DE FACTUUR EN DE BTW

DE FACTUUR EN DE BTW

Fiscale Topics DE FACTUUR EN DE BTW Patrick Wille Marc Govers Frank Borger Volledig geactualiseerd tot 1 mei 2013 Zevende herziene uitgave 2013 Antwerpen Cambridge

Eerste uitgave: 1998 Tweede geactualiseerde uitgave: 1998 Derde geactualiseerde uitgave: 1999 Vierde geactualiseerde uitgave: 2004 Vijfde geactualiseerde uitgave: 2008 Zesde geactualiseerde uitgave: 2011 Zevende geactualiseerde uitgave: 2013 De factuur en de btw. Zevende herziene uitgave Patrick Wille, Marc Govers en Frank Borger 2013 Antwerpen Cambridge www.intersentia.be ISBN 978-94-000-0397-2 D/2013/7849/56 NUR 826 Behoudens uitzondering door de Wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende(n) op het auteursrecht, c.q. de uitgever van deze uitgave, door de rechtheb bende(n) gemachtigd namens hem (hen) op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderzins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kunnen noch de auteurs, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm of any other means, without written permission from the publisher.

DE AUTEURS Patrick Wille Managing Partner THE VAT HOUSE cvba (Het BTW Huis) Managing Director VAT House Services nv Managing Director VAT Applications nv President VAT Forum cv Docent VUB Prof. Fiscale Hogeschool Gastprof. Universiteit Gent Marc Govers Partner THE VAT HOUSE cvba (Het BTW Huis) Partner VAT Forum cv Frank Borger Partner THE VAT HOUSE cvba (Het BTW Huis) Bijz. lic. fiscaal recht Gastdocent Provinciale Hogeschool Limburg Partner VAT Forum cv v

VOORWOORD De factuur is een van de belangrijkste documenten binnen de handelsbetrekkingen tussen ondernemingen. Zij moet voldoen aan boekhoudkundige, fiscale, handels- of zelfs taalvoorschriften. De kern van deze reglementering is gekoppeld aan de btw-wetgeving. De factureringsplicht staat namelijk centraal in het Europese btw-stelsel. In dit kader heeft een factuur drie functies: ze bevat informatie over de van toepassing zijnde btw-regeling, ze stelt de belastingadministratie in staat toezicht uit te oefenen en voor de opdrachtgever om in voorkomend geval zijn recht op aftrek van de btw te doen gelden. De btw-wetgeving vereist dat de fiscus kennis krijgt van de door btw-plichtigen gestelde belastbare handelingen. Bovendien is het voor een efficiënte controle onontbeerlijk dat iedere belastbare handeling afzonderlijk door de fiscus kan worden geverifieerd. De factuur speelt hierin een centrale rol. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de meeste formele vereisten met betrekking tot de factuur in het kader van de btw-verplichtingen zijn terug te vinden. Sinds 1 januari 2013 is het overigens zo dat de papieren factuur en de elektronische factuur inzake btw volledig op gelijke voet behandeld worden. Dit boek heeft als doel een zo volledig mogelijk overzicht te geven van de impact van de btw op de factuur. Het eerste deel behandelt de Europese btw-aspecten van de factuur. Aangezien btw een Europees gestuurde belasting is, worden de Europeesrechtelijke bepalingen en de Europese rechtspraak grondig besproken en aangehaald. Het tweede deel bevat de Belgische btw-aspecten van de factuur. De Belgische wetgevende bepalingen, de administratieve rechtsleer en de rechtspraak komen uitgebreid aan bod. Er mag ook niet uit het oog verloren worden dat de factuur in essentie een handelsdocument is. Door middel van de factuur drukt de leverancier op schriftelijke wijze uit dat er een schuldvordering bestaat ingevolge een overeenkomst met een klant. In het derde deel volgt dan ook een beknopt overzicht van de andere aspecten dan btw met betrekking tot de factuur zoals van toepassing in België. vii

