Resultaten Consumentenonderzoek. Gemeente Boxtel

Resultaten Consumentenonderzoek Gemeente Boxtel

Resultaten Consumentenonderzoek Gemeente Boxtel Rapportnummer: 204X00500.080388 Datum: 25 september 2014 Contactpersoon opdrachtgever: Mevrouw A. van Schaaijk Projectteam BRO: Felix Wigman, Nadja Bressers Trefwoorden: consumentenonderzoek, inwoners, Boxtel, centrum, resultaten Bron foto kaft: Hollandse Hoogte 13 Beknopte inhoud: In het voorjaar van 2014 is in het kader van de actualisatie van de detailhandelsvisie onder de inwoners van de gemeente Boxtel een consumentenonderzoek gehouden om inzicht te verkrijgen in het consumentengedrag van de inwoners van Boxtel. BRO Hoofdvestiging Postbus 4 5280 AA Boxtel Bosscheweg 107 5282 WV Boxtel T +31 (0)411 850 400 F +31 (0)411 850 401 E info@bro.nl

Inhoudsopgave pagina 1. ONDERZOEKSOPZET EN STEEKPROEF 3 1.1 Opzet onderzoek 3 1.2 Omvang en kenmerken steekproef 3 2. KOOPSTROMEN 7 2.1 Koopstromen dagelijkse sector 7 2.2 Koopstromen niet-dagelijkse sector 10 2.3 Niet-winkelaankopen 13 3. BEZOEKGEDRAG EN BEOORDELING 15 3.1 Bezoekmotieven Boxtel-Centrum 15 3.2 Bezoekfrequentie winkelgebieden 17 3.3 Beoordeling centrum Boxtel 20 3.4 Verbetersuggesties 21 Inhoudsopgave 1

2 Inhoudsopgave

1. ONDERZOEKSOPZET EN STEEKPROEF 1.1 Opzet onderzoek Het consumentenonderzoek in Boxtel heeft begin juni 2014 plaatsgevonden middels een telefonische en online enquête onder de inwoners van de gemeente Boxtel. De inwoners van Boxtel toonden buitengewoon veel bereidwilligheid om mee te werken aan het onderzoek. Onder de huishoudens is een representatieve steekproef getrokken met een evenredige verdeling naar leeftijd en aantal inwoners per wijk. De consumenten zijn middels een standaardmethodiek bevraagd over feitelijkheden in hun koopgedrag. De vragenlijst bevat de volgende onderdelen: Beweegredenen: Gevraagd is naar de belangrijkste redenen om het centrum van Boxtel wel of niet het meeste te bezoeken. Koopstromen: In de vraagstelling zijn in totaal tien branchegroepen onderscheiden (3 dagelijks en 7 niet-dagelijks). Per branchegroep is gevraagd bij welk winkelcentrum artikelen meestal, ook wel en soms aangekocht worden. Doordat per branchegroep drie aankoopplaatsen genoemd kunnen worden, komen ook de kleinere aankoopplaatsen aan de orde. In de antwoordcategorieën krijgt de respondent een zo compleet mogelijk overzicht van de aankoopplaatsen te zien. Zodoende geven deze vragen inzicht in de kooporiëntatie van de consument naar alle mogelijke aankoopplaatsen. Door middel van een weging naar bestedingen per branchegroep en naar antwoordcategorie ( meestal, ook wel en soms ) zijn de koopstromen bepaald. Bezoekfrequentie: Gevraagd is naar de algemene bezoekfrequentie met betrekking tot winkelcentra in de omgeving van Boxtel met een bovengemeentelijke verzorgingsfunctie en het centrum van Boxtel. Tevens is gevraagd of en waarom de bezoekfrequentie aan deze winkelgebieden is af-/toegenomen. Beoordeling en suggesties winkelgebied: Gevraagd is op vijftien elementen een oordeel te geven over het centrum van Boxtel en suggesties voor verbeteringen. Sociaal-demografische kenmerken, naar leeftijd, huishoudensamenstelling, opleidingsniveau en inkomen. 1.2 Omvang en kenmerken steekproef Omvang steekproef De enquêtes zijn afgenomen onder 427 inwoners van de gemeente Boxtel, die aan de hand van een representatieve steekproef per postcodegebied zijn uitgenodigd voor deelname aan het onderzoek. Hoofdstuk 1 3

Tabel 1.1: Afgenomen enquêtes naar herkomst 1 Aantal % De steekproef geeft een aardige afspiegeling van de bevolking. Op grond hiervan kunnen uitspraken gedaan worden over koopgedrag en waardering van consumenten. Kenmerken steekproef In het koopstromenonderzoek is op basis van de wijkindeling onderscheid gemaakt in zeven deelgebieden. Navolgende tabel geeft een gedetailleerde weergave van de herkomst van de respondenten. Boxtel-Centrum 70 16% Selissenwal 60 14% Boxtel-Oost 153 36% Buitengebied Boxtel 18 4% Lennisheuvel (incl. Ladonk) 13 3% Liempde 70 16% Munsel-Selissen-In Goede Aarde 43 10% Totaal 427 100% Onderstaand worden enkele andere achtergrondkenmerken van de respondenten in tabelvorm gepresenteerd. Tabel 1.2: Afgenomen enquêtes naar leeftijd Aantal % t/m 25 jaar 31 7% 26 t/m 35 jaar 63 15% 36 t/m 45 jaar 70 16% 46 t/m 55 jaar 74 17% 56 t/m 64 jaar 68 16% 65 + jaar 121 28% Totaal 427 100% Tabel 1.3: Afgenomen enquêtes naar samenstelling huishouden Aantal % Alleenstaand 94 22% 2-persoons huishouden 168 39% Gezin met thuiswonende kinderen 155 36% Anders 10 2% Totaal 427 100% 1 Boxtel-Centrum: Centrum, Breukelen, Kalksheuvel. Buitengebied Boxtel: Kleinderliempde, Kinderbos, Roond, Kampina, Luissel, Tongeren, Sparrenrijk, Heult, Onrooi. 4 Hoofdstuk 1

