kok,oud-HAN-student en initiatiefnemer van Hoeveelkrijgjij.nl. Terwijl juist studenten keihard werken tegen een minimumloon en dus elke cent die hen toebehoort, kunnen gebruiken. Je kunt over de afgelopen vijf jaar geld terug ontvangen. Kom dus in actie! Saaie boel, hoop voordelen Dat de meeste jongeren gruwelen bij het woord Belastingdienst snapt Frits. Ik ben afgestudeerd in Fiscaal Recht, dus vind het boeiend, maar ik begrijp echt wel dat jij betere dingen te doen hebt dan je verdiepen in die saaie boel. Toch levert die saaie boel je een hoop voordelen op als je beseft dat je juist in deze levensfase geld terúg kunt krijgen. Naarmate je meer gaat verdienen in je leven, is die mooie tijd voorbij en draag je voornamelijk geld áf aan de staat. Simpel Om het lastigste werk uit handen te nemen, heeft Frits de site Hoeveelkrijgjij.nl opgezet. Het kan niet simpeler. Je hoeft alleen aan te vinken of je student bent (en onder de 30 jaar), of je minder hebt verdiend in één jaar dan 20.000 euro, en of je je jaaropgaaf bij de hand hebt. Vervolgens nemen we basisdingen door die je kunt aflezen op je jaaropgaaf, en zie je direct daarna of je recht hebt op teruggave. Je kunt het vanaf dan zelf regelen, maar we bieden je aan om het vóór je te fixen. Daar vragen we tien procent van je teruggaaf voor, met een max van 20 euro. Om een idee te geven: de meeste studenten krijgen zo n 300 euro per belastbaar jaar terug. Vijf jaar terugvragen komt dus neer op 1500 euro. Kop uit het zand Frits hoopt dat studenten zich bewuster worden van hun financiële toestand. Vooral nu steeds meer afgestudeerden zelfstandig ondernemer worden. Je kunt je kop in het zand steken, maar het is slim om je geldzaken op orde te hebben. Mocht je nou echt koppijn krijgen van administratieve rompslomp, huur dan op z n minst een boekhouder in als je een eigen bedrijf hebt. Er zijn hele slimme regelingen die je anders misloopt. GOUDEN TIP! Spek de staatskas zo min mogelijk: maak gebruik van aftrekposten. Je collegegeld, studiekosten en zorgkosten zijn aftrekbaar. Bewaar elke bon en afschrijving (wel van jouw eigen rekening, niet die van je ouders) in een envelop op je bureau. Dat gaat zeker van pas komen als die geldslurpers weer aan de bel trekken! sensor 10, jaargang 18 15
De mantelzorg der liefde Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers en studenten mantelzorger. En dan gaat het niet even om het doen van de boodschappen, maar het bieden van wekelijkse of zelfs dagelijkse zorg. In deze special delen studenten en medewerkers hun ervaringen. 16
Mantelzorg en Dementie, de keiharde cijfers 1 op de 5 Nederlanders krijgt een vorm van dementie In Nederland hebben ruim 250.000 mensen dementie. De verwachting is dat door de vergrijzing dit aantal in 2050 meer dan een half miljoen zal zijn Van de 250.000 mensen met dementie zijn er 12.000 jonger dan 65 jaar Ieder uur krijgen vier mensen in Nederland dementie 70% van de dementerenden woont thuis In Nederland zijn er ongeveer 300.000 mantelzorgers van mensen met dementie. Zij geven gemiddeld 20 uur per week zorg, gedurende vijf jaar De levensverwachting van mensen met dementie bedraagt gemiddeld 8 jaar, waarvan ze zo n zes jaar thuis wonen (Bronnen: Zorgstandaard Dementie, Alzheimer Nederland) sensor 10, jaargang 18 17
Hulpdienst Nijmegen Vrijwilligersorganisatie die sinds 1959 praktische hulp biedt aan ouderen, langdurig zieken en gehandicapten. Vrijwilligers komen bij hen thuis en bieden onder meer ondersteuning in de vorm van bezoek, het doen van de boodschappen, samen wandelen en begeleiding naar het ziekenhuis. Belangrijk uitgangspunt is dat het niet gaat om gratis hulp, maar ontmoeting tussen mensen in een ontspannen sfeer, indien mogelijk gericht op een activiteit. De Hulpdienst is tevens gespecialiseerd in mantelzorgondersteuning. Zo neemt een vaste en deskundige vrijwilliger bijvoorbeeld één keer in de week de zorg even over, zodat de mantelzorger tijd voor zichzelf kan nemen. Meer info: www.hulpdienstnijmegen.nl 18
Nu is op geen enkele manier te vergelijken met vroeger Vera van Ooijen is vierdejaars student Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (deeltijd), en tevens coördinator bij vrijwilligersorganisatie Stichting Hulpdienst Nijmegen. Voor haar afstuderen combineerde ze studie en werk, en deed ze onderzoek naar ervaringen van mantelzorgers met een thuiswonende partner met dementie. Vera van Ooijen: Zonder mantelzorgers kunnen mensen met dementie niet zelfstandig blijven wonen Wat gebeurt er met iemand die dementie heeft? Dementie is een syndroom waarbij de verwerking van informatie in de hersenen wordt verstoord. Bij de meeste vormen van dementie is er sprake van een geheugenstoornis, in combinatie met een (of meerdere) cognitieve stoornis. Er ontstaan veelal problemen met praten, herkennen en plannen. Vaak gaat dit gepaard met gedragsproblemen als angst, depressie en rusteloosheid. Het proces verschilt per persoon, maar er is helaas altijd sprake van achteruitgang. De levensverwachting van mensen met dementie bedraagt gemiddeld acht jaar, waarvan ze er zo n zes thuis wonen. Hoe is je onderzoek tot stand gekomen? Als coördinator van de Hulpdienst praat ik veel met mantelzorgers die hulp nodig hebben. Al deze persoonlijke verhalen brachten me op het idee. In samenspraak met de Hulpdienst heb ik onderzocht hoe mantelzorgers naast vrijwilligershulp - ondersteund kunnen worden bij het vinden van balans in draagkracht en draaglast. Mantelzorgers zijn namelijk ontzettend belangrijk in het leven van mensen met dementie. Zonder hulp van partners, kinderen, familieleden en bekenden kunnen zij op een gegeven moment niet meer zelfstandig wonen. Wat versta je onder draaglast? De draaglast is de ervaren belasting. Dementie zorgt voor ingrijpende veranderingen in zowel het leven van de persoon met dementie, als de omgeving van diegene. Ik heb voor dit onderzoek acht mantelzorgers geïnterviewd die zelfstandig wonen met een dementerende partner, en eigenlijk 24 uur per dag voor hen zorgen. Allen ontvangen thuiszorg (persoonlijke en huishoudelijke verzorging), vrijwilligersondersteuning vanuit de Hulpdienst, en een aantal krijgt zorgtrajectbegeleiding. Ondanks deze hulp vergt het fysiek en emotioneel veel van iemand om zo langdurig en intensief voor iemand te zorgen. De zieke partner vormt het middelpunt van de dagelijkse gang van zaken. Naarmate het proces van dementie vordert, neemt de afhankelijkheid, en dus de draaglast toe. Wat zijn de voornaamste veranderingen voor mantelzorgers? Mantelzorgers zijn veelal aan huis gebonden; soms kunnen ze zelfs binnenshuis niet te lang uit het zicht van de partner zijn. Ook moeten ze continu alert zijn op veiligheid in huis (bijvoorbeeld de gaskraan dichtdraaien en de deur op slot doen), alle huishoudelijke taken en de verzorging op zich nemen, én omgaan met gedragsveranderingen van de partner. Dit laatste lijkt het meest belastend. De interactie is niet meer gelijkwaardig en neemt af. Een veel genoemd voorbeeld is dat de dementerende steeds dezelfde verhalen vertelt, en dezelfde vragen stelt. Het moeten aanzien van wat dementie met de partner doet, gaat diep. Zo zei een respondent: Ik heb eigenlijk al afscheid genomen van mijn vrouw. Ze is mijn vrouw niet meer. Wat zijn manieren om hier mee om te gaan? Alle respondenten gaven aan dat het belangrijk is je neer te leggen bij de situatie. Het is een proces waarin ze meegaan, met vallen en opstaan. Ze proberen het vol te houden op de manier waarop ze het voorheen samen deden, maar dan aangepast. De liefde en belofte om er in voor- en tegenspoed voor elkaar te zijn, lijkt bij te dragen aan het begrip van de mantelzorger, dat de dementerende er niets aan kan doen. Ik merkte wel dat respondenten het lastig vinden om hulp te vragen, en eigenlijk continu zelf op zoek zijn naar oplossingen om het beter vol te kunnen houden. Ik ben op dit moment bezig deze te vertalen naar tips die andere mantelzorgers -die aan het begin van het proces staan- kunnen helpen. RS sensor 10, jaargang 18 19
MWD-student loopt stage bij Hulpdienst Nijmegen Ik dein mee in haar belevingswereld Mayli is tweedejaars student Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (februaristroom). Onlangs heeft ze haar stage bij Stichting Hulpdienst Nijmegen afgerond. Gedurende tien maanden bezocht ze drie hulpbehoevende Nijmegenaren, onder wie een vrouw met Frontotemporale Dementie. Normaal krijg je tijdens zo n stage twee cliënten toegewezen, maar omdat het qua uren zo uitkwam, bezocht ik drie adressen. Een man van 96, een vrouw van 103 en een echtpaar van in de 80 waarvan mevrouw dementerend is. Ik hield hen gezelschap, bood een luisterend oor en hielp soms met praktische dingen zoals het doen van de boodschappen. Ze raakt zichzelf kwijt en is zich daarvan bewust. Dat is een rouwproces. Bij de eerste kennismaking is er een coördinator van de Hulpdienst meegegaan. Dat was prettig, want ik vond het wel spannend. Het is nogal wat om iemand zomaar in je huis te ontvangen - een student die jou komt helpen - vooral vanwege de kwetsbare situaties waarin deze mensen zich bevinden. Maar het klikte in alle gevallen goed, en ik merkte na een tijdje dat ze echt steun hadden aan mijn bezoek. Zo ook de partner van de dementerende vrouw. Hij kon als ik er was met een gerust hart de deur uit om even iets voor zichzelf te doen. Mevrouw raakt namelijk snel verward en kan niet meer alleen gelaten worden. Ik zorgde voor lucht in de situatie. Want daar waar mevrouw steeds meer geduld nodig heeft, raakt haar partners geduld een beetje op. Niet alleen zijn alle huishoudelijke en regeltaken op zijn bord terecht gekomen, ook moet hij haar verzorgen, in de gaten houden en omgaan met alle veranderingen. Hij doet dat met liefde. Hij wil haar thuis houden want die structuur is voor haar het beste, maar hij is ook heel moe. En dat kan ik me goed voorstellen. Ik heb er heel veel respect voor dat hij dit elke dag aangaat. Door er een jaar over de vloer te komen, heb ik het ziekteproces van dichtbij meegekregen en gezien hoeveel impact het heeft. Het maakt mevrouw ontzettend verdrietig dat ze niet meer is wie ze was. Ze is zich er bewust van dat ze zichzelf kwijtraakt, maar heeft daar geen grip op. Het is echt een soort rouwproces. Ook voor meneer. Ik heb ingezien dat het ontzettend belangrijk is dat iemand zijn of haar verhaal kan doen. Ook al was er bij mevrouw soms geen touw aan vast te knopen, haar gevoelens zijn op dat moment wel echt. Ik ga er daarom niet tegen in, dat werkt alleen maar verwarrend. Ik dein eerder mee in haar belevingswereld, en help haar door er alleen te zijn, en te luisteren. Je hoeft niet altijd iets te zeggen of antwoord te geven, heb ik geleerd. De band is inmiddels dan ook zo vertrouwd, dat ze me zien als een kleinkind. Toch hoort het bij mijn vak om professionele afstand te bewaren, en ook afscheid te kunnen nemen aan het einde van de stage. Best moeilijk, want je raakt toch emotioneel betrokken. Voorheen ben ik overigens nooit met dementie in aanraking gekomen, dus in alle opzichten was het een leerzame stage. En wie weet bel ik nog eens aan als ik in de buurt ben, of stuur ik een kaartje. RS 20