CONTEXT Ondernemerschap is essentieel voor de toekomst van de Nederlandse economie. Gezien de demografische ontwikkelingen zal in de nabije toekomst jong ondernemingstalent schaars zijn op de arbeidsmarkt. Het is belangrijk dat ondernemerschapskwaliteiten vroegtijdig onderkend en ontwikkeld worden. Om die reden moet het voortgezet onderwijs hierin een rol spelen door het onderkennen en ontwikkelen van deze ondernemerschapskwaliteiten. PROJECT BOUWT VOORT OP DRIEJARIG SUCCES Gedurende drie studiejaren (2007-2010) heeft eerst het ABP en vervolgens de pensioenuitvoerder APG aan meer dan 1200 HAVO en VWO leerlingen van ruim 30 scholen voor voortgezet onderwijs met groot succes bedrijfs-simulaties aangeboden. Dit aanbod van een tweedaagse bedrijfssimulatie is met groot enthousiasme door docenten en leerlingen ontvangen. Door dit succes bestaat er bij de scholen duidelijk behoefte aan continuering van dit initiatief, omdat gebleken is dat het leerlingen enthou-siast maakt voor ondernemerschap en hun motivatie voor de gekozen studierichting versterkt. UW BEDRIJF HERKENT ZICH IN ONDERSTAANDE PUNTEN: wij participeren alleen in projecten die maatschappelijk verantwoord zijn, waar een duidelijke behoefte aan bestaat en die succesvol zijn wij voelen ons betrokken bij het onderwijs en hechten aan een goede aansluiting van het onderwijs op de bedrijfspraktijk wij streven een goed imago op de arbeidsmarkt na en willen potentieel ondernemingstalent tijdig spotten ACHTERGROND PROJECT Voor de Nederlandse economie is het cruciaal dat ondernemerschap wordt gestimuleerd. Interesse in- en aanleg voor ondernemerschap moet bij jongeren zo vroeg mogelijk worden gestimuleerd. Dit project speelt hierop in door op scholen voor voortgezet onderwijs een bedrijfssimulatie aan te bieden, die aansluit bij de actiegerichte instelling van potentiële ondernemers en die hen de basisvaardigheden op bedrijfskundig gebied bijbrengt en enthousiasmeert voor ondernemerschap. VOORTBOUWEN OP EEN SUCCESVOL INITIATIEF Het ABP en de pensioenuitvoerder APG hebben, in navolging van een soortgelijk initiatief van Rolls-Royce plc. in de UK uit 2003, de ontwikkeling van ondernemerschap op scholen voor voortgezet onderwijs ondersteund door tweedaagse bedrijfssimulaties aan te bieden aan VWO en HAVO leerlingen. De ontwikkeling en uitvoering van deze bedrijfssimulaties en de begeleidende lespakketten zijn uitbesteed aan SIMS International Ltd., een gerenommeerd bedrijf op het gebied van bedrijfssimulaties. Dit bedrijf dat in bedrijfs-simulaties voor executive education gespecialiseerd is en werkt voor grote bedrijven heeft de simulatie en het lespakket voor ABP in 2006-2007 ontwikkeld.
WAAROM EEN CONSORTIUM? Na drie jaar bestaat er duidelijk behoefte aan continuering van dit succesvolle project. Scholen willen deze bedrijfssimulatie een vast onderdeel van hun curriculum maken. Leerlingen worden enthousiast gemaakt voor ondernemerschap en het versterkt hun motivatie voor de gekozen studierichting en dus hun inzet voor de studie. APG is bereid de simulatie, het lesmateriaal en alle ervaringen met de scholen in te brengen in een consortium om hiermee de continuïteit van het project te verzekeren. Op deze wijze zou dit zeer succesvolle initiatief vanaf het schooljaar 2010-2011 in consortium vorm vervolgd kunnen worden. SIMS International Ltd. hoopt o.a. met hulp van het APG zoveel bedrijven voor dit consortium te interesseren dat per jaar zo n 25-40 simulaties uitgevoerd kunnen worden op scholen waarbij circa 600-1000 leerlingen bereikt worden. WAT GAAT HET CONSORTIUM DE SCHOLEN BIEDEN Scholen kunnen een aanvraag indienen bij het consortium om geheel gratis gedurende twee intensieve dagen een bedrijfssimulatie te laten verzorgen voor een groep van 20 tot 24 HAVO of VWO leerlingen. Deze simulatie wordt dan uitgevoerd door twee trainers van TIMS Holding B.V., het bedrijf dat voor SIMS International Ltd. in Nederland de organisatie van dit project uitvoert. REDENEN OM DEEL TE NEMEN Het ABP en vervolgens de pensioenuitvoerder APG hebben destijds besloten dit schoolproject te sponsoren vanuit een viertal motieven t.w. sociaal verantwoord ondernemerschap affiniteit met ondernemerschap betrokkenheid bij het onderwijs imago op de (arbeids)markt DEELNAME Bedrijven kunnen op twee wijzen meedoen aan dit consortium te weten als: hoofdsponsoren voor een periode van twee jaar sponsoren voor een periode van twee jaar WAT KRIJGT U TERUG? Wat krijgt u als bedrijf terug voor uw sponsoring? Alle sponsoren zijn als zodanig zichtbaar bij alle simulaties die gedurende het jaar op scholen voor voortgezet onderwijs uitgevoerd worden. Daarnaast kunnen hoofdsponsoren 5 simulaties (bij voorbeeld op scholen voor voortgezet onderwijs in uw omgeving) een nadrukkelijk eigen karakter geven. Dit zou o.a. kunnen door bij de start of op het einde van de twee dagen een bedrijfspresentatie te geven. In ieder geval zal het logo van de hoofdsponsor prominent zichtbaar zijn. Sponsoren hebben het recht hetzelfde te doen maar dan voor 2 simulaties per jaar.
