Bertha Middendorp MIGRAINE De oorzaak van jouw migraine en Leer in 6 weken je pijn te beheersen tijdens een aanval
Inhoud Deel 1 12 Inleiding 15 Mijn migraine 21 Hypnose 26 Verhalen uit de praktijk Deel 2 47 Zelfhypnose 53 Het programma 55 Week 1 59 Week 2 63 Week 3 67 Week 4 71 Week 5 75 Week 6 77 Dank 79 Cadeau 80 Meer weten? 81 Bronnen van inspiratie
INLEIDING Mijn boekenkast staat vol met boeken over migraine. Veel boeken geven een medische uitleg. Ze bevatten verhalen van herkenning. Maar eigenlijk allemaal plaatsen ze de opmerking dat er geen genezing mogelijk is en dat je er maar mee moet leren leven. Ermee leren leven: dat heb ik eigenlijk nooit willen accepteren. Er moest toch een oplossing zijn om ervan af te komen? Alle oplossingen die ik in de boeken las hadden voor mij weinig tot geen effect. En te vaak bestond de aangedragen oplossing uit het slikken van bepaalde medicijnen. Totdat ik met hypnose in aanraking kwam. Zonder er eigenlijk mee bezig te zijn verdween mijn migraine. Toeval? Ja, dat dacht ik eerst wel. Maar na verder onderzoek bleek het niet alleen voor mij te werken. Dit boek bestaat uit twee delen. In deel één staat mijn migraine beschreven en hoe ik tegen migraine aankijk. Ook staat hierin beschreven wat we denken dat hypnose is en wat het wérkelijk is. En als laatste staat in deel één een vijftal verhalen van cliënten uit mijn praktijk. Deel twee bestaat uit een cursus, een methode waarin jij jezelf leert om met behulp van zelfhypnose je pijn tijdens een migraineaanval te verminderen. Het zal niet je migraine oplossen, maar ik weet uit ervaring hoe fijn het is om controle te hebben over je pijn tijdens een aanval. Want tijdens een aanval heb je juist het gevoel totaal geen controle meer te hebben. Er zijn genoeg voorbeelden van mensen die dankzij hypnose van hun migraine zijn verlost. Toch wil ik in dit boek niet de belofte maken dat je helemaal migrainevrij zult worden. Iedereen reageert anders op hypnose en voor een blijvende genezing is waarschijnlijk de begeleiding van een therapeut nodig. Zelfhypnose is een eerste, belangrijke stap om de migraineaanvallen onder controle te krijgen. 12
46
Zelfhypnose Wat is zelfhypnose Met zelfhypnose leer je om jezelf in hypnose te brengen. In dit boek is zelfhypnose bedoeld om je pijn tijdens een migraineaanval te verminderen. Hypnose is een normale bewustzijnstoestand. We zijn dagelijks meerdere keren in hypnose, alleen herkennen we het niet en noemen we het meestal niet zo. We noemen het misschien dagdromen of er even niet bij zijn. Tijdens hypnose wordt de kracht van ons (bewuste) kritische vermogen verminderd, de babbelbox in ons hoofd is even stil. In hypnose krijg je controle over delen van jezelf waar je normaal gesproken geen controle over denkt te hebben. Je kunt in hypnose veranderingen tot stand brengen in je eigen lichamelijke processen. Uit onderzoek is gebleken dat bijna iedereen in staat is om zelfhypnose te leren. Het is een vaardigheid die je je door (veel) te oefenen eigen kunt maken. De een lukt dit sneller dan de ander, maar dat is met de meeste vaardigheden zo. Kijk maar eens naar kinderen die leren fietsen: de een stapt op de fiets en gaat er meteen vandoor, de ander moet eerst vele malen vallen en weer opstaan om het onder de knie te krijgen. Toch heb ik nog nooit gehoord dat het iemand niet is gelukt. Zowel het fietsen als de zelfhypnose. Waarom werkt zelfhypnose bij pijn? Ons lichaam heeft een enorm zelfherstellend vermogen. Denk maar eens aan die keer dat je een wondje aan je hand had. Binnen de kortste keren was het bloeden gestopt en een paar dagen later was er al helemaal niets meer te zien. Dit regelt het lichaam helemaal zelf, daar hoeven we niets voor te doen. Van kinds af aan zijn we echter gaan geloven dat we hulp van buiten nodig hebben om ons te verlossen van de pijn. Een zoen van je moeder als je was gevallen. 47
Een drankje van de dokter voor de zere keel. Een reclame die ons vertelt dat we een bepaald medicijn moeten nemen om onze pijn te verminderen. We zijn vergeten dat we zelf de beste remedie tegen pijn in huis hebben. Onze hersenen zijn veranderbaar. Ze kunnen zich aanpassen, ze zijn plastisch. De eerste keer dat ik dit hoorde was tijdens een hypnose training. Vanaf dat moment ging er een wereld voor me open. Onze hersenen zijn voortdurend in verandering. Er worden nieuwe verbindingen gelegd, hersencellen sterven af, nieuwe hersencellen komen er weer bij. De hersenen kunnen zichzelf als het waren vernieuwen. Als we onze hersenen kunnen veranderen en er andere verbindingen kunnen ontstaan, dan is het dus ook mogelijk om zaken waar we last van hebben te veranderen. Na deze training ben ik me daar meer en meer in gaan verdiepen, om vervolgens een complete opleiding tot hypnotherapeut te volgen. Neuropsychologe Margriet Sitskoorn heeft daar een zeer goed leesbaar boek over geschreven: Het maakbare brein. In dit boek legt zij uit hoe we onze hersenen kunnen ontwikkelen door ons gedrag en