20 October 1943 Prljt 13 cent 3e Jaargang * No. 42



Vergelijkbare documenten
Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei

Nederlandse samenvatting

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009

geurt s /meertens Adres: Mathematisch Centrum, 2 e Boerhaavestraat 4 9, Amsterdam Telefoon: (020) Kunsthandel: G a le rie S wa rt, Amsterdam

Nederlands Radiogenootschap

DRIEMASTER. Hans Hoogervorst Fadime Örgü Pro - Contra. Onthoofden is in het Midden-Oosten cultuur. Inclusief:

ira-t 2001 : thema s

met de in concept b ijgev o egd e b r ie f om a d vies voor t e leggen aan :

KARAKT ERVO LLE VILLA MET 5 SLPKS, GARAGE ÉN CARPO RT O P 890M² T E KNO KKE-HEIST!

r-, ",ö 'i!ijütvooc! np 7 r f la n d h r s m a r,ne IN3t^ Oostende - Belgium Uitkomsten van de Belgische zeevisserij

PRACHT IG KARAKT ERVO L T RIPLEX APPART EMENT (CA. 160M2 ) MET RUIM ZO NNET ERRAS O P 50M VAN DE ZEE

AUT HENT IEKE HERENWO NING MET 5 À 6 SLPK EN ZUIDGER. ST ADST UIN!

H et R ijksonderw ijs te leper van 1819 tot 1828

- Rmguftj Kruislomp. Voor e v e n tu e le vragen kun je te r e c h t b i j R o b e rt W iel in g a, , trindijijcklaan.

KERN-EIGENSCHAPPEN P R I J S O P AAN VR AAG - 0 / 0. a d re s o p a a n vra a g. re f. O R e fe re n ti e O E P C /

Colofon. Deze publicatie is uitgegeven in opdracht van de bestendige deputatie van de Provincie West- Vlaanderen.

ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ:

b e s p r e k in g op teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden

PRACHT IG KARAKT ERVO L T RIPLEX APPART EMENT (CA. 160M2 ) MET RUIM ZO NNET ERRAS O P 50M VAN DE ZEE

VERJAARSDAE: Bouwer Marieta 05/ Carriero Tania 05/ Erasmus Louwrens 05/ Esterhuizen Brenden 05/

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

H O E D U U R I S L I M B U R G?

HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL. ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

vrije universiteitam sterdam

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger

M et v riendelijk e groet,

M ame plaa gooi. doi ; raii

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e

Ho. 4. A p r i l n a ar B e rlh n» i Pa r l Js# ik kon Tan London en wij gaan sanen de ^ ^ Pï n a t l?ke m ededelingen", d ie 31r John Sinon

_ FONDAMENTSTEENEN / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR. De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk.

A rtikel 4 2 van de beheersovereenkom st bepaalt:

c c ci) Cj) a ) a ) s_ s_ (CI ra fl3 o 0 o o o 0 r r c o a l Boomkwekerij, handel in (laan)bomen (u ) (u ) zj- u -) ,92 (\ 1 N r rjr.

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCH AP S- EN GEW ESTREGERINGEN GEMEINSCH AF TS- UND REGIONAL REGIERUNGEN

D iverse ontw ikkelin gen mbt erfpacht/h uur

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

' De Stormvloed van 1 Februari 1953

KONINKRIJK BELGIE MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN. NATIONAAL INSTITUUT VOOR DE STATISTIEK Leuvenseweg BRUSSEL

N A T I O N A A L I N S T I T U U T V O O R DE S T A T I S T I E K DE BE LG-ISCHE Z E E V I S S E R I J IN

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

RUILVERKAVELING REKKEN Grondwaterstandgegevens en pf-waarden in tijd-stijghoogtediagrammen en tabellen

Enhancing Safety Culture

FKL Innoveert. Presentatie klankbord meeting 22 april Doel klankbordmeeting Formuleren innovatie ideeën

Redaktle: Jan Roelof van der Weer (Met dank aan Peter Veenstra voor z ijn hulp d it keer)

D e afschrikking voorbij

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M +

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

Jaarverslag

Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming ISD Kompas

Opleiding Duurzaam Gebouw : Energiebeheer

INTERNET. M arie-christine JANSSENS. Hendrik VA N HEES. UGf!

Leest de B ro c h u re s ra n H.GORTER

62-1 SCHALDE. Bykomei^e be ^ekgnjngen_^a gevolg vaii. de metingen van ^J^l5>yembe^^^Jl.

[ i n w i l l i g i n g o n t g r o n d i n g s a a n v r a a g d o o r O S* *

- 'f. Ldoor haar g eest vaä verjongd lib e r a lis m e -,wat n ie t t t verwon

NSO ROADMAP 2.0. Nico van Putten NSE, Noordwijk 29 oktober Netherlands Space Office

GEBRUIKSAANWIJZING TOPRO TROJA 150 EN ECCO ROLLATOR

THE PROVINCIAL MUSEUM OF WALRAVERSIJDE, FROM ARCHAE OLOGICAL RESEARCH TO A CULTURAL TOURISM PROJECT

VLAAMSE OVERHEID. 1 6 J AN U ARI B e s lu it v a n d e Vla a m s e Re g e r in g

m * persdienst verint Verantwoording v r i jw i l l i g e b ijd r a g e n 33 Nov. *35-27 Ja n. *36.

Databeheer bij bet W aterbouwkundig Laboratorium - de lin k tussen hydrologie en mythologie?

OUDE GEVELANKERS TE NIEUWPOORT IN DE 17DE EN 18DE EEUW.

borgerhout Afvalwaterafvoer Antwerpse ruien HUIDIGS FUnCTIE vnn dg Ruisn Gfl ESRGTS flfvoermetinжйd

HET VREDESOFFENSIEF. ) SPARTACUS Adres administratie Trourtnghstraat 8 11 Postgiro ten name Tan Uitgeverij..D e V l a m * Amsterdam

V raag van Rijkswaterstaat of verglichtw [leggen van de toegangsgeul in

B espreking op

T IJD SC H R IF T VAN HET R ADIOGEN OOTSCH AP

Notitie Projectgroepen

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon)

7. De synode z a l b r. H. D o ffe rs bedanken w ille n voor b e t v e le door bem vo'or de ople id in g v e rric h te w erk, N.B.

1. K. S la g e r G e e r lig sla n d 2 S ta p h o r st. 23. Ja c. V issc h e r O u d e R ijk sw e g 394 R o u v e e n

0 1 CO C C. (1) Q) 0) 1 - co cc (z) o. r cn (Y) Boomkwekerij, handel in (laan)bomen. k- t- t n En.-1 v T 1

FREEK REtJMERINK. Lichtgevende

TIJDSCHRIFT VAN HET N E D E R L A N D S ELEKTRONICA-

TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT

Toezicht op Legionellabeheersing bij sierwaterwerken in de horeca

Maatschappelijke huisvesting. Informatieve presentatie voortgang Maatschappelijke Huisvesting Papendrecht. Wethouder C. Koppenol

HET N I E U W. V orige w eek w erd a a n a lle g ro o t. v a n v e rse zeevis. I k h eb de eer u m e d e te d e le n d a t

PA 9623PB 9623PC 9623PE 9623PG 9623PH 9623PJ 9623PK 9623TH PA 9624PB

De Z.435 La Madelon" gedoopt

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)

Cory Doctorow. Uitgeverij De Vliegende Hollander


H 0 5 R R -F 5 x 1, 5 m m

DE ARBEIDERSRAAD BURGEROORLOG IN SPANJE ORGAAN VAN DE KOMMUNISTIESE ARBEIDERS GROEPEN NEDERLAND

N ATIO N ALE BANK VAN BELGIË

Regionale Energiestategie - September 2018 RSCHAPPĽN

De openbare verdediging zal plaatsvinden op donderdag 17 februari 2011 om u ur door Bart Johan Vincent Keupink geboren te Dordrecht


PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

Transcriptie:

KJ ai u tytomjd woedt H e t u itg e m e r g e ld e I n d ië h e e ft r e c h t o p h a a r a r b e id. (D e m i n is te r v a n O v e rz e e s e G e b ie d e n in z ijn r a d i o - r e d e v a n 5 O o c to b e r 1945). N e d e rla n d m is t v o ld o e n d e e ig e n m a c h ts m id d e le n e n g ro n d s to ffe n e n m o e t b u ite n z y n g re n z e n a a n v u l le n d e w a a r b o r g e n v o o r v e ilig h e id e n r u ilv e r k e e r z o e k e n. (H a n d e ls b la d v a n 5 O c to b e r 1945). D e la a ts te d a g e n z y n f a b r ie k e n e n w e r k p la a ts e n d o o r I n d o n e s is c h e a r b e id e r s b e z e t i n n a a m v a n d e A r b e id e r s p a r tij, d ie zy h e b b e n g e v o rm d. (H a n d e ls b la d v a n 6 O c to b e r 1945). U n ite d P r e s s m e ld t u i t L o n d e n, d a t re e d s 3500 m a n N e d e rla n d s e tr o e p e n n a a r N e d.- I n d ië z ijn v e r t r o k k e n e n d a t e r d e v o lg e n d e w e e k n o g 4000 z u lle n v o lg e n. ( H a n d e ls b la d v a n 6 O c to b e r 1945). T e n a a n z ie n v a n d e g e z a g s h a n d h a v in g e n d e g e - z a g s e rk e n n in g k a n n i e t g e m a r c h a n d e e r d w o rd e n. O v e rh e id is o v e r h e id e n r e b e l is re b e l. D e te g e n s te l lin g tu s s e n d ie tw e e k a n s le c h ts d o o r v o lle d ig e o n d e r w e r p in g v a n d e n la a ts te w o rd e n o p g e h e v e n. D a a r m o e t h e t N e d e r la n d s e b e w in d Zich v o ls tr e k t a a n h o u d e n. D a a r n a k a n h e t g e s p re k, k a n d e r o n d e - ta f e l c o n f e r e n tie b e g in n e n. M a a r e e rd e r n ie t. ( T r o u w v a n 1 O c to b e r 1945). Ik w e e t, d a t g e e n p o litie k e e e n h e id e n v e r b o n d e n h e id o p d e n d u u r k u n n e n b lijv e n b e s ta a n, d ie n ie t g e d r a g e n w o r d e n d o o r d e v r y w illig e a a n v a a r d in g e n d e tr o u w v a n d e o v e rg ro te m e e r d e r h e id d e r b u r g e r ij. (D e k o n in g in i n h a a r r a d io r e d e v a n 7 D e c e m b e r 1942). D e D a ily H e r a ld w a a r s c h u w t, d a t d e w e r e ld m e t o p e n o g e n o p e e n n ie u w e o o rlo g a f s te v e n t. A U S T R A L IË A R R E S T E E R T... D e A u s tr a lis c h e r e g e r in g h e e ft b e v e l g e g e v e n d e In d o n e s is c h e z e e lie d e n d ie w e ig e re n u i t t e v a r e n te a r r e s te r e n, a l d u s e e n R e u te r b e r ic h t u i t C a n b e r ra. C a lw e ll, d e A u s tra lis c h e m in is te r v a n im m ig ra tie, h e e ft e e n o n d e r h o u d g e h a d m e t N e d e rla n d s e a u t o r i te ite n, w a a r in to t d e z e m a a tr e g e l w e rd b e s lo te n. H e t v e rz o e k v a n I n d o n e s is c h e b u r g e r s e n s o ld a te n a a n d e A u s tr a lis c h e r e g e r in g, h u n in d e g e le g e n h e id te s te lle n z ic h n a a r J a v a t e b e g e v e n, w e rd a fg e w e z e n. D e A u s tra lis c h e v a k b o n d e n h e b b e n h ie ro p e e n r e s o lu tie a a n g e n o m e n, w a a r in d e A u s tra lis c h e re g e r in g v e rz o c h t w o r d t v a n d e B r its e a u to r ite ite n t e e is e n d a t zy h u n in te r v e n t ie in d e In d o n e s is c h e k w e s tie s ta k e n. (D e W a a rh e id, 6 O c to b e r 1945). H e t S e p te m b e r n u m m e r v a n M A A N D B L A D S p a r ta c u s k a n e e r s t e in d d e z e r w e e k v e rz o n d e n w o rd e n. W ij d o e n o n s b e s t, d o o r e e n s n e lle r v e r s c h ijn e n d e r v o lg e n d e n u m m e r s, o f d o o r e e n d u b b e l n u m m e r, d e s c h a d e i n t e h a le n. R e d. M a a n d b la d. SP A R T A C U S O p g a a f als v a s te le z e r of a b o n n é O n d e r g e t e k e n d e w o n e n d e t e ------------------------- ; s t r a a t --------------: g e e f t z i c h h i e r m e d e o p a l s : * v a s te l e z e r (è 15 c e n t p e r w e e k ) o p h e t w e e k b l a d S p a r t a c u s. * m a a n d a b o n n é o p h e t w e e k b l a d è ƒ 0.65 p e r m a a n d. k w a r t a a l a b o n n é o p h e t w e e k b l a d è ƒ 1.95 p e r k w a r t a a l. v a s t e l e z e r ( p e r n u m m e r ) o p h e t m a a n d b la d S p a r ta c u s a ƒ 0.35 p e r n u m m e r. k w a r t a a l a b o n n é o p h e t m a a n d b l a d è ƒ 1.05 p e r k w a r ta a l. H a n d t e k e n i n g D o o r h a l e n w a t n i e t v e r l a n g d w o rd t» D u id e l ijk in g e v u l d a f g e v e n a a n d e c o l p o r t e u r s o f t e z e n d e n a a n h e t a d r e s : U itg e v e rij D e V la m, U tr e c h ts e s tra a t 44, A m s te rd a m -C. D e a b o n n e m e n t e n m o e te n b ij v o o r u i t b e t a l i n g w o r d e n v o ld a a n. Antwerpse havenstaking U it B e lg ië o n tv in g e n w e n u m m e r 1 v a n h e t m a a n d b la d A rb e id e rsw il, h e t o rg a a n v a n d e p o litie k e f o rm a tie in B e lg ië, d ie z ic h o o k C o m m u n is te n b o a d S p a r ta c u s h e e ft g e n o e m d. I n d i t n u m m e r v in d e n w e e e n b e s c h rijv in g v a n e e n h a v e n s ta k in g in A n t w e rp e n. D e s ta k in g b r a k u i t o p W o e n sd a g 22 A u g. s m id d a g s o m h a l f d r ie, w a a r b y d e a a n le id in g in h o o fd z a a k la g i n h e t a a n k o m e n v a n s c h e p e n u it R o tte rd a m e n u i t G e n t, w a a r to e n o o k e e n h a v e n s ta k in g p la a ts v o n d. F e ite lijk g in g h e t d u s o m e e n s o lid a rite its s ta k in g, o m d a t d e A n tw e rp s e h a v e n a r b e id e r s n i e t he,t w e r k v a n h u n co lle g a s i n R o tte r d a m e n G e n t w e n s te n o v e r t e n e m e n. D ir e c t b ij h e t u it b r e k e n v a n d e s ta k in g w e r d ee n v o o rlo p ig s ta k in g s c o m ité b e n o e m d a ls d ir e c te v e r te g e n w o o rd ig in g v a n d e a r b e id e r s. M a a r h e t la g n ie t i n d e b e d o e lin g, d a t d i t c o m ité o o k d e le id in g v a n d e s ta k in g z o u h o u d e h. D e h a v e n w e r k e r s v e r la n g d e n, d a t d e v a k v e re n ig in g s le id e rs d e s ta k in g z o u d e n ie rk e n n e n e n d a t d e z e d e le id in g e r v a n o p zich z o u d e n n e m e n. Z e h e b b e n a lle p o g in g e n d a a rto e in h e t w e r k g e s te ld, w a t h u n n a t u u r l y k n ie t is g e lu k t. O p D o n d e rd a g o c h te n d 10 u u r k w a m e n d e s ta k e r s i n m a s s a - b y e e n k o m s t b y e e n e n ze s tu u r d e n e e n d e le g a tie n a a r d e v a k b o n d e n, m e t d e u itd r u k k e lijk e w e n s, d a t e n ig e n v a n h e t b e s tu u r z o u d e n k o m e n, o m d e le id in g v a n h e t c o n flic t in h a n d e n te n e m e n e n d e b e s p re k in g e n m e t d e o n d e rn e m e rs t e o p e n e n. D e h a v e n w e r k e r s k o n d e n e c h te r la n g w a c h te n, m a a r h u n w a c h te n w e r d te n s lo tte to c h b e lo o n d. O m h a lf e e n v e rs c h e n e n e e n p a a r v a k b o n d s le id e rs, m a a r ze v e r k la a r d e n, z ic h n ie t m e t d e z a a k t e b e m o e ie n, v ó ó r h e t w e r k w a s h e r v a t. D e s ta k e rs g in g e n d a a r e c h te r n ie t o p in e n e is te n to e n, d a t e e r s t e e n a lg e m e n e v e r g a d e r in g b e le g d z o u w o rd e n, e n d a t d e b o n d s b e s tu r e n in ie d e r g e v a l b e s p r e k in g e n z o u d e n o p e n e n m e t h e t c o m ité u i t d e a r b e id e rs. A a n b e id e v e rla n g e n s w e rd te g e m o e t g e k o m e n, w a a rs c h ijn lijk a lle e n o n d e r d e d r u k v a n d e m a s s a -b jje e n k o m s t. W a n t d e h e r e n h e b b e n g e e n v a n d e b e id e b e lo fte n n a g e k o m e n. D e b y e e n k o m s t v a n d e v a k b o n d le id e r s m e t h e t a rb e id e rs c o m ité z o u D o n d e rd a g a v o n d o m 7 u u r g e h o u d e n w o rd e n, d e a lg e m e n e v e r g a d e r in g o p V r ijd a g m o rg e n o m h a lf elf. T o e n h e t a rb e id e rs c o m ité zich s a v o n d s e c h te r m e ld d e, w a r e n d e b e s tu r e n d e h u n a f s p r a a k z e k e r v e rg e te n, te n m in s te, z e w e ig e r d e n e e n o n d e rh o u d. V o o r d e v e r g a d e r in g v a n V r ijd a g w a s e e n o p k o m st v a n 10 t o t 12000 m a n, m a a r d e b e s tu u r d e rs k w a m e n n ie t. A lle e n k w a m h e t b e ric h t, d a t d e B o n d s b e s tu re n Z a te r d a g o m h a lf tw a a lf z o u d e n s p r e k e n. D it g e b e u rd e in d e rd a a d, m a a r ----- o v e r d e ra d io. O n d e r d e z e v e r h o u d in g e n d o rs te n d e s ta k e r s n ie t v o o r t t e g a a n e n ze b e s lo te n t o t o p h e ffin g v a n d e s ta k in g. U it d i t v e rlo o p z ie n w e, d a t d e p o s itie v a n d e v a k v e re n ig in g e n in B e lg ië é e n a n d e r e is d a n d ie in N e d e rla n d. I n N e d e r la n d d e n k t f e ite ly k g e e n a r b e id e r e r a a n, d e o u d e v a k v e re n ig in g e n te h u lp te ro e p e n, in d ie n e e n c o n flic t is u itg e b r o k e n. H ie r p r o te s t e r e n d e s ta k e r s e r ju i s t te g e n, d a t a l d a t s o o rt lie d e n z ic h m e t a r b e id s c o n f lic te n b e m o e ie n. D eze a f k e e r v a n d e o u d e b o n d e n u i t z ic h in N e d e rla n d d a n o o k h ie r in, d a t d e o u d e b o n d e n n a u w e lijk s n o g le d e n k r y g e n. T e n m in s te in h e t N o o r d e n e n h e t W e ste n. H o e h e t in d i t o p z ic h t m e t B e lg ië s ta a t, w e te n w e n ie t. M a a r w e k r ijg e n d e in d r u k, d a t d e m e e r d e r h e id w e e r to t d e o u d e b o n d e n is to e g e tre d e n. D a a r m e e is d e to e s ta n d n u g e w o rd e n, z o a ls d ie in N e d e r la n d v ó / r, d e o o rlo g w a s e n z o a ls d ie fe ite ly k o o k i n B e lg ië a l in d ie t y d b e s to n d. D e z e to e s ta n d w a s, d a t d e a r b e id e r s e e r s t p r o b e e r d e n h u n v a k o rg a n is a tie s t o t e e n s ta k i n g t e b e w e g e n. D a t lu k te n a t u u r ly k n ie t e n d a n g in g e n d e a r b e id e r s z e lfs ta n d ig in d e s tr y d, w a a r b y ze tr a c h tte n d e b e s tu r e n d e le id in g o p t e d r in g e n. D eze g in g e n d a a r d a n d ik w ijls o p in, o m n i e t a lle in v lo e d o p d e» a r b e id e r s t e v e r lie z e n, o f o m h e t c o n flic t z o s n e l m o g e lijk te k u n n e n b r e k e n., H e t b ly k t w e l, d a t d e A n tw e rp s e h a v e n w e r k e r s n o g n ie t g e n o e g le e r g e ld b e ta a ld h e b b e n. H e t z ic h in d e te g e n w o o rd ig e t y d n o g w e n d e n to t d e o u d e v a k b o n d e n is e e n te k o r t a a n k la s s e -in z ic h t, d a t z o s n e l m o g e lijk in g e h a a ld m o e t w o rd e n. H e t b la d A rb e id e r s w il le g t i n h e t b ijz o n d e r d e v in g e r o p d e k la s s e -v ija n d ig e ro l, d ie d e v a k b o n d e n in d it c o n flic t s p e e ld e n. N a tu u r l y k te r e c h t. M a a r k a n m e n d ie b o n d e n d a a r v a n e ig e n lijk e e n v e rw ijt m a k e n? J e k u n t e e n v lo o n i e t v e rw ijte n, d a t h y je b y t. J e m o e t h e m k n a p p e n. D e ta a k v a n d e v a k b o n d e n i n d e te g e n w o o rd ig e t y d is n u e e n m a a l d e b e z itte n d e k la s s e b y d e o p b o u w d e r k a p ita lis tis c h e o rd e te h e lp é n. D a a ro m m o e t h e t z w a a r te p u n t v a n o n z e p ro p a g a n d a v e e l m e e r v a lle n o p h e t o p h e ffe n v a n e ig e n te k q rtk o m in g e n, o p h e t v e r d ie p e n v a n e ig e n in z ic h t a ls k la s s e. H e t is e e n v o u d ig o n z in, v a k b o n z e n v a n d e n o o d z a a k v a n a r b e id e r s s tr ijd te w ille n o v e rtu ig e n. W e m o e te n le re n, d e s tr ij d b u ite n h e n o m te v o e r e n e n w e z u lle n d a a rb y in d e to e k o m s t n o g m o e ite g e n o e g h e b b e n, o m d ie l u i v a n h e t lijf t e h o u d e n. mnmen u sp ou uatf Internaciaj komunikoj G e k a m a r a d o j, L a a n g u lo d e la 1 5 a d e. S e p t. tr o v is ro so n o n e n c iu j k o m p a s d ir e k to j P lu v is k a r t o j n kaj le te r o jn e n Z a a n d y k e l l a t u t a m o n d o, p a r- d o n u la n d o, s e d tio b a ld a ü e s to s m o n d o, c a r k e lk a j k -d o j a n o n c is, k e ili s e n d is la a r tik o le to n a l S v e d io, A n g lio k a j P o rtu g a - lio, e c p le n d is iu, kfe l i r y ir h a v a s u n u ek zem - p le ro n. P r o tio n i d e c id is e ld o n i p ro p a g a n d - a n o n c o k ä r to jn, s e d p r i t i o p o s te p li. E s ta s g o jig a k e S p a r ta k u s e s ta s tio m dis- v a s tig ita i n t e r la g e e s p e r a n tis to j. D e la plej g r a n d a j lo k o j, k ie l A m s te rd a m, H a g o k.t.p. (p re c ip e la H a g a j k -d o j d is tin g ig a s e n la a k tiv e c o ) g is la p le j m a lg r a n d a j lo k o j k iel e k z. V y f h u iz e n e n v e n is s im p a tia te s to j. K e lk a j g e k - d o j s k r ib is, k e ili K la s b a ta lo n ja m k o n is a n ta ü la m ilito, g i e s ta s le g in d a s k r ib is k - d o v. R. E s ta s v e r e, s e d la n o v a e ld o n o d e y o s e s ti p li le g in d a, p li u n iv e rsa la, v e r e t u tm o n d a g a z e to, tio n n i p o v o s a tin g i p e r la k u n la b o r a d o d e c iu j in te r e s ig a n to j en la t u t a m o n d o, d o p r o p a g a n d u K.b. i n t e r viaj g e k o r re s p o n d a n to j. U n u e l la p le j g r a v a j m a lh e lp o j e s ta s la m a n k o j e m o n o. N i n e v o la s a lm o z p e ti, sed n i v o la s o rg a n iz i ( n e e n la g e r m a n -m ilitis ta se n c o ) k a s o n. P ro v is o re d u m a n ie r e. U n u e. N i f o n d u n g r u p o n d e k la s b a ta la n to j e n la k a d r o d e S.A.T. T iu j k la s b a ta la n to j k o tiz a s io m d a m o n o p ó r l a p r o p a g a n d o k a j re a p e ro d e K.b. T ie, k ie e s ta s s u f ic e d a a n o j oni f o r m u k la s b a ta la n ta n k lu b o n k a j a r a n g u la a f e r o jn, p a g o jn k.t.p. k u n e k a j m e m s ta ra j g e k -d o j p a g u la u p o v e, T iu jn kiuj ja m se n d is s im p a tia te s to n, n i a m n o tis k a j k a lk u la s k ie l la u n u a j a n o j. L a d u a m a n ie r o e s ta s la ja m n o m ita j k a r to j. P o r p li f a c ilig i la p ro p a - g a n d o n e k s te r la n d e, n i v o la s p r e s ig i k a rto jn k u n a lv o k o n k a j a n o n c ilo n k ie l a n o d e la ju s p r i t r a k t i t a g r u p o ka^ 4k ie l a b o n o n to de k.b. T iu j k a r t o j n i d is tr ib u o s s e n p a g e, sed n i p e to s a l c iu k iu r ic e v o s g in, p a g i io n por e b lig i la r e a p e r o n d e K.b. A l c iu, k i u n ni ja m n o tis, n i s e n d o s k e l k a j n e k z e m p le ro jn, tiu, k iu a n k a ü s a ta s k u n la b o r i a n o n c o s gin k a j r ic e v o s k e l k a j n k a r to jn, s e i u p o v o s uzi p li d a e k z e m p le r o j, t i n m e n d u n o v a n kvan- to n, S e n d u a l c iu d e v i k o n a ta e sp. is to tian p ro p a g a n d ilo n! K ia m K.b. r e a p e r o s? N i a n k o r a ü n e povas d ir i tio n, s e d n i k lo p o d a s r e a p e r ig i g in kiel e b le p le j b a ld a ü, n i n o m u p r o v is o r e Jan. 1946. G e k a m a r a d o j e k la b o r u, s e n d u ja m nun a r tik o le to jn, k iu j, la ü v i, ta ü g a s p o r la nova e ld o n o. N i c i tie p o v o s e le k ti la p le j ta u g a jn. T r a d u k u k a j v e r k u, s e d n e f o r g e s u sendi la n e p r e b e z o n a n m a te r ia lo n p o r k o n stru i m o n o n. I n fo r m p e to jn, p ro p o n o jn, a lig o jn, abonojn k o tiz o jn, a r tik o lo jn k.t.p. c io n n i aten d as a l la p r o v iz o r a a d r e s o B e n D u d in k, Y sbaan, Z a a n d y k. Hoe bestaat!. W ij le z e n i n T ro u w : B O E R E N E IS E N E E N H O G E R E M E L K P R IJS. Zij d r e ig e n m e t s ta k in g. O p e e n t e U tr e c h t g e h o u d e n v e r g a d e r in g v a n de R.K. b o e r e n - e n tu in d e r s b o n d w e r d d e e is gesteld, d a t d e m e lk p r ijs b e la n g r ijk z a l w o r d e n verhoogd. V o o rts w e r d a a n g e d r o n g e n o p v r ij h e id t o t h e t hou- d e n v a n z e u g e n e n o p a fs c h a ffin g v a n d e verolichte z w a re v e e -le v e r in g, a ld u s le z e n w e i n U.K.D. O p h e ld e rin g w e r d g e v ra a g d ó v e r d e p la n n e n van d e r e g e r in g o m e e n h e f f in g te le g g e n v a n 80% op de n o r m a le v e rm o g e n s a a n w a s g e d u r e n d e d e oorlogsja r e n, w a a r d o o r, z o o w e r d v e r k l a a r d, /d e boeren w e e r o p n ie u w z u lle n w o r d e n te r u g g e b r a c h t to t de a rm o e, d ie te n g e v o lg e v a n d e c risis-o m sta n d ig h e d e n h u n d e e l w as. E r w e r d z e lfs g e d re ig d m e t s to p z e ttin g d e r levering p e r h a l f O c to b e r o f a lg e h e le o n g e h o o r z a a m 1 eid aan o v e r h e id s - v o o r s c h r ifte n m e t in g a n g v a n d ie z e lfd e d a tu m. E n g e e n d a v e r e n d h o o fd a r tik e l o v e r z o v e e l rebel* re v o lu tio n a ir e o p s ta n d ig h e id? G e e n b e r o e p op jj* w e ttig g e z a g d a t z ic h m e t s tr e n g e, e n h a r d e midd e le n z a l w e te n t e h a n d h a v e n? D ie a r m e b o e r e n o o k m e t h u n le g e lin n e n k a s t en d ie z o z u u r v e r d ie n d e v e rm o g e n s -a a n w a s. A d m red. en adm. UtivchucheatM at 44 Poftflro 303817 tan lubn* t u Majrrouw J. C. J. M enist RaapU balden to Amsterdam 20 October 1943 Prljt 13 cent 3e Jaargang * No. 42 SPARTACUS WEEKBLAD VAN DE COMMUNISTENBOND SPARTACUS Redacteur: T J E E R D W O U D S T R A A d m.: Uitgeverij D e V lam " - Amsterdam Proletariërs aller landen, verenigt UI DE GROTE STAKING In h e t r e u z e n b e d r ijf, d a t d o o r b e t N e d e r la n d se k a p ita a l n u e e n s o n z e I n d is c h e A r c h ip e l, en d a n w e e r O n s I n s u lin d e o f N e d e rla n d s - In d ië o f o n z e O v e rz e e s e G e b ie d s d e le n g e n o e m d w o r d t, is d e g r o te s ta k in g u itg e b ro k e n.. U it d i t b e d r y f h e b b e n d e N e d e r la n d s e k a p i ta lis te n o n tz a g lijk e w in s te n, d iv id e n d e n, ta n -..O. s la v e n v a n H o lla n d, h a b t g il o n s «a a n w o o r d ta z a a a a n. d u rft att o n s «a a lt «r o o t ta o a v a n, a ls w il stafcan ta a a n u w m a a s ta r s T * tiè m e s e n f a n ta s ie - s a la r is s e n g e tr o k k e r. e n v o o r e e n d e e l w e e r a l s k a p i t a a l b e le g d. D e N e d e r la n d s e b e le g g in g e n w o r d é n o p e t t e l i j k e m illia r d e n g e s c h a t, d ié w e e» e e n h o g e j r t n f t ja a r lijk s a f w ie r p e n, w a n t d e m illio e rie n w e r k e r s k o s tte n w e in ig a a n lonen e n o n d e r h o u d. E n ig e s tu iv e r s p e r m a n e n p e r d a g, e n so m s m in d e r. E n h p e w e l d ie w e r k e r s v e le g o e d e d in g e n v o o r tb r a c h te n a a n v o e d s e l e n k le d in g e n h u i z e n e n g ro n d s to ffe n, h o e w e l zij a ll.s v o o r t b r a c h t e n d o o r h u n a r b e id, s t i e r v e n z ij b y d u iz e n d e n v a n g e b r e k e n a a n z ie k te n e n d o o r d e h o n g e r e n so m s w e r d e n e r e n ig e n d o o d g e s la g e n. Z o g in g h e t d r ie h o n d e r d ja a r. E n h e t k o n d r ie h o n d e r d j a a r z o g a a n, w a n t a l w a r e n d e w e r k e r s v e le, d a e ig e n a a r s o n d e r h ie ld e n v a n e e n k l e i n d e e l h u n n e r w in s te n e e n g o e d g e w a p e n d e b e d r^ jfs p o litie i n h u n r e u z e n b e d r ijf, e n d e w e r k e r» h a d d e n g e e n w a p e n s e n g e e n o r g a n is a tie e n z o z y d ie p r o b e e r d e n t e k r y g e n, w a a h u n v o n n is g e v e ld. W y w e te n u i t d e o n d e r v in d in g v a n d e l a a t s te v ijf j a r e n i e ts v a n w a t d a t b e t e k e n t D a t d u u r d e d a a r d r ie h o n d e r d j a a r. T o e n w e r d d ie b e d r ijfs p o litie d o o r d e J a p a n * 30 c o n c u r r e n t e r u itg e s la p e n. Eki m fi n a e n ig e ja r e n, m o e t o o k d é s a b e t v e ld e n h o e w e l d e o u d e e ig e n a a r s e e n b e r o e p d o e n o p d e o v e r g e b le v e n p o litie v a n d e J a p a n s e c o n c u r r e n t, o m d e m illio e n e n w e r k e r s i n d a t r e u z e n b e d r ijf e r z o la n g o n d e r t e h o u d e n t o t d e v r o e g e r e b e - d r y f s p o litie d e r H o lla n d s e e ig e n a a r s w e e r a a n w e z ig is, d e J a p a n n e r s w ille n e n k u n n e n d a t n ie t. D e s ta k in g g r i jp t d ó ó r i n h e i h e le r e u z e n b e d r ijf, d e m illio e n e n w e r k e r s n e m e n d e g r o n d d ie h u n o n ts to le n Is, e n d e f a b rie k e n d ie zm h e b b e n g e b o u w d,- e n d e b o m e n d i e Zij h e b b e n g e p la n t e n z ij w ille n le v e n v a n h e t w e r k h u n n e r e ig e n h a n d e n. Z ij w ille n e in d e ly k le v e n. N i e t m e e r w e r k e n e n h o n g e r e n e n s te r v e n v o o r d e a a n d e e lh o u d e r s v a n h e t bedrijf, niet maar m a r c h e r e n e n h o n g e r e n e n s te r v e n o n d e r de slagen v a n de b e d r ijf s p o litie der a a n d e e lh o u d e rs, niet meer m is h a n d e ld w o r d e n in d e g e v a n g e n been of w e g r o t t e n i n d e c o n c e n tr a tie k a m p e n v a n Nieuw-Ouinee. Z ij willen werken e n leven v a n h e t w e r k h u n n e r h a n d e n. Z e v e n tig m illio e n m e n s e n, i n e e n v a n d e r e u z e n b e d r ijv e n v a n h e t w e r e ld k a p ita a l z y n h u n g r o te s ta k in g b e g o n n e n, d e g r o o ts ie, s i n d s d e R u s s is c h e w e r k e r s n u n s t a k in g in 1Ó17 b e g o n n e n, te g e n d e b lo e d ig e ts a ris tis c h e e ig e n a a r s v a n d e R u s s is c h e g r o n d e n d e R u s s is c h e m e n s e n. E b o o k is b e g o n n e n d e g r o o ts te a c tie d ie s in d s 191? d o o r d e e ig e n a a r s i s g e v o e r d, o m d e s ta k in g i n t a m r e u z e n b e d r ijf t e b r e k e n - e n in b lo e d t e sm o re n. I n d e r a a d d e r m in is te r s h e e f t d e s t e m v a n d e O l i e t r u s t n i e t o n tb r o k e n, n o c h d ie d e r I n d is c h e M ijn e ig e n a a rs, n o c h d i e d e r S c h e e p v a a r t -, d e r S u ik e r -, K o ffie -, R u b b e r -, th e e -«T a b a k -, R y s t* e n M a rg a r in e - b e la n g e n. N o c h d i e d e r B a n k e n. D e d o d e d o c u m e n te n v a n d e T m llio e n e n -le n in g e n d e r A m e r ik a a n s e B a n k e n w a r e n w e ls p r e k e n d e r d a n d e le v e n d e m o n d e n v a n d e r u b b e r - e n t ïn - p r o le te n, d ie v o o r d ie le n in g e n v e r p a n d z y n. M in is te r s z y n n a a r L o n d e n g e v lo g e n, n a a r d a. s o c ia listis c h e, r e g e r e n d e z a a k w a a r n e m e r s v a n h e t b e v r ie n d e, m a a r m is s c h ie n h e b z u c h tig e, E n g e l s e k a p ita a l. E n d e b o m m e n w o r d e n o n d e r d e v le u g e ls d e r b o m m e n w e r p e r s g e h a n g e n, g e-