Voorwoord Om van het boek een praktisch en bruikbaar instrument te maken, werd in een vierde deel een hele reeks voorbeeldfacturen uitgewerkt. Het internationaal karakter van de btw is een vaststaand gegeven. Het wegvallen van de fiscale grenzen in 1993 was hiertoe ontegensprekelijk een accelerator. De aanzienlijke uitbreiding van de Europese Unie tot 27 lidstaten per 1 mei 2004 respectievelijk 1 januari 2007 versterkte opnieuw deze internationalisering. Vanaf 1 juli 2013 treedt Kroatië toe tot de Europese Unie en strekt het toepassingsgebied van de btw-richtlijn zich uit tot 28 lidstaten. Het grote kader is ontegensprekelijk gemeenschappelijk maar in de praktijk doen zich allerlei verschillen voor tussen de EU-lidstaten. De toegang voor bedrijven tot de plaatselijke factuurvereisten is een van de werven van de Europese Commissie. Via een gestructureerde vragenlijst zal er in de nabije toekomst voor gezorgd worden dat deze informatie op een website beschikbaar wordt gesteld. Strombeek-Bever, 2 mei 2013 viii

INHOUD De auteurs............................................................ v Voorwoord........................................................... vii DEEL 1 EUROPESE BTW-WETGEVING 1. Richtlijn 2006/112/EG............................................ 3 1.1. Belastbaar feit en verschuldigdheid van de btw...................... 3 1.2. Uitvoer van goederen............................................ 5 1.3. Recht op aftrek.................................................. 6 1.4. Verplichtingen van de btw-plichtigen en van bepaalde niet-btwplichtige personen............................................... 7 1.4.1. Voldoening van de btw................................... 7 1.4.2. Facturering............................................. 7 1.4.3. Boekhouding........................................... 20 1.4.4. Diverse bepalingen...................................... 22 1.5. Margeregeling................................................. 23 2 Uitvoeringsverordening (EU) nr. 282/2011......................... 25 3. Btw-teruggaaf.................................................. 27 3.1. Richtlijn 2008/9/EG............................................ 27 3.2. Dertiende Btw-Richtlijn......................................... 28 4. Informatieverstrekking aan de btw-plichtigen...................... 29 5. Toelichting omzetting factuurrichtlijn............................ 35 6. Rechtspraak van het Europees Hof van Justitie..................... 37 6.1. Leesportefeuille Intiem cv....................................... 37 6.2. Lea Jeunehomme en SA d étude et de gestion immobilière EGI..... 38 6.3. Genius Holding bv............................................. 41 6.4. Italittica SpA................................................... 42 6.5. John Reisdorf.................................................. 45 ix

6.6. Bernard Langhorst............................................. 47 6.7. Société Générale des Grandes Sources d Eaux Minérales Françaises... 50 6.8. Schmeink & Cofreth AG & Co. KG / M. Strobel.................... 53 6.9. Maria Karageorgou e.a.......................................... 56 6.10. Gerhard Bockemühl............................................ 59 6.11. Terra Baubedarf-Handel......................................... 62 6.12. HE........................................................... 64 6.13. Stadeco....................................................... 66 6.14. Pannon....................................................... 69 6.15. Uszodaépítő................................................... 71 6.16. Dankowski.................................................... 72 6.17. Polski Trawertyn............................................... 74 6.18. Mahagében.................................................... 77 6.19. Tóth.......................................................... 80 6.20. Stroy trans..................................................... 83 6.21. LVK.......................................................... 86 DEEL 2. BELGISCHE BTW-WETGEVING 1. Definitie van de factuur.......................................... 91 2. Bevoegde EU-lidstaat voor de factureringsregels.................... 95 3. De verplichting tot facturering.................................. 101 3.1. Verplichte uitreiking van een factuur............................ 101 3.1.1. Basisprincipe.......................................... 101 3.1.2. Facturering aan particulieren............................ 102 3.1.3. Leveringen aan personeel............................... 112 3.1.4. Openbaar vervoer...................................... 113 3.2. Verplichte opmaak van een stuk................................. 113 3.2.1. De overbrenging van goederen........................... 113 3.2.2. Gelijkgestelde leveringen en diensten..................... 113 3.2.3. Bijzonder stuk voor handelingen tussen leden van een btw-eenheid........................................... 113 3.2.4. Stuk voor handelingen bedoeld in artikel 19bis WBTW..... 114 3.2.5. Verkopen op proef, zendingen op zicht of in consignatie.... 114 3.2.6. Nog niet in bezit van de factuur en schuldenaar van de btw. 115 3.2.7. Aankopen bij niet-btw-plichtigen of bij belastingplichtigen zonder recht op aftrek.................................. 116 3.2.8. Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling.................................... 117 x

