Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen



Vergelijkbare documenten
Mest, mestverwerking en wetgeving

Mest, mestverwerking en mestwetgeving

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers

Leeuwarden 9 april 2013

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs

Waterschapsenergie, Waterschap Aa en Maas, Den Bosch

Biobased economy in het Groene Hart

Mestbeleid in Nederland

Verwerken van (groene) biomassa en mest:

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

De KringloopWijzer & bodem

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied

Voorsprong met mineralen


Mestbeleid. Stelsel van verplichte mestverwerking. 13 januari Joke Noordsij. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Bijlage notitie 2. Ex ante evaluatie mestbeleid 2013 Plaatsingsruimte fosfaat uit meststoffen in 2015 en daarna

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN

Mest als basis voor energie en grondstoffen

De voorwaarden voor een derogatie (periode ) zijn als volgt gewijzigd:

Mestverwerkingtechnieken

Melkveebedrijf Familie Prinsen

Film. &feature=share&list=plqpenng0hbqmkd3ixz Yal6iHYNX-hz96s

Woningen in Nederland versneld energieneutraal. Een Quick-fit oplossing

Mestverwerking in De Peel

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Innoveren doe je Samen

Over het mestprobleem en mogelijke oplossingen. Oene Oenema Wageningen University, Alterra

Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Overleg Nutriënten & de Circulaire Economie 19 april 2016, NWP

Lessen en Uitdagingen uit Duurzaam Bodembeheer Utrecht West.

BIJLAGE 4 - NADERE BESCHRIJVING VAN HET VOORNEMEN

Mestverwerkingspercentages 2016; CDM-advies

Mestscheiding Annelies Gorissen

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC

Tanja de Koeijer, Harry Luesink en Gideon Kruseman (LEI Wageningen UR) November 2013

AMvB Grondgebonden groei melkveehouderij. 21 April 2015 Harry Kager LTO Nederland

Groen Gas. Resultaat van vijf jaar innoveren. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking

Harry Roetert, Stimuland / Provincie. Themadag bio-energie 27 februari 2013

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille

Systeemdocument AgriMoDEM mestraffinage

Mestmarkt en mestverwerking

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017

Bio-energie. van de Boer.

Algen en Groen Gas Een duurzame en rendabele combinatie!

Mest Mineralen Kringloopwijzer

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat

Bio-industrie in de Peel. L. Reijnders

Mesdag Zuivelfonds NLTO

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Dierlijke mest. Inleiding

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018

Welkom. Voorlichting Verplichte mestverwerking. Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie

Grondgebonden melkveehouderij

Mestverwerking in Nederland. Wat doet de afdeling Milieu: Kunstmestvervanging door stikstof uit mest. Waarom mestverwerken?

> Retouradres Postbus EK Den Haag Directoraat-generaal Agro

Kansen voor de afzet van slib in de landbouw?

Kringloopdenken. centraal. op elk melkveebedrijf! ir. Frank Verhoeven

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

de bodem in de kringloop wijzer Frank Verhoeven ir Frank

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010

VL AKO B.V. OVERLOON

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Mono vergisting in Wijnjewoude?!


VOORHOEK energie-slimme maakproducten-voedsel-recreatie Randstad en Ruhrgebied

Groeimogelijkheden verkend bij AMvB grondgebonden melkveehouderij

05/10/2017. Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017

Perspectieven mest verwerken

Biogas: In 2011 startte het samenwerkingsverband. Het doel van het project was Biogas

Haalbaarheidsstudie Duurzame energie uit bio-afval

5 Duurzaam EnergieRijk; de resultaten

Statenmededeling. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Actuele ontwikkelingen rondom mestbeleid in Noord-Brabant

Mestbeleid 2014 begint nu

Duurzame drijfmestverwaarding

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Discussiebijeenkomst over de kwaliteit van water en innovatie in mestverwerking in het kader van de Community of Practice Goud voor Groenlo

Subsidies Groen Gas en Biobased 2017

3 november 2011 Ben Rooyackers

Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw

Quickscan energie uit champost

Transcriptie:

Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen MTS vd Lageweg Hendrikus van de Lageweg 1