Tabel 1.4: Afgenomen enquêtes naar opleidingsniveau Aantal % Geen onderwijs/alleen basisonderwijs 32 7% LBO/VBO/MBO 50 12% MAVO/ULO/MULO 69 16% MBO/HAVO/VWO 118 28% HBO 120 28% WO 38 9% Totaal 427 100% Tabel 1.5: Afgenomen enquêtes naar inkomen Aantal % Beneden modaal (>25.000) 51 12% Modaal (25.000-40.000) 142 33% Boven modaal (40.000-55.000) 96 22% Twee keer boven modaal (55.000-70.000) 22 5% Hoger dan twee keer boven modaal (>70.000) 11 3% Geen antwoord 105 25% Totaal 427 100% Hoofdstuk 1 5

6 Hoofdstuk 1

2. KOOPSTROMEN 2.1 Koopstromen dagelijkse sector Het aanbod in de dagelijkse artikelensector in de gemeente Boxtel weet 96,6% van de koopkracht aan zich te binden. Het centrum van Boxtel neemt de belangrijkste positie in als aankoopplaats voor de dagelijkse boodschappen (ca. 40,3%). Daarna volgt winkelcentrum Oosterhof met 30,4%. Ook winkelcentrum Selissen heeft een duidelijke positie, met circa 12,9% van de koopkracht die daar terecht komt. Tabel 2.1: Koopkrachtbinding dagelijkse artikelensector naar aankoopplaats Aankoopplaats Koopkrachtbinding Boxtel-Centrum 40,3% Winkelcentrum Oosterhof 30,4% Winkelcentrum Selissen 12,9% Kapelweg 1,3% Liempde-Centrum 7,4% Boxtel overig 4,3% Totaal gemeente Boxtel 96,6% Elders Nederland 3,4% Buitenland 0,0% Totaal 100% Hoge koopkrachtbinding Boxtel tegen landelijk beeld in De afgelopen jaren hebben aanzienlijke verschuivingen in het koop- en bestedingsgedrag van de consument plaatsgevonden. BRO heeft de uitkomsten van diverse consumentenonderzoeken samengebracht. Hieruit is te concluderen dat de mate waarin de consument haar dagelijkse boodschappen doet in de eigen woonplaats aanzienlijk gedaald is (koopkrachtbinding gemiddeld 5% lager). De consument is minder trouw aan het eigen boodschappenaanbod. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de gemiddelde binding in plaatsen met 30.000 tot 50.000 inwoners ca. 88% bedraagt. De koopkrachtbinding in Boxtel ligt dus op een zeer hoog niveau. Oriëntatie doorgaans op winkelcentrum meest nabij de eigen woning Vergelijken we de koopstromen in de dagelijkse sector voor de verschillende in Boxtel aanwezige deelgebieden, zijn een aantal conclusies te trekken. Zo zijn inwoners van Munsel-Selissen-In goede Aarde relatief gezien het meeste georiënteerd op het in de gemeente Boxtel aanwezig aanbod in de dagelijkse sector, terwijl dit voor inwoners van het buitengebied het minste is. Inwoners van Boxtel zijn voor hun dagelijkse boodschappen redelijk georiënteerd op het winkelcentrum dat het meest nabij de eigen woning gelegen is. Hoofdstuk 2 7

Zo zijn inwoners van Selissenwal relatief sterk georiënteerd op winkelcentrum Selissen en inwoners van Boxtel-Oost op winkelcentrum Oosterhof. Wel valt op dat bijvoorbeeld de inwoners van Munsel-Selissen-In goede Aarde het meest op het centrum van Boxtel georiënteerd zijn. Inwoners van deze wijken moeten echter hoe dan ook een relatief grote afstand afleggen voor zij de beschikking hebben over een supermarkt. Tabel 2.2: Koopkrachtbinding dagelijkse artikelensector naar aankoopplaats per deelgebied Aankoopplaats Boxtelcentrum Selissenwal Boxtel- Oost Buitengebied Lennisheuvel Liempde Munsel Selissen Boxtel-Centrum 48,2% 32,5% 38,7% 31,5% 62,7% 29,9% 50,2% Winkelcentrum Oosterhof 23,2% 8,3% 52,2% 26,5% 24,0% 14,0% 37,4% Winkelcentrum Selissen 14,5% 53,4% 2,7% 21,9% 0,2% 0,3% 8,6% Kapelweg 2,3% 0,4% 0,9% 6,8% 1,5% 0,2% 0,5% Liempde-Centrum 0,0% 0,0% 0,0% 1,1% 0,9% 46,3% 0,0% Boxtel overig 7,5% 3,0% 2,4% 3,3% 9,1% 4,8% 2,4% Totaal gemeente Boxtel 95,7% 97,6% 96,9% 91,1% 98,4% 95,5% 99,1% Elders Nederland 4,1% 2,4% 3,1% 8,8% 1,6% 4,4% 0,8% Buitenland 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Beeld naar persoonskenmerken De koopstromen in de dagelijkse sector zijn vergeleken voor de diverse leeftijdscategorieën, huishoudenssamenstellingen en inkomensniveaus. In veel categorieën is het beeld vergelijkbaar met het gemiddelde, enkele op te maken verschillen zijn: Jongeren zijn voor de aankoop van dagelijkse artikelen wat sterker op winkelcentrum Selissen georiënteerd dan gemiddeld. De leeftijdsgroep 56-65 jaar is voor dagelijkse artikelen sterker op het centrum van Liempde georiënteerd dan gemiddeld. De koopkracht van de 65-plussers wordt relatief gezien wat meer gebonden in het centrum van Boxtel en in winkelcentrum Oosterhof. Naar huishoudenssamenstelling zijn geen grote verschillen te ontwaren, wel zijn alleenstaanden iets sterker dan gemiddeld (+3,5%) op winkelcentrum Oosterhof georiënteerd en gezinnen met kinderen iets sterker op Boxtel-centrum (+3,1%). Inwoners van Boxtel met een benedenmodaal inkomen zijn sterker dan gemiddeld georiënteerd op winkelcentrum Oosterhof (+11,2%) en winkelcentrum Selissen (8,1%), terwijl inwoners met een bovenmodaal en tweemaal bovenmodaal inkomen sterker op het centrum van Boxtel georiënteerd zijn. Overigens bestaan de laatste twee groepen uit een klein aantal respondenten. 8 Hoofdstuk 2

Beeld naar branches Tabel 2.3: Koopkrachtbinding naar branche (in %) Levensmiddelen in supermarkt Levensmiddelen in versspeciaalzaak Drogisterij/ Parfumerie Boxtel-Centrum 38,90% 36,80% 56,80% Winkelcentrum Oosterhof 31,00% 31,90% 22,40% Winkelcentrum Selissen 13,40% 12,60% 8,20% Kapelweg 1,50% 0,70% 0,10% Liempde-Centrum 7,50% 10,00% 3,50% Boxtel overig 4,50% 4,40% 2,60% Totaal gemeente Boxtel 96,80% 96,40% 93,60% Elders Nederland 3,20% 3,40% 6,30% Buitenland 0,0% 0,0% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% Uit de tabel komt naar voren dat de aankoop bij versspeciaalzaken een sterke relatie vertoont met de aankoop bij supermarkten, de koopstromen komen nagenoeg overeen. Zowel de aankoop van levensmiddelen bij supermarkten als in versspeciaalzaken wordt het meest in het centrum van Boxtel gedaan. De aankoop van artikelen bij een drogisterij of parfumerie wordt eveneens vooral in het centrum van Boxtel gedaan. Koopkrachttoevloeiing Met behulp van de Rabobank-Koopstromen Monitor 2 zijn gegevens van de koopkrachttoevloeiing in Boxtel achterhaald. In 2011 is gemeten dat 17% van de omzet in de detailhandel in de dagelijkse sector van buiten Boxtel afkomstig was. De herkomst van deze vreemde omzet is verdeeld over ca. 300 gemeenten. Enkel de gemeenten waarvan het aandeel noemenswaardig is (>1%) worden navolgend opgesomd. Van de 17% koopkrachttoevloeiing was 3% afkomstig uit Sint-Michielsgestel, 2% uit Haaren, 2% uit Vught, 2% uit s-hertogenbosch, 1% uit Veghel, 1% uit Sint- Oedenrode, 1% uit Schijndel, 1% uit Amsterdam en 1% uit Uden. 2 Rabobank is marktleider in het betalingsverkeer van bedrijven en particulieren. Dat biedt de mogelijkheid om met eigen, uniek datamateriaal inzicht te geven in economische relaties. Op basis van miljoenen pintransacties ontwikkelde Rabobank de Koopstromen Monitor. Een uniek instrument dat inzicht biedt in het ruimtelijke koopgedrag van Nederlandse consumenten en dat veel voordelen biedt ten opzichte van traditionele enquêtes. Privacy is hierbij gegarandeerd. Onder geen enkele voorwaarde zijn individuele klantgegevens herkenbaar of herleidbaar. Hoofdstuk 2 9

2.2 Koopstromen niet-dagelijkse sector De niet-dagelijkse artikelensector in de gemeente Boxtel bindt in totaal 56,2% van de aanwezige koopkracht. Het centrum is de belangrijkste aankoopplaats (ca. 41,7%). Op afstand van de binnenstad volgt Boxtel overig (waaronder de Action, Gamma en Overvecht). Tabel 2.4: Koopkrachtbinding niet-dagelijkse artikelensector naar aankoopplaats Aankoopplaats Koopkrachtbinding Boxtel-Centrum 41,7% Winkelcentrum Oosterhof 1,4% Winkelcentrum Selissen 4,4% Kapelweg 0,2% Liempde-Centrum 0,9% Boxtel overig 7,6% Totaal gemeente Boxtel 56,2% s-hertogenbosch 19,4% Eindhoven 14,4% Tilburg 0,7% Elders Nederland 9,1% Buitenland 0,2% Totaal 100,0% Ruim 40% van de bestedingen van de inwoners uit Boxtel vloeit af naar aankoopplaatsen buiten de gemeentegrenzen. s-hertogenbosch is duidelijk koploper, gevolgd door Eindhoven. Koopkrachtbinding Boxtel bevestigt landelijk beeld Ook in de niet-dagelijkse artikelensector zien we dat de consument veel minder vanzelfsprekend kiest voor het winkelgebied in de eigen plaats (daling gemiddelde koopkrachtbinding t.o.v. 2003-8%). De consument is bereid steeds verder te reizen om te winkelen. Het zijn de middelgrote kernen als Boxtel waar de daling relatief het grootst is. De hoofdwinkelcentra in deze kernen vallen tussen wal en schip. De koopkrachtbinding in de gemeente Boxtel is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde voor plaatsen van deze omvang met centra van hogere orde 3 binnen 12 kilometer afstand (54%). Oriëntatie niet-dagelijks verschilt per deelgebied Vergelijken we de koopstromen in de niet-dagelijkse sector voor de verschillende in Boxtel aanwezige deelgebieden, zijn een aantal conclusies te trekken. Zo zijn inwoners van Boxtel-Oost relatief gezien het meeste georiënteerd op het in de gemeente 3 s-hertogenbosch 10 Hoofdstuk 2

Boxtel aanwezig aanbod in de dagelijkse sector, terwijl dit voor inwoners van Lennisheuvel het minste is. Inwoners van Boxtel-Oost zijn in vergelijking met inwoners van de andere deelgebieden het sterkst op het centrum van Boxtel georiënteerd voor het doen van niet-dagelijkse aankopen. Opvallend is dat winkelcentrum Selissen ook behoorlijk wat koopkracht van de inwoners van Boxtel-Centrum en het buitengebied aan zich weet te binden. Met name inwoners van Lennisheuvel en Munsel-Selissen-In goede Aarde zijn relatief sterk op s-hertogenbosch georiënteerd. Tabel 2.5: Koopkrachtbinding niet-dagelijkse artikelensector naar aankoopplaats per deelgebied Aankoopplaats Boxtelcentrum Selissenwal Boxtel- Oost Buitengebied Lennisheuvel Liempde Munsel Selissen Boxtel-Centrum 39,6% 40,1% 46,7% 37,6% 40,9% 38,7% 40,2% Winkelcentrum Oosterhof 0,7% 0,2% 2,9% 1,5% 1,4% 1,1% 0,6% Winkelcentrum Selissen 6,4% 8,9% 2,1% 7,3% 0,9% 1,7% 4,7% Kapelweg 0,3% 0,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,4% Liempde-Centrum 0,0% 0,0% 0,3% 0,7% 0,0% 5,0% 0,0% Boxtel overig 10,0% 7,2% 7,4% 9,2% 3,5% 5,3% 7,5% Totaal gemeente Boxtel 57,0% 56,6% 59,4% 56,3% 46,7% 51,8% 53,4% s-hertogenbosch 22,0% 19,6% 16,9% 18,1% 30,0% 14,5% 26,2% Eindhoven 15,3% 17,0% 12,5% 6,7% 18,1% 17,7% 12,1% Tilburg 0,7% 0,7% 0,9% 1,2% 0,0% 0,6% 0,2% Elders Nederland 4,7% 5,9% 10,0% 17,7% 3,8% 14,9% 8,1% Buitenland 0,1% 0,0% 0,3% 0,0% 1,6% 0,6% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Beeld naar persoonskenmerken Ook de koopstromen in de niet-dagelijkse sector zijn vergeleken voor de diverse leeftijdscategorieën, huishoudenssamenstellingen en inkomensniveaus. Enkele op te maken verschillen zijn: De jongere leeftijdsgroepen zijn sterker dan de andere leeftijdsgroepen op aankoopplaatsen elders in Nederland georiënteerd. De leeftijdsgroep tot en met 25 is sterker dan gemiddeld op s-hertogenbosch georiënteerd, de leeftijdsgroepen 26-35 jaar en 36-45 jaar zijn sterker dan gemiddeld op Eindhoven georiënteerd. Voor de ouderen geldt dat zij juist relatief sterk op het centrum van Boxtel georiënteerd zijn (ruim 10% hogere koopkrachtbinding dan gemiddeld). Alleenstaanden zijn voor de niet-dagelijkse aankopen relatief sterk op de gemeente Boxtel georiënteerd en dan met name op het centrum van Boxtel. Gezinnen met kinderen zijn juist minder sterk op de eigen gemeente georiënteerd en relatief gezien meer op s-hertogenbosch en Eindhoven. Naar inkomensniveau zijn geen noemenswaardig grote verschillen in aankoopgedrag waar te nemen. Hierna worden de koopstromen op brancheniveau weergegeven. Hoofdstuk 2 11

Tabel 2.6: Koopkrachtbinding naar branche (in %) Kleding, mode, etc. Spel, media en hobby Sport artikelen Huish & luxe artikelen Bruin- en witgoed Doe-het-zelf & tuin Woninginrichting Totaal Boxtel-Centrum 33,7% 66,2% 50,6% 69,6% 48,4% 37,2% 30,2% 40,9% Winkelcentrum Oosterhof 0,0% 5,1% 1,9% 2,0% 1,3% 3,6% 0,7% 17,9% Winkelcentrum Selissen 0,9% 2,4% 0,6% 4,2% 14,4% 12,4% 1,1% 9,2% Kapelweg 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,9% 0,1% 0,8% Liempde-Centrum 0,3% 2,4% 0,0% 0,8% 2,0% 2,4% 0,0% 4,6% Boxtel overig 1,2% 2,2% 2,9% 2,4% 3,9% 33,5% 7,9% 5,7% Totaal gemeente Boxtel 36,1% 78,3% 56,0% 79,0% 70,0% 90,0% 40,0% 79,1% s-hertogenbosch 34,4% 10,0% 16,3% 10,3% 6,5% 1,8% 19,8% 8,7% Eindhoven 17,1% 9,0% 8,6% 6,0% 17,0% 0,7% 27,3% 6,4% Tilburg 0,9% 0,6% 0,5% 0,3% 0,8% 0,1% 1,0% 0,4% Elders Nederland 11,2% 2,1% 18,6% 4,4% 5,7% 7,4% 11,9% 5,4% Buitenland 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Voor de meeste branches is men het sterkst op het centrum van Boxtel georiënteerd. Het gaat om de branches spel, media en hobby, sportartikelen, huishoudelijke en luxe artikelen, bruin- en witgoed, doe-het-zelf en tuin en woninginrichting. Bij de aankoop van bijvoorbeeld modische en woonartikelen staat het kijken en vergelijken voorop en is men bereid meer kilometers te reizen. Dit komt terug in de cijfers: in de branches kleding, mode en schoenen en woonartikelen is men sterker dan voor andere branches georiënteerd op aankoopplaatsen buiten de gemeente Boxtel. Voor kleding, mode en schoenen zijn vooral s- Hertogenbosch en Eindhoven belangrijke aankoopplaatsen. Ook voor de aankoop van woonartikelen zijn de inwoners van Boxtel relatief sterk op Eindhoven (ook Ekkersrijt) en s-hertogenbosch gericht. Voor de branche bruin- en witgoed is naast het centrum van Boxtel en Eindhoven ook winkelcentrum Selissen een belangrijke aankoopplaats (EP Rickelman). Voor de branche doe-het-zelf en tuinartikelen zijn de inwoners sterk georiënteerd op het aanbod in de eigen gemeente (koopkrachtbinding 90%). Deze worden na het centrum vooral in overige aankoopplaatsen van Boxtel aangekocht (Gamma en Overvecht). Voor sportartikelen is men relatief sterk op Schijndel georiënteerd (ruim 10% koopkrachtbinding). Dit is te verklaren door de aanwezigheid van grootschalige (buiten)sportzaak de Wit. 12 Hoofdstuk 2

Koopkrachttoevloeiing Met behulp van de Rabobank-Koopstromen Monitor zijn ook voor de niet-dagelijkse sector gegevens van de koopkrachttoevloeiing in Boxtel achterhaald. In 2011 is gemeten dat 25% van de omzet in de detailhandel in de niet-dagelijkse sector van buiten Boxtel afkomstig was. De herkomst van deze vreemde omzet is verdeeld over ca. 315 gemeenten. Enkel de gemeenten waarvan het aandeel noemenswaardig is (>1%) worden navolgend opgesomd. Van de 25% koopkrachttoevloeiing was 5% afkomstig uit Sint-Michielsgestel, 4% uit Haaren, 2% uit Vught, 2% uit s-hertogenbosch, 2% uit Schijndel, 1% uit Eindhoven, 1% uit Amsterdam, 1% uit Sint-Oedenrode, 1% uit Best en 1% uit Oirschot. 2.3 Niet-winkelaankopen De in de vorige paragrafen genoemde koopstroomgegevens hebben betrekking op de detailhandelsbestedingen bij fysieke winkels. In de enquête is per artikelgroep ook gevraagd naar de niet-winkelaankopen. Niet-winkelaankopen zijn aankopen die bijvoorbeeld via internet, op de warenmarkt of bij een benzinepomp worden gedaan. Uit tabel 2.7 is op te maken dat met name in de artikelgroepen bruin- en witgoed en spel, media en hobby bestedingen online worden gedaan. Ook in de artikelgroepen sportartikelen en kleding, mode en schoenen wordt een redelijk deel van de bestedingen online gedaan. Dit is in lijn met het landelijke beeld. De uitslag bevestigt de algemene trend dat internet inmiddels een belangrijke rol als verkoopkanaal speelt in enkele branches. Tabel 2.7: Niet-winkelaankopen naar artikelgroep (als aandeel van totale besteding) Branchegroep Internet Overig 4 Levensmiddelen supermarkt 0,0% 0,0% Levensmiddelen versspeciaalzaak 0,0% 3,4% Drogisterij 0,4% 1,1% Kleding, mode en schoenen 4,2% 2,3% Spel, media en hobby 11,6% 5,7% Sportartikelen 5,3% 5,9% Huishoudelijke en luxe art. 1,0% 3,2% Bruin- en witgoed 12,2% 3,7% Dhz- en tuinartikelen 0,2% 2,5% Woonartikelen 1,9% 9,9% 4 o.a. bedrijfswinkel, boerderijwinkel, groothandel, 2 e benzinepomp. hands, ambulante handel, kringloopwinkel, Hoofdstuk 2 13

14 Hoofdstuk 2

3. BEZOEKGEDRAG EN BEOORDELING 3.1 Bezoekmotieven Boxtel-Centrum De eerste vraag van de enquête is als volgt: Is het centrum van Boxtel het door u meest bezochte centrum om te winkelen/funshoppen, terras te pakken, voor cultuur, etc.? Van alle respondenten heeft ca. 61% deze vraag met ja beantwoord; voor hen is het centrum van Boxtel dus het meest bezochte centrum om te winkelen, etc. Navolgend wordt het antwoord op deze vraag per deelgebied uiteengezet. Figuur 3.1: Is Boxtel-centrum het meest bezochte centrum? Antwoord per deelgebied Er valt te concluderen dat de deelgebieden die verder van het centrum afliggen ook minder op het centrum van Boxtel georiënteerd zijn. Verder valt naar leeftijdsgroepen op dat een relatief groot deel van de ouderen aangeeft dat het centrum van Boxtel het voor hen meest bezochte centrum is om te winkelen, etc. Naar huishoudenssamenstelling zijn dit vooral alleenstaanden. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste conclusies uit de vergelijking van de antwoorden van de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel wel het meeste te bezoeken en degene die aangegeven hebben dit niet te doen, opgenomen. Hoofdstuk 3 15

Vooral gemak is reden om Boxtel-centrum het meeste te bezoeken De respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken, is gevraagd hiervoor drie redenen op te geven. De uitkomst van deze vraag is als volgt: Figuur 3.2: Redenen om Boxtel-centrum het meeste te bezoeken Circa 94% van de respondenten geeft aan het centrum van Boxtel het vaakst te bezoeken uit gewoonte, of vanwege nabijheid (trouwe bezoekers). Op afstand volgt de bereikbaarheid van het centrum als reden om het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken, 22% van de respondenten geeft dit aan. Circa 20% van de respondenten geeft aan dat een reden om voor het centrum van Boxtel te kiezen het aanbod danwel de diversiteit van de winkels is. Sfeer en aanbod factoren om het centrum van Boxtel niet het meeste te bezoeken De respondenten die aangeven hebben het centrum van Boxtel niet het meeste te bezoeken, is gevraagd hiervoor drie redenen op te geven. De uitkomst is als volgt: Figuur 3.3: Reden om Boxtel-centrum niet het meeste te bezoeken 16 Hoofdstuk 3

Circa 60% van de respondenten geeft aan het centrum van Boxtel niet het meeste te bezoeken vanwege het aanbod/de diversiteit van de winkels. Circa 42% van de respondenten geeft als reden dat er geen gezellige sfeer is of niet voldoende beleving. Een vijfde van de respondenten geeft aan dat het aan de kwaliteit van de winkels ligt. Meeste bestedingen niet-dagelijks naar Boxtel-centrum In totaal zegt ruim 60% van de respondenten die Boxtel-centrum het meest bezoeken hier ook gemiddeld het meest aan niet-dagelijkse artikelen te besteden. Andere aankoopplaatsen die na het centrum van Boxtel door deze respondenten het meest worden genoemd, volgen op afstand. Dit zijn s-hertogenbosch (12%) en Eindhoven (7%), gevolgd door internet (5%). Van de respondenten die aangeven niet het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken, zegt circa 30% wel het meeste in het centrum van Boxtel aan niet-dagelijkse artikelen te besteden. Andere aankoopplaatsen die door deze respondent vaker genoemd worden zijn eveneens s-hertogenbosch (23%) en Eindhoven (16%). Circa 4% van deze respondenten besteedt het meeste op internet. De verschillende respondenten die niet het meeste besteden in Boxtel-centrum is gevraagd waarom zij in een bepaald (ander) winkelcentrum het meeste uitgeven aan de niet-dagelijks benodigde artikelen. De belangrijkste redenen zijn een uitgebreid winkelaanbod, gewoonte/dichtbij en de diversiteit van de winkels. 3.2 Bezoekfrequentie winkelgebieden Aan de respondenten is gevraagd hoe vaak zij een bezoek brengen aan het centrum van Boxtel, s-hertogenbosch, Eindhoven, Tilburg, Oisterwijk en Schijndel om te winkelen/funshoppen, een terras te pakken, voor cultuur, etc. Het centrum van Boxtel wordt door circa 64% van de respondenten wekelijks bezocht. Na het centrum van Boxtel wordt gemiddeld genomen het centrum van s-hertogenbosch het meest bezocht. Het centrum van s-hertogenbosch wordt door ruim 40% van alle respondenten minimaal één keer per maand bezocht, voor het centrum van Eindhoven is dit ruim een kwart. Onderstaande figuur geeft de uitkomsten van de vraag samengevat weer. Hoofdstuk 3 17

Figuur 3.4: Bezoekfrequentie Boxtel-centrum en andere winkelgebieden Bezoekfrequentie naar deelgebied Ruim 70% van de respondenten uit Boxtel-Centrum bezoekt het centrum van Boxtel wekelijks. Vergelijken we dit met de bezoekfrequentie van respondenten uit de overige deelgebieden, blijkt dat ook inwoners van Boxtel-Oost het centrum van Boxtel zeer frequent bezoeken (70% wekelijks), als ook inwoners van Selissenwal (67% wekelijks) en Munsel-Selissen-In Goede Aarde (63% wekelijks). De inwoners van de overige deelgebieden bezoeken het centrum veel minder frequent. Figuur 3.5: Bezoekfrequentie Boxtel-centrum per deelgebied Jongeren en ouderen bezoeken Boxtel-centrum vaker De bezoekfrequentie verschilt per leeftijdscategorie. Zo komt van de jonge respondenten 30% gemiddeld 3 tot 7 keer per week, de oudere respondent komt gemiddeld ook zeer frequent naar het centrum van Boxtel (28%). Van de middengroep (26 tot 55 jaar) is dit slechts 15%. Naar huishoudenssamenstelling zijn geen grote verschillen te ontwaren in de bezoekfrequentie. Zo bezoekt 65% van de alleenstaanden het centrum van Boxtel wekelijks, 65% van de 2 persoonshuishoudens en 60% van de gezinnen. Ook naar inkomensniveau is geen duidelijke conclusie te trekken: zo bezoekt 61% van de huishoudens met een benedenmodaal inkomen wekelijks het centrum van Boxtel, 71% van de huishoudens met een modaal inkomen en 65% met een bovenmodaal 18 Hoofdstuk 3

inkomen. De overige twee inkomensgroepen (2x bovenmodaal en hoger) tellen te weinig respondenten om op het vlak van bezoekfrequentie uitspraken te kunnen doen. Wel zijn er verschillen op te maken in de bezoekfrequentie aan de winkelgebieden tussen de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken en degene die het centrum van Boxtel niet het meeste bezoeken: Vanzelfsprekend ligt de bezoekfrequentie aan het centrum van Boxtel van de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken hoger. Gemiddeld bezoekt bijna driekwart van deze respondenten het centrum van Boxtel minimaal wekelijks, van degenen die Boxtel-centrum niet het meeste bezoeken is dit circa 48%. Nagenoeg 29% van deze respondenten bezoekt het centrum van Boxtel zelfs minder dan 1 keer per maand. De groep respondenten die aangeeft het centrum van Boxtel niet het meeste te bezoeken, bezoekt met meer regelmaat de andere genoemde centra dan degene die dat wel doen. Zo bezoekt bijvoorbeeld gemiddeld 18% van deze respondenten wekelijks s-hertogenbosch. Dit is slechts 3% van de respondenten die het centrum van Boxtel het meeste bezoeken. Meer of minder bezoeken Circa 68% van de respondenten geeft aan het centrum van Boxtel even vaak te bezoeken als 2 jaar terug. Circa 12% geeft aan vaker te komen en 20% zegt juist minder vaak te komen. Belangrijkste redenen die respondenten aangeven waarom zij het centrum van Boxtel meer zijn gaan bezoeken, zijn het feit dat zij meer tijd hebben en dat zij extra behoefte hebben. Meest genoemde reden om het centrum van Boxtel minder te bezoeken zijn dat de sfeer en gezelligheid en het winkelaanbod veranderd is. Volgende figuur geeft de ontwikkeling van de bezoekfrequentie aan de diverse winkelgebieden weer. Figuur 3.6: Ontwikkeling bezoekfrequentie Hoofdstuk 3 19

Leeftijdsgroepen die bovengemiddeld hebben aangegeven het centrum van Boxtel meer te zijn gaan bezoeken zijn vooral de jongere respondenten (27%). Opvallend is echter dat ook relatief veel jongeren (30%) aangeven het centrum van Boxtel de laatste twee jaar minder te zijn gaan bezoeken. Ook in de uitkomsten van deze vraag zijn verschillen op te maken tussen de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken en degene die het centrum van Boxtel niet het meeste bezoeken: Van de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel het meeste te bezoeken geeft 13% aan meer te komen, 15% minder en 72% even vaak. Van de respondenten die aangegeven hebben het centrum van Boxtel niet het meeste te bezoeken, geeft 8% aan meer te komen, nagenoeg 30% minder en 62% even vaak. Vooral s-hertogenbosch en Eindhoven meer bezocht dan twee jaar terug De centra die vooral meer bezocht worden dan twee jaar terug zijn s- Hertogenbosch en Eindhoven. De meest genoemde reden om deze centra meer te gaan bezoeken zijn vooral dat het winkelaanbod hier is veranderd. 3.3 Beoordeling centrum Boxtel Het centrum van Boxtel is door alle respondenten beoordeeld. Het algemene gemiddelde oordeel over het centrum is een 6,3. De in deze paragraaf opgenomen beoordelingen zijn gemiddelden van de cijfers die de respondenten gegeven hebben. Doordat het een relatief grote groep respondenten betreft, middelt dit de variatie in beoordelingen enigszins uit. De figuur op de volgende pagina geeft de gemiddelde beoordeling voor de diverse aspecten van het centrum in Boxtel weer. Figuur 3.7: Beoordeling Boxtel-centrum 20 Hoofdstuk 3

Aspecten van het centrum die het hoogste scoren zijn het aantal horecagelegenheden (7,1), de kwaliteit van de horeca (7,0) en de warenmarkt op vrijdag (6,9). Aspecten die de respondenten relatief laag waarderen zijn de inrichting van het centrum (5,4), de bereikbaarheid van de winkels per auto (5,7) en de parkeermogelijkheden bij het centrum (5,8). De beoordeling van de respondenten die het centrum van Boxtel het meeste bezoeken is (vanzelfsprekend) voor alle aspecten hoger dan die van de respondenten die aangegeven hebben dit niet te doen. Het algemene oordeel van het centrum van de respondent die het centrum het meeste bezoeken is een 6,5, van de andere groep respondenten is dit een 6,0. Wel worden de aspecten relatief gezien hetzelfde beoordeeld (eenzelfde lijn ). Zie hiervoor de onderstaande figuur. Figuur 3.8: Beoordeling Boxtel-centrum meest-bezoeker en niet meest-bezoeker 3.4 Verbetersuggesties Aan de respondenten is gevraagd of zij suggesties hebben voor verbeteringen in het centrum van Boxtel op het gebied van het winkelaanbod, het horeca en vermaak aanbod, het aanbod aan cultuur en evenementen, aspecten van de winkelomgeving of om de sfeer, gezelligheid en beleving in het centrum van Boxtel te verbeteren. De belangrijkste uitkomsten worden in deze paragraaf besproken. Hoofdstuk 3 21

Meer diversiteit en kwaliteit De verbetersuggesties met betrekking tot het winkelaanbod richten zich vooral op de diversiteit en kwaliteit van de winkels in het centrum van Boxtel. De respondenten zien graag meer variatie in het aanbod. Niet alleen variatie in branches of soorten winkels, maar ook in doelgroepen (jeugd, ouderen) en segmenten (goedkoop, midden, duur). In de suggesties die gedaan worden voor de branchering, valt op dat men vaak aangeeft meer kledingwinkels te willen (ca. 35 keer genoemd). Andere branches die veelvuldig genoemd worden, zijn een boekhandel (ca. 30 keer genoemd) en een viswinkel (ca. 12 keer genoemd). Binnen de branche kleding, wordt zowel gevraagd naar kinderkledingzaken, als damesmode en kledingwinkels voor ouderen. De wensen op het vlak van filialisering zijn tweeledig, men wil zowel meer speciaalzaken en kwaliteitswinkels als meer ketens. Wel wordt de suggestie voor meer speciaalzaken/kwaliteitswinkels vaker gedaan (ca. 70 keer). Bij de vraag naar meer grote ketens (ca. 55 keer), worden specifiek de formules C&A, V&D en H&M vaak genoemd. Qua segment wordt meermaals genoemd dat men graag het middensegment meer in het centrum zou willen zien, in plaats van heel goedkoop of duur. Ook wordt aangegeven dat het winkelaanbod zou verbeteren, wanneer er minder leegstand zou zijn (ca. 60 keer). De suggesties voor het horeca-aanbod lopen wat meer uiteen. Zo wordt gevraagd om meer diversiteit, zowel op het vlak van kroegen als restaurants. Men zou vooral meer aanbod voor verschillende doelgroepen willen hebben (55+, 40+, jongeren, mensen met kleine kinderen). Daarnaast wordt de suggestie voor meer (gezellige) terrassen meermaals gedaan. Over de locatie van de horeca bestaat verdeeldheid, er worden zowel suggesties gedaan om het horeca-aanbod gemixt met winkels meer te concentreren aan de Markt, als het aanbod meer verspreid door het centrum te situeren. Specifiek worden bijvoorbeeld genoemd: een broodjeszaak, een eetcafé/grand café, politiek café, koffiebar, boekwinkel met horecavoorziening. Er mogen meer evenementen georganiseerd worden (ca. 40x genoemd). Voorbeelden die men noemt zijn bijvoorbeeld beeldende kunst op een route rond de Markt, een culinaire markt, een kerstfair, een vuurwerkfestival, een ijsbaan, muziekfestivals, concerten op de Markt of een open podium. Men geeft daarnaast veel suggesties met betrekking tot de warenmarkt, zij hebben het idee dat deze minder wordt en zouden graag zien dat deze uitgebreid wordt (ca. 20x genoemd). Tot slot is er vraag naar de komst van een bioscoop, danwel filmhuis in het centrum van Boxtel (ca. 20x genoemd). Meer, goedkoper en beter bereikbaar parkeren en een fietsenvrij centrum Suggesties voor de winkelomgeving richten zich vooral op de parkeermogelijkheden, fietsen in het centrum, de uitstraling van het centrum, ruimtelijke concentratie, bereikbaarheid en de inrichting van de Markt. 22 Hoofdstuk 3

Er worden maar liefst 115 suggesties gedaan met betrekking tot de parkeermogelijkheden in het centrum. De suggesties richten zich vooral op het aantal parkeergelegenheden en de kosten daarvan. Er zouden meer parkeerplaatsen moeten zijn en hiervoor zou in ieder geval minder betaald moeten worden, maar deze zijn bij voorkeur gratis of een blauwe zone. Ook de aanwezigheid van fietsers en fietsen in het winkelgebied is met 95 suggesties een heet hangijzer. Men vindt de fietsers in met name het voetgangersgebied gevaarlijk. Er zou een duidelijke scheiding moeten zijn tussen het deel van de straat voor voetgangers en het deel voor fietsers. Daarnaast wordt vaak genoemd dat de hoeveelheid (wild) geparkeerde fietsen een rommelige uitstraling geven, men pleit voor een uitbreiding van het aantal fietsenstallingen in het centrum. Naast het parkeren vindt men dat de (auto)bereikbaarheid van het centrum verbeterd zou kunnen worden. Met betrekking tot de uitstraling van het centrum worden diverse suggesties gedaan (ca. 55). Zo zou men graag zien dat het centrum groener wordt ingericht: meer bloemen en planten, plantenbakken, meer bomen. Daarnaast mogen er meer bankjes komen en zou muziek een verblijf in het centrum veraangenamen. Ook wordt aangegeven dat ook vanuit het station als entree gedacht moet worden, deze route is nu niet uitnodigend. Belangrijk is de samenhang in de uitstraling van het centrum. Circa 45 suggesties worden gedaan met betrekking tot de inrichting van de Markt. Velen hiervan geven aan dat de Markt autovrij gemaakt zou moeten worden, of in ieder geval autoluw (in de weekenden autovrij). Het is voor de respondenten belangrijk dat de Markt gezelliger wordt (her)ingericht. Ruim 25 suggesties betreffen tot slot de ruimtelijke indeling van het centrum. Men vindt het centrum te langgerekt en de winkels te ver uit elkaar liggen. Er zou gekomen moeten worden tot een concentratie van de winkels, het centrum moet compacter. Hoofdstuk 3 23

BRO heeft vestigingen in Boxtel Amsterdam Tegelen www.bro.nl 24 Hoofdstuk 3