Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl
Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare energie Energiebesparing Broeikasgassen Sectorale ontwikkelingen Groei en werkgelegenheid De kernresultaten
Wat beoogt de NEV? Feitelijke informatie over stand van zaken en verwachte ontwikkelingen energie en klimaat Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen? Wat is hun impact? Opdrachtgevers: ministeries en Borgingscommissie Energieakkoord Consortium ECN PBL CBS RVO Groeimodel: 2014 is eerste van reeks
Twee projecties Met alleen vastgestelde acties en beleid Met zowel vastgestelde als voorgenomen acties en beleid Aanpak bij hernieuwbare energie verschilt van vorig jaar : In september 2013: kan het afgesproken doel gehaald worden? Nu: wat is het verwachte aandeel hernieuwbare energie?
Belangrijkste omgevingsfactoren Bevolking groeit verder De economie groeit vanaf 2015 gemiddeld met 1,5 % per jaar Nederland en andere Europese landen hebben doelen, beleid en acties om hun energiehuishouding te verduurzamen De prijs van CO 2 -emissierechten zal geleidelijk stijgen Prijzen van fossiele brandstoffen stijgen in de toekomst verder Conform IEA World Energy Outlook 2013
Veronderstelde prijzen voor CO 2 -emissierechten
Olieprijs stijgt in bescheiden mate
Gasprijs stijgt na 2017
Kolenprijs is vanaf 2020 hersteld
Nationale ontwikkelingen: energie en broeikasgassen Ontkoppeling van economische groei en energieverbruik Aanzienlijke groei hernieuwbare energie, maar met forse onzekerheden Afname van aardgas Extra energiebesparing blijft achter bij doelstelling De dalende trends voor broeikasgassen zullen zich voortzetten
Energieverbruik en CO 2 -uitstoot ontkoppelen van economische groei
Meer hernieuwbare energie, minder aardgas
Forse groei hernieuwbaar, wel met grote onzekerheden omgeven
Vooral wind en biomassa
Nog niet alle besparingsdoelen binnen bereik Sector Energiebesparing (PJ) Doel Industrie 7 14 Land- en tuinbouw 3-9 Gebouwde omgeving 10 39 Transport - Totaal 19-61 100
Uitstoot van broeikasgassen neemt af
Broeikasgasdoel 2020 (niet-ets) wordt gehaald
Sectorale ontwikkelingen Trendbreuk energieverbruik gebouwde omgeving en verkeer & vervoer; van stijgend energieverbruik in het verleden naar dalend verbruik het komende decennium. Hernieuwbare energie wordt steeds belangrijker voor de elektriciteitsproductie.
Gasverbruik huishoudens blijft dalen
Apparaten worden zuiniger
Energieverbruik en CO2-emissies verkeer dalen licht
Forse veranderingen glastuinbouw
Energieverbruik industrie neemt toe
Elektriciteit: minder gas, meer zon en wind (capaciteit)
Maar de zon schijnt niet altijd (productie)
Elektriciteitsprijs blijft eerst laag, daarna werken grondstofprijzen door Ontwikkeling gemiddelde groothandelsprijs elektriciteit
Rond 2025 wordt Nederland netto gasimporteur
Innovatie in het energiesysteem De publieke bestedingen aan energie RD&D in Nederland dalen sinds 2010. Innovatie speelt een belangrijke rol bij de kostenreductie van wind op zee. Partijen werken daar steeds meer in samen.
Forse daling kosten wind op zee mogelijk
Groei en werkgelegenheid Energiegerelateerde activiteiten zijn belangrijke bijdrage. De bijdrage van de conventionele energiesector is groot, maar krimpt. De werkgelegenheid van de energie exploitatie activiteiten is tussen 2005 en 2013 met 14 procent gestegen en blijft tot 2020 ongeveer gelijk. Hierin verschuiving van conventionele naar hernieuwbare energie. De werkgelegenheid door investeringen in zonnepanelen, windturbines en energiebesparing is hard gegroeid en zal naar verwachting verder blijven groeien.
Bijdrage energie aan bbp gaat dalen
En daarmee de werkgelegenheid
Maar niet als we die breder zien
Want investeringen in energiebesparing en hernieuwbare energie nemen toe
Kernresultaten van de NEV Ontkoppeling economische groei en energieverbruik, maar daling nog niet ingezet Sterke toename van hernieuwbare energie Doelstellingen voor hernieuwbaar en energiebesparing worden nog niet gehaald Er vindt een werkgelegenheidsverschuiving plaats naar energiebesparing en hernieuwbaar Start van energietransitie Nederland wordt zichtbaar