UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
|
|
- Sarah de Wilde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 april 2003 herzien maart 2004 UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Casusschets 1 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Microscopische hematurie Antwoord: 2, sediment na rustperiode. Zie WA: na trauma of andere bekende oorzaak. Ad antwoord 1: aantal ery s van belang, daarom sediment. Zie WA definitie : < 5 ery s pgv geen betekenis! Ad antwoord 3: dip gevoelig, snel positief, ook bij hemolyse, dan in sediment dus geen ery s. Ad antwoord 4: te veel diagnostiek. Vraag 2: Antwoord: 1. Zie WA: Toevalsbevinding bij keuring. Dan onder Macroscopische hematurie Onder de 40 jaar. Uitleg procedure cytologie. Ad antwoord 2: pas op, indien controle goed is, wat dan? Valkuil! 1
2 Ad antwoord 3: verwijzing cq cystoscopie niet nodig indien bovenstaand onderzoek goed is: zie onder opmerkingen. Vervolg casusschets 1 Vraag 3: Antwoord: 1: ja. Dan wel verwijzen, zie Boven de 40 jaar. Komt verder in casus 3 aan de orde. Leerdoel 1: a. Minder dan 5 ery s pgv is fysiologisch, geen verdere actie. b. > 5 ery s pgv wel reden voor verder onderzoek. c. Trauma zoals sporten kan reden zijn, controle na rustperiode. Stelling 1a: Screening op microscopische hematurie is zinvol. Onjuist Stelling 1b: Zwak positieve (plus of plusmin) dipstick is geen positieve dipstick. Onjuist 2
3 Casusschets 2 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Macroscopische hematurie. Bij vraag: nacontrole is niet strikt nodig, tenzij klachten of macroscopische hematurie! Hier op initiatief pte gedaan. Antwoord 5 is juist, microscopische, inmiddels pijnloze, hematurie. Procedure als Onder de 40 jaar. Ad antwoord 1: acenocoumarinegebruik maakt voor beleid niets uit! Ad antwoord 2: als vorige casus, valkuil indien het goed zou zijn. Ad antwoord 3: Niet zinvol. Ad antwoord 4: indien geen dysurie is kweek niet zinvol. Vraag 2: Antwoord 1: Niet zinvol (meer). Antwoord 2: Volgens werkafspraak is cystoscopie niet strikt nodig. Zie Onder de 40 jaar Opmerkingen : Alleen bij macroscopische hematurie alsnog cystoscopie. Er is nu echter wel sprake van recidiverende microscopische hematurie, waar geen duidelijke richtlijn over gegeven is. Gezond verstand gebruiken! Antwoord 3: Zou een optie kunnen zijn. 3
4 Vervolg casusschets 2 Leerdoel 2: a. Onder de 40 jaar in eerste instantie door huisarts zelf af te handelen. b. Nieuw: cytologie laten doen. c. Antistol geen effect op beleid. d. Zonder pijn is cystitis of prostatitis als reden onwaarschijnlijk. e. Indien bij nacontrole persisterende hematurie na bv 3 maanden: alsnog cystoscopie. Hoeft niet als er nooit macroscopische hematurie is geweest. Stelling 2a: Het gebruik van anticoagulantia mag geen invloed hebben op het beleid. Juist Stelling 2b: Bij persisterende microscopische hematurie < 40 jaar met een negatief aanvullend onderzoek door de huisarts blijft een verwijzing naar de uroloog noodzakelijk. Niet juist 4
5 Casusschets 3 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Macroscopische hematurie Antwoord: 2 is juist. Vooronderzoek door huisarts en daarnaast afspraak hematuriecystoscopie (kan binnen 2 weken, maar na aanvullend onderzoek). X en echo: afspraak met radiologen: vermeld hematurieprotocol : van belang voor snelheid afspraak en onderzoek: er wordt dan een echo blaas bij gedaan. Ad antwoord 1: kweek is zonder klachten weinig zinvol. Ad antwoord 3: niet zinvol. Ad antwoord 4: Bij dementie is behandeling blaasca toch wel zinvol! Leerdoel 3: a. Boven de 40 jaar: verwijs onder vermelding hematurie cystoscopie. b. Ook bij hoge leeftijd en bv dementie kan preventieve actie bij blaasca zinvol zijn. Stelling 3: Ook bij hoge leeftijd en dementie kan preventieve actie bij blaasca zinvol zijn. Juist 5