POSITIEVE REACTIES VAN SCHOLEN EN LEERLINGEN De belangstelling van de scholen bleek vanaf de start van het APG project groot zodat de simulaties snel volgeboekt waren en er zelfs sprake was van een wachtlijst. Tot nu toe zijn sinds de start van het APG project ruim 50 simulaties verzorgd bij ruim 30 scholen waarbij meer dan 1200 VWO en HAVO leerlingen betrokken waren. De scholen geven aan dat de SIMS International bedrijfssimulatie een inhoudelijke voltreffer is. Het sluit uitstekend aan bij de lesstof, brengt variatie in de didactiek en wordt als een meerwaarde voor het vak M&O beschouwd, het maakt het vak voor de leerlingen interessanter. Dit laatste blijkt wel uit het feit dat verschillende keren leerlingen hun vervolgstudiekeuze na de simulatie blijken bij te stellen naar bedrijfseconomie/bedrijfskunde. Verschillende scholen die ervaring hebben met de internetsimulatie Bizzkids zeggen dat ze die simulatie nu als veel minder ervaren. De goede inhoudelijke feedback van deze bedrijfssimulatie o.a. door de grafieken in de software wordt alom geprezen. Het enthousiasme van de scholen wordt geïllustreerd door de vrijwel 100% herhaalvraag bij scholen die deelgenomen hebben. De scholen hebben dan ook nadrukkelijk gevraagd om continuering van dit project in het studiejaar 2010-2011. Zowel bij de pilots als tijdens de simulaties in de schooljaren 2007-2008, 2008-2009 en nu tijdens het schooljaar 2009-2010 zijn de reacties van de leerlingen op de bedrijfssimulatie zeer enthousiast geweest. Veel leerlingen geven aan dat de simulatie hen een beter inzicht heeft gegeven in het reilen en zeilen van bedrijven, hun enthousiasme voor het vak economie, management en organisatie heeft vergroot en dat het concurrentie element in de simulatie stimulerend werkt. Ze vinden het lesmateriaal en de begeleiding uitstekend en bovenal wordt het als een goede en leuke vorm van leren ervaren. DOELGROEP EN OPZET VAN DE BEDRIJFSSIMULATIE De bedrijfssimulatie kan op twee niveaus aangeboden worden te weten: niveau 1 - voor HAVO leerlingen aan het eind van de 4 e klas (richting economie, management en organisatie) niveau 2 - voor VWO leerlingen aan het eind van de 5 e klas (richting economie, management en organisatie) 20 tot 24 HAVO of VWO leerlingen concurreren met elkaar in vier teams die: doelstellingen voor hun bedrijf moeten vaststellen deze doelstellingen in een vijftal beslissingsronden zo goed mogelijk moeten realiseren als team optimaal moeten samenwerken
LEERPUNTEN VAN DE SIMULATIE Tijdens de bedrijfssimulatie wordt het leren van de volgende ondernemingsaspecten bevorderd: hoe realiseer ik omzet (beantwoorden klantgevoeligheden om vraag te genereren)? hoe schat ik het winstpotentieel van een markt in? hoe bepaal ik de doelstellingen voor mijn bedrijf (strategie)? het managen van operationele onzekerheden (marktgroei, investeringen, benchmarking, winst & cash-flow voorspellen)? hoe bepaal ik mijn concurrentiepositie? hoe worden bedrijfsresultaten gemeten? AANVULLEND INITIATIEF DE ONDERNEMINGSWEEK Hoezeer het APG initiatief aansluit bij de behoeften van de scholen blijkt ook uit een spontaan initiatief van één van de deelnemende scholen; het Schoonhovens College. Deze middelbare school die reeds vanaf de eerste pilots in 2007 bij het project betrokken is wil in September 2010 rondom de bedrijfssimulatie een ondernemersweek organiseren. De gedachte is leerlingen voor de simulatie psychologische test(en) af te nemen over ondernemerschapskwaliteiten en daarna hun gedrag tijdens de simulatie te observeren. Zo zou naast het onderwijs rondom de simulatie ook aan leerlingen een carrièreadvies gegeven kunnen worden. Tevens zouden bedrijven tijdens deze week presentaties kunnen verzorgen en zou er een databank met gegevens over stages en banen bij bedrijven uit de regio opgezet worden. Tijdens een aantal simulaties in het studiejaar 2008-2009 zijn de psychologische testen die tijdens deze ondernemingsweek gebruikt worden reeds gevalideerd. TIMS Holding B.V. Felualaan 3 7313 GL APELDOORN 055-3552412 E-mail: tims@wxs.nl