Lerarenopleiding Duits

Lerarenopleiding Duits (CROHO-nr. 35193) Variant dagopleiding Schematisch beeld van het opleidingsmodel: Curriculum Bachelor 2010 (BA2010) Kenmerken: 1. Programma vanaf cohort september 2010 (dagopleiding) 2. Indeling van het curriculum in: a. Een beroepsvoorbereidende leerlijn b. Een werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn c. Een opleidingsspecifieke leerlijn 3. Gebaseerd op de kennisbasis (generiek en opleidingsspecifiek) 4. Plaats van de minors in het programma (een opleidingsgebonden minor in het tweede leerjaar) 5. Introductie van leerwerktaken. 6. Onderwijseenheden te herkennen aan de plaats van het streepje op positie 3 in de code: EN- Dagopleiding 1

sopgave Propedeuse... 4 Beroepsvoorbereidende leerlijn... 4 Onderwijskunde 1... 4 Onderwijskunde 2... 5 Drama 1... 6 Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn... 7 Studieloopbaanbegeleiding 1A... 7 Studieloopbaanbegeleiding 1B... 8 Leerwerkstage 1... 9 Opleidingsspecifieke leerlijn... 10 Leerwerktaken Praxis Deutsch 1... 10 Vakdidactiek Duits 1... 11 Sprachtraining 1... 12 Sprachtraining 2... 13 Sprachtraining 3... 14 Sprachtraining 4... 15 Kultur 1... 16 Kultur 2... 17 Kultur 3... 18 Grammatik... 19 Schulfach Deutsch... 20 Sprachenportfolio... 21 Postpropedeuse... 22 Beroepsvoorbereidende leerlijn... 22 Onderwijskunde 3... 22 Onderwijskunde 4... 24 Onderwijskunde 5... 25 Drama 2... 26 Drama 3... 27 Levensbeschouwelijke oriëntatie 1... 28 Levensbeschouwelijke oriëntatie 2... 29 Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn... 30 Studieloopbaanbegeleiding 2... 30 Studieloopbaanbegeleiding 3... 31 Studieloopbaanbegeleiding 4... 32 Leerwerkstage 2A... 33 Leerwerkstage 2B... 34 Leerwerkstage 2 Onderzoek... 35 Leerwerkstage 2 Internationalisering... 36 Leerwerkstage 3... 37 Opleidingsspecifieke leerlijn... 38 Leerwerktaken Praxis Deutsch 2... 38 Leerwerktaken Praxis Deutsch 3... 39 Leerwerktaken Praxis Deutsch 4... 40 Vakdidactiek Duits 2... 41 Sprachtraining 5... 42 Dagopleiding 2

Sprachtraining 6... 43 Sprachtraining 7... 44 Sprachtraining 8... 46 Sprachtraining 9... 47 Sprachtraining 10... 48 Kultur 4... 49 Kultur 5... 50 Deutsch als Fremdsprache 1... 51 Deutsch als Fremdsprache 2... 52 Deutsch als Fremdsprache 3... 53 Literatur 1... 54 Literatur 2... 55 Linguistik... 56 Aufenthalt im Ausland... 57 Afstudeerfase... 58 Abslussarbeit... 58 Afstudeerstage... 59 Afstudeeronderzoek... 60 Kennisbasistoets startbekwaamheid Duits... 61 Dagopleiding 3

Propedeuse Beroepsvoorbereidende leerlijn Onderwijskunde 1 EN-VO-ONWK1.V.12 Onderwijskunde 1 - Dagonderwijs Dit is de eerste beroepsondersteunende onderwijseenheid die studenten krijgen binnen de opleiding tot docent. Juist bij aanvang van een opleiding tot leraar is het van groot belang dat de student zich bewust wordt van wat de rol van docent (precies) inhoudt. Docent zijn betekent niet alleen het geven van een vak, maar gaat verder, namelijk een teamlid zijn, een pedagoog, een onderwijsinnoveerder, et cetera. Niet alleen wordt de student gestimuleerd om zijn/haar eigen toekomstige rol te verkennen, maar ook de plek daarvan in de school en in het huidige onderwijssysteem. Waarom hebben we tegenwoordig al die verschillende opleidingen als vmbo, havo, vwo, bve? Hoe is dat ontstaan? Waar komen verschillende typen als bijzonder en openbaar onderwijs vandaan? Ook maken de studenten kennis met een drietal leertheoretische concepten binnen een onderwijsorganisatie. Colleges Diagnostische toetsen Digitale colleges Elektronische leeromgeving Werkcolleges en hoorcolleges code: EN-VO-ONWK1 Titel: Onderwijskunde/pedagogiek 1 Tijdens deze onderwijseenheid wordt aan de volgende hoofddoelstellingen gewerkt: 1. De studenten doen ervaring op in het leren binnen de community of learners van de School of education, LVO/BVE 2. De studenten hebben zicht gekregen op de ontwikkeling van de eigen basisstudievaardigheden 3. De studenten verwerven kennis over het ontstaan en de ontwikkeling van het Nederlands onderwijssysteem 4. De studenten hebben zichzelf georiënteerd in de verschillende taken of rollen die een docent in het onderwijs heeft Ec: 3 Tentamen 1 5,5 Werkstuk 1 5,5 (). Reader OWK1 Geerts, G & Kralingen, van, R (2011). Handboek voor leraren, 1. Bussum: Coutinho Dagopleiding 4

Onderwijskunde 2 EN-VO-ONWK2.V.12 Onderwijskunde 2 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan centraal de vijf rollen die succesvolle docenten laten zien en het gedrag van leerlingen en de leraar in de klas. Allereerst kijken we naar concrete gedragskenmerken van de vijf rollen, die te oefenen en toe te passen zijn. Belangrijk daarbij is of de voorgestelde doelen zijn bereikt, weergegeven door het gedrag van de leerlingen. Daarna gaan we in op de vraag hoe het gedrag van de individuele leerling, het gedrag in en van de groep en het gedrag van de leraar een rol spelen en hoe ze beïnvloed kunnen worden. Centraal staat welke interventies de docent kan plegen om tot voorbeeld(ig) gedrag te komen. We kijken hierbij zoveel mogelijk naar gedrag in relatie met de omgeving, omdat er altijd sprake is van een wisselwerking. We besteden aandacht aan effectieve vormen van klassenmanagement en uitdagend en activerend onderwijs waarin leerlingen door samenwerkend leren in een opbouw tot zelfverantwoordelijk leren komen. Je wordt je in deze onderwijseenheid steeds meer bewust van jouw eigen rol bij het ontstaan van bepaald gedrag bij leerlingen. Verder worden instrumenten aangereikt om jouw lessen op orde te krijgen en te houden. We gaan in op hoe persoonskenmerken tot uiting komen in het pedagogisch handelen en de wijze van communiceren van jou als docent. Door hier bewust mee te oefenen, krijg je meer variatiemogelijkheden tot jouw beschikking om leerlinggedrag te beïnvloeden. Hoorcolleges Werkcolleges Stage Elektronische leeromgeving Werkcolleges en hoorcolleges code: EN-VO-ONWK2 Titel: Onderwijskunde 2 Hoofddoelen OWK2. 1. Aan het einde van de onderwijseenheid weten de studenten welke vijf rollen succesvolle docenten laten zien en kunnen ze deze rollen toepassen in hun eigen onderwijspraktijk. 2. Aan het einde van de onderwijseenheid hebben de studenten inzicht en vaardigheden in klassenmanagement. 3. Aan het einde van de onderwijseenheid hebben de studenten kennis van en inzicht in groepsdynamica en interactieprocessen. Generieke kennisbasis: 2.5; 3.1; 3.2; 3.3; 8.1; 8.2 De doelen en de generieke kennisbasis zijn nader uitgewerkt in de toetsmatrijs OWK2. Ec: 3 Werkstuk 67 5,5 1 t/m 10, 1 dec Leerwerktaak 33 5,5 Reader OWK2 M. Slooter (2009). De vijf rollen van de leraar, 3. Amersfoort: CPS onderwijsontwikkeling en advies P. Teitler (2009). Lessen in orde, 1. Bussum: Coutinho W. Geerts, R. van Kralingen (2011). Handboek voor leraren, 1. Bussum: Coutinho Dagopleiding 5

