Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing



Vergelijkbare documenten
Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Energievisie Borne 22 september Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC.

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Impressie Regiotour MIRT in Noord Nederland 13 juni

Informatiebijeenkomst collectief verduurzamen 25 januari de Torrekoel. EnergieKronenberg ENERGIE NEUTRAAL IN 2030

30196 Duurzame ontwikkeling en beleid. Brief van de minister van Infrastructuur en Milieu. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Het potentieel van zonnepanelen toegepast op geluidsschermen langs de Rijkswegen Auteur: Sander Meppelink (2015)

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

delft energieneutraal delft smart city thema

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2013/18

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Haarlemmermeers akkoord

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015

VisieDuurzame Warmte/Koude

*Z075167D42B* Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS. Geachte raad,

Ontwikkelingen Zonne-energie

Westvoorne CO 2 - uitstoot

Welkom. Stefan Korthout. Stichting Waalwijk CO2 Vrij 29/11/2016

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

Ontwerp Gezonde Systemen

Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5

In het hol van de leeuw?

Welke hernieuwbare energie in 2020?

Energieakkoord Kansen voor Warmtepompsystemen

Opschalen en Opschieten Marjan Minnesma 19 oktober 2018

Duurzaamheid bij RWS. Van visie naar praktijk. Annette Augustijn. Symposium Duurzame Infrastructuur 28 april 2011, Woerden

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

Energietransitie in het Brabantse landschap. maart 2019

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Pagina 2 van 5. Financiële toelichting Lasten / baten Dekking in. Plan van aanpak Groene Energie in de Schappen

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Energietransitie. 13 april 2018

Beeldvormende Bijeenkomst

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Energie meetplan Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 3.0

1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL. Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017

Duurzame energie. Leveranciersdag Rijk 27 november Piet Glas

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

edup 2016 Overzicht monitoringinstrumenten planet -onderdelen (onderdeel II) Gemeente Zuidhorn februari 2017

Duurzame energie in balans

Energy Solution Development Case: 7 Square Endeavour

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017

Fotoverslag Gesprek 1 Stadsgesprek Duurzame energie Rijnenburg

Periode: 1 januari t/m 31 december 2013

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud

Nationale Energieverkenning 2014

Energietransitie = CO 2 -transitie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

De doelstellingen luidt: 4% reductie veroorzaakt door elektraverbruik door het geheel over te stappen naar groene stroom in 2017.

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Utrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Van der Maazen Duurzame Ontwikkeling BV

Verduurzaming Rijksvastgoed en Bodemenergie (WKO)

EEN DUURZAME ENERGIEVOORZIENING VOOR IEDEREEN

Energie Management Actieplan

INVESTEER IN DE TOEKOMST MET OPTINEX /KSW

Werkatelier duurzame energieopwekking

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Helmonds Energieconvenant

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV.

CO 2 - Footprint Bedrijventerrein Lorentz I & II te Harderwijk

100% groene energie. uit eigen land

Nije enerzjy foar Fryslân. september 2013

Zero Emission Solutions

Actieplan Burgemeestersconvenant

1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen

Datum 1 februari 2016 Betreft Beantwoording vragen over bij- en meestook van duurzame biomassa in kolencentrales

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2015

Planning 2019 tot 2022

CO2-participatieplan CO2-prestatieladder Trede 3 Van der Zanden Holding BV

Route naar een Duurzame Energievoorziening

Windenergie in Almere

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014

Factsheet: Dong Energy

certificeert duurzame energie

JM Vrij beheer b.v. Reductie onderzoek, doelstellingen en het energiemeetplan AH Vrij Groen, Grond en Infra Vrij Materieel

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk

Zuid-Holland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH

Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug

Stichting Duurzaam Lopikerwaard

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

Transcriptie:

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing Schakeldag 2015 25 juni 2015 Anita Baas, Michiel Bakker, Nelson Verheul Irma Thijssen