6 Casusschets 4 Gaat over gebruik mictielijst. Zie Werkafspraak Benigne Prostaat Hypertrofie onder Diagnose. Mictielijst staat op werkafspraak verder niet uitgelegd. Uitdelen: mictielijst. Aan de ene kant staat een kopie uit het cahier Deskundigheidsbevordering van de NHG en LHV (Nascholing voor huisartsen bij de Landelijke Transmurale Aanbeveling Benigne prostaathyperplasie (2000)). Aan de andere kant staat een in de praktijk te gebruiken mictielijst. Interpretatie mictielijst: Drinken: pt drinkt matig. Verschil dag (meer) en nacht (minder): ter dd hartfalen. Vaak kleine beetjes. Wel met name s morgens volume: 300 en 350 ml. Dat betekent in principe een normale blaascapaciteit ( ml). Dit past bij een bekkenbodemhypertonie. Geen overactieve blaas. NB: Het NHG gebruikt de mictielijst (zonder vermelding vochtintake, maar wel met vermelding incontinentie) vooral ter dd hartfalen. 6
7 Vervolg casusschets 4 Vraag 2: Ad antwoord 1: Uroloog lijkt niet nodig op dit moment. Ad antwoord 2: Medicatie zou kunnen. Bijvoorbeeld anticholinergica cq spasmolytica: tolterodine (Detrusitol), oxybutynine (Dridase) of flavoxaat (Urispas). Of alfuzosine (Xatral), werkt op andere receptoren, ontspant de blaashals. Ad antwoord 3: Zie werkafspraak Voorlichting en niet-medicamenteuze therapie. Hiervoor zijn ook goed de patiëntenbrieven van het NHG te gebruiken. Ad antwoord 4: Gespecialiseerde fysio is goede optie. Leerdoel 4: Waarde mictielijst en interpretatie. Stelling 4: Ik maak regelmatig gebruik van een mictielijst. Ja / Nee 7
8 Casusschets 5 Zie Werkafspraak Benigne Prostaat Hypertrofie Antwoord 2 - Adviezen: zie werkafspraak onder Voorlichting en nietmedicamenteuze therapie. Verloop: bepaald door combinatie dynamische en anatomische component, er is geen relatie tussen grootte prostaat en ernst mictieklachten. Betreffende kans op maligniteit: RT wel geïndiceerd, PSA bepaling niet bij niet verdacht RT. Zie ad antwoord 4. Ad antwoord 1: Medicatie lijkt voor deze pt wel iets te snel. Ad antwoord 3: Er is geen reden om seroxat te wijzigen. Hydreochlorthiazide eventueel aan het eind van de dag innemen bij nycturie. Ad antwoord 4, anders: bv PSA bepaling of verwijzen: zie onder Verwijswijzer, verdenking op prostaatca en opmerkingen daaronder. Leerdoel 5: a. Voorlichting bij BPH, met name het wisselende verloop, zittend plassen i.v.m. relaxatie bekkenbodem, let op obstipatie en alcohol. b. PSA bepaling niet geïndiceerd (op hoge leeftijd: geen consequenties), RT wel. c. Consequenties prostaatcarcinoom (zie einde werkafspraak onder Verwijswijzer)] Stelling 5: BPH-klachten hebben in de tijd meestal een progressief beloop. Niet juist 8
9 Casusschets 6 Zie onder Medicamenteuze behandeling Alle middelen kunnen. Toelichting: Ad antwoord 1: Alfuzosine (Xatral) 1dd 10 mg. Kan nu dus ook 1x daags. Ad antwoord 2: Tamsulosine (Omnic) 1dd 0,4 mg. Zou wat meer retrograde ejaculatie geven (dus eigenlijk betere werking!). Ad antwoord 3: Prazosine (Minipress). Alfa-blokker, geeft veel vasculaire bijwerkingen: men gaat tollen! Effect middel: Subjectief duidelijk, objectief eigenlijk beperkt op de flow. TUR valt uit te stellen of zelfs te vermijden. Vraag 2: Antwoord 1: 2 weken. Vraag 3: Antwoord 1: 3 maanden. Stopschema toepassen! 9
10 Vervolg casusschets 6 Leerdoel 6: Medicamenteuze behandeling BPH: keuze middel, effect, stopschema. Stelling 6: Ik schrijf bij benigne prostaat hypertrofie vaak medicatie voor. Ja / Nee 10
11 Casusschets 7 Ja, is een indicatie. Zie onder Operatieve behandeling Indicatie. Niet meer acceptabele klachten Vraag 2: Antwoord 2: verminderde eetlust zou kunnen wijzen op nierfunctiestoornis, dan is spoedverwijzing geïndiceerd. Vraag 3: Ad antwoord 1: sediment is niet zinvol: eerste 3 maanden postoperatief altijd leuco s en ery s. Ad antwoord 2: akkoord. Ad antwoord 3: gaat om retentiebepaling. Retentie is in ziekenhuis postoperatief bepaald en moet in principe in orde zijn. Ad antwoord 5: Medicatie kan als symptoombestrijding zinvol zijn. Als infectie is uitgesloten en er geen residu is. Ter aanvulling: Zie werkafspraak Voor- en nadelen : 15% postoperatieve problemen. Hier is verzuimd te vermelden dat 90% een retrograde ejaculatie krijgt!! Leerdoel 7: Operatieve behandeling BPH: indicatie en voorlichting. 11
