Activiteitenverslag inclusief financieel verslag Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk Etten-Leur / Zundert zaaknummer 1494445 Periode 2009
Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 1 1. BESTUUR EN ORGANISATIE 2 Aanleiding 2 Organisatiestructuur 2 Projectorganisatie 2 2. ACTIVITEITEN EN RESULTATEN IN 2009 3 Stuurgroep 3 Werkgroepen 3 Werkgroep expertiseontwikkeling 3 Werkgroep publiekscampagne 3 Werkgroep dementie ondersteuningspunten 5 Inventarisatie sociale kaart gegevens 5 Samenwerking met stichting Zet 6 Afwijkingen, knelpunten en ervaringen over samenwerking 6 3. FINANCIËLE VERANTWOORDING 7 4. VOORUITBLIK 2010 9 1
1. Bestuur en organisatie Aanleiding De Provincie Noord-Brabant heeft op 8 juni 2008 besloten om subsidie te verlenen voor het opstarten van Regionale Dementie Ondersteuningspunten (RDO). De grootste knelpunten landelijk en ook in onze regio zijn het gebrek aan informatie over dementie, moeite met het omgaan met mensen met dementie en de overbelasting van de partner en/of de kinderen van de mensen met dementie (Nivel, juni 2009). Het Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk wil de genoemde knelpunten verminderen door: - In 2010 dementie ondersteuningspunten in de wijk te openen waar mensen gratis (en zonder indicatie van het CIZ) terecht kunnen voor informatie, advies, ondersteuning en ontmoeting. - een scholingsprogramma op te zetten voor professionals en vrijwilligers, zodat zij beter om kunnen gaan met mensen met dementie. - dementie onder de aandacht te brengen bij de inwoners van de regio, waardoor mensen eerder alert worden op dementie bij iemand uit hun omgeving en het taboe rond dementie wordt doorbroken. In de regio Breda e.o. zijn 3 RDO s van start gegaan: Breda/Oosterhout, Etten-Leur/Zundert, Woudrichem/Werkendam/Aalburg/Moerdijk/Drimmelen/Geertruidenberg, samengevoegd onder de naam RDO Dongemond. Alzheimer Nederland, afdeling Breda e.o. heeft een adviesrol in deze RDO s. De organisaties participeren in de RDO s komen uit de gezondheidszorg (verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorginstellingen, GGZ en het Amphia Ziekenhuis), welzijnsinstellingen en mantelzorgondersteuning zoals STIB (Steunpunt informele zorg Breda) en HOOM. Ook alle genoemde gemeenten nemen deel aan dit project. Organisatiestructuur Het project is ondergebracht bij de Annevillegroep, een samenwerkingsverband van zorgaanbieders in de regio Breda. Sinds 7 december 2006 is de Annevillegroep een formele vereniging. Het project wordt aangestuurd vanuit het Annevillebureau, door mevrouw B. van Aalst en mevrouw C. van Hulten, projectleiders Annevillegroep. p/a Amphia Ziekenhuis PL, 7 e etage Pasteurlaan 9 4901 DH Oosterhout Tel 0162-327655 Projectorganisatie De samenwerking tussen de ketenpartners is vastgelegd in een convenant. Hierin zijn ook de projectstructuur (Het RDO heeft een stuurgroep, met daaronder diverse werkgroepen) en de verdeling van de cofinanciering opgenomen. 2