onze omgeving te veranderen, en andersom. Voorbereiding voor zelfhypnose Op zich kun je overal zelfhypnose doen, maar in het begin is het fijn om een rustige plek op te zoeken, waar je je op je gemak voelt en niet gestoord wordt. Voor sommigen is het prettig om te gaan liggen, anderen geven de voorkeur aan zitten. Als je ligt is de kans groter dat je in slaap valt, dat overkomt mij althans regelmatig. Voor de zekerheid zet ik dan een wekker, zodat ik zeker weet dat ik ook weer op tijd wakker ben. Geef jezelf de tijd om je de vaardigheden eigen te maken. Hoe vaker je oefent met zelfhypnose, hoe gemakkelijker het zal gaan. De ene dag zal het beter gaan dan de andere. Laat je daar niet door ontmoedigen. Gewoon de volgende dag opnieuw proberen. Weet dat je lichaam al bekend is met de staat van hypnose, eigenlijk kun je het dus al. 48
Het is een mooi streven om iedere dag te oefenen met zelfhypnose, maar kies je eigen tempo. Een ontspannen lichaam is een prima uitgangspunt voor zelfhypnose. De eerste oefeningen zijn daar dan ook op gericht. Hoeveel tijd moet ik aan zelfhypnose besteden? Zoals ik eerder al zei zal dit per persoon verschillen. Als je net start zal het wat langer duren voordat je in de staat van hypnose bent. Hoe vaker je oefent, hoe makkelijker dit gaat. Vervolgens duurt het weer even voordat je de volgende stap onder de knie hebt: het geven van suggesties en deze waarnemen in je lichaam. Moet ik in zelfhypnose geloven om het te kunnen? Nee, je hoeft er niet in te geloven. Het is wel belangrijk dat je gemotiveerd bent om het te willen leren. De meeste mensen met migraine zijn dat wel. Hoe groter je verlangen is om de pijn te verminderen, hoe beter dat ook zal lukken. Ook je onbewuste zal gemakkelijker meewerken als jij gemotiveerd bent. Of je in hypnose gelooft, maakt niet uit voor het effect. Zelfhypnose zal echter alleen maar werken als jij ermee aan de slag gaat. Jij bent de enige die dat kan doen. Zelfhypnose is niet het doel, pijnvermindering is het doel. Pijn is toch een signaal? Pijn is inderdaad een waarschuwingssignaal van het lichaam, er is iets niet oké. Het is belangrijk dat je dit signaal serieus neemt en op zoek gaat naar de oorzaak. Van chronische pijn wordt vaak gezegd dat er nog wel een signaal is, maar dat dit signaal geen functie meer heeft. Volgens mij is dit niet waar. Bij chronische pijn is er nog steeds een signaal, maar dan niet alleen van het lichaam maar ook van de geest. Er is nog steeds sprake van overbelasting waardoor het signaal pijn gegeven wordt. 49
Het pijnalarm gaat iedere keer af, de oorzaak is telkens dezelfde. Zelfhypnose stelt jou in staat om de pijn tijdens een migraine aanval te leren beheersen. Je zet hiermee niet het gehele waarschuwingssysteem uit, je brengt het alleen onder controle. Mocht er in je lichaam een andere reden zijn die het signaal van pijn in werking zet, dan zal dit ook blijven gebeuren. De signaalfunctie van pijn gaat dus niet verloren als je hiermee aan de slag gaat. Niet alle pijn hoeft weg, het naar een aanvaardbaar niveau brengen is voor veel mensen met migraine al een hele vooruitgang. In extreme situaties zoals oorlogen kan het gebeuren dat er geen verdovingsmiddelen voor handen zijn. In het verleden werd in zo n geval al vaker operaties uitgevoerd onder hypnose. Ook nu kun je op YouTube nog diverse filmpjes vinden waar mensen met behulp van zelfhypnose een operatie ondergaan zonder verdere verdoving. 50
54
Week 1 De eerste stap van zelfhypnose is ontspanning. Er zijn verschillende methoden om je te ontspannen. Hieronder staan er een aantal vermeld. Probeer ze uit en kies de oefening die voor jou het beste resultaat geeft. Ga daar vervolgens verder mee. Je zal merken dat je lichaam het steeds sneller oppakt. In het begin had ik echt wel even tijd nodig om mijn ogen zwaarder en zwaarder te laten worden. Nu is dat een kwestie van seconden. Mijn onbewuste weet precies wat het te doen staat. Ogen Sluit je ogen en richt je aandacht op de spieren rondom je ogen. Dat zijn er best veel. Spieren die je oogleden open en dicht laten gaan. Spieren die je oogbol alle kanten op laten bewegen. Ontspan ze maar. Laat alle spanning gaan. Soms gaan je ogen daardoor trillen. Dat is prima, het is een teken dat ze aan het loslaten zijn. Vind je het lastig om je ogen te ontspannen dan kun je ze eerst heel hard samenknijpen en vervolgens loslaten. Je zult merken dat hoe meer je ontspant hoe zwaarder je oogleden aanvoelen, zwaarder en zwaarder. En op een gegeven moment kom je op het punt dat je oogleden zo zwaar zijn dat je ze niet meer open wilt doen. Als je het punt hebt bereikt dat je ogen zo zwaar zijn dat je ze niet meer open wilt doen, dan test je dit door je wenkbrauwen een klein stukje op te tillen. Heel even maar, alleen om te testen. Als je dit gedaan hebt dan laat je het verder gewoon weer los. De ontspanning die je dan in je oogspieren voelt laat je door je hele lichaam gaan. Van het puntje van je hoofd tot het puntje van je tenen. 55