12 Te wijzigen bij herziening werkafspraak: Urologie Pijnloze hematurie Urologie Benigne Prostaat Hypertrofie Operatieve behandeling Voor- en nadelen: rechter kolom: voor 5%: 90% krijgt een retrograde ejaculatie,... 12
UROLOGIE achtergronden casusschetsen
UROLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. 1 april 2003 herzien maart 2004 Casusschets 1 UROLOGIE ACHTERGRONDEN
Nadere informatieUROLOGIE CASUSSCHETSEN
UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is geconstateerd. Volgens een briefje van de keurend
Nadere informatieUROLOGIE casusschetsen
UROLOGIE casusschetsen Interline maart 2004 1 UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is
Nadere informatieUrologie Hematurie en PSA
Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN
TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal mannen, dat zich presenteert met dergelijke klachten,
Nadere informatieBekkenbodemproblematiek ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Bekkenbodemproblematiek Concept dd 27 maart 2007 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep is een multidisciplinaire werkgroep gynaecologie
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken
TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken Huisarts Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE DEVENTER BEKKENBODEMPROBLEMATIEK Maart 2010 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep is een multidisciplinaire werkgroep gynaecologie / urologie
Nadere informatieDeze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november 2004.
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november 2004. Met deze kennistoets kunnen de deelnemers hun kennis toetsen aan de richtlijnen uit de NHG-Standaard Bemoeilijkte
Nadere informatieUrine incontinentie bij vrouwen
Urine incontinentie bij vrouwen Ellen van der Linden, uroloog Mesos Annemiek ter Horst, bekkenfysiotherapeut stelling Uitgaand van een standaardpraktijk van 2350 patiënten, verwacht je ongeveer 30 vrouwen
Nadere informatieINTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertiliteit (herzien) -
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 Mictieklachten bij mannen van maart 2013. Met deze kennistoets kunnen de deelnemers hun kennis toetsen aan de richtlijnen uit
Nadere informatieCasuïstiek van de urogeriatrische patiënt. Mw. T. Herder (thans semi arts)
Casuïstiek van de urogeriatrische patiënt Mw. T. Herder (thans semi arts) Cases 1. Man met LUTS klachten 2. Man met RIP in blaas & vesicolithiasis 3. Man met ossaal gemetastaseerd prostaatcarcinoom Casus
Nadere informatieAchtergronden casusschetsen astma/ copd
Achtergronden casusschetsen astma/ copd 7 augustus 2000 Inleiding Dit Interline programma is gemaakt voor groepen die (meer dan) een jaar geleden het longproject hebben gevolgd. Het is gedeeltelijk een
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE KINDERGENEESKUNDE Concept dd 29 jan 2008 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep bestaat uit: Hans van Unen en Obbe Norbruis, kinderartsen
Nadere informatieDatum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog. Microscopische Hematurie
Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog Microscopische Hematurie Om van de gelegenheid gebruik te maken... Saskia Stomps, Uroloog Opleiding Geneeskunde 1996-2003: Rijks Universiteit Leiden
Nadere informatieBekkenbodemproblematiek CASUSSCHETSEN
INTERLINE Bekkenbodemproblematiek Concept dd 27 maart 2007 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mw Adams, 46 jaar, komt op het spreekuur voor een uitstrijkje. Voor het inbrengen van het speculum vraagt u haar wat
Nadere informatieREUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
REUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN April 2004 Inleiding De werkafspraak Reumatologie is in 2004 gepubliceerd, aansluitend op de bestaande NHG standaard en
