Ontwikkelingskansen voor ieder kind! Kiki in het Park voor ouders
Inleiding Het thema gaat over wat er in het park te zien en te beleven is. De dieren, insecten en de mooie natuur. De bomen en de grasveldjes vormen één grote speeltuin! Welke dieren en insecten komen er allemaal voor in het park? De lieveheersbeestjes, vlinders, libelles en bijen. Lekker spelen en ervaren, kennis maken met nieuwe dingen. Hoewel ook eigenlijk met oude dingen; de natuur is er altijd al geweest! Bijtje zoemt de kamer rond. Kijk, nu zit hij op de grond. Maar ik hoor hem al weer zoemen O, daar zit hij op de bloemen. Hé, waar blijft hij nu zo gauw? Ja hoor, op de neus van jou! Wij wensen u heel veel plezier met het thema! Met vriendelijke groet en een berenknuffel, Kiki NB. Waar we in dit programma spreken over hij of zijn, kan ook zij of haar worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over gastouder(s), kan ook Pedagogisch medewerker(s) worden gelezen. 2
Woordlijst en Woordkaarten Woorden die tijdens het thema centraal staan: 0 tot 1,5 jaar 1,5 tot 4 jaar Extra woorden de bal de bal voelen het gras het gras proeven de vogel de vogel zweven de vlieger de vlieger vliegen de rups de rups eten de vlinder de vlinder blazen het lieveheersbeestje zuigen de libelle de bij de mier de vlieg de slak Woordkaarten in de bijlage: de bal de libelle de vlieg 3
Activiteiten bij de gastouder Tijdens het thema gaat de gastouder veel met de kinderen naar buiten. Samen gaan zij de natuur ervaren door te voelen, te proeven en te ruiken. Er is zo veel moois buiten te zien! En hoe kunnen we lekker spelen zonder dat we gebruik maken van speeltoestellen? Hoe kunnen we met de natuur spelen? Vaak spelen we buiten op de glijbaan of de schommel. En dat terwijl we met de bomen en de struiken kiekeboe kunnen spelen en kunnen dansen in het gras. Hoe lekker is het om het gras aan je blote voeten te voelen? Voor de allerkleinsten is dit soms nog best wel spannend omdat het een nieuwe ervaring is. Door te luisteren naar het kind kunnen we het kind kennis laten maken met alle aspecten in de natuur die nog nieuw voor hem zijn. Als het minder mooi weer is, spelen we lekker binnen en gaan we daar op onderzoek uit. Hoe eten beestjes uit de natuur en hoe zien ze eruit? Hoeveel pootjes heeft een spin en hoeveel stippen heeft een lieveheersbeestje? We leren al die verschillende beestjes en mooie kleuren kennen. Een vlinder heeft een hele lange uitroltong waar hij nectar mee eet. Misschien kunnen wij ook eten als een vlinder, we gaan het allemaal proberen. En we leren Rupsje Nooitgenoeg kennen, die zich misselijk eet aan allerlei lekkere dingen en ook aan fruit. En hoe ruikt fruit en hoe ziet het eruit? We gaan fruit verdelen zodat ieder kind fruit heeft. 4
Liedjes die passen bij het thema Rupsje Nooitgenoeg (op de melodie van Berend Botje) 1 2 3 4 5 6 7 Waar is Rupsje Nooitgenoeg gebleven? Voor de boom, achter de steen. Nee, hij kroop door de appel heen. Hap, hap, slik, slik, smullen maar. Appel, peren, pruim en taart. Plakje kaas en een stuk meloen en tot slot een blaadje groen. In ie dre kleine appel In ie dre kleine appel, Daar lijkt het wel een huis En daarin zijn 4 kamertjes Precies als bij ons thuis! Wij kikkertjes Wij kikkertjes, wij kikkertjes Zijn aardig om te zien, Wij kikkertjes, wij kikkertjes, Zijn aardig om te zien Oewak wak wak, Oewak wak wak, Oewak wak wak wak wak, Oewak wak wak, Oewak wak wak, Oewak wak wak wak wak. https://www.youtube.com/ watch?v=fwmjmkt8-48 In ieder hokje wonen 4 pitjes zwart en klein En die liggen daar te dromen Van licht en zonneschijn Zij dromen dat zij later In de aarde groeien gaan Tot hele grote bomen Met appeltjes eraan! Kijk voor de melodie op: http://www.youtube. com/watch?v=4ilwcpyrbny 5
