16 MEEUWENOVERLAST Meeuwen zorgen voor de nodige overlast in Leiden. Dit geldt vooral in het broedseizoen waarin meeuwen om hun kuikens te beschermen, lawaai maken en schijnaanvallen uitvoeren naar mensen. Ook halen ze vuilniszakken open voor etensresten en veroorzaken daarmee zwerfafval. De gemeente probeert deze overlast te verminderen en burgers te informeren en te faciliteren met betrekking tot maatregelen die zij zelf kunnen nemen. De mate waarin de Leidenaren overlast ondervinden van de meeuwen, wat ze ertegen proberen te doen en de bekendheid met de pogingen van de gemeente om hier iets aan te doen, vormen het onderwerp van dit hoofdstuk. 16.1 Meeuwenoverlast Twee derde van alle Leidenaren (66%) geeft aan overlast van meeuwen te hebben bij hen in de buurt. Ruim de helft van de Leidenaren die overlast ervaren, geeft aan veel overlast te hebben. De mate waarin Leidenaren last ondervinden van meeuwen is vergelijkbaar met twee jaar geleden. Tabel 16.1a Overlast van meeuwen in de buurt, 2007 t/m *, in procenten van alle Leidenaren 2007 2009 (van minimaal 1 aspect) veel overlast 29% 26% 28% 34% 36% 36% beetje overlast 17% 18% 17% 24% 31% merk het wel, geen overlast 10% 10% 10% 8% 8% 10% merk het niet 44% 46% 45% 34% 25% 24% totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Aan de Leidenaren die overlast ervaren, zijn - evenals in eerdere jaren - vier aspecten voorgelegd met de vraag of ze hiervan veel, een beetje of geen overlast ervaren. Ruim een derde van de Leidenaren heeft van minimaal één van de aspecten veel overlast. Bijna een kwart van de inwoners van Leiden merkt meeuwen niet op. Kapotte vuilniszakken met als gevolg rotzooi op straat, zorgt voor de meeste overlast, maar ook geluidsoverlast en meeuwen die op het dak zitten, veroorzaken de nodige overlast. Vergeleken met twee jaar geleden komen deze vormen van overlast volgens Leidenaren (iets) meer voor. De toenamen van geluidsoverlast hangt wellicht samen met het ontbreken van een vergunning om eieren te wisselen, waardoor meer nesten zijn uitgekomen met als gevolg meer geluidsoverlast. Stadsenquête Leiden 115
Grafiek 16.1b Vormen van overlast van meeuwen, in procenten van alle Leidenaren kapotte vuilniszakken, rotzooi op straat 27% geluidsoverlast meeuwen meeuwen op dak van huis 16% 23% veel een beetje meeuwen die mensen aanvallen 5% 8% 0% 25% 50% 75% Grafiek 16.1c Vormen van overlast van meeuwen /*, in procenten van alle Leidenaren kapotte vuilniszakken, rotzooi op straat 12% 25% 27% geluidsoverlast meeuwen 13% 18% 26% 15% 31% meeuwen op dak van huis 9% 13% 11% 12% 16% 23% meeuwen die mensen aanvallen 2% 4% 2% 6% veel een beetje 3% 6% 5% 8% 0% 25% 50% 75% De mate van overlast en de verschillende vormen van overlast van de meeuwen verschillen sterk per district. Evenals bij vorige metingen is vastgesteld, wordt relatief de meeste overlast ervaren in het stadsdeel Midden en dan vooral in het district Binnenstad-Zuid. 116 Stadsenquête Leiden
Tabel 16.1d Ontwikkeling van het aandeel Leidenaren met veel meeuwenoverlast naar stadsdeel en district, 2009-* 2009 Totaal 28% 34% 36% 36% stadsdeel Midden 48% 63% 61% 66% Noord 15% 19% 23% 24% Zuid 33% 34% 42% 35% West 13% 17% 16% 16% district Binnenstad-Zuid 62% 80% 76% 76% Binnenstad-Noord 44% 59% 58% 60% Stationsdistrict** 37% 32% 62% Leiden Noord 35% 31% 35% Roodenburgerdistrict 29% 31% 41% Bos-en Gasthuisdistrict 39% 39% 43% 39% Morsdistrict 19% Boerhaavedistrict** 37% 41% 29% 38% Merenwijkdistrict 5% 6% 12% 10% Stevenshofdistrict 8% 12% 12% ** indicatief vanwege kleine absolute aantallen De bewoners uit de binnenstad ervaren vooral rotzooi op straat door het kapot maken van vuilniszakken door meeuwen. In het Stevenhofdistrict en in het Merenwijkdistrict ervaren bewoners duidelijk minder overlast door meeuwen. Grafiek 16.1e Soorten overlast van meeuwen (% veel overlast), in procenten van alle Leidenaren 100% 75% 50% 25% 0% Totaal Binnenstad- Zuid Binnenstad- Noord Leiden Noord Bos-en Gasth. district rotzooi 26% 74% 56% 48% 18% 22% 10% 22% 8% 7% geluid 37% 25% 18% 25% 16% 29% 3% 7% op dak 16% 27% 10% 17% 17% 22% 13% 4% 6% aanval 5% 7% 6% 0% 3% 6% 9% 4% 4% 2% 2% Stationsdistrict* Roodenburgerdistr. Morsdistrict Boerhaavedistrict* Merenwijkdistrict Stevenshofdistrict * indicatief vanwege kleine absolute aantallen Stadsenquête Leiden 117
