Arts & Recht Omgaan met disfunctionerende dokters: veiligheid, kwaliteit en zorgvuldigheid Jeroen Rosingh Kwaliteitsreglement in de praktijk Isala klinieken, Zwolle Robinetta de Roode KNMG 7 april 2011
Aanleiding Kwaliteit van zorg Patiëntveiligheid Reputatie Maatschappelijk druk Media
De media
Wettelijk kader Wet BIG Kwaliteitswet Zorginstellingen art. 2 Raad van Bestuur eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg binnen de instelling WGBO (art. 7:453 BW) arts verplicht te handelen als goed hulpverlener volgens de geldende professionele standaard
Disfunctioneren volgens KNMG 2005 Structurele situatie van onverantwoorde zorg waarin een patiënt wordt geschaad of het risico loopt geschaad te worden en waarbij de arts niet (meer) in staat is of bereid is zelf de problemen op te lossen
Interne reglementen Isala klinieken Handhavingsbeleid medewerkers Toelatings- en arbeidsovereenkomst Maatschapscontract Statuten van Vereniging Medische Staf Kwaliteitsreglement Collegiale evaluatie (IFMS)
Handhavingsbeleid Voor allen die het ziekenhuis werkzaamheden verrichten Van overtreding is sprake bij handelen in strijd met gemaakte afspraken of regels Te constateren door leidinggevende of beveiligingsmedewerkers Dossiervorming nodig
Handhavingsbeleid Afspraken bij functioneringsgesprek Mondelinge waarschuwing Schriftelijke waarschuwing Intrekken van faciliteiten Schorsing Overplaatsing Ontslag
Kwaliteitsreglement Vanaf 2002 in de Isala klinieken Unaniem in de medisch staf aangenomen Van de medische staf Voor alle leden van de medische staf Voordurend in ontwikkeling Aanscherping door casussen
Kwaliteitsreglement 2002 Bij discussie over het functioneren van staflid - Betrokkene rechtstreeks aanspreken - Staflid of RvB kan Stafbestuur beargumenteerd vragen onderzoek te starten naar functioneren van staflid - Onderzoekscommissie doet onderzoek en geeft bindend advies binnen 3 mnd, max. 6 mnd.
Casuïstiek Hij = Zij Maatschap = vakgroep Gegevens soms aangepast
Dokter X het begin Veel belovende jonge collega Grote wetenschappelijke output Na opleiding periode in buitenland gewerkt
Dokter X Na enige tijd twijfels over medisch handelen Meer complicaties dan de norm Anesthesiologen stellen mogelijk disfunctioneren aan de orde
Dokter X Herkent zich niet in de kritiek Wordt gesteund door eigen vakgroep Begeleiding door directe collegae
Dokter X Situatie verbetert niet Anesthesiologen weigeren verdere dienstverlening bij bepaalde ingrepen Disfunctioneren wordt aan de orde gesteld bij Stafbestuur Stafbestuur meent dat er voldoende aanwijzingen zijn om disfunctioneren te onderzoeken
Dokter X en kwaliteitsreglement In het dan geldende kwaliteitsreglement wordt disfunctioneren genoemd maar niet gedefinieerd Juridische discussie over de definitie
Dokter X vertrek Na hernieuwd incident trekt vakgroep steun in Positie onhoudbaar Vertrekregeling overeengekomen IGZ geïnformeerd
Dokter Y Meerdere jaren werkzaam Grote wetenschappelijke belangstelling Medisch inhoudelijk adequaat Terugkerende communicatieve problemen met collegae en ondersteunend personeel Verslaglegging onvoldoende
Dokter Y Meerdere keren op gedrag aangesproken Geen verbetering Geen inzicht in eigen functioneren
Dokter Y en kwaliteitsreglement Vakgroep stelt functioneringsvraag bij Stafbestuur Schriftelijk Met reden omkleed Kopie naar RvB
Dokter Y en onderzoekscommissie Stafbestuur stelt zich ontvankelijk Onderzoekscommissie wordt ingesteld bestaande uit 2 stafleden en extern deskundige Ondersteuning door ambtelijk secretaris Juridische bijstand zowel voor dokter Y als commissie