tr a in d e tr o e p e n w o r d e n h a ls o v e r k o p in g e s c h e e p t, e n e r z ijn s c h o e n e n v o o r h e n ; d e a r b e i d e r s, d i e g e h o o r d h e b b e n, d a t e r g é é n s c h o e n e n z y n, m o g e n d e n k e n w a t z e w il l e n. D e m u n itié w o rd t g e la d e n, d e s c h e p e n z u l le n v a re n n a a r h e t re u z e n b e d rijf d a t in s ta k i n g is, d e n i e u w e b e d r y f s p o l i t i e a a n b o o r d. E n e e n m i n i s t e r v i n d t w o o r d e n o m z ijn a f sc h u w u it te d ru k k e n. A fsc h u w v a n 300 ja a r ro o f e n m o o rd? A f s c h u w o v e r h e t l o t v a n m i l l io e n e n m e n s e n, d i e t o t b e n e d e n h e t m e n s e l y k d r a g e l i j k e z ijn n e e r g e t r a p t? A f s c h u w v o o r d e m o o r d e n d ie s t a a n t e g e b e u r e n, a l s p a n t s e r d i v i s ie s e n b o m m en w e rp ers h u n p a c ific a tie -m id d e le n g e b r u i k e n, d ie d e A b e s s i jn s e m o o r d c a m p a g n e V k n M u s s o lin i i n d e s c h a d u w z u l l e n s t e ll e n? N e e n, n e e n, e r z y n a rb e id e rs in B ris b a n e e n S y d n e y, o p N ie u w -Z e e la n d e n in A m e rik a, d ie d e s c h e p e n d e r e ig e n a a rs n i e t w ille n la d e n m e t m o o rd m id d e le n te g e n h u n k a m e r a d e n, d i e d e b e d r i j f s - p o l i t i e n ie t - w i U e n v e r v o e r e n n a a r h e t s ta k e n d e b e d rijf, d ie h e t lo o n h e b b e n v e rs m a a d, d a t d e tro p e n -m illio n a irs h u n b o d e n v o o r k la s s e v e rra a d. H è n g e ld t d e a fs c h u w. N o g n ie t d e a r b e id e r s v a n N e d e r l a n d. N o g li g g e n d e s c h e p e n k l a a r e n a r b e i d e r s m o e t e n z e v a r e n, n o g lig g e n e r le e g e n a r b e id e r s m o e te n z e v u lle n. D e s c h rijv e rs d e r e ig e n a a rs s c h rijv e n h u n l e u g e n s n e e r, w a n t e r is g o u d i n d e z a k k e n d e r m e e s te rs, m a a r z u lle n d e a r b e id e r s d e le u g e n s d r u k k e n té g e n h u n s ta k e n d e k la s s e g e n o te n? Z u lle n d e tr a n s p o r t- a r b e id e r s h e t m o o r d tu ig v e r s le p e n, z u lle n d e m e ta a lb e w e r k e r s h e t sm e d e n e n s ly p e n, te g e n h u n s t a k e n -. d e k la s s e g e n o te n? Z u lle n d e a r b e id e r s w e r k e n te g e n d e a rb e id e rs? O o k in h e t re u z e n b e d r ijf v a n h e t m o e d e r l a n d h e e r s e n d e z e lf d e e i g e n a a r s, o o k h i e r b e s c h ik k e n z y ó v e r h u n b e d r y fs p o litie. E e n s te m h ie r, e e n s te m d a a r, d e s te m v a n e n k e l in g e n, w o r d t g a u w g e s m o o r d. M a a r d e s te m v a n d e a r b e id e r s in d e b e d ry v e n k ä n n ie t g e sm o o rd w o rd e n. W y z y n n ie t v o o r n ie ts in m a s s a d a a r sa m e n g e b ra c h t. W y k u n n e n e lk a a r d a a r h o re n, b e g r i jp e n, w y k u n n e n s a m e n b e s p r e k e n w a t d e s ta k in g o n z e r m a k k e r s in In d o n e s ië, d e s t a k in g e n v a n d e a r b e id e r s d ie h e n o n d e r s te u n e n, b e te k e n e n. W a t h e t w e r k is d a t w y d o e n : V o o r w ie? W a a rto e? I n a lle b e d r y v e n m o e te n w y, a rb e id e rs, b e s p r e k e n, w a t o n s w o o r d m o e t z i jn t o t d e I n d o n e s is c h e w e r k e r s, w a t o n s t e d o e n s ta a t o m d e m o o rd a a n s la g o p h e t - z a c h ts te v o lk t e r w e r e ld t e v e r h in d e re n, w a t w y a n tw o o r d e n o p d e r o e p v a n d e s l a v e n v a n I n d o n e s ië, w ie r m e e s te rs o o k w y k e n n e n. H o o r t g y z e n ie t? O, s la v e n v a n H ó lla n d, h e b t g ij o n s g e e n w o o r d t e z e g g e n, d u r f t g ij o n s g e e n g ro e t te g e v e n, a ls w y s ta k e n te g e n u w m e e s te rs? D e g ro te s ta k in g in h e t r e u z e n b e d r ijf v a n h e t H o l la n d s e k a p i t a a l i n I n d o n e s i ë is b e g o n n e n. ^ W ij a r b e i d e r s i n d e b e d r e v e n v a n h e t r e u z e n b e d r i j f d a t h e t H o ll a n d s e k a p i t a a l h ie r h e e ft, w y m o e te n w e te n w a t w e te d o e n e n te la te n h e b b e n. W y m o e te n d a t b e s p re k e n in o n z e b e d rijv e n, in b e d rijfs v e rg a d e r in g e n, in a r b e id e r s o r d e e n g e o rg a n is e e rd, o n d e r e i g e n l e id i n g, m o e t e n w i j d e o n d e r * d ru k k in g s p la n n e n d e r k a p ita lis te n d o o rk ru i sen: -----H a n d e n a f v a n I n d o n e s ië! Handen af van Indonesië De onderdrukte en so la n g uitgebuite Indonesische m assas, arbeiders en arme boeren zijn tegen hun k olon iale meersters ln opstand. Arbeiders ln Australië, Nieuw-Zeeland, India (Br.-Indië) en Indo-China hebben onmiddellijk door stakingen en dem onstraties hun daadwerkelijke solidariteit b e toond met hun k la sse- en lotgenoten ln Indonesië. Het N ederlandse Imperialisme spant a l zijn krachten ln, om d e door koloni a le roofpolitlek verworven bult vast te houden. Het wil dit d o en door v a g e beloften, door *n beroep op t w ap en gew eld van de grote Imperialisten ln Amerika en Engeland, met verkrachtig van d e ln Atlantic Charter, v a stg eleg d e beloften, door gebruiken van d e aanw ezige Japanse troe pen, door zenden van w apen s, soldaten en oude burgerlijke onderdrukklngsapparaat, naar Java. % Geen. onderhandelingen m et Soekarno, dien men beschuldigd met d e Japan ners gecollaboreerd te hebben, maar sam enwerking met d e Japanse imperialisti sch e m oordenaars, die duizenden Indonesiërs ombrachten, om d e Indonesische Vrijheidsstrijd te breken. WIJ, arbeiders, m oeten on s d aar tegen verzetten. De zaak der Indonesische m assas, d ie vechten voor hun vrijheid en hun leven, ls d e zaak van a lle uitgebuiten der wereld. Het ls ook onze zaak, d e zaak der Nederlandse arbeiders. De Indonesische m assas staan in hun strijd tegenover d ezelfde kapltaals-overheerslng als wij, zij zqn met d ezelfde leu g en s hun lev en la n g bedrogen, door dezelfde uitbuiters uitge p e r st ZIJ zijn m et d ezelfde m iddelen gekneveld en onderdrukt, w aarm ee d e Duitse fascisten ons vijf Jaar lang geterroriseerd hebben. ZIJ strqden tegen dezelfd e rechtsverkrachting en rechteloosheid* d ie d e Duitse fascisten over ons gebracht hebben. WIJ m oeten hun strijd steunen met a lle krachten. Een nederlaag der Indonesische werkers zou een zware nederlaag zijn voor d e g e h ele arbeidersklasse, ook voor d e N ederlandse arbeiders. WIJ m oeten in d e bedrijven, ln d e havens, op d e schepen, besluiten wat ons te doen staat. D e arbeiders In Brisbane, Sydney en andere h avens hebben voor b eeld gegeven. WIJ m oeten éé n arbeldersleus aanheffen: Handen af van Indonesië". En die leu s moet tot handelen worden, wij m oeten kapitaal beletten met w apens, met troepen, met rechters en beulen, met gedrukte leugens ln de kranten en gesproken leugehs door d e radio, verzet van hun eeuw enlange slachtoffers, onze k lasse genoten, ln b loed te smoren. Arbeiders van Nederland, arbeiders van a lle landen, organiseert d e strijd. V oegt d e daad bij woord: Handen a f van Indonesië"! ANTI-IMPERIALISTISCH STRIJD-COMITÉ. * BIJ Comité zijn d e volg en d e organisaties aangesloten: Indonesisch Strijd-Comlté. LS.B.,JDe Bode October*. :v. v. V Spartacus. Uloorden van een Onnozele (lil) I k h e b w e e r e e n b e ro e rd e w e e k a c h te r de r u g, w a n t n u m y e e n l i c h t is o p g e g a a n o v e r d e l a g e r e e n d e h o g e r e o n n o z e l h e i d, ( d e L.O. e n d e H.O.), l e e s i k n a t u u r l y k v l i j t i g a lle m o g e li jk e k r a n t e n o m t e z ie n, h o e h e t e r m e t d e o n n o z e lh e id in d e w e r e ld b ijs ta a t. E n ik k a n n i e t a n d e r s z e g g e n d a n : s le c h ts! O n z e k o s t b a r e w e r e l d v o o r r a a d L.O. w o r d t.z i e n d e r o g e n k l e i n e r. E n i n p l a a t s v a n d a t a l l e h o g e r e o n n o z e l e n ( d e H.O. s ) d e h a n d e n i n e e n s la a n o m d e d o o d g e w o n e o n n o z e lh e id w e e r. o p p e il te b re n g e n, g e b ru ik e n z e h u n H.O. o m e e n a n d e r m a n s H.O. b e l a c h e l i j k t e m a k e n. Z e v e rtro u w e n e lk a a r v o o r g een c e n t, e n d a t is n i e t z o e r g, m a a r z e z e g g e n h e t t e n a a n h o r e v a n h e t o n n o z e le p u b lie k e n o p d i e m a n i e r o n d e r m i j n e n z e d e L.O. v a n d e m a s s a e n d a a r m o ie te n w e h e t t o c h a l l e m a a l m aar v an hebben. S t e l j e v o o r d a t i n d e s c h o u w b u r g t e l k e n s e e n to n e e ls p e le r o p z y s ta p t e n h e t p u b lie k lu id k e e ls to e f lu is te r t, d a t d e b a a r d v a n d e g r a a f is o p g e p l a k t, d a t d e h e l d i n ( d i e n u a l e e n h a lf u u r la n g h a a r e e r v e rd e d ig t), e r m e t d e r e g i s s e u r e n d e k a s v a n d o o r w il, o f d a l/ d e jo n g s te h e ld e e n b r e u k b a n d e n e e n co rse t a a n h e e ft w a a r zo u h e t d a n h e e n m o e te n m e t o n z e H o g e re K ir n s t? W e ln u, ie ts d e r g e ly k s d o e n d e H o g e r e O n n o z e le n e lk a a r ie d e re d a g aan. M i n i s t e r L o g e m a n n ( k i j k, d a t is a l m is, d ie J a v a n e n z y n, n e t a l s i k, m e t Z o n d a g s c h o o lb o e k j e s e n B u n y a n s C h r i s t e n r e i z e e n w e i n i g e t e n g r o o t g e b r a c h t e n a l s z e z o n m i n i s t e f n a a m i n t M a l e i s v e r t a l e n w o r d t h e t z o ie ts a l s O r a n g P e m b o f c o n g, d e m a n d i e lo o g, e n w a t m o e te n z u lk e o n n o z e le m e n s e n o p J a v a d a a r v a n d é n k e n? W a s e r g e e n W a a rh e id m a n n of G o e d h a r t of ie ts d e rg e ly k s v o o r d a t b a a n t j e t e v i n d e n? ) d i e m i n i s t e r d a n z e g t, d a t S o e k a rn o d e J a p a n n e r s w o u g e b ru ik e n o m in In d o n e s ië b a a s te w o rd e n e n S o e k a rn o z e g t, d a t d ie m i n i s t e r d e J a p a n n e r s w i l g e b r u i k e n o m z y n s to e l w a r m t e h o ü d e n to t h y e r z e lf o p k a n z itte n. J e z u l t m i s s c h i e n z e g g e n : N o u d a n z y n ze.q u i t ( k ie t)! M a a r d a t is n ie t zo, w a n t n u g a a n d e J a v a n e n, d ie d o o r d e J a p a n n e r s g e r in g e lo o rd z y n, S o e k a r n o m e e r o p d e v in g e rs k y k e n e n d e a rb e id e rs h ie r d o e n h e t de m in is te r d ito e n d a a r g é ó t w e e r e e n s tu k o n n o z e lh e id. T ro u w e n s, d ie h e le g e ly k b e re c h tig in g s -p o lit i e k is z e e r o n b e k w a a m g e v o e r d. V e e l t e w e i n i g H.O.! I n d e o o r lo g, o n d e r d e D u i t s e r s, k w a m e n ze o n s v a n u i t D e n H a a g m a a r n i e t z o p lo m p v e r l o r e n o p h e t l y f v a l l e n m e t : J e k r i jg t e e n h a lf o n s b o te r!, o f s u ik e rb ie te n o f w a t h e t d a n w as. N e e n, ze z e id e n e e r s t d a t e r g o e d e v o o r u i tz i c h t e n w a r e n o p b o t e r e n w e w a r e n b ly, e n d a n d a t h e t v a s ts to n d d a t w e b o t e r z o u d e n k r y g e n e n w e w a r e n w e e r b ly en,, d a n d a t w e e e n b o n v o o r b o t e r m o e s te n in le v e re n e n w e w a re n n o g b ly e f, e n d an d a t w e o p e e n a n d e r e b o n e e n h a lf o n s k o n d e n k r ijg e n e n w e s to n d e n in d e r y e n w e w a re n a l v ie r k e e r b ly g e w e e st v ó ó r w e nog e e n lik b o t e r g e z ie n h a d d e n. D a t w a s nog e e n s u i t s m e r e n, w a t z e m e t d i e b o t e r d e d e n, d a t w a s p r i m a H.O. e n i k h o o p m a a r, d a t ze d i e h o g e p i e t, d i e o p d a t i d e e g e k o m e n is, n i e t w e g g e z u iv e r d h e b b e n, w a n t d i e h a d d e n z e d e g e lijk b e re c h tig in g m o e te n la te n b e h a n d e l e n, i n p l a a t s v a n h e t i n 1 9 4 2 d i e In d o n e s ië rs in e e n s m a a r a ls e e n k lo n t o p h e t b o rd te k w a k k e n e n d a n v e r d e r n ie ts m e e r. D e E n g e l s e n h e b b e n d a t b e t e r o p g e k n a p t, d i e z ij n a l v a n d e v o r i g e w e r e l d o o r lo g af h ü n I n d i ë r s a a n t b e l o v e n, e l k e k e e r w a t e r b y e n to tn o g to e h e b b e n z e n ie ts w egge g e v e n ; i k z e g n i e t m e t o p z é t, m a a r t is to c h m a a r k n ap. V o l g e n s d e m e t h o d e - L o u w e s, ( z o h e e t die b o n n e n - s p e c i a l i s t ), z o u i k h e t h e e l a n d e rs g e d a a n h e b b e n, d a n h e t n u g e b e u r d is. I k z o u e e r s t h e e l i n t a l g e m e e n o v e r m en s e n r e c h t e n g e s p r o k e n h e b b e n, n e t a l s in 1 A tla n tic C h a r te r, d a a r k o n d e n ze d a n v a n a l l e s o n d e r v e r s t a a n e n t v e r p l i c h t t o t n i e t s e n b o v e n d ie n z a te n z e to c h o n d e r d e J a p a n n e rs. E n d a n z o u ik o v e r d e m o c ra tis c h e r e c h t e n g e s p r o k e n h e b b e n, o o k h e e l i n t a l g e m e e n, n e t a ls h ie r d e k r a n te n. E n e e n p o o s j e l a t e r z o u i k e e n I n d o n e s i s c h e A d v i e s c o m m i s s i e i n g e s t e l d h e b b e n, n e t a l s h i e r d ie c o m m is s ie s v o o r d e N e d e r l a n d s e I l le g a l e w e r k e r s. E n e e r s t o p t l a a t s t, a l s d e J a p a n s e m a c h t k a p s e is d e, z o u ik m e t d a t w o o rd g e lijk b e re c h tig in g v o o r d e n d a g g e k o m e n z y n e n ik h a d e r n o g e e n w o o rd a a n to e g e v o e g d, n.l. h e t w o o r d r i j s t! * I k w e e t w e l, d a t is e e n g e v a a r lijk w o o rd, w a n t d ie I n d o n e s ië rs b e s c h o u w e n r y s t e n z u lk e d in g e n a ls ie ts o m o p t e e te n e n ze z o u d e n m i s s c h i e n z e lf s o n m a t i g v é é l r y s t v e r w a c h t e n, w a t n a t u u r l y k f o u t is, w a n t w e h e b b e n d a a r i n I n d o n e s ië, v o l g e n s e e n A m e r ik a a n s r e k e n a a r, m e e r d a n v ijfd u iz e n d m il li o e n g u l d e n g e s t o k e n e n d a a r is v e e l r i j s t e te n h e e l s le c h t, v o o r e n la a t d ie A m e rik a a n m a a r n a a r z y n e i g e n m i l l io n a i r s k y k e n, h e t g a a t h e m n ie ts a a n h o e w y a a n d ie c e n te n gekom en zyn. E n ik h a d v a n d e w in s te n v a n d ie v y f e n e e n k w a r t m illia rd (d ie A m e rik a a n b e r e k e n t d a t e r p e r j a a r 3 1 8 m i l l io e n g u l d e n n a a r H o l l a n d v l o e i d e, g o e ie, g a v e, o u w e C o l y n g u l d e n s, m a a r w a a r b e m o e i t z o n A m e r i k a a n z ic h m e e ) i k h a d d a a r v a n é é n k e e r 50 m i l l io e n b lik je s m e t e e n p o n d r y s t g e k o c h t, v o o r e lk e M A R X ISM E EN R e e d s e n i g e m a l e n is e r d o o r o n z e l e z e r s o p a a n g e d ro n g e n, e e n o p ste l t e w ijd e n a a n d e p s y c h o lo g ie. W a n t v e l e n m e n e n o p d i t p u n t e e n te k o r t b y.d e m a rx is te n te m o e te n v a s t s te lle n, d o o r d a t z e h e t z w a a r te p u n t v a n h u n b e s c h o u w i n g e n i n d e e c o n o m is c h e o n t w i k k e li n g v a n d e m a a t s c h a p p i j z o u d e n le g g e n. W e z o u d e n a ls m a r x is te n v e e l te w e in ig a a n d a c h t s c h e n k e n a a n h e t w ille n, v o e le n e n d e n k e n d e r m e n s e n, a a n d e in n e r lijk e k r a c h t e n. O f w e l: d $ m a r x i s t e n z y n w e l g o e d e e c o n o m e n, m a a r z e z ijn s le c h te p s y c h o lo g e n. E n o p h e t h a n d e l e n, d e n k e n e n v o e le n v a n d e m e n s e n k o m t h e t to c h in d e e e r s te p la a ts a a n. D a a r o m m o e t v o lg e n s h e n h e t m a r x i s m e a a n g e v u l d w o r d e n m e t d e p s y c h o lo g ie. W e k u n n e n d i t v e r w ijt w e l b e g rijp e n, m a a r n ie t a ls ju is t e r k e n n e n. E n n ie t, o m d a t w e e r n ie ts b y w ille n le re n, m a p r o m d a t h e t m a r x i s m e o v e r d e b e s t e p s y c h o l o g is c h e l e e r b e s c h i k t, d ie e r o p h e t o g e n b l i k b e s t a a t. M a a r d a a r b y m o e t m e n n a t u u r l y k w e l b e d e n k e n, w a a rv o o r m e n d e k e n n is v a n h e t m e n s e l ij k e g e m o e d s l e v e n w i l g e b r u i k e n. D e m e e s t e s o o r t e n v a n p s y c h o lo g ie h a n d e l e n o v e r d e a f z o n d e r lijk e in d iv id u e n, o v e r d e k a r a k t e r v o r m i n g i n d e a f z o n d e r l ij k e m e n s e n. D e i n d i v i d u e l e p s y c h o lo g ie k a n z i c h b y v. a f v ra g e n, h o e w e e ig e n k a r a k te r f o u te n k u n n e n v e r b e te r e n, h o e z e lfb e w u s th e id e n e ig e n w a a rd e k u n n e n w o rd e n a a n g e k w e e k t, h o e h e t k o m t, d a t m e n e e r P ie te r s e a a r ts - r e a c tio n a i r is, t e r w y l z y n b r o e r, d i e t o c h i n d e z e l f d e v e rh o u d in g e n g r o o t w e rd, to t r e v o lu tio n a ir g r o e id e. E n n o g h o n d e r d a n d e r e d i n g e n m e e r. H e t is d u id e ly k, d a t w e d e w a a r d e d a a r v a n g e e n s z in s w i l l e n o n t k e n n e n, a l w o r d t o p d i t g e b ie d n a a r o n z e m e n i n g d o o r d e i n d i v i d u e l e p s y c h o lo g ie n o g n i e t v e e l g e p r e s t e e r d. M a ar w e m o e te n g o e d in h e t o o g h o u d e n, d a t h e t v o o r o n s o m d e z e d in g e n n ie t g a a t. W a a r h e t v o o r o n s o p a a n k o m t, is g e e n i n d i v i d u e le p s y c h o lo g ie, d o c h s o c ia le. H o e i e d e r a f z o n d e r lijk v o e l t, d e n k t, h a n d e l t, i n t e r e s s e e r t o n s n i e t z o z e e r. H e t g a a t m e t d e m e n s e n zó, d a t ie d e r e e n w il, v o e lt, d e n k t, h a n d e lt. S o m s lo p e n d e s t r e v i n g e n e v e n w i j d i g, s o m s b o t s e n d e w i l l e n o p e l k a a r. W a t e r a l s to ta a l- v e r- y s c h ijn s e l u i t t e v o o r s c h i j n k o m t, i s i e t s, d a t n ie m a n d v a n d e m e n s e n a f z o n d e r l y k w i l. I e d e r e e n w il e n g e e n e n k e l e w i l w o r d t v e rw e z e n lijk t. W a t w y n u w e n s e n, t e o n d e r J a v a a n, k le in e n g ro o t, e e n p o n d e n d ie h a d. i k m e t e e n b r i e f j e g e lijk b e r e c h tig in g * e r o p, m e t b o m m e n w e rp e rs o v e r J a v a ro n d g e s tro o id. D a t h a d, s tr y k s to k g e ld e n b e n z in e e n a l l e s g e r e k e n d, m i n d e r d a n v y f m i l l io e n g e k o s t. E e n to rp e d o ja g e r k o s t o n s m eer. Z e lfs e e n g e w o n e o n n o z e le k a n b e g r ijp e n w a t e r d a n g e b e u r d w a s. D ie In d o n e s ië rs z o u d e n g e d a c h t h e b b e n d a t g e lijk b e re c h tig in g r y s t b e te k e n d e, n e t a ls h ie r, to e n e r b lik je s m e t b a c o n u i t d e lu c h t g e s tro o id w e rd e n e n w y d a c h te n d a t b e v rijd in g e n d e m o c ra tie b e t e k e n d e n ------j a, w a t h e b b e n w e a l n i e t g e d a c h t! M i s s c h i e n h a d i k n ó g e e n p o n d g e g e v e n, b ij d e in to c h t v o o r d e to e ju ic h in g e n e n d e r u s t e n d e o rd e e n a ls a lle s v o o r e lk a a r w a s h a d ik e e n r y s t- s to p a fg e k o n d ig d, n e t a ls h ie r d e lo o n - s to p, d i e w e v a n d e D u i t s e r s o v e r g en o m en h e b b e n. E n ik z o u h e t w o o rd r o tta n v e r a n d e r d h e b b e n i n g u m m i s t o k, k o e lio rd o n n a n tie in a rb e its -E in s a tz, e x o r b ita n te re c h te n in s o n d e r-m a s s n a h m e n, p o e n a le s a n c t i e d o o r p o l i z e i l i c h V e r f a h r e n en, D ig o e lk a m p d o o r s c h u tz h a f t. Z e k e n n e n d a a r to c h g e e n D u its. E n z e z o u d e n n o g w e l to t a a n d e v o lg e n d e w e r e l d o o r lo g i n d e r y g e s t a a n h e b b e n v o o r h u n g e lijk b e re c h tig in g e n d a n k o n d e n w ^ w e l w e e r v e r d e r z ie n. w e g in g w ild e n r e v o lu tio n e re n d o o r d e be* s tu r e n t e v e ro v e re n. D e m a rx is te n v ó ó r s p e ld e n, d a t d it o p e e n fia s c o m o e s t u itlo p e n e n d a t e e n n ie u w e s trijd w ijz e v a n d è a r b e i d e r s z o u o n ts ta a n, d ie b u i t e n d e o ffic ië le v a k v e re n ig in g e n o m z o u v e rlo p e n. D e to e n re e d s h i é r e n d a a r o p tr e d e n d e w ild e b e w e g in g e n w e r d e n d o o r h e n n i e t a l s a f w i j k i n g e n r g e w a a r d e e r d, m a a t a ls d e to e k o m s tig e b e w e g i n g s v o r m v a n d e a r b e i d e r s m a s s a s. H e t s p r e e k t v a n z e lf, d a t h ie r v o o r e e n v e r a n d e r in g in h e t w ille n, v o e le n e n d e n k e n v a n d e m a s s a s n o o d z a k e l y k is. A l l e g r o t e b e w e g i n g e n, d ie w e t o t n u t o e h e b b e n g e z ie n,, d e g r o t e m a s s a b e w e g in g e n i n F r a n k r i j k i n 1 9 3 6 e n i n A m e r i k a i n 3 6 / 3 7, d e k le in e b e w e g in g e n in N e d e rla n d, d e g r o te b e w e j g e n v a n te g e n w o o rd ig in E n g e la n d e n r ik a, z e v e rlo p e n a lle m a a l b u i t e n d e o r g a n i s a t i e s o m, k o m e n u i t d e m a s s a s v d b r t e n w o rd e n - in h o o f d z a a k d o o r h e n z e lf ge le id. W a a r d a t o p d e n d u u r h e e n g a a t, h e b b e n w e in o n z e le c tu u r m e e rm a le n u ite e n g e z e t H e t v lo e it a lle s s a m e n in e e n g r o t e r m a a t s c h a p p e l i j k b e w u s t z y n v a n d e m a s s a s, d a t z ic h te g e n d e o u d e o r g a n is a tie s in o n tw ik k e l t. A J s v e r s c h i j n s e l i s h e t e e n m o o ie b e v e s t i g i n g v a n d e m a r x i s t i s c h e p s y c h o lo g ie. H e t h is to ris c h e m a te ria lis m e v o o rs p e lt e e n te r u g g a n g v a n d e g o d s d ie n s t b in n e n d e m a s s a s, d i e d o o r z e l f s t a n d i g k l a s s e h a n d e l e n g e g re p e n w o rd en. E e n a p a rte a n tig o d s d ie n s t i g e p r o p a g a n d a is d a a r n i e t v o o r n o d ig. D e k w e s t i e is, d a t a l l e g o d s d i e n s t e n i n d e g r o n d v a n d e z a a k in d iv id u a lis tis c h e le e rs te llin g e n z y n. D e g o d s d ie n ste n h e b b e n w e l o o g v o o r d e lie fd e v o o r d e f ie n s e n, m a a r n ie t v o o r d e z o e k e n, is n ié t d e s tre v in g e n v a n ie d e r a f m e n s h e id. D e g e lu k z a lig h e id is e e n a a n g e z o n d e rly k, h o e b e la n g r ijk d a t v o o r a n d e r e l e g e n h e i d, d ie i e d e r a f z o n d e r l y k k a n e n m o e t d o e le in d e n o o k m o g e z y n, m a a r w e l w a t e r v e r w e r v e n Ie d e r a f z o n d e rly k m o e t m e t g o d a l s t o t a a l - v e r s c h y n s e l t e v o o r s c h i j n k o m t. in h e t r e in e k o m e n. V o o r d e g o d s d ie n ste n W a n t d a a ro p k o m t h e t to c h in w e rk e lijk h e id l i g t d e k w e s t i e z ó, d a t h e t g e l u k e n d e z a lig a a n. D a t b e p a a l t d e g a n g d e r g e s c h ie d e n is. h e id t e n s lo tte e e n in d iv id u e le a a n g e le g e n h e i d is. H e t d e e l v a n h e t m a rx is m e, d a t o v e r h e t D it n u is e c h te r in v o lk o m e n te g e n s te llin g w ille n, v o e le n e n d e n k e n v a n d e m e n s e n h a n m e t d e b e h o e fte n e n d e o n tw ik k e lin g sv o o rd e lt, n o e m e n w e h e t h is to r is c h m a te ria lis m e. w a a r d e n v a n d e m e n se n. W e k u n n e n n u a lle e n H e t h i s t. m a t. i s d u s e e n s t u k p s y c h o l o g ie b y te z a m e n ie ts w o rd e n e n z y n. H e t g e lu k v a n u itn e m e n d h e id. E c h te r g e e n in d iv id u e le p s y d e m e n s e n w o r d t d u id e ly k n a a r d e c o lle c tiv i c h o lo g ie, d o c h s o c ia le. H e t i s d e e n i g e p s y t e i t v e rle g d. D e c o lle c tiv ite it n i e t ó v e r d e c h o lo g ie, d i e w e r k e l i j k a l s w e t e n s c h a p k a n m a ssa, m a a r v è n d e m a ssa, w o r d t h e t k o s t w o rd e n a a n g e m e rk t, o m d a t ze d u r ft v o o r b a a r s te b e z it v o o r m a a ts c h a p p e lijk e m a c h t, s p e l le n, h o e h e t w i l l e n, v o e l e n e n d e n k e n v a n v o o r c o lle c tie v e e n v o o r in d iv id u e le g e e s te d e m e n s e n i n h e t a lg e m e e n in d e to e k o m s t lijk e g ro e i. H e t g e lu k is g e e n in d iv id u e le z a l z y n. E n w e l k e a n d e r e p s y c h o l o g is c h e l e e r a a n g e le g e n h e id m e e r. D a a r o m n e m e n d e d u r f t z ic h a a n d e to e k o m s tig e g e e s te lijk e g o d s d ie n s te n a a n in v lo e d a f, n a a r m a te d e s tru c tu u r v a n d e m en sen te w ag en? G een e n k e le. m a s s a s z e l f d e e i g e n g e e s t e l i j k e g r o e i i n d e h an d nem en. H e t h is to ris c h m a te ria lis m e le e rt, d a t o n ze I n d i t v e r b a n d i s 09k R u s l a n d l e e r z a a m. W e g e e s te lijk e in h o u d e e n m a a ts c h a p p e lijk p r o w e te n, d a t d e k e r k e n h i e r w e e r g r o te r in d u c t is. H e t s p r e k e n, d e n k e n, v o e l e n e n w i l v lo e d g e k r e g e n h e b b e n, d a n z e v o o r e n ig e le n o n tle n e n w e a a n d e m a a ts c h a p p ij. O n z e j a r e n h a d d e n. T w e e H in g e n z y n h i e r m o g e g e e s t e l i j k e i n h o u d g e e f t w e e r, hofe w e o n z e ly k. T e n e e rs te k u n n e n d e r e g e e rd e rs d e m a a ts c h a p p e lijk e e r v a r in g e n v erw erk en, k e r k e e n g r o te re in v lo e d to e g e k e n d h e b b e n, w e lk e w a a rd e d e z e v o o r o n s h e b b e n. D a a r o m m o e te n v e r a n d e r in g e n in h e t m a a ts c h a p. o m d a t d it h u n m a c h t k a n v rste v ig e n. H e t is e c h te r o o k m o g e ly k, d a t in d e r d a a d d e g o d s p e lijk s a m e n le v e n a ltijd v e r a n d e r in g e n in d i e n s t o n d e r d e.m a s s a s e e n b r e d e r e v o e w ille n e n d e n k e n n a z ic h s le p e n. E n o m d a t d in g s b o d e m g a a t v i n d e n. H e t i s d a n d e u i t d ie v e r a n d e r in g e n n i e t v o o r a lle m e n s e n h e t d ru k k in g v a n h e t te ru g d ru k k e n v a n d e z e lfd e z y n, z y n d e v e r a n d e r in g e n o o k n i e t m a s s a s u i t h e t o p e n b a r e l e v e n. H e t i s d e u i t v o o r ie d e re e n h e tz e lfd e. M a a r u i t d e g a h g d e r d r u k k in g v a n h e t f e it, d a t d e. R u s s is c h e g e s c h ie d e n is h e b b e n w e g e le e r d, d a t w e o n s ta a ts - c o lle c tiv ite ite n g e e n c o lle c tiv ite ité n d a n k s a lle v e r s c h il to c h w e l a lg e m e n e ly n e n v a n d e m a s s a s z e lf z y n, z o d a t Ä n d e r e n v o o r k u n n e n v a s ts te lle n, w a a r d e g e d a c h te ric h tin h e n d e n k e n e n b e s l u i t e n. D e m a s s a s w o r d e n g e n, d e g e v o e le n s e n v e r la n g e n s z ic h r o n d o m d a n w e e r in e e n m a a ts c h a p p e lijk p ro c e s g e b e w e g e n. D a t is r o n d o m d e k l a s s e n. D a a r o m s lin g e rd, d a t b u ite n h u n c o n tró le v a lt en b e w e e g t d e g e s c h ie d e n is z ic h o p d e k la s s e n a n d e r e m a c h t e n b e s l is s e n. I e d e r, a f z o n d e r l i j k e n is d e g e s c h ie d e n is d e g e s c h ie d n is v a n m o e t m a a r w e e r z i e n v a n h e t lev fen t e m a k e n, k la s s e n s trijd e n.,. w a t e r v a n t e m a k e n is. H e t g e l u k w o r d t W a n n e e r w e z e g g e n, d a t o n z e p s y c h o l o g ie d e w e e r t o t e e n in d iv id u e le a a n g e le g e n h e id e n to e k o m s tig e g e e s te lijk e s t r u c t u u r v a n d e d u s k o m t e r w e e r r u i m t e v o o r d e g o d s d ie n s t. m e n s e n k a n v o o rs p e lle n, d a n m e n e n w e n u re e d s b e w ijz e n t e k u n n e n a a n v o e re n, d ie W e z y n d u s v a n m e n in g, d a t h e t h is to ris c h V oor ie d e re e n z ic h tb a a r m o e te n z y n. V o o r m a t e r i a l i s m e g e e n p s y c h o l o g is c h e a a n v u ll i n g 25 ja a r g e le d e n w a s d e in e e n s to rtin g v a n d e v a n n o d e h e e f t, o m d a t h e t z e lf a l p s y c h o lo g ie s o c i a a l - d e n i o c r a t i e e n v a n d e v a k b e w e g in g is. M a a r d a t w i l n i e t z e g g e n, d a t o p d i t t e r re e d s d u id e ly k. V e le n w ild e n to e n p ro b e re n, r e i n n i e t s m e e r t e d o e n is. I n t e g e n d e e l. W a t d ie o u d e b e w e g in g w e e r o p t e la p p e n. Z e w e n u n o d i g h e b b e n, i s e e n d u i d e l i j k e be-; m e e n d e n d e o u d e s o c ia a l-d e m o c r a tie t e k u n s c h r y v i n g v a n h e t o n t s t a a n v a n d e m o r a a l, n e n re v o lu tio n a ir e n d o o r a ls lin k e r v le u g e l v a n h e t d e n k e n, v a n d e o n tw ik k e lin g d e r p ro p a g a n d a te v o e re n, e trw y l ze d e v a k b e. (Zie vervolg peg. 6) P SY C H O L O G IE

