4 SCHOLING Els, Karin en Nathalie hadden al jarenlange ervaring in de jeugdzorg toen ze ambulant hulpverlener werden. Ze praten over veranderen, meebewegen, werkdruk, persoonlijke groei en de toekomst. KANSEN PAKKEN Anouk werd na twee maanden in haar nieuwe functie boventallig door bezuinigingen, maar kreeg een andere kans bij Jarabee en pakte die. Hoe vervult ze de nieuwe baan die niet haar eigen keus was? 6 8 eigen kracht Niemand kan je precies vertellen wat er voor jou gaat veranderen, maar je kunt wél in beweging komen. Zes medewerkers van Altra geven tips. Ben jij klaar voor de nieuwe jeugdzorg? Dan zie je een verschil met vroeger en dat geeft energie. Mariska, 13 jaar in In mijn nieuwe rol als medewerker van het SAVE-team van Bureau Jeugdzorg Utrecht probeer ik veel samen te werken met het gezin, de omgeving én de buurtteams. Mijn rol is anders dan toen ik nog gezinsvoogd was, dat is wel eens lastig. Je merkt dat er inschattingsfouten worden gemaakt en wij te laat worden ingeschakeld. Dat is zonde, want het gaat om serieus ernstige zaken waarmee we veel ervaring hebben. Door actief samen te werken is er veel winst te behalen. Zo heb ik een OTS binnen een half jaar kunnen afronden, omdat moeder actief meewerkte. Dan zie je een verschil met vroeger en dat geeft energie. www.doe mee in de nieuwe jeugdzorg.nl Editie 1
2 3 Bijna één op de VIER banen weg in!? Judith werkt 6 jaar in Per 1 januari 2015 gaat de verantwoordelijkheid van over naar de gemeenten. Dit gaat samen met een korting op het budget van minimaal 15% in 2017. Omdat gemeenten anders gaan organiseren wordt verwacht dat dit gaat leiden tot een werkgelegenheidsverlies van 17-29%, oftewel 5.100 tot 8.700 banen verdwijnen. Kijk je om je heen dan betekent dit dat ca. één op de vier van jouw collega s straks niet meer in de jeugdzorg werkt. En van de collega s die wél hun baan houden in, is het maar de vraag bij wie ze straks werken en in welke rol. Want veel banen die behouden blijven krijgen een andere inhoud en komen ook nog eens terecht bij andere, deels nieuwe, organisaties. FORS BANENVERLIES VERWACHT Verschillende onderzoeken geven nog verschillende resultaten, maar alle verwachtingen laten een fors banenverlies tussen 2013 en 2017 zien. Volgens prognoses van FCB zijn er over vier jaar 5.100 tot 8.700 banen minder in. Één kind, één gezin, één plan Eén kind, één gezin, één plan. Dat is waar de gemeenten invulling aan gaan geven. En dat roept allerlei vragen op. Want wat betekent deze nieuwe koers eigenlijk voor jou? Wat betekent het voor de manier van werken? Wat is de impact op het vak zelf en op jouw kennis en ervaring? Wat betekent het voor de waarde van al je diploma s? Voor de energie die je in je werk steekt én eruit haalt? En natuurlijk voor je huidige baan en kansen op een eventuele nieuwe baan? Ben jij op de hoogte? Lange tijd leek het nieuws over transitie en transformatie nogal theoretisch, abstract én ver weg. Maar dat is veranderd. Hoog tijd daarom om je goed te informeren over de veranderingen. Waarom? Omdat onze wens is dat iedere ervaren, bevlogen professional mee blijft doen in. Natuurlijk wordt dat ook lastig als je kijkt naar het verwachte banenverlies. Maar juist daarom is het belangrijk dat je jezelf op de hoogte stelt van wat er gebeurt, wat dat voor jou concreet betekent en wat je kunt doen. De inhoud van de verandering lijkt op het eerste gezicht helder, met items als: meer inzet op preventie 30000 27500 25000 22500 20000 17500 en minder op specialistische en/of residentiële hulp. Eén gezin, één plan, één regisseur. Van zorgen voor naar zorgen dat en eigen kracht. Maar wat betekent dat voor jou? Hoe kun jij je in jouw werk voorbereiden op de komende veranderingen? Hoe doen andere collega s dat? Kortom: welke kansen zijn er eigenlijk en hoe kun je die pakken? Deze KansenKrant biedt volop informatie over de stand van zaken, de verwachtingen en persoonlijke verhalen van collega s in het land. 15000 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Bron: FCB op basis van Arbeidsmarkteffectrapportage Transitie Jeugdzorg, Panteia, 31-1-2013 en UWV sectorbeschrijving Welzijn, Jeugdzorg en Kinderopvang, 5-9-2013 Kennis jeugdzorgprofessonials noodzakelijk in nieuwe jeugdzorg Het lijkt misschien tegenstrijdig als je kijkt naar het banenverlies, maar toch is het waar: ervaren jeugdzorgprofessionals zoals jij zijn en blijven hard nodig. Maar dit is niet vanzelfsprekend. Het is wel van groot belang dat je zichtbaar bent en dat je goed kunt laten zien wat jouw toegevoegde waarde is voor de kinderen en gezinnen. Kwaliteit jeugdzorg in gevaar Stevige krantenkoppen waarschuwen voor het risico dat specialistische kennis verdwijnt wanneer de zorg voor jeugd wordt overgeheveld naar de gemeenten. Deze zorgen worden ook geuit door jeugdzorgwerkers in een recent rapport van Abvakabo FNV. Ook de kinderombudsman heeft zijn bezorgdheid uitgesproken. Gemeenten krijgen er volop nieuwe verantwoordelijkheden bij. De zorg voor de jeugd is slechts één van die nieuwe taken, naast bijvoorbeeld de zorg voor ouderen, langdurig zieken en voor werk & inkomen. Veel ervaring in het organiseren van de nieuwe jeugdzorg hebben de gemeenten niet. Jouw ervaring en gedrevenheid zijn hard nodig In veel proefprojecten die bij een groot aantal gemeenten lopen worden nieuwe samenwerkingsvormen onderzocht, uitgewerkt en getest. Door in deze proefprojecten te participeren en duidelijk te laten zien wat de expertise van jeugdzorgwerkers is, wordt voorkomen dat gemeenten het belang van specialistische kennis en zorg onderschatten. DEze krant & deze campagne Deze KansenKrant is onderdeel van de campagne dat het tijd is om in actie te komen om je kansen COLOFON Doe mee in de nieuwe jeugdzorg. Een campagne op een plek in de nieuwe jeugdzorg te vergroten. De KansenKrant is een uitgave van FCB. FCB stimuleert en die door FCB namens werkgevers en werknemers Deze KansenKrant is er daarom van medewerkers, ondersteunt werkgevers en werknemers bij de ontwikkeling is gestart om iedereen die in werkt voor medewerkers in. Om jou goed van het werk