Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 1 De gatenpot Je hebt ontdekt dat de gatenpot vroeger werd gebruikt om gloeiende kooltjes te kunnen verplaatsen van de ene vuurplaats naar de andere. Zo kon je op een veilige manier snel vuur maken om op te koken of de kamer te verwarmen.. - Dit is afhankelijk van het recept 1. Ga naar de website: http://www.coquinaria.nl/divers/nederlandserecepten. htm 2. Zoek een middeleeuws recept uit en maak dit voor je klas. 3. Zijn recepten ook een vorm van erfgoed?
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 2 Trippen Jullie hebben ontdekt dat trippen houten, leren of kurken zolen zijn met riempjes om de schoenen of laarzen te beschermen tegen het vuil op straat. - Knutselmateriaal zoals papier, kleurpotloden, stukjes stof, touwtjes etc. Eventueel gebruik maken van afvalmateriaal zoals kurken. 1. Maak hieronder een eigentijds ontwerp voor een paar trippen. 2. Wanneer je de trippen hebt gemaakt van hout, plastic, stof, leer of andere materialen van nu mag je ze buiten op een modderig stukje schoolplein uitproberen. 3. Zijn jouw schoenen en kleding eigenlijk ook erfgoed?
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 3 Korbelen Je hebt ontdekt dat korbelen versieringen zijn in gebouwen. Vroeger werden korbelen vaak uit hout gesneden en er waren veel verschillende vormen. - kleurpotloden - grote vellen papier - Een fotocamera 1. Ga in de school opzoek naar een korbeel en maak er een foto van. (Kun je in de school geen korbeel vinden? Zoek dan een plekje in de school waar je vind dat een korbeel mooi zou staan. 2. Ontwerp nu een moderne versiering voor een korbeel Hang jouw korbeel tijdelijk op en maak er een foto van.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 4 De boetebus Je hebt ontdekt dat leden van het gilde een boete moesten betalen wanneer zij de regels hadden overtreden. Daarvoor was de boetebus. - groot vel papier om regels op te schrijven - Knutselmateriaal zoals kleurpotloden, papier, plak, scharen etc. 1. Spreek met een groepje, of met de klas een paar regels af. 2. Maak een boetebus die door de klas kan worden gebruikt. 3. Teken eigen middeleeuwse munten op papier en knip ze uit. 4. Nu kunnen jullie de munten in de klas verdelen, zorg dat iedereen er even veel heeft. 5. Als iemand de regels overtreed moet er één munt in de boetebus worden gedaan.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 5 Het wapenbord Jullie hebben ontdekt dat op een wapenbord een heleboel afbeeldingen staan die betekenissen hebben. Ook zijn wapenborden vaak aan een plaats of een bepaalde familie of groep verbonden. - kleurpotloden - Aanvullende informatie uit de docentenhandleiding 1. Ontwerp je eigen wapenschild. Je kunt denken aan het verwerken van je woonplaats of je achternaam etc. 2. Vraag je leerkracht voor de aanvullende informatie over wapenschilden, of ga naar de volgende website: http://www.cbg.nl/download/cbg_wapenregistratie.pdf
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 6 De gildeketen Jullie hebben ontdekt dat de gildeketen een onderscheidingsteken is voor de beste schutter van het schuttersgilde. - Kleurpotloden - Knutselmaterialen zoals touwtjes, papier, plak etc. - Stoepkrijt - ballen of knikkers 1. Ontwerp zelf een schuttersketen. 2. Maak de schuttersketen van materialen die op school beschikbaar zijn, zoals papier, touwtjes of restmaterialen. 3. Eventueel kun je een klein wedstrijdje organiseren. Teken met krijt een paar kringen op het schoolplein zoals het voorbeeld hier naast. 4. Trek op ongeveer 5 meter afstand ook een streep. 5. Deel een aantal knikkers/ballen uit aan de deelnemers van de wedstrijd. 6. Degene die zijn knikker/bal in de kleinste cirkel kan rollen heeft de wedstrijd gewonnen en wint de schuttersketen.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 7 Luchtbogen Jullie hebben ontdekt dat luchtbogen die bedoeld zijn ter ondersteuning van de bouw, op kerken en kathedralen vaak versierd worden met luchtboogfiguren. - Kleurpotloden 1. Ontwerp een extra verdieping voor op jullie school. Het gewicht van de extra verdieping moet worden ondersteund door luchtbogen. 2. Ontwerp een luchtboogfiguur dat past bij jullie school