A l s e e n r e c h t b a n k t e b e s l is s e n h e e f t o v e r d e m is d a a d v a n e e ft m é n s, d a n is h y n a a r d e g e ld e n d e r e c h ts o p v a ttin g v e r p lic h t, b e h a lv e d é d a a d o o k d e d a d e r t e b e o o rd e le n. I e d e r r e c h t l n z y n g e s c h re v e n v o rm k a n n ie t a lle m o g e ly k h e d e n, d ie h e t le v e n m e e b re n g t, o m v a tte n. D it g e ld t v o o r ie d e re s tr u c tu u r, h e t z a l o o k d a n g e ld e n, a ls d e in h o u d v a n h e t r e c h t n i e t m e e r d e v e rh o u d in g e n e n o p v a t tin g e n v a n d e m in d e r h e id s - h e e r s c h a p p y v e r te g e n w o o rd ig t, m a a r d ie d e r s a m e n le v in g v a n v r y e e n g e ly k e p ro d u c e n te n. D e w e t g e e f s t e r, n.l d e h e e r s e n d e k l a s s e, k a n i n h a a r w e tb o e k e n n i e t a lle b y z o n d e re v e rs c h ijn s e le n, d a d e n e n v e rz u im e n o p n e m e n. Z y m o e t v a n a l g e m e n e v o o r s t e l l i n g e n u i t g a a n e n z ic h b e p e r k e n t o t v o o rb e e ld e n. I n d e w e r k e ly k h e id v a n h e t a lle d a g s le v e n k o m e n e r m e n s e n v o o r d e r e c h t b a n k, d ie v a a k z e e r v a n e l k a a r v e rfc c h ille n, d ie, o o k a l b e h o r e n z e t o t b e p a a ld e m a a ts c h a p p e iy k e la g e n, i n h u n d o e n e n la te n n i e t m e t d e z e lfd e m a a t g e m e te n k u n n e n w o rd e n. O n d e r d e m a a ts c h a p p e iy k e s p a n n in g e n v o ltr e k t h e t le v e n z ic h in a l z y n b o n th e id v a n k a r a k te r s, p e rs o o n ly k e c o m p lic a tie s e n o p lo s s in g e n h ie r v a n. E n m e n s e n r e c h te n o v e r m e n s e n, le d e n v a n e e n k la s s e o v e r h u n e ig e n k la s s e g e n o te n e n o v e r le d e n v a n e e n a n d e r e k la s se, I n d e u its p r a a k v a n d e n r e c h t e r s p r e e k t a l l e s m e e, w a t hy a l s d e n k e n d e n v o e le n d m e n s, o v e r d e d a a d e n d e d a d e r s d e n k t, o o k a l lïin d t d e w e t h e m a a n e e n n o r m, d i e hy s c h u w t t e d o o r b r e k e n. I n d e b e w e g in g s v ry h e id, d ie d e w e t h e m la a t, is h y g e n e ig d t o t z a c h th e id o f g e s tre n g h e id. H o e s c h e r p e r d e k la s s e n t e g e n s t e l l i n g e n, d e s t e g e rin g e r d e v r y h e id v a n d e n re c h te r, des t e o n d u b b e lz in n ig e r e n s t a r r e r d e o p d ra c h t, d ie d e w e tg e v e n d e h e e rs e rs k la s s e d e n r e c h t e r l e k e n b e a m b te g e e ft. W y k e n d e n g e v a lle n, w a a r in r e c h te r s, a a n w ie in d e v a s ts te llin g v a n d e s tr a f m a a t d e z e k le in e s p e e lru im te g e la te n w a s, h e tz e lfd e g e v a l d e e n e m a a l b e o o rd e e ld e n n a a r v e r z a c h te n d e o m s ta n d ig h e d e n e n e e n a n d e r m a a l n a a r v e rz w a re n d e o m s ta n d ig h e d e n. Z o w a r e n e r r e c h te r s, d ie g e n e ig d w a r e n d e d r o n k e n s c h a p v a n e e n v a d e r, d ie z y n k in d e r e n m i s h a n d e ld e, m i l d t e b e o o r d e le n, t e r w y l in a n d e r e g e v a lle n d ro n k e n s c h a p t o t e e n v e r h o g in g v a n d e s tr a f m a a t v o e rd e. G e b r e k a a n n o r m a a l d e n k v e r m o g e n d o o r r y k e l y k a lc o h o lg e n o t k a n, a l n a a r d e p e rs o o n lijk e e r v a r in g v a n d e n re c h te r, te n g u n s te o f in h e t n a d e e l v a n d e g e d a a g d e s p re k e n, b e h a lv e n a t u u r l i j k i n d i e g e v a ll e n, w a a r i n d e w e t g e e fs te r n a d r u k k e ly k d ro n k e n sc h a p a ls v e r z w a r e n d e o m s t a n d i g h e i d a a n m e r k t, z o a ls h e t in v e le la n d e n b y d ro n k e n a u to b e s tu u rd e rs h e t g e v a l is. O o k h o g e h e r e n g a a n b y g e le g e n h e id w a n d e le n e n w e n s e n n ie t, d o o r d ro n k e n c h a u ffe u rs o v e rre d e n te w o rd en. I n d e z e ty d h ó r e n --w e -z e e r v e e l v a n p ro c e s se n, w a a r in a a n d e v r y e m e n in g v a n d e r e c h te r s o n g e b ru ik e iy k v e e l s p e e lru im te g e la te n w o rd t. A l d ie p ro c e ss e n, w a a r in o o r lo g s m is d a d ig e rs, la n d v e r r a d e r s e n d e r g e ly k e v e r o o rd e e ld w o rd e n, w o r d e n g e h o u d e n m e t, n a a r v e rh o u d in g, g r o te o n g e b o n d e n h e id a a n v a s tg e s te ld e n o rm e n, o fsc h o o n a a n k la c h t, v e r d e d i g i n g e n v e r o o r d e li n g p o g e n, z e i n h e t k a d e r v a n d e b e s ta a n d e w e tte n t e la te n v e r l o p e n. M a a r v o o r t p u b l i e k h e b b e n d e z e p r o c e s s e n t o c h n o n g e w o o n k a r a k t e r. D e g e h e l e w e re ld le e f t m e e m e t d e re c h tz a a k in L ü n e b u rg. -, H i e r o o r d e e l t n B r i t s e k r y g s r a a d o v e r e n i g e Q u a m e n eft v ro u w e n, d ie a ls b e a m b te n v a n D u i t s e c o n c e n tra tie k a m p e n d ir e c t v e r a n t w o o r d e l i j k w a r e n voor* h e t n o o d l o t v a n t a l lo s» m e n s e n u i t b ijn a a lle la n d e n v a n E u ro p a. H e t g e r e c h t p r o c e d e e r t v o lg e n s h e t r e c h t d e r B r its e k r ijg s r a d e n e n d e a a n k la c h t h a n d e lt s le c h ts o v e r d ie d a d e n, d ie te g e n p e r s o n e n v a n g e a llie e rd e n a tio n a lite it b e d r e v e n w e rd e n. H e t p u b lie k v e r g e e t d a t e n m e t r e c h t. E r is ty jn a g e e n la n d in E u ro p a, d a t n ie t in d e z e k a m p e n v e r te g e n w o o rd ig d w a s, e r b e s ta a t g e e n m e n s o p d e g e h e le w è rë ld, d i e z i c h g e e n a a n k l a g e r e n r e c h t e r v ó e l t in d it p ro c e s te g e n d e a m b te ly k e u itv o e rd e rs v a n e e n d e r a fg rijz e ljik s te m isd a d e n, w a a r a a n z ic h d e v e r v l o e k t e, d i c t a t u u r v a n h e t k a p ita a l o o it h e e f t s c h u ld ig g e m a a k t. E n zo d o o r b r e e k t h e t m e d e l e v e n d e r m e n s e n i n a l le la n d e n d e n o rm e n e n v o rm e n, w a a ra a n h e t r e c h t e r i y k <p t r e d e n t e g e n d e z e m a n n e n e n v r o u w e n o n d e r w o r p e n is. M e n v r a a g t z i c h af: W a a ro m d it p ro c e s, w a a r o m d e b e h a n d e lin g v a n d e z e ra z e rn ij d e r m e n s e n v e rn ie ti g in g v o lg e n s e e n w e tg e v in g, w a a r v a n d e g r o n d l e g g e r s z u l k e e n v e r s c h r i k k i n g n i e t v e r m o e d e n k o n d e n, l a a t s t a a n k o n d e n in v o e g e n i n d e b e p a lio g e n v a n h u n r e c h t s o r d e? W y m o e te n b e k e n n e n, d a t o n s d it p ro c e s e n b y n a a l l e p r o c e s s e n v a n d e z e s o o r t, w e in i g d o e n. W y m o e te n b e k e n n e n, d a t w e d e b eg r y p e iy k e o p w in d in g o v e r d e r e d e v a n d e n V e r d e d ig e r, m a j o o r W i n n w o o d, n i e t d e le n. W y b e g rijp e n d e w o e d e o v e r h e t fe it, d a t h y d e n c o m m a n d a n t v a n B e rg e n -B e ls e n e n v a n d e g a s k a m e rs V an A u s c h w itz, p o o g t te v e r d e d ig e n r o e t d e m in a c h te n d e b e le d ig in g, d a t in d e k a m p e n h e t s c h u im d e r m id d e n -E u ro p e s e g h e t t q s g e z e t e n h e e f t. W y b e g r i j p e n d e w o e d e, m a a r w y m o e te n d a a rb y to c h v e r k la r e n, d a t n ie t d e z e m a jo o r e n z y n m a n d a a t, o o k n i e t d e r e c h t b a n k, d i e z o n v e r d e d i g i n g to e la a t, d e ju is te a d r e s s e n z y n, w a a r te g e n z i c h d e v e r o n t w a a r d i g i n g t e r i c h t e n h e e f t. P r o te s te n te g e n d a in fa a m h e id, w a a rm e e d e v e r g a s te n e n n e e rg e s c h o te n e n d o o r e e n k lass e g e n o o t v a n H im m je r i n B r its m a jo o rs -u n ifo rm n o g n a h u n d o o d b e s c h im p t w o rd e n, e e n sc h o o l in L ü n e b u rg w o rd t h e t v e r to o n d. E e n s p e l in v e rv o lg e n. V e rs la g e n e n f o t o s v a n d e h o o f d s p e l e r s z y n i n i e d e r e k r a n t te v in d e n. W o o rd e n w e e rw o o rd v a n r e c h te r s e n g e d a a g d e n, v r a g e n e n a n tw o o r d e n v a n a d v o c a te n e n g e tu ig e n. S o m s m a k e n d e h e re n e n d a m e s e e n ritje n a a r h e t k a m p B e ls e n, g e v o lg d d o o r e e n r o d e k r u is - a u to m e t d o k te r e n v e rp le e g s te rs, te n e in d e d e z o rg v o o r h e t lic h a m e lijk w e lz y n d e r m e d e s p e le rs n i e t t e v e r w a a r l o z e n. S o m s w o r d t e e n f i lm v e rto o n d, o m d e s p e le r s te o v e r tu ig e n, a ls ze h e t so m s v e rg e te n m o c h te n z y n d a t h e t E n g e l s e l e g e r t o c h i n d e r d a a d 1 0.0 0 0 l y k e n v o n d ; o m h e n t e l a t e n z ie n, d a t d e o v e r le v e n d e n to c h w e r k e lijk s k e le tte n w a re n, V a n w i e e n k e l h e t h a r t n o g k lo p te. E e n e e r b a a r s p e ll! B y z y n o n s c h u ld -v e r k la r in g e n v a n é é n d e r b e k la a g d e n, p r o e s tte n d e d a m e s -b e k la a g d e n a c h te r, h u n h a n d, z o a ls b e s c h a a f d e d a m e s z o ie ts doen. T o e n d e v r o u w v a n K r a m e r a ls g e tu ig e v o o r k w a m, v o lg d e h a a r e e n v e r p l e e g s t e r. E n t o e n D u its e v ro u w e n, w a a r v a n m a n e n k in d e re n v e r m o o r d w a r e n, h a a r b u i t e n h e t g e b o u w in h e t g e z ic h t s lo e g e n, k w a m d e p o litie tu s s e n b e id e... Z y is o n s c h u ld ig. Z y h e e f t e n k e l m a a r g e le e fd v a n h è t g e ld, d a t h a a r m a n v e rd ie n d e m e t- h e t d o o d m a r t e l e n, v a n t i e n d u i z e n d e n m e n s e n. Z y le e f t n u n o g in o m sta n d ig h e d e n, d ie h a a r v e r o o rlo v e n e e n v e r p le e g s te r in d ie n s t te h o u d e n. * D a t h o o r t a l l e m a a l b y h e t s p e l., W é k e n l a n g d u u r t h e t a l e n h e t is z e k e r n o g n i e t a f g e lo p e n. W y z u l l e n n o g m e e m a k e n, h o e k o lo n e l S m ith, p ro fe s s o r in h e t in te r n a tio n a le r e c h t e n a a n g e z o c h t d o o r d e v e rd e d ig in g te n b a te v a n a lle b e k la a g d e n, d a a r z y n d rie p u n t e n u ite e n z e t, w a a r v a n h e t d e r d e lu id t: z y n b e g ry p e iy k, m a a r " h e b b e n in d e g ro n d g e e n z in. J a, d e z e p r o t e s t e n v e r w a r r e n d e b lik, z y z y n b y n a e e n o n d e rs te u n in g v a n h e t s y s te e m, w a a r a a n d e w e r e ld d e z e d a d e n en d a d e r s, z u lk e N v e r d e d ig e rs, a a n k la g e r s en r e c h t e r s t e d a n k e n h e e f t. D e m a j o o r is g e e n s le c h te v e rd e d ig e r. H y w e e s e ro p, d a t d e e e r s t e c o n c e n t r a t i e k a m p e n d o o r E n g e l a n d in Z u id - A f rik a in g e r ie h t w e rd e n. H y h a d e rb y k u n n e n v o e g e n, d a t d e m i n s t e n s 4 m illio e n E u ro p e s e J o d e n e n h e t te n m in s te e v e n g ro o t a a n ta l n ie t-j o o d s e a n ti-fa s c is te n e n a rb e id e rs, d a t in D a c h a u, B u c h e n w a ld e, O ra n ië n b u r g e n a n d e r e d e rg e ly k e p la a ts e n s tie rf, n ie t a lle e n d o o r H itle r, G o e b b e ls e n H im m le r v e rm o o rd w e rd, a ls m e n n a a r d e w e rk e ly k v e r a n tw o o r d e ly k e n w il zo e k e n. Z y w e r d e n v e r m o o rd d o o r a l d e g e n e n, d ie v a n d e o n d e r d r u k k in g le v e n e n v o o r w ie o o k H itle rs h a n d e n n ie t te v u il w a re n, to e n m e n nog m e e n d e, m e t h e m e n z y n m o o rd -s to rm -o rd e z a k e n te k u n n e n d o en. H e t b e ric h t, d a t de g e v lu c h te D u its e g ro o t-in d u s tr ië le n m a ssa a l k o p e r s k o n d e n v i n d e n v o o r h u n a a n d e l e n in d e D u i t s e o o r l o g s i n d u s t r i e i n A m e r i k a e n z. is e e n b e te r c o m m e n ta a r o p h e t p ro c e s in L ü n e b u r g d a n a l l e, n o g z o b e g r i j p e l i j k e, m a a r in d e g r o n d w a a r d e lo z e p r o te s te n. A a n d e m il l i o e n e n u i t d e E u r o p e s e g h e t t o s h e e f t d e g e h e le w e r e ld d e re d d in g o n th o u d e n, to e n h e t n o g n ie t te l a a t w as. H e t w a r e n in d e e e rs te i n s t a n t i e d e a r m e n, d ie g e e n d u i z e n d E n g e l s e p o n d e n b e z a te n, o m n a a r P a le s tin a t e k u n n e n g a a n, d ie g e e n m id d e le n e n v e rb in d in g e n h a d d e n o m o p t y d t e k u n n e n e m i g r e r e n, d ie, n a a r d e m e n in g v a n e e n E n g e ls e n g e n tle m a n e n o ffic ie r, a a n h e t to e z ic h t v a n e e n k r a n k z in n ig e w o e s te lin g a ls K r a m e r to e v e r tr o u w d w e r d e n, o m d a t z e h e t s c h u i m, d.w.z. a s o c ia a l, a r m e n m a c h t e l o o s w a r e n, e n d a a r o m te r e c h t d o o d -g e k n u p p e ld, d o o d -g e h o n g e rd e n m is s c h ie n a ls e e n w e ld a a d o o k v e r g a s t w e r d e n. H y h e e f t g e ly k, d it v o o rb e e ld v a n e e n g e u n i f o r m d e n v e r d e d i g e r v a n d e in t e r n a t i o n a l e u i t r o e i i n g v a n d e a - s o c ia le n, d e m a c h t - e ft b e z i t l o z e n, a l s h y z y n K r a m e r ^ a a n b e y e e lt a a n d e m i l d h e i d v a n h e t g e r e c h t, ïy h a d o o k k ü h n e n zeggen, d a t K ra m e r ~en jlic h ts g e tro u w e s o ld a a t in d ie n s t v a n d e d a s s e - s o lid a r ite it d e r b e z itte n d e n w a s, d ie w e z e n iy k e r t o e b y g e d r a g e n h e e f t, d a t h e t a a n ta l d e r b e z i t l o z e * m e n s e n z o n d e r v a d e r lan d, z o k l e i n g e w o r d e n is. Z o n d e r t w y f e l b e e ft E n g e l a n d h e t a a n K r a m e r e n z i j n s g e lijk e n t e d a n k e n, d a t d e m o e i l y k h e d e n i n P a le s tin a n i e t n o g g r o t é r z y n, d a n n u r e e d s h e t g e v a l is. W y z y n n i e t v a n m e n in g, d a t h e t g r o te v r a a g s tu k v a n o n s m a a ts c h a p p e lij k le v e n door b e v o lk in g s r u il, e m ig r a tie, m in d e r h e d e n v e rd ry v in g e n d e r g e ly k e b e a n tw o o r d, la a t s ta a n o p g e l o s t k a n w o r d e n.