Dokter Y en onderzoekscommissie Onwerkzame situatie Deels veroorzaakt door dokter Y zelf deels door vakgroep die de onwenselijke situatie te lang heeft laten voortbestaan Geen zelfinzicht bij dokter Y Patiëntveiligheid is in het geding Geen andere mogelijkheid dan vertrek IGZ ingelicht door RvB
Dokter Z Jaren werkzaam Bij herhaling communicatieve problemen Medisch handelen adequaat
Dokter Z Belooft steeds beterschap Ziet problemen niet zo in Vanuit vakgroep onvoldoende correctie Alleen het stafbestuur heeft inzicht in totaal van klachten Geen staflid stelt functioneringsvraag
Dokter Z en functioneringsvraag Vakgroep functioneert niet naar behoren RvB stelt functioneringsvraag
Dokter Z en onderzoekscommissie Functioneringsvraag terecht gesteld Begeleiding en verbetertraject voor de gehele vakgroep met ijkpunten
Herziening (1) kwaliteitsreglement Een staf lid kan functioneren - zonder functioneringsvraag - met functioneringsvraag
Herziening (1) kwaliteitsreglement vervolg Een staflid dat functioneert zonder functioneringsvraag wordt geacht in alle opzichten op een aanvaardbaar kwaliteitsniveau te functioneren Er is sprake van een functioneringsvraag indien de beantwoording van de vraag van belang wordt geacht voor het handhaven van de kwaliteit van zorg
Herziening (2) kwaliteitsreglement Vakgroep is mede aanspreekbaar op het functioneren van de individuele leden Bij de beantwoording van de functioneringsvraag wordt niet alleen een oordeel gegeven over de individuele dokter maar ook over het functioneren van de directe omgeving, gehele vakgroep
Herziening (3) kwaliteitsreglement Ook het Stafbestuur kan functioneringsvraag stellen NB wel onafhankelijk oordelen
Kwaliteitsreglement in de praktijk voor onderzoekscommissie Veel emoties Wordt vrijgelaten in vorm en procedure van onderzoek Zware taak voor de onderzoekscommissie Spanningsveld tussen veiligheid, kwaliteit van zorg, zorgvuldigheid van het onderzoek Vertrouwelijk
Kwaliteitsreglement in de praktijk voor Stafbestuur Onafhankelijkheid bewaren Toezien op vertrouwelijkheid Procedures en termijnen bewaken Onderzoekscommissie duidelijke opdracht geven Nagaan of de onderzoekscommissie de vraag voldoende heeft beantwoord en beslissen of aanbevelingen worden overgenomen
Samenvatting kwaliteitsreglement Staflid kan functioneren zonder/met functioneringsvraag Functioneringsvraag kan gesteld worden door staflid, RvB, of Stafbestuur en moet met argumenten zijn omkleed Minstens eenmaal rechtstreekse communicatie
Samenvatting kwaliteitsreglement Onderzoekscommissie bestaande uit tenminste 3 leden, evt. met extern deskundige Vertrouwelijk Binnen 3 mnd rapport evt. te verlengen met nog eens 3 mnd Niet alleen oordeel over individuele dokter maar ook over de directe omgeving (vakgroep) Juridische bijstand is mogelijk en gewenst Beroep bij scheidsgerecht
Conclusies kwaliteitsreglement Absoluut noodzakelijk in een zorginstelling Procedurele ruggengraat voor het zelfreinigend vermogen van de vakgroep, de medische staf en de beroepsgroep als geheel Voordurend ontwikkeling nader beschrijven procedures van onderzoekscommissie?
Conclusies kwaliteitsreglement Komt na een periode van niet optimale zorg Daarom tijdig aanspreken op ongewenst gedrag Past samen met visitaties en collegiale evaluatie (IFMS) in het geheel van interne correctie
Slotconclusie Kwaliteitsreglement is een must om intern op een zorgvuldige wijze de kwaliteit en veiligheid te bewaken en het zelfreinigend vermogen te versterken