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 8 De keisnijding Op dit schilderij snijd de kwakzalver het hoofd van de patiënt open om er een kei uit te halen. De patiënt denkt dat hij daarom hoofdpijn heeft. Tegenwoordig weten we dat dit niet kan. We zouden de patiënt en de kwakzalver daarom zo dom als een ezel kunnen noemen. - Kleurpotloden of kwasten met verf - groot papier om op de schilderen/tekenen 1. Bedenk een moderne situatie waarin iemand zo dom is als een ezel. 2. Maak daarvan een tekening/schilderij.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 9 Het slechten van de citadel van Antwerpen Een citadel is een bouwwerk om een vestingstad mee te kunnen verdedigen. Vroeger waren er meerdere vestingsteden die je nu nog steeds kunt bezoeken en waar je veel van vroeger terug kunt zien. - kleurpotloden - knutselmateriaal zoals papier, plak, scharen etc. 1. Ontwerp een eigen vestingstad. Denk hierbij aan een verdedigingswand, een poort, welke belangrijke gebouwen moeten er in jouw stad komen? Waar is er in jouw stad plek voor de soldaten om de stad te verdedigen? 2. Kun je jouw vestingstad uitvoeren in 3d? Kun je van papier en karton een maquette maken? Of kun je hem nabouwen in de zandbak van de school?
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 100 De zonnewijzer Een zonnewijzer is een van de eerste tijdmeetinstrumenten. Aan de hand van de schaduw van de pijl kon je zien hoe laat het was. - Stoepkrijt - een voorwerp van ongeveer een halve meter, bijvoorbeeld een grote pion. 1. Maak een eigen zonnewijzer op het schoolplein: 2. Zet met krijt een markering op het schoolplein. Op deze plek komt een voorwerp te staan, bijvoorbeeld een pion. 3. Markeer s ochtends als je op school komt waar de schaduw van de pion begint en zet daar de tijd bij (8.30u) 4. Tijdens de pauze doe je dat opnieuw. Je kijk waar nu de schaduw begint en trekt daar een streep. Schrijf er de nieuwe tijd bij (10.30u?) 5. Ook wanneer je tussen de middag naar huis gaat kun je een nieuwe streep trekken en daar de tijd bij noteren. 6. Na één dag heb je een eigen zonnewijzer gemaakt!
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 111 De drukpers Bij het ontstaan van de drukpers ontstonden ook de lettertypes. Tegenwoordig kun je op de computer veel verschillende lettertypes kiezen. : - kleurpotloden - een groot vel papier 1. Ontwerp een nieuw modern lettertype. Zorg dat de verschillende letters bij elkaar passen zodat het een mooi geheel wordt. 2. Pak een groot vel papier, en schrijf daarop in het nieuwe lettertype de naam van jullie school. 3. Je mag het vel papier verder versieren en inkleuren zodat het een mooie poster voor jullie school wordt. Zorg wel dat de letters goed zichtbaar blijven.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 122 De handwerkdoos Vroeger zaten in de handwerkdoos alle benodigdheden om kleding te maken of te herstellen. Hoewel tegenwoordig steeds minder mensen hun eigen kleding maken zijn sommige handwerktechnieken wel erg populair. Eén van de populaire handwerktechnieken is haken. Je kunt sjaals, mutsjes en nog heel veel meer maken met haken. Zelf ga je een stukje vingerhaken, het meest gemakkelijke om te beginnen is het maken van een vriendschapsbandje. Een paar verschillende kleuren garen Een computer met internet 1. Ga op internet naar de website van youtube. (www.youtube.com) 2. Zoek op de term vingerhaken. 3. Nu kom je een heleboel voorbeeldfilmpjes tegen die uitleggen hoe je kunt vingerhaken. 4. Probeer het vingerhaken eerst uit met één draad. 5. Als dat gelukt is kun je het opnieuw proberen met een paar draden met verschillende kleuren (bijvoorbeeld 3 kleuren). 6. Wat zouden de mensen vroeger allemaal met haken hebben gemaakt denk je? Noem 3 dingen:..
