PAL. Jaarprogramma Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit van de provincie Zuid-Holland. Den Haag, 28 januari PAL 2009/021.



Vergelijkbare documenten
: 20 juni 2008 : Hernieuwde aanvulling op ons advies over de Hoofdlijnennotitie Drieluik Ons kenmerk : PAL 2008/018 Aantal pagina's : 2

Statenvoorstel. Perspectief Groene Hart Bestuurlijke samenvatting van het voorstel

Ontwerpbesluiten pag. 3. Toelichting pag. 5

Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 64

GEWIJZIGD. Gelet op: Artikel 2.2 van de Wro en artikel 5 van de Planwet Verkeer en Vervoer;

PS2010RGW Datum : 11 mei 2010 Nummer PS : PS2010RGW17 Afdeling : BJZ Commissie : RGW. : Benoeming lid Provinciale Commissie Leefomgeving (PCL)

PS2009RGW : Concept-Ontwikkelingsvisie Noordvleugel Utrecht (Eindbalans) Ontwerpbesluit pag. 5. Toelichting pag. 7

Provinciaal Omgevingsplan Limburg

HOLLAND. Lid Gedeputeerde Staten. Mevrouw M.E.H. Koop. Contact T F

Gelet op artikel 14 van de gemeenschappelijke regeling Randstedelijke Rekenkamer,

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciaal blad 2012, 44

GS brief aan Provinciale Staten

S T A T E N V O O R S T E L

Ontwerpbesluit. Toelichting

- 1 PS2010RGW09. Datum : Nummer PS : PS2010RGW09 Afdeling : ILG Commissie : RGW Registratienummer : 2010INT Portefeuillehouder : Krol

Profielschets Voorzitter Provinciale Omgevingscommissie / Lid bestuur BrabantAdvies Provincie Noord-Brabant

1. EVALUATIE PCL - Presentatie uitkomsten evaluatie PCL door Oscar Papa en Honny de Gucht (B&A Groep)

Gewijzigd. Agenda van Statencommissie Groen, Water en Milieu

GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZUID-HOLLAND EN PROVINCIALE STATEN VAN ZUID-HOLLAND;

Profielschets. Voorzitter Sociaal-Economische Raad (SER) Brabant / Lid bestuur BrabantAdvies. Provincie Noord-Brabant

Statenvoorstel. Startnotitie Partiële wijziging 2018 Visie ruimte en mobiliteit, Programma ruimte en Verordening ruimte

Aanpak Omgevingsbeleid. Wij werken aan ons IMAGO Omgevingsbeleid

Samen Ontwikkelen. Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept

MEMO. Wij leveren als gemeente een ambtelijke secretaris.

5 minuten versie voor Provinciale Staten

Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim. 28 oktober 2014 J j OKF ZOU

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost

Het Instellingsbesluit Adviescommissie Schade Grondwater 2015 wordt als volgt gewijzigd:

Statenvoorstel van de ondersteuningscommissie Omgevingsbeleid

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND

PROVINCIAAL BLAD. ARTIKEL 2 AVP-gebiedscommissie Utrecht Oost Er is een AVP-gebiedscommissie Utrecht Oost, hierna te noemen de commissie.

PS2012BEM03-1. Besluit pag. 5. Toelichting pag. 1 t/m 3


Provinciaal blad van Noord-Brabant

GS brief aan Provinciale Staten

Revisie Omgevingsvisie Drenthe

PS2011RGW : Statenvoorstel rapport Randstedelijke Rekenkamer Vitaal Platteland Provincie Utrecht. Ontwerp-besluit pag. 5

Qii BA R organisatie LN GEKOMEN. "2 FEB gem. r3y^ Convenant windenergit stadsregio Rotterdam

Gelet op artikel 82 van de Provinciewet en artikel 5 van de Provinciale Ruimtelijke Verordening;

Visie op Zuid-Holland

Doel cliëntenparticipatie (Bergeijk, Bladel, Eersel en Oirschot)

5 -minuten versie voor Provinciale Staten

Nota van B&W. Onderwerp Verordening Wsw-raad

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems

Veelgestelde vragen Transformatie Schieoevers-Noord

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel

Jij kleurt Overijssel. Ontwerp - Omgevingsvisie en - Omgevingsverordening september 2016

GS brief aan Provinciale Staten

Rekenkamercommissie gemeente Smallingerland ...

Omgevingsvisie en m.e.r.