2. Activiteiten en resultaten in 2009 Stuurgroep In 2009 zijn de stuurgroepleden van RDO Etten-Leur / Zundert 4 maal bij elkaar geweest om de voortgang van het RDO te bespreken. Naast de reguliere stuurgroepvergaderingen kwamen de stuurgroepleden van de RDO s Breda/Oosterhout, Etten-Leur/Zundert en Dongemond op 10 december 2009 bij elkaar voor het Groot Overleg. Dit samenzijn bestond uit de volgende onderdelen: - inhoudelijke vergadering met 3 RDO stuurgroepen (Breda/Oosterhout, Etten-Leur/Zundert en Dongemond) om te komen tot afstemming in de regio - presentatie van de resultaten uit het dementie project Breda, Alphen/Chaam en Baarle- Nassau uitleg website www.dementiezorg.nl resultaten onderzoek naar respijtzorg in de regio Stand van zaken ziekte- en zorgdiagnostiek dementie in de regio Uitleg over de Eerste Hulp Bij Dementie informatiekoffer - Pauze en gelegenheid tot bekijken van de kunstwerken uit de Art4Care collectie - Workshop methode familiezorg door Dr. D. Beneken genaamd Kolmer. Werkgroepen In 2009 zijn binnen RDO Etten-Leur / Zundert 2 werkgroepen opgestart. Deelnemende lidorganisaties stellen hiervoor om niet medewerkers te beschikking. De werkgroepen worden voorgezeten door de projectleider. Binnen de Annevillegroepregio zijn drie RDO s van start gegaan. Twee werkgroepen hebben een bovenregionale opdracht uitgevoerd. De resultaten zijn door alle drie de RDO s gebruikt. Dit betreft de werkgroep expertiseontwikkeling van professionals en de werkgroep publiekscampagne. In de figuur op de volgende pagina zijn de verschillende werkgroepen per RDO schematisch weergegeven. Werkgroep expertiseontwikkeling De werkgroep expertise ontwikkeling van professionals (formeel geplaatst onder RDO Etten- Leur/Zundert) heeft voor de gehele Annevillegroepregio een scholingsprogramma ontwikkeld voor professionals, zodat zij eind 2011 beter om kunnen gaan met dementie. De 1 e scholingsbijeenkomst staat gepland op 2 maart 2010 en wordt verzorgd door Dhr. Th. Feitsma, Klinisch Geriater van het Amphia Ziekenhuis. Werkgroep publiekscampagne De werkgroep publiekscampagne (formeel geplaatst onder RDO Dongemond) heeft voor de hele Annevillegroepregio in de week van wereld Alzheimerdag (21 september 2009) een publiekscampagne georganiseerd. De werkgroep wilde op een ludieke manier aandacht trekken voor het onderwerp dementie. Om dit te bereiken is gekozen voor een campagne met Loesje posters. Professionals uit de regio hebben een workshop Loesje posters schrijven gevolgd en zo zijn er zes verschillende posters met teksten over dementie ontwikkeld. Deze posters waren onder andere te bewonderen in bibliotheken, gemeentehuizen, verpleeg- en verzorgingshuizen en buurthuizen. De posters zijn 3
beschikbaar gesteld via de website www.dementiezorg.nl, zodat ook andere regio s gebruik kunnen maken van de posters. Naast deze posters, gericht op vroegsignalering en taboedoorbreking dementie, heeft publieksvoorlichting plaatsgevonden via de website www.dementiezorg.nl en regionale media en magazines. In veel regionale kranten, de Seniorenwijzer en interne huiskranten van organisaties is het artikel Niet-pluisgevoel bij vergeetachtigheid? Trek tijdig aan de bel! gepubliceerd. In dit artikel is een interview met een dementieconsulent en mantelzorger van iemand met dementie opgenomen. Bij dit artikel is tevens een Loesje poster geplaatst. De werkgroep publiekscampagne heeft een plan van borging opgeleverd voor de publiekscampagne in 2011. Figuur 1: Overzicht werkgroepen per RDO 4