Nadere informatieBenigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012
Benigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012 Meest voorkomende ziektebeelden bij mannen > 50jr Prostaatcarcinoom Slijmbeursontsteking Zuurbranden Staar Ritmestoornissen 7,8 8,0 8,4
Nadere informatieUrineweginfecties nader belicht. Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido
Urineweginfecties nader belicht Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido Urineweginfecties nader belicht Kennismaking Uitleg Casuïstiek afgewisseld met dipslides Niet vergeten! Doelen U herkent de valkuilen
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE MAMMACARCINOOM 2 dec 2008 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkafspraak en het Interlineprogramma is samengesteld door Chirurgen Isalaklinieken:
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE INTERNE GENEESKUNDE Schildklierproblematiek, Osteoporose, (DVT) 9 januari 2007 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkafspraak Schildklierproblematiek
Nadere informatieInhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus
Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient
Nadere informatieAstma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen
Astma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen Voor: begeleider/presentator Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline januari 2010 INTERLINE
Nadere informatieBijscholingsdag urotherapie Aart Klijn Edith Dekker
Bijscholingsdag urotherapie 2015 Aart Klijn Edith Dekker Workshop casuïstiek Doel: van elkaar leren Opzet: casus, diagnose, discussie, verloop, urologische beeld, valkuilen. Casus 1: Maud Leeftijd: 12
Nadere informatieVerenso richtlijn urineweginfecties. Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog
Verenso richtlijn urineweginfecties Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog Inhoud Aspecifieke ziektepresentatie algoritme Asymptomatische bacteriurie Verwekkers Casus 84-jarige vrouw VG/ DM2, hypertensie,
Nadere informatieUrologie. Prostaatklachten
Urologie Prostaatklachten Urologie Inleiding In deze folder vindt u informatie over prostaatklachten. Deze informatie is bedoeld om u inzicht te geven in de oorzaak van de klachten en de mogelijkheden
Nadere informatieUrologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht
Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de
Nadere informatieHARTFALEN achtergronden casusschetsen
HARTFALEN achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Achtergronden casusschetsen Hartfalen INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
Nadere informatieWorkshop/QUIZ richtlijnen
Workshop/QUIZ richtlijnen Saskia Bruijn urotherapeut AMC/EKZ Lottie Peerdeman urotherapeut WKZ Keetje de Mooij kinderuroloog WKZ Edith Dekker urotherapeut WKZ Vraag 1 Welke terminologie wordt gebruikt
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE INFECTIEZIEKTEN januari 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Werkgroepleden: Mevrouw J.W. (Jolande) Bouwhuis, internist-infectioloog De heer P.H.P.
Nadere informatieCHEMOTHERAPIE achtergronden casusschetsen
CHEMOTHERAPIE achtergronden casusschetsen Interline augustus 2010 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Voor: begeleider/presentator INTERLINE CHEMOTHERAPIE
Nadere informatieKinderen met hardnekkig druk gedrag
Interline Achtergronden casusschetsen Kinderen met hardnekkig druk gedrag Versie 15 juli 2002 Casusschets 1 Vraag 1: Vooral druk en beweeglijk (3), + concentratieproblemen (1). Zie diagnostiek, obligate
Nadere informatieZindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen
Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen Marion Salwegter, huisarts en kaderhuisarts urogynaecologie Edwin Knots, kinderarts CZE Bas Zegers, kinderarts-sociale pediatrie MMC Maar 80 minuten
Nadere informatieGoedaardige Prostaatvergroting
Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen.
