Biobanken zijn overal
|
|
- Josephus Bogaert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vol mensenkennis
2 Annual Special Issue van Time, 2009
3 Biobanken zijn overal
4 Biobanken zijn overal Nationaal en internationaal is er een groeiende behoefte aan grootschalige dataen biobanken ten behoeve van biomedisch onderzoek aan veelal nog onbegrepen complexe aandoeningen
5 Wat is een biobank? + + Informed Consent Biomateriaal Klinische data
6 Belangrijkste kenmerken van een biobank Grootschalige verzameling Humaan materiaal plus gerelateerde klinische gegevens Grote aantallen individuen Leidend tot big data Ten behoeve van medisch-wetenschappelijk onderzoek
7 Waarom biobanking? Vergroten van de onderzoekskansen (kwaliteit en efficiency) Verbeteren van de zorg voor toekomstige patiënten (diagnostiek, prognostiek, behandeling, preventie) Personalized medicine Tevens: aantrekkelijker voor subsidiegevers, sponsors en onderzoekers vergroten van wetenschappelijke impact faciliteren van internationale samenwerking mogelijkheden voor valorisatie
8 Waarom biobanking? Allen Roses, vice president GSK genetics Effectiviteit meeste geneesmiddelen: 30-50% van de patiënten Geneesmiddel Alzheimer 30% Kanker 25% Migraine 50% Osteoporose 50% Jicht 50% Depressie 25% Effectiviteit Zoeken naar factoren (genen, individuele karakteristieken) die effectiviteit kunnen voorspellen Bron: The Independent 8 december 2003
9 Waarom biobanking? David Cox, former senior Vice President, Pfizer Geef me DNA, serum, weefsel van 50 goed gekarakteriseerde patiënten met een slechte prognose 50 soortgelijke patiënten met een goede prognose En ik zal de genetische marker, het eiwit, het kenmerk vinden dat zorgt voor het onderscheid tussen deze twee groepen Dat zal ons de sleutel geven voor prognostische markers nieuwe behandelingen co-medicatie Bron: Biobank connects, Amsterdam, 2010
10 Waarom biobanking? David Cox vervolgd Hoe kom ik aan DNA, serum, weefsel van 2 x 50 goed gekarakteriseerde patiënten met uiteenlopende prognose? Grote verzamelingen biomateriaal van goed gekarakteriseerde patiënten = klinische biobank Vanzelfsprekend vanuit academische taakstelling Bron: Biobank connects, Amsterdam, 2010
11 Typen biobanken Materiaal van clinical trials en andere wetenschappelijke studies Afgeronde projecten (archief) Nieuwe projecten (prospectief)
12 Typen biobanken Materiaal van clinical trials en andere wetenschappelijke studies Populatie biobanken: steekproef van gezonde vrijwilligers Als onderdeel van cohortstudie met specifieke vragen (bijvoorbeeld ERGO studie) Speciaal met het oog op biobank benaderd (bijvoorbeeld Nijmegen Biomedical Study, Lifelines)
13 Typen biobanken Materiaal van clinical trials en andere wetenschappelijke studies Populatie biobanken: steekproef van gezonde vrijwilligers Klinische biobanken: afgeleid van de patiëntenzorg Restmateriaal (bijvoorbeeld PALGA) Speciaal met het oog op de biobank afgenomen (bijvoorbeeld Parelsnoer Instituut, Radboud Biobank)
14 Typen biobanken Materiaal van clinical trials en andere wetenschappelijke studies Populatie biobanken: steekproef van gezonde vrijwilligers Klinische biobanken: afgeleid van de patiëntenzorg Biobanken opgericht t.b.v. de klinische zorg (bijvoorbeeld Sanquin, orthopedische bot bank, opslag navelstrengbloed)
15 Uitgangspunten biobanking (1) Infrastructuur voor wetenschappelijk onderzoek (technology center) Vanzelfsprekend vanuit academische taakstelling In principe voor alle afdelingen van het Radboudumc Centrale voorziening van hoge kwaliteit Geborgd voor lange tijd Belangrijke rol voor de patiënt
16 Uitgangspunten biobanking (2) Per afdeling maatwerk met oog op toekomstig onderzoek (biomateriaal en klinische gegevens) Inclusie en afname op de afdeling Verwerking, opslag en uitgifte in centrale faciliteit Kwaliteit op alle gebieden (laboratorium, ICT, ethisch-juridisch, logistiek, procedures voor uitgifte) Maximaal afgestemd op internationale samenwerking Beschikbaar voor goede wetenschappelijke vraagstellingen
17 Instrumenten voor biobanking Dataset Biobanking reglement Patiënteninformatie en Informed Consent (IC) Biobank SOPs Biobank management systeem Pseudonimisation / TTP Kwaliteitsbewaking Communicatieplan
18 Dataset Wetenschappelijke doelstelling patiëntpopulatie biomateriaal Goed gedefinieerde algemene dataset met de relevante karakteristieken van de donoren Juiste balans vinden tussen te veel en te weinig, te gedetailleerd en te algemeen, hoge kwaliteit maar ook functioneel
19 Patiënteninformatie + IC (1)
20 Patiënteninformatie + IC (2) Algemeen consent (broad / general consent) Benaderen patiënten voorafgaand aan de inclusie Toetsing vóór aanvang van biobank bij aanvraag tot uitgifte
21 Biobank SOPs SOPs: kwaliteit en vergelijkbaarheid biomateriaal borgen Afgeleid van afspraken gemaakt in kader van PSI Vastgelegd in Afspraken Biomaterialen - Radboud Biobank Materiaalspecifieke afspraken voor: Bloed: EDTA bloed voor DNA / Serum / EDTA plasma / Citraat plasma Weefsel: biopt / resectie vries / paraffine Liquor / urine / feces RNA