Drama 1 EN-VO-DRA1.V.01 Drama - Dagonderwijs Studenten leren te streven naar congruentie tussen hun non-verbale communicatie en hun verbale taal. Interactie gericht op het nemen en houden van leiding staat hier centraal. Vragen als: Hoe zorg ik dat ik aandacht krijg en houd? Kom ik zo over als ik wil overkomen? Hoe kan ik dit beïnvloeden? komen aan de orde. De nadruk ligt op: stemgebruik, houding, non-verbale communicatie, contact maken, zelfvertrouwen, expressie, een samenhangend verhaal boeiend kunnen brengen. Studenten verdiepen zich dus in aspecten van performance in en voor de klas, en werken aan hun handelingsbekwaamheid. Door middel van gerichte opdrachten in de les ( en daarbuiten) vergroten zij de effectiviteit van hun communicatie voor en in de klas. De lessen kunnen beschouwd worden als practicum. Studenten werken ervaringsgericht in deze onderwijseenheid. Door middel van gerichte opdrachten in de les (en in de school) werken zij aan het vergroten van hun vaardigheden e ontvangen zij feedback op die vaardigheden. Door middel van andere opdrachten maken zij zich de theorie eigen. De docent op het instituut begeleidt de student in de lessen, via Blackboard, via opdrachten de docent in de school geeft feedback op uitgevoerde opdrachten van de student in de school code: EN-VO-DRA1 Titel: Drama 1 1. studenten zijn zich bewust van de signalen, die zij met hun non-verbale communicatie uitzenden 2. studenten kunnen non-verbale signalen van anderen herkennen en interpreteren en kunnen hun eigen non-verbale communicatie doelbewust inzetten 3. studenten leren te streven naar congruentie tussen hun non-verbale communicatie en hun verbale taal. 4. studenten kunnen via spel variëren in gedragingen 5. studenten weten welke factoren van gedrag horen bij leiding nemen 6. studenten weten dat een krachtige (dramatische) vorm de inhoud van de boodschap versterkt en kunnen dat ook toepassen Ec: 3 portfolio 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan presentatie 1 5,5 Victor van Geel (2009). Lichaamstaal, praktijkboek voor de leraar, laatste druk 2009 Reader: Hier ben ik!, zesde. Baarn: HB-uitgevers Dagopleiding 6

Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn Studieloopbaanbegeleiding 1A EN-VO-SLB1A.V.01 Studieloopbaanbegeleiding 1A - Dagonderwijs Je werkt bij SLB1A aan het in kaart brengen van je eigen ontwikkeling. Dit doe je door te werken aan de vijf beroepstaken in het kader van zelfsturing op studie en loopbaan. Dit zijn: kwaliteitenreflectie (wat kan ik? wie ben ik?), motievenreflectie (wat wil ik?), werkexploratie (waar wil ik werken), loopbaansturing (hoe bereik ik dat?) en netwerken (wie heb ik daarbij nodig?). Ook leer je meer over jezelf door te reflecteren en daarbij dingen bewust te maken die je onbewust aan het doen bent. Je leert concrete, meetbare doelen te stellen en daarbij een stappenplan te maken om die doelen ook te halen: je eerste persoonlijk ontwikkelingsplan. Je krijgt een SLB-groep van ongeveer 10 studenten uit je vakgebied met een SLB'er. Hiermee werk je aan groepsopdrachten maar je zal ook veel individuele opdrachten moeten doen. He gaat bij SLB immers om jouw persoonlijke ontwikkeling. Jouw SLB'er begeleidt de groepsbijeenkomsten en zal ook regelmatig een persoonlijk gesprek met je aangaan. Studieloopbaantoolkit, loopbaankompas, blackboard, nulmeting De SLB'er begeleidt de groepsbijeenkomsten en gaat regelmatig met elke student persoonlijk in gesprek over de persoonlijke ontwikkeling van de student. Daarnaast is de SLB'er het eerste aanspreekpunt voor de student. Niet voldaan t/m Voldaan code: EN-VO-SLB1A Titel: Studieloopbaanbegeleiding 1A LVO 1. De student ontwikkelt de competentie zelfsturing op studie en loopbaan en zet hierbij de beroepstaken van SLB op een juiste wijze in. 2. De student oriënteert zich op de referentiepunten van het eerste jaar op het gebied van persoonlijk professionele ontwikkeling in relatie tot het opleidings- en beroepsprofiel. 3. De student kan reflectie-instrumenten inzetten om tot een zelfsturing te komen. Ec: 2 Dossier 1 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Mirjam Groen (2006). Reflecteren, de basis, 1. Groningen: Noordhoff Dagopleiding 7

Studieloopbaanbegeleiding 1B EN-VO-SLB1B.V.01 Studieloopbaanbegeleiding 1B - Dagonderwijs In het vervolg van SLB1A werk je bij SLB1B aan het in kaart brengen van je eigen ontwikkeling. Je blijft werken aan de vijf beroepstaken en je werkt aan je reflectieniveau. Je leert een portfolio aan te leggen waarin je met bewijsmateriaal je ontwikkeling aantoont. Je leert kijken naar je eigen ontwikkeling vanuit je persoonlijke ontwikkeling (jouw beeld van jouw kwaliteiten en motieven), je opleiding (jouw beeld van jouw studievaardigheden) en de beroepsidentiteit (jouw beeld van het beroep van docent) In de periode waarin je SLB1B volgt zal je veel op je stageschool zijn. Hier zullen de SLBbijeenkomsten dan ook plaatsvinden begeleidt door de schoolopleider. Je krijgt door de schoolopleider begeleiding bij het werken aan je POP en het maken van je portfolio. Je SLB'er van Windesheim zal met jou voortgangsgesprekken voeren. Studieloopbaantoolkit, loopbaankompas, blackboard De SLB'er op Windesheim begeleidt op afstand, de schoolopleider leidt de themabijeenkomsten en begeleidt je persoonlijke ontwikkeling die te zien is in en om je les. Niet voldaan t/m Voldaan code: EN-VO-SLB1B Titel: Studieloopbaanbegeleiding 1B LVO 1. De student ontwikkelt de competentie zelfsturing op studie en loopbaan 2. en zet hierbij de beroepstaken van SLB op een juiste wijze in. 3. De student oriënteert zich op de referentiepunten van het eerste jaar op het gebied van persoonlijk professionele ontwikkeling in relatie tot het opleidings- en beroepsprofiel. 4. De student kan reflectie-instrumenten inzetten om tot een zelfsturing te komen. Ec: 2 Propedeusetoets 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Portfolio 1 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Taaltoets 0 5,5 Mirjam Groen (2006). Reflecteren, de basis, 1. Groningen: Noordhoff Dagopleiding 8