3.3. Het tijdstip van het uitreiken van een factuur of het opstellen van een stuk...................................................... 117 3.3.1. Principe.............................................. 117 3.3.2. Intracommunautaire leveringen......................... 119 3.4. Outsourcing van het uitreiken van de factuur..................... 119 3.5. Self-billing................................................... 120 3.6. Openbare verkopen............................................ 122 3.6.1. Faillissement.......................................... 122 3.6.2. Andere gevallen....................................... 122 3.7. De kwitantie.................................................. 123 3.8. Aantal exemplaren van de factuur of het stuk..................... 123 3.9. Verzamelfactuur.............................................. 123 3.10. Creditnota s en verbeterende stukken............................ 124 4. De verplichte vermeldingen op de factuur en het stuk.............. 129 4.1. Bepaling in het WBTW........................................ 129 4.2. De verplichte vermeldingen op de factuur........................ 129 4.2.1. Overzicht............................................. 129 4.2.2. Datum................................................ 130 4.2.3. Volgnummer.......................................... 130 4.2.4. Naam, adres en btw-identificatienummer van de leverancier 131 4.2.5. Naam, adres en btw-identificatienummer van de klant...... 132 4.2.6. Btw-identificatienummer voor specifieke gevallen.......... 136 4.2.7. Datum van het belastbaar feit............................ 137 4.2.8. Omschrijving van de handeling en hoeveelheid............ 138 4.2.9. Specifieke vermeldingen inzake vervoer middelen.......... 142 4.2.10. Maatstaf van heffing.................................... 143 4.2.11. Eenheidsprijs.......................................... 143 4.2.12. Kortingen............................................. 144 4.2.13. Btw-tarief en btw-bedrag............................... 145 4.2.14. De vermelding btw verlegd............................ 146 4.2.15. De vermelding in geval van self-billing................... 148 4.2.16. Bijzondere regeling reisbureaus.......................... 148 4.2.17. Leveringen met toepassing van de marge regeling.......... 148 4.2.18. Verwijzingen naar de btw-wetgeving..................... 148 A. Handeling buiten België............................. 149 B. Vrijstelling van btw overeenkomstig artikelen 39 tot 42 WBTW........................................ 150 C. Vrijstelling van btw overeenkomstig artikel 44 WBTW. 168 xi

D. Vrijstelling in het kader van de bijzondere regeling voor beleggingsgoud................................ 169 4.2.19. Meerdere facturen voorschotfacturen................... 170 4.2.20. Taal.................................................. 171 4.2.21. Andere vermeldingen.................................. 171 A. Gratis toebehoren.................................. 172 B. Standaardruil met betrekking tot onderdelen van autovoertuigen..................................... 172 C. Banden en binnenbanden voor wielen van landbouwmachines en -tractoren............................. 173 D. Handelsbeurzen................................... 174 E. Marktkramers..................................... 174 F. Recuperatiestoffen en -producten.................... 174 G. Gewone en gebruikelijke verpakkingsmiddelen........ 175 H. Terugneming van verkochte goederen................ 176 I. Premievoorwerpen................................. 176 J. Voorgeschoten sommen............................. 177 K. Syndicus.......................................... 178 L. Tijdelijke handelsvennootschap...................... 179 M. Fotokopieën....................................... 181 N. Zuurstof voor medisch gebruik...................... 181 O. Recupel-bijdrage................................... 182 P. Voorafbetaalde telefoonkaarten...................... 183 Q. Telecommunicatiediensten.......................... 185 R. Verkoop van autovoertuigen als bedoeld in artikel 45, 2, eerste lid WBTW............................... 186 4.2.22. Vereenvoudigde aanduiding van de verplichte vermeldingen 187 A. Principe........................................... 187 B. Toepassingen...................................... 189 4.2.23. Toe te passen wisselkoers............................... 193 4.2.24. Afronding van het bedrag van de btw.................... 194 4.2.25. Nalatigheidsinteresten.................................. 196 4.3. De verplichte vermeldingen op het overbrengingsstuk.............. 197 4.4. De verplichte vermeldingen op het stuk voor met leveringen en diensten gelijkgestelde handelingen.............................. 197 4.4.1. Principes............................................. 197 4.4.2. Onttrekkingen en uitvoer............................... 198 4.4.3. Bijzonder geval: het schenken van goederen aan een erkende organisatie............................................ 199 4.5. De verplichte vermeldingen op het bijzonder stuk voor handelingen tussen leden van een btw-eenheid............................... 200 4.6. De verplichte vermeldingen op het stuk voor handelingen bedoeld in artikel 19bis WBTW........................................ 201 xii