22 Biobank SOPs SOPs: kwaliteit en vergelijkbaarheid biomateriaal borgen Afgeleid van afspraken gemaakt in kader van PSI Vastgelegd in Afspraken Biomaterialen - Radboud Biobank De deelbiobank bepaalt wat er verzameld Materiaalspecifieke afspraken voor o.a. wordt. De Radboud Biobank faciliteert Bloed: EDTA bloed voor DNA / Serum / EDTA plasma / hierin door te zorgen voor een SOP die Citraat plasma geïmplementeerd wordt op het Weefsel: biopt / resectie vries / paraffine laboratorium (LKC, Genetica, Pathologie) Liquor / urine / feces
23 Radboud Biobank Centrale biobank faciliteit voor alle biobankactiviteiten Verzamelen biomateriaal plus bijbehorende klinische data Nieuwe deelbiobanken Historische verzamelingen Verzamelingen met restmateriaal
24 Zeggenschap Deelbiobank heeft de verzameling in het bezit De Radboud Biobank beheert de verzameling Overeenkomst tussen deelbiobank en Radboud Biobank, vastleggen: Inclusie Aard van de verzameling Wijze van beheer Opslag en Uitgifte
25 Business model Kosten voor inclusie en verzameling van materiaal en gegevens: voor rekening van de deelbiobank Kosten voor opwerking, invriezen en opslag: voor rekening van de Radboud Biobank Inrichten research database (ProMISe): Radboud Biobank Bij uitgifte: administratieve fee plus vergoeding, afhankelijk van: aard en hoeveelheid van het materiaal affiliatie van de aanvrager
26 Laboratoriumbeheer Radboud Biobank Dorine Swinkels Siem Klaver Jos van Steenoven afspraken biomaterialen, biobankbeheersysteem, projectopslag regelen Onno Arntz zitting in de CMO-light
27 Details Radboud Biobank
28 Nader gebruik lichaamsmateriaal Opgesteld door de Federatie Medisch Wetenschappelijke Verenigingen (FEDERA) Met medewerking van NPCF, VSOP, KNMG en biobankiers Implementatie in Radboudumc: brief RvB (5 maart 2014) Soortgelijke processen in andere UMC s; onderling overleg en afstemming
29 Uitgangspunten gedragscode 2011 Balans tussen zeggenschap van patiënten en voortgang medisch wetenschappelijk onderzoek Privacy bescherming Verantwoorde omgang met lichaamsmateriaal en medische gegevens Eigendom versus zeggenschap
30 Hoofdregel gedragscode 2011 Lichaamsmateriaal resteert uit diagnostiek/behandeling mag zonder expliciete toestemming van de patiënt gebruikt worden voor medisch wetenschappelijk onderzoek, mits: patiënten goed zijn geïnformeerd goede manier beschikbaar om bezwaar te kunnen maken beheer/gebruik van lichaamsmateriaal/medische gegevens goed geregeld (inclusief toetsing) Lichaamsmateriaal afgenomen voor onderzoek of biobank: informed consent nodig
31 Actuele situatie in het Radboudumc De patiënteninformatie over de geen bezwaarregeling is onvoldoende Er is geen ziekenhuisbreed systeem waarin bezwaar vastgelegd kan worden Het beheer is onvoldoende en er vindt niet altijd toetsing plaats
32 Kernpunten werkplan implementatie (1) Nieuwe patiënteninformatie: via folder en website Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal. Geen bezwaar? Een webportaal voor digitaal bezwaar maken tegen nader gebruik van medische gegevens/lichaamsmateriaal Bezwaar automatisch opgenomen in EPIC (koppeling aan alle beheersystemen: laboratoria, datawarehouse)
33 Kernpunten werkplan implementatie (2) Centraal beheer van lichaamsmateriaal en medische gegevens RvB: directeur Radboud Biobank Centraal Beheerder toezicht door Beleidsraad Radboud Biobank (met patiëntenvertegenwoordigers) alle (!) afdelingen die restmateriaal verzamelen/gebruiken onder toezicht van Centraal Beheerder o jaarlijkse rapportage (openbaar) o voorlichting aan alle afdelingen en medewerkers
34 Kernpunten werkplan implementatie (3) Toetsing van onderzoek dat gebruik wil maken van dit lichaamsmateriaal Commissie Mensgebonden Onderzoek CMO-light onafhankelijke toetsing aan uitgangspunten van Gedragscode Procedure stroomlijnen Naleving handhaven contactpersoon: Suzanne Heemskerk
35
De Radboud Biobank en patiëntenparticipatie
De Radboud Biobank en patiëntenparticipatie Symposium VSOP 17 juni 2011 Prof dr Gerhard Zielhuis, epidemioloog en biobankier Agenda Wat is en wat beoogt de Radboud Biobank? Welke belangenpartijen worden
Nadere informatieToetsingskader nwmo. Peggy Manders 4 november 2016 Symposium V&VN Research Professionals
Toetsingskader nwmo Peggy Manders 4 november 2016 Symposium V&VN Research Professionals Biobank: definitie en rationale Wat is een biobank? + + Waarom een biobank starten? Verbeteren gezondheidszorg voor
Nadere informatieINTEGRATIE ZORG & ONDERZOEK
INTEGRATIE ZORG & ONDERZOEK Congres Architectuur in de Zorg 23 juni 2011 Maurits Ros: Managing director Parelsnoer initiatief Programma directeur EPD AMC Michael van der Zel: Healthcare information systems
Nadere informatieAfspraken biomaterialen en SOPs Radboud Biobank
Afspraken biomaterialen en SOPs Radboud Biobank Versie 1.4 september 2013 Inhoud Inhoud... 2 1. Te verzamelen materiaal... 3 1.1 Implementatie van biobankafspraken... 3 1.2 Wijzigingsbeleid biobankafspraken...
Nadere informatieProcedure OncoLifeS Hematologie
Doelstelling OncoLifeS Het onderzoek heeft als doel inzicht te verkrijgen in patiëntkenmerken, het onderliggend maligne ziekteproces (zowel moleculairbiologisch als klinisch), de behandeling en in aansluiting
Nadere informatieCentrale Biobank UMC Utrecht. Fokke Terpstra
Centrale Biobank UMC Utrecht Fokke Terpstra Inleiding Parelsnoer Instituut Filosofie van biomaterialen Stappen in het proces Wat was het probleem? Afname materiaal t/m opslag Conclusies Parelsnoer Instituut
Nadere informatieRadboud Biobank Urologie
Radboud Biobank Urologie De afdeling Urologie van het Radboudumc vraagt u vriendelijk mee te doen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. U kunt dat doen door bloed (en ander lichaamsmateriaal) af te
Nadere informatieRadboud Biobank. onderdeel van het Radboudumc. Patiëntinformatie, toestemmings- en intrekkingsformulier
Radboud Biobank onderdeel van het Radboudumc Patiëntinformatie, toestemmings- en intrekkingsformulier Achtergrondinformatie m.b.t. het opstellen van patiënteninformatie, toestemmings- en intrekkkingsformulieren
Nadere informatieGegeven voor de wetenschap Regulering van onderzoek met gegevens, lichaamsmateriaal en biobanken Preadvies VGR mr dr M.C. Ploem Referaat Jasper
Gegeven voor de wetenschap Regulering van onderzoek met gegevens, lichaamsmateriaal en biobanken Preadvies VGR mr dr M.C. Ploem Referaat Jasper Bovenberg Overzicht Huidige regels voor wetenschappelijk
Nadere informatiede Code Goed Gebruik
de Code Goed Gebruik De ELSI aspecten voor gebruik lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek Niet ELSI: ethical, legal, social issues Gebruik voor de patiënt Diagnostiek, GLP etc. Therapeutisch,
Nadere informatieHet bewaren van lichaamsmateriaal door Pathologie laboratoria.
Het bewaren van lichaamsmateriaal door Pathologie laboratoria. Waarover gaat deze folder en waarover niet? 1. Soms neemt een arts bij u wat lichaamsmateriaal af, bijvoorbeeld: - een klein stukje uit uw
Nadere informatieInformatiebrochure voor deelnemers
De Transplantatiebiobank Informatiebrochure voor deelnemers U bent bij het Universitair Groningen Transplantatie Centrum (GTC) omdat u een transplantatie dient te ondergaan of in het verleden heeft ondergaan.
Nadere informatieBiobanking UMC UTRECHT-KADERREGLEMENT
Biobanking UMC UTRECHT-KADERREGLEMENT Versie 19 juni 2013 Preambule Dit reglement beschrijft met inachtneming van toepasselijke nationale en internationale wet- en regelgeving de wijze waarop de Raad van
Nadere informatieCOREON-sessie WEON 2017
COREON-sessie WEON 2017 1T eenvormig toetsing: Toetsing van wetenschappelijk onderzoek buiten de scope van de WMO Han Boter Michiel Verlinden Peggy Manders Programma Opening Huidige stand van zaken Nederland
Nadere informatieInformatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank: Maagtumoren
Informatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank: Maagtumoren Datum: 09-09-2014 Versienummer: 2 Inleiding U bent in ons ziekenhuis onder behandeling in verband met een tumor van de maag. U bent gevraagd
Nadere informatieToetsingskader nwmo. Denkmodel. Niet-interventioneel onderzoek. Toetsen?! Welk probleem lossen we precies op?
Niet-interventioneel onderzoek ( niet WMO ) Toetsen?! Kit Roes Voorzitter stuurgroep Implementatie Toetsingkader nwmo Directeur Kwaliteit en Patiëntveiligheid UMC Utrecht NFU Platform Klinisch Onderzoek
Nadere informatieImplicaties van de code goed gebruik voor weefselbeheerders en pathologielaboratoria.
Implicaties van de code goed gebruik voor weefselbeheerders en pathologielaboratoria. 1. Inleiding. Aan de tot standkoming van deze tweede editie heeft de NVVP meegewerkt en is samen met de vereniging
Nadere informatieBiobank Leukemie, Myeloom, Lymfklierkanker
Patiënteninformatie behorend bij het onderzoek Biobank Leukemie, Myeloom, Lymfklierkanker Geachte heer, mevrouw, Uw behandelend arts heeft u geïnformeerd over bovengenoemd medischwetenschappelijk onderzoek.
Nadere informatieGebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal. Heeft u bezwaar?
Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal Heeft u bezwaar? Inleiding U bezoekt het Radboudumc voor onderzoek en/of behandeling. Om u zo goed mogelijk te kunnen onderzoeken en/of behandelen
Nadere informatieInformatiebrief OncoLifeS Hematologische oncologie
Informatiebrief OncoLifeS Hematologische oncologie Inleiding Bij u is (mogelijk) recent of in het verleden de diagnose kanker gesteld en u wordt in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) begeleid
Nadere informatieBijlage I bij het Kaderreglement van het Parelsnoer Initiatief. Handleiding Parelspecifiek reglement
Bijlage I bij het Kaderreglement van het Parelsnoer Initiatief Handleiding Parelspecifiek reglement Op grond van artikel 4 lid 17 van het Kaderreglement Parelsnoer Initiatief dient per Parel een reglement
Nadere informatieHOVON 141 CLL. Instructies voor de deelnemende site: ICF studie template aanpassen naar een lokaal biobank ICF
Instructies voor de deelnemende site: ICF studie template aanpassen naar een lokaal biobank ICF Doel van deze studie template Deze studie template is bestemd voor de deelnemende sites in Nederland van
Nadere informatieBiobank voor Interstitiële Longziekten. Marjolijn Struik Biobank Coördinator
Biobank voor Interstitiële Longziekten Marjolijn Struik Biobank Coördinator Interstitiële Longziekten Zeldzame longziekten >100 diagnoses Sarcoïdose Longfibrose ±20.000 patiënten in Nederland Oorzaak vaak
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Wetenschappelijk onderzoek met uw resterend lichaamsmateriaal. Geen bezwaar?
PATIËNTEN INFORMATIE Wetenschappelijk onderzoek met uw resterend lichaamsmateriaal Geen bezwaar? Waarover gaat deze folder? Soms neemt een arts of verpleegkundige bij u wat lichaamsmateriaal af. Het ziekenhuis
Nadere informatieHet gebruik van het EPD voor onderzoek. Congres Clinical Datawarehouse Marc Rietveld, 11 december 2013
Het gebruik van het EPD voor onderzoek Congres Clinical Datawarehouse Marc Rietveld, 11 december 2013 Even voorstellen Marc Rietveld Zelfstandig adviseur Parelsnoer UMC Utrecht Project Mondriaan Programma
Nadere informatieKLINISCH GENEESMIDDELEN- ONDERZOEK
KLINISCH GENEESMIDDELEN- ONDERZOEK HET PROCES VAN HET OPSTARTEN VAN KLINISCH ONDERZOEK MET GENEESMIDDELEN GAAT VERANDEREN De ECTR verandert het klinisch onderzoek met geneesmiddelen in Europa. Dit heeft
Nadere informatieAlgemene procedure toetreding Parel tot het Parelsnoer Instituut
Algemene procedure toetreding Parel tot het Parelsnoer Instituut Versiebeheer Datum Versie Auteur(s) Aangebrachte wijzigingen 09-10-2014 0.1 Nicole van Scherrenburg Lay-out gewijzigd en documenten Join
Nadere informatieProefpersoneninformatie voor deelname aan medischwetenschappelijk
Proefpersoneninformatie voor deelname aan medischwetenschappelijk onderzoek Radboud Bekkenbodemproblematiek deelbiobank Onderdeel van het Radboudumc Geachte mevrouw, Wij vragen u om mee te doen aan medisch
Nadere informatieConvenant Eenvormige Toetsing Gezondheidsonderzoek vanuit het Parelsnoer Instituut
Convenant Eenvormige Toetsing Gezondheidsonderzoek De ondergetekenden: 1. Academisch Medisch Centrum Amsterdam... gevestigd aan... te..., vertegenwoordigd door... (hierna te noemen...) en 2...., gevestigd
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Afdeling. Klinische Pathologie
PATIËNTEN INFORMATIE Afdeling Klinische Pathologie Waarover gaat deze folder en waarover niet? Soms neemt een arts bij u wat lichaamsmateriaal af, bijvoorbeeld: een klein stukje uit uw huid, uw borstklier,
Nadere informatieInformatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank: Het STONE-project: Biobank voor studies naar kwaadaardige poliepen
Informatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank: Het STONE-project: Biobank voor studies naar kwaadaardige poliepen Datum: 15 maart 2016 Versienummer: 1.2 Inleiding Geachte heer/mevrouw, U ontvangt deze
Nadere informatieReglement Erasmus MC Weefselbank
May 9-5-2012 Reglement Erasmus MC Weefselbank Reglement Erasmus MC Weefselbank Project code Reglement Erasmus MC Weefselbank Version Versie 1.1 Date May 9-5-2012 Versie 0.1 13-03-2012 Peter Riegman - Hoofd
Nadere informatieGebruik van lichaamsmateriaal en diagnostische gegevens voor wetenschappelijk onderzoek
Gebruik van lichaamsmateriaal en diagnostische gegevens voor wetenschappelijk onderzoek Lichaamsmateriaal Van toepassing voor lichaamsmateriaal onderzocht in laboratorium klinische chemie en/of medische
Nadere informatieWetenschappelijke en Ethische toetsing in de Radboud Biobank
Wetenschappelijke en Ethische toetsing in de Radboud Biobank Achtergrond Er is een eerste concept reglement voor de Radboud Biobank en een separaat addendum voor de wetenschappelijke en ethische toetsing
Nadere informatieSamenwerking Medical Intelligence. UMC Utrecht Hyleco Nauta, Directeur Directie Informatie & Technologie
Samenwerking Medical Intelligence UMC Utrecht Hyleco Nauta, Directeur Directie Informatie & Technologie Vertrekpunt samenwerking Medical Intelligence Veel ziekenhuizen implementeren EPD s Samenwerking
Nadere informatieGebruik van medische gegevens en/of resterend lichaamsmateriaal
Gebruik van medische gegevens en/of resterend lichaamsmateriaal Belangrijke telefoonnummers Algemeen nummer UMCG (050) 361 61 61 U kunt hier terecht met algemene vragen over het UMCG. Bijvoorbeeld over
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE BRIEF PROSPECTIEVE DATA REGISTRATIE VAN PATIËNTEN MET EEN AANGEBOREN ZELDZAME STOLLINGSAFWIJKING (PRO-RBDD)
PATIËNTEN INFORMATIE BRIEF PROSPECTIEVE DATA REGISTRATIE VAN PATIËNTEN MET EEN AANGEBOREN ZELDZAME STOLLINGSAFWIJKING (PRO-RBDD) Geachte mevrouw / mijnheer, Uw behandelend arts heeft u geïnformeerd over
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek. met uw resterend lichaamsmateriaal; geen bezwaar?
Wetenschappelijk onderzoek met uw resterend lichaamsmateriaal; geen bezwaar? Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Bron: De tekst van deze folder is afkomstig van de Nederlandse
Nadere informatieClinical Trials in Nederland: op weg naar topkwaliteit DCTF Congres 3 oktober 2012 Lunteren. M.P.W. Lamberti, BA Algemeen Directeur
Clinical Trials in Nederland: op weg naar topkwaliteit DCTF Congres 3 oktober 2012 Lunteren M.P.W. Lamberti, BA Algemeen Directeur Maastricht UMC-Holding MUMC-Holding CTCM BPCM MI Groningen Utrecht Nijmegen
Nadere informatieTransplantLines. De Transplantatiebiobank. Informatiebrochure voor potentiële nierdonoren
De Transplantatiebiobank Informatiebrochure voor potentiële nierdonoren U bent bij het Universitair Groningen Transplantatie Centrum (GTC) omdat u een nier zult doneren. U bent gevraagd deel te nemen aan
Nadere informatieErasmus MC Biobank: PANCBANK
Patiënten Informatie Formulier behorend bij het onderzoek PANCBANK: pancreatic biobanking Geachte heer/mevrouw, U bezoekt het Erasmus Medisch Centrum (Erasmus MC) in verband met behandeling van een aandoening
Nadere informatieToezicht op onderzoeker geïnitieerd klinisch onderzoek (IIT) Team Klinisch Onderzoek
Toezicht op onderzoeker geïnitieerd klinisch onderzoek (IIT) 2014-2016 Team Klinisch Onderzoek Toezicht op IIT 2014-2016 Aanleiding en werkwijze Bevindingen vanuit de praktijk Conclusies en aandachtspunten
Nadere informatieInformatiebrief met toestemmingsformulier voor kinderen van jaar bij opname in het Prinses Máxima Centrum
Informatiebrief met toestemmingsformulier voor kinderen van 12-16 jaar bij opname in het Prinses Máxima Centrum Beste, Je komt in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie omdat er verdenking is
Nadere informatieInformatiebrief PGx Lung cancer studie
Informatiebrief PGx Lung cancer studie Genetische variaties als risicofactor voor toxiciteit bij longkankerpatiënten die chemoradiotherapie of chemotherapie ondergaan Geachte meneer, mevrouw, U bent door
Nadere informatieBewaren en gebruiken van restlichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek door de afdeling Genetica
Bewaren en gebruiken van restlichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek door de afdeling Genetica Inleiding U bezoekt binnenkort een Klinisch Genetisch spreekuur, omdat u een vraag heeft over de
Nadere informatieOprichting en beheer van biobanken binnen het AMC
Oprichting en beheer van biobanken binnen het AMC 1 Oprichting en beheer van biobanken en daarbij betrokken actoren 1.1 De biobank Binnen het AMC worden op vrijwel alle afdelingen collecties van lichaamsmaterialen
Nadere informatieGebruik van lichaamsmateriaal voor medisch onderzoek en onderwijs
Algemeen Gebruik van lichaamsmateriaal voor medisch onderzoek en onderwijs www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De medische wetenschap... 3 Voorwaarden voor wetenschappelijk onderzoek met lichaamsmateriaal...
Nadere informatieHet Parelsnoer Initiatief: Parel Reumatoïde artritis / artrose Biobank Reumatoïde artritis / artrose. Patiënten Informatiebrief
Het Parelsnoer Initiatief: Parel Reumatoïde artritis / artrose Biobank Reumatoïde artritis / artrose Patiënten Informatiebrief 1 INLEIDING...2 2 HET PARELSNOER-INITIATIEF...2 3 VRIJWILLIGE DEELNAME...3
Nadere informatieKaderdocument lichaamsmateriaal bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Kaderdocument lichaamsmateriaal bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Dit document is na advisering door de programmacommissie baarmoederhalskanker en de screeningsorganisaties vastgesteld door het
Nadere informatieIn de bijlage heb ik de tekortkomingen en de correcties daarop puntsgewijs beschreven.
Academisch Ziekenhuis Maastricht t.a.v. Raad van Bestuur Postbus 5800 6202 AZ MAASTRICHT Betreft bezoek afdeling Urologie Geneesmiddelen En Medische Technologie Wilh. van Pruisenweg 52 Den Haag Postbus
Nadere informatieBijlage 2 bij het Convenant PSI Samenstelling en werkwijze toetsingscommissie
Bijlage 2 bij het Convenant PSI Samenstelling en werkwijze toetsingscommissie 1. Samenstelling toetsingscommissie De kerncommissie betstaat uit leden met ten minste de volgende specialismes 1 : Arts of
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek met bestaande gegevens bij Dimence
Wetenschappelijk onderzoek met bestaande gegevens bij Dimence Twee vormen: (1) actief betrekken van mensen en (2) gebruik maken van bestaande gegevens (1) Als de patiënt betrokken is doordat hij/zij een
Nadere informatieDIFFERENT STEPS IN DRUG DEVELOPMENT: FROM THEORETICAL CONCEPT TO ACCESS FOR PATIENTS ROLE OF THE ETHICAL COMMITTEES
DIFFERENT STEPS IN DRUG DEVELOPMENT: FROM THEORETICAL CONCEPT TO ACCESS FOR PATIENTS ROLE OF THE ETHICAL COMMITTEES Klinische trials Verplicht vooraleer een geneesmiddel een marketing autorisatie kan krijgen
Nadere informatieActielijst voor implementatie Code Goed Gebruik (2011) voor PA labs:
Implementatie Code Goed Gebruik voor Pathologie laboratoria Het doel van deze informatie is hulp voor pathologie laboratoria om: 1 goed beheer te waarborgen van de weefselarchieven 2 adequate informatie
Nadere informatieBiobank Alzheimercentrum
Informatiebrochure Biobank Alzheimercentrum Informatiebrochure Biobank VUmc Alzheimercentrum Amsterdam, september 2015 Geachte heer/mevrouw, U wordt bij het VUmc Alzheimercentrum onderzocht in verband
Nadere informatieInformatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank TiN
Informatie voor donoren over UMC Utrecht Biobank TiN Geachte mevrouw/mijnheer, In het kader van de Trombocytopathie in Nederland studie wordt een gedeelte van het extra afgenomen bloed opgeslagen in een
Nadere informatieREGLEMENT B CEL MALIGNITEITEN
REGLEMENT B CEL MALIGNITEITEN Inleiding:Dit reglement is van toepassing op iedere handeling met lichaamsmateriaal en/of medische gegevens die in deze biobank worden bewaard, en de reglementsbepalingen
Nadere informatieINFORMATIE BIOBANK ACT-2 VOOR PATIËNTEN MET EEN VERDENKING OP EEN TROMBOSEBEEN
INFORMATIE BIOBANK ACT-2 VOOR PATIËNTEN MET EEN VERDENKING OP EEN TROMBOSEBEEN Geachte meneer/mevrouw, We vragen u deel te nemen aan een biobank voor (erfelijke) biomarkers en risicofactoren voor trombose:
Nadere informatieInformatie over dit wetenschappelijk onderzoek
Proefpersoneninformatie / Toestemmingsverklaring voor langetermijn opslag van lichaamsmateriaal Een multi-nationaal onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit, inclusief farmacokinetiek, van NNC-0129-0000-1003
Nadere informatieSEMINAR 4 NOVEMBER 2014
SEMINAR 4 NOVEMBER 2014 Professioneel opzetten en uitvoeren van klinisch onderzoek www.deresearchmanager.nl Striksteeg 7 7411 KR Deventer 0570 594 789 info@deresearchmanager.nl Innovatief klinisch onderzoek,
Nadere informatieBeste ouder(s)/verzorger(s),
Informatiebrief met toestemmingsformulier voor deelname aan wetenschappelijk onderzoek voor ouder(s)/verzorger(s) bij Beste ouder(s)/verzorger(s), Uw kind komt in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie
Nadere informatieInformatie over Exoom sequencing
Informatie over Exoom sequencing Exoom sequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. De volgende onderwerpen komen aan bod: Om de
Nadere informatieStandard Operating Procedure
Standard Operating Procedure STZ SOP: U7 Ondersteunende diensten Distributielijst : STZ Datum : 19-06-2014 Revisiedatum : 19-06-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies Versiedatum Opmerkingen
Nadere informatieSamenwerking in academisch netwerkenrken
Home no. 3 Juni 2015 Juridische aspecten Eerdere edities Verenso.nl Samenwerking in academisch netwerkenrken Goed gedrag in wetenschappelijk onderzoek Dr. Anke Persoon, coördinator UKON, afdeling ELG,
Nadere informatieDTL focus meeting Ongoing initiatives to establish automated links between clinical care and clinical research
DTL focus meeting Ongoing initiatives to establish automated links between clinical care and clinical research UMC Utrecht Robert Veen, projectleider Research Data Platform Programma Research ICT EPD s
Nadere informatieInformatiebrief met toestemmingsformulier voor kinderen van jaar bij opname in het Prinses Máxima Centrum
Informatiebrief met toestemmingsformulier voor kinderen van 12-16 jaar bij opname in het Prinses Máxima Centrum Beste, Samen met je ouder(s)/verzorger(s) heb je een gesprek gehad met je behandelend arts
Nadere informatieGebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs Geen bezwaar?
Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs Geen bezwaar? U bezoekt VU medisch centrum (VUmc) voor onderzoek en/of behandeling. In een ziekenhuis
Nadere informatieten behoeve van medisch-wetenschappelijk onderzoek
U bent in het Erasmus MC voor onderzoek en/of behandeling. Soms is het nodig bloed of lichaamsweefsel bij u af te nemen. Na afronding van dit onderzoek blijft vaak een deel van dit materiaal over. Dit
Nadere informatieMedisch-wetenschappelijk onderzoek
Medisch-wetenschappelijk onderzoek Met uw lichaamsmateriaal en/of weefsel U bezoekt het Maastricht UMC+ (MUMC+) voor onderzoek en/of behandeling. Dit kan poliklinisch zijn of misschien bent u opgenomen.
Nadere informatieKWF Kankerbestrijding voor werkgemeenschap Psychosociale Oncologie. Merel Hoozemans, 14 april 2015
KWF Kankerbestrijding voor werkgemeenschap Psychosociale Oncologie Merel Hoozemans, 14 april 2015 Wie zijn we KWF Kankerbestrijding Opgericht in 1949 Initiatief van Koningin Wilhelmina Prinses Beatrix
Nadere informatieMulti-disciplinair onderzoek onder families met een hoog risico op borst- en ovariumkanker getest voor een BRCA1 of BRCA2 mutatie
Multi-disciplinair onderzoek onder families met een hoog risico op borst- en ovariumkanker getest voor een BRCA1 of BRCA2 mutatie Judith de Lange, Rosemarie Wijnands, Floor van Leeuwen, Maartje Hooning,
Nadere informatiePatiëntinformatie en toestemmingformulier biobank thoracale oncologie
Patiëntinformatie en toestemmingformulier biobank thoracale oncologie Geachte mevrouw/mijnheer, U bent bij het Radboudumc onder behandeling in verband met aangetoonde of een sterk vermoeden op longkanker
Nadere informatieHoe kijken we naar het DNA van een patiënt?
Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,
Nadere informatieKlinische Genetica. Erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting
Klinische Genetica Erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting Klinische Genetica Inhoud Inleiding 3 Een verzoek om erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting 3 Wachten op de uitslag 3 Kosten 4 Het doel van
Nadere informatieNaar toestemming voor nader gebruik van restmateriaal in het AMC
Naar toestemming voor nader gebruik van restmateriaal in het AMC Mr.dr. Corrette Ploem Dr. Jörg Hamann Opzet Waar gaat het bij nader gebruik om? Waarom een toestemmingssysteem? Nadere vormgeving? Discussiepunten
Nadere informatieExtra Informatiebrief voor de Patiënt en Toestemmingsverklaring optioneel herkenningsstoffenonderzoek
Extra Informatiebrief voor de Patiënt en Toestemmingsverklaring optioneel herkenningsstoffenonderzoek Een fase 1 onderzoek met AEB071 bij patiënten met diffuus grootcellig B-lymfoom waarbij CD79 veranderd
Nadere informatieResearch data management in een academisch ziekenhuis
Research data management in een academisch ziekenhuis 9 november 2016 Rudy Scholte, Hoofd data management Clinical Research Unit Academisch Medisch Centrum r.a.scholte@amc.nl Research data management Onderzoek
Nadere informatieImplementatie Code Goed Gebruik voor Pathologie laboratoria. Actielijst voor implementatie Code Goed Gebruik (2011) voor PA labs:
Implementatie Code Goed Gebruik voor Pathologie laboratoria Het doel van deze informatie is hulp voor pathologie laboratoria om: 1 goed beheer te waarborgen van de weefselarchieven 2 adequate informatie
Nadere informatieErfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing
Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing Exoomsequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. De volgende onderwerpen komen aan bod:
Nadere informatieToestemming en bezwaar: Hoe wordt het patiënten gevraagd? Wat vinden ze daarvan? Nader gebruik lichaamsmateriaal en data die hieruit voorkomen
Toestemming en bezwaar: Hoe wordt het patiënten gevraagd? Wat vinden ze daarvan? Marjanka K Schmidt & Susanne Rebers Division Molecular Pathology Division Psychosocial Research and Epidemiology Nader gebruik
Nadere informatieRISK BASED MONITORING IIS FROM AN ACADEMIC PERSPECTIVE; SURGICAL SPECIALTIES
RISK BASED MONITORING IIS FROM AN ACADEMIC PERSPECTIVE; SURGICAL SPECIALTIES 8 Oktober 2014, DCTF Onderzoeksbureau Divisie Heelkundige Specialismen UMC Utrecht Marianne van Es-Gulinck, arts, F.F.P.M. RISK
Nadere informatieKeuzeproces voor het inrichten van een gerobotiseerd opslagsysteem. Gerard van Duijnhoven UMC St Radboud, Nijmegen Afdeling Genetica
Keuzeproces voor het inrichten van een gerobotiseerd opslagsysteem Gerard van Duijnhoven UMC St Radboud, Nijmegen Afdeling Genetica Inhoud Genetica Radboud Biobank Manuele sample opslag Geautomatiseerd
Nadere informatieVerkorte titel: de effecten van budesonide op de bijwerkingen van cabazitaxel bij patiënten met prostaatkanker
PATIËNTENINFORMATIE EN TOESTEMMINGSVERKLARING SUBSTUDIE BEHOREND BIJ HET ONDERZOEK: Fase II onderzoek bij patiënten met prostaatkanker naar de effecten van budesonide op cabazitaxel (Jevatana ): een gerandomiseerd,
Nadere informatieembryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters
Toelichting bij informatie folder Informatie voor IVF/PGD patiënten Deze informatie folder is bedoeld voor alle IVF/PGD patiënten die geschikt zijn voor deelname aan dit onderzoek. Dit zijn de patiënten
Nadere informatiePatiënteninformatie folder
Patiënteninformatie folder Moleculair onderzoek naar verminderde ovariële reserve en embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Engelse titel: Molecular studies on reduced ovarian reserve and
Nadere informatieInformed consent in het UMCG bij wetenschappelijk onderzoek
Informed consent in het UMCG bij wetenschappelijk onderzoek Student: Lisanne van der Molen Begeleider: Drs. Lidia van Huizen, Senior Adviseur Kwaliteit UMCG Datum: juni 2013 Inhoudsopgave Inleiding..3
Nadere informatieToezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen. Farmaceutische Bedrijven Deelteam Klinisch Onderzoek
Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen Farmaceutische Bedrijven Deelteam Klinisch Onderzoek Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen Bevindingen vanuit de praktijk Conclusies en
Nadere informatieHET GEBRUIK VAN MEDISCHE GEGEVENS EN LICHAAMSMATERIAAL
Informatie over het maken van uw keuze BORSTKANKER BORSTAANDOENINGEN ERFELIJKHEID HET GEBRUIK VAN MEDISCHE GEGEVENS EN LICHAAMSMATERIAAL voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs In bewerking Met de
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek met Karakter
Wetenschappelijk onderzoek met Karakter 1 Inleiding Karakter is als academisch centrum partner in een groot aantal multicenter studies. Voor het uitvoeren van uw onderzoek in samenwerking met Karakter
Nadere informatieHet gebruik en de bewaring van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek. Universitaire Biobank Limburg
Secretariaat Operationele Groep Stadsomvaart 11, 3500 Hasselt Tel. 011 33 82 56 Fax. 011 33 82 08 E-mail: biobank@jessazh.be www.ubilim.be Het gebruik en de bewaring van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk
Nadere informatieROSCAN Huidkanker Biobank
Kanker Instituut Uw behandelend arts in het Erasmus MC heeft u geïnformeerd over het bestaan van de ROSCAN Biobank. Hij/zij heeft u al het een en ander uitgelegd. Wij vragen u vriendelijk om mee te doen
Nadere informatieONBEHEERDE AFDRUK. Formulier Dienstverleningsovereenkomst Trials - AKCL. Pagina 1 van 1. Alleen geldig op: woensdag 23 november 2016
Alleen geldig op: woensdag 23 november 2016 LUMC\4. Zorgondersteunend\AKCL ONBEHEERDE AFDRUK Versie 1 Publicatiedatum woensdag 6 juli 2016, 16:33:03 Status Gepubliceerd Afdeling AKCL Wijzigingen ten opzichte
Nadere informatieCriteria voor het beoordelen van onderzoeken en projecten vanuit het perspectief van patiënten
Criteria voor het beoordelen van onderzoeken en projecten vanuit het perspectief van patiënten Soort onderzoek Registratie Biobank Wetenschappelijk onderzoek CURE met mensen Welke criteria 1, 5, 6, 7 +
Nadere informatieDEELNAME AAN EEN KLINISCHE STUDIE
DEELNAME AAN EEN KLINISCHE STUDIE MB2948 Brochure: Klinische studies l Ziekenhuis Oost-Limburg 1 WELKOM U kreeg deze brochure omdat u meer wilt weten over klinische studies. We informeren u daarom over
Nadere informatieInformatiebrief voor deelname moeder en kind aan de NOGBS studie
Informatiebrief voor deelname moeder en kind aan de NOGBS studie Preventie van bacteriële infecties bij pasgeboren baby s Prospectief multicenter observationeel cohort onderzoek naar perinatale bacteriële
Nadere informatieTitel van het onderzoek: Bepaling van Zink en het Ontstekingseiwit PTX3 bij Patiënten met Sikkelcelziekte (ZIP studie)
INFORMATIEBRIEF EN TOESTEMMINGSFORMULIER VOOR PATIËNTEN Titel van het onderzoek: Bepaling van Zink en het Ontstekingseiwit PTX3 bij Patiënten met Sikkelcelziekte () Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u om
Nadere informatieVersnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing
Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing 1. Huidige situatie Beschrijving pathologische revisie Procesbeschrijving Digitale uitwisseling 2. Knelpunten pathologische verwijzing Procesverbetering
Nadere informatiePatiënten Informatie Brochure Erfelijkheidsonderzoek: Exoom Sequencing
2 Patiënten Informatie Brochure Erfelijkheidsonderzoek: Exoom Sequencing Algemene informatie Exoom Sequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over
Nadere informatie