- A l d e z e m i d d e l tjes z y n k w a k z a l v e r i j e n, d i e h e t z i c h t a l l e e n m a a r m e e r v e r w a r r e n. Ein h e t z y n o o k g e heel a n d e r e f a c to re n, d ie d e o n r u s t i n h e t H ab y e O o s te n v e ro o rz a k e n, d a n d e z o rg e n d e r V e r e n ig d e - N a t i e s o m d e d i s p la c e d p e r sons e n d e a a n s p r a k e n v a n A r a b i e r e n e n Jo d e n. Z ó n d e r d e m i n s t e m o e i t e k o n d e n d e o v e rle v e n d e n v a n B e rg e n -B e ls e n, A u s c h w itz en a n d e r e k a m p e n, i n E u r o p a o f o v e r z e e, w a a r z e o o k w e n s e n, z i c h v e s t ig e n, a l s d e m a a ts c h a p p y h u n d e m o g e l i j k h e i d w i l d e b ie d e n. M a a r z e w i l n i e t, w a n t z e h e e f t a n d e re b e l a n g e n, z e g e l o o f t t e n m i n s t e a n d e r e b e la n g e n t e h e b b e n. H et A r a b is c h e s c h ie re ila n d is d u n b e v o lk t, zelfs z y n S y ris c h -P a le s ty n s e k u s t b ie d t nog r u im te, o n d a n k s d e r e m m e n d e r k a p ita lis tis c h e o r d e. M a a r h e t A r a b i s c h e s c h i e r e ila n d f l a n k e e r t d e R o d e z e e, h e t S u e z k a n a a l e ïi A d e n, z y b e r g t d e o lie b ro n n e n tu s s e n E u p h r a a t e n T ig r i s, w e l k e r k o s t b a r e in h o u d l a n g s k w e t s b a r e w e g e n ( p y p l e i d i n g en ) d e P e r z i s c h e g o lf e n d e h a v e n s a a n d e M id d e lla n d s e Z e e v e r r y k t. H i e r m o e t e n E n g e la n d e n A m e r i k a r u s t h e b b e n, w i l l e n z e to e g e r u s t z y n v o o r d e k o m e n d e b o t s i n g m e t de n i e u w e H e r e n v a n d e B a l k a n, d e n h o g e n R u s s is c h e n g e a l l i e e r d e, d i e i n B u l g a r y e, W e l e e n p u n t, d e b e s p r e k i n g w a a r d. Z ijn d e z e h e r e n e n d a m e s o o r l o g s m i s d a d i g e r s of n ie t? Z y m a a k te n geen. d e e l u i t v a n een r e g e r i n g, z y v o e r d e n g e e n b e v e l o v e r m a s s a s b e w a p e n d e m e n s e n, o v e r s o l d a t e n, m a a r o v e r w e e r l o z e n, u i t g e h o n g e r d e n, z i e k e n, s te r v e n d e n e n ly k e n. H u n w a s o p g e d ra g e n m an n e n, v r o u w e n e n k in d e r e n, v o o r a l k in d e re n, a u s z u r o tte n. E n z y d e d e n h e t. Z y red e n e e rd e n n ie t m e t h u n g ev a n g e n e n. B ew apend m e t s t o k k e n, z w e p e n, r e v o l v e r s, b e n z in e in je c tie s p u ite n, g a lg e n, v e r v u ilin g, h o n g e r, g a s k a m e rs e n c re m a to ria d e d e n z y h u n p l i c h t. D a g n a d a g, m a a n d n a.m a a n d. H u n w e r k w e k te b y h e n g e e n w e e rz in, an d ers w a r e n z e k r a n k z in n ig g e w o rd e n o f h ad d en ze z e lf m o o rd g e p le e g d. / N e e n, z y z y n g e e n e o r l o g s m i s d a d ig e r s. D a t z y n a l l e e n d e v e r a n t w o o r d e l y k e n *voor d e o o r l ó g ------ u i t h e t o v e r w o n n e n l a n d. Z y ziin a l l e e n m a a r m a s s a m o o r d e n a a r s, w a a n z in * n i g e s a d i s t e n, d i e s p e e l d e n m e t d e le v e n s v a n t i e n d u i z e n d e n m e n s e n o p e e n w y z e, die n i e t t e b e s c h r i j v e n is. W a a r v a n d e e n k e le o v e r g e b l e v e n e s l e c h t s b y u i t z o n d e r i n g e n m et w e e r z in s p r e e k t. H u n w o r d t r e c h t gedaan. O p e e n d e m o c r a t i s c h e w y z e. Z y z i e n e r op d e f o t o s g o e d v e r z o r g d u i t. O p e e n tro e p s a m e n s c h o le n d e a r b e i d e r s s l a a t d e p o l i t i e m et d e g u m m i l a t i n, e e n s t a k e n d e I n d i ë r w o rd t o p g e p a k t e n i n e e n c o n c e n t r a t i e k a m p ff6" s to p t; h e t p r o c e s d u u r t n i e t la n g, w an n eer e e n p o l i t i e k e» m is d a a d b e r e c h t w o r d t. En de g e v a n g e n e n w o r d e n m e t m i n d e r b e h a n d e ld. H e t g a a t n o g v lu g g e r, d a n w e o o ij d a c h te n. N i e t s l e c h t s i n P a l e s t i n a is h e t w e r k d e r m a c h in e g e w e re n e n h a n d g r a n a te n w e e r b e g o n n e n. O o k i n I n d i ë b e r e i d t d e b o t s i n g z ic h v o o r, d i e b e g i n n e n z a l, z o g a u w d e g e a l l i e e r d e n d e a c h te rs ta n d a a n m a n sc h a p p e n e n b e w a p e n in g te g e n o v e r d e n a tio n a lis te n in g e h a a ld z u lle n h e b b e n. V o o rlo p ig b e h e e r s e n d e n a tio n a lis te n d e to e s ta n d te n m in s te o p J a v a. H e t tr a n s p o r t v a n s o ld a te n e n m a te ria a l n a a r I n d ië o n tm o e t m o è ily k h e d e n. V o o r d e N e d e r l a n d s e k a p i t a l i s t e n is d e h o u d i n g d e r g r o t e b o n d g e n o te n te le u r s te lle n d. V e r ra s s e n d is d e h o u d in g v a n d e a r b e id e r s, v a n w ie m e n a a n g e n o m en h a d, d a t z y n a v y f of zes ja a r o o r lo g t e g e n D u i t s l a n d e n J a p a n o o k a a n d e b e v r y d in g v a n In d ië in d e z in d e r N e d e r la n d s e r y k s e e n h e id z o u d e n m e e w e rk e n. M e n h e e f t d e a rb e id e rs, v o o ra l w a a r h e t h u n ge h o o rz a a m h e id te g e n o v e r d e r e g e r in g e n e n v a k b e w e g in g e n b e t r e f t, v e r k e e r d b e o o rd e e ld. "\ DE LAATS IANGENE D e v r a a g o f p e r s o n e n, n i e t \> e h o re n d t o t k r y g s m a c h te n v a n o o rlo g v o e re n d e n, z ic h s c h u ld ig k u n n e n m a k e n a a n o o r l o g s m i s d a d e n. J o e g o s la v ië, H o n g a r y e e n R o e m e n ië te ze g g e n h e e f t, w a t d e m o c r a t i e is e n w a t n i e t. E n p r e s id e n t T ru m a n w ild e A ttle e a a n z y n v e r s ta n d b re n g e n, h o e z e e r E n g e la n d o p d è m e d e w e r k i n g v a n d e U.S.A, a a n g e w e z e n is, t o e n h y d e d i r e c t e t o e l a t i n g v a n 100.000 J o d e n in P a le s tin a, te g e n h e t p r o te s t d e r A r a b i e r e n i n, e i s te. M e n v e r g e t e n i e t, e r w o r d t n o g a lty d i n W a s h in g to n tu s s e n E n g e la n d e n A m e rik a o n d e rh a n d e ld o v e r h e t c r e d ie t v a n 5 m illia r d d o lla r, d ie E n g e la n d h e b b e n e n A m e r ik a g e v e n w il, a ls G ro o tb r itta n n ië d a a r v o o r d e g e lijk s te llin g to e la a t v a n d e A m e rik a a n s e h a n d e l m e t d e B rits e in a lle la n d e n v a n h e t B r its e r y k. O v e r d e s o m, d i e E n g e l a n d n a o p h e f f i n g v a n d e le e n e n p a c h tw e t n o d ig h e e ft, is m e n h e t ee n s: 5 m illia rd d o lla r, m a a r n o g n ie t o v e r d e v o o rw a a rd e n. E n z o v e rh o o g t m e n o p d it o g e n b lik d e m o e ily k h e d e n e e n b e e tje, d ie d e b o n d g e n o o t i n h e t N a b y e O o s te n e n o p a n d e r e p la a ts e n h e e f t, v o p ra l a ls d i t d o o r e e n z o m e n s e ly k s y m p a th ie k e e is is a ls d ie v a n d e t o e l a t i n g v a n 1 0 0.0 0 0 J o d e n i n P a l e s t i n a, kan. ég ard s Wij k u n n e n g e r u s t r e k e n e n, d a t, w a n n e e r b y de i n e e n s t o r t i n g v a n h e t f a s c i s m e d e a r b e i d e r s k la s s e d e m a c h t i n h a n d é n h a d g e n o m e n, de m a s s a v a n a r b e i d e r s m i n d e r t y d n o d i g had g e h a d o m m i s d a d i g e r s v a n h e t a l l o o i v a n K r a m e r c.s. t e b e r e c h t e n. Z y z o u d e n r e e d s lang d e l u c h t n i e t m e e r v e r p e s t h e b b e n, e n i\j z o u d e n m e t h u n d a m e s I r m a G r e s e bekende, d a t z y a lty d m e t e e n w a n d e ls to k, een z w e e p e n e e n r e v o l v e r r o n d l i e p i n B e l -, sen g e e n r o l i n h e t b e l a c h e i y k e p r o c e s van L ü n e b u r g g e s p e e l d h e b b e n. ( T o e n d e,beul v a n L o d z o v e r g e b r a c h t w e r d, p r o b ee rd e e e n m a s s a v a n D u i t s e a r b e i d e r s h e m te l y n c h e n ). M a a r d e a r b e i d e r s h e b b e n n o g geen m a c h t e n d e N a z i s i n B e i e r e n l o p e n n o g vrij r o n d e n w e r k t e n s a m e n m e t P a t t o n, d ie h ie rv o o r b y E i s e n h o w e r o p h e t m a t j e g e ro ep en is. E n e e n b u r g e m e e s t e r v a n e e n d e r grote p l a a t s e n i n D u i t s l a n d h e e f t v o o r g é s t e l d, de w e l g e s t e l d e a c t i e v e N a z i s t w e e k e e r zoo veel b e l a s t i n g t e l a t e n b e t a l e n a l s d e n i e t Nazi s e n z o d o e n d e d e D u i t s e b e v o l k i n g o p te v o é d e n. D o o r h e e l D u i t s l a n d l o p e n d u s de N a z i s n o g r o n d. M a a r d e b e z i t l o z e m a s s a D u itse a r b e i d e r s en b o e r e n z w e r f t e n z o e k t een p l a a t s o m t e s t e r v e n. Z o n d e r r o d e k r u i s auto s e n d o k t e t s e n v e r p l e e g s t e r s. H u n o o r lo g sm isd a d e n b e h o e v e n n i e t b e w e z e n t e b o rd e n.. ~ Ja H e t P a r o a T * v a n IQ O c t o b e r l e z e n w e, Joe m a j o o r W i n n w o o d, d e v e r d e d i g e r v a n k ra m e r, e r o p w ijs t, d a t E n g e la n d r e e d s c o n f c o tr a tie k a m p e n i n Z u i d - A f r i k a h a d, v o o r w in D u i t s l a n d v a i. z o i e t s s p r a k e w a s. J a, n E n g e ls e re c h te r s, d e v u ile w a s v a n, E n g e la n d z ie t e r o o k n i e t fris u it. M a a r E n g e la n d k w a m u i t d e B o e re n o o rlo g m e t a ls v e r s la g e n m o g e n d h e id ; h e t p ro c e s v o o r d e e e rs te c o n c e n tra tie k a m p e n d ie w e l e n n ie t in b r a n d g e s to k e n w e rd e n, te r w y l d e v r o u w e n e n k i n d e r e n e r i n o p g e s l o te n w a r e n k a n d u s n o g n i e t p l a a t s v i n d e n, m a a r tq I t.z.t. b y d e a f r e k è n i n g n i e t v e r g e t e n w o r d e n! E n o o k k o lo n e l W in n w o o d z a l n ie t v e r g e te n w o r d e n. W a n t d e z e m a n, d i e e r n i e t v i e s v a n w a s e é n tr o e p m a s sa -m o o rd ë n a a rs te v e r d e d i g e n, z e g t i n h fet b i j z i j n v a n d e g e t u i g e n ; d ie B e ls e n o v e r le e f d h e b b e n e n h u n b e v in d in g e n v o o rb re n g e n, e n i n h e t g e z ic h t v a n d e w e re ld, w a a r v a n e e n m a s sa v a n m e n s e n f a m i l i e l e d e n e n v r i e n d e n h a d d e n i n dje m o o r d e n a arsk a m p en : d a t de- c o n c e n tra tie k a m p e n in D u its la n d h e t s c h u im d e r M id d e n -E u ro p e s e g h e t t o s b e v a t t e n, m e n s e n, d i e g e e n b e g r ip h a d d e n, h o e z ic h in h e t d a g e ly k s le v e n t e g e d r a g e n. P a r o o l 1 0-1 0-4 5. B y e e n g r o ^ e g r ó e p,g e p a k t e J o d e n, d i e o p h e t A d e m a v a n S c h e lte m a -p le in in A m s te r d a m s a m e n g e d re v e n w a re n, sto n d e e n k le in jo n g e tje. H y k a n d r ie o f v ie r ja a r g e w e e s t z y n. Z y n z w a r te k ru lle b o l g la n s d e in d e zó n, d e d o n k e re o g e n k e k e n g u itig o p n a a r e e n g rü n e. M e t z y n h a n d je s o p d e r u g e n w y d b e e n s sto n d h y zo, e n v ro e g m e t e e n h o o g s te m m e tje : W a a ro m la c h jy n i e t te g e n m y, a g e n t? D e v o lg e n d e d a g v e r tr o k h y m e t z y n o u d e r s n a a r W e s te r b o r k, d a a r n a n ie ts.,h y e n n o g h o n d e rd d u iz e n d e n v a n z y n s o o rt b e h o o rd e n b y h e t s c h u im, d a t d o o r d e g a s k a m e r s e n o v e n s g e ja a g d w e rd., A ls d e s p e le rs u i t d it to n e e ls p e l s tr a k s v o o r e e ft v u u r p e le to n k o m e n, z a l m a jo o r W in n w o o d n a a r h u is g aan. O o k h y h e e ft d a n zyn p lic h t g e d a a n. M a a r a ls d e E n g e ls e a r b e i d e rs k la s s e e e n s d e r e k e n in g a a n b ie d t, d a n z u lle n z e d e W in n w o o d s n ie t v e r g e te n zyn. M e n h a d a lle re d e n, o p tim is tis c h t e z y n. N ie t a lle e n d e tra d itio n e le p a r ty e n h e b b e n g ^ d u r e n d e d e o o r lo g de; r y k s e e n h e i d m e t I n d o n e s ië a ls ie ts v a n z e lfsp re k e n d» g e p ro p a g e e rd, d e b e v r y d in g v a n I n d o n e s ië v a n J a p a n a ls e e n a n ti-fa s c is tis c h e ta a k d e r a rb e id e r s - k l a s s e v o o r g e s t e l e n, z o a l s b.v. d e S t a l i n i s te n, e r to e o p g e ro e p e n, z ic h v r ijw illig v o o r d e In d is c h e k rijg s d ie n s t t e m e ld e n. G é é n v a n. d e z e p a r ty é n h e e f t o o k m a a r m e t e e n w o o rd g e d u i d i n d e r i c h t i n g, d a t e r m i s s c h i e n in I n d o n e s ië g e n e r le i n e ig in g t o t r y k s e e n h e id m e t N e d e r l a n d b e s t a a t, j a, d a t m fen e e n N e d e rla n d s r e c h t o p In d o n e sië n j e t e r k e n t D e p a r ty e n k u n n e n n ie t z o n d e r v e rle g e n h e id o v e r h e t In d is c h e v r a a g s tu k s p re k e n. M a a r w y b e h o e v e n h u n n ie t te v e e l a a n d a c h t te I s c h e n k e n, d a a r te n s lo tte ie d e r e re v o lu tio n a ire a r b e id e r w e e t, w a t h y v a n s o c ia a l-d e m o c ra tis c h e o f s ta lin is tis c h e le u z e n d e n k e n W y h e b b e n n i e t d e b e d o e lin g, o n s o p h o u d in g ty d e n s d e o o rlo g t e b e r o e p e n. Ie d e r e le z e r v a n S p a rta c u s w e e t, d a t w y m e t g e e n w o o r d c o n c e s s ie s g e d a a n h e b b e n a a n d e i d e o lo g i e v a n d e a n t i - f a s c i s t i s c h e o o r lo g. W y s to n d e n in o n z e o p v a ttin g b y n a a lle e y. O f e r o o i t n g e r e c h t d e r a r b e i d e r s k l a s s e z a l z y n, d a t z i c h m e t d e h o u d i n g v a n z o g e n a a m d s o c ia lis tis c h e o r g a n e n g e d u r e n d e d e o o rlo g b e z ig z a l h o u d e n, w e te n w e n ie t. N o d ig z a l h e t n ie t z y n. W a n t.d e a r b e i d e r s k l a s s e t o o n t n u i n d e p r a k ty k, d a t z e g o e d h e e f t le r e n o n d e rs c h e id e n. M eer dan o n d e r s c h e id i n g s v e r m o g e n sc h e rp e n, k u n n e n w e in w e z e n n ie t do en. W y v e rla n g e n e n v e rw a c h te n o o k n ié t e e n p re m ie v o o r ju is te e n ty d ig e e r k e n n in g e n v a s t s te llin g v a n d e w e rk e lijk e g e b e u rte n is s e n. M a a r o p d it m o m e n t m o e te n w y w a a rsc h u w e n. E r z y n in H o lla n d ( w a a r s c h y n ly k o v e r a l) g r o e p e n, d ie z ic h o m tijd s c h r if te n e n b e k e n d e p e r s o n e n g e g r o e p e e r d h e b b e n e n d ie 9m z o t e z e g g e n, g e d u r e n d e d e o o r l o g d e v o n k v a n h e t i n t e r n a t i o n a l e s o c i a l is m e b e w e e r d e n te b e z itte n, m a a r z ic h to c h n ie t sc h a a m d e n, d e a rb e id e rs k la s s e o p t e r o e p e n t o t d e a c tie v e d e e ln a m e a a n d e o o r lo g a n d e r b e v e l d e r e ig e n b o u r g e o is ie, d u s o o k te g e n h a a r D u its e e n J a p a n s e k la s se g e n o te n. D it w e r d tf a n m e t e e n p s e u d o - t h e o r i e g e m o t i v e e r d. J a, d e z e h e r e n g in g e n z e lfs z o v e r, d e a rb e id e rs k la s s e h e t r e c h t o p m ed ezeg g e n s c h a p (a lso f h e t o m m e d e z e g g e n sc h a p g in g ) s l e c h t s o n d e r d e v o o r w a a r d e v a n - a c tie v e d e e ln a m e a a n d e o o r lo g, t o e te k e n n e n. D e h e r é n s p e c u le e rd e n o p e e n c o n ju n c tu u r van c h a u v in is m e en v a n. h e t n a tio n a lis m e, z y o ffe rd e n h e t k la s s p s ta n d p u n t aan v o lk s fro n t-k ru ip e ry v o a t d e te c h n is c h e in te llig e n tia. H e t is a n d e r s g e lo p e n, d a n d e z e h e r e n d a c h te n. D e a r b e i d e r s k l a s s e t o o n t g r o t e n e i g i n g t o t s e lb s tä n d ig o p tr e d e n e n e e n g e s c h e r p t o n d e r s c h e id in g s v e rm o g e n. D e s o c ia le b a r o m e te r w ijs t o p s to r m. D e v la m, d ie u i t d e v o n k o n t sto n d,- z i e t e r g e h e e l a n d e r s u i t, d a n m e n d a c h t e n b e l i c h t e e n w e r e l d v a n s o c ia le sp a n n in g e n e n in te r n a tio n a le s o lid a r ite it d e r a rb e id e rs. S n e l w is s e le n d ie h e r e n h u n k o e rs. Z y d o e n, a ls o f z e n o o i t e e n c o n c e s s i e g e d a a n h e b b e n a a n o o rlo g sc h a u v in is m e e n b e v ry d in g s -p ro p a g a n d a g e m a a k t h e b b e n ;, z y v e r tr o u w e n o p h e t s le c h te g e h e u g e n d e r a r b e i- d e r s o f o p v e rz a c h te n d e o m s ta n d ig h e d e n ; g e e n a lc o h o ld ro n k e n s c h a p, m a a r to c h d r o n k e n s c h a p te n g e v o lg e v a n a l t e r y k e l y k g e n o t v a n c h a u v in is tis c h e fra s e s. _ (, A r b e id e r s, l a a t g e e n v e r z a c h te n d e o m s ta n d i g h e d e n g e l d e n, l a a t m e t s t e m m in g s - c o n j u c t u u r g e e n p o litie k e z a k e n d o e n. G e e n c r e d ie t m e e r v o o r h e n, d ie m e t d e w o lv e n m e e h u ild e n. ----------------- N ationalisatie van grond In Honfartyft Volgens D e W aarheid h e b b e n In H ongarije 504.05# lan d arm e b oeren (to taal zqn e r «M Ä» ) v a n d e reg erin g lan d gekregen, d a t v a n d e H M lu faaim grootgrondbezitter» is afgenom en e n v e rb e u rd w r NVi m o et m en d a t k rag en h ie t 10 p recies nem en, die boeren m oeten n u in t verv o lg p a c h t b etalen aan d e staat, inp laats v a n a a n d e grootgrondbeahtwra.,