RAADSVOORSTEL Rv. nr. + dossiernr.: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:

Groengebied Amstelland AB Agendapunt 9 eerder door het bestuur behandelde notities over rol en positie GGA BIJLAGE 1 DISCUSSIENOTITIE

Profielschets Voorzitter Provinciale Raad Gezondheid Brabant / Lid Bestuur Stichting BrabantAdvies Provincie Noord-Brabant

Griffier van de Staten. Geleidebrief Kaderstellend. Statenvoorstel Toekomstvisie voor Zeeland in het jaar Naam voorstel SGR-21

Plan van aanpak Natuurvisie Gelderland

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg

procedurevergadering overlegvergadering

SPOORBOEKJE Bestuurlijke Besluitvorming. MIRT Verkenning Haaglanden Infrastructuur en ruimte

Statenvoorstel nr. PS/2015/867

Onderwerp Brief van Provincie Zuid-Holland over windenergie A44-zone - Ter kennisname

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202

Notitie intergemeentelijke structuurvisie

Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie en Verordening

VERORDENING ADVIESRAAD SOCIAAL DOMEIN

Omgevingsvisie Delft

Commissie Milieu, Verkeer en Vervoer. 29 januari 2002 Nr , RMA Nummer 3/2002

Huishoudelijk reglement. Adviesraad Sociaal Domein Oldebroek

Korte inhoud voorstel

Omgevingswet & Omgevingsvisie. Kansen voor klimaatadaptatie

RO & Milieu. Gedwongen vriendschap onder de Omgevingswet? Tjeerd vd Meulen Jos Dolstra

De Omgevingsvisie vervangt de volgende wettelijk verplichte plannen:

Beleidskader windenergie

agendapunt B.04 Aan Verenigde Vergadering BELEIDSKADER DUURZAAMHEID

Provinciale Staten VOORBLAD

Het Groene Hart: Vitaal orgaan van de Randstad Advies bij Perspectief Groene Hart 2040, 28 augustus 2017

Omgevingsvisie provincie Noord-Brabant

AFD AFO. TERMIJN AFD. TERMIJN DATUM \ 1 3 MAM MW8I 2017 DOC.NR. CLASS. kenmerk

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding

2016/ gemeente Zaanstad Burgemeester & Wethouders

Nr.: a/38/A.20, MB Groningen, 17 september 2004

Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid

799874/ Zienswijze op het ontwerp van de Brabantse Omgevingsvisie

Kennismaking organisatie Borsele Programma

Provincie Noord-Holland

5 minuten versie voor Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten

Tussenbalans Statenfractie

Provinciale commissie leefomgeving. Jaarprogramma 2014

Verordening Auditcommissie Wetterskip Fryslân

Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 1

overwegende, dat het gewenst is om van advies te worden voorzien inzake Wmo-beleid;

Agendapunt Voorstel Besluit / toezegging Actie door / vervolgprocedure. De commissievoorzitter, dhr. Paymans, opent de vergadering om uur.

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven

agenderen zodra gevraagde informatie van GS ontvangen is Voorhangprocedure regionale kantorenvisies

gelezen het voorstel van het college van Burgemeester en wethouders;

Aanpak regie verzilting Noord-Nederland. Titian Oterdoom

Rekenkamerbrief betreffende vertaling coalitieakkoord Vertrouwen verbinden versnellen in programmabegroting 2008

Transcriptie:

PAL Jaarprogramma 2009 Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit van de provincie Zuid-Holland Den Haag, 28 januari 2009. PAL 2009/021.

Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding Leefomgevingskwaliteit 2 2 Werkwijze De adviestaak 3 De overleg- en platformrol 3 Terugblik 2008 3 3 Programma 2009 Bijlagen Inleiding 4 Effectiviteit versus zichtbaarheid 4 Onderwerpkeuze en inbreng GS en PS 4 Doorwerking beleid hogere overheden 5 3.1 Advisering 5 3.1.1 Over integrale beleidsontwikkeling 5 Duurzaamheid en integraliteit 5 Groen, Water en Milieu 5 Groene buitenruimte / landschap 5 Water en klimaatadaptatie 5 Milieu 5 Ruimtelijke ontwikkeling 6 Gebiedsontwikkeling 6 Duurzame Innovaties 6 3.1.2 Over wettelijke adviestaken 6 Milieu- en waterwetgeving 6 3.2 Overleg 7 Met GS 7 Met PS 7 Met externen 7 3.3 Andere activiteiten Werkbezoeken 7 Themabijeenkomsten 7 Communicatie 7 1. Samenstelling PAL 8 2. Activiteiten 2008 9 1