in de branches Welzijn, Jeugdzorg te informeren en te inspireren over werken in de op de hoogte te brengen van wat er speelt én om en Kinderopvang. De campagne Doe mee in de nieuwe nieuwe jeugdzorg. je uit te nodigen vooral mee te doen in de nieuwe jeugdzorg is onderdeel van het Actieplan Zorg voor Jeugd jeugdzorg. dat FCB uitvoert in opdracht van sociale partners en het We begrijpen dat er veel vragen zijn. Want hoe Ministerie van VWS. Het Actieplan Zorg voor Jeugd richt gaat de nieuwe jeugdzorg er eigenlijk uitzien? Heb je naar aanleiding van deze krant of onze zich o.a. op het versterken van duurzame inzetbaarheid, Hoe weet je nu wat je moet gaan doen om straks campagne nog vragen? Aarzel niet en neem arbeidsmobiliteit en professionaliteit van werknemers in in de nieuwe jeugdzorg je plek te vinden? We contact op met Monique Klück, projectleider van de zorg voor jeugd. hebben niet alle antwoorden, maar weten wel deze FCB campagne, via mkluck@fcb.nl. www.doe mee in de nieuwe jeugdzorg.nl Concept en realisatie: O 2 Communicatie Tekst: FCB, Marjolijn van Someren, O 2 Communicatie Fotografie: Erik van t Woud, Claudia Kamergorodski Drukwerk: Schotanus & Jens Ik ben kritischer over mijn eigen functioneren, dat geeft energie Ik praat niet meer óver het gezin, maar mét Er breken andere tijden aan nu de gemeenten in de provincie Utrecht zwaardere vormen van zorg drastisch terug willen dringen. Een heel mooi streven, vindt Judith Rijnbende (33 jaar, werkt 6 jaar in ) maar alleen zolang onze cliënten wel de zorg krijgen die zij nodig hebben. Door bezuinigingen bestaat er namelijk een risico dat de generalistische hulpverleningsaanpak doorslaat. Het is dus heel belangrijk dat de kwaliteitsverbetering aansluit bij de cliënten. Mariska Verbaan (33 jaar, werkt 13 jaar in ) vult aan: Een gedwongen uithuisplaatsing is voor kinderen uiterst traumatiserend. Maar de wereld verandert niet. Situaties van onveiligheid zullen er altijd zijn. Een vorm van drang en dwang blijft noodzakelijk. En het is nog onzeker wat hierin straks onze bijdrage zal zijn. Dat is best spannend. Vooruitlopend op 2015 experimenteren verschillende gemeenten in de Provincie Utrecht met de voor hen nieuwe wereld van zorg voor jeugd. Mariska: In 2012 is de gemeente Utrecht gestart met het inzetten van buurtteams Jeugd en Gezin in de wijken Ondiep en Overvecht, twee typisch Utrechtse wijken. In deze buurtteams zijn de meest uiteenlopende disciplines vertegenwoordigd, denk aan politie, school, GGZ. Om aan te sluiten bij de werkwijze van deze laagdrempelige, multidisciplinaire buurtteams is Bureau Jeugdzorg Utrecht gestart met de pilot SAVE, wat staat voor SAmenwerken aan VEiligheid. Met SAVE wil BJZ Utrecht een passende invulling Ik heb wel moeten solliciteren op de functie van teamlid. geven aan drang en dwang, zodat dit goed aansluit op de werkwijze van de Jeugd en Gezin buurtteams. Judith: Ik was meteen enthousiast over deze pilot. Ik heb wel moeten solliciteren op de functie van teamlid, maar ben gelukkig aangenomen. Best spannend, want voor de pilot zijn in totaal maar vijf SAVE teams nodig: één per kantoor. Ja, ik ben heel blij dat ik daadwerkelijk kan meewerken aan kwaliteitsverbetering. Dat geeft me ook vertrouwen voor de toekomst. Mijn werk is diverser Voorheen waren Mariska en Judith respectievelijk zeven en zes jaar werkzaam als gezinsvoogd. Sinds maart 2013 dus als teamlid van SAVE. Judith over het verschil: Als teamlid van SAVE werk je veel generalistischer. We pakken meerdere taken op, dus ook spoedeisende zorg, AMK, reclassering, etc. Dit betekent dat de gezinnen in deze pilot één BJZ Utrecht gezicht zien. En dat gezinnen met één werkplan te maken hebben, in plaats van met allerlei verschillende rapportages. Dit scheelt in tijd, dringt de bureaucratie terug, waardoor er sneller met het gezin kan worden gestart. Overigens, tot dusver heb ik ervaren dat wanneer het om een onveilige situatie gaat voor kinderen, er altijd gezinnen blijven waar drang en dwang nodig is. Het buurtteam Jeugd en Gezin kan deze rol niet vervullen, omdat het voor verwarring zorgt. In het drang en dwang kader heb je nu eenmaal een andere functie en positie. Dit grensvlak verken ik continu met het buurtteam. Er zijn namelijk absoluut grenzen aan wat een buurtteam Jeugd en Gezin op vrijwillige basis met een gezin kan bereiken. Mariska: Het is onze taak dat we snel reageren wanneer Veranderen werkt voor sommigen verlammend en dat is zonde. de veiligheid van een kind wordt bedreigd of wanneer een kind het criminele pad op gaat. Dat snelle reageren betekent ook dat ik soms de boeman ben. Nee dat is niet erg, ik bewaak de veiligheid, dat is waar het om gaat. Daarom wil ik hieraan meedoen en eigenlijk is dat ook de reden dat ik in de jeugdzorg werk en wil werken. Ik voorkom OTS, daar ben ik trots op Judith en Mariska vertellen dat er door oplossingsgericht te werken, de gezinsleden in hun eigen kracht te zetten én het gezin plus het netwerk van het gezin bij de oplossing te betrekken, nu al mooie resultaten zijn bereikt. Mariska: De start van zo n traject is intensief. Samen met het buurtteam Jeugd en Gezin, het gezin en het netwerk, stel ik een plan op. Mijn taak is het gezin concrete voorwaarden te stellen en dit vast te leggen in een gezinsplan. Het buurtteam Jeugd en Gezin en het gezin gaan vervolgens met de uitvoering van het plan aan de slag. Ik houd in de gaten of de voorwaarden in tact blijven. En als de veiligheid voldoende kan worden geborgd, dan treed ik terug. Dus wanneer het gezin bij wijze van spreken op een kale betonnen vloer leeft, daar bemoei ik me niet meer mee. Mijn kerntaak is: veiligheid voor het kind en het voorkomen van een langdurige OTS. Mariska: Een goed voorbeeld is de casus van een gezin in Ondiep waar een schietincident plaatsvond tussen de nieuwe vriend van moeder en de biologische vader. Dit gezin was al in beeld bij het buurtteam Jeugd en Gezin vanwege schuldhulpsanering. Wij kenden dit gezin al omdat de oudste zoon bij ons onder toezicht stond. Omdat het buurtteam mij meteen inschakelde, heb ik pittige