DE P E R S V A N D EZE W E E K OV ER INDONESIË. P ro f. S c h e rm e rh o rn s p r a k te E in d h o v e n e n w a a r s c h u w d e d e g r o o t m a c h t e n a l s v o lg t: A f g e z ie n v a n d e h u id i g e g e b e u r t e n is s e n, d i e i k z ie a l s e e n in c id e n t, b li jf t h e t f e i t b e s ta a n, d a t z i c h i n I n d i ë, i n I n d o - C h i n a, i n N e d.- I n d i ë e n o o k i n C h i n a b e z ig is e e n o n t w i k k e l i n g t e v o l t r e k k e n, d i e e e n e n o r m e in v l o e d o p d e g e h e le w e r e l d z a l h e b b e n. I n N r. 1 6 v a n d it z e l f d e b l a d s c h ij n t d e P e r h i m p o e n a n I n d o n e s ia z ic h i n d e r d a a d v o o r é e n v o lk o m e n b r e u k m e t N e d e r l a n d u i t t e s p r é k e n. H e t s c h r i j f t a l s v o lg t: I n t v e r r e I n d o n e s i ë is d e s t o r m o p g e s to k e n, d ie d e a s p i r a t i e s v a n v r o e g e r e k o lo n i a le h e e r s e r s z a l w e g v a g e n ; h e t n a u w v e r b o n d e n r i j k s d e e l, d a t m e n z jjn b o n d g e n o o t w a a n d e, k e e r t z ic h m e t d e g r o o ts te b e s li s t h e id t e g e n e l k e v o r m v a n r i jk s e e n h e i d. V o lg e n s e e n c o r r e s p o n d e n t i e i n d e N.R.C. v a n 11 O c t o b e r z e id e e e n B r i t s e a m b t e n a a r : E n g e la n d l e e f t w a t b e t r e f t h «t k o lo n i a le v r a a g s t u k, i n e e n g la z e n h u i s j e e n k a n z i c h w e r k e l i j k n i e t v e r o o r l o v e n e e n o n v e r s c h i lli g e h o u d i n g a a n t e n e m e n te g e n o v e r o n g e re g e ld h e d e n in b e v r i e n d e i m p e r ia." K o lle w i jn s p r e e k t o v e r é é n d i e r r e d e n e n z e e r o p e n h a r t i g i n J e M a i n t i e n d r a i v a n 12 O c to b e r : -w- H e t lig t to c h v o o r d e h a n d, d a t d e B rits e re g e r i n g n i e t s le c h ts u i t m e n s e lij k h e id, m a a r o o k o m p o litie k e r e d e n e n e e n b o ts in g tu s s e n B rits e t r o e p e n e n I n d o n e s i ë r s t o t ie d e r e p r i j s z a l w ill e n v o o r k o m e n. i - -... D e N e d e rla n d s e r e g e rin g s c h ijn t in e lk g e v a l d ez e p o l i t i e k e r e d e n e n n o g n i e t i n t e z ie n. B y m o n d e v a n h a a r m i n i s t e r - p r e s i d e n t z e id e zij: D e r e g e r in g h a d v e rre ik e n d e p la n n e n m p t d e o v e r z e e s e g e b i e d s d e le n, g e b a s e e r d o p d e r e d e v a n H.M. d e K o n in g in, i n d e l i j n v a n d e o n t w ik k e l in g, d i e N e d.- I n d i ë i n d e a f g e l o p e n h a l v e e e u w te z ie n h e e ft g e g e v en. N u d re ig t, n a d a t d o o r m i l i t a i r g e w e l d h e t g e z a g is h e r s t e l d, b e g r ij p e li jk e r e a c t i e t e, w o r d e n g e w e k t, d j e e e n v o u d ig a a n a lle re c h te n e e n e in d e m a a k t. D a t r e c h t e lo o s h e i d i n I n d o n e s i ë b e s to n d, o n d a n k s a l l e m o d e r n e s t a a t s r e g e l i n g e n v a n N e d.- I n d i ë ( w e b e d o e le n h i e r d i e v a n 19 2 5 ), b e w e z e n o n s n i e t a l le e n d e h o n g e r e n z i e k e n k a m p e n v a n B o v e n - D ig o e l, m a a r o o k d e p o m p e u s o p g e tro k k e n g e b o u w e n v a n d e c u l t u u r - o n d e m e m i n g e n i n N e d e r la n d. D a t I n d o n e s i a, h e t w e e k b l a d v a n d e P e r h i m p o e n a n I n d o n e s ia, d a n o o k n i e t v e e l v e r t r o u w e n h e e f t i n d e r e c h t e n, d ie h e t g r o o t k a p i t a a l v o o r I n d o n e s ia w i l r e s e r v e r e n, b l i j k t u i t o n d e r s t a a n d e w o o r d e n, w a a r v a n w ij m e n e n, d a t d e z e h u n w a n tro u w e n in w a t a l t e v e e l m u z ik a le v o r m e n v e rto lk e n. Het rode Wagentje R e d a c tie S p a r ta c u s v o e lt z ic h h e t O O G e n O O R v a n de g em een sch ap. R e d a c te u r B i n n e n l a n d z e g t : W e e t j e w e l, z o n s o o r t G e s t a p o o f G e p e o e. W e w e t e n a ll e s, w e h o r e n a l l e s.... e n n o t e r e n a lle s! O e n O n o e m t B a b y r e p o r t e r h e t. H y is g e lijk o p z ijn b e k e n d e v o b r tv a r e n d e m a n ie r b e g o n n e n a a n e e n l a n d e l i j k e O e n O - a c tie. O n d e r h e t m o tto : N o te e r a lle s e n g e e f h e t d o o r. % D e v o l g e n d e d a g la g e r e e n s t a p e l p o s t. A l l e m a a l g e g e v e n s, d i e w ij n i e t k u n n e n p u b l i c e re n ; v a n w e g e d e d e m o c ra tie. M a a r d o o r é é i i v a n d i e b r i e v e n is e r i e t s a l l e r a k e l i g s t g e b e u r d. D a a r s t o n d in, d a t v o l g e n s b e t r o u w b a r e g e g e v e n s v a n d e n s c h rijv e r e r 20% v a n h e t a a n t a l a u t o s v a n 193 8 t h a n s o v e r s h e r e n w e g e n rijd e n. D a t e r 7 0 % v a n d e to e n m a lig e v e r b r u i k t e b e n z i n e a a n e e n o f f ic ië le i n s t a n t i e w o r d t v e r s tr e k t. N u v r a a g t d e sc h rijv e r: K a n U w re d a c tie n u o n td e k k e n, w a a r d ie 5 0 % a u t o s z ijn, d i e d i t a l l e m a a l v e r r i j d e n? O m d i t r a a d s e l o p t e l o s s e n, is B a b y r e p o r t e r d e g e h e le w e e k o p s ta p g e w e e st. Z a te rd a g m o rg e n k r o o p h ij, z o n d e r e e n w o o rd t e s p r e k e n, w e e r a c h t e r z i jn b u r e a u e n w e k o n d e n g e e n v e r s ta n d ig w o o rd u i t h e m k r ijg e n. W el m a a k t h ij b e w e g in g e n o f h ij o m d e tie n m i n u t e n e e n E n g e ls e s i g a r e t o p s t e e k t. M e t v e e l te g e n g e s p a r te l h e b b e n w e h e m g ro n d ig g e v is ite e rd, m a a r e r w a s g e e n E n g e ls r o k e r tje o p h e m t e v in d e n. V ra a g je a a n h e m : B a b y, w il je k o ffie?, d a n z e g t h ij: M G. E i n d r e d a c t e u r v r o e g : B a b y, w i l j e ƒ 6.5 0 v a n m ij l e n e n? ( d o e t E i n d r e d a c t e u r a l t i j d o m z e lf g r a tis s ig a r e tte n t e r u g t e k r i jg e n ). B a b y z e i: M.G. e n m a a k t e w e e r e e n b e w e g in g o f h ij e e n s ig a r e t o p sc a k. T o e n b e g o n h e t B i n n e n l a n d t e v e r v e l e n. H ij n a m d e k a c h e l p o o k e n g a f B a b y e e n f l i n k e t i k o p z ijn h o o fd. B a b y z e i: G.V.D., M G. A ls d e ti n b a g g e r m o le n s, d e b a n k e n e n d e r u b b e r b o m e n d e e e r s t e v io o l s p e le n, k o m e n d e m a a tr e g e le n, d i e d i r e c t i n h e t b e l a n g z tf n v a n h e t I n d o n e s is c h e v o lk, i n h e t g e d r a n g. ( I n d o n e s ia, N r. 1 1 ). D e c o n s e q u e n t ie w o r d t d a n a l s v o lg t g e t r o k k e n : M a a r n u is t e e n f e i t, d a t d a a r e e n m a c h ti g e b e w e g i n g g a a n d e is, e n w y s t e u n e n d i e b e w e g i n g t e n v o lle, m e t o f z o n d e r S o e k a r n o. H e t b la d s c h r i f t e c h t e r o o k e n d a a r m e e l a a t zij v o o r z q n p o li tie k e e n a c h t e r d e u r t j e o p e n : _ W a n t n o g s te e d s b e p le it d e P i. d e p o litie k v a n s a m e n w e r k i n g v a n I n d o n e s ië e n N e d e r la n d, o m d a t w e r e l d v e r h o u d i n g e n e n g e m e e n s c h a p p e lij k e b e la n g e n v a n b e id e la n d e n z u lk e e n k o e rs th a n s g e b i e d e n d v o o rs c h rij v e T E " - la n g z a a m, d a t b i j n a a l l e v a n l i j f e n l e d e n g ezo n d z i jn d e p a s s a g ie r s u i t s t a p p e n e n g a a n lo p e n. (. H e d e n b e re ik te o ns h e t onze k a m e ra a d T h e M a n c h e s t e r G u a r d i a n va 4 O c to b e r. I n o n s l a n d is h e t n o g s te e d s n i e t r u s t i g. N u w a s er w e e r e e n c o n f l i c t ( j e ) a a n d e K.N.S.M. D e a r b e id e r s, d i e d a a r w e r k e n o p d e N o e s a w in i, h a d d e n h e t b ijl t j e e r b ij n e e r g e le g d. E r w a s n.l. b e p a a l d, d a t i n der v e r v o l g e i n d e r u i m e n n i e t 6, m p a r 4 m a n m o e ste n z ijn, e n d a t n i e t m e t 1, m a a r m e t 2 h e f b o m e n zou i w o r d e n g e w e rk t. D e d ir e c tie p ro b e e r d e a rb e id e n v a n d e S.H.B. a a n h e t w e r k t e z e t t e n, d e z e w a re n f e c h t e r s o lid a ir. Z o is ó n z e v o o r li c h ti n g. D e van de S c h e e p v a a rtv e re n ig in g N o o r d d eeld T ro u w m e d e ( w a t e e n p r a c h t re la tie s, h è? ): H i e r w o r d t d e w e r e l d o p z i j n k o p g e z e t (n o g l n ie t zo v o o rb a rig, h e re n, d a t k o m t n o g. R ed S.) H e t s t a a t n i e t a a n d e a r b e i d e r s o m u i t te [ m a k e n, m e t h e e lv e e l m a n e r g e w e r k t m o e t w o r d e n. D e m a a ts c h a p p i j m a a k t d a t u i t. W a n n e «h e t w e r k m e t p lo e g e n v a n 4 m a n n i e t vo ld o et, z u l l e n z e e r z e k e r w e e r a n d e r e r e g e l i n g e n w o rd e n g e t r o f f e n. H e t i s, t h a n s e e n p r i n c i p i ë l e k w e s tie, ( V o lk o m e n j u i s t, d a t m e n e n w ij o o k. R e d. S. )! W ie m a a k t e r u i t, o p w e l k e w ijz e e r g e w e r k t I w o r d t? D e m a a ts c h a p p i j o f d e a r b e i d e r s? (Zo l a n g d e s t a k i n g d u u r t, d e a r b e i d e r s. D a a r n a zien w e w e l v e r d e r. I n e l k g e v a l: h e t g a a t goed", h e r e n! R e d. S.) I (Vervolg van pag. 6 ) S T A K IN G E N. p e r s o o n l i j k h e i d, v a n v e r a n t w o o r d e l ij k h e i d, v a n h e t o n t s t a a n d e r g e v o e l e n s e n h u n soci a le g e r ic h th e id, v a n d e e g o - c e n tr is c h e k a r a k t e r s t r u c t u u r, v a n d e o n t w i k k e l i n g d e r ge-, m a a r d e m a n n e n m o e t e n z ic h h o u d e n a a n d e m e e n s c h a p s g e v o e l e n s i n h e t b i j z o n d e r. W at o r d e r s e n h e t a p p a r a a t v a n h u n v a k b o n d e n. o p d e z e g e b i e d e n t o t n u t o e g e p r e s t e e r d is, A l d u s s c h r i j f t H e t V r ije V o lk v a n 11 O c to b e r. T o t o p h e d e n h eb b e n ^ d e m a n n e n z ic h v a n d e n s o c ia -. h e e f t b i t t e r w e in ig w e te n s c h a p p e lijk e w a a r l i s t is c h e n m i n i s t e r n o g n i e t s a a n g e t r o k k e n. I n t e g e n d e, o m d a t h e t u i t g a n g s p u n t t o t n u t o e fo u t d e e l, 5 O c to b e r j j. d e m o n s t r e e r d e n z y m e t n o g a n g e k o z e n is. W ie v a n d e a f z o n d e r l i j k e in d i d e r e a r b e i d e r s, d i e t e w e r k g e s te ld w a r e n b ij d e v i d u u i t g a a t, k o m t a l t i j d fo x it, o m d a t d e m en s w e d ero p b o u w. i n d e e e r s t e p l a a t s e e n s o c i a a l w e z e n is en I n h e t h a a s t i g e A m e r i k a s c h ij n t e e n g o - s lo w a c t i e o o k d o e l t r e f f e n d t e z ijn. a f z o n d e r l i j k e i n d i v i d u e n i n h e t g e h e e l n iet b e s t a a n. D e s o c i a l e p s y c h o l o g ie is d e sta m, N e w -Y o rk e rs, d ie v e rle d e n w e e k v a n w e g e d e s t a k i n g d e r l i f t jo n g e n s m o e iz a a m d e t r a p p e n o p w a a r v a n a l l e a n d e r e t a k k e n v a n p s y c h o lo e n a f s jo k te n, m o e s t e n d e z e w e e k o o k n o g w a n g is c h o n d e r z o e k h u n v o e d i n g s s t o f f e n t r e k d e l e n d o o r d e a c tie d e r a u t o b u s - c h a u f f e u r s v a n k e n. L a a t o n s in d e z e z in d e v ra a g s tu k k e n d e F i f t h A v e n u e, d ie h u n w a g e n s l a n g z a a m l i e v a n h e t w i l le n, v o e l e n, d e n k e n e n h a n d e le n t e n lo p e n. D e c h a u f f e u r s h o u d e n i n n a a m d e d ie n s t g a a n d e, m a a r g a a n in w e rk e lijk h e id zo d e r m e n se n o n d erzo ek en. D e E n g e ls e m i n i s t e r y a n A r b e i d z e id e, d a t h ij a l le s z a l d o e n o m t o t e e n b e h o o r l ijk e r e g e l i n g t e k o m e n, w a t b e tr e f t d e s ta k in g e n, s M id d a g s h e b b e n w e h e m m e e g e n o m e n o m E c o n o m ie e n W a t o n s O p v i e l v a n d e L e v a n t k a d e t e h a l e n. D i e w a r e n n.1. g e a r r e s t e e r d, o m d a t z y e e n h o g e a m b te n a a r v a n d e N e d e r l a n d s e B a n k w i l d e n i n t e r v i e w e n, d a a r z ij d a c h te n, d a t h e t b a n k g e h e im w a s o p g e h e v e n. M a a r d ie s c h a n d e is n u g e lu k k ig w e e r v o o r b ij. D e m i n i s t e r h e e f t g e z e g d, d a t v e r d a c h t e n b in n e n 24 u u r v e rh o o rd m o e te n w o rd e n. T o e n k w a m d e P.O.D. n a t u u r l i j k t i j d t e k o r t. E c o n o m ie e n W a t o n s O p v i e l w a r e n n a t u u r lijk h a n d ig g e n o e g o m d a a r v a n te p ro fite re n. T o e n w e n a a r d e L e v a n tk a d e re d e n, h a d B a b y g e e n m o n d o p e n g e d a a n, m a a r b ij h e t e e r s t e u n i f o r m, w a t h ij z a g, k w a m e r e e n. b l i k v a n h e r k e n n i n g i n z ij n o g e n. T o e n E c o n o m i e e n W a t o n s O p v i e l w a r e n in g e l a d e n, zei B aby: L a te n w e w a t b e n z in e v e rm o rs e n e n w a t r o n d k a r r e n. D a a r n a w e r d e n z ijn o g e n g la z ig. E n s t a r n a a r e e n M P. o f f i c i e r k i j k é n d, e i n d ig d e h ij m e t h e t w o o r d : M G. W a t o n s.o p v ie l b l e e f h e m m e t o p e n m o n d a a n s t o r e n, m a a r E c o n o m ie z e i h u i c h e l a c h t i g, h o p e n d, d a t d e, o ffic ie r h e t z o u h o re n : F o e i, B a b y, j e m o e t h e t M.G. n i e t v a n a l l e s d e s c h u ld g e v e n, w a a r n a B in n e n la n d e lle n la n g e b e t o g e n h i e l d, w a a r o m B a b y d i t e i g e n a a rd ig e s to p w o o rd g e b ru ik te. D a a r b ij k o m t n o g, d a t w e h e le m a a l* n i e t o p b e n z ip e r ijd e n. W a a ro p d a n? v ro e g E in d r e d a c te u r. O p p s y c h o l o g ie, g r i n n i k t e W a t o n s O p v ie l. T o e n w e d e Z e ils tr a a t in re d e n, k e e k B a b y a c h t e r o m. V a n s c h r i k v e r g a t h ij h e t h e l e M G. e n d a t w il h e e l w a t zeg g en v o o r e e n g e w o o n m e n s e n k in d, o p e n d e z ijn m o n d o m o n s ie ts m e e t e d e le n, m a a r h ij b r a c h t g e e n g e l u i d v o o r t. D a a r o m l a t e n w e h e m n u h e t v e rs la g s c h rijv e n b ij u itz o n d e rin g, w a n t o v e r h e t a l g e m e e n l a a t h ij z i c h n o g a l e e n s g a a n, te r w ijl h ij d e w a a r h e id d ik w ijls z ó r u w n e e rs c h rijft, d a t o n z e o o g e n o o r o r g a n is a t i e m e t v é r s t r e k k e n d e m a a t r e g e l e n d r e ig d e. T e r o r ië n ta tie d ie n t o o k g e z e g d te w o rd e n, d a t h i j h e t m e t d e w a a r h ie id ( h i e r w o r d t n i e t d e g e lijk n a m ig e k r a n t b e d o e ld ) n ie t zo nauw n e e m t. D a a r g a a t ie d a n.... REPORTAGE D OOR BABY S P A R T A C U S. E e n w a r e z e g e t o c h t v a n h e t r o d e m o n ster! I k e E i s e n h o w e r t o t i n h e t d i e p s t v a n zijn h a r t g e tro ffe n!. B e lo o f t o n s a l h e t g e p u l s t e g o e d t e r u g, v o o r z o v e r h e t o p d e w e r e l d m a r k t n i e t verh e i p a a l d is! H e d e n m i d d a g i n s t o e t t e r e c h t g e k o m e n, die n i e t v o o r o n s b e d o e l d w a s. Z a g e n v e e l m en s e n l a n g s d e w e g j u i c h e n. D ä c h t e n, d a t w a s o m h e t r o d e a u t o t j e e n z i j n b e i d e Le-1 v a n t k a d e r s. E c o n o m ie m e t e e n tik k e ltje a r r o g a n t i e w u i f d e d o o r o p e n d a k, d e me n i g t e t o e. H e b b e n d a k v a n r o d e a u t o t j e altijd o p e n, d a a r B in n e n la n d b e w e e rt: Z o l a n g j e z o n e n s t e r r e n k u n t z ie n, k a n je n ie ts g e b e u re n! E i n d r e d a c t e u r v e r w e e t E c o n o m ie, d a t h ij die w u i f g e b a a r t j e s n i e t v a n z i c h z e l f h a d, w a a r o p E c o n o m ie r a z e n d w e r d. W i l d e z i c h door h e t d a k u i t d e w a g e n w r i n g e n, z a g t o e n, dat w e e e n c h a s s i s l e n g t e v o o r I k e r e d e n. Ver g a t h e l e o o g e n o o r - a c t i e e n b e g o n van l o u t e r e n th o u s is a m e h a r d o p t e p r a te n. I H e b b e n B i n n e n l a n d s e n i g e z a k d o e k, d ie niet b ü d e b o e r e n i s v e r z e i l d g e r a a k t, o p g eo fferd b m E c o n o m ie t e t e m p e r e n. W a s b lij, d a t i k h e t n i e t w a s, w a n t o p eratie d e e d p jjn. W a r e n i n m i d d e l s b i j d e D a m a a n g e k o m e n en s p r o n g e n m e t d e n f o t o g r a a f v l u g u i t d e wa g e n. E i n d r e d a c t e u r z o e n d e I k e o p ztö F r a n s o p b e i d e w a n g e n e n v r o e g, w an n eer h ij n a a r d e I n d i s c h e A r c h i p e l v e r t r o k o n i e u w l a n d t e v e r o v e r e n. I k e a n tw o o rd d e v e rle g e n : I k b e n n.l v o o r d e z e l f w e r k z a a m h e id van d e N e d e r l a n d s e d e m o c r a t i e, w e l k e w oorden i k n i e t b e g r e e p. H e b e c h t e r w e i n i g gevoel I v o o r E n g e ls e t a a l e n m o p p e n. R e s t is te lezen i n e lk N e d e rla n d s d a g b la d. O m d e w a a r h e i d» te v e r te lle n, o o k in D e W a a r h e id. b e ric h t, dat P. V A N D E R,H O E V E N. o p 2 8 D e c e m b e r 1944 in h e t k a m p N e u g a m m e is o v e rle d e n. H ij w a s e e n d e r e e r s te n, d ie i n 1941 g e a r r e s t e e r d w e r d e n. H ij w a s e e n d e r v