1 Inleiding Voor u ligt het jaarprogramma 2009 van de Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL). Wij zijn ingesteld als overleg- en adviesorgaan voor het provinciaal bestuur van Zuid-Holland en adviseren zowel Gedeputeerde Staten (GS) als Provinciale Staten (PS). Onze leden zijn afkomstig uit de voor ons functioneren relevante kennisvelden (zie bijlage 1) en hebben zitting op basis van deskundigheid. Ze opereren onafhankelijk, dus zonder last of ruggespraak. Leefomgevingskwaliteit Aan het begrip leefomgevingskwaliteit wordt in de advisering de volgende invulling gegeven: Leefomgeving is praktisch afgebakend in onze opdracht, te weten het provinciale beleid voor groen, water en milieu. Naast de samenhang binnen deze drie domeinen worden waar nodig ook verbindingen gelegd met andere beleidsterreinen, zoals de ruimtelijke ontwikkeling, economie en mobiliteit om te komen tot integrale adviezen. Kwaliteit hangt samen met kenmerken van de fysieke leefomgeving. Hierbij gaat het zowel om de objectieve beoordeling aan de hand van technische normen (zoals bij lucht- en waterkwaliteit), als om de subjectieve beleving van die fysieke leefomgeving door burgers en bezoekers van Zuid-Holland. Die beleving is er met name bij dagelijkse activiteiten als wonen, werken en reizen en natuurlijk ook bij (buiten)recreatie. Verder hangt kwaliteit nauw samen met een duurzame ontwikkeling van de leefomgeving, waarbij naast het voorkomen van afwenteling in tijd (volgende generaties) en ruimte (elders) ook de domeinen People, Planet, Prosperity (triple-p benadering) en het participatieproces (ook wel de vierde P genoemd) in beschouwing worden genomen. Wij zien duurzame ontwikkeling als een dynamisch proces waarbij het streefbeeld van wat onder duurzaamheid wordt verstaan bij de deelnemers in de loop der tijd evolueert ('moving target'). 2

2 Werkwijze De adviestaak Wij zijn een advies- en overlegorgaan en willen ook graag een denktank vormen voor het bestuur. De focus ligt met name op strategische aspecten, lange termijn ontwikkelingen en integraliteit van beleid. De adviezen beperken zich tot de hoofdlijnen. Wij beogen vooral signalerend, inspirerend en agendasettend te zijn voor het provinciaal bestuur. Wij nemen vroegtijdig deel aan de beleidsontwikkeling. Het is onze eigen verantwoordelijkheid om relevante nieuwe ontwikkelingen en thema s te agenderen en hierover te adviseren, zonder daarbij de wensen van het bestuur uit het oog te verliezen. Vanuit ons onafhankelijke karakter adviseren wij zowel gevraagd als ongevraagd. Wij willen PS graag ondersteunen in haar kaderstellende rol, bijvoorbeeld in het kader van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening en de Provinciale Structuurvisie, en in een vroegtijdig stadium met PS hierover van gedachten wisselen. Verder reageren wij op belangrijke ontwikkelingen in lopende beleidsprocessen, doorgaans in de vorm van een advies op relevante strategische provinciale beleidsstukken. Onze oriëntatie is breed: alle onderwerpen die relevant zijn voor de ontwikkeling van de fysieke leefomgevingskwaliteit in Zuid-Holland komen in principe voor behandeling in aanmerking. Vanuit onze agendasettende rol kunnen deze stukken ook in eerdere stadia van het beleidsproces worden behandeld. De resultaten van dit vroegtijdige overleg worden vastgelegd in de vergaderverslagen. De uitkomsten van deze oriëntaties zijn voor ons niet vrijblijvend, maar vertrekpunt voor advisering in latere stadia. De overleg- en platformrol Deze rol komt tot uiting in het overleg tussen de leden en in het overleg met bestuurders (gedeputeerden en statenleden), behandelend ambtenaren en externe genodigden. Zo is er periodiek overleg met de gedeputeerden over actuele beleidsthema's uit ons werkveld. Daarnaast spreken wij zowel met GS als PS over ons concept jaarprogramma. Verder komt de overlegrol tot uitdrukking in de conferenties, workshops en werkbezoeken die wij organiseren. Terugblik 2008 In bijlage 2 (pagina's 9 en 10) treft u een overzicht van in 2008 verrichte activiteiten, waaronder behandelde onderwerpen, uitgebrachte adviezen, gevoerde overleggen met ambtenaren en gedeputeerden en de PAL-conferentie Ruimte voor klimaat. Zodoende wordt inzichtelijk hoe het afgelopen jaar invulling is gegeven aan onze advies- en overlegfunctie. 3