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 133 De witte poffer De witte poffer is een hoofddeksel die behoorde tot de kledij van vroeger. Er zijn wereldwijd veel verschillende klederdrachten te vinden. : - Knutsenmateriaal, zoals stofjes, touw, scharen, papier, plak etc. 1. Ontwerp een modern hoofdsierraad. Dat mag een hoofddeksel zijn maar kan ook kleiner zijn zoals een diadeem oid. 2. Zorg dat je bij het ontwerp nadenkt over de gelegenheid wanneer je het hoofdsierraad zou dragen. Is het voor een feestelijke gelegenheid, of juist voor doordeweeks? 3. Probeer het hoofdsierraad uit en maak een foto van jezelf met het sierraad.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 144 De schuttersvogel Veel gilden hielden elk jaar een wedstrijd. De belangrijkste mensen van het gilde mochten meedoen. Hoog op een paal werd een houten vogel geplaatst. Hier zie je zo n vogel. Als je goed kijkt zie je dat hij uit losse onderdelen bestaat: de kop, de vleugels, de staart en de romp. De deelnemers van de wedstrijd mochten om de beurt op de vogel schieten, bijvoorbeeld met een kruisboog, die je hier ook ziet liggen. Winnaar van de wedstrijd was degene die de romp van de vogel er schoot. Hij werd dan een jaar lang koning en kreeg een vest met koningszilver omgehangen. Ook zo n vest kun je hier zien. : - 3 of meer pittenzakjes of tennisballen - knutselmateriaal - een klimtoestel of schommel op het schoolplein 1. Maak een eigen schuttersvogel van knutselmateriaal. 2. Neem de schuttersvogel mee naar het schoolplein en kies een goed plekje waar de schuttersvogel kan staan. Je gaat straks op de schuttersvogel mikken met de pittenzakjes of tennisballen. Zorg daarom dat het niet te dicht bij ramen of andere breekbare plekken staat. 3. Spreek een plek of lijn af waar je achter moet blijven op het moment dat je gaat gooien. (Maak het niet te makkelijk) 4. Maak er een kleine wedstrijd van. Iedere speler krijgt 3 pittenzakjes of tennisballen en mogen om de beurt proberen de schuttersvogel van de schommel of het klimrek af te gooien.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 155 De Daf DAF is een groot bedrijf in het maken transportmiddelen, vroeger zijn zij begonnen met het maken van auto s, tegenwoordig maken zij vooral vrachtwagens etc. Sinds de oprichting van DAF hebben zij de transportvrachtwagens flink verbeterd. Bezoek de website www.daf.nl/nl-nl/about/history : - Kleurpotloden 1. Bekijk de website met het stukje geschiedenis van DAF. 2. Waarom zet een bedrijf als DAF op een website een verhaal over de geschiedenis van DAF denk je? 3. Kies een voorwerp dat wij tegenwoordig veel gebruiken en later zeker een plek in het museum verdient. (Denk aan een mobiele telefoon, een Ipad, een laptop etc.) Zoek een goede afbeelding van dit voorwerp en schrijf een korte leuke maar informatieve tekst over het voorwerp die later op het informatiebordje in het museum kan worden geplaatst.
Groep 8: Verwerking in de klas, voorwerp 166 De Philipsradio Philips heeft door de jaren heen ontzettend veel apparaten ontwikkeld en uitvindingen gedaan. Verschillende apparaten van vroeger zijn doorontwikkeld. Bijvoorbeeld de televisie. Helemaal in het begin waren de televisies alleen met zwart-wit beeld. Tegenwoordig zijn ze plat maar met een heel groot scherm, heldere kleuren etc. Ze hebben de apparaten van vroeger flink verbeterd. Kun jij een modern apparaat verbeteren? : - kleurpotloden - knutselmateriaal zoals papier, plak, scharen etc. 1. Kies een modern apparaat wat wij tegenwoordig veel gebruiken. 2. Teken het moderne apparaat hieronder na. 3. Welke verbeteringen kun jij voor dit apparaat bedenken? En hoe zou het apparaat er dan uit gaan zien? (Wordt het sneller/groter of juist kleiner/mooier etc.) 4. Kun je het nieuwe apparaat maken met knutselmateriaal?