Werkgroep dementie ondersteuningspunten Het Dementiepunt is een laagdrempelig punt waar mensen vanuit de gemeente terecht kunnen voor informatie over dementie, ondersteuning, ontmoeting en activiteiten. In het punt wordt een gevarieerd programma aangeboden met onder andere gespreksgroepen voor mantelzorgers, informatieve bijeenkomsten en activiteiten voor mantelzorgers en mensen met dementie, waardoor het contact met de wijkbewoners gestimuleerd wordt. Ook zijn er mogelijkheden voor praktische hulp, advies en verspreiding van foldermateriaal. Er is geen indicatie nodig en er wordt niet gewerkt met toelatingscriteria of een aanmeldingsprocedure. Alle Dementiepunten binnen de Annevillegroepregio krijgen hetzelfde logo: Medio 2009 is de werkgroep Dementiepunten Etten-Leur / Zundert voor de eerste keer bij elkaar gekomen. De werkgroep heeft gekozen voor een Dementiepunt in Avoord Zorg & Wonen te Etten- Leur en een dementiepunt in de Willaert te Zundert. Wanneer deze punten goed lopen worden er in Etten-Leur diverse inlooppunten gerealiseerd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen hoofdlocaties en inlooppunten, het aanbod is verschillend. Hoofdlocaties: Per gemeente is minimaal 1 hoofdlocatie gevestigd. In de hoofdlocatie wordt de mogelijkheid geboden tot individuele begeleiding, ondersteuning en spreekuren professionals zoals dementieconsulent en ouderenadviseur. Daarnaast zijn er gespreksgroepen, activiteiten, informatie bijeenkomsten etc. De hoofdlocatie wordt verzorgd door geschoolde vrijwilligers, daarnaast zijn volgens het programma professionals aanwezig. Inlooppunten: De inlooppunten hebben een belangrijke rol als wegwijzer. De inlooppunten worden verzorgd door geschoolde vrijwilligers. Zij hebben kennis van de sociale kaart van zorg- en ondersteuningsaanbod en kunnen vragen beantwoorden en mensen doorverwijzen. In het inlooppunt is mogelijkheid tot lotgenotencontact, informatie, advies en ontmoeting. In het inlooppunt is geen spreekuur. In 2009 heeft de werkgroep een conceptplan opgeleverd. Dit conceptplan wordt begin 2010 voorgelegd aan de stuurgroep. In het conceptplan zijn opgenomen: - Locaties - Uitvoering en beheer - Financiering - Programma - Communicatieplan - Stappenplan Na het fiat van de stuurgroep gaat de uitvoering van het plan van start. Inventarisatie sociale kaart gegevens De projectleider heeft voor alle gemeenten binnen het RDO het aanbod op het gebied van wonen, zorg en welzijn voor dementerenden en hun naasten in kaart gebracht en toegevoegd aan de sociale kaart gegevens op de website www.dementiezorg.nl. Het overzicht is nu volledig en wordt continue up-to-date gehouden. 5
Alle deelnemende organisaties is gevraagd op hun website een link aan te maken naar de site dementiezorg.nl. Samenwerking met stichting Zet De samenwerking met stichting Zet verloopt prettig en onze adviseur Joost Geerts en programmacoördinator Hilde Stoop zijn altijd beschikbaar voor overleg. Het Provinciaal projectleidersoverleg ervaren wij als zeer waardevol. Tijdens de Provinciale RDO dag hebben de RDO s binnen de Annevillegroep een workshop/presentatie gegeven over: Website www.dementiezorg.nl Respijtzorg EHBD koffer De inzet van de ondersteuningsuren van stichting Zet hebben tot de volgende resultaten geleid: - Hilde Stoop heeft uitleg gegeven aan de werkgroepen die actief aan de slag zijn om te komen tot dementie ondersteuningspunten in de wijk. - Joost Geerts heeft een plan van aanpak geschreven om de behoefte aan scholing op het gebied van dementie onder professionals in kaart te brengen. Dit heeft geresulteerd in een evaluatieformulier dat tijdens de eerste twee scholingsbijeenkomsten gebruikt gaat worden. De verwerking wordt ook door stichting Zet gedaan, in 2010. - Joost Geerts inventariseert het aanwezige scholingsaanbod bij alle relevante instellingen in de regio en geeft deze overzichtelijk weer in een Excel bestand. Dit overzicht