4.7. De verplichte vermeldingen op het stuk op te maken in geval van verkoop op proef of van zending op zicht of in consignatie...... 202 4.7.1. Principe.............................................. 202 4.7.2. Niet in België gevestigde consignatiegever................. 203 4.7.3. Consignatiezendingen en intracommu nautaire levering.... 204 4.8. De verplichte vermeldingen van het stuk op te maken door de schuldenaar van de btw indien de factuur nog niet in het bezit is (wachtdocument).............................................. 205 4.9. De verplichte vermeldingen op het stuk voor aankopen bij niet-btw-plichtigen of bij btw-plichtigen zonder recht op aftrek...... 207 4.10. De verplichte vermeldingen op het stuk voor de overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling......... 209 4.11. De verplichte vermeldingen op de creditnota of het verbeterende stuk......................................................... 209 5. Elektronische facturering....................................... 213 5.1. Historiek..................................................... 213 5.2. Bepalingen van kracht van 1 januari 2004 tot 31 december 2009..... 218 5.3. Bepalingen van kracht van 1 januari 2010 tot 31 december 2012..... 223 5.4. Bepalingen van kracht sinds 1 januari 2013....................... 223 5.4.1. Definitie van een elektronische factuur................... 223 5.4.2. Voorwaarden inzake elektronische facturering............ 225 5.5. Initiatieven op Europees vlak................................... 225 6. Authenticiteit, integriteit en leesbaarheid van de factuur........... 229 6.1. Facturen moeten een weerspiegeling zijn van de feitelijke prestatie... 229 6.2. Authenticiteit van de herkomst van de factuur.................... 229 6.3. Integriteit van de inhoud van de factuur.......................... 231 6.4. Leesbaarheid van de factuur.................................... 232 6.5. Keuze van de middelen om de authenticiteit van de herkomst, de integriteit van de inhoud en de leesbaarheid van de factuur te waarborgen................................................... 233 6.6. Bedrijfscontrole............................................... 233 6.7. Betrouwbaar controlespoor..................................... 234 6.8. Geavanceerde elektronische handtekening en EDI................. 235 6.9. Termijn van waarborging....................................... 236 7. Controlemaatregelen........................................... 239 7.1. De bewaring van de facturen en de stukken....................... 239 7.1.1. De bewaringsplicht..................................... 239 7.1.2. De wijze van bewaring.................................. 239 xiii

7.1.3. De bewaringstermijn................................... 245 7.1.4. De plaats van bewaring................................. 249 7.2. De voorleggingsplicht van de facturen en stukken................. 250 7.3. Vertaling van de facturen....................................... 252 7.4. Het recht om de facturen en stukken te behouden................. 252 8. Bijzondere topics............................................... 255 8.1. Relatie tot het tijdstip van het belastbaar feit en de opeisbaarheid van de btw.................................................... 255 8.1.1. Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw bij de levering van goederen.......................................... 255 8.1.2. Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw bij de intracommunautaire verwerving van goederen................. 257 8.1.3. Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw bij het verrichten van diensten................................. 257 8.1.4. Overgangsbepaling nieuwe regels opeisbaar heid van btw bij voorschot facturen................................... 258 8.2. Veiligheidsbepaling verplichting tot voldoening van de btw....... 263 8.3. Bijzondere regelingen voldoening btw.......................... 264 8.3.1. Vereenvoudigd driehoeksverkeer......................... 264 8.3.2. Werk in onroerende staat............................... 266 A. Verleggingsregeling................................ 266 B. Het verlaagde btw-tarief van 6%...................... 284 C. Rechtspraak....................................... 287 8.3.3. Beleggingsgoud........................................ 288 8.3.4. Overdracht CO 2 -emissierechten......................... 289 8.3.5. Buitenlandse btw-plichtigen............................. 289 A. Vaste inrichting.................................... 289 B. Geen vaste inrichting............................... 291 B.1. Niet-EU-onderneming met aansprakelijke vertegenwoordiger..................................... 291 B.2. EU-onderneming met aansprakelijke vertegenwoordiger (optie)............................... 294 B.3. EU-onderneming met een rechtstreekse btwidentificatie.................................... 294 B.4. Vooraf erkende persoon......................... 294 C. Kettingverkopen................................... 296 D. Levering met montage of installatie................... 296 E. Consignatiezendingen en overbrengingen van goederenvoorraden................................. 296 F. Zendingen op proef of op zicht....................... 298 xiv