e le o n b e k e n d e w e r k e r s, d ie z ijn le v e n g a f in d e b e v r ijd in g s s tr ijd d e r/ a r b e i d e rs k la s s e. Z o n d e r o p d e v o o rg ro n d te tr e d e n, d e e d h ij u i t d ie p e o v e r tu ig in g z ijn p lic h t. D e k a m e r a d e n v a n A m s te rd a m -C e n t u r m z u lle n z ic h z ijn tr o u w h e r in n e r e n e n z jjn w e r k v o o rtz e tte n. De politieke Ontreddering lln D e W a a r h e i d v a n 1 1 O c t o b e r k o m t e e n la r tik e l v o o r o v e r D e v e r s c h u i v i n g e n i n d e m a c h ts v e rh o u d in g e n, w a a r u it n a a r onze m e n in g e e n v o l k o m e n m i s v a t t i n g v a n d e I te g e n w o o r d ig e m a c h t v a n d e a r b e i d e n d e b e Iv o lk in g e n s p r e e k t. D i t b l j j k t a l d i r e c t u i t haar b e o o rd e lin g v a n d e tw e e d e w e re ld Ioorlog,- d i e z e d e v r i jh e id s o o r lo g t e g e n h e t Ifa sc ism e n o e m t. W ij b e o o r d e l e n d e z e o o r lo g anders. W e k u n n e n d e z e o o r lo g n i e t a n d e r s Irien d a n e e n d o o d g e w o n e i m p e r i a l i s t i s c h e loorlog, d i e d e b e z i t t e n d e k l a s s e d e r w e r e l d Iv o erd e o m a f z e t g e b i e d e n, g r o n d s t o f f e n -, m o g e lijk h e id v o o r n i e u w e k a p i t a a l b e l e g g i n g e n, iet v e r n i e t i g e n v a n c o n c u r r e n t e n o p d e w e r e ld m a rk t. E n h e t v e r l o o p v a n d e o n d e r h a n [d e lin g e n o v e r d e v r e d e, n u d e d e e l n e m e r s aan d e o o r l o g o m d e v e r d e l i n g v a n d e b u i t v e c h te n, g e e f t m e e r s t e u n a a n o n z e w e r k e l i j k h e id s o p v a ttin g, d a n a a n d e f r a s e v a n d e [.v rijh e id s o o rlo g t e g e n h e t f a s A s m e. N a t u u r lijk s p r e e k t h e t v a n z e l f, d a t d e b e z i t t e n d e is s e d e b e v o l k i n g e n n i e t t e n o o r l o g o p r o e p t h e t b e la n g v a n h a a r k a p ita le n, m a a r d a t e r a l t i j d e e n o f a n d e r e m o o ie l e u z e v o o r e b ru ik t. Z o a ls d e b o u r g e o is ie d e e e r s te w e ïld o o r lo g v o e r d e o n d e r d e l e u z e : V o o r d e e m o c r a tie z o v o e r d e z e d e t w e e d e w e r e l d o o g o n d e r d e le u z e : T e g e n h e t fa s c is m e, [et i s a l l e e n j a m m e r, d a t e e n z.g. c o m m u nistische p a r t i j a a n d e z e z w e n d e l d e r b o u r ïo isie m e e d o e t e n d a a r m e e d e a r b e i d e n d e e v o lk in g e n n i e t v e r s t e r k t, m a a r j u i s t v e r hakt. tw e e d e w e r e ld o o r lo g k w a m h e le m a a l n ie t e e n d o n d e rs la g u i t h e ld e r e h e m e l. R e e d s re n t e v o r e n z a g i e d e r e e n h e m a a n k o m e n i te n s lo tte k w a m h ij l a t e r d a n v e le n h a d en v e r w a c h t. N i e t o m d a t d e b o u r g e o i s i e z o rla n g e n d w a s, h e t fa s c is m e t e v e r s la a n, iar o m d a t d e k a p i t a l e n o v e r d e h e l e w e r e l d i,d e k n o e i g e k o m e n w a r e n. M i l l i o e n e n a r sid ers l i e p e n z o n d e r w e r k e n i n a l l e l a n d e n Jen w e e e n v é r g a a n d e s t a a t s i n m e n g i n g i n t b e d rijfs le v e n, o m d e n a tio n a le k a p ita le n.b e s c h e r m e n. M e n n o e m d e d a t to e n o rd e ting. H e t b e d r i j f s l e v e n w e r d d o o r d e s t a a t T alie l a n d e n a a n b a n d e n g e l e g d, o m i n i e d e r ival d e g r o t e k a p i t a l e n, d i e n u e e n r f ia a l v o o r rt n a t i o n a l e l e v e n v a n g r o t e b e t e k e n i s w a n e e n b e p a a l d e w i n s t b a s i s t e v e r s c h a f f e n. «a lle s h a d d e s tr e k k in g v a n b e la n g r ijk e " a n is a t o r i s c h e v e r a n d e r i n g e n i n d e k a p i lw e r e ld, d i e o p e e n g r o t e r e m a c h t v a n d e te k a p i t a l e r ) u i t l i e p e n. H e t w a s e e n v o r m, a r in d e m a c h t v a n h e t k a p i t a a l z i c h c o n t r e e r d e. D e b e s l is s e n d e m a c h t o v e r d e *g v a n h e t m a a t s c h a p p e l i j k l e v e n k w a m 1s te e d s m i n d e r h a n d e n t e lig g e n. * o o r lo g h e e f t d e z e c o n c e n t r a t i e v a n k a p i Jto n a ch t i n v e r s n e l d t e m p o v o o r t g e z e t. D e J h e id s o o r lo g t e g e n h e t f a s c i s m e h e e f t e r toe g e l e i d, d a t d r i e m a n n e n o v e r h e t l o t r w e re ld b e s lis s e n, d a t d e in v lo e d v a n d e ^O ucingen o p d e w e z e n li j k e g a n g v a n z a k e n to t n u l is g e d a a ld. D e W a a r h e id s t e lt v a s t, d a t i n W e s te u r o p a, in d e v o o r m a lig b e z e tte la n d e q, d e p o litie k e m a c h t v a n h e t g r o o tk a p ita a l o n z e k e r is g e w o r d e n, d o o r d a t d e o u d e o r g a n e n v a n d e b u r g e rlijk e s ta a ts m a c h t g ro te n d e e ls o n t r e d d e r d z i j n. E in d a a r n a a s t z o u d e n H an n ie u w e d e m o c ra tis c h e o r g a n e n u i t d e v e r z e t s b e w e g i n g e n g e b o r e n z ijn. E e n n i e u w ty p e v a n r e c h te r lijk e m a c h t e n p o litie, b e s ta a n d e u i t g e w o n e m e n s e n u i t h e t v o lk ( b i j o n s d e B.S., P.O.D., V o l k s t r i b u n a l e n ) is o p h e t to n e e l v e r s c h e n e n. E e n n ie u w e m ili t a i r e s t r i j d f o r m a t i e is g e b o r e n, e e n v o l k s m i l i ti e ( M a q u i s i n F r a n k r i j k, B.S. b i j o n s ), d ie tijd e lijk h e t o u d e s ta a n d e le g é r v e rv in g. I n d e r d a a d is h e t j u i s t, d a t d e p o l i t i e k e m a c h t v a n h e t g ro o tk a p ita a l o n z e k e r is g e w o rd e n. H e t is e e n t o e s t a n d, d i e n a i e d e r e o o r l o g o p t r e e d t e n d i e z i c h ï h d e z.g. a r b e i d e r s o p r u s t o p e n b a a r t, z o a ls w e d i e n u i n s t a k i n g e n o v e r d e h e l e w e r e l d k u n n e n z ie n. D e o o r z a a k d a a r v a n lig t e c h te r n ie t in d e e e r s te p la a ts in d e o n tr e d d e rin g v a n d e o u d e o r g a n e n d e r b u r g e r l i j k e s t a a t s m a c h t ( m e n d e n k e h i e r b.v. a a n d e s ta k in g e n in E n g e la n d e n A m e r ik a ), m a a r h e t h e e f t e e n v e e l d i e p e r e, g r o n d. H e t is v o o r e e n g o ed d e e l h e t v e rlo re n g a a n v a n h e t r e s p e c t v o o r d e b e z itte n d e k la s s e e n d a a r? d o o r h e t v e r lo re n g a a n v a n d e e e rb ie d v o o r r e c h t e n w e t d e r b o u rg e o is ie, h e t v e r lo r e n g a a n v a n d e v o lk o m e n o n d e rw e rp in g, d u s h e t v e r lo re n g a a n v a n d e g e e s te lijk e o v e r h e e r s in g d o o r d e b e z itte n d e k la s s e. D a a r d o o r w o r d t d e p o litie k e m a c h t v a n d e b e z itte n d e k l a s s e o n z e k e r. Ein d a a r o m z a l d e b o u r g e o i s i e e r a lle s o p z e tte n, d e o u d e b u r g e rd e u g d e n v a n d e e e rb ie d v o o r h e t g eza g, v o o r o rd e e n w e t, v o o r o n d e r w e r p in g a a n d e re g e lin g g e m a a k t d o o r d e,,a u t o r i t e i t e n w e e r a l g e m e e n g e ld e n d t e m a k e n. D a a r k o m t h e t v o o r h a a r op aan. W a t D e W a a r h e id a ls n ie u w e d e m o c ra ti s c h e v e ro v e rin g e n z ie t in d e v o rm v a n d e P.O.D., d e V o l k s t r i b u n a l e n e n d e B.S., w e r k t v a n u it a r b e id e r s s ta n d p u n t g e z ie n, d a n o o k a lle e n m a a r d e p o litie k e r e a c tie in d e h a n d. D e z e d e m o c ra tis c h e in s titu te n h e b b e n to t t a a k d e z.g. z u i v e r i n g v a n c o l l a b o r a t e u r s e n h e t h a n d h a v e n v a n d e b in n e n la n d s e o rd e. W a t n o d i g is, is j u i s t e e n v e r d e r e a f b r a a k v a n d e e e rb ie d v o o r d e k a p ita lis tis c h e o rd e, d o o r d e a rb e id e n d e b e v o lk in g o p e e n w e rk e lijk e d e m o c r a tie t e w ijz e n, d ie z e lf in h a a r m ill i o e n e n m a s s a s i n d e b e d r i j v e n m o e t d o o r v o e re n. G e e n e r k e n n in g v a n a n d e r e a u to r ite ite n d a n h u n e ig e n a u to r ite it. Ie d e re a n d e r e d e m o c ra tie is a lle e n g e le u te r, d ie d e m a s s a s w e e r o n d e r h e t j u k b r e n g t. D e W a a r h e i d w i l z u l k e e n d e m o c r a t i e n ie t. Z e w il d e d e m o c ra tie v a n p a rle m e n te n e n m i n i s t e r s, w a a r i n d e v o l k s m a s s a s n i e t s t e z e g g e n h e b b e n. E in d a a r v o o r i s e e r b i e d v o o r g e z a g e n w e t n o o d z a k e lijk. D e W a a rh e id is d a a r m e e e e n b lo k a a n h e t b e e n v a n e e n s tr ijd e n d e a rb e id e rs k la s s e g e w o rd e n. D it b lijk t o o k ü it h a a r s ta n d p u n t in z a k e d e o u d e v a k b e w e g in g, w a a r m e e z e, k ó s t w a t k o s t, w i l s a m e n g a a n. D e W a a r h e i d w e e t h e e l g o e d, d a t d e z e v a k b e w e g in g m e t h a n d e n e n v o e te n a a n h e t k a p ita a l ge b o n d e n is e n d a t z e i e d e r e a c t i e v a n d e a r b id e r s s c h u w t a ls d e p e s t. Z e w e e t, d a t d eze v a k b e w e g in g ie d e r e a r b e id e r s a p tie z a l v e r n i e t i g e n, i n d i e n d i t h a a r m o g e l i j k is. D a t k o m t, o m d a t D e W a a r h e id g e e n w e rk e lijk e a c tie v a n d e a r b e id e r s, d ie t o t z e lfs ta n d ig e m a c h t s o n tp l o o i i n g v a n d e m a s s a s l e i d t, w i l s t i m u l e r e n. D e a r b e i d e r s m a s s a s m o g e n z ic h z e lf n ie t r e g e r e n, m a a r z e m o e te n d e w e r k tu ig e n z ijn e n b lijv e n v a n d e p a r le m e n te n e n h u n m in is te rs, o f v a n h e t b u r o c ra tis c h e a p p a r a a t, d a t i n d e s t a a t is g e o r g a n i s e e r d. I n h o e v e r r e d a t z a l l u k k e n is e e n t w e e d e. D e m a a ts c h a p p e lijk e d ra a ik o lk, w a a r in w e n u v e r k e r e n, b e g in t z ic h p a s t e v o rm e n e n w e k u n n e n w e l z e k e r z i j n, d a t d e z e d r a a i k o l k in d e v o lg e n d e j a r e n in b r e e d te e n d ie p te z a l to e n e m e n. E n h e t is d a a r b i j o n z e t a a k, d e v i n g e r t e l e g g e n o p d e w e z e n li j k e d i n g e n, w a a r h e t o p a a n k o m t. C O M M U N IQ U É. O p 13 A p r i l 1942 m a a k t e n k o g e l s u it d e lo p e n! v an d o o r h e t f a s c is m e b e s t u u r d e g e w e r e n t e A m ersfoort e e n e in d e a a n h e t le v e n v a n e e n z e v e n ta l r e v o h itio n n a i r - s o c i a l i s t e n, n a d a t é é n v a n d e m e d e s la c h t o f f e r s i n z i jn w a n h o o p o v e r d e m i s h a n d e li n g e n een dag t e.v o r e n e e n e i p d e a a n e i g e n l e v e n h a d gem aakt. H u n n a m e n z y n : W. D o lle m a n, J. E d e l, C. G erritsen, J. K o e s la g, A. M e n is t, J. S c h r i e f e r, H. S n e e v l i e t e n R. W itte v e e n. O p 16 O c to b e r 1942 w e r d h e t a a n t a l s la c h to f f e r s v a n h e t f a s c is m e o n d e r d e a a n k l a s s e s t r i j d e n in t e r n a t i o n a l is m e tr o u w, g e b l e v e n e n n o g v e r g r o o t d o o r e x e c u ti e v a n H. J. H. R o e b e r s e n A. J. Y m k e r s. D i t t i e n t a l s o c ia lis te n is i n d e b e z e t t i n & t g d e e n v o o rb e e ld g e b le v e n v a n k la s s e - s tr ijd b a a r h e id, in te r n a t io n a l is m e e n t r o u w a a n b e g i n s e le n. R e e d s i n h e t e e r s t e j a a r v a n de> b e z e tti n g s tij d v e r s c h e e n d e i l le g a le le c tu u r v a n h e t M a rx, L e n in e n L u x e m b u rg F ro n t, h e t M.L L.- F r o n t H e t M J ^ L - F r o n t g a f w e l d r a e e n m a a l per* 1 4 d a g e n S p a rta c u s u it e n v e rz o rg d e e e n n ie u w e d r u k v a a d e J u n i u s - b r o c h u r e v a n R o s a L u x e m b u r g i n <Je N e d e r l a n d s e t a a l. O n v e r s c h r o k k e n, s ta n d v a s t ig, b e z i e l d m e t e e n s t e r k e o v e r t u ig in g, d e d e n z ij w a t n a l s p l i c h t e r k e n d e n, o o k o n d e r h e t f a s r iirfisch b e w in d, z o a ls zij o o k v ó ó r M e i 1940, d e é é n l a n g e r d a n d e a n d e r, v o o r h u n i d e a l e n h a d d e n g e s tr e d e n. G e d r a g e n d o o r d i e id e a l e n t r a d e n z ij d e d o o d t e g e m o e t. A ls w ij a a n d e le v e n s w e g v a n H. S n e e v l ie t d o n f c t i, d e n k e n w ij a a n z i jn I n d o n e s is c h e j a r e n v a n s tr ij d, a a n z ijn p la a ts i n d e o p k o m e n d e N e d e r la n d s e a r b e i d e r s b e w e g i n g o.a. o n d e r h e t s p o o r w e g p e r s o n e e l, a a n z i jn l a t e r e p l a a t s i n d e b lo e ip e r i o d e v a n h e t N e d e rla n d s e k a p ita lis m e e n in d e d a a rm e d e g e p a a r d g a a n d e d r a n g v a n d e a rb e id e rs b e w e g in g in h e r v o r m in g s g e z in d e r i c h t i n g ; 1 t e m i d d e n v a n d e k l e i n e g a r d e v a n b e g i n s e lv a s te m a r x i s t e n e n r e v o l u t i o n n a i r e n e n a a n z ijn w e r k i n d e to e n m a a l s r e v o lu tio n n a ir g e ric h te v a k b e w e g in g. E n a a n S n e e v l ie t e n z i jn w e r k d e n k e n, is d e n k e n a a n d e g e n e n, d i e t o t h e t l a a t s t e o g e n b l ik v a n h u n l e v e n m e t h e m é é n z i jn g e w e e s t. D e N e d e rla n d s e a rb e id e rs b e w e g in g h e e ft d e z e ja r e n m d e z e m a n n e n e e n o n tz a g li jk v e r l i e s g e le d e n. T h a n s, n u d e s to f f e l ijk e o v e r s c h o t t e n z ijn g e ï d e n t i f ic e e r d, h e e f t z ic h i n o v e r l e g m e t d e f a m ili e le d e n e e n C o m ité g e v o r m d, d a t e e n w a a r d i g e t e r a a r d e b e s te llin g z a l v e rz o rg e n. H e t C o m i té w e e t d a t h e t n i e t t e v e r g e e f s e e n b e r o e p z a l d o e n o p d e v e l e m e d e s trijd e rs, o p d e s y m p a th i s e re n d e ^ e n o o k o p h e n a lle n d ie tr o u w a a n h e t b e g in s e l v a n i n t e r n a t i o n a l e s o l i d a r i t e i t v a n d e a r b e i d e r s d e r g e h e le w e r e l d w e t e n t e w a a r d e r e n, w a n n e e r h e t v ra a g t, b ijd ra g e n in t e z e n d e n to t v e r z o r g in g v a n d e g e z a m e n l i j k e b e g r a f e n i s e n e e n e e n v o u d i g m o n u m e n t. E e n e e n v o u d ig m o n u m e n t, d a t o p d e l a a t s t e r u s t p l a a t s d i e r r u s te l o o s v e r v o l g d e s t r i j d e r s g e t u ig e n z a l v a n h u n id e a a l: D e i n t e r n a t i o n a l e v a n d e v o o r h e t s o c ia lis m e s t r i j d e n d e a r b e i d e r s k l a s s e. S t o r t U w b i j d r a g e n o p d e d e p o s i t o - r e k e n i n g b ij d e T w e n ts e B a n k t e A m s te rd a m te n n a m e v a n S ta n P o p p e, o m s c h r i jv in g : R u s t p l a a t s t i e n g e f u s ü e e r d e ^ S 1SN n «L >ap.p o s t r e k e n i n g v a n v o o m o e m d e B a n k N o. 6269 o n d e r d e o m s c h r i jv in g : d e p o s i t o r e k e n m g S t a n P o p p e. R u s t p l a a t s t i e n g e f u s ile e r d» s o c ia lis te n. H e t W e rk -c o m ité : A. D o lle m a n, D e n H a a g. B. N a n s in k, A m s te r d a m. I S t a n P o p p e, A m s te r d a m. J. P. T a p p e r w i jn, A m s te r d a m C- V rins, R o t t e r d a m. B e r ic h t v a n to e tre d fn g to t A lg e m e e n C o m ité h e b b e n b e r e i d s d e n a v o l g e n d e p e r s o n e n in g e z o n d e n : A. B a n te m a v. d. V e e n, L e e u w a rd e n. A. v. d. B erg, R o t t e r d a m. B. C o s te r, H i l v e r s u m. G. J. H e e r s in k, Z w o ll e. A lb. d e J o n g, H a a r l e m. L e o t e r L a a r e, A m s t e r d a m. W. V e ll in g a, A m s t e r d a m. P. Z w ie r in k, A r n h e m. D. K le i n s m a, A m s t e r d a m. H e n r. R o la n d H o l s t v. d. S c h a l k, Z u n d te r t <N.r B.). C. H a m e t, Z a a n d a m. P. v. d. H o rs t, E n s c h e d é. J. K o rt, H a a r le m. P r o f. G. M a n n o u r y, A m s te r d a m. D. L a n g k e m p e r, S t. P ä n c r a s. A. R o m q n, D e v e n t e r. IN T E R N A T IO N A L E H U L P E e n d e z e r d a g e n v e r n a m e n w ij, v i a d e r a d i o, d a t i n e e n p la a ts h ie r te la n d e d e b u r g e r v a d e r tijd e n s d e o o r l ^ s h a n d e i i n g e n z i jn h o g e h o e d w a s k w i j t g e r a a k t. D a t is n a t u u r l i j k e e n o n h o u d b a r e t o e s t a n d. W a n t s t e l j e v o o r, d a t b y e e n o f f ic ië le h e r r i j z e n i s o f e e n H o lla n d -g a a t- w e e r -a a n - d e - s la g -p le c h tig h e id e. b u rg e rv a d e r v e rs c h ijn t m e t e e n g e w o n e p e t o p h e t h o o f d ; u v o e l t w e l, d a t g a a t n i e t, G e lu k k ig d a c h t d e b u rg e rij v a n e e n n a b u r ig e s ta d n e»» w., 1e n s t u u r d e Z i jn e E d. A c h - 13 h o g e h o o f d d e k s e l s a a n z i jn a d r e s. M.. r n ~ A h e t t r e u r i g e v e r s c h i jn s e l v o o r, d a t h e t E c.^ r e h o o W m e t p a s te in d e d o o r d ie b u rg e rn z o tro u w g eo fferd e h o ed e n. T e n e in d e r a a d rie p m e n d e b e m i d d e li n g v a n d e b u i t e n l a n d s e p e r s in. D i t m i d d e l h ie lp, w a n t p r o m p t k w a m e n e r u i t A m e r i k a e n i s e f r a a i e m o d e lle n. W e h o p e n n u m a a r, d a t d i e d a n is h e t le e d g e le d e n. M en h e e ft b o n d g e n o te n o f m e n h e e ft z e n i e t /1 -

