adviezen gebruik na van een hernia-operatie krukken ZorgSaam 1
2
Het gebruik van krukken U heeft zojuist één of twee krukken te leen gekregen. Deze heeft u gekregen omdat één been is aangedaan. De kruk(ken) vormen de vervanging voor (een deel van) een functie van het aangedane been. De informatie die u hier vindt is bedoeld als geheugensteuntje bij het gebruik van deze krukken. Hoe ziet een kruk eruit? Een kruk is opgebouwd uit buizen die, zoals een telescoop, in elkaar schuiven. De buizen worden in elkaar gehouden door een knopje dat vanuit de ene buis in een gat in de andere buis valt. Bekijkt u de kruk van boven naar beneden, dan komt u de volgende onderdelen tegen: 1. een manchet (soms open en soms bijna gesloten aan de voorzijde), 2. een drukknopje als instelmogelijkheid voor de hoogte tussen handvat en manchet (dit is niet altijd aanwezig), 3. een handvat (soms ergonomisch gevormd naar de vorm van een linker of rechter hand) 4. een knopje als instelmogelijkheid voor de hoogte van het handvat tot de grond, 5. een schroefdopje waarmee de hoogte instellingsmogelijkheid van de kruk wordt ontgrendeld (dit is niet altijd aanwezig) 6. en een dop (zie fig. 1) 3
Hoe stelt u een kruk in? Ga rechtop staan met de armen ontspannen naast u. In deze positie zijn uw ellebogen licht gebogen en de schouders ontspannen en laag. De hoogte van de kruk is goed als de muis van uw hand, in die stand kan steunen op het handvat (3) van de kruk. Hierbij moet het niet nodig zijn om voorover te buigen of de schouders op te trekken. Indien de hoogte verkeerd is, dient u, afhankelijk van de soort kruk, het schroefdopje (5) los te draaien waarmee de hoogte instelling ontgrendeld kan worden. Druk het onderste drukknopje (4) los waardoor het gat vrijkomt dat bij de verkeerde hoogte hoort. Verschuif de buizen naar de goede hoogte. En laat het knopje terug vallen in het goede gat. Controleer de hoogte en als deze correct is, draait u (indien nodig) het schroefdopje weer vast. De manchet (1) van de kruk moet zich minimaal 5 cm. onder uw elleboogpunt bevinden. Bij sommige krukken kan de hoogte van de manchet gewijzigd worden. Als dit nodig is kunt u de manchet (1) verplaatsen door het bovenste drukknopje (2) in te drukken waardoor het gat vrijkomt wat bij de verkeerde stand hoort. Na verschuiven, laat u het drukknopje terugvallen in het goede gat. Hoe loopt u met krukken? U heeft informatie ontvangen of u wel of niet op uw been mag steunen, dus in hoeverre u uw been moet ontlasten. Zonder krukken loopt u volledig belast. Bij gedeeltelijk belast lopen, mag u steunen op het aangedane been. Dit kan zowel met één kruk als met twee krukken. Lopen met twee krukken zonder te steunen op het aangedane been noemt men onbelast lopen 4
U heeft twee krukken ontvangen en moet onbelast lopen (zie fig. 2): a. Bij aanvang van het lopen, staan de krukken en de voet van het goede been naast elkaar (gearceerde voet is aangedane voet). b. Beide krukken vooruit zetten tot voor de tenen c. Het aangedane been tussen de krukken zetten en aantippend onbelast mee laten lopen. Indien uw voet in het gips zit houdt u uw voet omhoog en springt u tussen de krukken. d. De voet van het goede been tussen of voorbij de krukken op de grond plaatsen. U heeft twee krukken ontvangen en mag gedeeltelijk belast lopen (zie fig.3): a. Bij aanvang van het lopen, staan de krukken en de voeten naast elkaar (gearceerde voet is aangedane voet). b. Beide krukken vooruit zetten tot voor de tenen c. De voet van het aangedane been tussen de krukken op de grond plaatsen d. De voet van het goede been voorbij de krukken op de grond plaatsen. fig. 3 5
Wanneer u het gebruik van de krukken mag afbouwen loopt u met één kruk(zie fig. 4): Let op!: Deze kruk draagt u aan de gezonde zijde. Bijvoorbeeld: moet u uw linker been belasten dan draagt u de kruk aan de rechter kant. a. Bij aanvang van het lopen, staan de kruk en de voeten naast elkaar (gearceerde voet is aangedane voet). b. Zet de kruk vooruit tot voor de tenen. c. De voet van het aangedane been ter hoogte van de kruk op de grond plaatsen d. De voet van het goede been voorbij de kruk op de grond plaatsen. fig 4 Bijzonderheden bij het gebruik van krukken Opstaan Als u krukken heeft gekregen met open manchetten dan pakt u beide krukken in één hand vast. Pak met uw andere hand de stoelleuning, de zitting of het bed vast. Als u krukken heeft gekregen met bijna gesloten manchetten dan kunt u de krukken aan uw onderarmen laten bungelen zodat u beide handen vrij heeft om u mee op te drukken vanaf de stoelleuningen, de zitting of het bed. Ongeacht de soort krukken steekt u het aangedane been naar voren en drukt u zich vanuit zit op tot stand met behulp van uw handen en uw goede been. 6
Gaan zitten U zorgt dat u met de achterkant van uw benen hetgeen voelt waar u op wilt gaan zitten. Zoals bij opstaan is beschreven neemt u, beide krukken in één hand en met de andere hand pakt u de stoelleuning, de zitting of het bed vast. Of u laat de krukken bungelen aan uw onderarmen en ondersteunt zich met beide handen via de stoelleuningen, de zitting of het bed. Ongeacht het soort krukken steekt u het aangedane been vooruit en gaat zitten. Op een trap of opstapje stappen U plaatst eerst het goede been naar boven. Daarna trekt u de kruk(ken) en het aangedane been bij. Van een afstapje of trap afstappen U plaatst eerst uw kruk(ken) en aangedane been naar beneden. Daarna trekt u het goede been bij. Als er een leuning is kunt u volstaan met het gebruik van één kruk. De kruk die u niet gebruikt, pakt u erbij in de hand waarmee u de andere kruk vasthoudt. Pak de kruk evenwijdig aan het handvat. 7
ZorgSaam Ziekenhuis Wielingenlaan 2 4535 PA Terneuzen Tel. (0115) 68 80 00 Fax (0115) 62 08 34 ZorgSaam Ziekenhuis Pastoor van Genklaan 6 4501 AJ Oostburg Tel. (0117) 45 90 00 Fax (0117) 45 40 15 8 ZorgSaam Ziekenhuis Lyceumstraat 20 4561 HV Hulst Tel. (0114) 37 30 00 Fax (0114) 31 27 90 ZorgSaam Ziekenhuis maakt deel uit van Stichting ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen. Meer informatie vindt u op onze website www.zorgsaam.org 71222.01.10