Leerwerkstage 1 EN-VO-LWS1.V.02 Leerwerkstage jaar 1 - Dagonderwijs Je gaat in de beroepspraktijk aan de slag met het vormgeven van een goede activerende leeromgeving voor leerlingen. Je bereidt onderwijsactiviteiten voor en kiest daarbij voor een didactische aanpak die activerend is voor leerlingen en die past binnen de context van de school. Je gaat de geplande onderwijsactiviteiten uitvoeren met leerlingen. Je kunt daarbij denken aan vaklessen, maar (afhankelijk van de stageschool) ook aan andere vormen van onderwijs, zoals het maken en begeleiden van onderwijsactiviteiten binnen leergebieden of binnen het competentiegericht leren op het MBO. Ook ga je de uitgevoerde onderwijsactiviteiten bespreken en evalueren. Je gaat in de beroepspraktijk aan de slag met het omgaan met leerlingen. Je geeft leiding aan gesprekken en activiteiten met groepen leerlingen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan het leiding geven tijdens een docentgestuurde lessituatie of aan een project waar leerlingen samen aan werken. De context waarin je leiding geeft is afhankelijk van de mogelijkheden binnen je stageschool. Leerwerkstage Handboek LWS1 en ondersteunende materialen op de bijbehorende blackboard module. door vakcoach, opleider in de school en leerwerkbegeleider in de vorm van lesbezoek, intervisie, gesprekken en themabijeenkomsten. Zeer slecht t/m Uitmuntend code: EN-VO-LWS1 Titel: Leerwerkstage jaar 1 1. Je werkt in de beroepspraktijk aan de SBL competenties. Het vereiste niveau is in de bijhorende gedragsindicatoren uitgewerkt. 2. Je kunt na afronding van onderwijseenheid motiveren of je docent wil worden en of het beroep bij je past. Ec: 6 Beoordelingsgesprek 1 5,5 Zeer slecht t/m Uitmuntend basis van een bewijsdossier Handboek leerwerkstage Dagopleiding 9

Opleidingsspecifieke leerlijn Leerwerktaken Praxis Deutsch 1 EN-DU-PRAX1.V.01 Praxis Deutsch 1 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid voer je leerwerktaken uit, die aansluiten bij onderwijseenheden uit de vaken beroepsleerlijn. De uitvoering van de opdrachten in deze onderwijseenheid vindt grotendeels op de stageschool plaats. en werkvormen zijn dus toepassingsgericht. De feedback van docent, vakcoach en medestudenten zijn een belangrijk hulpmiddel bij het uitvoeren van je leerwerktaken. Je ontwerpt opdrachten die aansluiten op wat je in andere onderwijseenheden geleerd hebt. Je verantwoordt de gemaakte keuzes in de uitvoering van de leerwerktaken vanuit de theorie. Je integreert het gebruik van Duits als voertaal in je opdrachten en in de uitvoering daarvan. zelfstudie werkcollege individuele opdrachten zie Blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-PRAX1 Titel: Praxis Deutsch 1 Doelstelling, na afloop van deze onderwijseenheid 1. kun je bij de begeleiding van leerlingen gebruik maken van theorie en oefenvormen op het gebied van Landeskunde, grammatica, taalverwerving en fonetiek; 2. kun je de theorie op deze terreinen verwerken in opdrachten voor leerlingen 3. kun je je opdrachten in lessen toepassen; 4. kun je theorie m.b.t. klasmanagement en vakdidactiek in de beroepspraktijk toepassen; 5. kun je je ontwikkelde materialen en handelwijze in de beroepssituatie vanuit de theorie verantwoorden; 6. kun je in ontwikkelde materialen Duits als voertaal gebruiken; 7. kun je in de les, bij de uitvoering van opdrachten, Duits als voertaal gebruiken; 8. kun je het resultaat van je werk evalueren en op de uitvoering ervan reflecteren. Ec: 4 dossier 1 5,5 Dagopleiding 10

Vakdidactiek Duits 1 EN-DU-DID1.V.01 Didactiek 1 Duits - Dagonderwijs Je leert verschillende onderwijsactiviteiten voor te bereiden op basis van het Model Directe Instructie. Hierbij leer je in de voorbereiding van de leeractiviteit een relatie te leggen tussen lesdoelen, onderwijsinhoud, beginsituatie en werkvormen. Tevens maak je kennis met de dimensies van Marzano. De activiteiten worden uitgevoerd voor een groep studenten, deze worden geëvalueerd en er worden nieuwe leervragen geformuleerd. De gemaakte keuzes in het lesontwerp kun je uitleggen aan de hand van de dimensies van Marzano. Voor de lesjes maak je gebruik van verschillende informatiebronnen. individuele opdrachten groepsopdrachten werkcolleges zie Blackboard mondeling via digitale media code: EN-DU-DID1 Titel: Didactiek 1 Duits Na afloop van deze onderwijseenheid: 1. ken je het Model directe instructie en de vijf dimensies van Marzano 2. kun je een lesplan opstellen aan de hand van het Model Directe Instructie 3. kun je werken met een lesplanformulier en lesdoelen SMART formuleren 4. kun je de bijbehorende leeractiviteiten gericht begeleiden en na afloop sterke en zwakke kanten benoemen en nieuwe leervragen formuleren 5. kun je de richtvragen van de vijf dimensies van Marzano uitleggen en toepassen in het evalueren van de eigen les en die van medestudenten 6. kun je de functie van de SBL-competenties uitleggen en gedragsindicatoren hiervan toepassen in het evalueren van een eigen les en die van medestudenten 7. kun je video- en audiomateriaal digitaal maken en bewerken (kennisbasis ICT 1) Ec: 3 dossier 1 5,5 Dagopleiding 11