3. Programma 2009 Inleiding In dit jaarprogramma treft u de prioritering aan in de voorgenomen activiteiten voor 2009. In dit programma komt zowel het agenderende en onafhankelijke karakter van ons naar voren als de wens het bestuur te dienen. Daarom is een concept van dit jaarprogramma, evenals vorig jaar, in het najaar zowel met vertegenwoordigers van GS als PS besproken, waarbij er van gedachten is gewisseld en de bestuurlijke en politieke wensen ten aanzien van dit programma naar voren zijn gebracht. In de afgelopen jaren is er gezocht naar een passende werkwijze en inhoud. De ervaringen uit het afgelopen jaar zijn benut bij het opstellen van dit jaarprogramma, dat slechts de hoofdonderwerpen behandelt, zoals die nu te overzien zijn. Effectiviteit versus zichtbaarheid Zoals in de werkwijze (pag. 2) reeds is vermeld streven wij ernaar in een vroegtijdig stadium van de beleidsontwikkeling te opereren. Wij beseffen dat juist door die vroegtijdigheid de invloed van ons werk, die wij met deze aanpak juist trachten te maximaliseren, niet altijd direct goed zichtbaar te maken is (dilemma van effectiviteit versus zichtbaarheid). Onderwerpkeuze en inbreng GS en PS Het provinciale coalitieakkoord vormt wederom een belangrijk vertrekpunt in de onderwerpkeuze. Dit geldt ook voor de resultaten van het overleg hierover en over het jaarprogramma met GS en PS. Gezien onze taakopvatting staan wij ook gedurende het nieuwe programmajaar open voor agendering van relevante nieuwe ontwikkelingen en thema s. Ook in 2009 zal er oog zijn voor de kaderstellende functie van PS, waarbij de vraag hoe hier invulling aan te geven (naast hoe organiseer je het proces en hoe stuur je bij) centraal staat. In het kader van de Provincie Nieuwe Stijl zal nadrukkelijker gekeken worden naar de provinciale taak (is de provincie wel de meest aangewezen partij?) en het bijbehorende instrumentarium (beschikt de provincie over de middelen om die taak goed uit te kunnen voeren?). Doorwerking beleid hogere overheden Daarnaast zal er in onze onderwerpkeuze rekening gehouden worden met de invloed van Europees en rijksbeleid op provinciaal beleid, hoe dit beleid van hogere overheden (interactief) tot stand komt en wat hierbij de positie en rol is van de provincie. Deze ontwikkelingen kunnen voor ons aanleiding zijn deze onderwerpen te agenderen. 3.1 Advisering 3.1.1 Over integrale beleidsontwikkeling Duurzaamheid en integraliteit Wij hechten sterk aan integraal provinciaal beleid waarin de sociale, ecologische en economische component in samenhang en evenwichtig zijn uitgewerkt op basis van inspirerende en wenkende ambities en toekomstperspectieven. Vanuit integraal perspectief en vanuit onze expertise inzake groen, water en milieu wordt gekeken naar de samenhang van deze beleidsvelden (Planet) met provinciaal economisch beleid (Prosperity) en de samenhang met sociaal beleid (People). In de inleiding is reeds beschreven dat naast groen, water en milieu waar nodig ook verbindingen gelegd zullen worden met andere beleidsterreinen, zoals de ruimtelijke ontwikkeling, economie en mobiliteit. Dit geldt met name als dit beleid (mogelijk grote) invloed zal hebben op de ontwikkeling van de provinciale leefomgevingskwaliteit. In 2009 zal dan ook nauwlettend worden gevolgd hoe het bestuur invulling geeft aan de beleidsintensivering inzake duurzaamheid en zal hier zo nodig over worden geadviseerd. Hierbij zal mede als uitvloeisel en uitwerking van onze conferentie Ruimte voor Klimaat de aandacht onder meer uitgaan naar een klimaatbestendige ruimtelijke inrichting van onze provincie, die inspeelt op effecten als waterveiligheid, verdroging, verzilting en vernatting. Overeenkomstig de wens van PS zullen wij in 2009 het Kader Afweging Duurzame Ontwikkeling (KADO) behandelen dat indicatoren voor een duurzame ontwikkeling van het provinciaal beleid bevat. 4