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema? De natuur is één grote speeltuin, dus ga lekker naar buiten en er op uit! U kunt thuis samen met uw kind de woorden oefenen door buiten te bekijken wat jullie allemaal zien en het te benoemen. Neem hier samen de tijd voor. Dit kan al tijdens een wandeling in het park. Ervaar samen alles, trek de schoenen uit en loop met de blote voeten over het gras. Wat voel je? Speel samen met de natuur. Ervaar gras, zand, water en bekijk bomen, bloemen en insecten. Hoe ziet een vlinder er uit? Een vlinder heeft vaak een hoop kleuren of is één kleur. De vlinder heeft mooie vleugels waarmee de vlinder hoog kan vliegen. Wij kunnen niet vliegen, de vlieger daarentegen wel! Ga samen buiten vliegeren en ervaar zo ook de wind en de lucht. Eigenlijk kunnen we met de hele natuur spelen, dat is bijzonder! Er worden geregeld activiteiten georganiseerd door organisaties om het spelen in de natuur te bevorderen. Staatsbosbeheer bijvoorbeeld, heeft regelmatig van deze activiteiten in de natuur. Er zijn ook verschillende speelbossen door heel Nederland. Neem eens een kijkje op hun site! http://www.staatsbosbeheer.nl/zoekresultaten. aspx?searchstring=speelbos§ion=activiteit en Leuke boeken om samen te lezen zijn: ͳͳ Rupsje Nooitgenoeg ͳͳ Kikker speelt verstoppertje ͳͳ De spin die het te druk had ͳͳ Dikkie Dik in de tuin ͳ ͳ Dikkie Dik gaat buiten spelen ͳ ͳ Nijntje in de speeltuin Deze boeken sluiten aan op het thema. De gastouder kan deze boeken ook gebruiken. Bekijk samen met uw kind het boek van voor tot achter. Wat zie je allemaal op de kaft? Welke kleuren, wat gebeurt er? En hoe heet het boek? Samen lees je op deze manier het hele boek. Op iedere bladzijde gebeurt er zo veel! Jullie kunnen kijken naar de kleuren, tellen en benoemen. Misschien kunnen jullie het verhaal ook nadoen, zoals het verhaal van Rupsje Nooitgenoeg. Zo proeven we allerlei verschillende soorten fruit en zal uw kind ook meteen zijn dagelijkse portie fruit eten. 6
Activiteit voor thuis, picknicken Doel We gaan lekker picknicken! Wat is er allemaal nodig om te kunnen picknicken? Samen met uw kind gaat u bedenken wat er nodig is om te kunnen picknicken en wat voor eten en drinken jullie meenemen. Het wordt echt een picknick van jullie samen, met ieder zijn eigen inbreng. Kern Activiteit voor kinderen van 0 tot 2,5 jaar Samen met uw kind gaat u kijken naar verschillende soorten fruit en ander lekkers. Benoem de verschillende soorten fruit en omschrijf ze. Dit is de banaan. De banaan is geel. Laat uw kind de banaan voelen en proeven. Zo kunnen jullie samen verschillende soorten fruit ontdekken. Het is handig om alvast alles gesneden in bakjes te doen en zo mee te nemen. Dat scheelt straks afval. Ga samen lekker picknicken bijvoorbeeld in de achtertuin of op het veld. Bij slecht weer gaan jullie lekker binnen picknicken! Een picknickkleed op de grond en de pret kan beginnen! Activiteit voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar Verzamel blaadjes waar eten en drinken in staat, zoals bijvoorbeeld de Allerhande of reclamefolders. Wat staat er allemaal in en wat kunnen we meenemen naar de picknick? Knip samen met uw kind de plaatjes uit en plak ze op een blaadje. Fruit, drinken, boterhammen en een lekker koekje. Samen gaan we naar de supermarkt, spullen halen voor de picknick. Onze boodschappenlijst met daarop de plaatjes van al het eten en drinken nemen we mee. Ga samen met uw kind op zoek naar de producten, misschien kunt u uw kind vragen om wat te halen. Op die manier geeft u uw kind het gevoel dat het u helpt met de boodschappen doen en zal het kind zich erg groot en trots voelen. Wil jij voor mij de bananen pakken? Wijs het kind op de bananen en laat uw kind zelf bananen pakken. Wat goed van jou, dat zijn de bananen. Dat heb je erg goed gedaan! Als alles verzameld is, gaan we bordjes en bekers inpakken. Misschien is het handig om samen alvast broodjes te smeren en fruit te snijden. Er bestaan plastic mesjes van bijvoorbeeld Ikea, zodat uw kind dan zelf ook een boterhammetje kan smeren of een zacht stuk fruit in stukjes snijden. Als dat nog moeilijk is, houd dan samen het mesje vast en smeer samen de boterham. Ondersteun het kind hier emotioneel in. Wat doe je dat goed, je hebt erg goed je boterham gesmeerd! Doe dit ook als jullie het samen doen. Als alles klaar is, gaan we lekker picknicken! Is het buiten nat? Leg dan binnen in de woonkamer op de grond een picknickkleed neer en ga samen in de woonkamer picknicken. Gegarandeerd dikke pret! Afsluiting We stoppen alles samen weer in de picknickmand en gaan weer terug naar huis. Onderweg naar huis kletsen we nog even lekker door over de picknick. Wat hebben we allemaal gezien, geproefd en beleefd? Als jullie binnen hebben gepicknickt brengen we samen alles weer naar de keuken en ruimen we samen op. 7