voorwaarden kunnen stellen en zijn ook de andere twee kinderen in beeld gekomen. Zónder dat ze meteen onder toezicht werden gesteld. En dat binnen een zeer kort tijdsbestek. Daar ben ik zeker trots op. Mijn rol is weleens lastig Gedurende het gesprek vertellen beide vrouwen zeer enthousiast over hun nieuwe functie. Judith: We werken al een tijdje in de jeugdzorg. En je wilt zo graag dat kinderen opgroeien in een veilige omgeving. Nu, tijdens de crisis, zie je dat er steeds meer gezinnen met financiële problemen te maken krijgen en alles wat erbij hoort: drank, vechtscheidingen, noem maar op. Mariska: Onze rol hierin is anders, dat is weleens lastig. Je merkt dat er inschattingsfouten worden gemaakt en wij te laat worden ingeschakeld. Dat is zonde, want het gaat om serieus ernstige zaken waarmee we veel ervaring hebben. En één misser gónst bovendien in no-time door de hele wijk en dat schaadt weer het vertrouwen van wijkbewoners in de buurtteams. Door actief samen te werken met het gezin, de omgeving én de buurtteams, is er veel winst te behalen. Zo heb ik een OTS binnen een half jaar kunnen afronden, omdat moeder actief meewerkte. Dan zie je een verschil met vroeger en dat geeft energie. Mijn werk is leuker en boeiender En, wat leren de vrouwen er zelf van: vakinhoudelijk en persoonlijk? Mariska: Best veel. Buurtteams werken bijvoorbeeld zeer transparant en betrekken moeder, vader én het netwerk overal bij. Ik praat niet meer óver het gezin, maar mét. En even een telefoontje plegen met de juf, is nu de juf echt erbij betrekken in plaats van ter Mariska werkt 13 jaar in informatie. Die transparantie werkt goed, waardoor vrijwillige uithuisplaatsing, naar oma of de buurvrouw, prima kan worden georganiseerd. Judith: Het bezig zijn met kwaliteitsverbetering maakt me ook kritischer naar mijn eigen functioneren, dat is niet eng, dat geeft energie. Net als brainstormen over vernieuwingen, nadenken over interne opleidingen, de toekomst, het vak, het is uitdagend én het maakt m n werk leuker en boeiender. Veranderen werkt voor sommigen verlammend en dat is zonde, want de trein rijdt toch al. Door actief mee te gaan in de vernieuwing creëer je mogelijkheden voor jongeren én voor jezelf. Het is mijn taak dat ik heel snel reageer.
Gelukkig zag ik een kans bij Jarabee en die pakte ik ook 4 5 Deze baan is niet mijn eigen keuze, maar ik zet mij er 100% voor in. Anouk werkt 7 jaar in Stel je hebt sinds 2009 een vast contract als ambulant jongerenhulpverlener. En je werkt als ambulant jongerenhulpverlener bij het J-punt (jongerenpunt) met 18+ jongeren met een verstandelijke beperking en/of een psychische stoornis. Dan hoor je dat er wordt gestart met een pilot, in dit geval FACT Jeugd, en je solliciteert op de functie van teamlid. De FACT Jeugd methodiek is helemaal de jouwe, omdat je met verschillende disciplines - jeugdzorg, psychiatrie, gehandicaptenzorg - als één team intensief samenwerkt, zodat je de cliënten snel, adequaat en op een laagdrempelige manier ondersteunt. En dan word je boventallig verklaard. Je werkt dus vanuit de jongere, je gaat naar ze toe, je zit er dicht op. Het zijn jongeren die snel resultaat willen zien, dat hun brandjes worden geblust. Ja, ik had het er hartstikke naar mijn zin. Alleen het mocht niet lang duren. Ik begon op 1 april en binnen twee maanden werd ik op die beruchte dinsdag gebeld dat ik boventallig was verklaard. Als intern begeleider én als FACT Jeugd teamlid. Ja, ik ben heel boos geweest. En het geeft ook de spagaat aan waarin onze sector zich bevindt: graag willen ontwikkelen en drastisch moeten bezuinigen. Anouk Markslag (29 jaar, 7 jaar werkzaam in ) Waar je ook geplaatst wordt, je kunt je kansen pakken. werkt bij Jarabee. Dat er een bezuinigingsronde aan zou komen, werd maart 2013 bekend gemaakt. Anouk: In 2013 werden er door de provincie minder trajecten ingekocht dan in 2012. Een krimp van 10% voor Jarabee. Per leeftijdsgroep moest het percentage medewerkers voor en na de bezuinigingen gelijk zijn, dat is conform een afspiegelingsprincipe volgens UWV. De laatste die was binnengekomen, moest er het eerste uit. Ergens had ik dat telefoontje verwacht, want in ons team moest er 1 FTE uit en ik was het kortst in dienst. Maar toch, je denkt ook aan mogelijkheden. Toch moest ik weg Ze vervolgt: En ergens had ik ook de hoop dat er naar het J-punt team breder zou worden gekeken. We werkten binnen het J-punt namelijk heel nauw samen en mét elkaars cliënten. Juridisch gezien bleken we onderling toch niet uitwisselbaar. Ach, het is me allemaal wel uitgelegd, maar toch. Ik nam een stap om te solliciteren op een nieuwe functie en besloot m n vertrouwde plek op te geven. Hartstikke spannend natuurlijk. En ik zou met mensen komen te werken uit de psychiatrie, ook spannend, want van die deskundigheid zou ik vast veel kunnen leren. Toen de projectleider me belde dat ik het was geworden was ik superblij! Ik was er helemaal klaar voor, maar binnen nog geen twee maanden moest ik weg. Ik heb het daar behoorlijk lastig mee gehad. Mijn werk is nu anders Nog diezelfde week had Anouk een gesprek binnen Jarabee om te bekijken of ze geschikt was om één van de elf openstaande vacatures te vervullen. Ik had echt zoiets van: het maakt me niet uit wat ze me aanbieden, ik wil gewoon werken! Nu ben ik pedagogisch medewerker spoedzorg. En sta ik op de groep. Hoe dat is? Het werk is anders, het netwerk is anders. Ik was ambulant, had een eigen caseload. Hier werk ik in een team dat 24/7 doorgaat, echte crisisopvang dus. Heus, ik ben heel blij dat ik een plek heb gekregen. Voor nu is het dus dit en dat wil ik echt een kans geven. Ik zet me voor 100% in, maar het is niet mijn eigen keuze. Ik wil er voor deze jongeren zijn Het gesprek is in het gebouw waar een crisisgroep van elf 18-minners is gehuisvest. Een pittig groepje volgens Anouk. Haar ogen staan vrolijk, ze heeft het hier absoluut naar haar zin. De hele kwestie heeft een paar maanden geleden plaatsgevonden. Dus is de vraag: wat heeft ze ervan geleerd en wat heeft het haar gebracht? Anouk: De ervaring die ik hier opdoe is