16.2 Acties tegen meeuwenoverlast Ruim een derde van de Leidenaren die overlast van meeuwen ondervinden (38%), heeft zelf pogingen gedaan om de overlast te verminderen. Dit is ruim een kwart (29%) van alle Leidenaren. Vergeleken met ligt dit aandeel iets hoger (26% in ). Maatregelen die bewoners zelf veelal nemen, zijn: geen etensresten buiten laten slingeren, vuilniszakken pas kort van tevoren buiten zetten, gebruik maken van de speciale gele vuilniszakken en het niet meer voeren van de vogels en eenden. Het gebruik van de gele vuilniszakken lijkt sterk te zijn toegenomen. Een goede vergelijking is echter niet mogelijk omdat deze categorie bij de vorige meting niet apart was onderscheiden. Tabel 16.2a Pogingen om overlast te verminderen, 2007-*, in procenten van de Leidenaren die overlast ervaren 2007 2009 ja, zelf pogingen gedaan 27% 31% 33% 46% 38% 38% - etensresten niet buiten laten slingeren 5% 9% 9% 24% 24% 22% - vuilniszakken pas kort van tevoren buiten zetten 10% 10% 11% 24% 17% - speciale gele vuilniszakken 15% - vogels/eendjes niet meer voeren 0% 2% 1% 3% 15% 12% - nesten weghalen 2% 3% 3% 3% 3% 5% - draden / netten op het dak 2% nee, zelf geen pogingen ondernomen 73% 69% 67% 54% 62% 62% totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Van de mensen die pogingen hebben ondernomen om de overlast van meeuwen te verminderen, geeft twee derde aan dat dit zeker of deels effect heeft gehad. Dit aandeel is vergelijkbaar met. Leidenaren die nesten weghalen, geven iets vaker aan dat dit heeft geholpen om de overlast te verminderen. Bij de overige maatregelen verschilt het effect nauwelijks. Tabel 16.2b Hebben de pogingen om overlast te verminderen effect in 2007-*, in procenten van Leidenaren die zelf iets gedaan hebben aan overlast 2007 2009 ja 51% 47% 60% 34% 19% 22% deels 13% 17% 17% 27% 44% 45% nee 36% 36% 23% 39% 37% 33% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Acties van de gemeente De gemeente probeert op verschillende manieren de overlast van meeuwen in de stad te verminderen. Van de Leidenaren weet twee derde (65%) dat de gemeente dergelijke maatregelen neemt. 118 Stadsenquête Leiden
De bekendheid is groter dan vorig jaar toen de helft aangaf hiervan op de hoogte te zijn. Wanneer Leidenaren moeten aangeven wat de gemeente volgens hen doet, dan noemen acht op de tien bewoners de speciale gele vuilniszakken. Daarnaast worden het vervangen van eieren door nepeieren of het weghalen van nesten, het schudden van eieren of het bieden van voorlichting, vaker naar voren gebracht (). Inwoners zijn op verschillende manieren op de hoogte van de gemeentelijke maatregelen zoals via het huis-aan-huisblad, de gemeentelijke website, een folder, de plaatselijke kranten of posters en reclameborden, abri s en aanplakbiljetten. Grafiek 16.2c Percentage Leidenaren dat op de hoogte is van gemeentelijke acties tegen meeuwen en spontaan genoemde informatiebronnen % Leidenaren dat w eet w elke maatregelen de gemeente neemt / op de hoogte van acties door de gemeente 65% huis-aan-huisblad 47% gemeentelijke w ebsite of folder 28% plaatselijke kranten 26% posters, reclameborden, abri's, aanplakbiljetten buren, familie, vrienden 4% TV West / regionale TV 1% gele zakken actie 1% overige manier 7% 0% 25% 50% 75% 100% Stadsenquête Leiden 119