Nadere informatieGoedaardige prostaatvergroting
Goedaardige prostaatvergroting 1 Inleiding Een goedaardige vergroting van de prostaat of BPH (= benigne prostaathypertrofie) komt voor bij ongeveer 85% van de mannen op hogere leeftijd. Bij de helft van
Nadere informatieRADIOLOGIE 2011 achtergronden casusschetsen
RADIOLOGIE 2011 achtergronden casusschetsen Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline augustus 2011 Voor: begeleider/presentator INTERLINE
Nadere informatiePlassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018
Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG No disclosures(geen conflicterende belangen). Plassen moet, maar gaat het ook goed. UROLOOG, wat is dat? Specialisme dat zich bezig
Nadere informatieREUMATOLOGIE achtergronden casusschetsen
REUMATOLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. REUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN
Nadere informatieSLAAP/WAAK STOORNISSEN ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE SLAAP/WAAK STOORNISSEN Concept dd 22 mei 2007 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep slaap / waakstoornissen bestaat uit: Namens slaapteam
Nadere informatieINTERLINE (+ Bellse parese) ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE KNO (+ Bellse parese) april 2005 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Werkgroepleden: Huisartsen Paul Rooseboom, Rik Wesseler, Brian Bosch. KNO artsen:
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE LABORATORIUM Concept dd 6 april 2006 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep bestaat uit Dieter Boswijk (huisarts, Dedemsvaart) Sjef vd Leur
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek RTA t.b.v. een risico-inschatting op prostaatkanker
Regionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Voor het laatst bijgewerkt op 14 maart 2016 Distributielijst Huisartsen en specialisten van
Nadere informatieDe prostaat. Anatomie van de prostaat. Blaashals. Urineblaas. Zaadblaasjes. Ejaculatiekanaal. Prostaat. Urinebuis. Zaadblaasjes. Prostaat.
De prostaat Anatomie van de prostaat Blaashals Zaadblaasjes Prostaat Zaadblaasjes Prostaat Prostaatgebied Ejaculatiekanaal Urineblaas Urineblaas Overgangszone Kapsel van bind- en spierweefsel Centrale
Nadere informatieBBD: Bowel Bladder Dysfunction
BBD: Bowel Bladder Dysfunction Bladder Dysfunction Dr. Leen Geyskens Kinderarts, interesse in bedplassen en continentieproblematiek Symposium 5 jaar kindergeneeskunde 20/9/2014 Blaasdysfunctie: moeilijkheden
Nadere informatieCATHETERISEREN EN RECTAAL TOUCHER
CATHETERISEREN EN RECTAAL TOUCHER BENIGNE PROSTAAT HYPERPLASIE VAARDIGHEIDSONDERWIJS Versie september 2001 HUISARTS- OPLEIDING Algemene gegevens Dit onderwijsprogramma is ontwikkeld door de staf van de
Nadere informatieInhoud. Deel I Urologie. Jakko Nieuwenhuijzen. Garry Pigot. 1 Benigne prostaathyperplasie (BPH), plasklachten en overactieve blaas (OAB)...
VI Inhoud Deel I Urologie 1 Benigne prostaathyperplasie (BPH), plasklachten en overactieve blaas (OAB)... 3 Jakko Nieuwenhuijzen 1.1 Inleiding.... 5 1.2 Fysiologie en terminologie.... 5 1.3 LUTS, BPH,
Nadere informatieUrologie Zorgpaden en Samenwerking. Joop Noordzij, uroloog
Urologie 2016 Zorgpaden en Samenwerking Joop Noordzij, uroloog Urologie 2016 Ik zweer bij Apollon de genezer, bij Asclepios, Hygieia en Panacea..... Het snijden van de steen zal ik nalaten, ook als de
Nadere informatieTURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat
1 TURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat 2 Wat is een TURP? Om goed te kunnen begrijpen wat een TURP is, eerst een woordje uitleg over de anatomie van de prostaat 3 De anatomie van de prostaat
Nadere informatieUrge-incontinentie Marina Hovius, uroloog
Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Anatomie Terminologie Prevalentie Onderzoek Co-morbiditeit Conservatieve maatregelen Medicamenteuze therapie Operatieve therapie Anatomie Terminologie: richtlijn
Nadere informatiePSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog
PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%
Nadere informatieIs er meerwaarde van urodynamica? (U d )
Is er meerwaarde van urodynamica? (U d ) Workshop bijscholingsdag urotherapie 23 maart 2018 Aart Klijn, kinderuroloog Voor wie zou U d meerwaarde hebben? Kinderen die bij een urotherapeut komen: Kinderen
Nadere informatieKomt een man bij de dokter
Komt een man bij de dokter Over PSA en mictieklachten 11 november 2014 Prostaat Specifiek Antigeen eiwit geproduceerd door prostaatepitheel verhoogd bij afwijkingen van de prostaat prostaatontsteking
Nadere informatieVRAGENLIJST BEKKENBODEMKLACHTEN (urineverlies en verzakking)
VRAGENLIJST BEKKENBODEMKLACHTEN (urineverlies en verzakking) Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht
Nadere informatie22 Hematurie. Probleemlijst. Specifieke anamnese. Differentiële diagnose. Hematurie Differentiële diagnose
48-Chirurgie 22 01-06-2005 10:45 Pagina 397 397 22 Hematurie F.M.J.A. Froeling U ziet een 53-jarige man die sinds een dag plotseling bloed plast. Daarbij heeft hij pijn in zijn rechterzij. Het plassen
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE PATHOLOGIE dd 26 APRIL 2011 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep heeft 4 werkafspraken gemaakt die in dit programma besproken worden: 1.