grotendeels nieuw en dat vind ik leuk. Ik werk met 18-minners, heb te maken met voogden, ouders, de Raad voor de Kinderbescherming, scholen. En het kriebelt nu al bij me: kan het niet efficiënter? Want hoe meer mensen, hoe meer communicatieruis. Bovendien, ik weet niet of gemeenten straks nog al die poppetjes gaan betalen. Daar zijn we nu druk mee. Onlangs hebben we met collega s in een familie-opstelling een casus gedaan, pas dan voel je écht hoever je met al die verschillende disciplines van een kind afstaat. En dan is er ook nog een moeder met haar vriend, een vader met z n vriendin en dan al die kinderen uit verschillende gezinnen. Hoe dat voelt voor een kind ervaar je in zo n opstelling: vre-se-lijk. Dat triggert me enorm om er voor deze jongeren te zijn, hoe lastig ze soms ook kunnen zijn. Werken betekent veel voor mij En wat heeft de hele kwestie haar persoonlijk gedaan? Heeft ze nog iets ontdekt dat ze nog niet wist? Ik heb nu een vaste aanstelling en daar ben ik blij mee. Waar je ook geplaatst wordt, je kunt je kansen pakken, ik doe dan ook m n stinkende best om er hier wat van te maken. Wat me heeft verbaasd is te ontdekken hoeveel invloed werk op m n leven heeft. Ik realiseerde me opeens wat werk voor me betekent: ik kan m n energie erin kwijt, heb collega s, je hoort ergens bij, je vertelt wat je meemaakt. Ik had het gevoel dat m n leven doelloos zou zijn zonder m n werk, terwijl ik heel veel naast mijn werk doe! Natuurlijk ben ik direct m n netwerk in gedoken en hoogstwaarschijnlijk had ik wel wat anders gevonden. Gelukkig zag ik een kans bij Jarabee en die pakte ik ook. En, ondertussen bouw ik een onderscheidend cv op: ik heb nu ook ervaring met 18-minners, zowel ambulant als op de groep. Mooi toch? Het heeft me verbaasd hoeveel invloed werk op m n leven heeft. De nieuwe jeugdzorg: wanneer en waarom? Hulpverleners vrezen voor kwaliteit jeugdzorg Gespecialiseerde Dit jaar duidelijkheid over budget jeugdzorg jeugdzorg verdwijnt bij marktwerking Zorgen over toekomst jeugdzorg Oppositie hekelt gejaagdheid rond nieuwe Jeugdwet De datum: 1 januari 2015 Per 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk en wordt de zorg voor de jeugd anders georganiseerd. Gemeenten worden zowel bestuurlijk als financieel verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdhulp: opvoedondersteuning, vrijwillige provinciale jeugdzorg, jeugdzorg in het justitieel kader, Jeugdzorg Plus, jeugd-lvb en jeugd-ggz. Waarom? Er wordt toegewerkt naar een echt nieuw stelsel van jeugdzorg. Een stelsel dat een einde maakt aan de huidige bureaucratie en versnippering van de hulpverlening. Het uitgangspunt van deze veranderingen is jeugdhulp zo veel mogelijk in de eigen omgeving van kinderen en jongeren te bieden. Is dat niet mogelijk, dan wordt alle hulp zoveel mogelijk gericht op het terugkeren in de eigen omgeving en op het herstellen van het gewone opvoeden en opgroeien. Is er toch gespecialiseerde zorg nodig, dan gebeurt dat op maat. De toegangsfunctie van Bureau Jeugdzorg komt te vervallen. Het doel is dat de jeugdhulp effectiever wordt door: meer preventie en eerdere ondersteuning (vroegsignalering) minder snel medicaliseren uitgaan van de eigen kracht van jongeren en hun ouders meer zorg dicht bij huis betere samenwerking tussen hulpverleners: één gezin, één plan, één regisseur professionals de ruimte te geven zorg op maat te bieden Laagdrempelige zorg en dichterbij jongeren en gezin Om dit te realiseren kiezen veel gemeenten voor het inrichten van wijk- of gebiedsteams waarin verschillende professionals samenwerken. Professionals uit jeugdzorg, welzijn, GGZ, gehandicaptenzorg en uit de huidige CJG s. Deze professionals kunnen in dienst zijn van nu al bestaande (jeugd)zorg- of welzijnsorganisaties, maar er zijn ook gemeenten die er voor kiezen een eigen organisatie op te richten of die afspraken maken met nieuwe aanbieders. 670 kamervragen over de nieuwe Jeugdwet Het wetsvoorstel Jeugdwet is op 1 juli 2013 naar de Tweede Kamer gestuurd. Tot 12 september konden de Tweede Kamerleden schriftelijk vragen stellen aan staatssecretaris Van Rijn. De Tweede Kamer heeft eind september maar liefst 670 vragen gesteld over het op 1 juli ingediende wetsontwerp Jeugdwet. De vragen gaan onder andere over de overheveling van de GGZ, de rol van de gemeenten, de positie van cliënten en het waarborgen van zorg aan huidige cliënten. Het kamerdebat over de Jeugdwet is gevoerd op woensdag 9 oktober. Een ruime kamermeerderheid steunt het voorstel. Het is de bedoeling dat de Eerste Kamer nog dit jaar instemt, zodat de Jeugdwet op 1 januari 2014 in het Staatsblad staat en op 1 januari 2015 van kracht wordt. Grote gevolgen voor werk en banen Veel banen gaan verloren of verschuiven De overgang van de verantwoordelijkheid naar gemeenten gaat gepaard met een forse budgetbezuiniging van minimaal 15% in 2017. Van de nieuwe werkwijze wordt verwacht dat dit leidt tot efficiencyverbetering. Op basis van de veranderingen en de bezuinigingen is de verwachting dat er in 2017 5.100 tot 8.700 van de huidige 30.000 banen verdwijnen. En dat kan niet alleen worden opgelost met natuurlijk verloop en pensionering. Behalve minder banen wordt ook verwacht dat banen zullen gaan verschuiven. Het is niet meer vanzelfsprekend dat de (specialistische) jeugdzorg wordt uitgevoerd door de bestaande organisaties. Gemeenten kunnen ook in zee gaan met andere uitvoerende organisaties. Iedere gemeente kiest voor een constructie die bij hun aanpak past. Dat kan een contract zijn met een huidige uitvoerder, maar ook het inzetten van medewerkers van een nieuwe organisatie of zelfs het oprichten van een gemeentelijke organisatie waar jeugdzorgwerkers in dienst komen. Meer ambulant werk Er komen niet alleen minder banen, ook zullen er op sommige plaatsen functies gaan verdwijnen terwijl ergens anders nieuwe functies ontstaan. Door de extra inzet op preventie en zorg in de buurt van het gezin groeit de behoefte aan ambulante hulpverleners. Over het algemeen gaat het dan om hbogeschoolden. Het streven van de nieuwe jeugdzorg is te komen tot minder uithuisplaatsingen. Dit heeft gevolgen voor het aantal benodigde medewerkers in de residentiële zorg. De verwachting is dat daar extra banen zullen verdwijnen. Ook bij staf- en ondersteunende diensten verdwijnen naar verwachting relatief veel banen. Ook de inhoud van het werk verandert De nieuwe aanpak vraagt ook om andere vaardigheden van de hulpverleners. Je zult mensen moeten helpen zelf verantwoordelijkheid te nemen en participatie moeten bevorderen. Dus zorgen dat, in plaats van zorgen voor. Je zult daarnaast goed moeten kunnen samenwerken met hulpverleners uit andere organisaties en met een andere deskundigheid. Je moet kunnen netwerken en coördineren. En je zult jezelf en jouw specifieke deskundigheid goed moeten kunnen presenteren.