Sprachtraining 1 EN-DU-SPR1.V.01 Sprachtraining 1 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staat het gebruik van Duits als voertaal centraal. Je oefent het gebruik van Duits in en voor de klas. Je werkt aan het ontwikkelen van je taalvaardigheid, m.n. de vaardigheden spreken en schrijven. Je leert het correcte gebruik van Duits in veel voorkomende communicatieve situaties en je leert je mening beargumenteren. Je herhaalt de grammatica en je breidt je woordenschat uit. Essentieel hierin is dat je je d.m.v. zelfreflectie bewust wordt van je sterke en zwakke punten en inzicht krijgt in de wijze waarop jij het beste leert en wat je moet doen om je taalvaardigheid te vergroten. Bij grammatica ligt het accent vooral op toepassing en iets minder op het reproduceren van regels. Ook leer je uitspraakregels kennen en verbeter je je uitspraak. Tenslotte maakt deelname aan culturele activiteiten deel uit van het programma. hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht individuele opdracht project zelfstudie via digitale media mondeling code: EN-DU-SPR1 Titel: Sprachtraining 1 Doelstelling, na afloop van de onderwijseenheid 1. ken je de sterke en zwakke punten van je taalvaardigheid (luisteren,spreken, lezen en schrijven); 2. ken je de sterke en zwakke punten op het gebied van uitspraak en kennis van grammatica 3. kun je beschrijven hoe je aan je zwakke punten gaat werken; 4. heb je je taalvaardigheid en kennis (incl. grammatica, idioom, uitspraak) verder ontwikkeld; 5. kun je eigen ervaringen en belevenissen vertellen en je mening beargumenteren, 6. kun je langere gesprekken over actuele onderwerpen volgen en belangrijke informatie en meningen goed begrijpen; 7. kun je in een gesprek over actuele onderwerpen je opvattingen te beargumenteren; 8. kun je in onderwijssituaties Duits als voertaal gebruiken; 9. heb je kennis gemaakt met taal in een culturele context. Ec: 4 tentamen 1 5,5 Dagopleiding 12

Sprachtraining 2 EN-DU-SPR2.V.01 Sprachtraining 2 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan twee competenties, die voor een docent Duits van belang zijn, centraal: 1. Het gebruik van Duits als voertaal. 2. Het correcte gebruik van Duits in veel voorkomende communicatieve situaties. In deze module werk je verder aan het ontwikkelen van je taalvaardigheid. Je oefent het gebruik van Duits in en voor de klas. Het onderdeel fonetiek krijgt een belangrijke plaats. Naast werken aan het verbeteren van je uitspraak krijg je inzicht in de manier waarop klanken worden gevormd. Dit ook met het oog op het begeleiden van leerlingen bij het verbeteren van hun uitspraak. Je verdiept je in de leefwereld van jongeren en hun taal. Tenslotte maakt deelname aan culturele activiteiten deel uit van het programma. hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht individuele opdracht project zelfstudie zie blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-SPR2 Titel: Sprachtraining 2 Doelstelling, na afloop van de onderwijseenheid: 1. kun je de globale inhoud van Duitstalige literaire teksten begrijpen; 2. kun je een verhaal samenhangend in het Duits vertellen; 3. kun je meningen en stellingen in Duitstalige media over actuele onderwerpen begrijpen; 4. kun je je mening in het Duits schriftelijk en mondeling beargumenteren; 5. kun je door onderhandelen in het Duits een oplossing bereiken; 6. kun je voorbereid en goed begrijpelijk in het Duits presenteren; 7. kun je tijdens een gesprek en presentatie notities in het Duits maken; 8. kun je grammaticaregels in geconstrueerd en authentiek taalgebruik toepassen; 9. heb je kennis van en inzicht in uitspraak en klankpatronen in het Duits; 10. kun je de regels voor uitspraak en intonatie van het Duits toepassen; 11. ken je jongerentaal en haar gebruiksmogelijkheden; 12. heb je kennis gemaakt met taal in een culturele context. Ec: 4 Tentamen 100 5,5 (). zie Blackboard,. : Dagopleiding 13

Sprachtraining 3 EN-DU-SPR3.V.01 Sprachtraining 3 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staat het gebruik van Duits als voertaal centraal. Je werkt verder aan het ontwikkelen van je mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid; het accent zal liggen op de productieve vaardigheden spreken/ schrijven. Door middel van zelfstudie en zelfreflectie word je je bewust van je sterke en zwakke punten. Essentieel is ook dat je inzicht krijgt in de wijze waarop jij het beste leert en wat jij moet doen om je taalvaardigheid verder te vergroten. Je werkt met een individueel oefenprogramma waarin je zelf de vinger aan de pols houdt wat betreft de ontwikkeling van je taalvaardigheid. Dit stel je voortdurend bij. Verder oefen je het gebruik van Duits in en voor de klas. Het Sprachenportfolio en de feedback van de docent zijn daarbij weer een belangrijk hulpmiddel. Je traint het gebruik van het Duits in allerlei communicatieve situaties (Sprachstadt) waarbij je verschillende rollen kunt vervullen. Tenslotte maakt deelname aan culturele activiteiten deel uit van het programma. Het gebruikte materiaal, de werkvormen en de opdrachten zijn exemplarisch voor wat je in lessen Duits in de stage en in de toekomstige beroepspraktijk kunt gebruiken. Werkcollege Training/practicum Zelfstudie via digitale media mondeling code: EN-DU-SPR3 Titel: Sprachtraining 3 Doelstelling, na deze onderwijseenheid 1. heb je een duidelijker beeld van je capaciteiten op het gebied van taalvaardigheid, weet je waar je nog aan moet werken en hoe je dat kunt doen; 2. benadert je uitspraak en intonatie het niveau van een near native speaker en heb je basale kennis van de onderliggende taalwetenschap; 3. kun je een onderwerp van algemene en persoonlijke aard bespreken als gespreksdeelnemer en leider; 4. kun je informatie uit gesproken en geschreven tekst begrijpen en verwerken; 5. kun je je eigen mening geven en deze onderbouwen; 6. heb je kennis gemaakt met taal in een culturele context. Ec: 4 Dossier 1 5,5 Dagopleiding 14

Sprachtraining 4 EN-DU-SPR4.V.01 Sprachtraining 4 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan het gebruik van Duits als voertaal en het correct gebruiken van Duits in veel voorkomende communicatieve situaties centraal. en werkvormen zijn toepassingsgericht. Je werkt verder aan het ontwikkelen van je taalvaardigheid; het accent zal liggen op de productieve vaardigheden spreken/schrijven. Van belang zijn zelfreflectie en zelfsturing, waarbij het Sprachenportfolio (waaraan je doorlopend werkt) en de feedback van docent en medestudenten een belangrijk hulpmiddel zijn. Je traint het gebruik van het Duits in allerlei communicatieve situaties waarbij je verschillende rollen vervult. In taaldorpsituaties oefen je het gebruik van Duits in veel voorkomende communicatieve situaties. Je maakt kennis met taalverwervingstheorieën en hun betekenis voor de lespraktijk. Tenslotte maakt deelname aan culturele activiteiten deel uit van het programma voor taalvaardigheid in de propedeuse (SPR1-4). training/practicum werkcollege zelfstudie zie Blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-SPR4 Titel: Sprachtraining 4 Doelstelling, na afloop van deze onderwijseenheid 1. benadert je uitspraak en intonatie het niveau van een near native speaker ; 2. kun je een onderwerp van algemene en persoonlijke aard bespreken in de rol van gespreksdeelnemer en gespreksleider; 3. kun je feiten en meningen over zakelijke en persoonlijke onderwerpen onderscheiden en ze weergeven (globaal en gedetailleerd, schriftelijk en mondeling); 4. kun je informatie samenvatten, een probleem schetsen en ervaringen beschrijven (schriftelijk en mondeling); 5. kun je verschillende lees- en luisterstrategieën toepassen; 6. heb je basale kennis van taalverwervingtheorieën m.b.t. moedertaal en vreemde taal; 7. kun je verbanden leggen tussen deze taalverwervingtheorieën en vreemdetalenonderwijs; 8. kun je Duits als voertaal gebruiken in standaardsituaties (eenvoudige small talk, vragen stellen, instructies geven, e.d.); 9. heb je kennis gemaakt met taal in een culturele context. Ec: 4 schriftelijk tentamen 60 5,5 mondeling tentamen 40 5,5 Dagopleiding 15