Nadere informatieMultiple sclerose en blaasklachten
Multiple sclerose en blaasklachten Zaterdag 8 februari 2014 Dr. Evert Koldewijn uroloog Catharina Ziekenhuis Eindhoven Vanuit dit gebied wordt de blaas en de plasbuis bestuurd f-mri beelden 4 Urine opslag
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 Mictieklachten bij mannen van maart 2013. Doelstelling van deze module is dat de huisarts in staat is op adequate wijze voorlichting
Nadere informatieINTERLINE Orthopedie 2014 oktober 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Orthopedie 2014 oktober 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Dit is het tweede Interlineprogramma Orthopedie, het eerste dateert uit 2002. Het
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina
Nadere informatiePatiënteninformatie. Urodynamisch onderzoek. Urodynamisch onderzoek
Patiënteninformatie Urodynamisch onderzoek Urodynamisch onderzoek 316373 Urodynamisch.indd 1 1 27-01-17 14:22 Urodynamisch onderzoek Polikliniek Urologie, route 2.5 Telefoon (050) 524 6920 Algemeen Neemt
Nadere informatieOntstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012
Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk Warffum 2012 Onderwerpen CRP, bezinking of beide CRP bij acuut hoesten CRP sneltest voor andere indicaties? CRP, bezinking of beide? Indicaties - infectie/ontsteking
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat
1. Toelichting Aan de hand van een casus maken de deelnemers rekensommen met fictieve gegevens om prostaatcarcinoom te voorspellen bij mannen met een vergrote prostaat. 2. Doel, doelgroep, tijdsduur Doelstelling
Nadere informatiePlasklachten bij de man
Plasklachten bij de man Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0935 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten moet de
Nadere informatieGreen Light Laserbehandeling voor prostaatklachten
Green Light Laserbehandeling voor prostaatklachten U hebt samen met uw behandelend uroloog besloten tot een operatieve ingreep van de prostaat met behulp van de Green Light Laser techniek, hierna te noemen
Nadere informatiehuisartsennascholing 10 sept 2013
huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten
Nadere informatie7. De behandeling. Blaasspoelingen met BCG
7. De behandeling Blaasspoelingen met BCG Deze tekst Blaasspoelingen met BCG bevat algemene informatie. Het is extra informatie naast het gesprek met uw uroloog en gespecialiseerd verpleegkundige. Blaastumoren
Nadere informatieWorkshop Delirium Symposium Palliatieve Zorg, richtlijnen voor de praktijk Utrecht, 12-01-2006
Workshop Delirium Symposium Palliatieve Zorg, richtlijnen voor de praktijk Utrecht, 12-01-2006 Ine Klijn, psychiater, Zorglijn Acute en Consultatieve Psychiatrie Divisie Hersenen, UMCU Rob Krol, adviseur
Nadere informatieHematurie door benigne prostaat hyperplasie (BPH) met bloeding. De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding.
Casus 20L Fase A Titel Bloed geplast: opgepast! Onderwerp Hematurie door benigne prostaat hyperplasie (BPH) met bloeding. Inhoudsdeskundige Drs.H. Elzevier, uroloog Technisch verantwoordelijke Drs. E.M.