6 7 We zijn druk met profileren en contacten leggen Karin werkt 14 jaar in Dat vind ik super spannend, maar het werkt wel Bij Combinatie Jeugdzorg zit veranderen in het DNA van de organisatie. Al sinds 2004 worden jeugdigen behandeld volgens het inhoudelijke concept Wonen doe je thuis. Maar een veranderende, ambitieuze organisatie vraagt ook veel van haar medewerkers. Els Dirks, van oorsprong maatschappelijk werker en Nathalie Chondrogiannis en Karin Lobbezoo, van oorsprong groepswerkers, vertellen dat ze met de invoering van dit nieuwe concept bijvoorbeeld zijn omgeschoold tot ambulant hulpverlener. Karin: Een prima functiebenaming die goed onze focus aangeeft, namelijk steeds meer in de gezinnen thuis gaan werken en zoeken naar de krachten van het gezin. Maar als hulpverlener en alleenstaande moeder met twee kinderen moest ik meer dagen én overdag werken, dat was voor mij een hele omschakeling. Ik heb echt moeten leren mijn bijzonder toegevoegde waarde te zien. Els: Vanwege de ontwikkelingen in en komende bezuinigingen, is sinds anderhalf jaar de gedachte Wonen doe je thuis verder aangescherpt met bijvoorbeeld de inzet van SNS: Sociale Netwerk Strategieën. Dat is goed, maar ook merkbaar in de werkdruk: we moeten ons naast ons werk ook meer profileren en contacten leggen, bijvoorbeeld. Nathalie: Sinds ik hier werk, ben ik eigenlijk altijd met veranderen bezig: leuk en uitdagend maar soms ook vermoeiend, het komt bovenop je dagelijkse werk. Mensen helpen, daar deed ik het voor Het gesprek vindt plaats in één van de vijf hoofdvestigingen van Combinatie Jeugdzorg in Veldhoven, middenin een bosrijke omgeving. Er zijn op het terrein drie behandelgroepen en drie groepen MKD (medisch kleuterdagverblijven). Nathalie: Mooi, maar ik ben hier vrij weinig, want ik kom bij de gezinnen thuis. We hebben bijvoorbeeld allemaal een iphone, zodat je ook onderweg je mail kunt checken en je agenda kunt bijwerken. Een ipad zou nog idealer zijn dan kun je ter plekke, dus bij de gezinnen, de noodzakelijke administratie verrichten of dingen opzoeken. Een aantal ambulant hulpverleners is dit aan het uitproberen in het kader van een pilot. Els: Hulp verlenen gebeurt inderdaad zo veel mogelijk bij de gezinnen thuis. En alsmaar met de achterliggende gedachte: ervoor zorgen dat ze mij niét nodig hebben. Vroeger, ik doe dit werk alweer 25 jaar, was ik zomaar één of twee jaar actief met een gezin bezig. Dat was mijn werk: mensen helpen, dáár deed ik het voor. Het verschil met nu is groot, dat was wennen en dat is het soms nog steeds. Ik ben opgeleid als hulpverlener. Nu ben ik meer bezig met krachtenbundeling van het gezin en hun netwerk, zodat plaatsingen kunnen worden voorkomen. Maar ook om gezinnen de mogelijkheid en kans te geven zelf de regie en verantwoordelijkheid over hun eigen leven te houden. Ik wilde altijd alles zelf doen Dat Combinatie Jeugdzorg altijd in beweging is, heeft volgens de vrouwen zeker voordelen. Els: Ik ben nu gewend te schakelen, te leren, naar mezelf te kijken. Ik vond het vroeger bijvoorbeeld heel moeilijk om hulp te vragen, wilde altijd alles zelf doen. En toen moest ik de ouders leren om in hun netwerk om hulp te vragen én hulp te accepteren! Dat heb ik eerst zelf moeten leren, zodat ik het ook professioneel kon overdragen. Dat was pittig, ja. Karin: Ik heb moeten leren om te kijken naar m n BTW, zoals het management dat noemt, naar m n bijzonder toegevoegde waarde. Dankzij leertrajecten, deskundigheidsbevordering en omdat we ook expertises als psychopathologie en multi-problems in huis hebben, ben ik meer een systeembegeleider geworden. Ik bezie de hele context van zo n gezin: zowel in de breedte als in de diepte. Dat is echt m n specialisme geworden. Nu zoek ik echt de samenwerking Het gesprek komt op de huidige stand van zaken. Verteld wordt dat de Centra voor Jeugd en Gezin (CJ&G) goed zichtbaar zijn in de regio en dat er steeds meer wordt samengewerkt. Wat betekent dit voor de vrouwen, vakinhoudelijk en persoonlijk? Karin: Ik ben druk bezig om te laten weten wie we zijn en wat we kunnen. Dit betekent dat ik echt de samenwerking opzoek. In het begin was dat veel meer op managementniveau, nu zie je dat de medewerkers gaan samenwerken. In het begin was dat allemaal nieuw en best eng, contact zoeken met de coördinator van het CJ&G. Ook omdat ik weet dat het móet: het gaat erom dat de coördinator weet wie ik ben, wat ik voor hem kan betekenen. Els: Maar het werkt wel. Gemeente Cranendonck is preventief bezig met voorlichting geven en vraagt hiervoor de expertise van Combinatie Jeugdzorg, bijvoorbeeld bij het geven van voorlichting over vroegtijdig signaleren van kindermishandeling en verwaarlozing. Omdat ik dat ga doen ga ik me dus ook weer meer verdiepen en specialiseren in dit onderwerp. Ook Humanitas zoekt contact. Karin: Het is een kwestie van naar voren bewegen, je moet er gewoon naartoe. Dan ontstaat het netwerk dat je nodig hebt. Super spannend, maar het werkt wel. Bovendien heeft elke gemeente een eigen problematiek en een eigen burgemeester en wethouders. Merkbaar is dat gemeenten dezelfde doelen en plannen hebben, maar bijna allemaal een verschillende weg ernaartoe bewandelen. Nathalie: Daarom zijn we zo actief om ons binnen de gemeenten te profileren. Ik ben echt bezig een netwerk te creëren. En opeens zie je dat