G. Intracommunautair verkeer van accijnsproducten vanuit andere EU-lidstaten naar België................ 298 8.3.6. Directe verkopen...................................... 299 8.4. Bijzondere regelingen Btw-regime............................. 302 8.4.1. De vrijgestelde kleine ondernemingen.................... 302 8.4.2. Bijzondere regeling voor landbouw ondernemers........... 302 8.4.3. De margeregeling...................................... 308 8.5. Notarissen en gerechtsdeurwaarders............................. 309 8.5.1. Notarissen............................................ 309 8.5.2. Gerechtsdeurwaarders.................................. 312 8.6. De factuur of het stuk en het recht op aftrek van btw............... 316 8.6.1. Principes............................................. 316 8.6.2. Verloren gegane of vernietigde facturen................... 319 8.6.3. Buitenlandse btw-plichtigen............................. 319 8.6.4. Goederenvervoer door de NMBS......................... 320 8.6.5. Openbaar vervoer...................................... 320 8.6.6. Neerlegging jaarrekening............................... 321 8.6.7. Fusie of opslorping..................................... 321 8.6.8. Bedrijfsmiddelen verkregen door de echtgenoot............ 321 8.6.9. Rechtspraak........................................... 322 8.7. Hoofdelijke aansprakelijkheid................................... 343 8.8. Bestrijding van de btw-fraude................................... 344 8.9. Indicatoren ernstige en georganiseerde fiscale fraude............... 348 8.10. Doorfacturering............................................... 349 8.10.1. Verbeteringswerken aan gehuurd goed.................... 349 8.10.2. Terbeschikkingstelling van personeel door verbonden ondernemingen........................................ 349 8.10.3. In het buitenland betaalde kosten........................ 350 8.11. Relatie tot het kasticket van een geregistreerd kassasyteem.......... 351 8.11.1. Principe.............................................. 351 8.11.2. Geregistreerd kassasysteem en vermeldingen kasticket..... 351 8.11.3. Overgangsregeling..................................... 354 8.11.4. Relatie met de factuur.................................. 355 8.12. Relatie tot het ontvangstbewijs (btw-bonnetje).................... 355 8.13. Gebruik van Incoterms........................................ 357 8.14. Gebruik van kopiefacturen en pro forma facturen................. 358 8.14.1. Invoer/uitvoer van goederen............................. 358 8.14.2. Pro forma factuur en recht op aftrek...................... 359 8.15. Administratiekosten die worden aangerekend voor het opmaken van de factuur.................................................... 360 8.16. Factuur derde betaler......................................... 360 8.17. Verwerking betwiste factuur.................................... 361 xv

8.18. Handtekening................................................. 362 8.19. Mogelijke sancties............................................. 364 8.19.1. Bepalingen in het WBTW............................... 364 8.19.2. Verminderde proportionele geldboeten................... 365 8.19.3. Verminderde niet-proportionele geldboeten............... 366 8.19.4. Valsheid in informatica................................. 368 8.19.5. Rechtspraak........................................... 369 DEEL 3. ANDERE ASPECTEN DAN BTW 1. Verplichting tot facturering..................................... 373 2. Verplichte vermeldingen........................................ 375 2.1. Aanduiding van de uitreiker van de factuur....................... 375 2.2. Ondernemingsnummer........................................ 376 2.3. Bankrekeningnummer......................................... 378 2.4. Handtekening................................................. 379 2.5. Vermelding van het woord factuur............................. 380 2.6. Vennootschap in vereffening.................................... 380 3. Taalwetgeving................................................. 381 4. Bestelbon...................................................... 383 5. Verkoopsvoorwaarden.......................................... 385 6. Bijzondere gevallen............................................. 387 6.1. Levering van elektriciteit en gas................................. 387 6.2. Kilometerstand van voertuigen................................. 388 6.3. Terugbetaling bijzondere accijns ( professionele diesel)............ 389 6.4. Telecommunicatiediensten..................................... 390 6.5. Factuurkorting milieuvriendelijke voertuigen..................... 391 6.6. Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven in een woning................................................... 392 xvi