Kultur 1 EN-DU-KLT1.V.01 Kultur 1 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan vier competenties, die voor een docent Duits van belang zijn, centraal: 1. het integreren van Landeskunde in het taalleerproces; 2. het vermogen om kennis up-to-date te houden; 3. leesteksten inzetten voor het vergroten van je taalvaardighid en kennis van de culturen in Duitsland; 4. een open houding tegenover de ervaring en ideeënwereld van anderen. Een taal kun je niet echt begrijpen en leren als je niet de cultuur kent waarbinnen die taal gesproken wordt. Kennis van land en cultuur is dus een voorwaarde voor het goed communiceren in een taal, voor jezelf als student, stagiair(e) en later docent. Landeskunde is daarom een aspect van het moderne taalonderwijs. In deze eerste module vergroot je je kennis van land, maatschappij en staatsinrichting van het moderne Duitsland. Je doet dit a.d.h.v. actuele ontwikkelingen en literatuur over Duitsland. Centraal staan o.a. topografie en toerisme. Tijdens deze module lees je literatuur met als thema Duitsland. Deze literaire teksten vergroten je taalvaardigheid en kennis van de cultuur in Duitsland. De werkwijze is waar mogelijk exemplarisch, zodat je ervaring opdoet met werkvormen die je zelf in de praktijk kunt toepassen. Het mondeling presenteren van informatie bereidt je voor op het spreken voor de klas en zal je ICT-vaardigheden vergroten (Powerpointpresentatie). hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht individuele opdracht project zelfstudie zie literatuurlijst in blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-KLT1 Titel: Kultur 1 Doelstelling, na afloop van de onderwijseenheid: 1. kun je informatie over land en maatschappij van Duitsland verwerken en presenteren; 2. weet je hoe je je kennis wat betreft Landeskunde up-to-date kunt houden; 3. heb je inzicht in de rol van Landeskunde in het vreemdetalenonderwijs; 4. kun je omgaan met o.a. digitale informatiebronnen; 5. kun je (literaire) leesteksten inzetten om je taalvaardigheid en de kennis van de cultuur in Duitsland te vergroten. Ec: 4 Schriftelijk tentamen 80 5,5 Dossier 20 5,5 Bernhard Schlink (). Der Vorleser,. : Diogenes Verlag Renate Luscher (). Landeskunde Deutschland. Von der Wende bis heute.,. : Verlag für Deutsch Dagopleiding 16

Kultur 2 EN-DU-KLT2.V.01 Kultur 2 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan de volgende competenties die voor een docent Duits van belang zijn centraal: 1. het integreren van Landeskunde in het taalleerproces; 2. een open houding tegenover de ervaringen en ideeënwereld van anderen; 3. het presenteren van informatie. In deze onderwijseenheid neemt de beeldvorming rond Duitsland een belangrijke plaats in. We gaan in op de ideeën die er in Duitsland en Nederland over het buurland bestaan en op de oorzaken daarvan. Je doet daar actief onderzoek naar, legt de relatie met historische en maatschappelijke ontwikkelingen en presenteert de uitkomsten. Je verdiept je in de geschiedenis van Duitsland. hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht individuele opdracht zelfstudie zie Blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-KLT2 Titel: Kultur 2 Doelstelling, na afloop van de onderwijseenheid: 1. kun je culturele verschillen en hun ontstaan tussen Nederland en Duitsland en de wederzijdse beeldvorming benoemen; 2. kun je deze inzichten vertalen naar de onderwijspraktijk; 3. kun je relaties leggen tussen je eigen leven en literaire teksten en kun je reflecteren op je respons op literaire teksten; 4. ken je socio-culturele aspecten van de gelezen teksten; 5. ken je een aantal belangrijke feiten en gebeurtenissen uit de Duitse geschiedenis. Ec: 4 tentamen 80 5,5 dossier 20 5,5 Dagopleiding 17

Kultur 3 EN-DU-KLT3.V.01 Kultur 3 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan de volgende competenties die voor een docent Duits van belang zijn centraal: 1. het integreren van Landeskunde in het taalleerproces; 2. een open houding tegenover de ervaringen en ideeënwereld van anderen; 3. het presenteren van informatie. In deze onderwijseenheid leer je heden en verleden van Berlijn kennen, waarbij de geschiedenis van Berlijn exemplarisch voor de Duitse geschiedenis zal zijn. Je onderzoekt historische en maatschappelijke ontwikkelingen en presenteert de uitkomsten. Je bestudeert literatuur uit Duitsland en maakt kennis met andere culturele uitingen rond dit thema, daarbij hanteer je verschillende werkvormen en groeperingvormen en je maakt gebruik van audiovisuele middelen en ICT. h0or-/instructiecollege werkcollege individuele opdrachten groepsopdrachten zelfstudie zie Blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-KLT3 Titel: Kultur 3 Doelstelling, na afloop van de onderwijseenheid: 1. kun je relaties leggen tussen je eigen leven en literaire teksten en kun je reflecteren op je respons op literaire teksten; 2. ken je socio-culturele aspecten van de gelezen teksten; 3. ken je een aantal belangrijke feiten en gebeurtenissen uit de Berlijnse en dus Duitse geschiedenis; 4. heb je inzicht in de mogelijkheden van Berlijn als excursiedoel. Ec: 2 tentamen 80 5,5 dossier 20 5,5 Dagopleiding 18

Grammatik EN-DU-GRAM.V.01 Grammatik - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid herhaal en verdiep je de basisgrammatica nog eens. Je leert hoe je je grammaticale kennis en vaardigheden op peil kunt houden en uitbreiden. Je ontwikkelt grammaticaoverzichten voor jezelf en ook voor leerlingen. Je legt de grammatica in het Duits aan medestudenten uit, waarbij je rekening kunt houden met verschillende leerstijlen. Je leert het verschil tussen de deductieve en inductieve methode en je kunt de voor- en nadelen hiervan benoemen. Je analyseert de grammaticaleerlijn in lesmethodes en ontwikkelt zelf grammaticaoefeningen die bij een lesmethode aansluiten. De onderwijseenheid EN-DU-PRAX sluit aan deze onderwijseenheid aan. Je ontwikkelt een aantal leertaken rond grammatica die je tijdens de stage uitvoert. hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht individuele opdracht project zelfstudie via digitale media mondeling code: EN-DU-GRAM Titel: Grammatik Na afloop van deze onderwijseenheid: 1. kun je de verworven grammaticale kennis grotendeels correct toepassen in een geconstrueerde en authentieke communicatieve context; 2. ken je de belangrijkste Duitse grammaticale begrippen; 3. beheers je de meest voorkomende grammaticale structuren van het Duits; 4. kun je grammaticale fouten analyseren en adequaat corrigeren; 5. ken je verschillende manieren (o.a. deductief en inductief) van uitleg; 6. kun je de grammatica aan studiegenoten uitleggen; 7. kun je ad hoc op vragen over de basisgrammatica antwoord geven; 8. kun je de grammaticalijn in lesmethodes analyseren en je mening erover beargumenteren; 9. heb je een beargumenteerde mening over de betekenis van grammatica in het voortgezet onderwijs. Ec: 2 Portfolio 2 5,5 Schriftelijk tentamen 8 5,5 Dagopleiding 19

