Hoofdstuk 29. Biodiversiteit

Transcriptie

1 Hoofdstuk 29. Biodiversiteit Samenvatting De gemeente probeert met haar biodiversiteitsbeleid de kwaliteit van groen en de diversiteit van planten en dieren in de stad te verbeteren, en zo te zorgen voor een beter leefklimaat. Bijna zes op de tien Leidenaren heeft wel eens gehoord van de term biodiversiteit. De meeste van hen denken hierbij aan de verscheidenheid van planten en dieren. Na een toelichting noemt 43% van de Leidenaren een of meerdere maatregelen waarvan ze denken dat deze onder het gemeentelijk biodiversiteitsbeleid vallen. Genoemd worden aanleg/onderhoud en herinrichting van groenvoorzieningen en parken en kwaliteit en inrichting water/singels/oeverranden en het plaatsen van bloembakken. Als vier maatregelen van het biodiversiteitsbeleid worden voorgelegd, dan blijkt ruim de helft van de Leidenaren bekend met één of meerdere hiervan. Het stimuleren van het aanleggen van geveltuintjes is hiervan het best bekend. Van alle Leidenaren vindt 85% het goed dat de gemeente aandacht besteedt aan biodiversiteit. Aspecten als meer groen, geveltuintjes en verbetering van de leefomgeving spreken mensen aan. Wel geven enkele mensen spontaan aan dat de kosten die het met zich meebrengt, niet te hoog mogen worden. De helft van de Leidenaren wil ook zelf wel een steentje bijdragen om de biodiversiteit in Leiden te vergroten. Men denkt dan vooral aan iets met meer groen in de eigen tuin, om het huis of op het dak. De gemeente Leiden is ruim een jaar geleden, samen met andere organisaties, de Stadsvogelcampagne gestart. Doel van deze campagne is om samen met de burgers de stad meer vogelvriendelijk te maken en burgers er meer bewust van te maken dat er vogels zijn. Na bijna twee jaar heeft ruim een kwart van de Leidenaren iets gehoord of gelezen over de campagne en 13% geeft aan dat de campagne hen enthousiast heeft gemaakt om zelf meer voor de vogels te doen. De bekendheid met de campagne is vergelijkbaar met vorig jaar en het gedragseffect (iets willen doen voor vogels) lijkt toegenomen. Hierbij wordt vooral gedacht aan het ophangen van een nestkastje of het voeren van de vogels in de winter. Vragenlijst 1. Heeft u wel eens gehoord van de term biodiversiteit? ja Kunt u in enkele kernwoorden aangeven waar u hierbij aan denkt? nee De gemeente Leiden probeert met het biodiversiteitsbeleid 1 de kwaliteit van groen en de diversiteit van planten en dieren in de stad te verbeteren, en zo te zorgen voor een beter leefklimaat. 2. Kunt u enkele van dit soort maatregelen noemen? (doorvragen) 1 De officiële omschrijving van biodiversiteit is de verscheidenheid aan leven op aarde. 1

2 3. Onderstaand vindt u vier voorbeelden die vallen onder het gemeentelijk beleid van biodiversiteit. Kunt u steeds aangeven of u hier wel eens van gehoord heeft? a. Geveltuintjes aanleggen om de leefbaarheid te verbeteren b. Stimuleren vogelhuisjes plaatsen c. d. Op platte daken groene tuinen aanleggen die zowel het aanzicht verbeteren als water vasthouden Website op het gebied van stadsnatuurbeleid, biodiversiteit of stadsvogels waar informatie te vinden is en burgers ook hun eigen waarnemingen kunnen plaatsen 4. Vindt u het goed dat de gemeente Leiden aandacht besteedt aan biodiversiteit? Ja Nee a. Wat spreekt u het meest aan? ja nee b. Zijn er aspecten die u minder aanspreken? 5. Zou u zelf willen meehelpen om de biodiversiteit in Leiden te vergroten? ja Waar denkt u aan? nee STADSVOGELCAMPAGNE De gemeente Leiden houdt sinds een jaar de campagne Stadsvogels. Doel van deze campagne is om samen met de burgers de stad meer vogelvriendelijk te maken en burgers er meer bewust van te maken dat er vogels zijn. 1. Heeft U wel eens iets van de campagne Stadsvogels gehoord of gelezen? Ja Heeft deze campagne u aangezet of enthousiast gemaakt om zelf meer te doen voor de Stadsvogels? Ja Hoe? (meerdere antwoorden mogelijk, niet helpen, het gaat om extra dingen doen naar aanleiding van campagne) nestkastje ophangen tuin of balkon aantrekkelijker inrichten voor vogels (meer bomen, heggen/struiken, schuilplekken) s winters vogels voeren met pinda s, broodkruimels, vetballen e.d. water in tuin of op het balkon, zodat vogels er kunnen badderen en drinken lid geworden van Leidse vogelgroep vrijwilliger geworden bij Leidse vogelgroep anders, nl: Nee Nee 2

