afvalverwijdering BESIX OVT Utrecht BESIX Nederland Branch 5 oktober 2012 Eindrapportage - 1 -
Documenttitel afvalverwijdering BESIX OVT Utrecht Verkorte documenttitel Status Eindrapport Datum 5 oktober 2012 Projectnaam Voortgangsrapportage C02-prestatieladder - 2 -
0. INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INLEIDING 4 2 VOORTGANG 5 2.1 Hoeveelheid afval en scheidingspercentage 5 2.2 Transporten 6 2.3 CO2-emissiereductie 7-3 -
1. INLEIDING Dit is de 3e tussentijdse rapportage van de voortgang op de reductiemaatregelen ten aanzien van de CO 2 -emissies zoals beschreven in de studie over de afvalketen Ketenanalyse afvalverwijdering BESIX bouwproject OVT Utrecht van 11 mei 2011 (ref. 9W2876.02/R0001/904118/Nijm) en gewijzigd op 30 augustus 2011 (Ref. 9W2876.02/R0004/902985/Rott). De eerste voortgangsrapportage dateert van 5 oktober 2011. Voor de certificatie van Niveau 5 bepaalt Eis 4.B.2 van de CO 2 -prestatieladder (conform SKAO Handboek 2.0, 23 juni 2011) dat op basis van de eerdere : Het bedrijf ten minste halfjaarlijks (intern én extern) de voortgang [rapporteert] ten opzichte van de doelstellingen voor het bedrijf en de projecten waarop CO 2 -gerelateerd gunningvoordeel verkregen is. De eerste voortgangsrapportage liet het scheidingspercentage en de vermeden CO 2 - emissie zien tot en met medio augustus 2011. De tweede rapportage geeft een definitief overzicht over heel 2011. Deze (derde) rapportage geeft een overzicht tot 1 juli 2012. BESIX en ketenpartner Beelen Recycling willen CO 2 -emissiereductie bereiken door: 1. Meer containers per rit en grotere containers in te zetten bij inzameling van het bouwafval van de bouwplaats; 2. Meer scheiding toe te passen op de bouwplaats; 3. Betonpuin toe te passen als grindvervanging in beton in plaats van wegondergrond. In deze voortgangsrapportage is het mogelijk om een gedeeltelijke toetsing te doen op de eerste twee punten door een vergelijking te maken met een referentiesituatie. Voor de vulgraad en het scheidingspercentage is de referentie het project Amsterdam Bijlmer Arena dat BESIX enkele jaren geleden heeft uitgevoerd. Voor transport betreft dit een berekening in de o.b.v. tonkilometer. - 4 -
2 VOORTGANG 2.1 Hoeveelheid afval en scheidingspercentage Tabel 1 laat de door Beelen ingezamelde hoeveelheden afval zien van 1 januari 2012 tot 1 juli 2012. Tabel 1: Hoeveelheden ingezameld afval Afvalstroom In gewicht (ton) in % t.o.v. totaal Schoon asfalt 0 0% B-hout 55,84 12,6% Bouwfolie 1,66 0,4% Bouw en sloopafval 148,04 33,5% Grout (mengsel cement en water) 0 0% Mengpuin < 50 * 50 cm 225,08 50,9% Teerhoudend asfalt 0 0% Vlakglas 2,08 0,5% Mengpuin > 50 * 50 cm 9,40 2,1% Papier / karton 0 0 Bedrijfsafval 0 0 Totaal 442,10 100% Scheidingspercentage 66,5% Het scheidingspercentage, gedefinieerd als de totale hoeveelheid afval minus de hoeveelheid bouw- en sloopafval en bedrijfsafval, was tot en met medio augustus 2011 maar liefst 91%. Over heel 2011 is dit percentage iets gedaald naar 72%. Voor de eerste helft van 2012 bedraagt het scheidingspercentage 66,5%. Deze percentages zijn overigens een stuk hoger dan het referentieproject Amsterdam Bijlmer Arena, waar het scheidingspercentage 51,5% bedroeg. De daling van het percentage is mede veroorzaakt doordat er minder afvalstromen wordt ingezameld en met name een grote hoeveelheid bouw- en sloopafval wordt afgevoerd. Het verdient aanbeveling voor BESIX om deze waarneming te bespreken en oorzaken te achterhalen en indien nodig corrigerende maatregelen te nemen om het percentage weer te verhogen. Het is uiteraard goed mogelijk dat dit verband houdt met de verschillende bouw- en sloopfasen van het project. Getracht is om het scheidingspercentage weer naar boven op te schroeven door het scheiden van afval weer te bespreken met de uitvoering. Echter blijkt het bovenstaande overzicht dat dit onvoldoende gelukt is. Het verdient dan ook de aanbeveling om deze waarneming ook te bespreken met Beelen en oorzaken te achterhalen en indien nodig corrigerende maatregelen te nemen. - 5 -