het heel logisch is dat je de wethouder informeel bijpraat. Dat is bijzonder, je voelt opeens je toegevoegde waarde. Ja, dat geeft veel energie. Ik maak me zorgen dat er straks te weinig geld is Trots op de organisatie. Graag meewerken met de nieuwe koers van de gemeente. Doen waar je goed in bent. Voorop willen én moeten lopen. Met vooral steeds de focus op jongeren: dat ze goed opgroeien. Nathalie: En dat is best lastig. Je bent harder nodig dan ooit. De maatschappij verhardt. Dorpen krijgen steeds meer met stadse problemen te maken als drugs, loverboys, vechtscheidingen. Ondertussen weet ik dat er bezuinigd moet worden. Maar toch weerhoudt me dat niet om m n werk goed te doen en er méér voor te doen. Voorlichting geven op scholen bijvoorbeeld, het werkt: mensen durven me sneller om hulp te vragen. Karin: Andersom geldt het ook. Ik was vier maanden aan het aanmodderen om een uitkering voor een dakloze moeder te regelen, haar kind zat bij ons in de behandelgroep. Via de CJ&G-coördinator is deze casus opgepakt: met diverse disciplines zijn we gezamenlijk om tafel gaan zitten en is er ter plekke een uitkering, huis, etc. geregeld. Dat is natuurlijk hartstikke mooi, maar wel denk ik dan: ik hoop maar dat ze me ook straks nog kunnen betalen. Tot slot geven de vrouwen aan dat ze zich over hun eigen baan nog geen zorgen maken. Els: Ik voel me nodig, voor gemeenten is nog veel onbekend. Maar, ondertussen worden de wachtlijsten langer én moet er bezuinigd worden. Nathalie: Ik maak me zorgen dat er straks te weinig geld is voor specialistische hulp. En we hebben het wel over zeer kwetsbare kinderen en gezinnen die onze hulp hard nodig hebben. Nathalie werkt 24 jaar in Els werkt 25 jaar in Wat kun jij doen? Als alles om je heen verandert, hoe verander jij dan mee? De collega s die we voor deze krant interviewden, hebben zelf ook niet alle antwoorden. Maar de adviezen die ze geven zitten wel op één lijn: 1. bepaal wat je wilt en wat je kunt, 2. ontwikkel jezelf, profileer jezelf en 3. pak je kans! Dit advies hebben we verder voor je uitgewerkt, met voorbeelden en tips hoe je hier mee aan de slag kunt gaan. (1) Bepaal wat je wilt en wat je kunt We zitten in een situatie waarin nu niet 100% duidelijk is wat er straks van iedereen wordt gevraagd. Maar wat wel duidelijk is, is dat de wereld gaat veranderen voor alle medewerkers in. Wachten tot alles 100% duidelijk is en dán pas bepalen wat je gaat doen is geen goede optie. Om straks te kunnen reageren op nieuwe ontwikkelingen en om een nieuwe (baan)kans te kunnen grijpen, is het belangrijk dat je nu al voor jezelf bepaalt waar je staat en wat je wilt. Stel jezelf de juiste vragen en ga in gesprek Hoe je dat doet? Vooral door jezelf vragen te stellen. Wat wil je over drie jaar of over vijf jaar? Wat vind je echt belangrijk in je werk? Waar krijg je energie van? En ook: wat kan ik goed, wat is mijn kracht, waar krijg ik complimenten over, wat kan ik verbeteren? Ga ook eens in gesprek met je leidinggevende, of met een loopbaanadviseur, of praat erover met een collega. Het werkt echt veel beter wanneer je jezelf uitspreekt en het er met anderen over hebt. Vertel en leg uit wat je bedoelt. En als de ander dan doorvraagt kun jij weer dieper nadenken waarom je iets wel of niet wilt. Zo krijgt wat je hebt bedacht echt betekenis en leer je jezelf beter kennen. Kijk op www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl Online zijn er allerlei tests en vragenlijsten te vinden die je kunnen helpen bij het stellen van de juiste vragen en het vinden van antwoorden. We hebben er een aantal voor je verzameld op de website die hoort bij deze campagne: www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl. Hou jezelf op de hoogte: twee handige sites Hou jezelf op de hoogte. Lees en volg het nieuws over transitie en transformatie. Weet wat er speelt in jouw organisatie en regio of gemeente, ben nieuwsgierig, zoek en vraag. Via www.voordejeugd.nl en www.kennisnetjeugd.nl blijf je op de hoogte van het laatste nieuws over transitie en transformatie. Je kunt je ook opgeven voor de (gratis) nieuwsbrieven van deze sites. Focusdag 2013 voor Rotterdamse professionals in de jeugdhulp Samen met jeugdhulpinstellingen en onder andere opleiders worden in steeds meer gemeenten bijeenkomsten georganiseerd om professionals op de hoogte te brengen, voor te bereiden op en te ondersteunen in hun nieuwe rol. In Rotterdam bijvoorbeeld gebeurt dat tijdens de zogenaamde focusdag op dinsdag 5 november. Tijdens deze dag staat de veranderende rol van de jeugdprofessional in het Nieuw Rotterdams Jeugdstelsel centraal. Meer info op www.rotterdam.nl/focusdag2013op5november. (2) Ontwikkel jezelf, profileer jezelf In de nieuwe jeugdzorg worden nieuwe vaardigheden verwacht van de professionals. Zo is samenwerken heel belangrijk, net als het opzetten en versterken van netwerken. Daarbij hoort ook het goed profileren van jezelf, je vak en jouw toegevoegde waarde. In een snel veranderende omgeving moet je mee veranderen en nieuwe dingen leren. Dit geldt niet alleen voor jeugdzorgwerkers, maar ook voor de andere werknemers in jeugdzorgorganisaties zoals stafmedewerkers en medewerkers van ondersteunende diensten. Het is interessant om voor jezelf na te gaan hoe jij zelf het beste leert. Wat is de leerstijl die het beste bij jou past en waar je het meeste profijt van hebt? Op www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl vind je hiervoor een korte test. Leren op de werkplek De sterk veranderende omgeving maakt leren op de werkplek één van de snelste en meest praktische vormen om vaardigheden en competenties te vergroten. Leren op de werkplek kan namelijk bijna overal en altijd en je kunt het zelf of met je team(leiding) starten en organiseren. Op www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl geven we een paar goede voorbeelden. Informatie over opleidingen, certificering Op www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl vind je ook gebundelde informatie over hoe je het snelst met een mbo-achtergrond naar een hbo-diploma kunt gaan. Maar ook wat de