Maandonderwerp, kijken door de ogen van het kind Kinderen zijn niet alleen kleiner, ze kijken ook anders naar de wereld. Het is zo mooi om door de ogen van een kind naar de wereld te kijken! En als gastouder zal er een wereld voor je open gaan. Je gaat het kind begrijpen. Als gastouder werk je natuurlijk dag in dag uit met kinderen en ken je de kinderen door en door. Alleen soms blijf je tegen een bepaalde situatie aanlopen waar je niet verder mee komt. Denk bijvoorbeeld maar eens aan een meisje van 2 jaar oud die bij jou in de opvang komt. Het meisje is altijd boos, ze uit dit in stampen, gillen maar ook in het bijten van andere kinderen. Ze is nog niet zo lang in de opvang. Natuurlijk wil je het meisje meegeven wat de regels zijn binnen jouw opvang. Je hebt al van alles geprobeerd; van met haar praten tot haar apart zetten en boos worden. Het lijkt maar niet te helpen. Echt kijken naar een kind is jezelf blanco opstellen. Hier moet je de tijd voor nemen. Ga op het niveau van het kind zitten. Zo creëer je al gelijkheid, dit is voor het kind prettiger en voor jou ook om je in te leven in de wereld van het kind. Het kind is gelijkwaardig aan jou als gastouder. Maak jezelf leeg van binnen en focus je op het kind. Observeer de gedragingen van het kind. Om terug te komen op het voorbeeld van het meisje van twee, zij is altijd boos. En wat gaat er nu aan vooraf voordat het meisje boos wordt? De andere kinderen om haar heen zijn aan het spelen en het meisje wil graag meespelen. Ze weet alleen niet hoe. Ze probeert het door erbij te gaan zitten, ze probeert het door speelgoed te geven en zo gaat ze een tijdje door. De andere kinderen spelen rustig door en nemen het speelgoed maar al te graag aan. Nog speelt het meisje niet mee. En waarom dan niet? Vindt ze het moeilijk om echt mee te gaan doen vanuit verlegenheid? Of is haar spraak- en taalontwikkeling nog niet zo ver dat zij zich echt kan mengen in het spel? En wat doe je dan? Ga erbij zitten en spreek de spelende kinderen aan. Betrek het meisje erbij door haar naam te noemen en samen een spel te creëren. Soms weten kinderen even niet hoe ze verder moeten. Jij als gastouder bent hun hulp daarin. Jij weet namelijk wel hoe het moet en het kind wil graag dat jij hierin de volwassene bent en haar begrijpt. De wereld wordt veel groter als jij als volwassene door de ogen van het kind kijkt en het kind begrijpt. Jullie zitten op dezelfde lijn. En toch ben jij de volwassene hierin. Het is van groot belang om respect voor het kind en zijn autonomie op te brengen. Een kind is niet lastig, je begrijpt het gedrag van het kind niet. Je moet je kunnen inleven in de belevingswereld van het kind. Echter blijf bij jezelf. Als gastouder ben je al heel erg flexibel, blijf die flexibiliteit ook behouden. Kinderen hebben, letterlijk, een ander perspectief. Ze zijn kleiner en de afstanden zijn zo groot! Kinderen zien zo veel vanaf de grond, ze beleven dingen anders dan jij als gastouder. Kinderen denken nog oplossingsgericht en zien gelukkig nog geen beren op de weg. Ze zijn puur. En hoe mooi is het als wij als volwassenen die onbevangen blik weer terug krijgen en ook naar de wereld kijken alsof het één grote speeltuin is? De wereld is weer magisch. Geniet! 8
Thema Het thema gaat over wat er in het park te zien en beleven is. De dieren, insecten en de mooie natuur. De bomen en de grasveldjes vormen één grote speeltuin! Welke dieren en insecten komen er allemaal voor in het park? Copyright 2013, Kiki-s, Bunschoten-Spakenburg Kiki Training en Coaching T: 033-711 06 95 Volg ons op Twitter: @vvekiki Hoekstraat 21 3751 AL Spakenburg E: info@kiki-s.nl www.kiki-s.nl FaceBook: gastouderprogramma Kiki