Schulfach Deutsch EN-DU-SFD.V.01 Schulfach Deutsch - Dagonderwijs Tijdens deze onderwijseenheid maak je kennis met alles wat komt kijken bij een les Duits. Je maakt kennis met verschillende methodes, kerndoelen e.d. en gaat eigen lesmateriaal ontwikkelen bij de verschillende taalvaardigheden. Hiervoor maak je kennis met verschillende leerstijlen en leer je een aantal activerende werkvormen kennen. Voor deze opdrachten maak je zoveel mogelijk gebruik van de verschillende materiaalsoorten die je in de cursus worden aangeboden (media, ICT, spelvormen, etc.). De opdrachten worden uitgevoerd en geëvalueerd. werkcollege individuele opdracht groepsopdracht via digitale media mondeling code: EN-DU-SFD Titel: Schulfach Deutsch Doelstelling, na afloop van deze onderwijseenheid: 1. ken je de kerndoelen voor VTO in de onderbouw. 2. kun je de kerndoelen koppelen aan je eigen onderwijsactiviteit. 3. ken je verschillende schoolmethodes voor Duits en kun je de overeenkomsten en verschillen tussen de methodes benoemen. 4. ken je verschillende lesvormen en materialen (lesmethodes, ICT, media, spelvormen, etc.) en kun je deze inzetten in je eigen onderwijsactiviteit. 5. kun je onderwijsmateriaal ontwikkelen bij de verschillende taalvaardigheden (lezen, luisteren, spreken, schrijven). 6. kun je de volledige instructie bij de verschillende opdrachten in het Duits uitvoeren. Ec: 3 Dossier 1 5,5 Dagopleiding 20

Sprachenportfolio EN-DU-SPF.V.01 Sprachenportfolio - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid wordt door middel van een instaptoets het beginniveau van je taalvaardigheid bepaald. Aan de hand van deze toetsresultaten voer je gegeven taaltaken/ opdrachten uit die bij het niveau van je taalvaardigheid passen en die je taalvaardigheid vergroten. Nadat je bestaande taaltaken/opdrachten hebt uitgevoerd, leer je ook zelf authentieke taaltaken te formuleren die bij jouw taalvaardigheidsdoelen passen. Deze taaltaken moeten aan de gestelde criteria voldoen. Je eigen taaltaken voer je uit en evalueer je. Tijdens het werken aan de bestaande en zelf geformuleerde taaltaken werk je aan de vier vaardigheden spreken, luisteren, schrijven en lezen, en aan de deelvaardigheden grammatica en woordenschat. In deze onderwijseenheid leer je ook hoe je van actuele onderwerpen een authentiek taaltaak kunt maken en hoe je bestaande leermiddelen kunt gebruiken om taaltaken te formuleren. Je leert het Europees referentiekader (= ERK) kennen en schaalt je eigen niveau volgens het ERK in. Bovendien maak je kennis met het Europees taalportfolio en leer je hoe je dit als instrument kunt inzetten om taalvaardigheidsdoelen te formuleren, te controleren en te bewijzen. werkcollege groepsopdracht individuele opdracht zelfstudie zie Blackboard via digitale media mondeling code: EN-DU-SPF Titel: Sprachenportfolio na afloop van deze onderwijseenheid: 1. kun je je eigen taalniveau inschalen volgens de indicatoren van het Europees referentiekader (= ERK); 2. kun je zelfstandig taalvaardigheidsdoelen formuleren in termen van 'Kannbeschreibungen ; 3. kun je gegeven taaltaken uitvoeren; 4. kun je op basis van gestelde criteria zelf authentieke taaltaken formuleren en uitvoeren die op jouw eigen niveau aansluiten; 5. kun je taaltaken formuleren en uitvoeren die bij actuele onderwerpen aansluiten; 6. kun je authentieke taaltaken uitvoeren die voldoen aan de gestelde criteria en op jouw eigen niveau aansluiten; 7. kun je aan de hand van bewijzen (taalproducten, uitwerkingen van taken) aantonen dat je in staat bent te werken aan je eigen taalvaardigheidsdoelen; 8. ken je mogelijkheden om aan de verbetering van de vier vaardigheden spreken, luisteren, schrijven en lezen, en aan de deelvaardiheden grammatica en woordenschat te werken; 9. ken je leertips en strategieën om je taalvaardigheid te verhogen. Ec: 3 Portfolio 1 5,5 (). zie Blackboard,. : Dagopleiding 21

Postpropedeuse Beroepsvoorbereidende leerlijn Onderwijskunde 3 EN-VO-ONWK3.V.01 Onderwijskunde 3 - dagonderwijs In deze onderwijseenheid focussen we ons op de leerlingen. Hoe ontwikkelen leerlingen zich. Wat kenmerkt de leerling/ student in het vo en mbo? Hoe kan je leerlingen ondersteunen als de ontwikkeling niet vanzelfsprekend gaat? Wat betekent dit voor jou als docent, wat kan je als school hieraan doen? Hoe kan je onderwijs bieden aan alle leerlingen: passend onderwijs. In deze eenheid wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van jongeren (ontwikkelingspsychologie). Daarnaast gaan we in op de diversiteit van leerlingen en in het bijzonder leerlingen die speciale onderwijsbehoeften hebben. Wat betekent die voor jouw handelen als docent, wat betekent dit voor jouw lesgegeven? Tevens wordt verkent op welke wijze scholen extra ondersteuning bieden aan leerlingen bij wie de ontwikkeling en leren niet vanzelfsprekend gaat. Welke instrumenten en organisatiestructuren zijn hier voor? Hoe werken scholen samen met andere partners? Hoe worden ouders hierbij betrokken? Het vormen van jouw eigen mening en het opdoen van ervaringen hierin is, naast het verkrijgen van een (eerste) kennisbasis, een belangrijk onderdeel van deze onderwijseenheid. Jouw rol als docent en jouw mogelijkheden om goed onderwijs aan alle leerlingen te bieden zijn belangrijke thema s in deze eenheid. Kernwoorden zijn: ontwikkelingspsychologie, ontwikkelingsbehoeften, ontwikkelingsperspectief, passend onderwijs, handelingsgericht werken, leer- en gedragsproblemen/stoornissen, pedagogische grondhouding, activerende didactiek en klassenmanagement voor alle leerlingen. (werk)colleges Leerwerktaak maken in de praktijk Het maken van een dossier Toets ontwikkelingspsychologie code: EN-VO-ONWK3 Titel: Onderwijskunde/pedagogiek 3 Hoofddoelen OWK3. 1. Aan het eind van deze onderwijseenheid heeft de student kennis en inzicht in de adolescentiepsychologie. 2. Aan het eind van deze onderwijseenheid heeft de student kennis van een aantal veelvoorkomende ontwikkelingsproblemen en kan de student een hierbij passende interventie uit zijn of haar handelingsrepertoire inzetten in de onderwijspraktijk. 3. Aan het eind van deze onderwijseenheid weet de student op welke wijzen scholen en externe instanties aan passende interventies kunnen bijdragen. Generieke kennisbasis: 1.1; 2.1; 2.2; 2.3; 2.4; 2.5; 2.6; 4.1; 5.1; 5.2; 5.3; 5.4; 6.1; 6.2; 6.3; 6.4. Projectgroep Passend Onderwijs Windesheim: 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7. Ec: 3 Dagopleiding 22