Ook ten aanzien van (meer) sectoraal beleid heeft de PAL oog voor de verbinding met ander beleid en voor (de meetbaarheid van) het duurzaamheidsgehalte van dit beleid. Groen, water en milieu Ook het komend jaar is onze aandacht vooral gericht op strategisch provinciaal beleid inzake groen, water en milieu. Verder wordt aandacht besteed aan de uitwerking van onderliggende beleidsprocessen op deze drie beleidsvelden en aan de samenhang tussen deze beleidsvelden. Groene buitenruimte / landschap Bij het provinciale groenbeleid, waaronder openluchtrecreatie, richten wij ons met name op de betekenis van dit groen voor het woon- en vestigingsklimaat voor burgers en bedrijven in Zuid- Holland, met name in en rond de steden en dorpen (de door burgers ervaren kwaliteit van de Randstad zit immers voor een belangrijk deel in de kwaliteit van de stadsrand). Gezien het belang van dit onderwerp voor de leefomgevingskwaliteit in Zuid-Holland zullen wij ons indien opportuun in 2009 buigen over het provinciale landschaps- en groenbeleid. Dit gebeurt onder meer in het kader van het ruimtelijk beleid (waaronder de ruimtelijke vertaling van het klimaatadaptatiebeleid), het landschaps- en landbouwbeleid en in het kader van de wijze waarop invulling wordt gegeven aan Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). Hierbij hebben wij uiteraard ook oog voor de gebruiks- en belevingswaarde van landschap en groen, ofwel oog voor het benutten van de recreatieve potentie hiervan voor de burgers en bezoekers van Zuid-Holland. Mede in het kader van het verkrijgen van zicht op de voortgang van het ILG zullen wij de inrichting en het beheer van het groen in Zuid-Holland behandelen. Wij ontvangen graag een provinciale visie op recreatie. Zo mogelijk zullen wij daar zelf een aanzet toe geven. In deze visie zal ondermeer ingegegaan kunnen worden op stadsranden, de stad-land relatie, stadsparken, metropolitane parken, de groenblauwe binnenring van de Randstad (Groene Hart) en de groenblauwe buitenring (kust en zuidwestelijke Delta). Naast de recreërende provincie hebben wij ook belangstelling voor de uitvoering van het beleid voor het buitengebied. Wij maken ons zorgen over de realisatie van de groendoelstellingen in Zuid- Holland, waaronder de realisatie van de (P)EHS en de provinciale uitvoering van het ILG-beleid. In het kader hiervan zal in het najaar van 2009 een werkbezoek uitgebracht worden aan de Krimpenerwaard, ondermeer om te kijken naar de uitvoering van het veenweidepact. Water en klimaatadaptatie In het kader van het waterbeleid is er vooral oog voor de integrale aanpak van de wateropgave, de waterveiligheid, de oppervlaktewaterkwaliteit en de grond- en drinkwaterproblematiek, zoals die zal worden beschreven in het provinciale Waterplan. In 2008 is over het concept voorontwerp geadviseerd. Hierbij hebben wij uiteraard ook oog voor de gebruiks- en belevingswaarde van water en oog voor de kansen die de in het kader van klimaatverandering verscherpte wateropgave biedt voor de recreatie. Daarnaast hebben wij ook oog voor de consequenties van de Europese Kaderrichtlijn Water. De PAL-conferentie Ruimte voor klimaat dient als input voor advisering van GS en PS over een klimaatbestendige inrichting van Zuid-Holland. In dit advies dat in het voorjaar van 2009 uitkomt zal ondermeer ingegaan worden op een klimaatbestendige inrichting van de kust, de zuidwestelijke Delta, het Groene Hart en zo mogelijk ook het (overige)( stedelijke) gebied van Zuid-Holland. Ook in onze adviezen over de concept Provinciale Structuurvisie en de klimaatwijzer zal onze visie op een klimaatbestendiger Zuid-Holland naar voren komen. Milieu In het milieubeleid vormen gezondheid (waaronder luchtkwaliteit, geluid en veiligheid) en de natuurkwaliteit (ofwel biodiversiteit) de speerpunten. Daarnaast zal in 2009 ook aandacht besteed worden aan het in het provinciale coalitieakkoord aangescherpte energiebeleid (overname rijksdoelstellingen op provinciaal niveau), het gaat hierbij zowel om energiebesparing, CO2-reductie als om de inzet van duurzame energie. In 2009 zal dan ook nauwlettend worden gevolgd hoe het bestuur invulling geeft aan de beleidsontwikkeling op deze thema's en zo nodig zal hierover worden geadviseerd. Indien er vanuit de buitenwereld, GS of PS belangrijke nieuwe ontwikkelingen zijn op energiegebied zullen wij hierover adviseren. 5

