Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog Microscopische Hematurie
Om van de gelegenheid gebruik te maken... Saskia Stomps, Uroloog Opleiding Geneeskunde 1996-2003: Rijks Universiteit Leiden Opleiding Urologie 2005-2012: Westeinde Ziekenhuis den Haag UMCUtrecht St Antonius ziekenhuis Nieuwegein NKI-AVL Amsterdam Sinds april 2012 werkzaam als chef de clinique in ZGT
Inhoud wat is microscopische hematurie? en wanneer moeten we er wat mee? wat moeten we er mee? en wie doet wat, de huisarts vs de uroloog? negatieve analyse: WAT NU...
Casus 1 Hr. S 16/9/63: Sinds 2-3 jaar LUTSklachten; frequency, urge en verminderde straal. Nycturie 2-3 x, geen pijnklachten. Verder blanco VG, med;- Urine: ery 2+, verder gb RT: gb, echo prostaat gb, PSA: 1,7 Wat te doen: zelf LUTS behandelen of uroloog? Casus 2 Mevr. Y 4/6/68 Recidiverende uwi, obstipatie, bij urineonderzoek is bij herhaling het infect verdwenen en blijft een micr. Hematurie aanwezig VG: depressie wv lexapro, migraine, waarvoor een mirena spiraal Casus 3 Patiënte van 52 jaar. Wegens klachten van dysurie uristick: ery 2+, verder ga. Beleid: Kuur gegeven met advies controle nadien. Of controle heeft plaatsgevonden weet ik niet,
Wat is microscopische hematurie? En wanneer moeten we er wat mee? - stick? sediment? - wat is nog normaal en wat is afwijkend? - welke urine? (ochtend/middag/avond, initieel/midstream/terminaal? hoe vers is de portie?) - Herhalen van het onderzoek?
* Richtlijn NVU 2010 Microscopische hematurie = > 3 ery s per gezichtsveld in het sediment Bij herhaling. ( 2 van de 3 onderzoeken positief voor ery s) Stick: sensitiviteit 91,6% specificiteit 56% spoor=2 ery/gv of 5-10 ery's/microliter zwak positief = 25 ery/microliter sediment: > 3 ery's/gv in gecentrifugeerde urine 15-20 ery/microliter in niet gecentrifugeerde urine Toont ook cylinders midstream geen bewijs voor moment van de dag geen bewijs voor tijd tussen lozing en analyse zo kort mogelijk, bij voorkeur< 2uur
wanneer moeten we er wat mee? - Leeftijdsgrens? - Symptomen? - Risicofactoren? - Itis?
wanneer moeten we er wat mee? - Risico afweging: kans op vinden maligniteit bij asymptomatische microscopische hematurie 0-8,9% afhankelijk van de risico groep * Edwards BJU 2006 Leeftijd >40? >50? Klachten: urge, rec UWI, macr hemat Mannen * Lang j Urol 2004 * El galley j endourol 2008 * Hovius NTvU 2007 ROKEN!!!! Werken in de verfindustrie Vrouwen < 40 op maligniteit : 0-1,1% kans
Wat kunnen we en vooral wat moeten we met microscopische hematurie? -urine Kweek? -CTU of CT-IVP? -Markers? (Fish, NMP22 BARD-BTA) -lab? -cystoscopie? -XBOZ? -echo nieren? -urine cytologie? -RUG? -URS? -X-IVP? -sed?
Urine: Urine sediment: eiwit!! cylinders Itis, bevestigen stick uitslag Urine kweek: bij symptomen van UWI en bij leuco s en/of nitriet in sediment Urine cytologie: * Rodgers ea, systematic review, BJU,2006 * Hovius ea,eur Urol Suppl, 2008 * Chahal ea, Eur Urology, 2001 * Hofland ea J Urol 2004, Bij GEEN van de patienten had cytologie een toegevoegde waarde bovenop de standaard analyse. Urine cytologie heeft geen plaats in de initiële analyse van microscopische hematurie. Markers: Fish, NMP22, BARD-BTA: onvoldoende om de cystoscopie te vervangen.
Lab: -Kreat/ GFR -evt INR Cystoscopie: -Gouden standaard voor opsporen blaastumoren! -flexibele scopen -leeftijdsgrens waarboven een scopie moet worden uitgevoerd is onduidelijk.
Beeldvorming hogere urinewegen: -echo: Blaastumoren sens 63% spec 99% Niertumoren <2,5 cm sens 35% spec 49% >2,5 <7 cm sens 80% spec 95% Stenen sens 77-96% spec 91% -XBOZ: weinig toegevoegde waarde meer sinds de verbetering van echo -CTU of CT-IVP: Detecteren van een oorzaak voor microscopische hematurie met Sens 92-100% spec 89-97% Echter tegen forse stralenbelasting
Beeldvorming hogere urinewegen: -IVP Oude doos -MRI (U): Dure doos URS of RPG: Urologische truukendoos
Wat kunnen we en vooral wat moeten we in beginsel met microscopische hematurie? -urine Kweek -CTU of CT-IVP -Markers (Fish, NMP22 BARD-BTA) -lab -cystoscopie -RUG -URS -XBOZ -echo nieren -urine cytologie -X-IVP -sed
Wat moeten we met microscopische hematurie? -sed -lab -echo nieren -cystoscopie -CTU of CT-IVP
Casus 4 Hr X : 1999 dr Visser Analyse microscopische hematurie: scopie en echo + IVP geen afwijkingen 2004 dr Cornel analyse microscopische hematurie scopie gb cytologie gb CT gb 2011 opnieuw microscopische hematurie WAT NU
Analyse gedaan: geen afwijkingen WAT NU Tot 68% geen afwijkingen gevonden bij initiele analyse Persisterend microscopische hematurie *Howard et al j urol 1991 *Madeb Urology 2010 * Khadra j Urology 2000 Patienten hebben na een FU van 14 jaar een kans van <1% op maligniteit