27 O cto b er 1943 Jju&se** lu f y i t*t D inkel 0 0 0 M ^n w ee t h e t, o n d e r d e D.U.W - a r b e i d e r s, w aar m en o o k k o m t, h e e r s t g r o t e o n t e v r e d e n h e i d. H e u s n iet a l l e e n e n h e u s n i e t a l t i j d o v e r h e t lo o n, z e e r d ik w ijls o o k ov er d e s o c ia le b e h a n d e lin g, d i e o o k h e e l w a t t e w e n s e n o v e r l a a t. Z o b.v. i n E n s c h e d é e n o m g e v in g h e t v e r v o e r v a n e n n a a r h e t w e r k. D it g e s c h i e d d e e n g e s c h i e d t m o m e n te e l n o g m e t o p e n a u t o s. O p» ll r a n r g e p a k t 1«h a r i n g e n i n e e n to n, g e k l e e d e n b l a u w v a n d e k o u, b lo o t g e s te l d «11<» s l e c h t e w e e r s o m s ta n d i g h e d e n, z o w e r d e n zij v a n e n n a a r h e t w e rk v e rv o erd. O p h u n w e rk w a re n ze p r a c t i s c h h e e l d é d a g n i e t w a r m t e k r y g e n e n k w a m e n z e s a v o n d s m u i s, d a n v o n d e n z e e e n k o u d e k a c h e l, w a n t e r is g e e n b r a n d s to f. N i e t t e m i n hjnlw pn a r b e id s s c h u w e n h e t w e r k e n v o l t o t h e t b» n V r ijd a g m o r g e n 5 O c to b e r j l. a l t e b a r w e r d e n z ij w e i g e r d e n n a a r h e t w e r k t e g a a n, z o l a n g h u n g e e n b e t e r v e r v o e r w e r d to e g e z e g d. E e n d e p u t a t i e v a n 5 d e r a r b e i d e r s g in g n a a r d e n d i r e c t u e r v a n h e t A r b e id s b u re a u e n e e n v e rte g e n w o o rd ig e r v a n d e D.T L W D e z e h e r e n to o n d e n z ic h i n h e t g e h e e l n i e t v e r b a a s d o v e r d e w e ig e r i n g n o g l a n g e r m e t d e w a g e n s m e d e t e g a a n Z ij v e r k l a a r d e n d a a r e n t e g e n j u i s t, d a t z ij e e n c o n f l ic t a l l a n g h a d d e n z i e n a a n k o m e n e n, v o e g d e d e v e rte g e n w o o rd ig e r v a n d e D.U.W, d e h e e r V a n S l i e d r e c h t, e r a a n t o e : A l» i k o p e e n d e rg e lijk v e rv o e rs m id d e l w a s a a n g e w e z e n, w e ig e r d e i k o o k. O v e r e e n s te m m i n g w e r d b e r e i k t d o o r d e to e z e g g in g, d a t b i n n e n d e k o r t s t m o g e lijk e tj j d v o o r b e t e r v e r v o e r z o u w o r d e n g e z o r g d e n d a t d e lo o n s c h a d e, w a n n e e r, d e a r b e i d e r s o m 1 u u r s m i d d a g s n o g a a n h e t w e r k g in g e n, d o o r d e D.U.W. z o u w ó r d e n b e ta a ld. N a tu u r lijk w e r d m e t d e n v e r t e g e n w o o r d i g e r v a n d e D.U.W. v a s tg è le g d, d a t h e t h ie i1 g e e n k w e s t i e v a n, w e r k w e i g e r i n g w a s, d o c h w e l e e n w e i g e r i n g n m v a n h e t m e e r d a n o n v o ld o e n d e v e r v o e r g e b r u ik t e m a k e n. D e W a a rh e id s c h re e f n a a r a a n l e i d i n g v a n d i t g e s c h i l o v e r e e n u it g e b r o k e n s t a k i n g o n d e r d e D.U.W.- a r b e i d e r s e n p r o m p t w e r d Z a t e r d a g s m o r g e n s a a n d e D.U.W.- a r b e i d e r s m e d e g e d e e ld, d a t, d a a r D e W a a r h e i d o v e r e e n s t a k i n g h a d g e s c h re v e n, d e a rb e id e r s n ie t d e g e h e le d a g v e r g o e d k re g e n, d o c h s le c h ts v a n a f e lf u u r. D e a r b e i d e r s h e b b e n h ie rte g e n h e ftig g e p r o te s te e r d e n h e t la a t s t e w o o r d z a l i n d e z e n o g w e l n i e t g e s p r o k e n z ijn. D e s ta k i n g s w o lk i n d e T w e n t s e t e x t i e l i n d u s t r i e v e r d ic h t z ic h o o k m e e r e n m e e r. H e t g a a t a ls h e t w a r e a a n d e l o p e n d e b a n d. M a a n d a g 8 O c to b e r h e b b e n d e a r b e i d e r s u i t d e w o lw e v e r ij v a n d e N.V. v a n H e e k & C o. u i t E n s c h e d é h e t w e r k n e e r g e le g d. M e n e i s t g e lijk s te llin g m e t d e T ilb u rg s e lo n e n, w e lk e tu s s e n You can t take it ff wfth you (» Je k u n t h e t toch n ie t m eenem en ) I n teg en stelling m et de B atavieren, d ie d ach ten, als zij n a a r h e t W alhalla gingen, d a t zij h u n jag ersin stru m en ten m ee mochten nem en, is e r i n de mo d e rn e m aatschappij ons de algem ene m en in g b q g ebrach t, d a t d e m ens poedelnaak t berooid v a n alle aardse goed eren in h e t h iern am aals arriv ee rt. O m dat een ied er d i t b lijk b aar n og n ie t begrijpt, heeft m en in A m erika o v er d it o n d erw erp e e n film ge m aakt. Als d e begraf enisondern e m e r k o m t, o m j e o p t e la d e n e n j e h e b t je h e le le v e n j a c h t o p d o l l a r s g e m a a k t * k u a Je h e t toch n ie t m eenem en! H e t is een w aarh eid a ls een koe, m aar aangezien de film p ro d ucers in h u n ja c h t o p d o llars w eigeren N ed erlan d nieuw e film s te verkopen, n m J a t e r niet gen oeg t e h a le n is, tw ijfelen w e era a n o f deze A m erikaanse p ro d u ctie w el o v ertuigend k a n zijn. E r z u lle n h e e l w a t w instjager«n a a r d e eeuw ige jach tv eld en m oeten verhuizen, v oor m en o v ertu ig d zal zijn, d a t j e h e t toch n ie t m ee k a n nem en. N iettem in is h e t een kostelijke film. E en A m erikaanse m u n itie-k o n in g e n een lev en s k u n ste n a a r, d ie alleen m a a r d o et w a t h ij p re ttig v in d t, ontm oeten e lk a a r d o o r d e respectievelijke zoon e n kleindochter. I io n e l B arry m o re, a ls de bohem ien op leeftijd, sp e elt zijn rol subliem. De m illio n air m o et voor één o f an d e re h an d els m an ip u latie h e t h u is v a n o p a m e t zijn kleindochter hebben. D e zoon v a n d en m illio n air is n ie t g eb ran d o p h e t huis, m aar w el op de kleindochter. E n de v ro u w v a n d e n fhillionair m o et n ie ts h eb b en van hnhéntiensfam il ie s, d ie m in d e r k u n n e n v e rte re n d an h a a r m a n verdient. T erw ijl d e bohém ienfam ilie on d er leid in g v a n opa, n iet bew ust v a n d e onw eers bui, d ie zich b o v en h u n hoofden «am enpakt, v a n de ene d ag i n d e an d e re leeft, zich v erh eu g en d o v e r h e t plezier, d a t h e t lev en h u n biedt. M en sch ild art, danst, zingt e n d o e t alleen m a a r d&t, w a a r m en zin en lu s t to e voelt, to t h e t onw eer los b arst B i ik ra a d e e n ied er aan, n a a r d a t on w eer te gaan kijken. -^ \ Op» w in t h e t v a n d en m illio n air e n alleen a l d a a r a a n k a n m e n zien, d a t h e t een A m erikaanse film is. W ant in h e t w erkelijk e le v e n w innen m illionair» a H $ d... m isschien, heel m isschien a ls d e bescherm ende w e tte n to t h e t doen em ig reren n a a r d e eevw tge jachtvelden w at ru im e r g enom en w orden, k a n d it v eranderen. 8 ƒ 33. e n ƒ 40. b e d r a g e n e n h i e r h o o g s te n s ƒ 32.65. D in s d a g d a a r o p g in g e n d e a r b e i d e r s v a n d e N.V. L. v a n H e e k & Z n. i n 2 4 - u r i g e p r o te s t s t a k in g, n a d a t d o o r e e n c o m m is s ie u i t d e a r b e i d e r s v e r g e e f s g e p o o g d w a s o m e e n o n d e r h o u d m e t d e d i r e c t i e te v e r k r i jg e n. D o o r d e E.V.C. i s w e d e r o m e e n s c h r ij v e n a a n d e F a b rik a n te n v e r e n ig in g v e rz o n d e n, w a a rin ó.au o p h a t v e r z o e k ^ «n a a n t e t o n e n o f d e E.V.C. w e l v o ld o e n d e r e p r e s e n t a t i e f i», a a n g e b o d e n w o r d t d e a a n ta lle n le d e n in d e v e rs c h ille n d e fa b r ie k e n o p t e g e v e n, m i t s d e m o m e n t e e l z o n d e r tw f lf e l r e p r e s e n ta tie v e o rg a n is a tie s z u lk s o o k d o e n e n d e u i t s l a g d a a r v a n d o o r e e n o n p a r t i j d i g e c o m m is s ie w o r d t g e c o n tr o le e r d. D e S.D J L P. h e e f t h ie r e e n p ro p a g g n d a v e rg a d e rin g b e le g d, o p w e l k e v e r g a d e r i n g K o o s V o r r i n k a l» s p r e k e r o p tra d. K o o s V o r r in k h e e ft d a a r e n k e le u i t d r u k k i n g e n g e b e z ig d, d i e t e m e r k w a a r d i g z i j n o m n i e t v e r m e l d t e w o r d e n. H ij z e id e d a n o.a.: M e t s c h a a m te e n v e r b i t t e r i n g d e n k e n w ij a a p h e il, d i e i n o n z e r i j e n m e t d e n v ij a n d g in g e n ; a a n H e t V o lk, d a t z ic h m e t h u i d e n h a a r a a n d e N a z i s v e r k w a n s e l d e ; a a n d e m i s l e id e n d e d r o g r e d e n e n v a n d e V - A.R A. V o l s c h a a m t e e n v e r b i t t e r i n g d e n k e n w ij a a n h e t N.V.V., e e n s d e t r o t s v a n d e a r b e i d e r s b e w e g in g, d a t z i c h l i e t b u i g e n o n d e r h e t j u k v a n d e N.S J B, d a t h e t k o n g e b e u r e n, d a t l e i d e r s v a n h e t N.V.V. s a m e n m e t e e n N. S J J. - e r o p h e t p o d iu m s t o n d e n I k w e e t, d a t o o k h i e r d e E V.C. g r o te a a n h a n g h e e f t M a a r h ij, d i e t w e e d a g e n i n d e b e w e g i n g m e e > lo o p t, w e e t, d a t h e t N.V.V. d e z e e e n h e i d o o k a l t i j d h e e f t g e w il d, m a a r d a t n i e t d e d r a n g n a a r e e n h e i d d e a r b e i d e r s n a a r d e E.V.C. h e e f t g e b r a c h t, m a a r h e t f a l e n v a n h e t N.V.V. I k b e n e r v a n o v e rtu ig d, d a t d it k o m t, o m d a t e r n ie t h e m e s i s in g e z e t e n n i e t d i e e r u i t v e r w i j d e r d z ijn, d i e e r u i t v e r w i j d e r d m o e t e n w o r d e n. G e e n d r i e, v i e r o f v ij f v a k c e n t r a l e s is i n h e t b e l a n g v a n d e a rb e id e rs, d a a ro m m o e t e r sa m e n w e rk in g t o t s t a n d k o m e n t u s s e n N.V.V. e n E V. C. Z o u n u d e S p a rta c u s -p ro p a g a n d a a l zo v e r d o o rg e d r o n g e n z ijn, d a t z e lf s e e n V o r r i n k e r m e d e is b e s m e t le n a a n c o m m u n is ti s c h e z e lf k r iti e k g a a t d o e n o f z ijn d e z e u i tl a tin g e ö ê è n u it v lo e i s e l V a n h e t b e k e n d e g ez eg d e, d a t j e m e e r v lie g e n m e t s tro o p v a n g t d a n m e t a z ijn? W a n t, n i e t w a a r, h e t N.V.V b e e f t a e g o e d e le id e r s ë n d e E V.C. h e e ft d e a rb e id e r s e n a u z u l l e n d e a r b e i d e r s z o l a n g z a m e r h a n d r i j p m o e te n w o r d e n g e m a a k t v o o r e e n s a m e n g a a n v a n N.V.V. e n E V.C. V a n d a a r d e z e z e lfo ritie k -re d e v o e rin g, d a t lo k t to t a p p la u s. M a a r z o l a n g h e t z o v e r n i e t is, k o m t o n s d e z e v o o r li c h t i n g e n ig s z in s o n w a a r s c h ij n lij k v o o r. N i e t t e g e n s t a a n d e d a t b e h o o r t d e z e f il m t o t h e t g e n r e z.g. g o e d e f il m s. M a a r a l s j e n a a r d e z e f il m g a a t k ij k e n, l a a t d a n j e c r i t i e k n i e t t h u i s. K ijk, h o e h e t f il m v e r h a a l a l le e n d e o p p e rv la k te v a n h e t g e g e v e n b e r o e r t Z ic h n ie t b r a n d t a a n h e t m a a ts c h a p p e lijk v e rg if, d a t a c h te r h e t b e ro e p v a n m u n itie m a g n a a t s c h u il t E n a lle e n e e n s m a k e lij k v e r h a a l is, m e t e e n le v e n s w i js h e id d a a r, e n e e n ti k k e lt je s c h e r p e c r itie k h ié r. V o o ra l d e k o e n i e t b ij d e h o r e n s v a t t e n, o m d a t d a n d e d o l l a r s n i e t m e e r v lo e ie n. H o e z e e r w e l o v e r w ill e n f il m e n, m a a r n i e t b e g r i jp e n, d a t j e h e t t o c h n i e t m e e k o n t W A T O N S O P V IE L LONEN, STA K IN G EN E N CONCENTRATIE KAM PEN. Wij k n ip p en u it h e t w eek b lad Indonesia : V óór 3 oorlog betaald e d e K on. P akketm aatachappij a a n Indonesische m atrozen e e n gage v an ƒ 12. p e r m aand. I n die tijd b estond de voeding u it rijs t m et gedroogde vis, d ie eens m d e w eek w erd afgew is seld door e e n Ja p a n s sardientje. E erst n a herh aald e stak ingen w erden in oorlogstijd deze lonen verhoogd to t ƒ 24. p e r m aand, p lus ƒ 10. oorlogstoelage., T oen h e t voedsel nog steeds zelfde bleef, begon m en w e e r opnieuw. E e rs t een p ro test bq d e directie, w aarop m en g een gehoor kreeg, w aarn a m e n to t stakiagto verging. i. D an w erd en d e eisen inge willigd. D a t w as n iet v a n toepassing op d e schepen, die n iet in sta k in g gingen. H ierd o o r w erd en de sta kin g en als h e t w a re geprovoceerd. S tak en in oorlogstijd is strafb aar. D e s ta k e n v e r dw enen dan ook v o o r k o r te r of langere tijd in een d e r concentratiekam pen, die in de grote havensteden Sydney, M elbourne o f B om bay (In d ia) aanw ezig w aren ----- D e schepelingen w erd en v aak v oor h e t m inste of geringste w a t op een schip gebeurde, in een concentratiekam p geb rach t.... D e d irecties lieten d e stakende Indonesiërs vervangen d o o r L as karen, d ie voor nog la g e r loon zelfde w e rk v e r rich tten. Deze m aatreg el scheen zo goed te beval len, d a t de d irecties enige duizenden L ask a re n in A u stralië in reserv e hielden, om dat zij ev en tu eel al* o n d erk ru ip ers k o n d en g e b ru ik t w orden. D E O N T W IK K H JN G IN C H IN A V oor N ie industriële o n tw ikkeling zal een systeem van 5 -ja re n p lan n en w o rd en toe g e p a s t E r w orden IS jooo L M. spoorlijn aangelegd. H e t b rie p lan v e r eist een h alf m illioen tephgici.» PdÉ# I J ceat N o. 4 * V E R G A D E R IN G E N. H a a r l e m. V.S.V. D i n s d a g 23 O c t o b e r in g e b o u w N ijv e rh e id,.j a n s s tr a a t. A a n v a n g h a lf a c h t. O n d e r w é r p : D e p l a a t s v a n d e v r o u w e n d e je u g d in d e m a a ts c h a p p ij. A m s te rd a m. V.S.V. A fd. M a a n d k g 22 O c to b e r in C e n tru m. gebouw D e A r e n d, B r e e u w e r s tr a a t. A a n v a n g h a lf a c h t. O n d e r w e r p : In d o n e s ië. SPARTACUS WEEKBLAD VAN DE COMMUNISTENBOND SPARTACUS Redactmr: T JE E R D W O U D S T R A Adm. : Ultg«T«rl Da Vlam" - Amsterdam P r o le ta r ië r s a l l e r l a n d e n, v e r e n i g t U I Adre* red. en adm- U tr»chuche«*mal A 4 Portgtro 3 0 3 8 1 7 to n aam * w t M arro u w J. C. J. N U t R aa p t, l e t f a a "1 to A m s t e r d a m - O o s t V.S.V. o p D o n d e r d a g 25 O c t o b e r i n c a f é W e l z e n b a c h, B l a n k e n s t r a a t 59. A a n v a n g h a l f a c h t. O n d e rw e rp : D e in te r n a tio n a le s itu a tie. A r n h e m. V.S.V. o p V r i j d a g 2 «O c t o b e r in. h e t G e h e e l o n t h o u d e r s K o f f ie h u is, D o e le n s tr a a t. A a n v a n g 8 u u r. O n d e rw e rp : W a a ro m S p a rta c u s? FEDERATIE Wij zullen in h e t volgend n u m m er e e n bek n o p t ver slag v a n h e t 26e co n g res geven, m a a r w illen deze m aal slechts m et en k ele op m erk in g en volstaan. A ls je d e congreszaal.b in n en k o m t w o rd je al direct getroffen d oor d e sy m p ath iek e sfeer, d ie elk Esperanto -co n g res, b in n e n - of b u iten lan d s, nationaal ol in tern atio n a al, ty p eert. D e zaal Was overvol. D e voorstellen t o t stru c tu u rv e ra n d e rin g deden d< m o n d en in bew eging kom en. H e t is d a n ook zaal e ro p te letten, d a t m èt d e s tru c tu u r o o k n iet di geest, de rich tin g, d ie goed is, w o rd t v eran d erd. Hei bleek, d a t d e B u sk es-g eest zich v an en k ele afdelin g e n h ad m eester gem aakt, e r gingen alth a n s stem m en op, om h e t arb eid erselem en t u i t d e Federatk te schrappen, d o ch in een k am