Ruimtelijke ontwikkeling Wij zullen net als in 2008 in het kader van de Provinciale Structuurvisie uitgebreid aandacht besteden aan het provinciaal belang, de provinciale rol en de provinciale instrumenten, ofwel de beantwoording van de vraag 'Wat is des provincies?'. Naar aanleiding van de PAL conferentie Ruimte voor Klimaat van 4 december 2008 zal begin 2009 geadviseerd worden over een klimaatbestendiger ontwikkeling en inrichting van Zuid-Holland, waarbij net als tijdens deze conferentie zowel in zal worden gegaan op wat dit betekent voor de ruimtelijke ontwikkeling van de kust, de zuidwestelijke Delta en het Groene Hart. Onze focus ligt hierbij op verbetering van de duurzaamheid en de fysieke leefomgevingskwaliteit. In het kader van de WRO zijn wij uitermate geïnteresseerd in de nieuwe rol en verantwoordelijkheid van de provincie en de wijze waarop zij dit zal invullen om te komen tot ruimtelijke ontwikkeling die bijdraagt aan de leefomgevingskwaliteit. Voor ons staat bij ruimtelijke ontwikkeling de toedeling van functies (wonen, werken, reizen, recreëren, water en natuur) over de schaarse ruimte en de kwaliteit waarmee die functies worden ingevuld en door burgers worden ervaren centraal. Bij de behandeling van ruimtelijke ontwikkelingsprocessen / gebiedsontwikkeling zal uiteraard worden beschouwd hoe groen, water en milieu hierin zijn verwerkt. Bij de behandeling van voorlopers / concepten van de PSV zullen wij nadrukkelijk kijken naar thema s als recreatie, klimaatbestendigheid en de doorwerking van de (concept) voorloper Groene Hart in deze visie. Verder zullen wij hierbij de bevindingen van onze conferentie Ruimte voor klimaat en van onze brainstormsessie over de toekomst van de Randstad nadrukkelijk betrekken. Gebiedsontwikkeling In de praktijk van beleidsontwikkeling en -uitvoering nemen gebiedsgerichte ontwikkelingsprojecten een belangrijke plaats in. Er is in principe niet de intentie om op gebiedsniveau te adviseren. Wel willen wij gebiedsprogramma s en -projecten analyseren om lering te trekken uit de praktijk voor de operationalisering van beleid. Dit gebeurt bij voorkeur aan de hand van grootschalige gebiedsontwikkelingen en concrete projecten. In dit kader is in 2007 een werkbezoek uitgebracht aan de Merwedezone en in 2005 aan de Oude Rijnzone. De ontwikkelingen die in gebieden plaatsvinden zullen worden beoordeeld op hun bijdrage aan de leefomgevingskwaliteit en op hun duurzaamheidsgehalte (People, Planet en Prosperity). Er zal daarbij dus ook nadrukkelijk gekeken worden naar de houdbaarheid, waaronder de klimaatbestendigheid, van de ruimtelijke plannen. Bij het gebiedsontwikkelingsproces zal ook nadrukkelijk aandacht besteed worden aan de rol van maatschappelijke organisaties en marktpartijen. Wij hebben zowel oog voor ontwikkelingen in het stedelijk gebied, het buitengebied als in de overgangsgebieden (stadsranden en transformatiezones). Overigens beseffen wij dat de provinciale invloed op ontwikkelingen in bestaand (binnen)stedelijk gebied veelal beperkt is. Gebiedsontwikkeling heeft ook in 2009 nadrukkelijk onze belangstelling. In het kader hiervan zal in de loop van het voorjaar een werkbezoek uitgebracht worden aan Valkenburg en in het najaar aan de Krimpenerwaard. Duurzame Innovaties In onze notitie de innoverende provincie pleiten wij voor het verbinden van provinciaal innovatiebeleid met provinciaal beleid gericht op duurzaamheid en verbetering van de leefomgevingskwaliteit. Doel is bij te dragen aan innovaties die nu en in de toekomst bijdragen aan de economische ontwikkeling en aan het oplossen van knelpunten in de leefomgevingskwaliteit en duurzaamheid van Zuid-Holland. Het gaat dus om het ondersteunen van innovaties die bijdragen aan de kwaliteit van wonen, werken, reizen en recreëren in Zuid-Holland, zodat deze activiteiten hoogwaardiger, waaronder klimaatbestendiger, energiezuiniger, ruimtesparender en schoner plaatsvinden. In deze notitie adviseren wij een provinciale innovatiestrategie te ontwikkelen met daarin een heldere rol en inzet van provinciale instrumenten en middelen. Verder pleiten wij hierin voor de ontwikkeling van een aantal concrete voorbeelden waarmee de provincie aan de slag kan gaan. Mede op verzoek van GS vormt ook in 2009 provinciaal innovatiebeleid gericht op duurzaamheid en leefomgevingskwaliteit een van onze speerpunten. In december 2008 is het actieprogramma Duurzame Innovatie behandeld en ook in januari 2009 staat dit op de agenda en zal hierover een PALadvies verschijnen. 6