Inhoud Rijksbrede aanpak & ambitie Rijksbrede programma s: Groene Technologieën 3.0 als voorbeeld Energiestrategie RWS Energiebesparing en efficiency Vergroenen Energiewinning Monitoring Samenwerking Meer voorbeelden 2 Programma Energie

Rijksbrede aanpak Opwekking Duurzame Energie Ambitie NL / Rijk is 14% DE opwekking 2020, 16% in 2023 Interdepartementale Commissie Rijks vastgoed ICRV Beleidstafel: voorzitter EZ (tijdelijk DGOBR) Uitvoeringstafel: voorzitter RVB 5 werkgroepen ODE Wind coordinatie RWS 7,5 PJ Biomassa coordinatie RVB 2,4 PJ Gebouwde Omg. coordinatie RVB 2,0 PJ Monitoring coordinatie RWS Krimp coordinatie RVB 3 Programma Energie

Rapport Opwekking Duurzame Energie op Rijksgronden, -gebouwen, en -infra sept 2014 Werkgroep Wind Werkgroep Biomassa Werkgroep Gebouwde Omgeving: Taakstelling t/m 2020: PV op daken en gronden: 0,007 PJ PV thermisch op daken: 0,006 PJ WKO installaties: 0,010 PJ Geothermie: 0,500 PJ 4 Programma Energie

RWS is de duurzame uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu Samenwerking beleid en uitvoering Voortrekkersrol Ondernemend en zakelijk Continuïteit en leveringszekerheid Kosten beperken 5 Programma Energie

Maatschappelijke ontwikkelingen Wereldwijde vraag energie stijgt Internationale belangen beïnvloeden Productie Transport Kosten Differentiatie in prijs neemt toe Decentrale (groene) energieproductie 6 Programma Energie

Energiestrategie RWS minder afhankelijk van externe leveranties Winnen-derden 7 Programma Energie

Energiebesparing LED-verlichting in tunnels Vlaketunnel eerste tunnel ter wereld volledig voorzien van LED-verlichting. Voordelen: Energiebesparing van 50% Langere levensduur Minder onderhoud en onderhoudskosten 8 Programma Energie

Efficiency Voortvarend besparen Bemanning trainen op zuinig varen brandstofverbruikmeter Voordelen: Minder brandstofverbruik Minder CO2 uitstoot Slimmer omgaan met schip 9 Programma Energie

Vergroenen heeft zijn elektriciteitsverbruik vergroend middels de aankoop van o.a. Noorse GvO s, maar onderzoekt mogelijkheden om hiervoor Nederlandse GvO s te gebruiken. onderzoekt mogelijkheden voor toepassingen van duurzame brandstoffen. 10 Programma Energie

Winnen eigen gebruik Vaarwegmarkeringen energie neutraal Zonnepanelen op lichtopstanden Voordelen Minder beheer Minder onderhoud 11 Programma Energie

Ramspolbrug 12 Programma Energie

Winnen door derden Ruimte op areaal voor energiewinnen met zon, biomassa en wind Voorbeelden: Al 125 windmolens op land en 75 in zee Zonnepanelen op o.a. scherm A27 en A9 Proef met modulaire schermen met geïntegreerde panelen 13 Programma Energie

Windenergie Structuurvisie Wind op Land Opwekking duurzame energie op Rijksgronden Onderzoek windenergie 14 Programma Energie

Meten is weten Monitoring activiteiten met CO2 dashboard Voordelen: Zicht op resultaat Kansen voor benchmark Ontwikkelen PIN s 15 Programma Energie

Meer voorbeelden - EnergieRijk - Vele zonne-energieprojecten - GD Duurzaam GWW - Verduurzaming Kazernes - Getijdecentrale Brouwersdam - Enz. 16 Programma Energie

Afsluiting Windenergie onmisbaar om doelstellingen Kabinet te behalen Vragen? Loketenergie@rws.nl 17 Programma Energie