waarde is van een branchecertificaat en hoe je dat kunt behalen. Bovendien hebben we links opgenomen naar de Databank Na- en Bijscholing van het NJi (Nederlands Jeugdinstituut). Deze databank bevat meer dan 750 beschrijvingen van opleidingen, cursussen en trainingen voor beroepskrachten in het jeugddomein. Wil je je ook oriënteren op opleidingen buiten de jeugdzorg? Kijk dan eens op YouChooz.nl. Een landelijk voorlichtingssite over opleidingen en beroepen in zorg, welzijn en sport. Gratis training Hier sta ik voor Leer jezelf presenteren en profileren. Misschien is het nog niet voor iedereen even vanzelfsprekend, maar jezelf profileren wordt steeds belangrijker in de nieuwe jeugdzorg. De training Hier sta ik voor is een (gratis) door FCB verzorgde training. Je leert in deze training niet alleen jezelf te presenteren, maar ook je werk en jouw toegevoegde waarde in je werk. Kijk voor meer informatie op www.doemeeindenieuwejeudgzorg.nl. (3) Pak je kans! Waar vind je die (nieuwe) rol of die (nieuwe) baan die je hebben wilt? Mogelijk binnen je eigen organisatie, maar dat zal niet voor iedereen gelden. En misschien wel niet eens binnen een jeugdzorgorganisatie maar (net) daarbuiten. Belangrijk is dat je om je heen kijkt, dat je actief zoekt en oriënteert. Participeer in proeftuinen of nieuwe samenwerkingsverbanden Veel organisaties zijn volop bezig met het experimenteren met nieuwe werkvormen, in nieuwe samenwerkingsverbanden zoals regio- of wijkteams. Hou je zelf op de hoogte van de initiatieven binnen je eigen organisatie. Mogelijk biedt dit kansen. Waar vind je vacatures? Handig om te weten is dat steeds meer werkgevers hun vacatures alleen op hun eigen websites plaatsen, dus niet op online vacaturebanken of in advertenties in kranten e.d. Via www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl kom je op een kaart van Nederland waar je op regio kunt zoeken naar alle (huidige) werkgevers in de jeugdzorg en hun websites. Voor vacatures kun je natuurlijk ook nog altijd terecht op algemene vacaturesites zoals nationalevacaturebank.nl, monsterboard.nl en jobbird.nl of op de vacaturesite van het FCB Loopbaanplein. Ga ook naar het FCB Loopbaanplein en de Loopbaanwinkel Via www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl verwijzen we je ook door naar het FCB Loopbaanplein en de Loopbaanwinkel. Op het FCB Loopbaanplein (www.fcb-loopbaanplein.nl) leer je jezelf beter kennen met een aantal persoonlijkheidstesten. Ook kun je er zoeken in het actuele overzicht van - op jouw talenten aansluitende - vacatures van álle vacaturebanken in Nederland. Je kunt er - na het aanmaken van een persoonlijk account - ook terecht voor het maken van een e-portfolio en een digitaal cv. En wanneer je je profiel hiervoor open wilt stellen kunnen werkgevers jou hier vinden, wanneer zij op zoek zijn naar kandidaten voor hun vacatures. In de Loopbaanwinkel (www.loopbaanwinkel.nl) vind je bijvoorbeeld trajecten voor individuele coaching op het gebied van loopbaan- en arbeidsmarktoriëntatie. De trajecten van de Loopbaanwinkel kunnen door jouw werkgever voor jou worden ingekocht. Ga naar www. doe mee in de nieuwe jeugd zorg.nl
8 Eigen kracht geldt ook voor jou Ruud Verhoeven (38 jaar, 4 jaar werkzaam in ) is HR-adviseur bij Altra onderwijs & jeugdhulp, vooral actief in Amsterdam en omgeving. Ruud behoort net als bijvoorbeeld medewerkers op juridische zaken, facilitair, marketing & communicatie en secretariaat tot het zogenaamde ondersteunende personeel. Voor al die mensen geldt dat de overheveling naar de gemeenten, de verandering van de manier van werken én de bijkomende bezuinigingen hun kansen op behoud van werk binnen enorm verkleinen. Als HR-adviseur zit Ruud middenin alle veranderingen voor medewerkers binnen Altra en tegelijkertijd is hij zelf straks ook aan de beurt. We vroegen Ruud hoe hij daar mee omgaat en vooral hoe hij vanuit zijn expertise zijn management, directie en collega s kan helpen. Niemand kan het je precies vertellen Wanneer er zoveel verandert, is het voor bijna niemand eenvoudig. Alle kaders lijken weg te vallen. Op dit moment worden we ons steeds bewuster dat verandering de norm is. Op zich is dat niet nieuw: je werk nu is anders dan twee jaar geleden, en heel anders dan 10 jaar geleden. Het verschil is dat veel factoren tegelijk in beweging zijn: niet alleen je persoonlijke wensen en ambities, maar ook de maatschappelijke opvattingen rondom hulpverlening, de rol van organisaties en de besteding van financiële middelen. Het is niet mogelijk om precies uit te tekenen hoe de toekomst eruit gaat zien. Maar dat is ook logisch: de toekomst is niet statisch. De enige constante is de verandering. Begrijp waarom Ruud: In zo n situatie is het belangrijk dat je begrijpt waarom we met z n allen aan het veranderen zijn. Alleen maar weten dat het naar de gemeenten gaat, of dat er bezuinigingen zijn, of dat we dichterbij het kind gaan werken is niet genoeg. Zorg dat je goed geïnformeerd bent over ontwikkelingen en plannen. En maak vervolgens de vertaling naar jezelf: geloof jij in een andere manier van werken? Is dit effectievere hulpverlening? Waarom past dat in deze tijd? Wat is de maatschappelijke tendens? Kan ik hier achter staan en kan ik het helpen vormgeven? Jij bent je eigen hulpmiddel We leren onze cliënten te denken en werken vanuit hun eigen kracht op een oplossingsgerichte manier. En wat werkt voor cliënten werkt ook voor medewerkers en organisaties. We vertellen onze cliënten niet meer van A tot Z wat ze moeten gaan doen. Een manager of organisatie zal dat ook steeds minder bepalen voor medewerkers. Eigen kracht geldt ook voor jou. Sterker nog, het begint bij jou. Heb dus vertrouwen in je eigen kennis en ervaring, in je vaardigheden en in je veranderkracht. Jij bent je eigen hulpmiddel. Oriënteer en kijk om je heen Ruud s laatste advies: Ga doen wat werkt voor jou! Makkelijk gezegd, maar daarmee bedoel ik dat je tegelijk actief en kritisch moet zijn en blijven. Kom in beweging. Realiseer je wat je stijl van leren is. Werkt papieren informatie voor je, lees dan veel. Ben