3.1.2 Over wettelijke adviestaken Wij achten het de verantwoordelijkheid van de provincie dat onderwerpen die wettelijk aan ons behoren te worden voorgelegd tijdig aan ons worden aangeboden. Milieu- en waterwetgeving Op grond van ons instellingsbesluit wordt invulling gegeven aan de wettelijke adviestaken met betrekking tot Wet Milieubeheer (WM), de Wet op de Waterhuishouding (WWH) en de Grondwaterwet (GW). 3.2 Overleg Met GS Om voeling te houden met voor ons relevante actuele ontwikkelingen in de bestuurspraktijk van de provincie is er het voornemen en stellen wij het bijzonder op prijs om ook in 2009 periodiek met voor de fysieke leefomgevingskwaliteit relevante portefeuillehouders uit Gedeputeerde Staten te overleggen (groen, water, milieu en ruimte). Verder zal, net als voorgaande jaren, komend concept jaarprogramma (2010) met de vanuit GS voor de PAL coördinerend gedeputeerde (Erik van Heijningen) besproken worden. Met PS Na de provinciale verkiezingen van 2007 is er in juni dat jaar een introductiegesprek geweest met de Statenleden. Verder zal, net als voorgaande jaren, een concept van het komend jaarprogramma (2010) met de Statenleden besproken worden. Tot op heden heeft de PAL vooral contact onderhouden met leden van de Statencommissie Groen, Water en Milieu. Met name in het kader van de Provinciale Structuurvisie (PSV) en Verordening zal in 2009 het contact met de leden van de Statencommissie Ruimte en Wonen worden aangehaald. Met externen Mede vanuit onze agenderende taak zullen wij waar nodig ruimte scheppen om, los van adviesverzoeken vanuit het bestuur, voor de leefomgevingskwaliteit in Zuid-Holland relevante onderwerpen en stukken te behandelen. Desgewenst worden hierbij externe partijen betrokken (b.v. wetenschap, medeoverheden en marktpartijen), zoals in 2007 is gebeurd in het kader van de discussie over Rood voor Groen en in 2008 in het kader van de PAL-conferentie Ruimte voor Klimaat en de PALbrainstormsessie over de toekomst van de Randstad. 3.3 Andere activiteiten Werkbezoeken Gebiedsontwikkeling heeft ook in 2009 nadrukkelijk onze belangstelling. In het kader hiervan zal in de loop van het voorjaar een werkbezoek uitgebracht worden aan Valkenburg en in het najaar aan de Krimpenerwaard. Themabijeenkomsten Indien opportuun zullen er themabijeenkomsten gehouden worden. Zo is in december 2008 een brainstormsessie gehouden over de toekomst van de Randstad. Mogelijk zal in 2009 in apart themabijeenkomsten van de PAL als geheel of als werkgroep gesproken worden over een provinciale recreatievisie en over de uitvoering van provinciaal beleid in het buitengebied. Communicatie Onze communicatie richt zich met name op GS en PS. Ook in 2009 zullen wij onze activiteiten en de resultaten hiervan publiek bekend maken. Dit zal onder andere gebeuren via de internetsite van de Provincie Zuid-Holland. Waar nodig zullen wij ook andere middelen inzetten. 7

Bijlage 1 Samenstelling PAL Per 1 januari 2009 Naam Kennisveld Organisatie Leden Dhr. J. Bikker Landbouw LTO Noord Dhr. C.N. Boer, de Natuur voorheen VNM Dhr. J.A.G.W. Droogers Recreatie ANWB Mw. E. Hijlckama Vlieg, Van Ruimte voorheen o.a. statenlid Zuid-Holland Mw. P.D. Insinger-Boreel Grondeigendom Hollands Particulier Grondbezit Dhr. J.L.A. Jansen Wetenschap voorheen o.a. TU Delft en lid Tweede Kamer Dhr. T. Schut Bedrijfsleven voorheen o.a. gemeente Rotterdam, TU Delft en diverse bedrijven. Dhr. S.P. Tjallingii Wetenschap voorheen TU Delft bouwkunde/ro Mw. P.J.H.D. Verkoelen Milieu Milieufederatie Zuid-Holland Dhr. A. Wind Waterbeheer voorheen ZHWB Reserveplaatsen (2) mogelijk t.z.t. in te vullen Adviseurs Vacature Milieubeleid Ministerie van VROM Vacature Groenbeleid Ministerie van LNV Vacature Waterbeleid Ministerie van V&W Voorzitter Mw. L. van Rijn-Vellekoop lid Mer-cie en voorheen o.a. gecommiteerde Rijnmond en lid Tweede Kamer Secretariaat (1,2 fte) Dhr. J.M. Brouwer secretaris Mw. P.A. van der Goot plaatsvervangend secretaris Mw. C. Smith ondersteuning Wijziging en mogelijke uitbreiding commissiesamenstelling Naar het zich nu laat aanzien zal in het voorjaar 2009 aan de commissie een lid uit het kennisveld gemeenten worden toegevoegd. Per 1 december 2008 is deze plek vrijgekomen. Er is een rooster van aftreden dat voorziet in een gefaseerde vernieuwing van de PAL. Behalve vervanging kan er ieder jaar ook sprake zijn van uitbreiding met nieuwe leden en adviseurs. De nieuwe leden zouden relevante nieuwe kennisvelden als economie of mobiliteit kunnen vertegenwoordigen. Het Comité van Aanbeveling regelt de voordracht van nieuwe commissieleden, die zowel door GS als PS worden benoemd. In dit comité hebben zowel leden van GS als PS zitting. Adressering PAL p.a. Provinciehuis Zuid-Holland, kamer D 5.20 Postbus 90602 2509 LP Den Haag telefoon: 070 4418332 fax: 070 4417815 e-mail: jm.brouwer@pzh.nl internet: www.zuid-holland.nl 8