3 Uitkomsten Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op aarde. De gemeente heeft een actief biodiversiteitbeleid en een BiodiversiteitActiePlan (BAP). In dit hoofdstuk wordt gekeken in welke mate de Leidenaren bekend zijn met deze term en de maatregelen van de gemeente. Ook is de Leidenaar gevraagd wat ze goed en minder goed vinden aan het huidige beleid en in hoeverre ze zelf bereid zijn mee te helpen om de biodiversiteit in Leiden te vergroten. Een van de maatregelen van de gemeente is de Stadsvogelcampagne in De laatste paragraaf gaat in op de bekendheid en het effect van deze campagne Biodiversiteit Van alle Leidenaren geeft 58% aan wel eens gehoord te hebben van de term biodiversiteit. Lager opgeleiden zijn relatief minder bekend met deze term (28%) en hoger opgeleiden zijn er relatief beter bekend mee (72%). Als gevraagd wordt kernwoorden te noemen die te maken hebben met biodiversiteit, dan noemen de meeste van hen termen als verscheidenheid van planten en dieren. Een kleine groep denkt aan biologische producten of dier/milieuvriendelijk. Tabel 29.1: Biodiversiteit omschreven in kernwoorden* 1. Verscheidenheid planten en dieren 232x 2. (Verschillende) ecosystemen 27x 3. Biologische producten 12x 4. Afwisseling in landschap 8x 5. Diervriendelijk, milieuvriendelijk 6x 6. Genen 6x 7. Evenwicht 6x 8. Genoeg groen(voorzieningen) 5x 9. Milieu 4x 10. Natuur 4x En verder o.a.: Naturalis, Hortus (4x), behoud van planten/dieren (3x), groei en leefruimte voor planten en dieren (3x), jaar van biodiversiteit (2x), bio-industrie, resistent maken van producten (2x), evolutie (2x) en klimaat (2x) * n=333 (Leidenaren die aangeven bekend te zijn met de term) 29.2 Maatregelen gemeente De gemeente probeert met haar biodiversiteitsbeleid de kwaliteit van groen en de diversiteit van planten en dieren in de stad te verbeteren, en zo te zorgen voor een beter leefklimaat. Na deze toelichting weet 43% van de Leidenaren spontaan een of meerdere maatregelen in het kader van het biodiversiteitsbeleid te noemen. Vaak noemen zij de aanleg/onderhoud en herinrichting van groenvoorzieningen en parken, gevolgd door kwaliteit en inrichting water/singels/oeverranden, bloembakken plaatsen en de kinderboerderij. Tabel 29.2a: Genoemde maatregelen gemeente in het kader van biodiversiteitsbeleid* 1. Aanleg/onderhoud/herinrichting groenvoorzieningen 66x 2. Aanleg/onderhoud/herinrichting parken 51x 3. Water/singels schoonmaken, onderhoud, groene oeverranden 47x 4. Bomen ( met name planten, maar ook meer variëteit, onderhoud) 44x 5. Bloembakken 29x 6. Kinderboerderij (Merenwijk) 22x 7. Vogels, vleermuizen 20x 8. Leiden is niet groen, noemt slecht uitgevoerd project 16x 9. Stimuleren eigen initiatief bewoners: m.n. geveltuintjes 15x 10. Groen in de wijk 14x En verder o.a.: Letten op variatie (14x), Hortus (11x), meeuwenoverlast aanpakken (11x), onkruidbeheer, straten schoonhouden (10x), bermen niet maaien (8x), Geen gif spuiten (8x), Binnenstad groene zone/milieuzone (8x), Leidse Hout (8x) * n=254 (door Leidenaren die maatregel noemen) 3