Tentamen 1 5,5 Dossier 1 5,5 docenten ONWK (2011). Reader Onderwijskunde 3, 1ste. Zwolle: Windesheim Vd Wal & De Wilde (2011). Vd Wal & De Wilde (2011), entiteitsontwikkeling en Leerlingbegeleiding. Bussum: Coutinho, 4de. bussum: coutinho Dagopleiding 23

Onderwijskunde 4 EN-VO-ONWK4.V.12 Onderwijskunde 4 Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan een tweetal thema s centraal. Het eerste thema is ICT in het onderwijs. Het is belangrijk dat je als toekomstig docent weet hoe je ICT kunt gebruiken in je lessen. Je wilt dat leerlingen bepaalde dingen leren en dan is het zinvol dat je weet hoe ICT kan worden ingezet als (didactisch) middel om dat doel te bereiken. Het tweede thema is Toetsing, als docent is het belangrijk om te weten waar een goede toets aan moet voldoen. Je moet niet alleen een goede toets kunnen herkennen, maar ook zelf een goede toets kunnen ontwikkelen. Als je leerlingen wat wilt leren, is het goed om te kunnen meten in hoeverre ze de leerstof eigen hebben gemaakt. Colleges Workshops Digitale leeromgeving Elektronische leeromgeving Werkcolleges Hoorcolleges Workshops code: EN-VO-ONWK4 Titel: Onderwijskunde 4 Tijdens deze onderwijseenheid wordt aan de volgende hoofddoelstellingen gewerkt: 1. Studenten verwerven exemplarische kennis en vaardigheden van ICT leermiddelen in het onderwijsleerproces en ontwerpen hierbij een leerarrangement. 2. Studenten hebben kennis van de functies van toetsing in het onderwijssysteem en kunnen daarbij een kwalitatief goede toets ontwikkelen, afnemen en analyseren. Generieke kennisbasis: 1.1;1.4;2.1;2.3;2.4;2.6;6.4 Zie voor de exacte uitwerking van de leerdoelen de toetsmatrijs behorend bij deze onderwijseenheid. Kennisbasis ICT: 0. Attitude 1. Instrumentele vaardigheden 2. Informatievaardigheden 3. Algemene didactiek 4. Arrangeren en ontwikkelen Ec: 3 Werkstuk 2 5,5 Tentamen 1 5,5 Reader ONWK4 Geerts, G. & Kralingen, van, R (2011). Handboek voor leraren, 1. Bussum: Coutinho Dagopleiding 24

Onderwijskunde 5 EN-VO-ONWK5.V.12 Onderwijskunde 5 Dagonderwijs OWK 5 is een differentiatiegestuurde module ondersteunend aan de LIO- fase. De doelen verschillen per keuzethema. Mogelijke thema s: 1. Mentoraat 2. Decanaat 3. Zorgcoördinator 4. ICT- Coördinator 5. Intercultureel onderwijs 6. Differentiatie 7. LWOO Diagnostisch tentamen Hoorcolleges Werkcolleges OWK 5 is een differentiatiegestuurde module ondersteunend aan de LIO- fase. De doelen verschillen per keuzethema. Mogelijke thema s: 1. Mentoraat 2. Decanaat 3. Zorgcoördinator 4. ICT- Coördinator 5. Intercultureel onderwijs 6. Differentiatie 7. LWOO Werkcolleges en hoorcolleges code: EN-VO-ONWK5 Titel: Onderwijskunde 5 Hoofddoelen OWK5. OWK 5 is een differentiatiegestuurde module ondersteunend aan de LIO- fase. De doelen verschillen per keuzethema. Mogelijke thema s: 1. Mentoraat 2. Decanaat 3. Zorgcoördinator 4. ICT- Coördinator 5. Intercultureel onderwijs 6. Differentiatie 7. LWOO Afhankelijk van gekozen thema Generieke kennisbasis: 2.2; 2.3; 2.5; 3.1; 3.2; 3.3; 4.3; 5.1; 5.2; 5.3; 5.4; 6.1; 8.3; Ec: 3 Werkstuk 1 5,5 Reader ONWK5 Dagopleiding 25

Drama 2 EN-VO-DRA2.V.01 Drama 2 - dagonderwijs Omgaan met leerlingen: Nu moet jij even goed naar mij luisteren. Deze onderwijseenheid gaat over communicatie en interactie van de student zelf, en is een verdieping op de module Drama1 Hier ben ik. Als aankomend docent is communiceren de rode draad binnen je vak: met collega s, leidinggevenden, leerlingen, ouders, etc. Welke effecten heeft jouw gedrag op een ander? Welk effect heeft het gedrag van een ander op jou? Hoe kun je dit beïnvloeden? Aan de hand van een aantal modellenervaren studenten hun eigen handelen en werken op die manier verder aan hun handelingsbekwaamheid. In deze onderwijseenheid wordt dus ook gewerkt aan de randvoorwaarden voor klassenmanagement. In deze onderwijseenheid leren studenten een scene te maken (te dramatiseren), waarin zij duidelijk maken wat zij geleerd hebben op het gebied van communicatie in tweegesprekken. In dit onderdeel zijn studenten gericht op hun eigen handelen in relatie tot de ander; tweezijdige communicatie is hier het uitgangspunt. Voor deze module werk je wekelijks klassikaal in het dramalokaal. Zelfstandig wordt wekelijks literatuur bestudeerd. Op de stageschool wordt een individuele leerwerktaak uitgevoerd. Daarnaast worden individuele opdrachten uitgevoerd voor de vakdocent. De leerwerktaak en deze opdrachten komen in het portfolio van Drama 2. In duoverband wordt een scène uitgewerkt en gespeeld voor de klas. De uitwerkingen hiervoor komen ook in het portfolio. Zorg voor makkelijk zittende kleding (gympen ipv pumps). Neem elke les pen en (logboek)schrift mee voor aantekeningen en reflectie tijdens de les. De docent geeft wekelijks praktijkcolleges. De docent beoordeelt het eindresultaat en geeft hierop feedback. code: EN-VO-DRA2 Titel: Drama 2 Omgaan met leerlingen: Nu moet jij even goed naar mij luisteren Deze onderwijseenheid gaat over communicatie en interactie van de student zelf, en is een verdieping op de module Drama1 Hier ben ik. Als aankomend docent is communiceren immers de rode draad binnen je vak: met collega s, leidinggevenden, leerlingen, ouders, etc. Welke effecten heeft jouw gedrag op een ander? Welk effect heeft het gedrag van een ander op jou? Hoe kun je dit beïnvloeden? Aan de hand van de Roos van Leary oefenen en ervaren studenten hun eigen handelen en werken op die manier verder aan hun handelingsbekwaamheid. In deze onderwijseenheid wordt dus ook gewerkt aan de randvoorwaarden voor klassenmanagement. In deze onderwijseenheid leren studenten een scene te maken (te dramatiseren), waarin zij duidelijk maken wat zij geleerd hebben op het gebied van communicatie in tweegesprekken. In dit onderdeel zijn studenten gericht op hun eigen handelen in relatie tot de ander; tweezijdige communicatie is hier het uitgangspunt. Ec: 3 presentatietoets 1 5,5 portfolio 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Reader: Nu moet jij eens even goed naar mij luisteren! Dagopleiding 26