DEEL 4. PRAKTISCHE TOEPASSINGSGEVALLEN UITGAANDE FACTUREN EN STUKKEN............................. 397 1. Levering van goederen en diensten in België...................... 399 1.1. Levering van goederen in België................................. 401 1.1.1. Standaardgeval........................................ 401 1.1.2. Vrijgestelde kleine ondernemingen....................... 402 1.1.3. Landbouwondernemers onderworpen aan de bijzondere landbouwregeling...................................... 403 1.1.4. Margeregeling......................................... 404 1.1.5. Levering van recuperatieproducten....................... 405 1.1.6. Marktkramers van tweedehandse goederen............... 406 1.2. Prestatie van diensten in België................................. 407 1.2.1. Standaardgeval........................................ 407 1.2.2. Werken in onroerende staat............................. 408 1.2.3. Goederenvervoer...................................... 409 1.2.4. Personenvervoer....................................... 410 1.2.5. Vrijgestelde kleine ondernemingen....................... 411 1.2.6. Landbouwondernemers onderworpen aan de bijzondere landbouwregeling...................................... 412 2. Intracommunautaire verrichtingen.............................. 413 2.1. Intracommunautaire levering van goederen...................... 415 2.1.1. Standaardgeval........................................ 415 2.1.2. Overbrenging van goederen............................. 416 2.1.3. Driehoeksverkeer België is EU-lidstaat 1................ 417 2.1.4. Driehoeksverkeer België is EU-lidstaat 2................ 418 2.2. Intracommunautaire dienstverrich tingen / dienstverrichtingen buiten België.................................................. 419 2.2.1. Werken in onroerende staat............................. 419 2.2.2. Materieel werk aan roerende goederen.................... 420 2.2.3. Expertise aan roerende goederen......................... 421 2.2.4. Personenvervoer....................................... 422 2.2.5. Intracommunautair goederenvervoer 1................. 423 2.2.6. Intracommunautair goederenvervoer 2................. 424 2.2.7. Activiteiten die met intracommunautair goederenvervoer samenhangen......................................... 425 2.2.8. Tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) bij intracommunautair goederenvervoer......................... 426 xvii

2.2.9. Tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) bij activiteiten die met intracommunau tair goederenvervoer samenhangen. 427 2.2.10. Culturele, artistieke, sportieve, weten schappelijke, onderwijs- en vermakelijk heids activiteiten of soortgelijke activi teiten............................................ 428 2.2.11. Verschaffen van spijs en drank........................... 429 2.2.12. Verhuur van een vervoermiddel.......................... 430 2.2.13. Overdracht van of het verlenen van een auteursrecht, een octrooi, een licentie recht, een fabrieks- of handelsmerk, of een soortgelijk recht.................................... 431 2.2.14. Overdracht van of het verlenen van rechten op een cliënteel, een verkoop- of inkoopmonopolie............... 432 2.2.15. Het recht om een beroepswerkzaamheid uit te oefenen..... 433 2.2.16. De verbintenis een beroepswerkzaamheid of een auteursrecht, een octrooi, een licentierecht, een fabrieks- of handels merk, of een soortgelijk recht niet uit te oefenen..... 434 2.2.17. Werkzaamheden inzake reclame......................... 435 2.2.18. Intellectueel werk in het kader van hun geregelde werkzaamheden verricht door juridische of andere adviseurs en andere soortgelijke dienstverrichters................... 436 2.2.19. Informatieverwerking en -verschaffing................... 437 2.2.20. Bank-, financiële en verzekerings verrichtingen alsook herverzekerings verrichtingen............................ 438 2.2.21. Terbeschikkingstelling van personeel..................... 439 2.2.22. Verhuur van lichamelijk roerende goederen (behalve vervoermiddelen)...................................... 440 2.2.23. Telecommunicatiediensten.............................. 441 2.2.24. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) 1........................................ 442 2.2.25. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) 2........................................ 443 2.2.26. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) 3........................................ 444 3. Uitvoer van goederen, internationaal vervoer en met uitvoer gelijkgestelde verrichtingen.......................................... 445 3.1. Uitvoer van goederen.......................................... 447 3.1.1. Standaardgeval........................................ 447 3.1.2. Uitvoer met vervoer van de goederen door de niet in België gevestigde koper................................. 448 3.1.3. Uitvoer in het kader van kettingverkopen................. 449 xviii