2.2 Transporten Voor transport van het afval naar de verwerkingssite in Houten zijn containers van 6m 3, 9m 3 (inclusief gesloten containers), 20m 3,1 3m 3 en rolcontainers ingezet. In Tabel 2 staat een overzicht van de transporten. De container van 3m 3 wordt verder buiten beschouwing gelaten, omdat de invloed van deze container ten opzichte van het geheel nihil is. Tabel 2: Transporten in verschillende formaten containers Formaat Aantal 3 m 3 2 6 m 3 1 1 9 m 3 92 20 m 3 11 Rolcontainer 36 Totaal 142 (1096m3) Het gemiddelde containervolume (exclusief rolcontainers) is daarmee 9 m 3. De stijging t.o.v. de basis () heeft zich doorgezet tot bijna 100% 9 m 3 containers. Uit de rapportage van Beelen is niet na te gaan hoeveel containers per rit worden getransporteerd. Na augustus 2011 worden veel rolcontainers toegepast voor de afvalstromen papier / karton en bedrijfsafval. We nemen aan dat de rolcontainers met een innamevoertuig worden getransporteerd. In deze zin voldoet de invoering van containers aan de doelstelling. Beelen rapporteert naast het tonnage ook hoeveel m 3 afval er is afgevoerd en verwerkt. Hiermee kan een maat voor de vulgraad worden bepaald; hoe voller een afgevoerde container is, hoe gunstiger dit is in het kader van energiebesparing en CO 2 - emissiereductie, zie Tabel 3. - 6 -
Tabel 3: Indirect bepaalde vulgraad voor de verschillende afvalstromen Afvalstroom 2 heel 2011 M 3 containers Vulgraad (kg afval / container) Schoon asfalt 0 - B-hout 301 186 Bouwfolie 24 69 Bouw en sloopafval 477 310 Grout 0 - Mengpuin < 50 * 50 cm 246 915 Teerhoudend asfalt 0 - Vlakglas 3 693 Mengpuin > 50 * 50 cm 9 1.044 Totaal / gemiddeld 1.060 m 3 1 Dit aantal zou uiteraard even hoog of hoger moeten zijn vergeleken met de eerste periode. 2 Voor afval dat is afgevoerd in rolcontainers (papier / karton, bedrijfsafval) is het niet mogelijk de vulgraad te bepalen, omdat de inhoud van de rolcontainers onbekend is. Over heel 2011 is een gemiddelde vulgraad van 411 kg afval per m 3 container berekend. Deze blijkt voor de eerste helft van 2012; 417 kg afval per m 3. De verlaging in de vorige periode werd veroorzaakt doordat er na augustus 2011 relatief veel afvalstoffen met lage dichtheid zijn vrijgekomen en afgevoerd. Dit cijfer is nu stabiel. Ten opzichte van de referentiesituatie, het project Amsterdam Bijlmer Arena, is de vulgraad hoe dan ook gestegen (de vulgraad was hier 345 ton afval/m 3 container). Wanneer wordt gekeken naar de specifieke afvalstromen, vallen de volgende zaken op: De vulgraad voor de meeste onderdelen zijn vrijwel gelijk gebleven; De vulgraad van bouw- en sloopafval en mengpuin < 50 * 50 cm zijn fors gedaald, waardoor de gemiddelde vulgraad over alle afvalstromen lager uitkomt. Het verdient de aanbeveling om in overleg met het project en Beelen te zoeken naar eventuele oorzaken hiervoor en of er eventuele maatregelen getroffen moeten worden. 2.3 CO 2 -emissiereductie Hoeveelheid afval en scheidingspercentage In de referentiesituatie werd 48,5% van het afval niet gescheiden op de projectlocatie. Voor OVT Utrecht over de eerste helft van 2012 33,5%, over heel 2011 is dit 28% en t/m augustus 2011 slechts 9%. Er wordt aangenomen dat de CO 2 -winst komt uit het feit dat de sorteerinstallatie van Beelen bij meer scheiding op locatie minder hoeft te worden ingezet. Conform de kent de sorteerinstallatie een CO 2 -emissiefactor van 455 gram/kwh en een energiegebruik van 6,06 kwh per ton afval. De totale hoeveelheid afval over de eerste helft van 2012 bedroeg, conform Tabel 1, 442,1 ton. Deze hoeveelheid wordt op alle drie genoemde percentage toegepast om de getallen onderling te kunnen vergelijken, zie Tabel 4. - 7 -