Drama 3 EN-VO-DRA3.V.12 En even anders! Creativiteit geeft kracht - Dagopleiding Studenten kiezen groepsgewijs een onderwerp uit hun vakgebied. Dit onderwerp koppelen zij aan een thema dat met burgerschap te maken heeft. Via verder onderzoek verdiepen ze zich in dit vakonderwerp, gekoppeld aan burgerschap. Deze kennis dramatiseren zij in een klokhuisvoorstelling die gericht is op de onderbouw. Hierbij leren ze een beroep te doen op hun creativiteit, deze creativiteit structuur en vorm te geven voor de doelgroep waar zij les aan (gaan) geven. Practicum Dramalokaal noodzakelijk De docent verzorgt de lessen, begeleidt het maken en het uitvoeren van een klokhuisaflevering code: EN-VO-DRA3 Titel: En even anders! Creativiteit geeft kracht De student: 1. kan een abstract idee praktisch en didactisch vorm geven, op een wijze die boeiend is voor de doelgroep, in de vorm van een voorstelling van 15 minuten 2. is in staat om te kiezen voor een krachtige vorm voor het overbrengen van informatie, en maakt op die manier gebruik van zijn of haar creativiteit en van die van de groep 3. kan een vakonderwerp koppelen aan een burgerschapsthema verbetert zijn of haar verbale en non-verbale communicatie kan in goede samenwerking met anderen tot een gezamenlijk product komen. 4. kan een klokhuisscenario maken dat voor hergebruik geschikt is (m.a.w. collega s moeten het zo weer uit de la kunnen pakken om te gebruiken) 5. kan ideeën omzetten in spel Ec: 3 Dossier 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Presentatie 1 5,5 Gea van Soest (). Reader: en nu even anders! Dagopleiding 27

Levensbeschouwelijke oriëntatie 1 EN-VO-LEV1.V.12 Levensbeschouwelijke oriëntatie - dagonderwijs De onderdelen van de module Levensbeschouwelijke oriëntatie zijn steeds (onder meer) gericht op de ontwikkeling van kennis en inzicht. Immers, voor het inpassen van levensbeschouwelijke vorming in je beroepsmatige en persoonlijke handelingsrepertoire moet je weten welke levensbeschouwingen er zijn, welke visie, waarden en normen hieraan ten grondslag liggen, hoe levensbeschouwing in het alledaagse moderne leven tot uiting wordt gebracht én (nadenken over) welke positie je hier zelf in aanneemt. We starten de bijeenkomsten met een 'feitelijke' oriëntatie op visies, (inspiratie)bronnen, tradities en vieringen in zes levensbeschouwingen: het christendom, het jodendom, de islam, het humanisme, het boeddhisme en het hindoeïsme. Let wel, het gaat hierbij niet alleen om beheersingskennis als wel om oriënteringskennis. Dat wil zeggen, oriëntatie voor het leven aan bronnen van waarde. We behandelen vervolgens zingeving in het alledaagse leven, waarbij we verschillende kijkkaders hanteren; zowel cultureel-maatschappelijk als onderwijspraktisch en zowel vanuit mensbeelden als vanuit waarden. Het gaat om het positioneren van jezelf binnen de levensbeschouwelijke kaart en het verplaatsen in levensbeschouwelijke tradities van anderen. De slotbijeenkomst dient ter ondersteuning van de leerwerktaak ethisch denken op school. In deze bijeenkomst verkennen de betekenis en inhoud van ethische dilemma s en genereren we, als opstart naar de uitvoering van de leerwerktaak, ervaringen uit (bijvoorbeeld) stages. Hoor- en werkcolleges, samenwerkend en individueel leren, casusbehandeling, debat, presentaties. en persoonlijke inbreng vanuit de praktijk. Colleges code: EN-VO-LEV1 Titel: Levensbeschouwelijke oriëntatie 1. Je hebt kennis van levensbeschouwelijke bronnen en de diversiteit daarbinnen. 2. Je kunt jezelf positioneren op levensbeschouwelijk terrein en deze positionering onderbouwen in gesprek met anderen. 3. Je bent in staat je eigen visie op levensbeschouwelijke vorming in het onderwijs te expliciteren en verantwoorden 4. Je kunt een ethisch dilemma herkennen, analyseren en met behulp van argumenten in kaart brengen. Ec: 3 Tentamen 2 5,5 Leerwerktaak 1 5,5 Reader met artikelen, te vinden op Blackboard,. : A. von Schmid (2010). Praktische ethiek. Van dilemma naar standpunt., 2. Den Haag: Boo uitgevers R. van Dijck (2008). Wereldreligies, eenheid en diversiteit, 1. Rotterdam: Synthese Uitgever b.v. Dagopleiding 28

Levensbeschouwelijke oriëntatie 2 EN-VO-LEV2.V.12 Levensbeschouwelijke vorming: jij en de ander In deze module staat de relatie tussen de eigen levensbeschouwelijke identiteit en de onderwijspraktijk centraal. Het gaat hier om het verkrijgen van inzicht in de levensbeschouwelijke vorming van leerlingen, de rol die jij als docent hierin kan hebben en het ontwikkelen van vaardigheden om aan deze vorming een bijdrage te kunnen leveren. Kennis over modellen van morele opvoeding, interreligieus leren en de relatie tussen burgerschapsvorming en het pedagogisch klimaat in de klas zijn hulpmiddelen hierbij. Gedurende de module krijg je via werkvormen zicht op de eigen waarden, waar vanuit jij de eigen onderwijspraktijk vorm wilt geven. Dit draagt bij aan jouw normatieve professionaliteit als docent. Hoor- en werkcolleges, samenwerkend en individueel leren. en persoonlijke inbreng vanuit de praktijk. Colleges code: EN-VO-LEV2 Titel: Levensbeschouwelijke vorming: jij en de ander 1. Je kunt een relatie leggen tussen je eigen levensbeschouwing en je visie op onderwijs. 2. Je bent in staat om de verschillende modellen van morele opvoeding te beschrijven 3. Je bent in staat te bepalen vanuit welke waarden je de eigen onderwijspraktijk vorm wilt geven 4. Je kunt de kenmerken van interreligieuze leerprocessen benoemen 5. Je kunt de relatie leggen tussen burgerschapsvorming en het pedagogische klimaat in de klas verwoorden.. 6. Je bent in staat een gesprek met een leerling (vanuit de doelgroep die valt onder het tweedegraadsonderwijs) met als doel het bijdragen aan de levensbeschouwelijke ontwikkeling te evalueren. Generieke kennisbasis: 9.2, 9.3, 9.4 Ec: 3 Leerwerktaak 1 5,5 Individueel werkstuk 2 5,5 Jij en de ander B. Roebben (2007). Godsdienstpedagogiek van de hoop, 1e. Leuven: Acco Dagopleiding 29