3.1.4. Uitvoer door of voor rekening van de dienstverrichter of de niet in België gevestigde ontvanger van de dienst...... 450 3.1.5. Uitvoer in de bagage van reizigers........................ 451 3.1.6. Plaatsing van goederen onder een douane regeling.......... 452 3.1.7. Verkoop van goederen die zich onder een douaneregeling bevinden.............................................. 453 3.1.8. Diensten aan goederen die zich onder een douaneregeling bevinden.............................................. 454 3.1.9. Btw-entrepots Inslag.................................. 455 3.1.10. Btw-entrepots Diensten............................... 456 3.1.11. Btw-entrepots Verkoop............................... 457 3.1.12. Btw-entrepots Uitslag................................. 458 3.1.13. Opschorting van de betaling van de btw.................. 459 3.2. Internationaal vervoer en hande lingen gelijkgesteld met uitvoer..... 460 3.2.1. Internationaal personenvervoer.......................... 460 3.2.2. Internationaal goederenvervoer Ter gelegenheid van de uitvoer............................................. 461 3.2.3. Internationaal goederenvervoer Ter gelegenheid van de invoer.............................................. 462 3.2.4. Handelingen die samenhangen met internationaal goederenvervoer....................................... 463 3.2.5. Vervoer van goederen die zich onder een opschortende regeling inzake douane bevinden of onder de regeling btw-entrepot.......................................... 464 3.2.6. Verrichten van douaneformaliteiten...................... 465 3.2.7. Makelaars en lasthebbers............................... 466 3.2.8. Zee- en binnenschepen................................. 467 3.2.9. Vliegtuigen........................................... 468 3.2.10. Ambassades........................................... 469 3.2.11. Internationale instellingen en organisaties................ 470 3.2.12. NAVO................................................ 471 3.2.13. Monetair goud......................................... 472 3.2.14. Hulporganisaties....................................... 473 3.2.15. Parels en edelstenen.................................... 474 4. Handelingen bedoeld in artikel 44 WBTW........................ 475 4.1. Vrijstellingen inzake gebouwen................................. 477 4.1.1. Levering van gebouwen................................. 477 4.1.2. Onroerende verhuur................................... 478 4.2. Vrijstellingen inzake financiële verrichtingen..................... 479 4.2.1. Verlening, bemiddeling en beheer van kredieten........... 479 xix

4.2.2. Betalings- en ontvangstverrichtingen, bemiddeling daaronder begrepen.................................... 480 5. Buitenlandse ondernemingen................................... 481 5.1. Buitenlandse ondernemingen die een aansprakelijke vertegenwoordiger hebben aangesteld................................... 483 5.1.1. Standaardgeval........................................ 483 5.1.2. Directe facturering..................................... 484 5.2. Buitenlandse ondernemingen die beschikken over een rechtstreekse btw-identificatie............................................... 485 5.2.1. Standaardgeval........................................ 485 5.3. Buitenlandse ondernemingen die in belgië over een vaste inrichting beschikken................................................... 486 5.3.1. Standaardgeval........................................ 486 5.4. Ontslag van btw-identificatie.................................... 487 5.4.1. Consignatiezendingen.................................. 487 6. Andere bijzondere gevallen...................................... 489 6.1. Leveringen die buiten België plaatsvinden........................ 491 6.2. Verkopen op afstand........................................... 492 6.3. Creditnota s.................................................. 493 6.4. Verloren gegane of vernietigde facturen.......................... 494 6.5. Het verlaagde btw-tarief van 6% voor werken in onroerende staat.... 495 6.6. Self-billing................................................... 496 6.7. Korting voor contante betaling.................................. 497 6.8. Voorgeschoten sommen........................................ 498 INKOMENDE FACTUREN EN STUKKEN............................. 499 1. Dienstverrichtingen waarvoor de afnemer schuldenaar is van de Belgische btw............................................... 501 1.1. Artikel 51, 2, eerste lid, 1 WBTW Voorbeeld 1................. 501 1.2. Artikel 51, 2, eerste lid, 1 WBTW Voorbeeld 2................. 502 1.3. Driehoeksverkeer België is EU-lidstaat 3........................ 503 2. Gelijkgestelde handelingen...................................... 505 2.1. Stuk voor onttrekking......................................... 505 2.2. Stuk voor gelijkgestelde dienst.................................. 506 xx

3. Wachtdocument (art. 9, 1 van het KB nr. 1)...................... 507 3.1. Intracommunautaire verwerving................................ 507 Bibliografie en geraadpleegde bronnen.................................. 509 Nuttige websites..................................................... 511 Trefwoordenregister.................................................. 513 xxi