W e l k o m praktijkgerichte workshop wondverzorgingsproducten (generieke productgroepen) Wondzorg anno 2010 wondbedpreparatie VISIE Ag multi-disciplinaire aanpak evidence-based onderzoek protocolering TIME Bio-actieve verbanden wondmonitoring transmurale samenwerking wondmanagement Uitgangspunt WCS-classificatie model Niet van toepassing op brandwonden en/of oncologische wonden! ZWATE WOND ELE WOND OENE WOND ODE WOND = necrose verwijderen = wond reinigen = wond reinigen (infectie) = wond beschermen chirurgisch niet-chirurgisch 2010 Alysis Zorggroep/STM 1
T I M E (model) Toegepast bij chronische wonden icht zich op elke fase van wondgenezing en het verwijderen van de barrières zodat wondgenezing op gang komt. T: Tissue (weefsel) I: Infection (infectie) M: Moisture (vocht) E: Edge (wondranden) Voorwaarden wondgenezing A] creëren vochtig wondmilieu! NAT VOCHTI DOO B] juiste behandeling: doel wondbehandeling vaststellen: necrose / reinigen / beschermen juiste verbandmaterialen + juist gebruik observatie / rapportage in (vpk) dossier Voorwaarden wondgenezing C] aandacht voor beïnvloedende factoren Onderliggend lijden (oorzaak bestrijden!) Mechanische belasting (druk/schuifkrachten) oken (!) Voedingstoestand Medicatiegebruik Pijnbeleving Psycho-sociaal functioneren (gedrag/leefomgeving) 2010 Alysis Zorggroep/STM 2
Uitgangspunt productkeuze Keuze verbandmateriaal bepalen: mate van reiniging + mate van exsudatie Waar mogelijk Evidence Based Practice Kosten-effectief, rekening houdend met comfort/mogelijkheden van patiënt en zorgverlener Wond reinigen Wondreiniging: H 2 O spoelen met douche = effectieve mechanische reiniging (+ goedkoop) Bij iedere verbandwisseling, uitgezonderd bij de oppervlakkige, schone rode wond (doel= beschermen) Wondrand beschermen Bij veel exsudaat voorkómen van maceratie Voorkómen van vochtletsel in (buik)plooien Voorkómen van stripeffect bij pleistergebruik Voorbeelden Cavilon spray / swab Dun zinkoxide (olie) Hydrocoloïd of folie (bijv. bij Negatieve Druk Therapie) Cavilon spray: kruisje op de huid zetten en 1x sprayen om de wond, laten drogen en nog 1x keer sprayen. Als X-je weg is opnieuw aanbrengen Zinkoxide zo dun aanbrengen zodat je de huid nog ziet. 2010 Alysis Zorggroep/STM 3
Overzicht generieke productgroepen Schuimverbanden Alginaten Wondcontactmaterialen Z Hydrogels Z Anti-bacteriële middelen Necrose oplossers Z eur-neutraliserend Z Absorberende verbanden Z Transparante wondfolies Schuimverband Wondvocht absorberen / vasthouden / verdampen Vochtig wondmilieu in stand houden Nieuw gevormd weefsel beschermen Wond beschermen tegen contaminatie van buitenaf Toepassingen en voorbeelden: Weinig wondvocht (Cutimed Siltec L, Allevyn Thin ) Veel wondvocht (Cutimed Siltec, Polymem, Mepilex ) Diepe wonden (Cutimed Cavity, Allevyn cavity ) Schuimverband met pijnbestrijding (Biatain Ibu ) Schuimverbanden met ZILVE (Polymem Ag ) B Bij diepe wonden met veel wondvocht en gebruik van Cavity: de wond voor maximaal 50% opvullen (i.v.m. absorberend vermogen/uitzetten van het schuimverband) 2010 Alysis Zorggroep/STM 4
Alginaten Eigenschappen (licht) hemostatisch Hoog absorbtievermogen (20x eigen gewicht) elvorming, schept vochtig milieu einigend; sluit bacteriën/debris in Pijnloze verwijdering uit de wond NaCl 0,9% Voorbeelden: Cutimed Alginate Algisite M Kaltostat Algosterile Alginaat Toepassing: Oppervlakkige en diepe wonden Matig vochtige en natte wonden ode, gele en geïnfecteerde wonden Alginaat altijd op maat knippen en wond geheel opvullen Alginaat dient met behulp van wondvocht een gel te vormen Is ook in streng leverbaar Wondcontactmaterialen (vetgaas) Z Katoen of synthetisch (of siliconen) Bescherming granulatieweefsel Voorkomen vochtonttrekking zalven Bescherming huidtransplantaat (fixatie) Voorbeelden: Jelonet (katoen) Mepitel (siliconen) Cuticel (synthetisch) Vetgaas nooit dubbel aanbrengen. De fijne mazen kunnen geen vocht kunnen doorlaten naar het secundaire verband 2010 Alysis Zorggroep/STM 5