eraad sch a ppelijke dis cussie n am en enige afd elin g en h u n v o o rstellen teru) U itd ru k k in g e n als: Degene, d ie E sp eran to w il lerca m a a r n ie t onze le erb o ek en w il g eb ru ik en, omda d a a r in staat, d at 1 M ei d e strijd d ag v a n d e arbeiden is, d ie kope een d u u r n e u tra a l bo ek, m a a r wij heb b e n zu lk e m en sen in o n z e bew eging n ie t nodig" w a re n w e e r b e te re k lan k e n. F a u lh a b e r zei, da hy zich n ie t sch aam d e e e n a rb e id e r t e zijn. Zo ii h e t wij behoev en o ns d aarv o o r n ie t te schamen L e a t o n s e r tr o ts o p zijn, to t d e arbeidersklasse t b eh o ren, t e w e rk e n a ls e e n k lassew w u st arbeid* die zijn m aatschappij w il o p b o u w en S n daarbij bre k e n m et alle k lein b u rg erlijk e gedoe. D ie d e paras» te n v an de a rb e id v e rja a g t e n d ie reg elre ch t aan s tu u r t o p e e n w ereld, w a a rin ied ereen arbeider is w a a rin niém an d z a l lev en te n k o ste v a n e e n and«m aar, a ls m en d a t w il b ereik en, zal m en d e itri» m oeten aan b in d en m et h e t w ereld k ap itaal. en di strijd z a l n ie t a ls natie, m a a r als k lasse gevoen m oeten w orden, e n d ie k lasse zal a ls één gehee m oeten optred en. D e k lasseg en o ten m oeten elka* rech tstreek s k u n n e n v e rsta a n e n d a t d i t mogelü is, heeft m en m et h e t E sp eran to bew ezen. E speranto is h e t m id d el b ü u itn em en d h eid voor he in tern atio n a le c o n ta c t e n d a t h eb b en w ij in de klas se n strijd nodig. D aarom, a r b e id e n, n e e m t d e studi n u nog t e r h an d, leg j e e r ern stig o p to e om je a m m m iiniw itiim ila l»!»igan te m ak en. D i n k an aan stonds je k a m eraad v a n o v e r zee e n v an over d denkbeeldige gren a jo u zeggen, h o e Wj d e n k t hoe h strijd t e n ju llie z u lle n je m e t e lk a a r n a u w verbon d e n voelen. En a ls strak» o n s m aan d b lad Klasb talo e r w e e r is, z a l je d a a rin je strijdm akker» vin d e n v a n de N oordpool t o t d e Z uidpool, van he V erre Q oeten to t h e t V e rre W esten, e n je zal ze n ju llie gem eenschappelijke ta a l o v e r ju llie noden e j e idealen, o v er ju llie geeneenachappelnk doel o v e r allerlei a n d e re dingen, w a a rin ju llie gèmee> schappelijk belangstellen, k u n n e n vertellen. Je zr voelen, «fat j e n ie t alleen s t a a t m a a r d a t e r dulztf d e n e n n o g eens d u izen d en lo tg en o ten *ijn, die «n a a r h u n k aren, -om «en o n v erb re ek b are band leggen tu ssen, e n zich in n ig v erb o n d en te gevoeie m e t de p ro leten d e r g ehele w ereld. Kinderen In Duitsland UK een rap p o rt, g ep u b liceerd in d e IX rily Herald* G een U n d, d a t i n IM 5 in Duitafcind i s g eb o ren d e k a n e n d e w in te r overleven. S l e c h t s d e h elft va d a k in d eren b en éd en d e leeftijd v a n 3 j a a r z3 h e t le v e n U tfre n. Ontmoeting in Parijs. K u p e r s z e g t, i n e e n h o o f d a rtik e l i n H e t V r i j e V o l k (1 2 O c t o b e r ), d a t o p h e t W e r e l d c o n g re s d e r V a k b o n d e n in P a r ijs, h y e n d e d e l e g a t i e v a n d e E.V.C. o p e e n b e h o o r l i j k e w y z e h e b b e n s a m e n g e w e r k t e n d a t z ij s a m e n b e s p re k in g e n h e b b e n g e v o e rd, d ie k u n n e n l e i d e n t o t e e n e e n h e i d t u s s e n N.V.V. e n E V.C.- V a n d e l a n d e l i j k e l e i d i n g v a n d e E V. C. is h i e r o p g e e n t e g e n s p r a a k g e v o lg d, in te g e n d e e l k o m t m e n o o k v a n d ie k a n t m e t o n g e v e e r h e tz e lfd e b e r i c h t I s d e e e n h e id o p m a r s e n g a a t z e la n g s d ie w eg? D e w e r e ld z o u e r b in n e n k o r t g o e d u itz ie n, a ls a lle s w a a r w a s, w a t o n s a ls w a a rh e id w o r d t o p g e d ie n d. D e a r b e id e r s z e lf z o u d e n z ic h e ig e n lijk n e rg e n s d r u k o v e r h o e v e n te m a k e n. M in is te rs e n d ip lo m a te n, v e r te g e n w o o rd ig e rs z u s e n v e r te g e n w o o rd ig e rs zo v lie g e n e n rijd e n h e e n e n w e e r, h o u d e n c o n f e r e n t i e s e n b e s p r e k i n g e n e n c o n g r e s s e n, en< a ls d e a r b e id e r s n u m a a r z o g o e d w ille n z y n o m la n g g e n o e g d a t g ed o e a a n te g ap e n, d a n k o m t a lle s te r e c h t: D e v r e d e e n d e v o e d s e l v o o rz ie n in g, d e m o c ra tie e n r e c h tv a a rd ig h e id ; e n n i e t t e v e r g e t e n : h e t S o c ia lis m e! E n d a a r is n u d e la a ts te w e k e n n o g w a t b ij g e k o m e n : D e e e n h e id d e r a rb e id e rs! W y z y n.o p a l l e r l e i g e b i e d z e e r o n g e l o v i g, w e g e l o v e n b.v. n i e t i n h e t t o e v a l e n i n h e t o n d e rh a v ig e g e v a l n ie t in e e n to e v a llig e o n t m o e t i n g v a n N.V.V.- e n E V. C. - l e i d i n g i n P a r y s. E e n b e h o o rlijk e w y z e v a n s a m e n w e r k in g e n e e n h e id s - b e s p r e k in g e n k o m e n n i e t u i t d e l u c h t v a lle n ; d a a r g a a n s a m e n k o m s te n e n b e s p re k in g e n a a n v o o ra f. W a t m o e te n w e n u d e n k e n? T e r w y l d e a r b e id e r s, n u h ie r, d a n d a a, in fe lle s t r y d z y n g e w ik k e ld te g e n h e t o n d e rn e m e rd o m, o o k e n v o o ra l d e la a ts te m a a n d e n, w o r d e n z e b y e l k e g e d e g e n h e id e n z o n d e r e e n e n k e l e u i t z o n d e r i n g, d o o r d è K u p e r s e n in d e r u g a a n g e v a lle n. D ir e c t, m e t d e s m e rig s te m id d e le n. W e h e b b e n v a n d ie k a n t a ls la a ts te b ijd ra g e o p d a t g e b ie d h e t p a m f le t D e le s v a n R o tte rd a m, h e t b r u ta a ls te s tu k je le u g e n e n k la s s e v e rra a d d a t o n s h ie r n o g o o it o n d e r d e o g e n k w a m. E n n u k o m e n d e v o lg e n d e v r a g e n o p, b y o n s e n b y e ik e n a rb e id e r, d ie w e e t, w a a r o m h e t h ie r g a a t: I s e r, t e r w y l d e a r b e i d e r s v a n d e E V. C. z ic h te g e n d e z e K u p e r s e v u ilig h e id m o e s te n v e r w e r e n, d o o r d e v o o r l o p ig e l e i d i n g d e r E V. C. m e t d ie h e r e n o v e r e e n h e id m e t h é n o n d e r h a n d e ld? H e b b e n, d e K u p e r s e n z ic h b e k e e r d? W e h e b b e n h e t n i e t b e m e rk t, m a a r w ille n o p d a t p u n t g r a a g in g e lic h t w o rd e n. H e e f t d e E.V.C.- l e i d in g d e L e s v a n R o t t e r d a m v a n K u p e r s g e le e r d e n z y n e e n h e id s li e f d e w i l l e n b e a n t w o o r d e n? v O f z y n z e v a n w e e r s k a n t e n b e z i g e l k a a r in d e a r m e n t e v a lle n, m e t e l k h e t s tille p la n n e t j e, e e n p o o s j e n a d e f u s i e d e a n d e r e v e ti- n o o t e r u i t t e tr a p p e n e n d e z a a k a ls e n ig firm a n t v o o rt te z e tte n? E n e lk v a n d e n a n d e r w e te n d, d ä t h y d a t p la n n e tje h e e f t? O f w a s e e n v e n n o o ts c h a p m e t d e K u p e r s e n a l v a n a f h e t b e g i n, w a t d e v o o r l o p ig e l e i d i n g d e r K V.C. o n d e r e e n h e id v e r s to n d, e n w a s v a n o n d e r e n o p e n d e a rb e id e rs z e lf b a a s in d e o rg a n is a tie m a a r tra la la? W e w ille n d a t n o g n i e t g e lo v e n, e n v o o r w a t B l o k z i j l e n z y n c o l l e g a s b e t r e f t, v a n d é v o o r h e n g u n s t i g s t e v e r o n d e r s t e l l i n g u i t g a a n, n.l. d a t z e e e n e e n h e i d s - s l i m m i g h e id i n g r o t e s tjjl v a n p la n z y n. (A ls e r s o m s a n g s tig e m e n s e n m o c h te n z y n, d ie v re z e n, d a t w y h ie r o p d e z e m a n i e r d a t s p e l l e t j e v e r r a d e n, A»n k u n n e n w e h e n w e l g e r u s t s te lle n : Z u lk e s to m m e k e v e r s z ijn d e K u p e r s e n n ie t, d a t ze d a a r n ie t a lla n g a a n g e d a c h t h e b b e n ). D e a r b e id e r s v a n d e E V.C. w ille n n a tu u r ly k d e e e n h e i d m e t d e a r b e i d e r s v a n h e t N.V.V. e n d e a n d e r e v a k b o n d e n. M a a r n i e t d o o r b ij h e n in d e te n t o n d e r d e k o e p e l t e k ru ip e n, w a a r d e s p e l r e g e l w è t is, d a t d e K u p e r s e n e n h u n s o o r t b é é s z y n e n d a t d e s p e lre g e ls v a n h e t k a p i t a a l d e g r o n d w e t v a n d e o r g a n i s a t i e u i t m a k e n. D a n hflh H pn z e z i c h w e l d ir e c t, in d e e e r s te d a g e n n a d e o o rlo g, b y K u p e r s k u n n e n a a n m e ld e n, e n h a d d e n z ic h d a n h e e l w a t m o e ite e n d r u k t e b e s p a a rd. N e e n, d e a r b e id e r s v a n d e E V.C. w ille n d e e e n h e i d m e t h y n k a m e r a d e n v a n h e t N.V.V. z e lf, i n h e t b e d r y f, o m s a m e n s t e r k g e n o e g te z y n v o o r d e s tr y d té g e n h e t k a p ita a l, o m d e sp e lre g e l v a n d a t k a p ita a l v o lg e n s w e l k e d e a rb e id e rs g e n o e g e n h e b b e n te n e m e n m e t w a t h u n v a n b o v en af w o rd t g eg ev en én o n th o u d e n t e d o o rb re k e n. D é k o e p e l- e e n h e id, w a a r m e e K u p e r s e n a n d e r e v o o r m a l ig e e r k e n d e h o o g h e d e n d e a rb e id e rs i n N e d e rla n d d e la a ts te ty d tr a c h te n te b e z w e n d e le n, h e e f t o p d è a r b e id e r s v a n d e E.V.C. n i e t d e m i n s t e u i t w e r k i n g g e h a d. In te g e n d e e l, h e t w a s v o o r d ie a r b e i d e r s e e n w e lk o m e g e le g e n h e id o m a a n h u n k a m e r a d e n in h e t b e d r y f, d ie lid w a r e n v a n h e t N.V.V. e n d i e z o p l o t s e l i n g d i e k o e p e l b o v e n h u n h o o fd g e w a a r g e w o rd e n z ijn, e e n s h e t e e n e n a n d e r t e v e rte lle n o v e r h e t v e r s c h il tu s s e n w e r k e lijk e a r b e id e r s e e n h e id e n d ie k o e p e l. D e K u p e r s e n k u n n e n k o e p e ls m a k e n z o h a r d a ls z e w ille n, a ls e r s t r y d k o m t e n e r k o m t s tr y d, e r i s g e e n o n tk o m e n a a n. h o u d t K u p e r s z y n l e d e n n i e t. D a n z y n d ie N.V.V.- a r b e id e rs g e n o o d z a a k t e e n s t r y d e e n h e id m e t d e E.V.C.- a rb e id e rs t e m a k e n e n d a n w ille n z y d a t o ok. I n d e b e d ry v e n! G e e n w o n d e r d a t K u p e r s o o k i n e e n h e id d o e t, d a t w il z e g g e n i n zq n s o o r t e e n h e id! L a t e n w e o n s e v e n e e n p a a H in g tm h e r in n e re n. D ie a fg e v a a rd ig d e n in P a r y s, w a t v e r te g e n w o o rd ig e n z y? D e s t r y d v a n d e a r b e id e r s t e g e n h e t w e x e l d - k a p i t a a l? I n t e g e n d e e l, z ij h e b b e n. h e t r o n d u i t u i t g e s p r o k e n, z e w iu e n in te r n a tio n a a l m e t h e t k a p ita a l s a m e n w e r k e n, z e v r a g e n e e n b e s c h e i d e n " p l a a t s j e aan d e ta f e l d e r g ro o tu itb u ite r s. E n zy h a n d e le n p r e c ie s z o a ls d e K u p e r s e n h ie r : M e n e e r C itr in e v e r b ie d t 3 e d o k a rb e id e rs in d é B ig e ls e h a v e n s h e t s ta k e n, e v e n a ls d e m jjn r w e r k e r s, e v e n a ls d e f a b rie k s a rb e id e rs, e v e n a ls d e b o u w v a k a rb e id e rs. M e n e e r C itrin e v a l t z e b y h u n s ta k in g e n in d e r u g a a n, p r e c ie s a ls K u p e r s h ie r. r H e t N.V.V., w a t v e r t e g e n w o o r d i g t d a t? D e s tr ijd d e r a r b e id e r s te g e n h e t N e d e rla n d s e k a p ita a l? Z e lf s d e le d e n v a n h e t N.Y V. g e l o v e n d a t z e l f n i e t. H e t N.V.V. v e r t e g e n w o o rd ig t h e t n ie t-s try d e n, h e t re g e le n d e r u itb u itin g, o p d a t e r g e e n s tr u b b e lin g e n k o r m e n, d ie t o t s tr ijd a a n le id in g g e v e n. E n z e d e s tr y d to c h k o m t, d a n v e rte g e n w o o rd ig t h e t N.V.V. d e a a n v a l i n d e r u g, h e t k a p o t m a k e n v a n d e s tr y d, h e t c o lp o rte re n v a n d e l e u g e n t é g e n d e a r b e i d e r s. H o o g s te n s, a l s a l h a a r a n d e r e p o g in g e n g e e n s u c c e s g e h a d h e b b e n v o o r - h e t k a p ita a l, v e rte g e n w o o rd ig t zy d e t a k t i e k v a n h e t o v e r n e m e n v a n d e le id in g v a n d e s tr y d, o m d ie zo g a u w m o g e ly k d e n e k o m t $ d ra a ie n. H e t v e rte g e n w o o rd ig t d e v o ls la g e n o n m a c h t v a n d e a r b e id e r s ó ó k in d e o rg a n is a tie, w a t n o d ig is o m d e k a p ita lis tis c h e s p e lre g e l, d a t d e to p b e s lis t o v e r e n v ó ó r d e le d e n, t e k u n n e n d o o rv o e re n. H e t v e r te g e n w o o rd ig t h e t b e g in s e l, d a t d e b e s lis s in g d o o r d e o n d e r n e m e rs e n d e K u p e rs e n e n h u n s o o rt in de c o n fe re n tie s g e n o m e n w o r d t, e n n i e t e n n o o it d o o r h e t p e rso n e e l in h e t b e d ry f. D a t a lle s is i n v o lk o m e n t e g e n s p r a k m e t w a t d e E V.C.- a r b e id e r s w ille n ; h e t v l o e k t, m e t a lle s w a t z y z ic h a ls s tr ijd -o r g a p is a tie v o o rs te lle n. Z y w ille n d e s t r y d, té g e n d e o n d e r w e r p in g, té g e n d e u itb u itin g, té g è n h e t w e r k v e e - z y n. E in z ij k e r e n z i c h n i e t a l l e e n d ire c t te g e n h e t k a p ita a l, m a a r sc h o p p e n m e t h u n s tr y d o o k d e s to e l p m v e r, d ie d e o n d e r n e m e r s v o o r d e K u p e r s e n h e b b e n b ijg e s c h o v e n. H e t z e lf-b e s lis s e n v a n d e a r b e id e r s i n d e b e d r i j v e n, h e t z e l f - s t r i j d e n, h e t z e lf b a a s -z y n in h u n o rg a n is a tie s, is h e t a fg ry se ly k s te w a t d e -K u p e rs e n k e n n e n. W a n t h e t is d e d o o d v o o r h u n m a c h t M a a r h o e t e r w e re ld k a n K u p e r s d a n o p h e t id e e k o m e n, o m e e n p a a r h o n d e rd d u iz e n d v a n z u lk e a r b e id e r s in z y n o rg a n is a tie te h a le n o f z ijn a r b e id e r s b lo o t t e s te lle n a a n e e n fu s ie m e t z u lk e e le m e n te n? V o o r h e t w ó ó rd e e n h e id is K u p e r s n ie t b an g. Z o m in a ls W o u d e n b e rg v a n h e t N. A J \ e r b a n g v o o r w as. O rg a n is a tie in g e ric h t n a a r d e b e d r y v e n? K u p e r s v i n d t h e t b e s t, h tf z a l h é t z e lf w e l d o o rv o e re n ; e e n k le in e v e r a n d e r in g in d e a d m in is tra tie. D & ér h e b b e n w e h e t g e h e im v a n K u p e rs v e r t r o u w e n, d a t h jy d i t s p e l l e t j e t e g e n d e E.V.C.- a rb e id e rs z a l w in n e n. W a n t a ls h e t d o o rg a a t, z o a ls h y v u r i g h o o p t, d a n w o r d t d a t s p e lle tje g e s p e e ld o p e e n b o rd, w a a ro p h ij n i e t v e r lie z e n k a n : H e t a p p a ra te iv b o rd! H y s c h u ift e lk e d ag, d e a rb e id e rs a lle m d e s p a a rz a m e le d e n v e r g a d e r in g e n. H y d e g e z e g g e ly k e l e d e n i n d e b a a n t j e s, _ g e z e g g e ly k e m i s s c h i e n o o k, a l s z e z i c h r e n w ille n ; z o n ie t, d a n s c h u if t h ij ze H ij k e n t d a t, h e t is z ijn v a k. H ij h r e g l e m e n t e n, d e s t a t u t e n, d e c o n t s c h r y f t d e v e rg a d e rin g e n u i t e n ie t