Tabel 4: CO 2-winst als gevolg van meer afvalscheiding % niet gescheiden afval Hoeveelheid (% * 442,100 ton) Uitstoot (ton CO 2) 48,5% (referentiesituatie) 214.419 591 33,5% (OVT Utrecht 1e helft 2012 148.104 408 28% (OVT Utrecht 2011) 123.788 341 9% (OVT Utrecht t/m aug. 2011) 39.789 110 Over heel 2011 is, ten opzichte van de referentiesituatie, een CO 2 -winst behaald van 31%. - 8 -
Transporten Conform de wordt voor de transportafstand 16 km aangehouden met een CO 2 -conversiefactor van 480 gram CO 2 /tonkm als referentiesituatie. In de en de eerste twee voortgangsrapportage zijn alleen situaties met containers van 3 m 3, 6 m 3 en 9 m 3 bekeken. - 9 -
De containers van 20 m 3 en de rolcontainers (papier/karton, bedrijfsafval) worden daarom in deze berekening buiten beschouwing gelaten. Voor toekomstige rapportage wordt wel aanbevolen om deze containers mee te nemen. In dat geval moet worden achterhaald hoe de 20 m 3 containers en rolcontainers precies vervoerd worden en voor de rolcontainers, wat de inhoud daarvan is en of gebruik wordt gemaakt van een achterlader. Voor OVT Utrecht zijn over de eerste helft van 2012 11 containers van 20 m 3 gebruikt voor het transport van vooral mengpuin. Omdat de 20m 3 - containers niet worden meegenomen in de transportberekeningen, moet hiervoor worden gecorrigeerd. Het mengpuin wordt daarom voor 126 (=14*9) / 246 (=14*9+ 6*20) = 51% meegenomen in de transportberekening. Het B-hout wordt daarom voor 261 (=29*9) / 301 (=29*9+ 2*20) = 87% meegenomen in de transportberekening. Het Bouw- en sloopafval wordt daarom voor 414 (=46*9) / 474 (=46*9+ 3*20) = 87% meegenomen in de transportberekening. De referentieberekening tot juli 2012 loopt dan als volgt: 51%*225.080 + 87%*148.040 + 87%*55.840 + 13.140 + = 305.307 ton afval. CO 2 -uitstoot: 16 km * 480 gram CO 2 /tonkm * 305.307 ton afval = 2.345 ton CO 2. In de en de eerste voortgangsrapportage is uitgebreid ingegaan op de CO 2 -winst die te behalen is wanneer grotere containers en/of meer containers per rit worden ingezet. De relatieve CO 2 -emissie ten opzichte van de referentieberekeningen is als volgt samen te vatten: Tabel 5: Relatieve CO 2-emissie ten opzichte van referentieberekeningen (gebaseerd op en eerste voortgangsrapportage) Container (m3) een container / rit twee containers / rit drie containers / rit vier containers / rit 3 219% 110% 73% 55% 6 110% 55% 37% 27% 9 73% 37% 24% n.v.t. Uit de Beelen-rapportage blijkt dat tot juli 2012 1 container van 6 m³ en 92 van 9 m³ zijn ingezet. Uit de rapportage is niet te halen hoeveel containers er per rit zijn gebruikt. Daarom is de CO 2 - winst berekend voor één, twee en drie containers per rit, zie Tabel 6. Uit Tabel 2 valt af te leiden dat het percentage gebruikte 9 m 3 containers tot juli 2012 87% was en het percentage 6 m 3 containers 1%. - 7 -
Voorbeeldberekening CO 2 -winst: tot juli 2012, één container/rit; referentiesituatie: 2.345 ton CO 2 ; 1%*110% + 87%*73% = 65%; CO 2 -winst (ton CO 2 ): (100%-65%)* 2.345 = 821ton CO 2 Tabel 6: CO 2-winst ten opzichte van referentieberekeningen (ton CO 2) Situatie een container / rit twee containers / rit drie containers / rit Tot juli 2012 821 1.571 1.829-8 -