je van de praktijk, ga dan meelopen, meekijken en ervaren. Want iedereen zal opnieuw moeten leren. Niemand gaat jou vervolgens vertellen wat je moet doen. Je krijgt nieuwe kennis en informatie, maar je zult zelf erover na moeten denken en je eigen conclusies moeten trekken. Naast het interview met Ruud spraken we kort met vijf van zijn collega s over hoe zij de veranderingen zien en persoonlijk beleven. Mariem el Halimi (27 jaar, 7 jaar werkzaam in ), pedagogisch medewerker Vroeger stond ik vier dagen voor de groep, nu twee, de overige dagen werk ik ambulant. De veranderingen op het werk zijn geleidelijk gegaan. Door de herinrichting stonden banen op het spel, dit bracht spanning met zich mee. De verandering op mijn werk bracht mij ook dichter bij mijn cliënten. Hier ben ik zeer tevreden over! Mijn advies aan collega s: Veranderingen kunnen eng zijn maar kunnen ook nieuwe kansen bieden. Bedenk goed wat je zelf wilt, praat met veel verschillende mensen, vraag het uit en bepaal dan zelf of je de nieuwe uitdaging wilt aangaan. Raymond Pinas (47 jaar, werkt 15 jaar in de jeugdzorg), afdelingsmanager Amsterdam Nieuw West en Haarlemmermeer Ik moet leren veel meer op afstand te sturen. Mijn werk wordt ook leuker, creatiever, kijken wat er nieuw nodig is. Mijn advies: kijk om je heen, je bent echt nodig. En trek je maar op aan anderen, je hoeft het niet alleen te doen. Odette de Wit (54 jaar, 11 jaar werkzaam in de jeugdzorg), gedragswetenschapper en nu ook onder andere projectleider Ik zit in twee proeftuinen. De ene is net gestart dus mijn rol is nog niet helemaal duidelijk. In het andere project ben ik gebombardeerd tot projectleider. De veranderingen leken eerst klein, maar zo n nieuw netwerk opbouwen is toch echt heel anders. En alles is veel meer micro: kleine schaal, de straat op, koffie schenken, praatje maken, handje helpen, jezelf bekend maken. Zelf er naar toe in plaats van zij naar jou. Mijn advies aan collega s: niet klagen, beter positief en constructief meedenken. Stel jezelf de vraag: wat kan ik zelf doen om te zorgen dat mijn stem wordt gehoord? Marc Broekhuis (45 jaar, 6 jaar werkzaam in de jeugdzorg), ambulant gezinsbegeleider en nu ook Samen Doen medewerker Ik zit echt in de frontlinie, bijna experimenteel, verkennend, Altra profileren op scholen en bij gemeenten. Nee, ik vind alle veranderingen niet eng. Ja, ik heb een hypotheek, net twee jaar geleden een huis gekocht, maar wat ik doe, daar sta ik achter. Daar ben ik ook transparant in, ik vertel en vraag aan anderen, samen sparren. Mijn advies aan collega s: neem je verantwoordelijkheid en wees jezelf. Laat je door alle onzekerheden niet verlammen, want dan doe je jezelf te kort. Hesdy Olieberg (36 jaar en werkt 14 jaar in de jeugdzorg), ambulant hulpverlener Ook al zijn we bij Altra er al een tijd mee bezig, volgens mij zitten we nog niet eens op de helft van alle veranderingen. We hebben het er veel over met collega s, formeel en informeel. Over de druk, de stress, alle eisen, de kwaliteitscriteria. Beroepsregistratie moet ik ook nog regelen. We zeggen wel eens: Bij de gezinnen - met al hun problemen - komen we pas echt tot rust. Daar voelen we ons wel als een vis in het water. En dat is maar goed ook, want voor die gezinnen, daar doen we het toch voor! verder kijken dan 2015 Wij zijn vol energie bezig met de inhoud van ons vak! Geluksvogels noemen ze zichzelf, omdat ze de post-bacheloropleiding tot Jeugdprofessional kunnen volgen. En ze willen niets liever dan hun kennis overbrengen op hun collega s. Suzanne van Eijk en Floor Polak van Bureau Jeugdzorg Stadsregio Rotterdam: Doordat we ons sterker voelen, gaan we de transitie heel onbevangen in. Suzanne: Ik weet nu beter wat ik doe in mijn werk en waarom ik het zo doe. Gedreven Een jaar geleden bood Bureau Jeugdzorg Stadsregio Rotterdam de post-bacheloropleiding tot Jeugdprofessional aan. Van elke afdeling van BJZ mocht één persoon de opleiding gaan doen. Floor: Mijn drive? Verdieping van mijn kennis. En voorbereid zijn op wat er gaat komen. Suzanne solliciteerde omdat ze kritischer wil zijn. Ik wil beter kunnen bepalen wat ik zelf vind van de veranderingen in. Wat je doet en waarom Twee van de drie masters hebben ze inmiddels afgerond. In de eerste draaide alles om positioneren: hoe zet je jezelf neer? Suzanne: Je moet goed weten wat je doet en waarom je je werk doet. Ik heb geleerd dat je op die manier beroepstrots kunt uitdragen. Het is voor ons soms moeilijk omgaan met hoe anderen naar ons kijken. We halen kinderen uit huis, we doen het nooit goed - zo zien de meeste ouders ons, maar helaas ook de meeste professionals. Als we ons beter kunnen positioneren, stralen we duidelijker uit: we doen dit, en wel daarom. De tweede master was gericht op de benadering van ouders volgens de ouderschapstheorie: hoe ga je met hen in gesprek? Floor: Wil je iets bereiken met ouders, dan moet je ze op een andere manier benaderen dan we tot nu toe deden. We moeten ouders meer als gesprekspartner zien, als deskundige van hun eigen kind. Beroepsregistratie helpt Floor: Er gaat nogal wat veranderen met de komst van de regioteams. Qua werkvormen komen we Floor: Je ziet het collega s denken: die opleiding had ik ook wel willen doen. dichter bij elkaar, maar ergens ook weer niet doordat je ook in de deelgemeentes aan de slag gaat. We moeten straks, nog veel meer dan we nu doen, samenwerken met het lokale veld. Dat betekent dat we nog meer duidelijk moeten maken wat jeugdzorg precies doet, om misverstanden te voorkomen. En dat we goed verwachtingen moeten uitspreken naar elkaar. Heel fijn dat de beroepsregistratie vanaf volgend jaar verplicht is. Zo laten we zien dat onze medewerkers goed zijn opgeleid, doortastend werken en weten wat en waarom ze iets doen. Wacht niet af, ga aan de slag! Volg het advies op dat je collega s in deze KansenKrant je geven. Wacht niet af, maar kom nu in actie en bereid je voor: 1. bepaal wat je wilt en wat je kunt 2. ontwikkel jezelf, profileer jezelf 3. pak je kans! Ga naar de campagnesite www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl