SOLLICITATIE TIPS
Waar vind je geschikte vacatures en hoe begin je aan een sollicitatiebrief? Een paar nuttige tips op een rij. Begin bij jezelf Je kan natuurlijk wachten tot je ideale job uit de lucht komt vallen. De kans daarop is echter klein. Wat is jouw ideale job eigenlijk? Voor je dat weet, moet je zo snel mogelijk bij jezelf volgende zaken nagaan: Ken jezelf: weet wat je sterke en zwakke punten zijn. Maak daarbij een lijstje op van de dingen waarin je goed bent en niet. Doe datzelfde ook voor je goede en minder goede karaktertrekken. Wees daarbij zo concreet mogelijk. De VDAB biedt op verschillende manieren begeleiding aan. Het contact met VDAB kan verlopen via sms, mail, telefoon of een gesprek in levenden lijve. VDAB kan je een lichte bemiddeling bieden of als je het moeilijk hebt om een job te vinden, een zeer intensief ondersteuningstraject bieden. Je VDAB-begeleiding kan een sollicitatiecoach ing, een praktijkgerichte opleiding, een persoonsgerichte vorming, begeleiding op de werkvloer, omvatten. In het Brussels Gewest staat Actiris in voor een gelijkaardige service via het Contract voor Beroepsproject. Jobadvertenties Eens je weet wat je wil en kan doen, is het tijd om actief op zoek te gaan naar een baan. Wacht daarbij niet tot de laatste schooldag. Weet wat je wil: maak voor jezelf uit welk soort job je het best ligt. Denk ook na over het soort bedrijf waarin je graag zou werken. Actief zoeken Voor advies en ondersteuning in je zoektocht naar werk kan je als lid terecht bij de Bijblijfconsulenten van de Liberale Vakbond. Dankzij hun uitgebreide kennis binnen het arbeids- en opleidingscircuit kunnen zij jou de weg tonen naar een passende job of opleiding. Wil je een gesprek met de Bijblijfconsulent, neem dan contact op met je ACLVB-secretariaat, waar voor jou een afspraak zal vastgelegd worden. Zie ook www.aclvb.be/nl/ bijblijfwerking-vlaanderen of bel 0800 30 463. SOLLICITATIETIPS 2016 1
Wie snel is, heeft vaak de meeste en de beste keuze. Je kan in je zoektocht gebruikmaken van verschillende kanalen: Loop geregeld binnen bij je plaatselijke werkwinkel of Actiris-kantoor. Je kan er altijd jobaanbiedingen vinden. Vergeet er zeker niet te kijken op de Jobcomputer, de grootste bron met werkaanbiedingen. De bestanden zijn ook te raadplegen via het internet (www.vdab.be of www.actiris.be). Laat eveneens je cv opnemen in de databank van de VDAB of Actiris. Die kunnen geraadpleegd worden door potentiële werkgevers. Contacteer bovendien regelmatig je consulent. In kranten, tijdschriften en reclamebladen worden diverse jobaanbiedingen gepubliceerd. De weekendbijlagen Jobat en Vacature (en de websites daarvan) bieden een grote waaier aan mogelijkheden. Je vindt er ook nuttige informatie. de meeste sites kan je ook je cv achterlaten voor geïnteresseerde bedrijven. De belangrijkste sites zijn: VDAB www.vdab.be Actiris www.actiris.be Vacature www.vacature.com Jobat www.jobat.be JobsCareer www.jobscareer.be Monster www.monster.be Stepstone www.stepstone.be Op www.streekpersoneel.be vind je de vacatures uit De Streekkrant/De Weekkrant. Vergeet evenmin de sites voor jobs in specifieke sectoren zoals www.ingenuity. be voor ingenieurs, www.ictjob.be voor werkaanbiedingen in de ICT-sector en www.lexgo.be voor juristen. Voldoende informatie in de advertentie De werkgever is verplicht om aan de sollicitanten voldoende informatie in verband met de aangeboden arbeidsplaats te verstrekken. Indien in de jobadvertentie iets niet duidelijk is of je wil graag meer info, vraag dan gerust om toelichting. Je hebt daar namelijk recht op. Een web vol mogelijkheden Het internet is een belangrijk medium, ook voor het zoeken naar werk. Het wemelt op het internet van jobsites vol vacatures. Op Breng ook eens een bezoek aan de websites van bedrijven waar je zou willen werken. Veel bedrijven plaatsen hun vacatures op hun eigen site. Die bedrijfssites kunnen je bovendien verder helpen in je sollicitatieprocedure. Ze bevatten daarnaast vaak veel nuttige informatie over het bedrijf zelf. Overschat het belang van het internet evenwel niet. Het is niet omdat je vanuit je luie zetel de hele wereld kan bereiken, dat je niet via andere kanalen naar werk moet zoeken. 2
Andere kanalen Solliciteren is immers meer dan enkel passief reageren op advertenties. Je moet ook zelf actief op zoek gaan naar mogelijkheden op werk. Je kan dus eveneens proberen om via andere kanalen aan een job te geraken: Sommige scholen en universiteiten helpen hun (oud-)studenten in hun speurtocht naar een job. In sommige ACLVB-secretariaten vind je ook informatie over plaatselijke werkaanbiedingen. Uitzendkantoren kunnen je misschien aan de eerste baan helpen die zo nodig is voor de door de werkgevers gevraagde ervaring. Leg je oor te luisteren bij vrienden, familie, kennissen Zij hebben misschien weet van een openstaande betrekking in hun werkkring. Jobbeurzen, jobdates, enz. kunnen eveneens interessant zijn, tal van initiatieven worden aangekondigd op www.vdab.be/agenda en op www.actiris.be, rubriek evenementen. Check ook zeker de nieuwsbrief van FreeZbe, aangezien we hier ook vacatures in verspreiden. Surf naar www.freezbe.be om je in te schrijven voor deze tweemaandelijkse nieuwsbrief. Probeer ook spontaan te solliciteren. Bel of mail naar ondernemingen waar je aan de slag zou willen gaan zonder dat zij daarom een advertentie geplaatst hebben. Je vindt adressen in de Gouden Gids, Trends Top 30 000, Trends Top 100 000 (www.top100000.be), bedrijfsreportages, ledenlijsten van sectorfederaties, Sociale en professionele netwerksites winnen aan belang. Niet dat een online profiel op Linkedin of Facebook al meteen belangrijker zijn dan een cv of motivatiebrief, maar toch. Tal van rekruteerders houden wel degelijk rekening met de informatie en commentaren die op het internet over je te vinden zijn. Overheid of buitenland Wie geïnteresseerd is in een baan bij de overheid, kan niet om Selor heen. Selor organiseert de selectie voor de diensten van de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten en voor bepaalde (semi-) overheidsinstellingen door middel van een rekruteringsexamen. De vacante betrekkingen zijn te vinden in de kranten, bij de VDAB of Actiris of op de site van Selor. Inschrijven voor een examen kan via de site van Selor. Je kan op de site van Selor ook je cv achterlaten. Het adres: Selor, Bischoffsheimlaan 15, 1000 Brussel, tel. 0800 505 54, website http:// www.selor.be. Voor een contractuele baan bij de Vlaamse overheid surf je naar www.jobpunt.be. Daarnaast organiseren provincies, gemeenten en OCMW s zelf hun wervingsexamens. Zij maken hun vacatures ook bekend via de media. Neem ook eens contact op met het VSOA, dat de publieke sector vertegenwoordigt bij de ACLVB. Zij kunnen in sommige gevallen de nodige hulp bieden bij de voorbereiding op de wervingsexamens. De adressen vind je op deze website http://www.vsoa.eu/ algemene-groepen. 3
Wie geïnteresseerd is in een job in het buitenland of in ontwikkelingslanden, heeft verschillende mogelijkheden. Wil je in (een ander land van) de Europese Unie werken? Informeer je dan bij de VDAB of Actiris rond het EURES-systeem of surf naar http://ec.europa.eu/eures. Vind je net over de grens je gading en wil je aan de slag als grensarbeider, dan kun je terecht bij de ACLVB-specialisten in de grensregio s, of op de website https://ec.europa. eu/eures. Wie interesse heeft voor ontwikkelingssamenwerking, kan meer informatie vinden in de brochure Aan ontwikkelingssamenwerking doen. De brochure bevat nuttige informatie voor wie actief wil zijn in de ontwikkelingssamenwerking. Ze is te lezen op de website van DGOS (Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking): http://www.dgos.be. Op de site staan bovendien heel wat vacatures vermeld. Ook op www.11.be zijn er heel wat te vinden. Reactie Van zodra je een aantal interessante jobadvertenties hebt gevonden, komt het erop aan je een goed beeld te vormen van de aanbieding. Welke eisen worden er gesteld? Aan welke voldoe ik en aan welke niet? Wat heeft het bedrijf te bieden? Wat heb ik extra aan het bedrijf te bieden? Heb je nog vragen, aarzel dan niet om het bedrijf zelf te contacteren om de nodige informatie te verwerven. Schrijf daarbij alles op een blad papier. De antwoorden op je vragen vormen, samen met de informatie uit de advertentie en eventuele info die je hebt opgezocht, de basis voor je sollicitatiebrief en het gesprek dat daar hopelijk op volgt. Sollicitatiebrief Van zodra het voorbereidende werk achter de rug is, kan je beginnen met het schrijven van een sollicitatiebrief. Dikwijls vormt deze brief het eerste contact met de werkgever. De eerste indruk die je dan maakt, is belangrijk. De manier waarop je jezelf voorstelt, bepaalt of de werkgever je zal uitnodigen voor een interview. 4 SOLLICITATIETIPS 2016
Een sollicitatiebrief is zeker geen ingekort cv. Hij wordt samen met het cv opgestuurd. Gebruik e-mail om je sollicitatiebrief en cv te versturen. In de mail schrijf je een korte inleiding op je sollicitatiebrief en cv in bijlage. De inhoud van de brief moet je mogelijke werkgever overtuigen van je kwaliteiten en je motivatie. Herhaal de elementen uit je cv niet, maar ga dieper in op de verantwoordelijkheden die het bedrijf interesseren. Tracht dan ook origineel over te komen in je openings- en slotzin zonder daarom de flauwe plezante uit te hangen. Zorg dat volgende elementen aanwezig zijn: Inleiding: aanleiding van je sollicitatie. Indien je reageert op een advertentie, speel er dan op in. Midden: schrijf iets over je motivatie en geschiktheid voor de job. Leg uit waarom je interesse hebt voor de vacature en waarom jij de ideale kandidaat bent. Verkoop jezelf, maar overdrijf niet. Slot: eindig je brief met een verwijzing naar het bijgevoegd cv en laat weten dat je steeds bereid bent om in een persoonlijk gesprek je motivatie verder toe te lichten. Het is ook nog aan te raden de sollicitatiebrief aan iemand persoonlijk te richten, zodat je zeker weet dat de juiste persoon je brief onder ogen krijgt. Curriculum vitae Je cv is zowat je visitekaartje voor de werkgever. Het geeft een overzicht van alle relevante informatie. Hoewel het cv grotendeels gelijk blijft bij elke sollicitatie, kan het soms goed zijn er specifieke gegevens in te vermelden die nuttig kunnen zijn voor een bepaalde job. Maak je cv niet langer dan 2 pagina s. Een pasfoto is niet echt nodig, tenzij er uitdrukkelijk om gevraagd wordt. Voeg je een foto toe, kies dan voor een neutrale versie. Twijfel je of je cv wel goed opgesteld is? Stuur het ons op en we kijken het voor je na. Surf naar www.freezbe.be, kies afgestudeerd en klik in het menu op cv-check voor meer info. Sollicitatiegesprek Als alles goed gaat, word je uitgenodigd voor een gesprek. De sleutel tot succes is een goede voorbereiding. Zo moet je zeker vermijden dat je te laat komt. Het staat niet alleen slecht, je maakt er jezelf bovendien zenuwachtig mee. Stippel de route dan ook op voorhand uit en tracht na te gaan hoe lang je erover doet. Het gesprek is op zich een stresserend gegeven. Zorg er dan ook voor dat je met de nodige achtergrondinformatie in het achter- SOLLICITATIETIPS 2016 5
hoofd vertrekt. Verzamel gegevens rond het bedrijf en de job, maar tracht ook voorbereid te zijn op een aantal belangrijke vragen zoals bijvoorbeeld je motivatie, je sterke en zwakke eigenschappen, de afstand die je per dag wil afleggen voor verplaatsingen, Naast een gesprek mag je je ook verwachten aan een batterij testen: psychologische testen, taaltesten, assessment centers, Mocht je het geluk hebben uitgekozen te worden, dan volgt er in sommige gevallen ook nog een medisch onderzoek. Goed om weten is dat als je een opleiding genoten hebt of kwalificatie bezit die hoger is dan die die voor de functie vereist worden, dat voor de werkgever geen reden mag zijn om jouw sollicitatie te weigeren. Wees er je tot slot van bewust dat de laatste jaren veel werkgevers ook online informatie over potentiële kandidaten gaan opzoeken. Zorg er dus voor dat je privacyinstellingen op je social media-accounts (bv. je facebook) daarop zijn voorzien. Wees voorzichtig met het online zetten van foto s. Bewijzen De VDAB zal je regelmatig vragen om in een gesprek of via een vragenlijst uit te leggen welke inspanningen je hebt geleverd om werk te vinden. Hou dus bewijzen bij van alle stappen die je onderneemt. Meer info over de verschillende controle-procedures verkrijg je bij de bijblijfconsulenten van de ACLVB. In Brussel blijft de RVA dit doen. Treinbiljet Heb je als niet-werkende (of deeltijds werkende) werkzoekende een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek of voor een examen bij Selor of een openbaar bestuur? Dan kom je in aanmerking voor een goedkoop treinbiljet. Om van het goedkope tarief te kunnen genieten, moet je vooraf wel de nodige regeling treffen bij de VDAB of Actiris. 6
De werkgever moet op jouw verzoek een bewijs geven met datum en uur van solliciteren. In het kader van de werklozencontrole vraag je dit best elke keer om te kunnen aantonen dat je wel degelijk gesolliciteerd hebt. Wat zijn je rechten? Als sollicitant beschik je ook over een aantal rechten die zijn vastgelegd in cao nr. 38: De werkgever mag de sollicitanten niet op discriminerende wijze behandelen. Hij mag geen onderscheid maken op grond van persoonlijke elementen wanneer ze geen verband houden met de functie of de aard van de onderneming, behalve indien dat wettelijk wordt vereist of toegelaten. De kosten van de door de werkgever gevraagde examens en onderzoeken tijdens de selectieprocedure zijn ten laste van hem. Documenten (diploma s, getuigschriften, foto s ) die je aan de werkgever bezorgt, moeten door hem teruggegeven worden binnen een redelijke termijn. De werkgever mag je niet vragen een eensluidend verklaard afschrift van diploma s, getuigschriften en attesten voor te leggen. Een goed leesbare kopie van het origineel is voldoende. Twijfelt de werkgever aan de waarachtigheid van de kopie, dan mag hij je wel vragen om het originele document voor te leggen. Tot slot moet de werkgever je persoonlijke levenssfeer respecteren. Als sollicitant heb je tot slot ook een reeks plichten. Zo moet je alle noodzakelijke gegevens over je beroeps- en studieverleden verstrekken wanneer de gegevens verband houden met de aard en de uitoefeningsvoorwaarden van de functie. Je mag dus niet liegen over je ervaring. Bovendien mag je geen ruchtbaarheid geven aan vertrouwelijke gegevens waarvan je kennis zou gekregen hebben via de sollicitatie. V.U.: Mario Coppens, Koning Albertlaan 95, 9000 Gent. Niet op de openbare weg gooien a.u.b. Jong? Welkom bij FreeZbe! Heb je vragen (bijvoorbeeld over je sollicitatietips), opmerkingen, suggesties, een mening? Laat het ons weten via freezbe@aclvb.be Like us on Facebook facebook.com/ilikefreezbe www.freezbe.be 7