Nadere informatiePlasklachten. bij de man
Plasklachten bij de man Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten
Nadere informatieRadicale Prostatectomie. Incontinentie. na een. AZ Damiaan Oostende. Dr. Jochen Darras Dienst Urologie
Incontinentie na een Radicale Prostatectomie Dr. Jochen Darras Dienst Urologie AZ Damiaan Oostende Prostaatkanker Frequentst ontdekte kanker bij de man Tweede doodsoorzaak door kanker (na longkanker) Breed
Nadere informatieIncontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie
Incontinentiepoli voor Vrouwen Algemene informatie 1 Incontinentie In deze folder geven wij u in het kort informatie over verschillende vormen van incontinentie. Incontinentie is ongewild urineverlies.
Nadere informatieVoorlichting bij bemoeilijkte mictie bij oudere mannen
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november 2004. Doelstelling van deze module is dat de huisarts in staat is op adequate wijze voorlichting te geven over
Nadere informatieProgramma mannen. Wanneer wat hoe wie 0-20 min. introductie Presentatie nav plenaire vragen 20-40 min Uitdiepen problematiek presentatie BJ
Het mannenspreekuur Toos van Suchtelen en Mariska van Eenige, huisartsen Bert-Jan de Boer, huisarts Jack Beck, uroloog Hofpoort Ziekenhuis Woerden (afwezig) Programma mannen Wanneer wat hoe wie 0-20 min.
Nadere informatieToetsstation. Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen
Toetsstation Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen Alg lgeme mene gegevens Classificatiecode(s) Y06, Y85 Doelstelling Toetsen of de kandidaat in staat is - een gerichte anamnese af te nemen en lichamelijk
Nadere informatiemw. dr. Willemijn Windt
+ Farmacologische beïnvloeding van mictie Gewild of ongewild mw. dr. Willemijn Windt Uroloog io 24 september 2012 + Casus 82 jarige man COPD exacerbatie Al langere tijd gaat plassen moeilijker 1e dag na
Nadere informatieLumbaal radiculair syndroom ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Lumbaal radiculair syndroom Inleiding maart 2017 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Zie de werkafspraak Lumbaal radiculair syndroom De huidige werkgroep bestaat
Nadere informatieMultiple Sclerose en urologie
Multiple Sclerose en urologie Bertil Blok, uroloog Blaasfunctiestoornissen vaak bij MS Meer dan 80% van de MS patienten heeft urologische symptomen 96% van de MS patienten met meer dan 10 jaar MS krijgen
Nadere informatieDiagnostiek en behandeling van LUTS door BPH. Nascholing LUTS voor huisarts en apotheker 13 april 2016 Paul Kil, uroloog ETZ Tilburg
Diagnostiek en behandeling van LUTS door BPH Nascholing LUTS voor huisarts en apotheker 13 april 2016 Paul Kil, uroloog ETZ Tilburg Thema: Komt een man bij zijn dokter Van symptoom tot optimale behandeling
Nadere informatieINTERLINE Plastische Chirurgie 2016 februari 2016 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Plastische Chirurgie 2016 februari 2016 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De eerste Interline Plastische Chirurgie is gegeven in 2006. Dit is gedeeltelijk
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Urodynamisch onderzoek z Afspraak U wordt verwacht op de polikliniek Urologie (nr. 62): Vergeet u niet op de dag van het onderzoek
Nadere informatiePlasklachten. Bij de man. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Plasklachten Bij de man Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten
Nadere informatieBekkenfysiotherapie. multidisciplinair samenwerken
Bekkenfysiotherapie multidisciplinair samenwerken MSc Bekkenfysiotherapie: Lieke Wiggers (Fysiotherapie Noordman) Margo Versteeg (Fysiotherapie de Werfheegde) 3 november 2016, EZH-conferentie Inhoud Bekkenbodem
Nadere informatiePSA Dr Marc Elisen, specialist laboratoriumgeneeskunde MCZuiderzee/ atalmedial
PSA Aanmelden bij Kahoot! Ga naar kahoot.it Vul de PIN-code (komt zo op het scherm). Vul een nickname in. Casus Man van 55 jaar komt bij de huisarts. De schoonvader (57 jr) van zijn zoon (28 jr) is recent
Nadere informatieDiagnostiek urineweginfecties: do s and dont s
Diagnostiek urineweginfecties: do s and dont s Flore Horuz Kinderarts-nefroloog MUMC met dank aan M. Koppejan-Stapel Kinderarts en voorzitter werkgroep richtlijn UWI in vogelvlucht nieuwe richtlijn urineweginfecties
Nadere informatieVerhoogd PSA. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0932
Verhoogd PSA Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0932 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat uit onderzoek is gebleken dat u een verhoogd PSA gehalte in uw bloed heeft. Om erachter
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina pectoris 2003 2006 Hartfalen 2006 2008 Atriumfibrilleren Daarnaast
Nadere informatieRegionale Samenwerkingsafspraak Zuidoost Brabant Maagklachten
Regionale Samenwerkingsafspraak Zuidoost Brabant Maagklachten Pagina 1 Achtergrondinformatie Maagklachten worden gedefinieerd als: niet-acute pijn in de bovenbuik of zuurbranden, al of niet in combinatie
Nadere informatieLaserbehandeling. bij vergrote prostaat. Poli Urologie
00 Laserbehandeling bij vergrote prostaat Poli Urologie Wat is de prostaat? De prostaat is een klein orgaantje met de vorm en afmeting van een tamme kastanje, die vlak onder de blaas ligt en waar de plasbuis
Nadere informatiehoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 187 Samenvatting voor niet-ingewijden
hoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 187 Samenvatting voor niet-ingewijden hoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 188 188 De prostaat is een klier ter grootte van een walnoot die zich vlak onder de blaas
Nadere informatieHuisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie
Huisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie Casuistiek Hr. B 21/1/77 -Macroscopische hematurie, geen pijnklachten, geen koorts, geen mictieklachten - VG: astma - Med: pulmicort
Nadere informatieLUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM
INTERLINE LUMBAAL RADICULAIR SYNDROOM maart 2017 Inleiding Zie de werkafspraak Lumbaal radiculair syndroom De huidige werkgroep bestaat uit: Huisartsen: Annemiek Meutstege Martin Olieman Bonne Rik Wesseler
Nadere informatieUrineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts
Urineweg-infecties bij kinderen Loes Tanja kinderarts Wat is een urineweginfectie (UWI)? Een combinatie van klinische leeftijdsgebonden kenmerken en de aanwezigheid van bacteriën in een betrouwbaar afgenomen
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE PROGRAMMA ANTISTOLZORG september 2016 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Zie de werkafspraak Antistolzorg bij MCC Klik 2016. De huidige werkgroep
Nadere informatieGoed leven met hartfalen?! 26 juni 2012 Mgm Kolff-Kamphuis
Goed leven met hartfalen?! 26 juni 2012 Mgm Kolff-Kamphuis Komt iemand bij de dokter.. Heb ik hartfalen? Indeling + Definitie + Statistiek + Oorzaken + Onderzoek + Behandeling: medicatie leefregels CABG/klepoperatie
Nadere informatieChronische Nierschade in Nederland
Chronische Nierschade in Nederland Stadium GFR (ml/min/1,73m 2 ) Albuminurie > 30 mg/24 hr Prevalentie VS (%) Prevalentie Nederland (%) 1 >90 Ja 3,3 1,3 2 60-89 Ja 3,0 3,8 3 30-59 Ja/nee 4,3 5,3 4 15-29
Nadere informatieVALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN. Stelling
VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN Luc Van Houdt specialist ouderengeneeskunde Geneeskundige Dagen van Antwerpen Universiteit Antwerpen - 16 september 2017 Stelling
Nadere informatieMaag- darm- leverziekten september 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE Maag- darm- leverziekten september 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline betreft de werkafspraken Maagklachten en Colon- en rectumonderzoek.
Nadere informatieAfdeling: Urologie. Onderwerp: Blaaspijnsyndroom
Afdeling: Urologie Onderwerp: Blaaspijnsyndroom Het blaaspijnsyndroom Uw behandelend arts vermoedt dat het blaaspijnsyndroom (interstitiële cystitis) de oorzaak is van uw klachten. Deze aandoening is niet
Nadere informatieInterline Orthopedie Achtergronden casusschetsen
Interline Orthopedie Achtergronden casusschetsen 25 maart 2002 Casusschets 1 (Guus Janus) Antwoord 2: Neen. Zie WA pg 1, Bandletsel, onder verwijzen. NB: lees ipv Derhalve verwijzen... : Dan eventueel
Nadere informatie