Onderzoek in Noord- Nederland als basis voor innovaties in zorg en gezondheid Gerard Lenstra
Waarom een focus op Healthy Ageing? -Maatschappelijke reden: Grote maatschappelijke uitdaging voor de nabije toekomst, met effecten voor de economie, organisatie van de gezondheidszorg, sociale ontwikkeling, welvaart en welbevinden. - Wetenschappelijke reden: Uitstekende ansluiting bij de UMCG traditie in fundamenteel en klinisch onderzoek naar chrionische ziektes en co-morbiditeit, grote cohort studies, en een focus op preventie. - Strategische reden: Een uitstekende basis voor samenwerking tussen wetenschappelijke instituten en bedrijven in regionale en (inter)nationale clusters.
Health, HRQoL etc Healthy Ageing concept emerges: More Years, Better Lives Prevention Ambition Societal Utility Intervention Life course Age
Healthy Ageing R&D Infrastructure (II) ERIBA LifeLines biobank and cohort study: 165.000 participants 3 generations 30 years Open infrastructure Connected to 15 biobanks è BBMRI-EU, BioSHaRE-EU European Research Institute on the Biology of Ageing RUG/UMCG Recruiting 10 world s leading scientists in the field of ageing and its associated diseases Systems Biology Centre for Energy Metabolism and Ageing (Joint Programming Initiative: Healthy Diet for Healthy Life)
LifeLines
Doel LifeLines Onderzoeken waarom sommige mensen gezond oud worden en andere al vroeg(er) in hun leven ziektes en aandoeningen hebben. www.lifelines.nl
LifeLines Cohort & Biobank Noordelijke hel; van Nederland 165,000 deelnemers Follow- up gedurende minstens 30 jaar Lifelines locahes
LifeLines cohort: 3-generation design father Aselect: 45.000 Index persons (25-50 years) mother Children: 35.000 Parents alive: 55.000 child child partner s father partner s mother partner Partner: 30.000 child Total number of parecipants: 165.000 www.lifelines.nl
LifeLines deelnemers 180000 160000 1000 participants / week 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 dec.- 06 mrt.- 07 jun.- 07 sep.- 07 dec.- 07 mrt.- 08 jun.- 08 sep.- 08 dec.- 08 mrt.- 09 jun.- 09 sep.- 09 dec.- 09 mrt.- 10 jun.- 10 sep.- 10 dec.- 10 mrt.- 11 jun.- 11 sep.- 11 dec.- 11 mrt.- 12 jun.- 12 sep.- 12 dec.- 12 mrt.- 13 jun.- 13 sep.- 13 dec.- 13 www.lifelines.nl
Protocol Baseline/start: Deelnemers bezoeken LifeLines locahe MeHngen Monsterverzameling (bloed and urine) Vragenlijsten Follow- up: Jaarlijks: vragenlijst Iedere 5 jaar: baseline onderzoek Link met externe data (ziekenhuisgegevens en meer)
Data collection Metingen: Lengte en gewicht Longfunctie Bloeddruk ECG Cognitieve testen Depressie (interview) Agereader Medische gegevens: Huisarts, ziekenhuis, apotheek (Medicatie, duur, dosering) Lab results: Biomarkers Genomics/ GWAS Biochemie Haematologie Vragenlijst: Dieet Lifestyle Rookgedrag Alcoholconumptie Samenstelling familie Burgelijke staat Beroep/baan Gezendheid Medicatie Stress Gebeurtenissen in je leven Persoonlijkheid Quality of Life Overige relaties: Statistische gegevens NL Buurtkarakteristieken Luchtverontreiniging, enzovoort
Samples collected EDTA Heparin Citrate Serum x2 F/Ox PlasEc Conical Urinalysis 10 10 10 4 3.5 6 9 6 2 8 8 4 0 C Transport RT Transport 4 0 C Transport 4 0 C Transport Plasma, Buffy coat, DNA, chemistry, hormones proteomics Blood cell count, HbA1c RouHne Chemistry www.lifelines.nl Serum, hormones, pephdes, proteomics Glucose Urine Metabolites Bioanalytes
Sample processing A. Automated sample processing B. DNA isola6on and storage Processing of 2000+ tubes, genera6ng 8000+ alliquotes daily www.lifelines.nl
Future Sample storage Installed September 2013 Complete Automated sample storage of 8.000.000+ alliquotes www.lifelines.nl
Disease indications (March 2013) Age 18+ Total ParHcipants Percentage Mean age Total 114.956 45,9 Asthma 9.990 8,7% 43,1 Allergy / RhiniEs 30.650 26,7% 44,3 COPD 6.041 5,3% 49,5 Cancer 5.000 4,3% 55,8 Diabetes 2.630 2,3% 56,6 Atherosclerose 520 0,5% 60,2 Migrain 21.441 18,7% 46,0 Colitus ulcerosa 3.063 2,7% 51,5 Chrohn Disease 390 0,3% 46,6 HepaEtes 1.123 1,0% 54,6 Epilepsy 1.407 1,2% 46,6 MulEple Scelerose 285 0,2% 46,6 Parkison 62 0,1% 63,1 Fibromyalgy 3.729 3,2% 50,1 Arthrose 8.348 7,3% 57,7 ReumatoïdeatriEs 2.345 2,0% 53,5 Osteoporose 1.646 1,4% 60,3 Psoriasis 3.284 2,9% 48,1 Depression 11.641 10,1% 46,1 Schizofrenia 105 0,1% 43,6 EaEng disorder 1.805 1,6% 43,0 ADHD 1.078 0,9% 38,5 www.lifelines.nl
Gemiddelde lengte www.lifelines.nl
Gemiddelde buikomvang www.lifelines.nl
Pastaconsumptie www.lifelines.nl
Healthy Ageing Campus Netherlands > 2015 R&D Hotel ERIBA LifeLines
HANNN Healthy Ageing Network Northern Netherlands
HANNN Healthy Ageing Network Northern Netherlands: Life Sciences (liever pharmaceutical solutions) Food & Nutrition Care & Cure Medical Technology Healthy Lifestyle
Cluster rond Vision Ophtec (intra-oculaire lenzen) Abbott Medical Optics (intra-oculaire lenzen) Menicon-NKL (contactlenzen) Photonis (beeldversterking)
Food Trials Research Center Variant op CRO voor farma trials Bedrijven, kennis en infrastructuur is aanwezig Ontwikkeling in nauw overleg met UMCG, PRA International, QPS Netherlands, VENN Life Sciences, TIFN
Kenniscentrum Voeten Ondernemer (Schutrups) die iets wil UMCG ( onder meer Bewegingswetenschappen en Sportgeneeskunde) Hanzehogeschool Groningen (fysiotherapie en sportstudies/alo)
Kenniscentrum Voeten Uniek in Nederland Kennisopbouw (scripties/opdrachten studenten) Afstudeerders Meettweedaagse ALO-studenten 2011-2012 Contacten met Incas3 en HIT (sensoren in zolen) Ontwikkeling slimme hardloopschoen (tijdens lopen info/advies over prestatie, belasting)