wordt op de website dementezorg.nl geplaatst. Afwijkingen, knelpunten en ervaringen over samenwerking - Samenwerking binnen het RDO Solide basis door structuur stuurgroep/werkgroepen en bekrachtiging samenwerking middels convenant. Soms besluitvorming hierdoor wat traag. - Samenwerking met project Dementie ook onze zorg verliep in 2009 niet naar wens. Hierover is contact geweest met Hilde Stoop en Renate Werkhoven. - Evaluatie van de publiekscampagne: Loesje-posters zijn alleen in publieke instellingen te zien geweest. Er is niet door burgers geplakt. De campagne wordt in de week van 21 september 2011 herhaald. Dan worden de posters ook via de Alzheimer Cafés verdeeld aan de inwoners, zodat er nog meer posters te zien zijn. - De kracht van het RDO ligt in de samenwerking tussen gezondheidszorg, welzijn en gemeenten. Ieder heeft vanuit zijn/haar professionaliteit inbreng in het project. Hierdoor worden sneller koppelingen gelegd en ontstaat een sluitend vangnet voor dementerenden en hun mantelzorgers. Een bijkomend voordeel is dat professionals van de drie sectoren elkaar leren kennen. Dat is waardevol voor nu en in de toekomst. 6
3. Financiële verantwoording De kosten van het project zijn in 2009 gedragen door een financiële bijdrage van de Provincie Noord- Brabant en cofinanciering van de deelnemende organisaties. Oorspronkelijke begroting begroting RDO Etten-Leur Zundert Kosten 2009 2010 2011 2012 Totaal Personele inzet projecleider tbv. de uitvoering van de RDO-kerntaken in de periode april 2009 t/m 2011 27.273 36.364 36.363 niet 100.000 Personele inzet t.b.v. websitebeheer (continu) 3.000 3.000 3.000 3.000 12.000 Overheadkosten 9.614 9.614 9.614 niet 28.842 netwerkbijeenkomsten expertise-uitwisseling 5.000 5.000 3.000 3.000 16.000 Openingsactiviteiten wijkpunten 1.500 1.500 3.000 Ontwikkelkosten nieuw initiatief in wijkpunt 4.000 4.000 8.000 PR kosten 6.950 5.000 11.950 beheer website 250 250 250 250 1.000 Onvoorzien (+/- 8 % van totaal) 4.000 5.500 5.000 500 15.000 Totale kosten 49.137 72.178 67.727 6.750 195.792 inkomsten 2009 2010 2011 2012 Totaal subsidie provincie 110.000.- 31.900 39.050 39.050 110.000 cofinanciering leden 28.597 28.597 28.597 85.791 totale inkomsten 60.497 67.647 67.647 195.791 financiële cijfers RDO Etten-Leur / Zundert 2009 Kosten Werkelijk Begroot Verschil Personele inzet tbv. de uitvoering van de RDOkerntaken in de periode april 2009 t/m 2011 20.197 27.273 7.076 Personele inzet t.b.v. websitebeheer (continu) 1.425 3.000 1.575 Overheadkosten 9.614 9.614 0 Netwerkbijeenkomst expertise-uitwisseling 0 5.000 5.000 Openingsactiviteiten wijkpunten 0 0 0 Ontwikkelkosten nieuw initiatief in wijkpunt 0 0 0 PR kosten 1.085 0-1.085 beheer website 0 250 250 7
Onvoorzien 2.083 4.000 1.917 Totale kosten 34.404 49.137 14.733 inkomsten subsidie provincie 31.900 cofinanciering ketepartners RDO 28.597 totale inkomsten 60.497 ontvangen subsidie 2009 31.900 uitgegeven subsidie voor personeelskosten projectmanager 20.197 PR kosten 1.085 aanvraag doorschuiven naar 2010: 10.618 De doorgeschoven projectgelden worden in 2010 ingezet voor extra uren projectleider, zodat er extra aandacht aan de opstart en implementatie van de ondersteuningspunten kan worden besteed. Nieuwe begroting RDO Etten-Leur Zundert 2010, 2011 en 2012 begroting RDO Etten-Leur Zundert Kosten Personele inzet projecleider tbv. de uitvoering van de RDO-kerntaken in de periode april 2009 t/m 2011 Personele inzet t.b.v. websitebeheer (continu) Werkelijk 2009 begroot 2010 begroot 2011 begroot 2012 Totaal 20.197 43.440 36.363 niet 100.000 1.425 3.000 3.000 3.000 10.425 Overheadkosten 9.614 9.614 9.614 niet 28.842 netwerkactiviteit expertise-uitwisseling 0 5.000 3.000 3.000 11.000 Openingsactiviteiten wijkpunten 0 1.500 1.500 3.000 Ontwikkelkosten nieuw initiatief in 0 4.000 4.000 8.000 wijkpunt PR kosten 1.085 6.950 5.000 13.035 beheer website 0 250 250 250 750 Onvoorzien 2.083 5.500 5.000 500 13.083 Totale kosten 34.404 79.254 67.727 6.750 188.135 inkomsten 2009 2010 2011 2012 Totaal subsidie provincie 110.000.- 31.900 39.050 39.050 110.000 cofinanciering leden 28.597 28.597 20.941 78.135 totale inkomsten 60.497 67.647 59.991 188.135 8
4. Vooruitblik 2010 Opening Dementiepunten Volgens planning zullen medio 2010 de Dementiepunten in de verschillende gemeenten worden geopend. Daarna zal in 2010 de werkgroep aanbod in ondersteuningspunt starten die evalueert of het bestaande ondersteuningsaanbod dat in de ondersteuningspunten wordt aangeboden toereikend is en aan welke aanvullingen behoefte is. N.a.v. de aanbevelingen van deze werkgroep worden er nieuwe producten en/of diensten ontwikkeld. Expertise ontwikkeling professionals Op 2 maart 2010 staat de eerste scholingbijeenkomst gepland, geleid door klinisch geriater de heer M. Th. Feitsma. Hij geeft een presentatie aan HBO/universitair geschoolden over vormen van dementie, medische beeldvorming en vroege signalen. Daarnaast worden in 2010 nog twee scholingsbijeenkomsten georganiseerd MBO en LBO geschoolden met een uitleg over dementie, de omgang met mensen met dementie en de route na signalering van mogelijke dementie. Naar aanleiding van de uitkomsten van de enquête naar scholingsbehoefte van professionals wordt door de werkgroep het programma verder ingevuld. Werkgroep publiekscampagne In tegenstelling tot het oorspronkelijke plan zal ook in 2010 de werkgroep publiekscampagne haar activiteiten voortzetten. Begin 2010 gaat de werkgroep aan de slag met een aandachtspuntenkaartje vroegsignalering dementie. Op dit kaartje zijn tien signalen van dementie opgenomen. Tevens promoot het kaartje de Dementiepunten en de website www.dementiezorg.nl. Het kaartje zal aangeboden worden in de verschillende Dementiepunten, maatschappelijke en gezondheidsinstellingen en de website (in verschillende talen). De werkgroep Publiekscampagne is bereid om naast de opgeleverde resultaten en herhaling van de campagne in 2011 (volgens de kwaliteitseisen) ook in 2010 te investeren in een campagne rondom vroegsignalering en taboedoorbreking dementie in samenwerking met de Dementiepunten (rond de Wereld Alzheimer Dag 2010). Het PR en communicatiebudget zal hiervoor gebruikt worden. Voor de publiekscampagne in 2011 heeft de werkgroep een plan van borging opgeleverd. Verwachte samenwerking met stichting Zet - Verwerken en analyseren van de enquêteformulieren m.b.t. de scholingsbehoefte van professionals - Professionals kunnen voor scholingsbijeenkomsten (mits voldaan aan bepaalde voorwaarden) accreditatiepunten krijgen wanneer dit vooraf is aangevraagd bij de betreffende instanties. Dit is een kostbaar en tijdrovend proces. Stichting Zet kan een grote toegevoegde waarde leveren door, net als bijvoorbeeld het IKC (Integraal Kanker Centrum), de accreditatieaanvragen te verzorgen. Dit idee hebben de projectleiders tijdens de laatste projectleidersvergadering in december 2009 aangedragen. We hopen dat dit in 2010 gevolg krijgt. 9