Les Futailles Wijnregio : Elzas 3/8/99 1. Situering Ten Noordoosten in Frankrijk. Een lange smalle strook van ca. 125 km, voor de kenners van Straatsburg tot Mulhouse. Ten oosten van het Elzasgebied loopt de Rijn evenwijdig mee. De Elzas is, samen met de Champagne streek, de noordelijkste wijnstreek van Frankrijk. De streek ligt dus hoger dan de wijngaarden van de Loire. Door zijn situering volgens breedtegraad zou de Elzas een koel klimaat moeten hebben. Dit is echter niet zo want de heuvels van de Vogezen, die in de noord-zuid richting langs de Rijn lopen, beschermen het gehele Elzasgebied tegen regen en voornamelijk westenwind. Hierdoor genieten de Elzasser wijngaarden van een van de droogste landklimaten van Frankrijk. Slechts 45 à 50 cm water per vierkante meter per jaar. Een gunstig klimaat dus met een warme lente, een zonnige zomer, en een lange milde herfst. De winter is er koud, maar zelden streng genoeg om de wijnstokken te beschadigen. Dit zorgt ervoor dat de druiven genieten van een langzame en lange rijping en bewerkstelligt de ontluiking van aroma s van een hoogstaande finesse. De wijngaarden strekken zich uit telkens aan de voet van de oostkant van de Vogezen, waar de eerste heuvels zich beperken tot een hoogte van 200 à 400 meter. Het zijn telkens wijngaarden met een breedte tussen 1,5 en 3 kilometer. De geologische structuur is complex en bevat verschillende soorten rotsen, die de oude granietlaag van de Vogezen bedekken. De wijnbouwers zijn erin geslaagd de beste sites eruit te halen en te bewerken. De totale productieoppervlakte is 14.500 hectaren. (Foto s) 1
2. Van druif naar wijn De Alsace wijnen dragen de naam van hun druivensoort. Dit maakt het makkelijker om de wijnen te herkennen en te memoriseren. Er zijn dus geen mengelingen van de druivensoorten op enkele uitzonderingen na, waaronder de ook wel lekkere Edelzwicker. De wijn oogst vindt in het algemeen eind september tot half oktober plaats. De precieze data variëren jaarlijks en hangen van het rijpingsproces van de druiven af. Er zijn 3 appellations. De AOC s zijn verplicht gebotteld in de streek van herkomst. 1) De Appellation d Origine Contrôlée Alsace (85% van de productie) 6 witte wijnen Sylvaner Deze druif levert een wijn op die verfrissend, licht en discreet fruitig is. Sylvaner is dorstlessend en heeft een aangename smaak. Keuken : vis en zeefruit (schaal en schelp), vleeswaren en salades. Dus : licht, verfrissend, met bescheiden fruit. Pinot blanc Deze druif ligt aan de oorsprong van zachte, verfijnde wijnen waarin frisheid en soepelheid samenkomen. De Pinot blanc neemt een soort middenpositie in tussen de verschillende Alsacewijnen. Keuken : passen bij bijna alle gerechten, gevogelte, vis, koude of warme voorgerechten, koude vleesbuffetten, zeefruit, enz. Dus : zacht en fijngevoelig, fris en soepel. Riesling De Riesling wordt gebruikt om eersteklas droge wijnen te maken. Een krachtige wijn met karakter, en tegelijkertijd fijn fruitig. Het bouquet, de samengestelde verspreiding van de geuren van de wijn, is heel verfijnd en kent soms minerale of florale nuances. Een gastronomische wijn. Keuken : vis, zeefruit, wit vlees, zuurkool. Dus : droog, zuiver, met een uiterst geraffineerd bouquet. 2
Muscat De Muscat leidt naar onnabootsbare fruitige wijn, die droog is en met een verfijnd bouquet. Zijn droge karakter onderscheidt hem van de zoete muskaatwijnen uit het Middellandse Zeegebied. Keuken : aperitief (recepties), asperges Dus : droog, beminnelijk geurend naar druiven Tokay Pinot gris Deze druif levert een krachtige rondborstige wijn op, complex van geur en smaak. Deze wijnen zijn stevig en rond en hebben een lange afdronk. Er zitten complexe aroma s van kreupelhout in, soms licht gerookt. Hij misstaat niet in de plaats van een rode wijn. Keuken : wild, wit vlees, foie gras, geroosterd vlees en organen. Dus : stevig en rondborstig, met een rijk gevarieerd bouquet. Gewurztraminer De Gewurztraminer-druif staat garant voor een stevige wijn met body. Hij heeft buitengewoon aromatische eigenschappen met een schakering van fruit, bloembouquet of kruiden. Sterke structuur en rond van smaak. Keuken : aperitief, exotische (kruidige) gerechten (Aziatisch, Mexicaans, Indisch), stevige kazen en desserten. Dus : kruidig, krachtig, met een zeer rijk aroma. 1 rosé of rode wijn Pinot noir Deze druif geeft een originele rode of rosé wijn. De typische fruitigheid doet denken aan kersen. Keuken : rood vlees, wild, vleeswaren, geitenkaas of gruyère Dus : karakteristieke fruitigheid van kersen. Deze wijnen worden alle jong gedronken, vanaf 1 tot 5 jaar na hun oogst. 3
2) De Appellation d Origine Contrôlée Alsace Grand Cru (3% van de productie) De herkomst van de Grand Cru beperkt zich tot slechts 50 strikt begrensde regionen. 4 witte wijnen Riesling Muscat Tokay Pinot gris Gewurztraminer De Grand Cru kan langer bewaard worden. 3) De Appellation d Origine Contrôlée Crémant Alsace (12% van de productie) Dit is een mousserende wijn, bereidt volgens de méthode champenoise. De Crémant wordt hoofdzakelijk gemaakt van de Pinot blanc, Pinot Gris en Pinot Noir. Daarnaast zijn volgende vermeldingen mogelijk. vendanges tardives (late wijnoogst) en sélection de grains nobles (selectie nobele druiven). Zijn kunnen een aanvulling zijn op de AOC Alsace en de AOC Alsace Grand Cru. Deze wijnen zijn normaliter buitengewone wijnen meestal volzacht of likeurzoet. 3. Cijfers zie schema s internet karakteristieken van de productie in de Alsace de verkoop kalender met kwaliteitsaanduiding 4. Bezoek wijnboer in Beblenheim zie foto s 4
5. De consumptie Eindelijk! Fles De Alsacefles is uniek en bij wet beschermd. Glas Bij voorkeur een in een dun glas met lange voet (groen). Temperatuur koel serveren maar niet te koud (8 à 10 ). Crémant tussen 5 en 7. Keuken zie overzicht internet. 6. Proefronde Guy Monfort 5