Producten worden diensten: een duurzame waardepropositie voor Vlaanderen OVAM, Afval- en materialenbeheer/beleidsinnovatie
Opdracht TWOL-PDC van OVAM Opdrachtnemer: BECO-Pantopicon Timing: 2009 febr 2010 Klankbord: VITO, VUB, OVAM Doelstelling: PDC alternatief op productverkoop: lagere milieubelasting? Focus: Business to Consumer (B2C) Eindrapport: http://www.ovam.be/jahia/jahia/cache/offonce/pid/17 6?actionReq=actionPubDetail&fileItem=2415 3
Opdracht TWOL-PDC van OVAM Resultaten SusProNet, SCORE, MePSS, Sustainable everyday; Innovatiescan PDC van AgentschapNL, 'Tot uw diensten' van Vlaamse innovatiecentra, Plan C (transitie richting duurzaam materialenbeheer): onderzoek binnen domeinen voeding, ICT, kantoor, basismaterialen, huishoudens, mobiliteit, lokale wijkinitiatieven voorbeelden: Cambio (BE), Greenwheels (NL), Beci Bike project, Smart chair BMA ergonomics, Wasmachine (Electrolux), verhuur sportuitrusting en reiskoffers, strijkatelier PDC = milieuvriendelijker alternatief? Niet noodzakelijk, maar wel groot potentieel mits bedrijf zijn business model in vraag stelt, Life Cycle Management 4
Types productdienst-combinaties Type 1: product-georiënteerde PDC: klant blijft eigenaar van het product + ondersteunende diensten Vb: helpdesk, onderhoudscontract, opleiding, Type 2: gebruiks-georiënteerde PDC: leverancier wordt eigenaar van het product en biedt het product voor bepaalde periode aan (tijdelijk gebruik) Vb: verhuur van feestkledij, grasmachine, doe het zelf-atelier Type 3: resultaat-georiënteerde PDC: leverancier biedt oplossing voor een specifieke nood van de klant en de leverancier kiest, bezit en beheert zelf over materiële middelen om tot resultaat te komen Vb: catering service, schoonmaakfirma, 'leasing van koude', leasing van verlichting,... 5
Types productdienst-combinaties 6
Potentieel voor diensteninnovatie Producten met potentieel voor diensteninnovatie/pdc: Producten met hoge aankoopkost (beperking voor verspreiding) (zonnepanelen, elektr. auto) heel infrequent gebruik, seizoensgebonden producten (bbq, fonduestel, kampeergerief, aanhangwagen, reiskoffer, tuingerief, boormachine snel verouderde producten (elektrische/electronische (wegwerp)producten (pc, gsm,..) producten waarbij je het verbruik betaalt (pads) en steeds nieuw toestel gebruikt (Senseo) huishoudtoestellen (verlichting, wasmachines/droogkasten, ijskasten/diepvriezers) 7
Succes- en faalfactoren diensteninnovatie/pdc Stimuli Kostenbesparing voor consument Sterke klantenbinding (goed argument in tijden van goedkoop overaanbod aan producten) User-centered design, vraaggedreven innovatie: invulling van behoeften en noden van klant Elke strategische partner kan optimaal zijn kerncompetenties en activiteiten efficiënt inzetten, marktintelligent business model Belemmeringen Onderzoek rond diensteninnovatie-lcc sluit te weinig aan op bestaand business management onderzoek (teveel product-centered design, aanbodgedreven innovatie), risico-aversie van bedrijven Sommige PDC's hebben hoge transportintensiteit Echt bezitten als statussymbool Huren of delen is moeilijk indien snelle toegang tot product is vereist Reboundeffect 8
Business Model Canvas partnerships activiteiten propositie klantrelaties marktsegmenten middelen verkoopkanalen kosten inkomsten 9
Concrete case kinderzitjes: Business Model Canvas + 10
Concrete case kinderzitjes: Business Model Canvas + 11
Concrete case kinderzitjes: productverkoop --> PDC 12
Conclusie PDC kinderzitjes Is dit concept van PDC rond kinderzitjes haalbaar? Heroriëntering op activiteiten met een hogere toegevoegde waarde Het moet deze partij toegevoegde waarde en marktvoordeel geven Het moet passen bij de marktpropositie die het bedrijf aanbiedt en de kernactiviteiten van dat bedrijf zelf Het bedrijf moet dicht staan bij deze specifieke doelgroep van jonge gezinnen, zowel qua kennis als geografische spreiding Interessante contracten van lange duur en intensere wederzijdse samenwerking 13
Life Cycle Management vraaggedreven, open innovatie partnerships activiteiten waardepropositie klantrelaties marktsegmenten PRODUCT-DIENST MARKTGEDREVEN COMBINATIE middelen verkoopkanalen kostenopbouw inkomstenstromen maatschappelijke kosten maatschappelijke baten 14
Tools inschatting potentieel voor PDC Interessante checklist (bijlage 3), MePSS toolbox (bijlage 4) IWT-studie 'Tot uw diensten' (IC): zie www.iwt.be/publicaties Senternovem PDC-innovatiescan Industrie (PriceWaterhouseCoopers) Is uw product een standaardproduct aan het worden? Heeft u te maken met sterke prijsconcurrentie? Vinden er in uw marktomgeving grote veranderingen plaats? Wilt u beter kunnen inspelen op de behoefte(n) van uw klant? Wilt u dat uw product zich onderscheidt van anderen? Als u één of meerdere van bovenstaande vragen met ja beantwoordt dan is een PDC de oplossing voor u. 15
Rol overheid Overheid als katalysator, kritische drempel in afzet voor duurzame diensteninnovatie Scholen, ziekenhuizen, overheden, exploitanten kantoorgebouwen LCC-tools in overheidsaankopen Actieplan duurzame overheidsaankopen: 'onderzoek naar de mogelijkheden en hindernissen voor de toepassing van LCC in overheidsopdrachten' Communicatie-infoverspreiding-netwerking Philips-architectenbureau Rau: 'pay per lux' http://www.p-plus.nl/artikel.php?ik=2362 16
Dank voor uw aandacht Zijn er nog vragen?