Ieder kind verdient aandacht Korte training bijzonder gedrag 2014
Inhoud training Zien: waar komt ongewenst gedrag vandaan? Doen: ongewenst gedrag voorkomen en ongewenst gedrag ombuigen
Zien: achter gedrag kijken Ongewenst gedrag Het effect van ongewenst gedrag Waarom achter gedrag kijken? Hoe achter gedrag kijken?
Zien: Ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag Ongewenst voor de omgeving Ongewenst voor de ontwikkeling van een kind/ jongere
Kan niet of wil niet? Kenmerken van frustra.e gedrag Kan niet (emo%e/onmacht) Gedrag: Onverwacht Spontaan Mogelijke controle verlies He?ige (snel oplopende) emo%es Gericht op regels, procedures of diensten Kenmerken van instrumenteel gedrag Wil niet (machtsstrijd) Gedrag: Doelbewuste strategie Kind/jongere hee?/wil de regie Geleidelijke spanningsopbouw De tac%ek wisselt
Verschil in handelen Kan niet (Frustra.e gedrag) Zelfcontrole: benader een kind/jongere rus%g, stop het gedrag door stem en handelen; lage stem en duidelijk praten Maak contact en toon begrip: ik zie dat je heel boos bent Ac%ef luisteren: luisteren, samenvajen doorvragen Formuleer het probleem: klopt het dat? Zoek samen naar oplossingen of geef zelf oplossingen of duidelijkheid Wil niet (Instrumenteel gedrag) Zelfcontrole en grens aangeven: stop gedrag door stem en handelen 1 e maal verzoeken: ik wil dat je stopt 2 e maal opdragen: ik heb je voor de keus gesteld, ik wil nu anders Afronden: gesprek stoppen, afspraak nakomen, ac%e ondernemen en eventueel vervolgafspraak maken Spreek rus%g maar duidelijk en met zelfvertrouwen
Het effect van ongewenst gedrag Ongewenst gedrag roept een reactie op Het zorgt voor onrust bij jezelf en/of bij de omgeving Effect op jouw gevoel/gedachten heeft ook effect op je handelen Probeer eigen emoties los te laten bij het zien of neem even afstand
Waarom achter gedrag kijken Bewustwording van de signaalfunctie van gedrag Het bieden van passende begeleiding (= doen)
Zien/ interpreteren door Het aangaan van een gesprek met het kind Stellen van vragen aan jezelf/anderen Eigen kennis Inlevingsvermogen en open mind
Open mind? Whodunnit
Rollenspel achter gedrag kijken In tweetallen: 1 deelnemer heeft de kind-rol; 1 deelnemer heeft de leerkracht-rol; Probeer achter de oorzaak van het gedrag van het kind te komen à Geef elkaar feedback: tops en tips
Doen Bieden van positiviteit Bieden van structuur Handelen bij ongewenst gedrag
Hoog tijd voor positiviteit Waarom is positiviteit zo belangrijk? Wederzijds respect: een goede band Goede (werk)sfeer Vergroting zelfvertrouwen kind Minder kans op ongewenst gedrag
Doen: Bieden van structuur Zorg altijd dat duidelijk is: Wat er gaat gebeuren Hoe dat gaat gebeuren Waar het gaat gebeuren Wanneer het gaat gebeuren Wie er bij zijn
Pro-actief handelen Met positiviteit en structuur voorkom je veel ongewenst gedrag. Je kunt nog meer pro-actief inzetten: Laat merken dat je de kinderen echt ziet Benoem het als je aandacht uit moet stellen door tijdgebrek: Ik zie dat je een vraag hebt, nadat ik klassikaal uitleg heb gegeven kom ik even bij je langs. Afspraken maken
Mogelijkheden voor het oplossen van ongewenst gedrag Overleggen Afleiden Ombuigen Negeren Belonen voor goed gedrag Consequentie stellen
Een consequentie stellen Stel op tijd een grens: zeker als het gedrag is dat het kind/de jongere of anderen kan schaden Door het geven van een consequentie leert het kind/ jongere wat gevolg is van gedrag Bij direct grensoverschrijdend gedrag, kind/jongere uit de situatie halen Let op je mimiek, lichaamshouding en stemgebruik
Een consequentie stellen Consequentie stellen in stappen: T-splitsing - 1 e keer ongewenst gedrag: benoem welk gedrag je verwacht van het kind en welk gedrag je niet wil zien - 2 e keer ongewenst gedrag: (T-splitsing) benoem dat het kind de keuze heeft of. (gewenst gedrag) of (consequentie) - 3 e keer ongewenst gedrag: kind heeft gekozen (consequentie uitvoeren of complimenteren met gewenst gedrag)
Voorwaarden bij consequenties Direct volgen op het ongewenste gedrag Consequentie moet uitvoerbaar zijn Consequentie moet in verhouding staan tot het ongewenste gedrag Indien mogelijk en wenselijk als positief benoemen Waar nodig gericht zijn op herstel van de schade of relatie Positief worden afgesloten Zeg wat je doet, doe wat je zegt
Mogelijke manieren van handelen Overleggen Afleiden Gedrag ombuigen Negeren Consequentie stellen
Achter gedrag kijken positief begeleiden De oorzaak van het gedrag is van invloed op keuze die je maakt in het positief begeleiden Voorbeeld: niet stil kunnen zijn gedurende uitleg
Mogelijkheden in de praktijk In het algemeen geldt: handel in het voordeel van kind; niet in het nadeel van de anderen; in overleg met de andere vrijwilligers; Vertrouw op eigen gevoel/creativiteit Spreek kinderen zo veel mogelijk 1 op 1 aan
Gelijkgestemdheid Structuur, afspraken en regels zoveel mogelijk gelijk Manier van communiceren zoveel mogelijk gelijk Regelmatige afstemming onderling Duidelijkheid en rust voor kinderen en begeleiders
Afsluiting Heppie Expertise www.heppie-expertise.nl