Bijlage 2 Activiteiten 2008 Advies Over de volgende onderwerpen is in 2008 advies uitgebracht. Daar waar onderwerpen in meerdere termijnen zijn behandeld gaat het in de tweede termijn om de behandeling van het conceptadvies dat naar aanleiding van de behandeling in de eerste termijn is opgesteld. Onderwerp Behandeld Datum Nummer PAL-vergadering van Advies PAL Hoofdlijnennotitie Drieluik April 6-5-8 08-011 Klimaatbestendigheid PSV en Waterplan April + Mei 21-5-8 08-012 Notities Reikwijdte en Detailniveau Mei 23-5-8 08-013 PlanMERren PSV en Waterplan Energie in nieuw perspectief Mei 23-5-8 08-014 Aanvulling op ons advies over de Mei 26-5-8 08-015 Hoofdlijnennotitie Drieluik Ruimte voor Economie Mei + Juni 24-6-8 08-016 Ruimtelijke advisering door de PAL Juni 24-6-8 08-017 Hernieuwde aanvulling op ons advies over de Juni 20-6-8 08-018 Hoofdlijnennotitie Drieluik Concept Voorloper Groene Hart Augustus + September 30-9-8 08-019 Concept voorontwerp Waterplan Oktober + November 20-11-8 08-020 Overleg Een aantal onderwerpen is behandeld waarover (nog) geen advies is uitgebracht. Het resultaat van deze behandeling is vastgelegd in de vergaderverslagen. Met ambtenaren Onderwerp Toekomstige Uitvoering Milieutaken Actieprogramma Ruimte en Klimaat Europa Conceptnota Provinciaal belang Actieprogramma Duurzame Innovatie Behandeld PAL-vergadering van Juni Augustus Augustus Oktober December Met GS Er is met GS overleg geweest met portefeuillehouders Groen (Evertse), Water (Dwarshuis) en Milieu (van Heijningen). Erik van Heijningen is namens GS tevens coördinerend gedeputeerde voor de PAL. Naam Onderwerp Datum PAL-vergadering van Evertse Groen en landschap Maart Van Heijningen PAL-jaarprogramma en zijn portefeuille Juni +November Dwarshuis Water, kustveiligheid en Europa Oktober 9

Met PS Op 26 november is met leden van de statencommissies Groen, Water en Milieu en Ruimte en Wonen gesproken over ons concept jaarprogramma 2009. In de vier voorgaande jaren is het jaarprogramma op een vergelijkbare wijze met deze commissie besproken. Onderwerp PAL concept jaarprogramma 2009 Datum 26 november Binnen de PAL Het PAL jaarverslag 2007 is behandeld in de plenaire vergadering van februari. In juni is gesproken over de ruimtelijke advisering door de PAL. Verder zijn in de septembervergadering de Structuurvisie Randstad 2040, mede in het licht van de PSV, en het rapport van de Deltacommissie, mede in het licht van de PAL-conferentie Ruimte voor Klimaat besproken. Besloten is hierover niet te adviseren. In december is er een aparte brainstormsessie belegd over de toekomst van de Randstad. Het concept jaarprogramma 2008 is behandeld in de plenaire vergaderingen van november en december. Onderwerp Behandeld PAL-vergadering van PAL jaarverslag 2007 Februari Ruimtelijke advisering PAL Juni Structuurvisie Randstad 2040 September Rapport van de Deltacommissie September PAL concept jaarprogramma 2009 November en December PAL brainstormsessie toekomst Randstad Themabijeenkomst 8 December PAL-conferentie Ruimte voor Klimaat Maart t/m December 10