Hydrogels Z Creëert vochtig wondmilieu Oplossen necrose/fibrinebeslag Pijnloze toepassing Hoofdbestanddeel = water Zwarte, gele en rode wonden Voorbeelden: Cutimed gel Intra-site gel Purilon Nu-gel (met alginaat) Anti-bacteriële middelen (zalven) Lokale behandeling infectie (mogelijk) Negatief effect op wondgenezing Voorbeelden: Betadine Zilversulfadiazine-creme Bactroban Beperkt en kortdurend gebruiken Anti/bacteriële middelen Honing Z Creëert vochtig wondmilieu (autolyse) Anti-bacterieel (o.a. MSA, Pseudomonas) een resistentie Oplossen necrose/fibrinebeslag Vaak pijnlijk Voorbeelden Mesitran (soft/net/hydro) evamil Honeysoft Dressing 2010 Alysis Zorggroep/STM 6
Anti-bacteriële middelen (verbanden met zilver) eeft zilver (Ag) af in de wond en heeft daardoor een antibacteriële werking Lokale behandeling infectie Voorbeelden: Zilver in schuimverband Polymem Ag Zilver in alginaat Acticoat Absorbent Beperkt en kortdurend gebruiken Anti-bacteriële middelen (Hydrofoob verband) Neemt bacteriën op in het verband Lokale behandeling infectie Anti-bacterieel (o.a. MSA, Pseudomonas) een resistentie Voorbeeld: Cutimed Sorbact Let op; bij stoppen Sorbact kans op terugkeren infectie Necrose oplossers Madentherapie (biologisch) Anti-bacteriële werking Uitgifte van speeksel dat necrose oplost en weer opgenomen wordt door de maden Novuxol (enzymatisch) Creëert een vochtig wondmilieu Oplossen necrose (enzymatisch) Novuxol Niet in combinatie met zinkoxide toepassen 2010 Alysis Zorggroep/STM 7
Necrose oplossers (spoel)vloeistof Dermacyn Antibacteriële werking Lokale behandeling infectie Alternatief = Eusolparafine (hypochloriet 0,25%) inzetten: 4-6x daags (praktijk is max. 3x), gedrenkte gazen in de wond aanbrengen ebruik Dermacyn na max.10 dagen evalueren. Let op ontstaan schimmelinfectie in de omgeving van de wond ebruik Eusol maximaal 7 tot 10 dagen (schade aan gezond weefsel) eur-neutraliserend Bindt negatieve bacteriën Z Neutraliseert (organische) geur Actieve koolstof Beperkte werking / toepasbaarheid Voorbeelden: Carbonet Carboflex Zeer effectief bij geuroverlast door anaërobe bacteriën: metronidazol 10 mg/g (ozex ) evt. in combinatie met oraal metronidazol (Flagyl ) Absorberende verbanden Z Eigenschappen Hoog absorbtievermogen Bescherming wondrand (maceratie) Verticale absorptie vocht Secundair verband Voorbeelden Multisorb / Cutisorb Exsupad Mesorb Niet in knippen! 2010 Alysis Zorggroep/STM 8
Absorberende verbanden Bij OVEMATI exsudatie: Voorbeelden Drymax Sorbion Cutisorb Ultra ebruik géén gaas als absorberend verband. aas verspreid wondvocht maceratie wondrand Transparante wondfolies Eigenschappen Wondinspectie mogelijk Flexibel (rekbaar in lengte en breedte) Steriel en onsteriel Bescherming (droge) huid Als fixatie te gebruiken Voorbeelden Cutimed Transparent (onsteriel) Tegaderm (steriel) Opsite Flexifix (onsteriel) Verwijder de folie nooit onder de douche, de plakkracht neemt door het warme water toe. Trek de folie in tegenovergestelde richting los! (horizontaal) Overige behandelmethoden Negatieve Druk Therapie azen (Kerlix AMD ) Foam (PU) einigen van de wond Absorberende teveel aan wondvocht Stimuleren granulatie weefsel Er zijn verschillende leveranciers die materialen leveren voor Negatieve Druk met gazen en / of foam 2010 Alysis Zorggroep/STM 9
(chronische/complexe) wondzorg vraagt om samenwerking wijkverpleging wondverpleegkundige internist zorgverzekeraar huisarts podotherapeut Key-word Communicatie! poli-assistent diëtiste dermatoloog diabetesverpleegkundige vaatlab (vaat)chirurg apotheek CIZ mantelzorg Casuïstiek toepassen delen van kennis en inzichten 2010 Alysis Zorggroep/STM 10
2010 Alysis Zorggroep/STM 11
2010 Alysis Zorggroep/STM 12
Uitnodiging informele borrel denk aan het invullen van het evaluatieformulier, bedankt! 2010 Alysis Zorggroep/STM 13