Inhoud MTS vd Lageweg Mestplaatsing veehouderij sectoren / sector belang Doelen Wat kunnen SW-units daarin betekenen Module overzicht mestverwerkings concept met SW-unit Business case Stappenplan praktijkgericht pilot project Onderzoekvragen en -lijnen / aansluiting bij bestaand onderzoek Samenvatting, te verwachten resultaten en effecten Vragen Mestplaatsing & overschot Mestproductie: 170 miljoen kilogram fosfaat 477 miljoen kilogram stikstof 70 miljard kilogram mest Mestproductie niet gelijkelijk verdeeld over Nederland Landbouwgrond in Nederland 853.000 hectare bouwland 939.000 grasland Plaatsingsruimte dierlijke mest: +/- 140 miljoen kilogram fosfaat (2013) 2

Mestplaatsing & export Jaarlijks circa 800.000 mesttransporten Export in 2012: 27,7 miljoen kg fosfaat Sectorbelang Geen mestoverschot maar Mineralen kringloop op bedrijfsniveau Duurzame landbouw & imago Ontwikkeling van de sector waarborgen Dierrechten voorkomen 3

Doelen Duurzame mestverwerking Opwekking groene energie Terugwinnen groene mineralen Modulaire opbouw Kleinschalig waar het moet Grootschalig waar het kan Staatssecretaris van EZ, Sharon Dijksma: de circulaire economie, de boer als energieleverancier Nederland als het centrale lab voor duurzame land- en tuinbouw *Toespraak bij het in ontvangst nemen van het advies ruimte voor duurzame landbouw 20-03-2013 Wat kunnen SW units daarin betekenen Energie opwekken & mestverwerken door superkritische vergassing Mineralen terugwinning uit tailwater Module in kleinschalige toepassingen en grotere installaties Niet afhankelijk van bacterie culturen => snelle proces start en stop, gesloten systeem => Verwaarding van mest en mineralen => Versterkt de kringloop => Goed inpasbaar in bestaande installaties en omgeving 4

Module overzicht Module overzicht 5

Business case Business case 6

Stappenplan pilot-project op praktijkschaal Doel: Nieuwe opgeschaalde pilot-unit Passende modules aan voor- en achterzijde SW-unit Parallel met onderzoeksproject Scarlet+ Zoeken: Projectgroep met stakeholders Financiering Geschikte (tijdelijke) locatie voor realisatie Scarlet+ Doelen m.b.t. de verwerking van rundveedrijfmest zijn o.a.: Een realistisch concept voor: een complete omzetting van de dikke fractie van rundveedrijfmest naar schone energie; de juiste methode en voorzieningen om mineralen uit het vrijkomende water terug te winnen en te verwaarden; De juiste ondernemersbeslissing voor een rendabele duurzame mestverwerking en terugwinning en verwaarding van mineralen zoals het eindige P (Fosfor); Maximale benutting van de onderzoeken en resultaten van de andere partners in het consortium van SCARLET+. 7

Scarlet+ Partner Recycling Consult BV Role in project Coordinator + Fund+Exp+Inv Research tail water, scientific quality SPARQLE Internatio nal BV Fundamental+Investigative+Experimental Research Reforming, Modeling, Scientific Quality. Artifex Jansen Wijhe BV Experimental Research, construction + operation reactor Experimental Research + Utilities, accommodation equipment, end-user technology Urschel Int. Hygear Buizer Advies UTwente (Energy Techn.) Exp. Research, smart biomass cutting granulators, primary preparation. Exp research, biomass fuel gas transformation, scientific quality. Exp Research, application SCW technology for cattle manure. Fund + Exp research, scientific quality, modeling input chamber and streams with Phoenix software Waterschap Fryslan Exp Research, Implementation, end-user of technology. Supply basic data Waterschap Aa en Maas Exp Research, Implementation, end-user of technology. Supply basic data. Samenvatting Doel van keuze SW-systeem Opwekking schone energie Terugwinning van groene mineralen Van mest naar loosbaar tailwater Door modulaire bouwwijze in vele situaties inzetbaar en uitbreidbaar Korte start en stop tijden door SW-proces Geen vergistingsproces met bacteriën Alle organische verbindingen (ook medicijnresten etc.) worden omgezet Lagere emissies Verschillende mineralen stromen => bemesten op maat Hoge concentratie H 2 in biogas CO 2 neutraal 8

Te verwachten resultaten en effecten Financieel-economische winst: Niet / minder afhankelijk van mest afzetkosten Energie leverancier Bijdrage aan goed imago: Schone energie bij de boer Minder transport en mest export Groene mineralen versterken de kringloop Sector ontwikkeling Schoner oppervlaktewater door bemesting op maat Extra arbeidsplaatsen door innovatie Vragen MTS vd Lageweg 9