4 Bekendheid met vier gemeentelijke maatregelen om de biodiversiteit te vergroten Aan de Leidenaren zijn vier voorbeelden voorgelegd die vallen onder het gemeentelijk beleid van biodiversiteit. Ruim de helft van de Leidenaren (55%) is bekend met één of meerdere van deze maatregelen. Het stimuleren van het aanleggen van geveltuintjes is het best bekend, gevolgd door het stimuleren van het plaatsen van vogelhuisjes en het aanleggen van groene daken. De website met informatie over de natuur in de stad is relatief het minst bekend. Grafiek 29.2b: % Bekend met vier gemeentelijk maatregelen biodiversiteit Geveltuintjes aanleggen 36% Stimuleren vogelhuisjes plaatsen 31% Op platte daken groene tuinen aanleggen 27% Website op gebied van stadsnatuurbeleid, biodiversiteit of stadsvogels 16% 0% 25% 50% 75% 100% 29.3 Beoordeling biodiversiteitsbeleid gemeente Van alle Leidenaren vindt 85% het goed dat de gemeente Leiden aandacht besteedt aan biodiversiteit, 9% vindt van niet en de rest heeft geen mening. Positief aan het biodiversiteitsbeleid van de gemeente vindt men vooral dat er meer groen is, de geveltuintjes, de verbetering van de leefomgeving, groene daken, toename van de natuur en de aandacht voor vogels. Van de aspecten die minder aanspreken, worden het meest genoemd de kosten die het met zich meebrengt (kan beter elders aan besteed), de groene daken, de vogelhuisjes, de website en de vogeloverlast. Opvallend is dat sommige aspecten zowel positief als negatief worden gevonden. Mensen die aspecten als groene daken, vogelhuisjes en geveltuintjes minder vinden aanspreken, geven hierbij meermaals als reden dat het een privézaak is van de bewoners zelf wat ze met hun tuin en dak doen, dat het kruimelwerk is of dat de gemeente hier geen geld aan moet besteden. Tabel 29.3: Aansprekendheid maatregelen / acties biodiversiteitsbeleid gemeente Leiden* Wat spreekt u het meest aan? Zijn er aspecten die minder aanspreken? 1. Meer groen (111x) 2. Geveltuintjes (49x) 3. Betere leefomgeving (natuur, schoon, lucht) (43x) 4. Groene daken, daktuin (32x) 5. Natuur (31x) 6. Vogelhuisjes, aandacht voor vogels (30x) 7. Verscheidenheid/variatie (17x) 8. Flora en fauna (16x) 9. Website, info (11x) 10. Positief dat de gemeente daar mee bezig is (10x) * n=581 (iedereen, waarvan er circa 320 een of meerdere antwoorden geven) 1. Kosten, zonde van geld, geld kan beter besteed, verspilling, mag niet teveel kosten (23x) 2. Groene daken (22x) 3. Vogelhuisjes (18x) 4. Website (bekijk ik toch niet, beter actie) (14x) 5. Teveel meeuwen, overlast vogels (13x) 6. Alles kruimelwerk (11x) 7. Moet gemeente zich niet mee bezig houden, betutteling, is privézaak bewoners (11x) 8. Te weinig bekend, meer aan doen (10x) 9. Biodiversiteitsbeleid staat haaks op andere maatregelen (aanleg nieuwe wegen, bebouwen Oostvlietpolder) (10x) 10. Ambitieuze plannen, werkt toch niet, teveel theorie (6x) 4

5 29.4 Eigen bijdrage aan vergroten biodiversiteit De helft van Leidenaren (49%) zou zelf willen meehelpen om de biodiversiteit in Leiden te vergroten. De meeste van hen denken aan meer groen in de tuin, op het dak of om het huis en meer aandacht en groen voor vogels. Een aantal mensen geeft aan mee te willen helpen met groenonderhoud in de buurt of biedt zich aan als vrijwilliger. Onderstaande tabel geeft een overzicht. Deze tabel geeft overigens wel een overschatting omdat uit de antwoorden blijkt dat een deel van de respondenten (ook) maatregelen noemt die ze nu al doen. Tabel 29.4: Eigen bijdrage aan vergroten biodiversiteit* 1. Vogelhuisje plaatsen, ruimte bieden voor vogelhuisje 60x 2. Meer groen, specifiek groen voor vogels, meer aandacht eigen tuin 59x 3. Helpen met groenonderhoud in de buurt, stad, biedt zich aan als vrijwilliger 19x 4. Geveltuintjes 18x 5. Daktuin 16x 6. Doe ik al 16x 7. Afval scheiden 13x 8. Bloembakken 11x 9. Geld doneren 4x 10. Kinderen erbij betrekken 3x * n=285 (Leidenaren die bereid zijn mee te helpen, waarvan er circa 200 een voorbeeld kunnen noemen) 29.5 Campagne Stadsvogels De gemeente Leiden is ruim een jaar geleden, samen met andere organisaties, de Stadsvogelcampagne gestart. Doel van deze campagne is om samen met de burgers de stad meer vogelvriendelijk te maken en burgers er meer bewust van te maken dat er vogels zijn. Ruim een kwart van de Leidenaren heeft in de afgelopen tijd iets gehoord of gelezen over de campagne en 13% geeft aan dat de campagne hen enthousiast heeft gemaakt om zelf meer voor de vogels te doen. Vrouwen kennen de campagne wat vaker dan mannen en ouderen wat vaker dan jongeren. In onderstaande tabel is te zien dat de bekendheid vergelijkbaar is met vorig jaar, maar dat het gedragseffect lijkt toegenomen. Van het kwart van de Leidenaren die van de campagne hebben gehoord heeft de helft daarop iets zelf ondernomen (13% van de Leidenaren). Tabel 29.5a: Bekendheid en effect Stadsvogelcampagne (in % alle Leidenaren) Bekend met campagne, hierdoor zelf meer doen voor stadsvogels 3% 13% Bekend met campagne, er niets mee gedaan 23% 14% Onbekend met campagne 74% 73% 100% 100% De mensen die aangeven dat de campagne hen enthousiast heeft gemaakt om meer te doen voor de vogels denken hierbij met name aan het ophangen van een nestkastje of het voeren van de vogels in de winter. Tabel 29.5b: Acties n.a.v. Stadsvogelcampagne (in % alle Leidenaren) Vogels voeren in winter 1% 7% Nestkastje 2% 6% Tuin/ balkon aantrekkelijk voor vogels 1% 4% Water in tuin/ op balkon 0% 1% 5